İŞE GERİ DÖNÜŞ: AVRUPA VE ORTA ASYA DA (ECA) İSTİHDAM İLE BİRLİKTE BÜYÜME

Transkript

1 İŞE GERİ DÖNÜŞ: AVRUPA VE ORTA ASYA DA (ECA) İSTİHDAM İLE BİRLİKTE BÜYÜME Omar Arias, Sektör Yöneticisi Indhira Santos, Kıdemli Ekonomist Dünya Bankası Türkiye, Ocak 2014 BACK TO WORK: Growing with Jobs in Europe and Central Asia (ECA) The World Bank

2 Avrupa ve Orta Asya da istihdama ilişkin bir rapor neden hazırlandı? Büyüme ve istihdam olanaklarının oluşturulması: zayıf bir bağlantı Bölgede güçlü ekonomik büyüme ve reform varken, 2007 yılına istihdam yaratmada nispeten zayıf bir performans görülmektedir Kriz süresince ciddi derecede iş kayıpları görülmüştür İstihdam olanakları oluşturma konusunda zayıf performans sürmektedir ve işsizlik oranları oldukça yüksektir Büyüme ve daha iyi yaşam standartları İstihdam (ve dolayısıyla ücretler), yurtiçi ekonomik büyüme ve herkesin yaşam standartlarında iyileşme ile sürekli yoksulluğun azaltılması arasındaki temel geçiş mekanizmasıdır Avrupa ve Orta Asya da İş Sorunu: İstihdam ile Büyüme Nasıl Gerçekleşir?

3 Yıllık ortalama, yüzde cinsinden 2000 li yılların başında GSYİH ve üretkenlikte güçlü büyüme Reel GSYİH büyümesi ve işgücü üretkenliği ( ) ,000 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0 Avrupa ve Orta Asya Türkiye Latin Amerika ve Doğu Asya ve Pasifik OECD OECD ECA Turkey Karayipler LAC EAP OECD (Avrupa) (Europe) OECD (Avrupa (Nonharici) Europe) Real Reel GDP GSYİH growth (sol eksen) Kişi başına büyüme reel GSYİH (sol (left axis) Real GDP per capita growth (left axis) GDP İstihdam per person edilen kişi employed başına GSYİH (right(sağ axis) eksen) eksen) Satın alma Gücü Paritesinde ABD Doları, 1990 Kaynak: Dünya Kalkınma Göstergeleri (WDI)

4 Ancak kriz öncesinde kısıtlı istihdam olanakları yaratılmıştır ve yılları arasında ani düşüş görülmüştür (ancak Türkiye de tam tersi görülmüştür) İstihdam büyümesi, 2000=100 ( ) ECA LAC EAP OECD (Europe) (Avrupa) OECD (Non (Avrupa Europe) Harici) Turkey Türkiye Kaynak: Yazarın, ILO ve Dünya Kalkınma Göstergeleri ne dayalı hesaplamaları. Notlar: ECA = Avrupa ve Orta Asya (Geçiş ekonomileri, ve Türkiye) ; LAC = Latin Amerika ve Karayipler; EAP = Doğu Asya ve Pasifik.

5 Bölgede işgücü katılımı düşük ve işsizlik oranı yüksektir Avrupa ve Orta Asya daki katılım oranları, orta gelirli bölgeler ve OECD içindeki en düşük oranlardır diğer taraftan işsizlik, krizle birlikte daha da kötüleşmiş olan yadsınamaz bir problemdir. İşgücüne Katılım Oranı (Nüfusun % si) İşsizlik Oranı (işgücünün % si) Yaşlı çalışanların İşgücüne daha fazla katılımı, işgücünü %25 oranında artırabilir İşsizlik, gençler arasında iki kat veya daha fazla oranda daha yüksektir Türkiye Turkey Avrupa ECAve Latin LAC Amerika Doğu EAPAsya OECD OECD OECD (Non Orta Asya ve Karayipler ve Pasifik (Avrupa) (Europe) (Avrupa Europe) harici) Avrupa ECAve Türkiye Turkey Latin Amerika LAC Doğu EAP Asya OECD OECD Orta Asya ve Karayipler ve Pasifik (Europe) (Avrupa) (Avrupa (Non harici) Europe) Notlar: ECA = Avrupa ve Orta Asya; LAC = Latin Amerika ve Karayipler; EAP = Doğu Asya ve Pasifik.

