Motor ve çevresi 17B BENZİN ENJEKSİYONU

Transkript

1 Motor ve çevresi SAGEM 3000 Teşhis - Giriş. - 2 Teşhis - Sistemin çalışması. - 7 Teşhis - Organların değiştirilmesi Teşhis - Tanıtma ve öğretme işlemleri Teşhis - Arızaların özet tablosu Teşhis - Arızaların yorumlanması Teşhis - Uygunluk kontrolü Teşhis - Durumların özet tablosu Teşhis - Durumların yorumlanması Teşhis - Parametrelerin özet tablosu Teşhis - Parametrelerin yorumlanması Teşhis - Komutların özet tablosu Teşhis - Komutların yorumlanması Teşhis - Müşteri şikayetleri Teşhis - Arıza bulma cetveli Edition Turque "İşbu dokümanda, üretici tarafından öngörülen Onarım Metotları, dokümanın düzenlenme tarihinde yürürlükte olan teknik spesifikasyonlar doğrultusunda oluşturulmuştur. Bu metotlar, üretici tarafından araçların çeşitli organ gruplarının ve aksesuarlarının imalatında yapılabilecek modifikasyonlar doğrultusunda değiştirilebilir". Renault s.a.s. Tüm telif hakları RENAULT-MAİS'e aittir. RENAULT-MAİS'ten yazılı izin alınmadan bu dokümanın kısmen veya tamamen kopya ve tercüme edilmesi ile satılması kesinlikle yasaktır. MR-410-X83-000$000_trkTOC.mif

2 1 SAGEM 3000 Teşhis - Giriş 1. DOKÜMANIN UYGULANABİLİRLİĞİ Bu doküman aşağıdaki özelliklere uyan tüm beyinler için geçerli teşhisi tanıtır: Araç: TRAFIC II faz 2 Motorlar: F4R 820 İlgili fonksiyon: Benzin enjeksiyonu Beyin adı: Sagem S3000 VDIAG N : TEŞHİSTE GEREKLİ ELEMANLAR Doküman tipi Teşhis metodları (elinizdeki bu doküman): Teşhis yardımı (teşhis aleti menüsüne dahil), Dialogys. Elektrik Şemaları: Visu-Şema Elektrik Şemaları Görüntüleme Programı (CD-Rom). Teşhis aleti tipi CLIP Gerekli aletlerin tipi Gerekli özel aletler Elé Elé Mültimetre Kontrol plaketi Üniversel kontrol plaketi 3. HATIRLATMA Yöntem Aracın beyinlerinde teşhis yapabilmek için kontağı açınız. S3000_V44_PRELI MR-410-X83-000$055_trk.mif - 2

3 Teşhis - Giriş Arızalar Mevcut veya hafızaya alınmış olarak belirtilen arızalar vardır (bazı şartlara göre ortaya çıkarlar ve daha önce veya hala mevcut, fakat teşhis edilemeyen olarak o anki şartlara göre kaybolurlar). Arızaların mevcut veya hafızaya alınmış durumları kontak sonrası + akım konumundan sonra (sistemin hiçbir elemanına müdahale etmeden) teşhis aletinin devreye girmesiyle birlikte ele alınmalıdır. Mevcut bir arıza için Arızaların yorumlanması bölümünde belirtilen yöntemi uygulayınız. Hafızaya alınmış arıza için, görüntülenen arızaları kaydediniz ve Tavsiyeler bölümünde açıklanan yöntemi uygulayınız. Eğer arıza tavsiye uygulanarak teyit edilmişse arıza mevcuttur. Arızayı ele alınız. Arıza teyit edilmemişse aşağıdakileri kontrol ediniz: arızayla ilgili elektrik hatlarını, bu hatların soketlerini (oksitlenme, kıvrılmış uçlar, vb.), arızalı olduğu tespit edilen elemanın direncini, kabloların sağlamlığını (yalıtımı erimiş veya kesik, sürtünmeler). Uygunluk kontrolü Uygunluk kontrolünün amacı, uyumlu olmadıkları zaman teşhis aletinde hiçbir arıza ortaya çıkarmayan verilerin kontrolüdür. Bu aşama aşağıdakilere imkan verir: bir müşteri şikayetine uyabilen ve görüntülenmeyen arızaların teşhisini yapmak, sistemin doğru olarak çalıştığını kontrol edebilmek ve arızanın onarımdan sonra yeniden ortaya çıkmayacağından emin olmak. Bu bölümde, kontrol şartlarında durumların ve parametrelerin teşhisi bulunmaktadır. Bir durum normal çalışmıyor veya bir parametre tolerans dışındaysa ilgili teşhisin sayfasına bakınız. Müşteri şikayetleri - Arıza Bulma Cetveli Teşhis aletiyle yapılan kontrolün doğru olmasına karşılık müşteri şikayeti hala devam ediyorsa sorunu müşteri şikayeti ile ele alınız. İzlenecek genel yöntemin özeti bir sonraki sayfada tablo şeklinde verilmiştir MR-410-X83-000$055_trk.mif - 3

