b g 0 denklemine A nın karakteristik denklemi ve köklerine A

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "b g 0 denklemine A nın karakteristik denklemi ve köklerine A"

Transkript

1 4. Ders Özdeğer-Özvektör Hesaplamaları Dik Đzdüşüm Temel Bileşenler ÖZDEĞERLER, ÖZVEKTÖRLER ve SPEKTRAL AYRIŞIM A: n n tipinde reel sayıların bir matrisi olmak üzere, λ ya göre bir polinom denklemi olan, det A λi = nın özdeğerleri denir. b g denklemine A nın karakteristik denklemi ve köklerine A v için Av = λ v oluyorsa v vektörüne λ özdeğerine karşılık gelen özvektör denir. Bir özdeğere birden çok özvektör karşılık gelebilir. A: n n matrisi simetrik olduğunda: a) Özdeğerleri reel sayılardır. Rank ( A) = r ise sayısı n - r katlı özdeğerdir. λ λ özdeğerlerine karşılık gelen Av = λ v, Aw = λ w özvektörleri için v w dır. b) A matrisinin rankı sıfırdan farklı özdeğerlerin sayısına (katlı özdeğerler katı kadar sayılmak şartıyla ) eşittir. c) Bir λi özdeğeri k katlı ise, Av = λ i v denklemini sağlayan k tane ortogonal v özvektörü vardır, sıfır vektörü ile birlikte bu k tane özvektör bir V i alt vektör uzayı (özdeğer uzayı) germektedir. A nin farklı özvektörleri λ, λ,..., λr olmak üzere bunlara karşılık gelen V, V,..., V r özdeğer uzayları birbirine dik ve dır. n R = V V... Vr d) A nın özdeğerleri λ, λ,..., λn ve D λ... λ λn =

2 olsun. V : n n ortogonal matrisi ( V ' V = I ) A nın normlanmış özvektörlerinin matrisi (eşit özdeğerler için karşılık gelen özdeğer uzayının ortonormal baz vektörleri) olmak üzere, dır. A = VDV ' A = VDV ' n = λ i v i v ' i i = gösterimine A matrisinin spektral ayrışımı (spectral decomposition) denir. n ' A = λ v v i i i i = olmak üzere, biçimsel olarak, c veya c A n c ' = λ v v i i i = i n ' f ( A) = f ( λi ) vi v i i = R için, gibi gösterimler operatör hesabında kullanılmaktadır. Bir matrisin tekil değer ayrışımı (singular value decomposition): A : n p tipinde bir matris, rank( A) = r olmak üzere U : matrisleri vardır öyleki, D A = U V' n n, : p p V ortogonal biçiminde yazılır. Burada, U matrisi AA nın ve V matrisi A A nın normlanmış özvektörlerinin matrisleridir. D matrisi, AA matrisinin ( A A matrisinin) sıfırdan farklı d i (d i >,i =,,..., r ) özdeğerlerinin, D d... d... =.... dr köşegen matrisidir. U matrisinin ilk r sütunundan oluşan matris U : n r V matrisinin ilk r satırından oluşan matris V : r p V V = I ) olmak üzere, A= U DV ( r U U = I ), ( r dır. Tersine, bu gösterimden yakarıdakine geçmek için D matrisi sıfır matrisleri ile genişletilecek ve U ile V matrisleri ortogonal matrisler olacak şekilde genişletileceklerdir. A matrisinin böyle bir gösterimine tekil değer ayrışımı ve D matrisinin elemanlerına A nın tekil değerleri denir.

3 >> % Spektral Ayrışım >> A=[ 3; ; 3 9] A = >> [V D]=eig(A) V = D = >> V*V' ans = >> V'*V ans = >> det(v) ans =. >> % V ortonormal bir matris >> A=ones(3,3);[V D]=eig(A) V = D = -. 3.

4 >> %Tekil Değer Ayrışımı >> A=[ 3; ;3 9]; >> [U D V]=svd(A) U = D = V = >> U*D*V' ans = >> A=[ 3; ] A = 3 >> [U D V]=svd(A) U = D = V =

5 >> U*D*V' ans = >> A=[ 3; ;3 4 5;] A = >> [U D V]=svd(A) U = D = V = >> A=[ 3; ;3 4 5;5 6 7; 8 ] A = >> [U D V]=svd(A) U =

6 D = V = >> A=[ 3 4 5; ; ; ; 8 4 6] A = >> [U D V]=svd(A) U = D = V =

7 >> U=U(:,:) U = >> V=V(:,:) V = >> D=D(:,:) D = >> U*D*V' ans =

8 Dik Đzdüşüm + + n P A = AA, yani AA matrisi A in sütun vektörlerinin gerdiği, [ A] R alt [ ] uzayı üzerine dik izdüşüm matrisidir (operatörüdür). Ayrıca, A in sütun vektörlerinin gerdiği uzaya dik olan alt uzay [ A] n ( R = [ A] [ A] ) olmak üzere, bu alt uzay üzerine + dik izdüşüm matrisi P [ A I AA ] = dır. Örnek: Üç boyutlu vektör uzayındaki vektörlerin (üç boyutlu koordinat sistemindeki noktaların) aşağıdaki mavi cizgi ile gösterilen doğru üzerine dik izdüşürülmesi: Mavi çizgi 3 R vektörü tarafından gerilen alt vektör uzayındaki noktaların bir kısmıdır. >> scatter3(:.:, :.:, :.:) v : v= c, c [,] >> % Aşağıdaki noktaları koordinat sisteminde gösterelim ve sonra izdüşürelim. >> Noktalar=[ ; ; ; ; 3; 4] Noktalar = 3 4 >> hold on scatter3(noktalar(:,),noktalar(:,),noktalar(:,3))

9 >> A=ones(3,) A = >> DikizdA=A*pinv(A) % Dik izdüşüm matrisi DikizdA = >> izdnoktalar=(dikizda*noktalar')' izdnoktalar = >> scatter3(izdnoktalar(:,),izdnoktalar(:,),izdnoktalar(:,3))

10 Örnek: Đki boyutlu vektör uzayındaki vektörlerin (iki boyutlu koordinat sistemindeki noktaların) aşağıdaki mavi cizgi ile gösterilen doğru üzerine dik izdüşürülmesi: Mavi çizgi >> plot([- ],[- ]) R vektörü tarafından gerilen alt vektör uzayındaki noktaların bir kısmıdır v : v= c, c [,] >> Noktalar=[ 3; 3 ; 5 8; 8 5; 9 4; -3 ; -3-5; -3-8; -8-3; -8-9] Noktalar = >> hold on; plot(noktalar(:,),noktalar(:,),'.')

11 >> A=[ ]' A = >> DikizdA=A*pinv(A) DikizdA = >> izdnoktalar=noktalar*dikizda izdnoktalar = >> plot(izdnoktalar(:,),izdnoktalar(:,),'.r')

12 >> B=[ 3]' B = 3 >> plot([3-3],[9-9]) >> izdnoktalar=noktalar*(b*pinv(b)) izdnoktalar = >> plot(izdnoktalar(:,),izdnoktalar(:,),'.g')

13 p, olmak üzere, [ X] { Xβ : β R } n Y R X : n p metriğine göre en yakın, yani ˆ ˆ = uzayında y vektörüne Euclide Y Xβ = ( Y Xβ) ( Y Xβ) değerini en küçük yapan + vektör, Y= P[ X] Y= XX Y= Xβ dır. Burada ˆ + β= X Y vektörü, tutarlı olan ve normal denklemler ismini taşıyan X Xβ= X Y denklem sisteminin bir çözümüdür. rank( X ) = rank( X X ) < p olduğunda normal denklemlerin birden çok çözümü olmasına rağmen Yˆ = Xβˆ tekdir. Yˆ = Xβˆ vektörü Y nin X üzerine dik izdüşümüdür. Lineer Modeller dilinde,

14 Verilerin ortalamadan sapmalar şekline getirilmesi >> veri=[ 3 4; ; ; ; ; ; 3 4] veri = >> mean(veri) ans = >> veri-mean(veri)??? Error using ==> minus Matrix dimensions must agree. >> veri-kron(ones(7,),mean(veri)) ans = >> sum(ans) ans =.e-4 * [ ] >> %Verileri ortalamadan sapmalar şekline getiren matris >> n=size(veri,); M=eye(n)-ones(n,)*pinv(ones(n,)); >> M*veri ans =

