BRONKODİLATÖR İLAÇLAR.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BRONKODİLATÖR İLAÇLAR."

Adem Olgun
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 BRONKODİLATÖR İLAÇLAR

2 Kaynaklar chodilator overview

3 BRONKODİLATÖR İLAÇLAR Tanım: Bronş ve bronşiyollerin düz kaslarını gevşetmek suretiyle hava yollarının resistansını düşüren ilaçlardır Bronş ve broşiyol düz kaslarının tonusu, normal durumda esas olarak sempatik sinirlerin genişletici etkisi ile parasempatik sinirlerin daraltıcı etkisi arasındaki dengeye bağlıdır

4 Bronkodilatör ilaçlar Kullanım Alanları En yaygın kullanış yeri bronşiyal astma, bronkospazmın eşlik ettiği alerjik hastalıklar Amfizem, kronik bronşit ve bronşiektazi gibi kronik obstrüktif akciğer hastalıklarında hava yollarının artmış olan resistansını çok az etkiler Çünkü, elastik doku kronik iltihap ve fibrozisle iyileşme nedeniyle geri dönüşümsüz tıkanma olur

5 Bronkodilatör ilaçlar Betamimetik ilaçlar Antikolinerjik ilaçlar Fosfodiesteraz inhibitörleri Magnezyum

6 Betamimetik ilaçlar Düz kas hücrelerinde camp miktarını artırarak dilatasyon oluşturur Hastada hipoksiye bağlı gelişmiş asidoz varsa beta-mimetik ilaçların bronkodilatör etkisi azalır, Bu durumda tedaviden önce asidozun düzeltilmesi gerekir Uzun süre kullanımda bronkodilatör etkilerine karşı tolerans gelişir Bu ilaçlara karşı gelişen toleransın bazı özellikleri şunlardır: a) Tolerans tam değil kısmidir. Cevapta hafif veya orta derecede bir azalma olur, etki süresi kısalır b) Tolerans gelişmesi başlangıçta maksimuma çıktıktan sonra, tedaviye devam edilirse cevapta azalma artık oldukça yavaş bir şekilde gelişir. Böylece tolerans tedavinin devamı yönünden genellikle bir sorun oluşturmaz c) Dozun yükselmesi toleransı yenebilir. d) İlaç yüksek dozda ve kesintisiz kullanılırsa tolerans daha çabuk ve daha belirgin olur.

7 Beta-mimetiklerin yan etkileri Kardiyak yan etkileri: taşıkardi, çarpıntı, aritmi ve myokardın oksijen tüketimini artırmalarıdır Diğer yan tesirler arasında tremor oluşturmaları ve a-mimetik olanların kan basıncını yükseltmeleri sayılabilir Hiperglisemi, hiperlaktikasidemi ve serbest yağ asidi düzeyinde yükselme yaparlar

8 Beta-Mimetik İlaçlar A) Selektif olmayan Betamimetikler Adrenalin İsoprterol Efedrin B) Selektif Betamimetikler Kısa etkili: Salbutamol, Terbutalin Uzun etkili:salmeterol, Formeterol

9 ADRENALİN: Anaflaktik şokta gelişen bronkospazm ve dirençli astım nöbetlerinde kullanılan sempatomimetik ilaçtır B2-reseptörleri yanında B1-reseptörleri ve Alfa reseptörlerinide uyardığı için nabız ve tansiyonda artış yapar Bronş ve bronşiyollerin düz kaslarını gevşetmesinin yanında, vazokonstriktör etkisi nedeni ile mukoza ödemini azaltarak güçlü bronkodilatasyon yapar Adrenalin astma krizinin tedavisi için erişkinlerde mg dozunda S.C uygulanırçocuklarda 0.01 mg/kg dozunda 4 saatte bir injekte edilir Kontrendikasyonları: Koroner arter hastalığı, hipertansiyon, serebrovasküler hastalık veya

10 İSOPRENALİN: Adrenalin gibi güçlü bronkodilatör etkisi olan katekolamin yapılı beta-mimetik bir ilaçtır Adrenalinden farklı olarak vazokonstriktör değil vazodilatör etkisi vardır. B1 ve B2 reseptörleri etkiler, fakat alfa reseptörleri uyarmaz Bronşiyal astma nöbetinin tedavisi veya önlenmesi için inhalasyon suretiyle kullanılır Akciğer fonksiyonlarında düzelme saniyede başlar ve yaklaşık 3 saat sürer mg dozunda cilt altına injeksiyon yoluyla da kullanılabilir Koroner arter hastalığı olanlara kontrendikedir