4 Teşhis - Giriş 4. TEŞHİS YÖNTEMİ Akü şarjını ve sigortaların iyi durumda olduğunu kontrol ediniz Sistemin teşhis formunu yazdırınız (CLIP'te ve Onarım Kataloğu'nda veya Teknik Notta mevcuttur) CLIP'i bağlayınız Elektronik Kontrol Ünitesiyle bağlantı var mı? hayır ABC 1'e bakınız evet Arızaların okunması Arıza var mı? hayır Uygunluk kontrolü evet Mevcut arızaların ele alınması Arıza belirtisi devam ediyor hayır Arıza giderildi Hafızaya alınmış arızaların ele alınması Arıza Bulma Cetvellerini kullanınız Arıza belirtisi devam ediyor hayır Arıza giderildi Arıza belirtisi devam ediyor hayır Arıza giderildi evet Doldurduğunuz Teşhis Formuyla Techline'a başvurunuz MR-410-X83-000$055_trk.mif - 4

5 Teşhis - Giriş 4. TEŞHİS YÖNTEMİ (devam) Kabloların kontrolü: Teşhis zorluğu Soketlerin sökülmesi ve/veya kablolarda yapılan işlemler geçici olarak arızanın kaynağını giderebilir. Elektrik gerilimi, direnç ve yalıtım ölçümleri özellikle analiz sırasında arıza mevcut değilse genellikle doğru sonuç verir (hafızaya alınmış arıza). Gözle kontrol Arızaları motor kaputu altında ve araç içinde arayınız. Koruma sistemlerini, yalıtımları ve kabloların geçtiği yolları dikkatle kontrol ediniz. Oksitlenen kısımları tespit ediniz. Elle kontrol Kabloları söküp takarken, arızaların "hafızaya alınmış" tan "mevcut" a doğru değişimini tespit edecek şekilde teşhis aletini kullanınız. Soketlerin düzgün bir şekilde kilitlenmiş olduklarından emin olunuz, soketler üzerine hafifçe bastırınız, kablo demetini hareket ettiriniz. Durumda değişiklik olursa, arızanın yerini bulmaya çalışınız. Her parçanın incelenmesi Soketlerin bağlantılarını sökünüz ve klipslerin ve kablo uçlarının durumunu ve sıkılığını kontrol ediniz (yalıtımlı tarafta gevşeklik). Klipslerin ve kablo uçlarının yuvalarında düzgün kilitlendiğini kontrol ediniz. Bağlantı sırasında klips veya kablo uçlarının yerlerine oturmuş olduğundan emin olunuz. Uygun modelde kablo ucu kullanarak klipslerin tam temas ettiğini kontrol ediniz. Direnç kontrolü Hatların sürekliliğini önce tamamını, sonra kısım kısım kontrol ediniz. Şasede, + 12 V'ta veya başka bir kablo ile arasında bir kaçak arayınız. Bir arıza algılanırsa, onarım yapınız veya kabloyu değiştiriniz. MR-410-X83-000$055_trk.mif - 5

6 Teşhis - Giriş 5. TEŞHİS FORMU DİKKAT! DİKKAT Karmaşık yapılı bir sistemde her türlü arıza için uygun aletler kullanılarak komple bir teşhis yapılmalıdır. Teşhis sırasında doldurulması gereken TEŞHİS FORMU yapılan teşhisin işlem akışının oluşturulmasını ve kaydının saklanmasını sağlar. Üreticiyle bağlantı kurulmasında temel bir elemandır. DOLAYISIYLA HER TEŞHİS İŞLEMİ SIRASINDA BİR TEŞHİS FORMUNUN DOLDURULMASI ZORUNLUDUR Bu form düzenli bir şekilde istenir: Techline teknik desteği talebi olduğunda, onay zorunluluğu olan parçaların değişimleri sırasında onay talepleri için, geri dönüşü istenen "gözetim altındaki" parçalara iliştirmek için. Garantinin ödenmesini güvence altına alır ve sökülen parçaların en iyi şekilde incelenmesine katkıda bulunur. 6. GÜVENLİK TALİMATLARI Bir elemana uygulanacak her işlem, insana veya malzemeye gelebilecek herhangi bir zararın önlenmesi için güvenlik kurallarına uygulanmasını gerektirir: yetersiz şarj durumunda beyinlerin düzgün çalışmayacağını göz önünde bulundurarak akünün şarj durumunu kontrol ediniz, uygun aletleri kullanınız. 7. TEŞHİS Hafızaya alınmış arızaların yönetimi bütün kaptörler ve motorlar için aynıdır. Hafızaya alınmış bir arıza 128 kez marşa basıldıktan sonra tekrar belirmeyecek şekilde kaybolur. MR-410-X83-000$055_trk.mif - 6

7 Teşhis - Sistemin çalışması 1. SİSTEMİN ÇALIŞMASI Sistemi oluşturan parçalar Enjeksiyon sistemi aşağıdaki parçalardan oluşur: gaz pedalı potansiyometresi, debriyaj pedalı kontaktörü, manifold basınç kaptörü, manyetik tutucu, atmosferik basınç kaptörü, hava sıcaklık kaptörü, su sıcaklık kaptörü, ön oksijen sondası, arka oksijen sondası, kanister, enjeksiyon beyni, motor kelebek kutusu, 4 enjektör, 4 kalem tipi ateşleme bobini, vuruntu kaptörü, Beyin Enjeksiyon ve ateşlemeye kumanda eden SAGEM marka ve "S3000" FLASH EEPROM tipi 128 uçlu beyin. Sıralı modda çok noktalı enjeksiyon. Diğer beyinlerle bağlantılar: Araç İçi Merkezi Kontrol Ünitesi (UCH), Hava yastığı ikaz ışığı, ABS fren sistemi / ESP, Gösterge tablosu. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 7