15 Döndürme Matrisleri >> A=[ ; ;3 3;4 4;5 5;3 4;4 3] A = >> plot(a(:,),a(:,),'.') >> % Noktaların saat ibresinin ters yönünde 6 derece döndürülmesi >> alfa=6*pi/8; >> %Döndürme matrisi >> DM=[cos(alfa) -sin(alfa);sin(alfa) cos(alfa)]; >>% A matrisindeki noktaların dönme sonucundaki yeni koordinatlarından oluşan matris >> DMA=(DM*A')' DMA =

16 >> hold on;plot(a(:,),a(:,),'.');plot(dma(:,),dma(:,),'.r') >> alfa=8*pi/8;dm=[cos(alfa) -sin(alfa);sin(alfa) cos(alfa)]; >> DMA=(DM*A')' DMA = >> plot(dma(:,),dma(:,),'.g')

17 Wikipedia: The orthogonal matrix (post-multiplying a column vector) corresponding to a clockwise/left-handed rotation with Euler angles, with x-y-z convention, is given by: >> donme=[6 45 ];alfa=donme()*pi/8;beta=donme()*pi/8;gama=donme(3); DM3=[cos(beta)*cos(gama) -cos(alfa)*sin(gama)+sin(alfa)*sin(beta)*cos(gama) sin(alfa)*sin(gama)+cos(alfa)*sin(beta)*cos(gama) cos(beta)*sin(gama) -cos(alfa)*cos(gama)+sin(alfa)*sin(beta)*sin(gama) -sin(alfa)*cos(gama)+cos(alfa)*sin(beta)*sin(gama) -sin(beta) sin(alfa)*cos(beta) cos(alfa)*cos(beta)] >>DM3 = >> A=[ ; ;3 3 3;4 4 4;5 5 5; ] A = >> scatter3(a(:,),a(:,),a(:,3))

18 >> ADM3=(DM3*A')' ADM3 = >> scatter3(a(:,),a(:,),a(:,3));hold on ;scatter3(adm3(:,),adm3(:,),adm3(:,3),'r')

19 Temel Bileşenler >> X=randn(5,)*([ 5;5 6]^(/))+kron(ones(5,),[3 4]) X =

20 >> mean(x) ans = >> plot(x(:,),x(:,),'.') >> hold on; plot(3.5476,5.4679,'*') ; hold off >> Xortsap=(eye(5)-ones(5,)*pinv(ones(5,)))*X Xortsap =

21 >> plot(xortsap(:,),xortsap(:,),'.') >> mean(xortsap) ans =.e-5 *( )

22 >> Xstandart=(eye(5)-ones(5,)*pinv(ones(5,)))*X./kron(ones(5,),std(X)); X Xortsap Xstandart

23 >> hold on; plot(x(:,),x(:,),'.') ; plot(xortsap(:,),xortsap(:,),'.r') ; plot(xstandart(:,),xstandart(:,),'.g'); hold off >> kovm=cov(x) kovm = >> korm=corr(x) korm = >> kovm=cov(xortsap) kovm = >> korm=corr(xortsap) korm =

24 >> [V D]=eig(korm) V = D = >> figure;hold on; >> plot(xortsap(:,),xortsap(:,),'.') >> plot([ *.77],[ *.77]) ; plot([ -*.77],[ *.77]) >> [V D]=eig(kovm) V = D = >> plot([ *.86],[ *.958],'r'); >> plot([ -*.958],[ *.86],'r')

25 >> skorlar=xortsap*v

26 >> % Temel Bileşenler Analizi Matlab fonksiyonu >> [TB skorlar ozdegerler]=princomp(xortsap) TB = skorlar = ozdegerler = >> eig(cov(xortsap)) >> eig(corr(xortsap)).79.98

27 (4. Ders Hazırlayan: Doç.Dr.Cemal Atakan) TEMEL BĐLEŞENLER ANALĐZĐ Temel Bileşenler Analizinde amaç boyut indirgemektir. Đlgili analizleri p tane ilişkili değişken yerine, az sayıda ilişkisiz değişkenle yapmaktır. Temel Bileşenler Analizi, Kovaryans ya da Korelasyon matrislerinin her ikisinden de yapılabilir. Özellikle değişkenler aynı ölçü birimlerine sahip değillerse standartlaştırılmış gözlem değerleri kullanır. Bu nedenle Korelasyon matrisi ile işlemler yapılırsa, standartlaştırma yapılmış olur. Yani standartlaştırılmış değişkenlerin Kovaryans matrisi, orijinal değişkenlerin Korelasyon matrisine eşittir. ÖRNEK: 98 yılında Avusturya nın Götziz kentinde yapılan dünya dekatlon yarışmasına katılan atletin X- metre, X- uzun atlama, X3-gülle atma, X4- yüksek atlama, X5-4 metre, X6- metre engelli, X7- disk atma, X8- sırıkla atlama, X9- cirit atma ve X- 5 metre koşu dallarından almış oldukları puanlar aşağıda verilmiştir. Bu verilere MĐNĐTAB ve SPSS istatistik paket programını kullanarak Temel Bileşenler Analizini uygulayalım. Atletler X X X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X Kaynak: Flury ve Riedwyl, 988.

28 Burada örneklem korelasyon matrisi kullanıldı. Öncelikle eldeki bir veri seti için Temel Bileşenler Analizinin yapıl yapılmayacağına karar verilmelidir. Bunun için değişkenler arasındaki korelasyonlara bakılır. Eğer bu korelasyonlar büyük ya da istatistiksel olarak anlamlı ise Temel Bileşenler Analizi yapmak uygundur. Örneklem Korelasyon Matrisi X X X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X X,,56,445,384,844,85,36,49,335 -,6 X,56,,395,53,73,46,3,477 -,3,6 X3,445,395,,3,436,649,558,4,43 -,54 X4,384,53,3,,49,535,557,45,396,34 X5,844,73,436,49,,664,95,38,37 -,3 X6,85,46,649,535,664,,558,3,4 -,63 X7,36,3,558,557,95,558,,473,367,3 X8,49,477,4,45,38,3,473,,85,89 X9,335 -,3,43,396,37,4,367,85,,79 X -,6,6 -,54,34 -,3 -,63,3,89,79, Değişkenler arası korelasyonların karşılaştırılması X X X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X X Pearson Correlation,56(**),445(*),384,844(**),85(**),36,49,335 -,6 Sig. (-tailed),,49,95,,,9,59,49,339 X Pearson Correlation,56(**),395,53,73(**),46,3,477(*) -,3,6 Sig. (-tailed),,84,8,,76,39,33,89,339 X3 Pearson Correlation,445(*),395,3,436,649(**),558(*),4,43 -,54 Sig. (-tailed),49,84,39,55,,,55,57,8 X4 Pearson Correlation,384,53,3,49,535(*),557(*),45,396,34 Sig. (-tailed),95,8,39,89,5,,6,84,63 X5 Pearson Correlation,844(**),73(**),436,49,664(**),95,38,37 -,3 Sig. (-tailed),,,55,89,,7,97,88,9 X6 Pearson Correlation,85(**),46,649(**),535(*),664(**),558(*),3,4 -,63 Sig. (-tailed),,76,,5,,,69,64,6 X7 Pearson Correlation,36,3,558(*),557(*),95,558(*),473(*),367,3 Sig. (-tailed),9,39,,,7,,35,,989 X8 Pearson Correlation,49,477(*),4,45,38,3,473(*),85,89 Sig. (-tailed),59,33,55,6,97,69,35,3,45 X9 Pearson Correlation,335 -,3,43,396,37,4,367,85,79 Sig. (-tailed),49,89,57,84,88,64,,3,449 X Pearson Correlation -,6,6 -,54,34 -,3 -,63,3,89,79 Sig. (-tailed),339,339,8,63,9,6,989,45,449 ** Correlation is significant at the. level (-tailed). * Correlation is significant at the.5 level (-tailed).

