Sosyal Network Analizi. Pratik Kullanımı ve Uygulamaları

Transkript

1 Sosyal Network Analizi Pratik Kullanımı ve Uygulamaları

2

3 Sosyal Network Bireylerin ve/veya organizasyonların (firma, üniversite, kamu kuruluşu/kurumu, STK, v.s.) bir veya daha fazla şekilde (arkadaşlık, işbirliği, ticaret, bilgi, iletişim, ortaklık, v.b.) birbirine bağlandığı sosyal bir yapıdır.

4 Sosyal Network Analizi Sosyal Network Analizi, çizge (grafik) teorisinin sosyal networklerdeki ilişkilerin anlaşılması, geliştirilmesi, nicel ve niteliksel analizlerinin yapılması ve geliştirilmesi için kullanılmasıdır. Sosyal networklerin gösteriminde; düğümler (nodes) kişileri ve/veya organizasyonları, çizgiler (links/edges) ise düğümler arasındaki ilişkileri göstermektedir. İlişkiler tek taraflı ve/veya karşılıklı zayıf veya güçlü olabilmektedir.

5 Neden Sosyal Network Analizi Temel olarak sosyal network analizi ilişkilerin yapısına odaklanmaktadır. Analiz aracılığıyla resmi ve enformel ilişkiler incelenerek; taraflar arasında bilgi ve malumat akışını neyin arttırdığını ya da azalttığını, kimin kimi tanıdığını, kimin kiminle hangi bilgi ve malumatı paylaştığını, v.s. ortaya çıkarılmaktadır.

6 Sosyal Network Analizi Nasıl Yapılıyor Veri Temin Temizleme Hazırlama Sosyal Network Analizi Aktör Seviyesi Network Seviyesi Uygulama Politika Geliştirilmesi Strateji Geliştirilmesi Faaliyet Planı Süreç

7 Temiz Veri Paha Biçilmezdir! Gartner Grup tarafından yapılan çalışmaya göre, kirli veri sebebiyle firmaların yıllık ortalama kaybı 8.2 milyon ABD Doları dır. 30 Dakika İçerisindeki Değişim Miktarı (Adet) Değişiklikler 1 Yıl İçerisindeki Değişim Miktarı ($) 120 İş Adresleri ,00 75 Telefon Numaraları ,00 15 Şirket İsimleri ,00 30 Yeni Kurulan Şirketler ,00 10 Kapanan Şirketler ,00 20 İşinden Ayrılan Yöneticiler ,00 Veri

8 Veri Temiz Verinin Önemi En önemli rekabetçi değer lerinizden biriolan verilerinizin (müşteri, tedarikçi, ürün/hizmet, v.s. kayıtları) kirli olması sadece iletilerinizin (kargo, e-posta, v.b.) geri dönmesi, operasyon maliyetlerinin ve müşteri şikayetinin artması, marka algınızın düşmesi demek değil; aynı zamanda yanlış analiz yapmanız ve bunun sonucu olarak da yanlış strateji/politika geliştirmeniz demektedir. Nasıl Temizliyoruz Doğrulama Kuralların Belirlenmesi Tekrarların Silinmesi Yanlışların Tespiti/Düz eltilmesi

9 Sosyal Network Analizi Sosyal Network Analizini Kimler Kullanıyor Pazarlama, satış ve dağıtım ağını güçlendirmek isteyenler; Müşteri sadakatini arttırmak isteyenler; Organizasyon yapısını geliştirmek isteyenler; Üretim ve Ar-Ge sürecindeki bilgi, mal ve hizmet akışını geliştirmek isteyenler; Strateji geliştiren ve uygulayanlar; Lobi faaliyetlerini güçlendirmek isteyenler; Güvenlik hizmeti sağlayanlar; Siyasi kampanya düzenleyenler ve yürütenler; Spor kulüpleri v.s. sosyal network analizini tercih etmektedir.

10 Pazarlama Pazarlamada sosyal network analizi: Etkili müşteri(ler)in bulunması; Yeni müşteri(ler)in kazanımı; Mevcut müşteri(ler)in elde tutulması; Çapraz ve yukarı satış yapılması; Benimseme oranın yükseltilmesi; Abone hareketlerinin yönetimi; Daha etkin ve etkili pazarlama stratejilerinin geliştirilmesi, v.s. için kullanılmaktadır. Örnek: Etkili Müşteri(ler) Sizin ürünlerinizi ve/veya hizmetlerinizi satın alırlar. Bunlar kendi yakın çevresine de sizin ürünlerinizi/hizmetlerinizi tavsiye ederler (word of mouth) Bu yakın çevrede kendi yakın çevresine sizin ürünlerinizi/hizmetlerinizi tavsiye ederler...böylece viral pazarlama hızlı bir şekilde yayılır. Önemli olan... Etkili müşteri(ler)i tanımlamaktır. Bu kişilere etki etmektir. Bu kişilerin davranışlarını takip etmektedir. Sosyal Network Analizi