8 Teşhis - Sistemin çalışması 2. Elemanların görevi, çalışma stratejisi Antidemaraj Verlog 3 tipi antidemaraj fonksiyonu, Araç İçi Merkezi Kontrol Ünitesi beyni ve motor kontrol beyni tarafından yönetilir. Her marş talebinden önce, motor kontrol beyni korunur. Marş talebi olduğunda, enjeksiyon beyni ve Araç İçi Merkezi Kontrol Ünitesi beyni, motorun çalıştırılmasını ya da çalıştırılmamasını sağlayan onay verilerinin mültipleks ağ üzerinden bilgi alış verişini yapar. Arka arkaya 5'ten fazla onaylama girişimi sonuçsuz kaldıysa, motor kontrol beyni koruma konumuna geçmiş demektir (antiscanning / tarama önleme) ve artık Araç İçi Merkezi Kontrol Ünitesi'ni onaylama girişiminde bulunmaz. Bu moddan, ancak aşağıdaki işlem sırasına uyulduğunda çıkar: kontağın en az 60 saniye süreyle açık kalması, mesaj kesilirse, enjeksiyon beyninin otomatik beslemesinin sonu beklenirse (bu süre motor suyu sıcaklığına göre değişir). Bunların ardından, sadece bir onay girişimine izin verilir. Yeniden başarısız olması durumunda, yukarıdaki işlem aşamalarını tekrarlayınız. Motor kontrol beyninin kilidi hala açılmıyorsa, Techline'a başvurunuz. Algılanan darbe Enjeksiyon beyni ile bir darbe hafızaya alınmışsa, bakınız ET077 "Algılanan darbe". Arızaları siliniz. ÖNEMLİ Araç üzerinde kaynak yapılırken enjeksiyon beyni bağlantısını sökünüz. Tork yönetimi Tork yönetimi, motorun sağladığı torkun kontrol altında tutulmasına olanak veren sistemdir. Dinamik Sürüş Kontrol Sistemi (ESP) gibi bazı fonksiyonlar için gereklidir. Her iç sistem (ESP), mültipleks ağ aracılığıyla enjeksiyon beynine bir tork talebi gönderir. Bu tork yönetim sistemi, sistemler arası tork talepleri ile sürücü talebi (pedal yoluyla oluşturulan) arasındaki farklıları sonuca bağlar. Bu farklılıklar sonrasında ortaya çıkan sonuç verilmesi gereken tork referans değerini belirler. Tork sistemi, tork referans değerinden başlayarak kelebek konumu referans değerini, avansı hesaplar. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 8

9 Teşhis - Sistemin çalışması Motor kelebek kutusu Kelebek kutusu, rölantinin düzenlenmesini ve motorun havayla dolma modülasyon fonksiyonlarının gerçekleşmesini sağlar. Bir elektrik motoru ve iki kelebek konum potansiyometresinden oluşur. Motor rölantide çalışırken kelebek konumu rölanti referans değerine göre ayarlanır. Bu referans değeri önemli tüketicileri (klima), çalışma (su ve hava sıcaklığı) koşullarını değerlendirmeye alınır. Yakıt beslemesi yönetimi Yakıt beslemesi benzin pompası tarafından sağlanır. Benzin pompasına, kontağın her açılışında bir saniyelik bir süreyle kumanda edilir; bu, özellikle aracın uzun bir dönem boyunca kullanılmadığı durumlarda devrede belli bir basıncın oluşmasını sağlar ve böylece düzgün bir kalkış yapılmasına olanak verir. Motor çalışıyorken, benzin pompası rölesi sürekli kumanda edilir. Benzin pompası rölesinin kumandası ET047 "Benzin pompası kumandası devresi" durumu ile gözlemlenebilir. Benzin deposunun havalandırılması benzin buharını tutan içinde aktif karbon bulunan kanister yoluyla yapılır. Kanisterin boşaltılması motor vakumuyla yapılır. Söz konusu vakum, açılma miktarı bir tahliye elektrovanası ile kontrol edilen kalın bir hortum ile emme bölmesinden gelir. Çevrimsel açılma oranına göre, enjeksiyon beyni tarafından kumanda edilir. Motorun karasız çalışması veya kanister tahliye elektrovanasının çalışma gürültüsünün araca iletilmesi nedeniyle, kanister tahliye elektrovanasına kumanda etmek için iki farklı frekans kullanılabilir: düşük frekans 8 Hz, yüksek frekans 20 Hz. Çevrimsel açılma oranı frekans kumandası motor devrine bağlıdır. Örneğin dolum noktasına gelmiş kanister durumunda hava buharının yayılmasını sınırlandırmak için dolduğu oranda boşaltmak için kanisteri boşaltınız. Hava besleme yönetimi Rölanti regülatörü, sonradan rölanti aktüatörünün motorlu gaz kelebeğine fiziksel olarak kumanda etmesine olanak verecek olan hesaplamaların tümünü gerçekleştirir. Burada, uyarlamalı elemanları entegre edilmiş olan bir regülatör söz konusudur (bozulmaların ve eskime öğretme işlemi). Rölanti düzenleme koşullarına uyulduğunda, ET054 "Rölanti düzenlemesi" "AKTİF" olur, rölanti düzenlemesi motor devrini rölanti referans değerinde tutmak için her an motorlu gaz kelebeğinin konumunu sürekli olarak ayarlar. Motor devrinin referans değerinde tutulması için gerekli motorlu gaz kelebeğinin açılma yüzdesi PR091 " Çevrimsel açılma oranı teorik rölanti düzenleme" parametresi tarafından verilir. PR091 "Rölanti düzenlemesi teorik çevrimsel açılma oranı*" parametresi hakkında uyarı: Bu parametre, özellikle teşhis verileri kümesinden erişilebilir 2 alt parametreyi kapsar: PR444 "Entegre rölanti düzenlemesi düzeltmesi" ve uyarlamalı entegre işlemi olan PR090 "Rölanti düzenlemesi öğretme işlemi değeri". PR090 "Rölanti düzenlemesi öğretme işlemi değeri", rölanti regülatörü için motorun bozulmalarını ve eskimesini "öğretmeye" yönelik, kaydedilmiş bir parametredir. Bu öğretme işlemi yalnız rölanti devrinde, motor sıcakken ve hiçbir elektrik tüketeci (klima, fan motor grubu, takviyeli direksiyon...) devrede değilken gerçekleştirilir. Dolayısıyla yavaş bir seyir izler. PR444 "Entegre rölanti düzenlemesi düzeltmesi", elektrik tüketeçlerinin hava gereksinimini göz önüne almak üzere sürekli olarak hesaplanır. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 9