29 Korelasyon matrisi incelendiğinde bazı değişkenler arasında yüksek korelasyon olduğu görülmektedir. Ayrıca bazı değişkenler arasındaki korelasyolar istatistiksel olarak anlamlıdır. Temel Bileşenler Analizi yapılması uygun görünmektedir. Η Η ρ : pxp ρ : pxp = Ι Ι Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy.,537 Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 5,665 df 45 Sig., Bartlett in küresellik testinde p-değeri(sig.),<,5 olduğundan H hipotezi red edilir.. Yani örneklemin alındığı kitleye ilişkin değişkenler arasındaki kitle korelasyon matrisi ρ pxp birim matrisden farklıdır. Yani bazı değişkenler arasındaki korelasyonlar anlamlıdır. katkıları: Korelasyon matrisi yardımıyla elde edilen özdeğerler ve herbir özdeğerin toplam varyansı açıklama oranına Eigenanalysis of the Correlation Matrix Eigenvalues( ˆj λ ): 4,498,5443,36,845,75,587,47,33,8,486 Proportion :,449,54,3,8,73,59,4,3,8,5 Cumulative :,449,64,736,88,89,95,974,987,995, Yukarıdaki özdeğerlerden yararlanılarak elde edilen birim özvektörler ê ê ê 3 ê 4 ê 5 ê 6 ê 7 ê 8 ê 9 ê,4786 -,78 -,839 -,96, ,83 -,434 -,4576,6364,775,3754 -,468 -,5858, ,756 -,375,4,565,55936,44,399 -,447,645, ,49853,375, ,7, ,36799,8986,4934,66 -,9,3976 -,65,87,9354,774 -,3385, ,958 -,37,83764,99,8559 -,5563,7598 -,785 -,5367,46 -,3,4468 -,684,5839 -,7373,68 -,556 -,658,394,3,9579,383 -,746 -,4997,3538 -,6 -,39,43377,453,8974,8995 -,37 -,45975,346,65843, ,4845 -,647 -,974,48576,54379,4568,38687,58735,3463 -,77,355395,97,6835,658,6648 -,3763, ,9 -,4937 -,564 -, ,8479,5687 Buradan her bir temel bileşene ilişkin katsayılar: Variable PC PC PC3 PC4 PC5 PC6 PC7 PC8 PC9 PC C(X),4 -,78 -,8 -,9,37 -,8 -,43 -,46,636,8 C(X),37 -,47 -,585,36 -,75 -,38,4,5,56,4 C3(X3),3 -,4,65,485 -,499,3,36 -,3,95 -,368 C4(X4),9,49, -,9,4 -,6,8,9,7 -,33 C5(X5),38 -,3 -,37,84,,9 -,56,7 -,78 -,536 C6(X6),4 -,,4 -,68,58 -,74,6 -,56 -,653,39 C7(X7),3,95,3 -,7 -,499,4 -,6 -,4,43,5 C8(X8),83,9 -,37 -,46,35,66,34 -,48 -,6 -,9 C9(X9),49,54,43,38,59,346 -,8,355,9,7 C(X),,66 -,38,49 -, -,49 -,6 -,479 -,85,6

30 p= olduğundan on tane temel bileşen elde edilir. Ancak uygulamada bu temel bileşenlerden ilk birkaç tanesi kullanılacaktır. Bunun için temel bileşen sayısının belirlenmesine ilişkin bazı kriterler vardır. Bunlardan biri ilk birkaç temel bileşen, toplam değişimin en az /3 nü açıklaması gerekir. Buradan ˆ λ + ˆ λ ˆ + λ3 7,35 = =,735 > ˆ λ + ˆ λ ˆ λ 3 dır.toplam varyansın %73,5 i ilk üç temel bileşen yardımıyla açıklamaktadır. Bu oran /3 den büyük olma ölçütünü sağladığından önemli temel bileşen sayısı üç olarak alınır. Bununla birlikte aşağıdaki Scree Plot a göre de uygun temel bileşen sayısına karar verilebilinir. Bu grafikte eğri yatay eksene paralel olmaya başladığı bileşen sayısı, uygun temel bileşen sayısı olarak alınmaktadır. Grafikte en son ki büyük düşüş üçüncü ve dördüncü bileşenler arasında oluştuğu için ilk üç bileşen seçilmesi uygundur. Ancak, farklı kriterler, farklı temel bileşen sayısı verebilir. Scree Plot 5 4 Eigenvalue Component Number 8 9 Böylece bu üç temel bileşen: Y ˆ =, 4 Z +,37 Z +,3 Z +, 9 Z +,38 Z +, 4 Z +,3 Z +, 83 Z +, 49 Z +, Z Y ˆ =, 78 Z, 47 Z,4 Z +, 49 Z, 3 Z, Z +,95 Z +, 9 Z +, 54 Z +, 66 Z Y ˆ =,8 Z, 585 Z +, 65 Z +, Z, 37 Z +, 4 Z +, 3 Z, 37 Z +, 43 Z, 38 Z dir. Burada korelasyon matrisiden temel bileşenler yapıldığı için, orijinal değişkenler yerine standartlaştırılmış değişkenler dikkate alınmıştır. Temel bileşenler yapay değişkenlerdir. Bu değişkenlerin adlandırılması çok da kolay değildir. Yine de her bir orijinal değişkenin temel bileşenlerdeki ağırlıklarına göre bir adlandırma yapılabilir.

31 Temel bileşenlerin katsayılarında eksi işaretinin olması, faktörlerin iki kutuplu olduğunu göstermektedir. Birinci temel bileşenin varyansı en büyüktür ve en fazla açıklama oranına sahiptir. Ayrıca bu temel bileşenin varyansı elipsoidin ana eksenini oluşturmaktadır. Diğer temel bileşenlerin varyansları ise tali eksenleri oluşturmaktadır. Yapılan işlemler sonucunda, temel bileşenler analizinin amacına uygun olarak, bileşen sayısı on boyutlu ilişkili değişkenden, üç veya dört boyutlu ilişkili değişkene indirgenmiştir. Bunlardan en büyük varyansa sahip olan ilk bileşen elipsoidin ana ekseni diğerleri de tali eksenleridir. Sonuç olarak üç temel bileşenin uygun olduğunu kabul edersek, bu temel bileşenlere ilişkin atletin temel bileşen değerleri (skors) Temel Bileşenler Değerleri (Skors) Atletler ŷ ŷ ŷ 3 4, ,3937 -,6345 3,353,5497 -,373 3,5, , ,33 -,68588, ,548,35,664 6,989,476,75 7,678, ,5464 8,8566,686 -,7868 9, -,8,478,37763,54,965 -,94848,83,6934 -,999, , , ,5666 -, ,379,4744, ,56665,37673, ,5466 -,6773, ,475 -, , ,6677 -,8 -, ,66497,56 -, ,5754,9 -,7674 olarak elde edilmiş olur. Đstenilen analizler bu değerlere göre yapılır.

32 Matlab Hesaplamaları >> X X = >> corr(x) ans = >> [V D]=eig(corr(X)) V =

33 D = >> diag(d) ans = >> diag(d)' ans = >> XSTANDART=((eye()-ones(,)*pinv(ones(,)))*X)./kron(ones(,),std(X)) XSTANDART =

34 >> TB=V( :,8 :) ; >> skorlar=xstandart *TB skorlar = >> % Matlabdaki Temel Bileşenler fonksiyonu [TB SKORLAR]=princomp(XSTANDART) TB = SKORLAR =

35 > TB3=TB(:,:3) TB3 = >> skorlar3=skorlar(:,:3) skorlar3 =

36 PARÇALANMIŞ MATRĐSLER B: n n tipinde bir matris ve det( B) olsun. Bu matris B B B = B B B : n n, B : n n, B : n n, B : n n,n + n ) Eğer B singüler değilse, det( B) = det( B ) det( B B B B ) ) Eğer B singüler değilse, det( B) = det( B ) det( B B B B ) 3) B nin inversi B olmak üzere, B A A = A A A : n n, A : n n, A : n n, A : n n biçiminde parçalansın. biçiminde parçalansın. Eğer B ve B singüler değilse, A = B B B B A = B B B B B B A = B B B B A = B B B B B B B B B B B B B B BB B = B B B B B B B BB B dır. MATRĐSLERĐN KRONECKER ÇARPIMI A: n m, B: p q tipinde matrisler olmak üzere, A B a B ab a B am B a B a B a B anb anb anmb m = ( ij ) np mq = matrissine A ile B nin Kronecker çarpımı denir. a) A = A = b) ( A + A ) B = A B + A B c) A ( B + B ) = A B + A B d) aa bb = aba B e) ( A A ) ( BB ) = ( A B )( A B ) f) ( A B) = A B g) ( A B) = A B

37 Bir Matrisin Đzi (Trace) ve Rankı ile Đlgili Bazı Teoremler A: n n tipinde bir matris olmak üzere A 'nın izi, tr( A) = n i= olarak tanımlandığını hatırlatalım. ) A ve B n n tipinde iki matris ve a b R tr( aa+ bb) = atr( A) + btr( B) a ii, olmak üzere, dır. ) A ve B n n tipinde iki matris olsun. tr( AB ) = tr( BA) dır. 3) tr( ABC ) = tr( CAB ) = tr( BCA) 4) A: n n tipinde ve özdeğerleri λ, λ,..., λ n olan bir matris ise, n tr( A) = λi i=, tr A k k ( ) = λi dır. 5) A idempotent bir matris (AA=A) ise rank( A) tr( A) 6) A n m n i= = dır. m n j= i= : tipinde bir matris ise tr( A A) = tr( AA ) = a ij dır. 7) A n n : ve A simetrik özdeğerleri λ, λ,..., λ n ise tr( A A) a ij m = = n n j= i= i= i λ dır. 8) A: n m, tr( A A) = A = dır. 9) x: n tipinde bir vektör, A: n n tipinde bir matris ise x Ax = tr( Axx ) dır. ) A: k k tipinde negatif olmayan bir matris ve λ, A nın en büyük özdeğeri olsun. Bu durumda ( A ) ; a) tr A n+ ( ) n tr( A ) b) n tr( A ) / n λ herhangi bir n tam sayısı için. n+ tr( A ) n / n lim lim tr( A ) λ n n tr( A ) = = n dır. ) A: k k tipinde λ λ... λ k özdeğerlerine sahip bir matris olsun. x a) λ = max ' Ax x x' x, x x Ax b) λ k = min ' x x' x, x x' Ax c) λ k λ x' x, herhengi x için.

ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER

ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER GİRİŞ Özdeğerler, bir matrisin orijinal yapısını görmek için kullanılan alternatif bir yoldur. Özdeğer kavramını açıklamak için öncelikle özvektör kavramı ele alınsın. Bazı vektörler

Detaylı

Özdeğer ve Özvektörler

Özdeğer ve Özvektörler Özdeğer ve Özvektörler Yazar Öğr.Grv.Dr.Nevin ORHUN ÜNİTE 9 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; bir lineer dönüşümün ve bir matrisin özdeğer ve özvektör kavramlarını anlayacak, bir dönüşüm matrisinin

Detaylı

Bir özvektörün sıfırdan farklı herhangi bri sabitle çarpımı yine bir özvektördür.

Bir özvektörün sıfırdan farklı herhangi bri sabitle çarpımı yine bir özvektördür. ÖZDEĞER VE ÖZVEKTÖRLER A n n tipinde bir matris olsun. AX = λx (1.1) olmak üzere n 1 tipinde bileşenleri sıfırdan farklı bir X matrisi için λ sayıları için bu denklemi sağlayan bileşenleri sıfırdan farklı

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ÖRGÜT KÜLTÜRÜNÜN ÖĞRENEN ÖRGÜTE OLAN ETKİSİ

TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ÖRGÜT KÜLTÜRÜNÜN ÖĞRENEN ÖRGÜTE OLAN ETKİSİ T.C. İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, İŞLETME ANABİLİM DALI İŞLETME DOKTORA PROGRAMI TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ÖRGÜT KÜLTÜRÜNÜN ÖĞRENEN ÖRGÜTE OLAN ETKİSİ Doktora Tezi Araştırma Önerisi

Detaylı

ii) S 2LW 2WH 2LW 2WH S 2WH 2LW S 3( x 1) 5( x 2) 5 3x 3 5x x Maliye Bölümü EKON 103 Matematik I / Mart 2018 Proje 2 CEVAPLAR C.1) C.

ii) S 2LW 2WH 2LW 2WH S 2WH 2LW S 3( x 1) 5( x 2) 5 3x 3 5x x Maliye Bölümü EKON 103 Matematik I / Mart 2018 Proje 2 CEVAPLAR C.1) C. C.1) x1 x 1 4 4( x1) x 6 4x 4 x 6 x 46 x Maliye Bölümü EKON 10 Matematik I / Mart 018 Proje CEVAPLAR C.) i) S LW WH LW WH S LW WH S W W W S L H W ii) S LW WH WH LW S WH LW S W W W S H L W C.) ( x1) 5(

Detaylı

13. Karakteristik kökler ve özvektörler

13. Karakteristik kökler ve özvektörler 13. Karakteristik kökler ve özvektörler 13.1 Karakteristik kökler 1.Tanım: A nxn tipinde matris olmak üzere parametrisinin n.dereceden bir polinomu olan şeklinde gösterilen polinomuna A matrisin karakteristik

Detaylı

18.701 Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu

18.701 Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 18.701 Cebir 1 2007 Güz Bu malzemeden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

KUADRATİK FORM. Tanım: Kuadratik Form. Bir q(x 1,x 2,,x n ) fonksiyonu

KUADRATİK FORM. Tanım: Kuadratik Form. Bir q(x 1,x 2,,x n ) fonksiyonu KUADRATİK FORMLAR KUADRATİK FORM Tanım: Kuadratik Form Bir q(x,x,,x n ) fonksiyonu q x : n şeklinde tanımlı ve x i x j bileşenlerinin doğrusal kombinasyonu olan bir fonksiyon ise bir kuadratik formdur.

Detaylı

Matris Cebiriyle Çoklu Regresyon Modeli

Matris Cebiriyle Çoklu Regresyon Modeli Matris Cebiriyle Çoklu Regresyon Modeli Hüseyin Taştan Mart 00 Klasik Regresyon Modeli k açıklayıcı değişkenden oluşan regresyon modelini her gözlem i için aşağıdaki gibi yazabiliriz: y i β + β x i + β

Detaylı

T.C. İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, İŞLETME ANABİLİM DALI İŞLETME DOKTORA PROGRAMI FAKTÖR ANALİZİ. Ayhan Çakır 1250D91213

T.C. İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, İŞLETME ANABİLİM DALI İŞLETME DOKTORA PROGRAMI FAKTÖR ANALİZİ. Ayhan Çakır 1250D91213 T.C. İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI İŞLETME DOKTORA PROGRAMI FAKTÖR ANALİZİ Ayhan Çakır 0D9 Danışman: Prof. Dr. Hüner Şencan İstanbul Aralık 04 İÇİNDEKİLER

Detaylı

FAKTÖR ANALİZİ VAHİDE NİLAY KIRTAK

FAKTÖR ANALİZİ VAHİDE NİLAY KIRTAK FAKTÖR ANALİZİ VAHİDE NİLAY KIRTAK Çok Değişkenli İstatistikler Faktör Analizi Faktör Analizinin Amacı: Birbirleriyle ilişkili p tane değişkeni bir araya getirerek az sayıda ilişkisiz ve kavramsal olarak

Detaylı

GEO182 Lineer Cebir. Matrisler. Matrisler. Dersi Veren: Dr. İlke Deniz Derse Devam: %70. Vize Sayısı: 1

GEO182 Lineer Cebir. Matrisler. Matrisler. Dersi Veren: Dr. İlke Deniz Derse Devam: %70. Vize Sayısı: 1 GEO182 Lineer Cebir Dersi Veren: Dr. İlke Deniz 2018 GEO182 Lineer Cebir Derse Devam: %70 Vize Sayısı: 1 Başarı Notu: Yıl içi Başarı Notu %40 + Final Sınavı Notu %60 GEO182 Lineer Cebir GEO182 Lineer Cebir

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. A. Burak İNNER

Yrd. Doç. Dr. A. Burak İNNER Yrd. Doç. Dr. A. Burak İNNER Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Yapay Zeka ve Benzetim Sistemleri Ar-Ge Lab. http://yapbenzet.kocaeli.edu.tr Ders Adı : Bilgisayar Mühendisliğinde Matematik Uygulamaları

Detaylı

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 18.701 Cebir 1 2007 Güz Bu malzemeden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

Şayet bir lineer sistemin en az bir çözümü varsa tutarlı denir.

Şayet bir lineer sistemin en az bir çözümü varsa tutarlı denir. GAZI UNIVERSITY ENGINEERING FACULTY INDUSTRIAL ENGINEERING DEPARTMENT ENM 205 LINEAR ALGEBRA COURSE ENGLISH-TURKISH GLOSSARY Linear equation: a 1, a 2, a 3,.,a n ; b sabitler ve x 1, x 2,...x n ler değişkenler

Detaylı

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ 1.GİRİŞ Bu bölüm lineer cebirin temelindeki cebirsel yapıya, sonlu boyutlu vektör uzayına giriş yapmaktadır. Bir vektör uzayının tanımı, elemanları skalar olarak adlandırılan herhangi bir cisim içerir.