6 Estonia Hungary Slovak Republic Poland Latvia Lithuania Bulgaria Croatia Romania Fyr Macedonia Slovenia Turkey Albania Georgia Armenia Mongolia Kyrgyz Republic Russian Federation Moldova Montenegro Ukraine Serbia Kazakhstan Bosnia and Herzegovina Azerbaijan Tajikistan Uzbekistan Belarus Turkmenistan 6 İki bağlamsal faktör: (1) Geçiş uygulaması ve modernleimenin hızı Orta gelirli ülkeler arasında en güçlü reform kaydı ve reformların uygulanma hızındaki önemli varyasyonlar 90 İş Yapma Göstergesi (Sınır Açıklığı) 4.5 Geçiş Endeksi (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, 2012) ECA LAC EAP OECD (EU) OECD (Non-EU) Turkey Notlar: ECA = Avrupa ve Orta Asya; LAC = Latin Amerika ve Karayipler; EAP = Doğu Asya ve Pasifik.

7 Bulgaria Ukraine Georgia Moldova, Republic of Latvia Lithuania Belarus Russian Federation Croatia Romania Estonia Bosnia and Herzegovina Hungary Poland Serbia Slovakia Czech Republic Slovenia Macedonia, TFYR Armenia Montenegro Albania Azerbaijan Kazakhstan Turkey Kyrgyzstan Turkmenistan Uzbekistan Tajikistan Yüzde İki bağlamsal faktör: (2) Demografik yağının iş gücü üzerindeki etkisi Daha yaşlı çalışanların sayısı, şu nedenlerle genç çalışan sayısından fazla olacaktır: Yaşlanma + Düşük doğurganlık + Dışarı Göç Avrupa ve Orta Asya Ülkeleri: 15+ nüfustaki değişiklik, (%) Daha genç ülkelerde de demografik baskılar görülmektedir: Dışarı Göç, genç nüfusun fazlalığı ve uzun vadede yaşlanma Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

8 Avrupa ve Orta Asya daki İşlerin Düşünülmesi: Çeşitli İş Sorunları Çalışma Yaşındaki Nüfus Reform Sürecindeki Aşamalar Genç nüfus patlaması Orta vadede yaşlanma Hızlı yaşlanma Son Reformcular Azerbaycan, Kazakistan, Kırgız Cumhuriyeti, Tacikistan,Türkmenistan, Özbekistan Rusya Federasyonu Belarus, Ukrayna Reforma ortada Başlayanlar Arnavutluk, Kosova Ermenistan, Bosna- Hersek, Hırvatistan, EYC Makedonya, Karadağ, Romanya, Sırbistan Gürcistan, Moldova Gelişmiş Reformcular Türkiye Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Polonya, Slovakya, Slovenya Bulgaristan, Litvanya, Letonya

9 Avrupa ve Orta Asya daki İş Sorunlarının Çözülmesi: Üç politika hedefi Sürekli Büyümenin Devam Ettirilmesi: Ekonomik iyileşmeye yönelik makro esasların sağlanması ve kriz öncesi reform ivmesini tekrar yakalanması Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasını Sağlayın: İş yaratılmasını ve genişletilmesinin sağlanması, girişimcilikten istifade edilmesi Çalışanların, İş için Hazırlanması: Modern iş yerine yönelik becerileri elde edilmeleri için çalışanlara yardım edilmesi Caydırıcı önlemleri ve işgücü piyasasının önündeki engelleri kaldırarak (kayıtlı) ücret ödenmesi Dahili işgücü hareketliliğinin önündeki engellerin kaldırılması

10 Avrupa ve Orta Asya daki İş Sorunlarının Çözülmesi: Politika kaldıraçları Daha yüksek istihdam düzeyleri Beceriler Çalışma teşvikleri ve içerme Dahili hareketlilik Düşük istihdam oranları Yüksek genç nüfus işsizliği Özellikle kadınlar olmak üzere, yaşlı çalışanların düşük işgücü katılımı İş olanağı yaratma (Büyüme, çalışma iklimi ve girişimcilik) 10

11 Sürekli Büyümenin Devam Ettirilmesi - Reformlar Reformlar ve modernizasyon, uzun vadede üretkenlik ve istihdam büyümesi arasında verimli bir döngü oluşturmaktadır 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Reformcular, 1990 lı yıllarda daha iyi işler yapmıştır ve reformlar da (gecikmeyle olsa da) buna cevap vermiştir. Hem işgücü üretkenliğinin hem de istihdamın arttığı her on yılda yılların yüzdesi Türkiye: 1990 lar= % ler= %42 0% 1990 lar 1990s 2000 ler 2000s 1990 lar 1990s 2000 ler 2000s 1990 lar 1990s 2000 ler 2000s Polonya Poland FYR Makedonya Macedonia Belarus Advanced Reformers Intermediate Orta Düzey Reformcular Reformers Late Son Reformcular Reformers Gelişmiş Reformcular Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013). Both Hem labor işgücü productivity üretkenliği hem and de employment istihdam artmıştır increased

