DEMOKRASİ ve SİVİL TOPLUM (SBK256) 6. Hafta Ders Notları - 12/03/2018 Yrd. Doç. Dr. Görkem Altınörs

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DEMOKRASİ ve SİVİL TOPLUM (SBK256) 6. Hafta Ders Notları - 12/03/2018 Yrd. Doç. Dr. Görkem Altınörs"

Serkan Uçar
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü DEMOKRASİ ve SİVİL TOPLUM (SBK256) 6. Hafta Ders Notları - 12/03/2018 Yrd. Doç. Dr. Görkem Altınörs gorkem.altinors@bilecik.edu.tr 1

2 Başlarken Ders notları OBS ve Kırtasiye İletişim Ofis: A106 Ofis Saatleri: Çarşamba 16:00-17:00 (Başka hiçbir zaman diliminde ofise öğrenci kabulü yapılmayacaktır) Web-sitesi: E-posta: Yukarıdaki e-posta adresi dışındaki herhangi bir yere gönderilen mesajlar kesinlikle dikkate alınmayacak ve okunmadansilinecektir. Cep telefonu, WhatsApp - kesinlikle hayır! Sosyal medya: Facebook ve Instagram kesinlikle hayır! #DST DM - kesinlikle hayır! 2

3 Başlarken Sınavlar Vize (%40) ve Final (%60) 25 çoktan seçmeli soru her soru 4 puan, 30 dakika Vize Mazeret ve Bütünleme 5 klasik soru her soru 20 puan, 30 dakika Final sınavında puanı 48 olanların ve iki sınav ortalaması un altında kalanların notlarına hiçbir ilave yapılmayacak olup, bu öğrencilerin bütünleme sınavına finale hazırlandıklarından daha iyi hazırlanmaları beklenmektedir. 3

4 Başlarken Sınavlar Vize konuları (1-7 Hafta) Ders programı, tüm ders notları ve okumalar Tüm konulardan eşit sayıda soru sorulacaktır Final konuları (1-14 Hafta) Ders programı, tüm ders notları ve okumalar Tüm konulardan eşit sayıda soru sorulacaktır 4

5 Başlarken Ders Materyalleri Ders programı Ders notları Zorunlu okumalar Atılgan, Gökhan; Aytekin, E. Attila; Ozan, Ebru Deniz; Saraçoğlu, Cenk; Şener, Mustafa; Uslu, Ateş; Yeşilbağ, Melih. (2015). Osmanlı dan Günümüze Türkiye de Siyasal Hayat. İstanbul: Yordam , , , Çaha,Ömer. (2016) Sivil Toplum ve Devlet, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı, Ankara: Orion Kitabevi. Dinler, Demet. (2003). Türkiye de Güçlü Devlet Geleneği Tezinin Eleştirisi. Praksis, (9), Ozan, Ebru Deniz, Doğangün, Gökten. Devlet-Sivil Toplum: Dikotomik Yaklaşım versus Ekonomi-Politik Yaklaşım, Mustafa Kemal Coşkun (der.) Yapı, Pratik, Özne: Kapitalizmin Dönüşüm Süreçlerinin EkonomiPolitik Eleştirisi, Ankara: Dipnot,

6 Ders Programı 1. Hafta Giriş 2. Hafta Sivil Toplum: Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar I 3. Hafta Sivil Toplum: Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar II 4. Hafta Liberal ve Sosyalist Ülkelerde Sivil Toplum 5. Hafta Osmanlı da Sivil Toplum 6. Hafta Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum 7. Hafta Genel Tekrar 8. Hafta Vize Haftası 9. Hafta Hür Dünya nın Saflarında 10. Hafta Tarımsal Kapitalizmin Sancağı Altında 11. Hafta Sanayi Kapitalizmin Şafağında 12. Hafta İki Darbe Arasında Kriz Sarmalı 13. Hafta 1980 Sonrası Türkiye sinde Sivil Toplum & Devlet-Sivil Toplum: Dikotomik Yaklaşım versus Ekonomi-Politik Yaklaşım 14. Hafta Devlet ile Sivil Toplum Arasında Cumhuriyet & Türkiye de Güçlü Devlet GeleneğiTezinin Eleştirisi 6

7 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Çaha, Ö. (2016) Sivil Toplum ve Devlet, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı, Ankara: Orion Kitabevi