Detaylı

TRB2 BÖLGESİ'NDE BULUNAN İLÇELERİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI

TRB2 BÖLGESİ'NDE BULUNAN İLÇELERİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI 2013 TRB2 BÖLGESİ'NDE BULUNAN İLÇELERİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI TEMEL BİLEŞENLER ANALİZİ Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı 31.10.2013 Bu çalışmada TRB2 Bölgesi'nde bulunan 29 ilçe arasındaki ekonomik

Detaylı

ÖABT Lineer Cebir KONU TESTİ Matris Cebiri

ÖABT Lineer Cebir KONU TESTİ Matris Cebiri ÖB Lineer Cebir KONU ESİ Matris Cebiri. i, j,, i için j i j a j i j a. j i j a. i için j i j a 4 6 j i j a 4 j i j a. 6. 0 0 0 4 0 0 0. 4 6 n 0 0 n 6 Cevap: D Cevap:. I. I I I 0 I 0 0 0..I I I 00 0 0 0

Detaylı

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak 10.Konu İç çarpım uzayları ve özellikleri 10.1. ve üzerinde uzunluk de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor teoreminden dir. 1.Ö.: [ ] ise ( ) ( ) ve ( ) noktaları gözönüne alalım.

Detaylı

18.034 İleri Diferansiyel Denklemler

18.034 İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

7. Ders Genel Lineer Modeller Singüler Modeller, Yanlış veya Bilinmeyen Kovaryanslar, Đlişkili Hatalar

7. Ders Genel Lineer Modeller Singüler Modeller, Yanlış veya Bilinmeyen Kovaryanslar, Đlişkili Hatalar 7. Ders Genel Lineer Modeller Singüler Modeller, Yanlış veya Bilinmeyen Kovaryanslar, Đlişkili Hatalar Y = X β + ε Lineer Modeli pekçok özel hallere sahiptir. Bunlar, ε nun dağılımına, Cov( ε ) kovaryans

Detaylı

3. BÖLÜM MATRİSLER 1

3. BÖLÜM MATRİSLER 1 3. BÖLÜM MATRİSLER 1 2 11 21 1 m1 a a a v 12 22 2 m2 a a a v 1 2 n n n mn a a a v gibi n tane vektörün oluşturduğu, şeklindeki sıralanışına matris denir. 1 2 n A v v v Matris A a a a a a a a a a 11 12

Detaylı

Lineer Denklem Sistemleri Kısa Bilgiler ve Alıştırmalar

Lineer Denklem Sistemleri Kısa Bilgiler ve Alıştırmalar Lineer Denklem Sistemleri Kısa Bilgiler ve Alıştırmalar Bir Matrisin Rankı A m n matrisinin determinantı sıfırdan farklı olan alt kare matrislerinin boyutlarının en büyüğüne A matrisinin rankı denir. rank(a)

Detaylı

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016 6. Ders Mahir Bilen Can Mayıs 16, 2016 Bu derste lineer cebirdeki bazı fikirleri gözden geçirip Lie teorisine uygulamalarını inceleyeceğiz. Bütün Lie cebirlerinin cebirsel olarak kapalı ve karakteristiği

Detaylı

3. Ders Çok Boyutlu (Değişkenli) Veri Analizi

3. Ders Çok Boyutlu (Değişkenli) Veri Analizi 3. Ders Çok Boyutlu (Değişkenli) Veri Analizi Veri: Boy ölçüleri (boy-kol-omuz-kalça-bacak uzunluğu) Ölçü birimi: cm boy kol omuz kalca bacak 18 77 98 12 11 163 66 72 9 97 183 73 99 113 91 16 86 7 95 12

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Korelasyon. Korelasyon. Merkezi eğilim ve değişim ölçüleri bir defada sadece bir değişkenin özelliklerini incelememize imkan tanır.

Korelasyon. Korelasyon. Merkezi eğilim ve değişim ölçüleri bir defada sadece bir değişkenin özelliklerini incelememize imkan tanır. Korelasyon Korelasyon Merkezi eğilim ve değişim ölçüleri bir defada sadece bir değişkenin özelliklerini incelememize imkan tanır. Biz şimdi, bir değişkenin özelliklerini diğer değişkenle olan ilişkisine

Detaylı

ÖRNEKLER-VEKTÖR UZAYLARI 1. Çözüm: w=k 1 u+k 2 v olmalıdır.

ÖRNEKLER-VEKTÖR UZAYLARI 1. Çözüm: w=k 1 u+k 2 v olmalıdır. ÖRNEKLER-VEKTÖR UZAYLARI. vektör uzayında yer alan w=(9 7) vektörünün, u=( -), v=(6 ) vektörlerinin doğrusal bir kombinasyonu olduğunu ve z=( - 8) vektörünün ise bu vektörlerin doğrusal bir kombinasyonu

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

İç-Çarpım Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN

İç-Çarpım Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN İç-Çarpım Uzayları Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN ÜNİTE Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; R n, P n (R), M nxn vektör uzaylarında iç çarpım kavramını tanıyacak ve özelliklerini görmüş olacaksınız.

Detaylı

2.3. MATRİSLER Matris Tanımlama

2.3. MATRİSLER Matris Tanımlama 2.3. MATRİSLER 2.3.1. Matris Tanımlama Matrisler girilirken köşeli parantez kullanılarak ( [ ] ) ve aşağıdaki yollardan biri kullanılarak girilir: 1. Elemanları bir tam liste olarak girmek Buna göre matris

Detaylı

3. Ders Parametre Tahmini Lineer Tahmin Edilebilme Yeniden Parametrelendirme Lineer Parametrik Kısıtlamalar

3. Ders Parametre Tahmini Lineer Tahmin Edilebilme Yeniden Parametrelendirme Lineer Parametrik Kısıtlamalar 3. Ders Parametre Tahmini Lineer Tahmin Edilebilme eniden Parametrelendirme Lineer Parametrik Kısıtlamalar Bir Deney Tasarımı Modeli, X matrisi (veya bir kısmı) özel yapılandırılmış, = X β + biçiminde

Detaylı

1.1.1. Açıklayıcı faktör analizi (EFA, Exploratory Factor Analysis)

1.1.1. Açıklayıcı faktör analizi (EFA, Exploratory Factor Analysis) 1. FAKTÖR ANALİZİ Faktör analizi (Factor Analysis) başta sosyal bilimler olmak üzere pek çok alanda sıkça kullanılan çok değişkenli analiz tekniklerinden biridir. Faktör analizi p değişkenli bir olayda

Detaylı

Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yrd.Doç.Dr. Sabahattin Kerem AYTULUN

Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yrd.Doç.Dr. Sabahattin Kerem AYTULUN Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yrd.Doç.Dr. Sabahattin Kerem AYTULUN Giriş AHP Thomas L.Saaty tarafından 1970'lerde ortaya atılmıştır. Amaç alternatifler arasından en iyisinin seçilmesidir. Subjektif

Detaylı

Lineer Cebir. Doç. Dr. Niyazi ŞAHİN TOBB. İçerik: 1.1. Lineer Denklemlerin Tanımı 1.2. Lineer Denklem Sistemleri 1.3. Matrisler

Lineer Cebir. Doç. Dr. Niyazi ŞAHİN TOBB. İçerik: 1.1. Lineer Denklemlerin Tanımı 1.2. Lineer Denklem Sistemleri 1.3. Matrisler Lineer Cebir Doç. Dr. Niyazi ŞAHİN TOBB İçerik: 1.1. Lineer Denklemlerin Tanımı 1.2. Lineer Denklem Sistemleri 1.3. Matrisler Bölüm 1 - Lineer Eşitlikler 1.1. Lineer Eşitliklerin Tanımı x 1, x 2,..., x

Detaylı

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN Lineer Dönüşümler Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN ÜNİTE 7 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Vektör uzayları arasında tanımlanan belli fonksiyonları tanıyacak, özelliklerini öğrenecek, Bir dönüşümün,

Detaylı

3. V, R 3 ün açık bir altkümesi olmak üzere, c R. p noktasında yüzeye dik olduğunu gösteriniz.(10

3. V, R 3 ün açık bir altkümesi olmak üzere, c R. p noktasında yüzeye dik olduğunu gösteriniz.(10 Diferenisyel Geometri 2 Yazokulu 2010 AdıSoyadı: No : 1. ϕ (u, v) = ( u + 2v, v + 2u, u 2 v ) parametrizasyonu ile verilen M kümesinin bir regüler yüzey olduğunu gösteriniz. (15 puan) 3. V, R 3 ün açık

Detaylı

4. BÖLÜM DOĞRUSAL DENKLEM SİSTEMLERİ

4. BÖLÜM DOĞRUSAL DENKLEM SİSTEMLERİ 4. BÖLÜM DOĞRUSAL DENKLEM SİSTEMLERİ Doğrusal Denklem Sistemi x 1,x 2,,x n ler bilinmeyenler olmak üzere, doğrusal denklemlerin oluşturduğu; a x a x a x b 11 1 12 2 1n n 1 a x a x a x b 21 1 22 2 2n n