10 Teşhis - Sistemin çalışması Rölanti uyarlamalı düzeltme: Motorun sıcak olduğu normal çalışma koşullarında, rölanti devrindeki çevrimsel açılma oranı değeri PR091 "Rölanti düzenlemesi teorik çevrimsel açılma oranı", nominal rölanti devrinin elde edilebilmesi için yüksek ve düşük bir değer arasında değişir. Çalışmanın bozulması durumunda (rodaj, motorda kurum birikmesi...), rölanti devrindeki çevrimsel açılma oranı değeri yüksek veya düşük değerlere yaklaşabilir. Rölanti devrindeki çevrimsel açılma oranına ilişkin uyarlamalı düzeltme PR090 "Rölanti düzenlemesi öğretme işlemi değeri", motorun hava ihtiyacındaki yavaş değişimleri, rölanti devri çevrimsel açılma oranını tekrar ortalama nominal değere getirecek şekilde karşılamaya olanak sağlar. Bu düzeltme, sadece su sıcaklığı 75 C' nin üstündeyken, motorun çalışmasından 1 dakika sonra ve eğer rölanti düzenleme safhası devam ediyorsa etkindir. Rölanti devri referans değerinin hesaplanması: Rölanti devri referans değeri, PR010 "Rölanti düzenleme elektrovanası referans değeri" parametresi tarafından verilir. Rölanti devri referans değeri, su sıcaklığına, kirlilik önleme stratejilerine, klima talebine, vites kutusu seçicisinin konumuna, olası takviyeli direksiyonun çalışmasına, araç içi ısıtıcı dirençlerine, yağ sıcaklığına (motor koruma) enjeksiyon programı tarafından hesaplanan elektrik bilançosuna (devir, akü gerilimi 12,7 V'tun altında kalırsa maksimum 160 d/d'ye arttırılır) bağlıdır. Zenginlik yönetimi Katalizörün optimum çalışması için zenginliğin 1 civarında düzenlenmesi gerekir. Zenginlik düzenlemesine ön sonda tarafından kumanda edilir. Sonda egzozdaki kısmi oksijen basıncı ile aralıkta bulunan referans karışım basıncının (atmosfer) farkına göre bir gerilim üretir. Egzozda kısmi oksijen basıncı zenginliği temsil ettiğinden, beyne sağlanan gerilim Zengin-Fakir bilgisini oluşturur. Uyarlamalı zenginlik düzeltmesi: Çalışma çevriminde, zenginlik düzenlemesi, 1 zenginlik dozuna en yakın olacak dozu elde edecek şekilde enjeksiyon süresini düzeltir. Zenginlik düzeltmesi değeri PR138 "Zenginlik düzeltmesi", sınır değerleri % 0 ile %100 olmak üzere % 50 'ye yakındır. PR143 "Otomatik uyarlamalı zenginlik kazanımı" ve PR144 "Otomatik uyarlamalı zenginlik offset değeri" zenginlik uyarlamalı düzeltmeler, zenginlik düzenlemesini % 50'de ortalamak için enjeksiyon haritasını kaydırabilir. Uyarlamalı düzeltmeler, beynin yeniden başlatılmasından sonra olduğu gibi (öğretme işleminin silinmesi) ortalama değer olarak % 50'yi alır ve sınır değerleri vardır: LC003 "Ön oksijen sondası" tanıtma işlemi karşılığı "VAR" ise, araç bir ön oksijen sondası ile donatılmış demektir. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 10