11 EFEDRİN Alfa ve Beta reseptörleri uyarması nedeni ile etki kalıbı bakımından adrenaline benzeyen, fakat ona oranla sempatomimetik etkileri zayıf olan bir ilaçtır Bronkodilatör etkisinden başka vazokonstriktör etkiside vardır Amfetamine benzer bir şekilde zayıf olarak SSS'ni stimule eder Efedrinin adrenaline göre tek üstünlüğü oral kullanılabilmesidir Bronkodilatör etkisinin zayıflığı nedeni ile astma krizinin tedavisinde yeri yoktur Esansiyel hipertansiyon veya kronik kalp yetmezliği bulunan hastalarda kontrendikedir Monoamin oksidaz inhibitörü ilaç alan hastalarda kullanılmamalıdır; bu şekilde bir etkileşme hipertansif krizle beyin kanamalarına neden olabilir Efedrin ile insanlarda bağımlılık oluştuğu bildirilmiştir Tıbbi müstahsarları: Brodil,Broksin susp. (Efendrin HCL+gayafenesin) efedrin tablet,ampul

12 Selektif Etkili ß -Mimetik Bronkodilatörler Adenil siklazı aktive ederek siklik AMP yi artırırlar ve bronkodilatasyon yaparlar Mast hücresinden mediatör salınımını inhibe ederler Mukosilier klirensi artırırlar Yan etkileri: Hipertansiyon,Taşikardi ve aritmi,iskelet kaslarında; tremor, kramp

(Ventolin,salbutol,volmax) Terbutalin (Bricanyl tab. süs.

13 Selektif Etkili Beta-Mimetik Bronkodilatörler Kısa etkili (4-8 saat) Salbutamol (albuterol) (Ventolin,salbutol,volmax) Terbutalin (Bricanyl tab. süs. İnhaler) Uzun etkili: Salmeterol, (Serevent,Asmetorole) Formeterol (foradil,oxis,ventofor)

14 TEOFİLİN FOSFODİESTERAZ İNHİBİTÖRLERİ Fosfodiesteraz inhibisyonu ve adenozin antagonizması ile bronş dilatasyonu yapar. Diafragma kontraktilitesini ve mukosilier klirensi artırır, Solunum merkezini uyarır, Antiinflamatuvar ve immünomodülatör etki yapar Diğer ilaçların aksine teofiline karşı tolerans gelişmez Teofilin oral kullanılabilir. Büyük kısmı karaciğerde mikrosomal enzimler tarafından inaktive edilir. Absorbe edilen dozun %10 kadarı böbreklerden itrah edilir. Optimal plazma konsantrasyonu ug/ml değerleri arasındadır Yan etkileri:teofilinin en sık görülen yan etkisi bulantı ve kusmadır Aşırı dozda aritmi, ajitasyon ve konvülsiyon yapar Teratojenik etkisi yoktur. Gebelerde kullanılabilir. Kan biyokimyasındaki en önemli değişme hipokalemidir

15 ANTİKOLİNERJİK İLAÇLAR Kısa etkili :İpratoryum (4-6h) Atrovent ( ipratoryum ) Combivent (ipratoryum+salbutamol) Uzun etkili: Tritropium (24h) Spriva

16 ANTİKOLİNERJİK İLAÇLAR Bronş düz kaslarının muskarinik reseptörlerini bloke edip, bronş düz kasının vagal tonusunu azaltarak bronkodilatasyon yapar Mukus siliyer hareketi azaltır ve mukozalarda kurumaya sebep olur bu nedeni ile antikolinerjiklerin antiastmatik ilaç olarak kullanımı tartışmalıdır KOAH, kronik bronşit ve amfizem gibi olgularda bronkodilatör ilaç olarak kullanılır Betamimetiklere azalmış yanıtı olan hastalarda tercih edilir

17 Magnezyum Ca bağımlı düz kas kontraksiyonunu önleyerek vazodilatasyon yapar FEV1 <25 olduğu çok ciddi olgularda Bronkodilatatör özelliğinden yararlanılır Standart tedavinin yerine geçmez 1-2mg IV 30dk içindeinfüzyon.