12 percent percent Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasının Sağlanması Özel sektördeki istihdam yaratma, modernleşmede gelişmiş seviyede olanlar arasındaki iş tahribatını geride bırakmıştır Türkiye Polonya İstihdam Yaratma İş Tahribatı Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013). Net İstihdam Olanağı

13 Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasının Sağlanması Super Star firmaların (Ceylanlar) küçük bir kısmı, neredeyse her yerde en fazla istihdam olanağını yaratmaktadır yılları arasındaki tüm firmaların ve oluşturulan tüm istihdam olanaklarının yüzde olarak oranı Share of Enteprises Girişimlerin Oranı Share of Jobs Created Oluşturulan İstihdam olanaklarının Oranı Bulgaria Czech Republic Estonia Poland B&H Croatia Romania Serbia Russia Ukraine Bulgasistan Çek Cumhur. Estonya Polonya Bosna Hersek Hırvatistan Romanya Sırbistan Rusya Ukrayna Advanced Gelişmiş Orta Intermediate Düzey En son Late Notlar: Her bir ülkenin üzerindeki rakamlar, bir yıldaki ortalama istihdam büyüme oranını göstermektedir. Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

14 Enabling Private Sector-led Job Creation -Entrepreneurship Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasının Sağlanması Gelişmiş modernleştiriciler, girişimcilik potansiyelini daha fazla yeni iş yaratmaya dönüştürmektedir Serbest çalışmayı tercih eden, bu bağlamda adım atan ve fiilen bir iş kuran çalışanların yüzdesi, 2010 % Want-to-be entrepreneur, Maaşlı çalışanlar arasında among wage-employed girişimci olmak isteyenler Took Girişimci steps olmak to open isteyenler a business, Succeeded in opening a among arasından want-to-be bir iş kurmak entrepreneur üzere Adım atanlar arasında iş kurma business, among those who took adım atanlar konusunda başarılı olanlar steps Late Son reformcular reformer Intermediate Orta düzeyli reformcu reformer Advanced Gelişmiş reformcu reformer Western Batı Avrupa Europe Turkey Türkiye 14 Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

15 2002 Ortalama Beceri Yüzdelik Dilimi beceri dağılımı 2002 Ortalama Beceri Yüzdelik Dilimi beceri dağılımı Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması - Beceriler Gençler arasında yeni ekonomi becerilerine yönelik artan talep; yaşlı çalışanlar arasında değer yitirme endişesi 70 Çek Cumhuriyeti, bir Kohort içinde doğan, yılları arasında 70 Çek Cumh., bir Kohort içinde doğan, 1955 ten önce 60 Yeni Ekonomi Becerileri 60 Rutin Bilişsel Yeni Ekonomi Becerileri 50 El Becerileri 50 El Becerileri Rutin Bilişsel Kaynak: Dünya Bankası personeli, İşgücü Anketi ne dayanmaktadır

16 Kyrgyz Republic Azerbaijan Kazakhstan Albania Montenegro Bulgaria Romania Serbia Russian Federation Turkey Lithuania Czech Republic Croatia Slovak Republic Slovenia Latvia Hungary Poland Estonia Mexico Chile Austria Israel Luxembourg Greece Italy France Spain Germany United Kingdom Belgium Portugal United States Sweden Ireland Iceland Switzerland Denmark Norway New Zealand Netherlands Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması - Beceriler Ancak, eğitim ve beceri eğitim sistemlerinden yetersiz yanıt alınmaktadır Çok fazla genç, temel bilişsel becerilerde geride kalmaktadır İşlevsel olarak okuma-yazma bilmeyen, 2009 yılı PISA okuma testinde seviye 2 nin altında bir puan alan 15 yaşındaki kişilerin yüzdesi Kaynak: OECD PISA 2009 verileri ECA OECD, non-eca

17 KGZ TJK ARM CZE EST BGR SVN RUS GEO ALB MKD LVA ROM LTU POL HUN TUR Üniversite Eğitiminin Getirileri Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması Beceriler Üniversite eğitiminin genişlemesi, yapılan yatırımı telafi ediyor 2000 lerde yüksek öğretim alanların ortalama ücretlerindeki olumlu farkın gelişimi, Maaşlı çalışanlar, yaş arası 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% average Üniversite return eğitimine to göre college getiri initial value Başlangıç değeri Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