Detaylı

Salim. Yüce LİNEER CEBİR

Salim. Yüce LİNEER CEBİR Prof. Dr. Salim Yüce LİNEER CEBİR Prof. Dr. Salim Yüce LİNEER CEBİR ISBN 978-605-318-030-2 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. 2015, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış

Detaylı

THY İŞLETMESİNİN HİZMET KALİTESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÜZERİNE BİR PİLOT ARAŞTIRMA

THY İŞLETMESİNİN HİZMET KALİTESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÜZERİNE BİR PİLOT ARAŞTIRMA THY İŞLETMESİNİN HİZMET KALİTESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÜZERİNE BİR PİLOT ARAŞTIRMA Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin Türk Hava Yollarından bekledikleri hizmet kalitesi arasında fark olup olmadığını

Detaylı

. [ ] vektörünü S deki vektörlerin bir lineer

. [ ] vektörünü S deki vektörlerin bir lineer 11.Gram-Schmidt metodu 11.1. Ortonormal baz 11.1.Teorem: { }, V Öklid uzayı için bir ortonormal baz olsun. Bu durumda olmak üzere. 1.Ö.: { }, de bir ortonormal baz olsun. Burada. vektörünü S deki vektörlerin

Detaylı

Eigenvalue-Eigenvector Problemleri

Eigenvalue-Eigenvector Problemleri Bir sistemin özvektörü sistem tarafından temel olarak değiştirilmeyen vektördür. Sadece genliği değişir, genliğin değişme miktarına da özdeğer denir. Yani sistemimizi Amatrisi ile ifade edersek; x A λ

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Ders: MAT261 Konu: Matrisler, Denklem Sistemleri matrisi bulunuz. olmak üzere X = AX + B olacak şekilde bir X 1.

Ders: MAT261 Konu: Matrisler, Denklem Sistemleri matrisi bulunuz. olmak üzere X = AX + B olacak şekilde bir X 1. Ders: MAT6 Konu: Matrisler, Denklem Sistemleri. A = matrisi bulunuz.. A = a b c d e f ve B = ÇALIŞMA SORULARI- olmak üzere X = AX + B olacak şekilde bir X matrisi satır basamak hale getirildiğinde en fazla

Detaylı

Bahar Yarıyılı D_IFERANS_IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 6 Nisan 2011 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI. y = c n x n+r. (n + r) c n x n+r 1 +

Bahar Yarıyılı D_IFERANS_IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 6 Nisan 2011 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI. y = c n x n+r. (n + r) c n x n+r 1 + DÜZCE ÜN_IVERS_ITES_I FEN-EDEB_IYAT FAKÜLTES_I MATEMAT_IK BÖLÜMÜ 010-011 Bahar Yarıyılı D_IFERANS_IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 6 Nisan 011 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI 1. 0p x d y + dy + xy = 0 diferansiyel

Detaylı

x 0 = A(t)x + B(t) (2.1.2)

x 0 = A(t)x + B(t) (2.1.2) ÖLÜM 2 LİNEER SİSTEMLER Genel durumda diferansiyel denklemlerin çözümlerini açık olarak elde etmek veya çözümlerin bazı önemli özelliklerini araştırmak için genel yöntemler yoktur, çoğu zaman denkleme

Detaylı

Matlab. Vektör ve Matris İşlemleri

Matlab. Vektör ve Matris İşlemleri Matlab Vektör ve Matris İşlemleri Konu Özeti Bir Matrisin Elemanlarının Bir Vektörün Elemanlarına Atanması Matrislerin Boyutunun Değiştirilmesi Matrislerin Genişletilmesi Matrislere Satır veya Sütun Eklenmesi

Detaylı

Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon

Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon İçerik Korelasyon Korelasyon Türleri Korelasyon Katsayısı Regresyon KORELASYON Korelasyon iki ya da daha fazla değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi gösterir.

Detaylı

ELE401/ /17 GÜZ ÖDEV 2 - ÇÖZÜMLER

ELE401/ /17 GÜZ ÖDEV 2 - ÇÖZÜMLER ELE40/50 06/7 GÜZ ÖDEV - ÇÖZÜMLER -) Lyapunov kararlılığı için = 0, V( ) = 0 0, V( ) > 0 biçiminde bir Lyapunov fonksiyonu 0, V( ) 0 eşitsizliğini sağlanmalıdır. Asimptotik kararlılık için 0, V( ) < 0

Detaylı

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS TAMAMLAMA PROGRAMI. Lineer. Cebir. Ünite 6. 7. 8. 9. 10

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS TAMAMLAMA PROGRAMI. Lineer. Cebir. Ünite 6. 7. 8. 9. 10 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS TAMAMLAMA PROGRAMI Lineer Cebir Ünite 6. 7. 8. 9. 10 T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI NO: 1074 AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINLARI

Detaylı

Matrisler Matris Tanımı m satır ve n sütundan oluşan tablosuna matris adı verilir.

Matrisler Matris Tanımı m satır ve n sütundan oluşan tablosuna matris adı verilir. MATRIS Matrisler Matris Tanımı m satır ve n sütundan oluşan tablosuna matris adı verilir. Matristeki her bir sayıya eleman denir. Yukarıdaki matriste m n tane eleman vardır. Matrisin yatay bir doğru boyunca

Detaylı

LYS Y OĞRU MTMTİK TSTİ LYS-. u testte Matematik ile ilgili soru vardır.. evaplarınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. u testteki süreniz 7 dakikadır.. a ve b asal

Detaylı

Regresyon. Regresyon korelasyon ile yakından ilişkilidir

Regresyon. Regresyon korelasyon ile yakından ilişkilidir Regresyon Regresyona Giriş Regresyon korelasyon ile yakından ilişkilidir Regresyon bir bağımlı değişken ile (DV) bir veya daha fazla bağımsız değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi inceler. DV için başka

Detaylı

3. TAHMİN En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1

3. TAHMİN En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1 3. TAHMİN 3.1. En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1 En Küçük Kareler (EKK) yöntemi, regresyon çözümlemesinde en yaygın olarak kullanılan, daha sonra ele alınacak bazı varsayımlar altında çok aranan istatistiki

Detaylı

ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A

ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ BİTİRME ÖDEVİ I ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ - 6 GÜZ DÖNEMİ ADI SOYADI :... NO :... A A A A A A A SINAV TARİHİ VE SAATİ : Bu sınav 4 sorudan oluşmaktadır ve sınav

Detaylı

2 1 fonksiyonu veriliyor. olacak şekilde ortalama değer teoremini sağlayacak bir c sayısının var olup olmadığını araştırınız. Eğer var ise bulunuz.

2 1 fonksiyonu veriliyor. olacak şekilde ortalama değer teoremini sağlayacak bir c sayısının var olup olmadığını araştırınız. Eğer var ise bulunuz. ANALİZ 1.) a) sgn. sgn( 1) = 1 denkleminin çözüm kümesini b) f ( ) 3 1 fonksiyonu veriliyor. olacak şekilde ortalama değer teoremini sağlayacak bir c sayısının var olup olmadığını araştırınız. Eğer var

Detaylı

x 1,x 2,,x n ler bilinmeyenler olmak üzere, doğrusal denklemlerin oluşturduğu;

x 1,x 2,,x n ler bilinmeyenler olmak üzere, doğrusal denklemlerin oluşturduğu; 4. BÖLÜM DOĞRUSAL DENKLEM SİSTEMLERİ Doğrusal Denklem Sistemi x,x,,x n ler bilinmeyenler olmak üzere, doğrusal denklemlerin oluşturduğu; a x + a x + L + a x = b n n a x + a x + L + a x = b n n a x + a

Detaylı

(m+2) +5<0. 7/m+3 + EŞİTSİZLİKLER A. TANIM

(m+2) +5<0. 7/m+3 + EŞİTSİZLİKLER A. TANIM EŞİTSİZLİKLER A. TANIM f(x)>0, f(x) - eşitsizliğinin

Detaylı

Nazım K. Ekinci Matematiksel İktisat Notları ax 1 + bx 2 = α cx 1 + dx 2 =

Nazım K. Ekinci Matematiksel İktisat Notları ax 1 + bx 2 = α cx 1 + dx 2 = Naım K. Ekinci Matematiksel İktisat Notları 0.6. DOĞRUSL DENKLEM SİSTEMLERİ ax + bx = α cx + dx = gibi bir doğrusal denklem sistemini, x ve y bilinmeyenler olmak üere, çömeyi hepimi biliyoru. ma probleme