11 Teşhis - Sistemin çalışması Ön sonda, çok hızlı bir şekilde devreye girmesi için ısıtılır. Sonda ısıtması ET052 "Ön oksijen sondası ısıtması", sadece motor çalışıyorken "AKTİF"tir. Hız 140 km/h'yi aştığında veya motor yük altındayken devre dışı bırakılır. Arka sonda da çift çevrim stratejisiyle zenginlik düzenlemesi için kullanılır. Arka sondanın prensibi, ön oksijen sonda durumunu belirlemek ve ön oksijen sondasının olası dinamik zenginlik sapmasını gidermektir. LC004 "Arka oksijen sondası" tanıtma işlemi karşılığı "VAR" ise, araç bir arka oksijen sondası ile donatılmış demektir. ET056 "Zenginlik çift çevrimi" çift çalışma çevriminin "AKTİF" olması için, motor sıcakken ayağı gaz pedalından çekmeden yaklaşık 1 dakika 30 saniye boyunca sürüş yapmak gerekir. Arka sonda da ısıtılır. Motorun çalışmasından sonra kumanda hemen devreye girmez. ET053 "Arka Oksijen sondası ısıtması" motor çalışıyorken ve pedalın basılı olmadığı konumun dışında belli bir süre sonunda su sıcaklığının yükselmesi durumunda "AKTİF" olur. Arka oksijen sondası ısıtması 140 km/h'nin üstünde ve motor yük altındayken yasaklanır. Sonda tipine bağlı birçok kumanda türü vardır: BOSCH LSH25 / NTK 6L (6 Ω) / DELPHI AFS128 (3 kablo): Sürekli kumanda, BOSCH LSF 4.7 ("PLANAR" adı verilen) : Motorun her çalıştırılışında, kumanda önce yaklaşık 20 saniye boyunca 20 Hz frekanslı RCO tipi bir sinyal ile yapılır, ardından sürekli hale gelir, BOSCH NTK 6L (3,3 Ω) : motorun her çalıştırılışında, kumanda önce 15 saniye boyunca süreklidir, daha sonra 20 Hz frekanslı RCO tipi bir sinyal ile yapılır. Ateşleme yönetimi Avans her silindir için hesaplanır. Negatif değerler alabilir, - 23,625 ile + 72 arasında sınırlandırılmıştır ve vuruntulardan kaynaklanan olası düzeltmeleri de kapsar. Yavaş çalışma çevrimindeki vuruntu önleme düzeltmesi, silindirlerin birinin avansından çıkarılan maksimum avans değeridir. Hiçbir silindirde vuruntu yoksa, bu düzeltmenin değeri sıfırdır. Enjektörler Enjektörlere birçok moda göre kumanda edilir. Özellikle marş, yarı-tam grup modunda (aynı anda önce 1 ve 4 no'lu enjektörler, sonra 2 ve 3 no'lu enjektörler) gerçekleşir ve sonra sıralı moda geçilir; bunun amacı, doğru veya yanlış sıralamalı, düzgün bir kalkış sağlamaktır. Gerçekten de, "Zamanlama sıralamasını hafızaya alma" adı verilen strateji motorun bir önceki durdurulması sırasında devre dışı kalmışsa, nadiren de olsa motorun yanlış enjeksiyon sıralamasıyla çalıştığı durumlar olabilir. O halde, enjeksiyon sıralı moda geçtikten sonra ve 1 no'lu silindiri tanıtma stratejisi olmadığında enjeksiyonlar 2. silindire kaydırılır: enjeksiyon sırasında olacakken sırasında olur. Enjeksiyon zamanı sürekli hesaplanır ve örneğin hızın azaltılması kesildiği veya aşırı devir durumlarında sıfır olabilir. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 11

12 Teşhis - Sistemin çalışması 3. OBD yönetimi Yönetilen OBD stratejileri aşağıda belirtilmiştir: katalizörün fonksiyonel teşhisi, ön oksijen sondasının fonksiyonel teşhisi, iki seviyede algılamayla yanma bozukluğu teşhisi: kirlilik ve katalizör arızası yanma bozukluğu, benzin besleme sistemi teşhisi. Yanma bozukluğu ve benzin besleme sisteminin teşhisleri sürekli olarak yapılır. Ön sonda ve katalizörün fonksiyonel teşhisleri sürüş sırasında sadece bir kez gerçekleştirilir ve kesinlikle aynı zamanda yapılamaz. OBD arızalarının yönetimi: OBD arızaları yönetimi klasik elektrik arızaları yönetiminin ne yerini alabilir ne de değişimine yol açar. Gereksinimler şunlardır: OBD arızalarını hafızaya alma, OBD emisyonu sınırlarının aşıldığını gösteren bütün arızalarda OBD ikaz ışığının yanması, katalizöre zarar veren yanma bozukluğu arızalarında OBD ikaz ışığının yanıp sönmesi. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 12