18 Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması Beceriler Tüm mezunlar aynı şekilde fayda sağlamamıştır Bulgaristan da yüksek öğretim eğitim alanına göre elde edilen yaşam boyu gelirlerin net (maliyeti) mevcut değeri (bin Leva, 2013) En Bottom aşağı %1010% gelir incomes En Top Yüksek 10% %10 incomes gelir Average Ortalama Eğitim Yönetimi Education management Pedagoji Pedagogy Law Business Hukuk administration İşletme Bilgisayar Bilimleri Economics Physics Mathematics Computer İktisat Fizik Matematik science Elektronik Electronics Enerji Mühendis liği Energy engineering Tıp Medicine Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

19 Brüt işgücü gelirinin yüzdesi, 2010 Turkey Slovak Republic BIH-Federation Romania BIH-Rep Srpska Estonia Bulgaria Hungary Western Balkans Not: Kişisel gelir vergisi, sosyal güvenlik primleri ile vergilendirilen ve faal olmama durumunda kayıtlı istihdama geçerken kaybedilen sosyal yardımlar olan brüt gelirin yüzdesi. Kaynak: OECD ve Dünya Bankası hesaplamaları. Montenegro FYR Macedonia Poland NMS, ECA Serbia OECD non Europe Czech Republic OECD Europe (non ECA) Latvia Slovenia Lithuania Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması Teşvikler ve engeller Düşük ücretli ve/veya ikinci ücretliler, genellikle, işgücüne katılım ve kayıtlı istihdama ilişkin ciddi caydırıcı uygulamalarla karşılaşmaktadır İşsizlik tuzağı Ortalama fiilen ödenen vergi oranı (brüt işgücü gelirinin yüzdesi), 2010 Average Ortalama wage ücretli earner Düşük ücretli/yarı zamanlı Low-wage/part-time ücretli earner

20 Bazı gruplar, çalışma konusunda fazladan engellerle karşılaşmaktadır Hizmetlere erişim: çocuk bakımı Beceriler Coğrafik hareketlilik Kadınlar, gençler, yaşlı çalışanlar ve etnik azınlıklar genellikle birden fazla dezavantajla karşılaşmaktadır. Davranışlar ve toplumsal normlar İş düzenlemeleri ve çalışma koşulları Üretken girdilere, bilgilere ve ağlara erişim

21 İşgücüne Katılım (%) Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması Teşvikler ve engeller Özellikle çocuk sahibi oldukları yıllarda olmak üzere kadınlar işgücü piyasasına her yerde daha az 100 katılmaktadır Avrupa ve Orta Asya ortalamaları Males Erkekler Females Kadınlar Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

22 Düşük ENGELLER yüksek Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması Teşvikler ve engeller Sosyal korunma, çalışma teşvikleri ve engellerinin işgücü katılımına ve kayıtlı istihdama göre yeniden dengelenmesi low high low Düşük disincentives caydırıcılar high barriers Yüksek engeller KAZ AZE GEO KGZ DNK ISL NLD low Düşük disincentives caydırıcılar Düşük low engeller barriers ALB LUX BGR ARM PRT ESP NOR RUS MDA IRLPOL MNE BLR GBR LVA TUR SRB LTU DEU CZE HRV SWE EST GRC SVK MKD FIN AUT HUN Yüksek high disincentives caydırıcılar high barriers Yüksek engeller ITA SVNUKR ROM BIH BEL Yüksek high disincentives caydırıcılar Düşük low engeller barriers -1-1/2 s.d. mean +1/2 s.d. +1 low Düşük CAYDIRICILAR yüksek high DISINCENTIVES Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013). Sosyal Koruma Endeksi Social Protection Index Mavi BLUE Düşük Low Kırmızı RED Middle Orta Yeşil GREEN Yüksek High

23 France Great Britain Kyrgyzstan Turkey Sweden Estonia Germany Albania Kazakhstan Georgia Latvia Croatia Armenia Romania Azerbaijan Lithuania Belarus Slovenia Russia Slovakia Bosnia Serbia Ukraine Tajikistan Moldova Bulgaria Kosovo Czech Republic Hungary Montenegro Poland FYR Macedonia Italy Uzbekistan Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması İşgücü Hareketliliği Birçok çalışan, yüksek istihdam yaratma potansiyeli olan yerlere gidememektedir 70% 60% Son 20 yıl içerisinde farklı bir şehre taşınan yetişkin (18+) nüfusun yüzdesi Percentage of adult (18+) population who moved to a different city in the last 20 years 50% 40% 30% 20% 10% 0% Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

24 Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması İşgücü Hareketliliği ve bu akımların önemli bir kısmı toplaşıma (aglomerasyon) neden olmamaktadır Tüm hareketlilikler arasındaki hareketlilik türlerinin dağılımı 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% AB EU11 Güney SEEDoğu Middle-income Bağımsız D.T. Low-income Bağımsız D.T. CIS Turkey Türkiye Poland Polonya Western Batı Europe Avrupa Orta CISGelir Düşük Gelir Avrupa Urban-Urban Şehir-Şehir Rural-Urban Kırsal-Şehir Urban-Rural Şehir-Kırsal Rural-Rural Kırsal-Kırsal Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).