Detaylı

8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar

8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar 8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar 8.1. Düzlemde vektörler Düzlemdeki her noktası ile reel sayılardan oluşan ikilisini eşleştirebiliriz. Buna P noktanın koordinatları denir. y-ekseni P x y O dan P ye

Detaylı

T.C. ORDU ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2X2 BLOK MATRİSLERDE MOORE-PENROSE İNVERSLER İÇİN BAZI YENİ GÖSTERİMLER TUĞÇE TOPAL YÜKSEK LİSANS TEZİ

T.C. ORDU ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2X2 BLOK MATRİSLERDE MOORE-PENROSE İNVERSLER İÇİN BAZI YENİ GÖSTERİMLER TUĞÇE TOPAL YÜKSEK LİSANS TEZİ T.C. ORDU ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2X2 BLOK MATRİSLERDE MOORE-PENROSE İNVERSLER İÇİN BAZI YENİ GÖSTERİMLER TUĞÇE TOPAL YÜKSEK LİSANS TEZİ ORDU 2016 ÖZET 2X2 BLOK MATRİSLERDE MOORE-PENROSE

Detaylı

TUNCELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ LİNEER CEBİR DERSİ 2012 GÜZ DÖNEMİ ÇIKMIŞ VİZE,FİNAL VE BÜTÜNLEME SORULARI ÖĞR.GÖR.

TUNCELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ LİNEER CEBİR DERSİ 2012 GÜZ DÖNEMİ ÇIKMIŞ VİZE,FİNAL VE BÜTÜNLEME SORULARI ÖĞR.GÖR. UNCELİ ÜNİVERSİESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLESİ LİNEER CEBİR DERSİ 0 GÜZ DÖNEMİ ÇIKMIŞ VİZE,FİNAL VE BÜÜNLEME SORULARI ÖĞR.GÖR.İNAN ÜNAL www.inanunal.com UNCELİ ÜNİVERSİESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

EŞİTLİK KISITLI TÜREVLİ YÖNTEMLER

EŞİTLİK KISITLI TÜREVLİ YÖNTEMLER EŞİTLİK KISITLI TÜREVLİ YÖNTEMLER LAGRANGE YÖNTEMİ Bu metodu incelemek için Amaç fonksiyonu Min.z= f(x) Kısıtı g(x)=0 olan problemde değişkenler ve kısıtlar genel olarak şeklinde gösterilir. fonksiyonlarının

Detaylı

8. HAFTA BLM323 SAYISAL ANALİZ. Okt. Yasin ORTAKCI.

8. HAFTA BLM323 SAYISAL ANALİZ. Okt. Yasin ORTAKCI. 8. HAFTA BLM323 SAYISAL ANALİZ Okt. Yasin ORTAKCI yasinortakci@karabuk.edu.tr Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 MATRİSLER Matris veya dizey, dikdörtgen bir sayılar tablosu

Detaylı

Önsöz. Mustafa Özdemir Antalya 2016

Önsöz. Mustafa Özdemir Antalya 2016 Önsöz Bu kitap üniversitelerimizin Mühendislik Fakültelerinde, Doğrusal Cebir veya Lineer Cebir adıyla okutulan lisans dersine yardımcı bir kaynak olması amacıyla hazırlanmıştır. Konular, teorik anlatımdan

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

LİNEER CEBİR. Ders Sorumlusu: Doç.Dr.Kemal HACIEFENDİOĞLU. Ders Notu: Prof. Dr. Şaban EREN

LİNEER CEBİR. Ders Sorumlusu: Doç.Dr.Kemal HACIEFENDİOĞLU. Ders Notu: Prof. Dr. Şaban EREN LİNEER CEBİR Ders Sorumlusu: Doç.Dr.Kemal HACIEFENDİOĞLU Ders Notu: Prof. Dr. Şaban EREN 1.BOLUM DOGRUSAL CEBIR VE DIFERANSIYEL DENKLEMLER LİNEER EŞİTLİKLER 1.1. LİNEER EŞİTLİKLERİN TANIMI x 1, x 2,...,

Detaylı

Ç NDEK LER II. C LT KONULAR Sayfa Öz De er Öz Vektör.. 2. Lineer Cebir ve Sistem Analizi...

Ç NDEK LER II. C LT KONULAR Sayfa Öz De er Öz Vektör.. 2. Lineer Cebir ve Sistem Analizi... ÇNDEKLER II. CLT KONULAR 1. Öz Deer Öz Vektör.. 1 Kare Matrisin Öz Deeri ve Öz Vektörleri... 21 Matrisin Karakteristik Denklemi : Cayley Hamilton Teoremi.. 26 Öz Deer - Öz Vektör ve Lineer Transformasyon

Detaylı

MATRİS - DETERMİNANT Test -1

MATRİS - DETERMİNANT Test -1 MRİS - DEERMİNN est - x y x 3., B olmak üzere, y y = B olduğuna göre, y x farkı kaçtır? 5. 5 4 0, B 4 3 7 3 matrisleri veriliyor. + B matrisi aşağıdakilerden hangisidir? 3 4 5 6 5 3 0 8 5 6 6 5 0 5 6 0

Detaylı

FİNAL SORULARI GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A

FİNAL SORULARI GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ BİTİRME ÖDEVİ FİNAL SORULARI 25-26 GÜZ DÖNEMİ ADI SOYADI :... NO :... SINAV TARİHİ VE SAATİ : A A A A A A A Bu sınav 4 sorudan oluşmaktadır ve sınav süresi 9 dakikadır.

Detaylı

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Çok Değişkenli İstatistik EKO428 Bahar Ön Koşul Dersin Dili

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Çok Değişkenli İstatistik EKO428 Bahar Ön Koşul Dersin Dili DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Çok Değişkenli İstatistik EKO428 Bahar 3+0 3 3 Ön Koşul Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Seçmeli Dersi Veren Öğretim Elemanı

Detaylı

MATEMATİK ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI DENEME. Diğer sayfaya geçiniz.

MATEMATİK ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI DENEME. Diğer sayfaya geçiniz. MATEMATİK. DENEME ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI. f : X tanımlı y = f() fonksiyonu için lim f ( ) = L ise aşağıdaki önermelerden kaç tanesi kesinlikle doğrudur? 0 I. X dir. 0 II. f() fonksiyonu

Detaylı

CEBİR ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI

CEBİR ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI ÖABT CEBİR ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Yasin ŞAHİN ÖABT CEBİR ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Her hakkı saklıdır. Bu kitabın tamamı ya da bir kısmı, yazarın izni olmaksızın, elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi

Detaylı

7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI .= 1 1 + + Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım;

7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI .= 1 1 + + Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım; İÇ ÇARPIM UZAYLARI 7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım;.= 1 1 + + Açıklanmış ve bu konu uzunluk ve uzaklık kavramlarını açıklamak için kullanılmıştır. Bu bölümde öklit

Detaylı

Ders 8: Verilerin Düzenlenmesi ve Analizi

Ders 8: Verilerin Düzenlenmesi ve Analizi Ders 8: Verilerin Düzenlenmesi ve Analizi Betimsel İstatistik Merkezsel Eğilim Ölçüleri Dağılım Ölçüleri Grafiksel Gösterimler Bir kitlenin tamamını, ya da kitleden alınan bir örneklemi özetlemekle (betimlemekle)

Detaylı

MAK1010 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR UYGULAMALARI

MAK1010 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR UYGULAMALARI .. MAK MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR UYGULAMALARI Polinom MATLAB p=[8 ] d=[ - ] h=[ -] c=[ - ] POLİNOMUN DEĞERİ >> polyval(p, >> fx=[ -..9 -. -.9.88]; >> polyval(fx,9) ans =. >> x=-.:.:.; >> y=polyval(fx,;

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 5- SONLU FARKLAR VE İNTERPOLASYON TEKNİKLERİ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ MAK 210 - Sayısal Analiz 1 İNTERPOLASYON Tablo halinde verilen hassas sayısal değerler veya ayrık noktalardan

Detaylı

1 Vektör Uzayları 2. Lineer Cebir. David Pierce. Matematik Bölümü, MSGSÜ mat.msgsu.edu.tr/~dpierce/

1 Vektör Uzayları 2. Lineer Cebir. David Pierce. Matematik Bölümü, MSGSÜ mat.msgsu.edu.tr/~dpierce/ Vektör Uzayları Lineer Cebir David Pierce 5 Mayıs 2017 Matematik Bölümü, MSGSÜ dpierce@msgsu.edu.tr mat.msgsu.edu.tr/~dpierce/ Bu notlarda, alıştırma olarak her teorem, sonuç, ve örnek kanıtlanabilir;