13 Teşhis - Sistemin çalışması Çalışma prensibi: Eğer art arda 3 sürüş boyunca onaylanan bir arıza algılanırsa: hafızaya alınmış bir OBD arızası ortaya çıkar, OBD ikaz ışığın sürekli yanması talep edilir. Bu talep ancak, incelenen arızanın OBD ikaz ışığını yakma yetkisi varsa dikkate alınır. İkaz ışığın sönmesi, art arda 3 sürüş boyunca OBD arızasının algılanmadığı durumda gerçekleşir. OBD arızaları yönetimi tarafından dikkate alınan elektrik teşhisleri aşağıdadır: basınç, su sıcaklığı, hava sıcaklığı, araç hızı, ön sonda, arka sonda, volan dişlisinde eksik diş, diş sinyalinin olmaması, manyetik tutucu dişlisi arızası ön oksijen sondası ısıtması, arka oksijen sonda ısıtması, 1 no'lu enjektör, 2 no'lu enjektör, 3 no'lu enjektör, 4 no'lu enjektör, 1. silindir ateşleme bobini, 2. silindir ateşleme bobini, 3. silindir ateşleme bobini, 4. silindir ateşleme bobini, manifold basıncı, benzin pompası, kanister tahliyesi, hava hattı sistemi, basınç uyumu, vuruntu kaptörü, Katalizör: Amaç Fonksiyonel katalizör teşhisinin amacı, EOBD (Araç üzerinde teşhis sistemi) eşik değerinin hidrokarbon kökenli çevre kirletici etkenler tarafından aşılmasına neden olacak bir çalışma bozukluğunu saptamaktır. Prensip Katalizörün oksijen stoklama kapasitesi kendi durumunun göstergesidir. Katalizör eskidiği zaman oksijen depolama kapasitesiyle birlikte çevre kirleten gazları ele alma kapasitesi de azalır. Çalışma prensibi, oksijen depolama kapasitesi ile hidrokarbon emisyonları arasındaki karşılıklı ilişkiyi kullanmaya dayanır. Teşhis giriş koşulları gerçekleştiği zaman zenginlik hareket tırnakları devreye girerek oksijen kitlesinin katalizöre gitmesini sağlarlar. Katalizör iyi durumdaysa, ona gönderilen oksijeni emer ve arka oksijen sondası gerilimi ortalama bir değerde kalır. Arızalı ise, depolayamadığı oksijeni atar ve arka oksijen sondası titremeye başlar. Katalizör ne kadar arızalıysa arka oksijen sondası o kadar titreşim gösterir. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 13

14 Teşhis - Sistemin çalışması 4. Motor su sıcaklığı yönetimi Motor, 1 ya da 2 soğutma fanı grubuyla soğutulur (aracın yapısına göre). Enjeksiyon beyni, mültipleks ağ aracılığıyla klima beyninden söz konusu Fan Motor Gruplarının devreye alınmasını talep eder. Soğutmayı sağlamak için: Motor çalışıyorken, su sıcaklığı 99 C'yi geçtiğinde 1 no'lu Fan Motor Grubuna kumanda edilir ve sıcaklık 96 C'nin altına düştüğünde durur. 2 no'lu Fan Motor Grubu su sıcaklığı 102 C'yi geçtiğinde kumanda edilir ve 99 C'nin altına düştüğü zaman durur. Motor çalışmıyorken, sadece 1 no'lu Fan Motor Grubu buharlaşmayı önleme fonksiyonunun sağlanması için devreye alır (çok sıcakken motorun durması durumunda). Buharlaşmayı önleme fonksiyonu kontak kapalıyken belirli bir süre boyunca devrededir. Bu süre içinde su sıcaklığı yaklaşık 100 C'yi aşarsa, 1 no'lu fan motor grubu çalışmaya başlar ve su sıcaklığı yaklaşık 95 C'nin altına düştüğünde devreden çıkar. Su sıcaklık kaptörü devresinde bir arıza algılanırsa, bu durumda 1 no'lu fan motor grubu sürekli olarak çalışır. Motor suyu sıcaklığı 118 C'lik uyarı eşik değerini aşarsa, enjeksiyon beyni, gösterge tablosu beynine bağlı mültipleks ağ aracılığıyla su sıcaklık ikaz ışığının yakılmasını talep eder ve bu, su sıcaklığı tekrar 115 C'nin altına düşünceye kadar devam eder. Motor gereksinimlerinden başka, enjeksiyon beyni Klima fonksiyonu için soğutma gereksinimlerini de sağlar. 5. Klima fonksiyonu S3000 beyni "soğutma çevrimi" tipi bir klimaya kumanda eder: mültipleks ağ yoluyla klima talebi, klima devresinin basıncını elde etme, araç hızı, klima kompresörü kumandası, bu fonksiyonun gereksinimleri için Fan Motor Grupları kumandası. Enjeksiyon beyni klima kompresörünün kullandığı gücü ve klima devresinde elde edilen basınç yardımıyla yükseltilmiş rölanti talebini yeniden oluşturur. Bu bilgiler motor kontrolüne uyarlanabilmesi için gereklidir için gereklidir (rölanti devrinin artırılması, hava debisinin düzeltilmesi...), bunlar aşağıda belirtilen birçok neden için gereklidir: klima kompresörünün etkili olması, kompresörün devreye girmesinin yol açtığı tork "kesikliklerine" karşı motorun daha fazla güçlü olması, alternatöre katkıda bulunulması. 1 no'lu Fan Motor Grubu ve/veya 2 no'lu Fan Motor Grubu talep edilmeleri klima devresindeki basınca ve aracın hızına göre yeniden oluşturulur. Kısaca, Fan Motor Grubu talepleri hız düşük ve basınç yüksekken daha fazladır. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 14