11 Pazarlama Sosyal Network Analizi

12 İnsan Kaynakları İnsan kaynakları yönetiminde sosyal network analizi: İş analizi ve iş dizaynı; İnsan kaynakları planlaması ve çalışan seçimi; Performans değerlendirme; Kariyer geliştirme; İş değerleme; Ücret yönetimi; Departmanlar içi ve arası iş birliğin sağlanması; Liderlerin belirlenmesi; Değişimin yönetilmesi; İş, iletişim ve kişi matrisinin belirlenmesi v.s. için kullanılmaktadır yılında 2010 Best HR Ideas ödülü, Google a sosyal network analizini insan kaynaklarında kullanılması sebebiyle verilmiştir. Geleneksel kriterler (maaş artışı, yılın hizmeti/departmanı, performans değerlendirilmesi, v.s.), sosyal network analizi ile birleştirilerek daha etkili ve etkin bir insan kaynakları yönetimi modeli kurulmuştur Sosyal Network Analizi

13 Sosyal Network Analizi Ürün Networkü 2011 yılında yapılan Kantar Perakendecilik araştırmasına göre, perakendecilerin %72 si kategori yönetiminin çok önemli olduğunu; %88 i ise kategori yönetiminin, kendi firmalarını rakiplerinden ayıracak en önemli etmen olduğunu belirtmişlerdir. Sosyal network analizinin kategori yönetiminde bir uygulaması olan ürün network analizi ile firmalar: Hangi ürünlerin tüketici tercihine göre aynı kategoride olduklarını; Belli bir kategoriye bağlılık yaratan en önemli ürünlerin hangileri olduğunu; Hangi ürünler farklı kategorilerdeki ürünlerin de satışını tetiklediğini; Farklı kategoriler nasıl yaratılabileceğini tespit edebilmektedirler.

14 Ürün Networkü Sosyal Network Analizi

15 Sosyal Network Analizi Örnek (Sağlık) Sağlık sektörü sosyal network analizinin en çok kullanıldığı alanlardan bir tanesidir. Sosyal network analizi kullanımıyla: Hastalığın nasıl yayıldığının tespit edilmesi; Salgının kaynağının belirlenmesi; Tedavinin (örneğin aşı) özelleşmesi yoluyla hastalığa karşı alınacak önlemlerin etkisinin arttırılması; Hasta-doktor-tedavi-ilaç-program, ilişkilerinin belirlenmesi sağlanmaktadır.

16 Örnek (Güvenlik) Saddam Hüseyin in yakalanma sürecinde Saddam Hüseyin in sosyal ilişkilerinin incelenmesi önemli bir rol oynamıştır. Amerikan istihbarat teşkilatı, Saddam Huseyin in sosyal networkunu resmi dokumanlar v.s. yerine; söylentilerden ve aile ilişkileri üzerinden kurmaya karar vermiştir (akraba, şoför, aşçı, v.s.). Bu network aktörlerinden sadece birine ulaşılması, istihbarat örgütünün işini kolaylaştırmış; Saddam ın Tigris nehri yakınlarında saklandığı yerin kolaylıkla bulunmasını sağlamıştır. Sosyal Network Analizi

17 Örnek (Telekomünikasyon) Sosyal network analizi müşterilerin arasındaki ilişkilere bakmaktadır; geleneksel yöntemler veya bölümlendirme modelleri ise müşterilerin bireysel davranışlarına bakmaktadır. Müşteriler arasındaki ilişkilerin resmedilmesi, her bir tüketicinin network içerisinde oynadığı rolün tanımlanmasını sağlayacaktır. Sosyal network analizi genellikle: Bireylerin sosyal network içerisindeki davranışları üzerinden belli amaçlara yönelik değerlendirmeler (organizasyonlara katılımı, hizmetlerden faydalanma, abone hareketliliği, v.s.) yapılması. Yeni ürün/hizmet adaptasyonunun takibi/hızlandırılması. Alışılmadık davranışların tespiti (örneğin dolandırıcılık) gibi amaçlarla kullanılmaktadır. Sosyal Network Analizi

18 Sosyal Network Analizi İle Organizasyonunuzda: Malumat ve bilgi akışlarındaki eksik noktaları ve darboğazları belirleyerek işbirliklerini arttırabilirsiniz. Önemli noktalardaki ve izole haldeki kişileri, ekipleri ve birimleri belirleyebilir; gizli liderleri ortaya çıkarabilirsiniz. Organizasyonel ve fonksiyonel birimler arasında malumat ve bilgi akışının hızlandırabilirsiniz Resmi ve gayri resmi (enformel) ilişkilerin etkinliğini ve verimliliğini arttırabilirsiniz İnovasyon, Ar-Ge ve öğrenmeyi geliştirebilirsiniz. Doğru stratejilerin ve politikaların geliştirilmesi ve uygulanmasını sağlayabilirsiniz. Pazarlama ve satış faaliyetlerinin; müşteri ilişkilerinin performansının arttırabilirsiniz. Şirket birleşmelerini etkin bir şekilde yönetebilirsiniz. İnsan kaynakları performansını arttırabilirsiniz Sonuç

19 Sonuç Nasıl Çalışıyoruz? Öneriler geliştirilir SNA yapılır SNA yı nasıl kullanabilriz? 2 Doğru sorular belirlenir Görüşmeler yapılır 5 4 Veri toplanır 3 Katılımcılar bilgilendirilir

20

21 Tel: (pbx.) Faks: e-posta: Twitter: YNR Danışmanlık Facebook: YNR Danışmanlık Linkedin: YNR Danışmanlık Adres: Uğur Mumcu Caddesi No: 55/ G.O.P. Çankaya / Ankara / Türkiye