25 Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması İşgücü Hareketliliği Düşük dahili işgücü hareketliliği, ekonomik maliyetlere neden olmaktadır Ülke içerisinde büyük (uzamsal) üretkenlik farklılıkları ve işsizlik oranlarındaki uzamsal farlılıkları arbitraj yapmak için yararlanılamayan fırsat Bölgeler arasındaki üretkenlik varyasyonunun katsayısı (Brüt Katma Değer/çalışan), %, 2009 Denmark Spain Italy Austria Sweden France Finland Germany Hungary Belgium Netherlands Portugal Greece Czech Republic Poland Slovakia Bulgaria United Kingdom Romania Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013). AB Üye Devletleri nin işgücü hareketliliği ve işsizlik oranları, Hareketlilik oranı

26 Çeşitli iş merkezli politika gündeminin temel unsurları Genel hedef Büyüme ve toplumsal modelin çalışma-toplumsal korunma ayaklarını yeniden dengelerken, politika önceliklerini de aşağıdakilere göre ayarlamak: Geçiş (modernizasyon) uygulaması Sabit giriş/çıkışa olanak sağlamak ve işleri büyütme ve istihdam yaratma konusunda yüksek potansiyeli olan işlere yönelik kolaylaştırıcı bir ortam yaratmak ve diğerleri için de çabuk yanıl, ucuza yanıl ı sağlamak için reformların, ekonomik entegrasyonun ve çeşitliliğin geliştirilmesi Yaşlanma ve demografik zorunluluklar daha uzun ve daha üretken çalışma hayatının ve işgücü piyasasına dahil olmanın teşvik edilmesi ve sağlanması 26

27 Çeşitli iş merkezli politika gündeminin temel unsurları - sıralama Kısa ve uzun vadeli politikaların kombinasyonu Kısa vadeli: Ekonomik iyileşmeye yönelik esasları sağlamak üzere makro/parasal politika Daha uzun vadeli: Superstar firmaların büyütülmesi iş büyütmenin ve girişimciliğin önündeki engellerin kaldırılması Çalışanların daha uyumlu hale getirilmesi Genel beceriler ve piyasa güdümlü, yaşam boyu öğrenme (Kayıtlı) Çalışma ücretinin ödenmesi Çalışmanın önündeki caydırıcıların ve engellerin kaldırılması Çalışanların daha hareketli hale getirilmesi İşgücü hareketliliğinin önündeki engellerin kaldırılması 27

28 Çeşitli iş merkezli politika gündeminin temel unsurları Öncelik verme Çalışma iklimi, işgücü piyasası ve kamu sektörü reformu Son modernleştiricilerin, üretken bir çeşitlilik için kamu sektörü yeniden yapılanmasına ve birinci nesil çalışma iklimi reformlarına odaklanması gerekirken; gelişmiş modernleştiriciler inovasyon ve girişimcilik için ikinci nesil çalışma iklimi reformlarını takip etmelidir. Beceriler Tüm ülkeler, gençler arasındaki güçlü genel beceri temellerine odaklanacaktır ve ayrıca, yaşlanmakta olan ülkelerin yetişkin eğitim sistemlerini ve piyasa güdümlü, yaşam boyu öğrenme ve iş başı eğitimi modernize etmeleri gerekmektedir. Teşvikler ve engeller Yaşlanmakta olan ülkeler, emeklilik sisteminden kaynaklanan caydırıcı uygulamaları en aza indirmeye odaklanmalıdır ve genç ülkeler de, kayıtlı çalışma ücretini ödemek ve akıllı aktivasyon politikaları yapmak üzere vergi ve sosyal yardım sistemlerinde reform yapmaya odaklanmalıdır. Dahili hareketlilik Tüm ülkeler idari gereklilikler ve gelişmemiş konut piyasaları ile ilişkili olan engelleri kaldırmaya odaklanmalıdır ve ayrıca, yaşlanmakta olan ülkelerin, piyasa ihtiyaçlarını karşılayabilmek için daha zekice göç politikalarına ihtiyacı vardır. 28

29 BACK TO WORK: AVRUPA VE ORTA ASYA DA (ECA) İSTİHDAM İLE BİRLİKTE BÜYÜME Teşekkürler!