15 Teşhis - Sistemin çalışması 6. Arıza modları Motor kelebek kutusu Arıza modunda, motor kelebek kutusunun 5 değişik durumu olabilir. 1. tip Kelebeğin açılması, "Koruma modu" konumunun altındadır. Kelebek artık kumanda edilemez ve otomatik olarak "Koruma modu"na geçmiştir. ESP sistemi yasaklanır. 2. tip Kelebeğin açılması artık kontrol edilemez. Motor devri enjeksiyon kesilmesiyle sınırlıdır. 3. tip Arıza modunda pedal referans değeri yeniden belirlenir (seçili vitese göre sabit pedal referans değeri). 4. tip İlgili arıza modu kelebeğin açılmasının sınırlandırılmasıdır. Kelebek kutusunun maksimum açılma eşik değeri, 90 km/h'nin altındaki bir hızı ifade eder. 5. tip Beyin, ESP sistemi tarafından talep edilen tork değişikliklerini artık ele almaz. Bu arıza modu beynin çalışma arızasının veya manifold basınç kaptörü sorununun ardından müdahale eder. Sistem artık sadece gaz pedalı bilgisini kullanır. ESP sistemi yasaklanır. MR-410-X83-000$110_trk.mif - 15

16 Teşhis - Sistemin çalışması Arıza modları tablosu: 1. tip 2. tip 3. tip 4. tip 5. tip DF003 Atmosferik basınç kaptörü devresi 1.DEF 2.DEF 3.DEF DF011 Kaptörlerin 1 no'lu besleme gerilimi DF012 Kaptörlerin 2 no'lu besleme gerilimi 1.DEF 2.DEF 1.DEF 2.DEF DF079 Motorlu gaz kelebeği kutusunun çalışması 1.DEF 2.DEF 3.DEF 4.DEF 5.DEF 6.DEF 7.DEF 1.DEF 2.DEF 4.DEF 5.DEF 6.DEF 7.DEF DF095 Kelebek potansiyometresi 1. pist devresi DF096 Kelebek potansiyometresi 2. pist devresi DF196 Pedal potansiyometre devresi 1 no'lu pisti DF198 Pedal potansiyometre devresi 2 no'lu pisti CO.0/CC.1 1.DEF CO.0/CC.1 1.DEF CO.0/CC.1 CO.0/CC.1 1.DEF CO.0/CC.1 MR-410-X83-000$110_trk.mif - 16

17 Teşhis - Sistemin çalışması 7. ÇALIŞMA GÜVENLİĞİ İkaz ışıklarının yakılması S3000 enjeksiyon sistemi, müşteriyi bilgilendirmek ve yapılan teşhise yol göstermek amacıyla, algılanan arızanın önem derecesine göre üç ikaz ışığının yakılmasını ve uyarı mesajlarının yayınlanmasını yönetir. Enjeksiyon beyni, ikaz ışıkların gösterge tablosunda yakılmasına ve yayınlanmasına kumanda eder. Bu ikaz ışıkları, marş safhasında bir enjeksiyon arızası veya motorun aşırı ısınması durumunda yanar. İkaz ışıklarının yakılması ile verilen bilgiler mültipleks ağından geçerek gösterge tablosuna giderler. İkaz ışıklarının yanma prensibi Marş safhasında "OBD " ikaz ışığı yaklaşık 3 saniye boyunca yanar, sonra söner. Bir enjeksiyon arızası (1. derecede önemli ) sırasında "ENJEKSİYON " ikaz ışığı görüntülenir, ardından "SERVICE " ikaz ışığı yanar. Kısıtlı çalışma olduğu ve güvenlik seviyesinin sınırlandırıldığı anlamına gelir. Kullanıcı mümkün olan en kısa süre içinde onarım işlemini yapmalıdır. İlgili elemanlar: motor kelebek kutusu, gaz pedalı potansiyometresi, emme basıncı kaptörü, beyin, aktüatörlerin beslemesi, beyin beslemesi. Önemli bir enjeksiyon arızası (2. derece önemli ) sırasında, "MOTOR AŞIRI SICAK " yazılı mesajıyla birlikte kırmızı renkli motor simgesi ve "STOP " ibaresi (sadece sıvı kristal ekran göstergede) ardından "STOP " arıza ikaz ışığı belirir. Bu durumda araç mutlaka durdurulmalıdır. Egzoz gazında aşırı bir kirlenmeye yol açan bir arıza algılandığında, üzerinde motor simgesi bulunan turuncu OBD ikaz ışığı, aşağıda belirtilen şekillerde yanar: katalizörün tahrip olmasına yol açabilecek bir arıza (tahrip edici yanma bozukluğu) durumunda yanıp sönmeye başlar. Bu durumda araç mutlaka durdurulmalıdır. kirlilik önleme standartlarına uyulmaması durumunda (hava kirletici yanma bozukluğu, katalizör arızası, oksijen sondası arızası, oksijen sondaları arasında uyumsuzluk ve kanister arızası) sabit bir şekilde yanar. Arızalı olarak katedilen kilometre sayacı Bu parametre, enjeksiyon arıza ikaz ışıklarından herhangi biri, yani 1. derece önemli arıza ikaz ışığı (turuncu), aşırı su sıcaklığı ikaz ışığı veya OBD ikaz ışığı yanıkken katedilen kilometrenin sayılmasına olanak verir. Bu sayaç teşhis aletiyle sıfırlanabilir. Özellik Bir enjeksiyon elektrovana kumandasının uygulanması sırasında, gösterge tablosunun sıvı kristal ekranında "YAĞ BASINCI ARIZASI " mesajı görüntülenir. Ne bu mesajı dikkate alınız ne de bununla ilgili bir girişimde bulununuz (sadece bir enjeksiyon elektrovana kumandasının uygulanmasına ilişkin bu durumda: beklenen sistem etkisi). MR-410-X83-000$110_trk.mif - 17