8 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum 8

9 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum 9

10 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Türdeş Toplumda Yok Edilen Farklılıklar Tek Parti Döneminde İktisadi Politikalar Parti-Devlet Bütünleşmesi Savaş Sonrası Özgürlük Havası ve Çok Partili Hayata Geçiş Sivil Toplumun Önündeki Engellerin Tasfiyesi Cumhuriyet Türkiye sinde Sivil Toplumun Yeniden Uyanışı 10

11 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Osmanlı da Sivil Toplum Medreseve Ulema, Millet Sistemi, Lonca, Ayanlar Yine de tam değil Eksik sivil toplum güçleri Hepsi devlete rakip değil onun bir uzantısı Özel Mülkiyet ve Sınıfsal Yapı 11

12 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Ayrıca Osmanlı nın son dönemlerinde İdeolojik alanda Marksistler,Liberaller, Milliyetçiler, İslamcılar; Etnik alanda Ermeniler, Araplar, Rumlar hattakürtler; Ekonomik alanda yeni ortaya çıkan yerli ve yabancı sermaye grupları; Sosyolojik alanda sendikalar, kadın grupları,masonlar vs. 12

13 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum 1845 te II. Mahmut un fermanı ile çıkarılan Polis Nizamnamesine göre grev suç kabul edilmiş, toplu iş bırakanların polis tarafından cezalandırılması hükme bağlanmıştır Beyoğlu Telgrafhane İşçileri Gazhane, Şirket-i Hayriye, İskele hamalları dabugreve destek vermişlerdir. II. Abdülhamit şiddetle bastırmaya kalktı, işe yaramayınca teşkilat kurmalarına izin verdi Grevlerinden bir görüntü Özellikle yabancı sermayeyi korkutunca İttihat Terakki tarafından grev yasaklandı. 13

14 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Osmanlı Sosyalist Fırkası

15 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Hürriyet ve İtilâf Fırkası Liberal 15

16 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Teal-i İslamCemiyeti Türk Ocağı HalideEdib Adıvar Nuriye Ulviye Mevlan Civelek 16

17 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Nuriye Ulviye Mevlan Civelek Kadınlar Dünyası

18 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Bağımsızlıkisteyen azınlıklar 18

19 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum İttihat ve Terakki 31 Mart sonrası en büyük güç V. Mehmet in 31 Mart sonrası iktidara geçmesi 19

20 Tek Partili Dönemden Çok Partili Hayata Sivil Toplum Cumhuriyet in kurulması MeclisHükümetiSistemi CHF CHP 20

21 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma 21

Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Ulusal olarak homojen, idari olarak merkezi, farklılık ve otonomiye hiçbir şekilde müsamaha göstermeyen,

22 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Ulusal olarak homojen, idari olarak merkezi, farklılık ve otonomiye hiçbir şekilde müsamaha göstermeyen, vatandaşların kendisine mutlak itaatini bekleyen kıskanç bir tanrı niteliğinde olan ve egemen bir devleti öngören bir siyasal düşünce Arnold Joseph Toynbee. 22

23 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Hilafetin kaldırılması Diyanet İşleri Bakanlığı/Başkanlığı Dinin tamamen devlet kontrolüne girmesi 23

24 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Terakkiperver Fırkası 1924 Cumhuriyet 24

25 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Terakkiperver Fırkası Adnan Adıvar AliFuat Cebesoy Kâzım Karabekir Rauf Orbay Refet Bele Cumhuriyet 25

26 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Liberal Ekonomi 1923 İzmir İktisat Kongresi Siyasi reformlara odaklanılmış 26

27 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma 1929 Büyük Buhran Göçmen Anne Wall Street in çöküşü, Kara Perşembe - 29 Ekim 1929 Bırakınız yapsınlar anlayışının sonu 27

28 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Keynesyen İktisat Politikaları Daha fazla regülasyon Daha fazla planlama Daha fazla korumacılık 28

29 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma 1929 sonrası Türkiye de Devletçilik Devlet ekonominin başaktörü İçe dönük planlı kalkınma stratejisi Korumacı ekonomi Devlet kapitalizmi 1923 ile amaç aynı? 29

30 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Yerli ve sistem ile barışık bir burjuvazi yaratmak Finans sistemini yerlileştirmek 30