18 Kanıta Dayalı Tıp ve Bronkodilatatörler

19 Hızlı etkili ß2 agonistler Hızlı etkili inhaler B2 agonistler astım alevlenmelerde verilmelidir (Kanıt A).GINA 2006 Hızlı etkili B2 agonistler Sürekli mi? Aralıklı mı? 6 çalışmanın değerlendirilmesinde fark yok Rodrigove ark. Continuosvs intermitientbeta-agonistin thetreatmentof acuteadultasthma: a systematicreviewwithmeta analysis. Chest2002 Bir çalışmada aralıklı tedavi daha üstün bulunmuş (yan etki ve etkinlik) Braddingve ark. As-requiredversusregularnebulizedsalbutamolforthetreatmentof acutesevere asthma. EurRespJ Rutin IV B2 agonist kullanımını destekleyen veri yok.

20 Uzun etkili β2 agonistler Tek başına inflemasyonu azaltmazlar, tek kullanılmamalı İnhalesteroidlerle kombine olunca en etkili olurlar Tek tek veya kombine tedavileri eşdeğerdir Kombine tedaviler hem alevlenme hem kontrol tedavisinde etkilidir Lazarusve ark. Long-actingbeta2-agonistmonotherapy vs continued therapy with inhaledcorticosteroidsin patients with persistent asthma: a randomized controlled trial. JAMA 2001Lalloove ark. Budesonideandformoterolin a singleinhalerimprovesasthmacontrolcomparedwithincrisingthedoseof corticosteroidin adultswithmild-to-modarateasthma. Chest2003.Vogelmeierve ark. Budesonide/formoterolmaintenanceandrelievertherapy: an effectiveasthmatreatmentoption? EurRespJ 2005.

21 ß 2 agonist + antikolinerjik ß 2 agonistve antikolinerjik kombinasyonu tek olandan üstün (Kanıt B) Rodrigove ark. A meta-analysisof theeffectsof ipratropiumbromide in adults with acute asthma. AmJ Med1999 Bu kombinasyon hospitalizasyon süresini kısaltır (Kanıt A) Plotnickve ark. Shouldinhaledanticolinergicsbe addedtobeta2 agonistsfortreatingacutechildhodandadolescentasthma? A systematicreview. BMJ 1998

22 Bronkodilatördür, Teofilin az miktarda antienflematuar etkilidir Tek olarak kontrol edici olarak etkisi azdır İnhale GKS ile kontrol edilemeyen hastalara eklenmelidir Dahlve ark. Effectof long termtreatment with inhaled budesonide or theophyline on lungfunction, airway rectivity and asthma symptoms. RespMed2002.Ukenave ark. Comparisonof additionof theophyline to inhaled steroid with doubling of the dose of steroidin asthma. EurRespJ 1997.

23 Teofilin Teofilin akut astım yönetiminde rolü azdır Parames waran ve ark Additionof intravenous aminophyline to beta2-agonistsin adults with acuteasthma. Cochrane DtabaseSystRev2000. Bir çalışmada etkili olduğu öne sürülmüştür Reamve ark. Efficacyof IV theophylinein children with severe statusasthmaticus. Chest2001 Bir çok çalışma ise ciddi yan etkileri olduğunu göstermektedir

24 Magnezyum Rutin kullanımda tavsiye edilmez. Fakat şiddetli ve tedaviye cevapsız hastalarda önerilir (Kanıt A). Nebulize salbutamol magnezyumla birlikte verildiğinde SF e göre daha faydalı bulunmuştur (Kanıt A) Blitzve ark. Inhaled magnesium sulfatein thetreatment of acuteasthma.

25 Sonuç Teofilin akut astım yönetiminde rolü azdır,yan etkileri fazladır Kombine tedaviler daha faydalıdır Magnezyum rutin kullanımda tavsiye edilmez. Fakat şiddetli ve tedaviye cevapsız hastalarda önerilir

26 Teşekkürler

Benzer belgeler

Serevent TM Diskus TM

Serevent TM Diskus TM Formülü Serevent Diskus plastik bir inhaler cihazı içinde, her biri 50 mikrogram salmeterol (salmeterol ksinafoat halinde) ve laktoz karışımı içeren 60 blisterlik alüminyum folyo