18 Teşhis - Sistemin çalışması 8. Arıza mevcut durumda katedilen kilometre sayacı Bu iki PR105 "OBD ikaz ışığı yandığında katedilen km göstergesi" parametresi enjeksiyon arıza ikaz ışıklarından birinin yandığı durumda katedilen kilometrelerin hesaplanmasını sağlar: 1. derecede önemli arıza ikaz ışığı (turuncu) ve OBD ikaz ışığı. Bu göstergeler teşhis aletiyle 0'lanabilir (arızaların silinmesi kumandası). 9. Sistemler arası motor fonksiyonları Motor kontrol beynine özgü gereksinimlere ilişkin sistemler arası bağlantılar şunlardır: kirlilik sorununu bildirmek için gösterge tablosu beyniyle OBD ikaz ışığının yakılması talebi, enjeksiyon beynine bağlı çalışma emniyeti sorununu uyarmak için 1. derecede önemli ikaz ışığının yakılması talebi, çalışma emniyeti sorunu bildirmek veya motorun aşırı ısınmasını ikaz etmek için 2. derecede önemli ikaz ışığının yakılması talebi, motorun soğutulması ve ayrıca klima gereksinimleri için Fan Motor Gruplarının çalıştırılması talebi, kalkış, performans, stop etmeyi önleme, aşırı devir vb. gibi motor stratejilerinin gereksinimleri için klima kompresörünün devre dışı bırakılması talebi, kalkış, performans, stop etmeyi önleme, aşırı devir vb. gibi motor stratejilerinin gereksinimleri için, araç içi rezistansların devre dışı bırakılması ya da devrede olanların sayısının sabitlenmesi talebi, MR-410-X83-000$110_trk.mif - 18

19 Teşhis - Organların değiştirilmesi 1. BEYİN DEĞİŞTİRME VE PROGRAMLAMA İŞLEMLERİ Sistem, CLIP RENAULT teşhis aletiyle diagnostik prizden programlanabilir, yeniden programlanabilir (TN 3585A 'ya başvurunuz veya teşhis aletinin verdiği talimatları uygulayınız). DİKKAT Teşhis aletine akım veriniz (atölyenin elektriğinden veya araç çakmağından), Bir akü şarj cihazı bağlayınız (beynin (tekrar) programlanması süresi boyunca, soğutma fanı grupları otomatik olarak devreye girer), Herhangi bir programlama (yeniden programlama) işleminden önce teşhis aletinde verilen motor suyu sıcaklığı referans değerlerine uyunuz. Beynin programlanması, yeniden programlanması veya değiştirilmesinden sonra: Kontağı kapatınız, Motoru çalıştırınız sonra durdurunuz (beyni yeniden başlatmak için) ve 30 saniye bekleyiniz. Kontağı açınız ve aşağıdaki işlemleri yapmak için teşhis aletini kullanınız: VP010 "Şasi numarasının yazılması" komutunu veriniz, Teşhis aletinin belirttiği arızaları ele alınız. Beynin hafızasını siliniz, Manyetik tutucu dişlisi ve kelebek dayanakları öğretme işlemlerini yapınız, Bir yol denemesinin ardından teşhis aletiyle yeniden bir teşhis gerçekleştiriniz. DİKKAT Yedek parça mağazasından alınan enjeksiyon beyniyle deneme yapmayınız çünkü öğretme işlemi silinemeyeceğinden başka hiçbir araca monte edilemez. 2. MANYETİK TUTUCUNUN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA SÖKÜLMESİ İŞLEMİ Manyetik tutucunun değiştirilmesi veya sökülmesi sırasında Manyetik tutucu dişlisini öğretme işlemini yapınız. DİKKAT enjeksiyon beyni, antidemaraj onarım kodunu ömür boyu saklar, sistem arıza giderme koduna sahip değildir, İade etmek koşuluyla Yedek Parça Mağazası'ndan alınan veya başka bir araçtan sökülerek takılan beyinlerle deneme yapılması yasaktır. Beyinler kesin olarak programlanmıştır. 3. MOTORLU KELEBEK KUTUSUNU DEĞİŞTİRME İŞLEMİ Kelebek kutusunun değiştirilmesi sırasında, RZ005 "Öğretme işlemleri" komutu yardımıyla kelebek dayanakları öğretme işlemini uygulayınız. DİKKAT Kelebek dayanağı öğretme işlemini yapmadan araçla kesinlikle yola çıkmayınız. MR-410-X83-000$165_trk.mif - 19

20 Teşhis - Organların değiştirilmesi 4. KATALİZÖRÜN DEĞİŞTİRİLMESİ DİKKAT Aşağıda verilen bilgileri gerçekleştirmeden önce kesinlikle katalizör teşhisi yapmayınız. Katalizörün değiştirilmesi sırasında aşağıdaki tavsiyelere kesinlikle uyunuz: motor çalışıyorken, katalizörün normal çalışma koşullarına gelebilmesi için fan motor grubunun 2 çevrim yapmasını sağlayınız. MR-410-X83-000$165_trk.mif - 20