31 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Liberal ekonomiyi savunan, İş Bankası kurucularından Celal Bayar ın gözden düşmesine, korumacı planlı kalkınmayı savunan İsmet İnönü nün öne çıkmasına neden oldu Ancak muhafazakar liberaller muhalefet yolları arıyor. 31

32 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma Serbest Cumhuriyet Fırkası

33 Devlet Merkezli Siyasal Yapılanma 1789 Fransız Devrimi, 1917 Rus Devrimi, Amerikan Devrimi, Meksika Devrimi, İtalya nın ulusal birliğini sağlaması (Risorgimento), Japonya Meiji Restorasyonu, lar Kemalist Devrim Aralarındaki benzerlikler, farklılıklar? Pasif Devrim? 33

34 Türdeş Toplumda Yok Edilen Farklılıklar 34

35 Türdeş Toplumda Yok Edilen Farklılıklar Din Hilafetin kapatılması; dinin devlet işlerinden ayrımı mı, yoksa dinin devlet tarafından kontrolü mü? Siyasal partiler Osmanlı dan kalan Komünist Parti? Birinci Grup, İkinci Grup? 35

36 Türdeş Toplumda Yok Edilen Farklılıklar Takrir-i Sükun (Huzurun Sağlanması) TpCF ve basına ciddi darbe vuruldu Ahmet Emin Yalman otomobil lastiği işine girdi İstanbul kökenli gazete ve dergiler kapatıldı Dernekler kadın dernekleri, sendikalar Kadınlara oy hakkıverilmesi? Grev ve toplu iş sözleşmesi? 36

37 Türdeş Toplumda Yok Edilen Farklılıklar Halk Evleri Türk Ocakları, Kadınlar Birliği, Mason Locaları lağvedilip kaynakları HalkEvleri ne devredildi lar Devletçilik Kadro Dergisi Batı Kapitalizmi ve Sovyet Sosyalizmi ne alternatif Üçüncü Dünya Modeli Bağımsızlar 37

38 Tek Parti Döneminde İktisadi Politikalar 38

39 Tek Parti Döneminde İktisadi Politikalar Selanik ve Şam-Halep in elden çıkması çok tramvatiktir Ekonomi %80 ler civarında tarımsal üretime dayalıydı 39

40 Tek Parti Döneminde İktisadi Politikalar Var olan küçük çaptaki sanayi ve ticaret de ya yabancı sermayenin yada azınlıkların elindeydi. 29 Sonrası devletçilik İkinci Dünya Savaşı askeri harcamaları getirdi 40

41 Parti-Devlet Bütünleşmesi 41

42 Parti-Devlet Bütünleşmesi Faşizm tartışmaları CHP Genel Başkanı = Cumhurbaşkanı CHP Genel Başkan Vekili = Başbakan CHP Genel Sekreteri = İç İşleri Bakanı CHP İl Başkanları = Vali 42

43 Parti-Devlet Bütünleşmesi 43

44 Savaş Sonrası Özgürlük Havası ve Çok Partili Hayata Geçiş 44

45 Savaş Sonrası Özgürlük Havası ve Çok Partili Hayata Geçiş İkinci Dünya Savaşı sonrası Liberalizm doktrinin zaferi Bretton Woods Kore Savaşı ve NATO 45

46 Sivil Toplumun Önündeki Engellerin Tasfiyesi 46

47 Sivil Toplumun Önündeki Engellerin Tasfiyesi Üniversite özerkliği Basın özgürlüğü Cemiyetler Kanunu Seçim sistemi Din eğitimi 47

48 Cumhuriyet Türkiye sinde Sivil Toplumun Yeniden Uyanışı 48

49 Cumhuriyet Türkiye sinde Sivil Toplumun Yeniden Uyanışı 1946 sonrası DP İktidarı Türkiye yüzünü Batı ya çevirmiştir 49

50 Sonuç 50

51 Tek Parti Türkiye sinde Sivil Toplum 1923 yılının sivil toplum ve devlet ilişkileri bağlamında bir kopuşa mu yoksa bir devamlılığa mı işaret ettiğini tartışınız. 51

52 Teşekkür Ederim. 52

Benzer belgeler

Demokrasi ve Sivil Toplum (SBK256)

T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Demokrasi ve Sivil Toplum (SBK256) 10. Hafta Ders Notları - 19/04/2017 Arş. Gör. Dr. Görkem