Detaylı

m=n şeklindeki matrislere kare matris adı verilir. şeklindeki matrislere ise sütun matrisi denir. şeklindeki A matrisi bir kare matristir.

m=n şeklindeki matrislere kare matris adı verilir. şeklindeki matrislere ise sütun matrisi denir. şeklindeki A matrisi bir kare matristir. Matrisler Satır ve sütunlar halinde düzenlenmiş tabloya matris denir. m satırı, n ise sütunu gösterir. a!! a!" a!! a!" a!! a!! a!! a!! a!" m=n şeklindeki matrislere kare matris adı verilir. [2 3 1] şeklinde,

Detaylı

Matrisler ve matris işlemleri

Matrisler ve matris işlemleri 2.Konu Matrisler ve matris işlemleri Kaynaklar: 1.Uygulamalı lineer cebir. 7.baskıdan çeviri.bernhard Kollman, David R.Hill/çev.Ed. Ömer Akın, Palma Yayıncılık, 2002 2.Lineer Cebir. Feyzi Başar.Surat Universite

Detaylı

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III

YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - III Prof. Dr. Cemalettin KUBAT Yrd. Doç. Dr. Özer UYGUN İçerik Quadratic Programming Bir karesel programlama modeli aşağıdaki gibi tanımlanır. Amaç fonksiyonu: Maks.(veya Min.) z

Detaylı

Dizey Cebirinin Gözden Geçirilmesi

Dizey Cebirinin Gözden Geçirilmesi Dizey Cebirinin Gözden Geçirilmesi Yrd. Doç. Dr. A. Talha YALTA Ekonometri 2 Ders Notları Sürüm 2,0 (Ekim 2011) Açık Lisans Bilgisi İşbu belge, Creative Commons Attribution-Non-Commercial ShareAlike 3.0

Detaylı

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız.

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız. .4. Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi eğilim ölçüleri kitleye ilişkin bir değişkenin bütün farklı değerlerinin çevresinde toplandığı merkezi bir değeri gösterirler. Dağılım ölçüleri ise değişkenin

Detaylı

DERS NOTLARI. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin BİLGİÇ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Ağustos 2015

DERS NOTLARI. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin BİLGİÇ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Ağustos 2015 www.matematikce.com 'dan indirilmiştir. LİNEER CEBİR DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Ağustos 5 e-posta: h_bilgic@hotmail.com ÖNSÖZ

Detaylı

İki Boyutlu Yapılar için Doğrudan Rijitlik Metodu (Direct Stiffness Method) (İleri Yapı Statiği II. Kısım)

İki Boyutlu Yapılar için Doğrudan Rijitlik Metodu (Direct Stiffness Method) (İleri Yapı Statiği II. Kısım) İki Boyutlu Yapılar için Doğrudan Rijitlik Metodu (Direct Stiffness Method) (İleri Yapı Statiği II. Kısım) Doç. Dr. Özgür Özçelik Dokuz Eylül Üniversitesi, Müh. Fak., İnşaat Müh. Böl. Genel Genel Genel

Detaylı

MATLAB DA SAYISAL ANALİZ DOÇ. DR. ERSAN KABALCI

MATLAB DA SAYISAL ANALİZ DOÇ. DR. ERSAN KABALCI MATLAB DA SAYISAL ANALİZ DOÇ. DR. ERSAN KABALCI Konu Başlıkları Lineer Denklem Sistemlerinin Çözümü İntegral ve Türev İntegral (Alan) Türev (Sayısal Fark ) Diferansiyel Denklem çözümleri Denetim Sistemlerinin

Detaylı

Sürekli Rastsal Değişkenler

Sürekli Rastsal Değişkenler Sürekli Rastsal Değişkenler Normal Dağılım: Giriş Normal Dağılım: Tamamen ortalaması ve standart sapması ile tanımlanan bir rastsal değişken, X, için oluşturulan sürekli olasılık dağılımına normal dağılım

Detaylı

OLASILIK ve KURAMSAL DAĞILIMLAR

OLASILIK ve KURAMSAL DAĞILIMLAR OLASILIK ve KURAMSAL DAĞILIMLAR Kuramsal Dağılımlar İstatistiksel çözümlemelerde; değişkenlerimizin dağılma özellikleri, çözümleme yönteminin seçimi ve sonuçlarının yorumlanmasında önemlidir. Dağılma özelliklerine

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU. Zorunlu Ders X. Haftalık Ders Saati Okul Eğitimi Süresi

DERS BİLGİ FORMU. Zorunlu Ders X. Haftalık Ders Saati Okul Eğitimi Süresi DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA GÖRE DAĞILIMI)

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel

Detaylı

Matris Analizi (MATH333) Ders Detayları

Matris Analizi (MATH333) Ders Detayları Matris Analizi (MATH333) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Matris Analizi MATH333 Her İkisi 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Math 231 Linear Algebra

Detaylı

Üç Boyutlu Uzayda Koordinat sistemi

Üç Boyutlu Uzayda Koordinat sistemi Üç Boyutlu Uzayda Koordinat sistemi Uzayda bir noktayı ifade edebilmek için ilk önce O noktasını (başlangıç noktası) ve bu noktadan geçen ve birbirine dik olan üç yönlü doğruyu seçerek sabitlememiz gerekir.

Detaylı

Math 103 Lineer Cebir Dersi Final Sınavı

Math 103 Lineer Cebir Dersi Final Sınavı Haliç Üniversitesi, Uygulamalı Matematik Bölümü Math 3 Lineer Cebir Dersi Final Sınavı 3 Araliık 7 Hazırlayan: Yamaç Pehlivan Başlama saati: : Bitiş Saati: 3:4 Toplam Süre: Dakika Lütfen adınızı ve soyadınızı

Detaylı

Teori ve Örneklerle. Doç. Dr. Bülent ORUÇ

Teori ve Örneklerle. Doç. Dr. Bülent ORUÇ Teori ve Örneklerle JEOFİZİKTE MODELLEME Doç. Dr. Bülent ORUÇ Kocaeli-2012 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Sayısal Çözümlemeye Genel Bakış 1 1.2. Matris Gösterimi. 2 1.2. Matris Transpozu. 3 1.3. Matris Toplama ve

Detaylı

İZMİR DEKİ ÖZEL VE DEVLET ÜNİVERSİTELERİNDEKİ ÖĞRENCİLERİN BAŞARILARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ VE KARŞILAŞTIRILMASI ÖZET

İZMİR DEKİ ÖZEL VE DEVLET ÜNİVERSİTELERİNDEKİ ÖĞRENCİLERİN BAŞARILARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ VE KARŞILAŞTIRILMASI ÖZET Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE) Bahar 2007 Sayı 18 İZMİR DEKİ ÖZEL VE DEVLET ÜNİVERSİTELERİNDEKİ ÖĞRENCİLERİN BAŞARILARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ VE KARŞILAŞTIRILMASI

Detaylı

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1 İstatistik 1 Yığın ve Örnek; Tümevarımcı ve Betimleyici İstatistik 1 Değişkenler: Kesikli ve Sürekli 1 Verilerin Yuvarlanması Bilimsel Gösterim Anlamlı Rakamlar

Detaylı

Tanım 2.1. Bir kare matrisin determinantı, o matrisi bir sayıya eşleyen fonksiyondur.

Tanım 2.1. Bir kare matrisin determinantı, o matrisi bir sayıya eşleyen fonksiyondur. Bölüm 2 Determinantlar Tanım 2.1. Bir kare matrisin determinantı, o matrisi bir sayıya eşleyen fonksiyondur. Söz konusu fonksiyonun değerine o matrisin determinantı denilir. A bir kare matris ise, determinantı

Detaylı

Hazırlayan. Kübra ÇÜMEN. Faktör Analizi

Hazırlayan. Kübra ÇÜMEN. Faktör Analizi Hazırlayan Kübra ÇÜMEN Faktör Analizi FAKTÖR ANALİZİ NEDİR? Ayni yapıyı ölçen çok sayıda değişkenden, az sayıda ve tanımlanabilir nitelikte anlamlı değişkenler elde etmeye yönelik çok değişkenli bir istatistiktir.

Detaylı

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ MATEMATİK

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ MATEMATİK YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ MATEMATİK SORU 1: Aşağıdaki grafik, bir okuldaki spor yarışmasına katılan öğrencilerin yaşa göre dağılışını göstermektedir. Öğrenci sayısı 5 3 9 10 1 14 Yaş 1.1: Yukarıdaki

Detaylı