Öğrenme Alanı : Dünya ve Evren 8. Ünite : Yer Kabuğu Nelerden Oluşur? Önerilen Süre : 14 ders saati A. Genel Bakış 4. sınıfta, Dünya nın şekil ve yapısının ele alındığı Gezegenimiz Dünya ünitesi ile başlayan yolculuk, 5. sınıfta gökyüzü macerasının başlangıcı olan Dünya, Güneş ve Ay ünitesi ile devam etmişti. 6. sınıfta ise Taş Küre yi oluşturan ana maddeler ve bu maddelerin hayatımızdaki yeri ele alınacaktır. 4. sınıfta katmanlı Dünya modelinde taş küre olarak isimlendirilen bu katman, ünitede aynı anlama gelen ve yaygın olarak kullanılan yer kabuğu adıyla anılacaktır. Ünitede, öğrencilerin kayaç, su ve toprağın yer kabuğunu oluşturan ana maddeler olduğunu kavramaları, kayaç türleri arasındaki döngüyü fark etmeleri fosillerin yer kabuğunda çok uzun süreçlerdeki oluşumunu ve bilime sağladığı katkıyı anlamaları ve ulusal zenginlik kaynaklarımız olan madenlerin teknolojik ham madde olarak ülke ekonomisine katkılarının farkında olmaları amaçlanmıştır. Ayrıca öğrenciler, suyun doğadaki bulunuş yerlerine örnekler verecek, yer altı ve yer üstü sularının kullanım alanlarını ve önemini kavrayacaklardır. Öğrenciler, bunların yanında toprakları yapısına göre sınıflandıracak ve toprağın özelliğini etkileyen faktörlerin farkına varacaklardır. Ünite işlenirken, doğal bir laboratuar ve müze niteliğinde olan ülkemizin imkânlarından faydalanmak amacıyla çevre gezileri düzenlenmeli ve öğrenciler mümkün olduğunca arazi gözlemlerine yönlendirilmelidir. Bunun için ülkemizin önemli madenleri, barajları, fosil alanları; bunların yanı sıra mağara, traverten ve peri bacaları gibi doğal anıt olarak nitelendirilebilecek turistik ve tarihî güzellikleri olanaklar ölçüsünde ziyaret edilmelidir. Ayrıca okullarda, kayaç, mineral, toprak, maden ve fosil örneklerinin sergilenebileceği laboratuarların oluşturulması çok faydalı olacaktır. Öğrencilerin bu ünitede edinecekleri kazanımlar, özellikle sekizinci sınıfta karşılaşacakları Doğal Süreçler ünitesindeki levha hareketleri konusunu öğrenmelerine zemin hazırlayarak bu sayede doğanın gizemini daha kolay algılayabilmelerini sağlayacaktır. Önerilen öğretim ve değerlendirme etkinlikleri arasında yer alan Kelime Đlişkilendirme öğrencilerin konu ile ilgili sahip olduğu temel kavramlar arasında kurduğu ilişkileri yoklayarak, bellekteki bilişsel ağı ortaya çıkarmaya yöneliktir. Ünitede verilen öğrenme, öğretim ve değerlendirme etkinlikleri öneri niteliğindedir. Öğretmenler fizikî şartları da dikkate alarak tüm öğrencilerin etkin katılımını sağlayacak uygun bir öğrenme ortamı hazırlamalıdır. Ayrıca ünitenin Etkinlik Örnekleri bölümünde, ön bilgilerin tespitinde giriş etkinliği sonucunda ortaya çıkan veriler, daha sonraki öğrenme etkinliklerinin düzenlenmesinde dikkate alınmalıdır. B. Ünitenin Amacı Bu ünitede, öğrencilerin yer kabuğunu oluşturan ana maddeleri tanımaları, fosillerin oluşumunu ve kayaç döngüsünü kavramaları, yer kabuğunu oluşturan ana maddelerin hayatımızdaki yeri ve önemi ile ilgili bilgi, beceri, deneyim ve tutum kazanmaları hedeflenmektedir. C. Ünitenin Odağı Ünitenin odağını Dünya mızın bir katmanını oluşturan yer kabuğu, yer kabuğunu oluşturan ana maddeler ve bu ana maddelerin hayatımızdaki yeri oluşturmaktadır. Yer Kabuğu 177
Nelerden Oluşur? ünitesinde öğrenme etkinlikleri; inceleme-araştırma, gözlem yapma, grup tartışması ve sunum merkezli olarak düzenlenmiştir. Öğrenciler, hedeflenen kazanımlara ulaşabilmek için gözlem, sınıflama ve karşılaştırma yapacak, tahminler yürütecek, tahminlerini sınamaya yönelik etkinlikler gerçekleştireceklerdir. Ayrıca öğrencilerin, inceleme-araştırma sonuçlarını sınıf ortamında çeşitli şekillerde sunarak topluluk önünde konuşma ve iletişim kurma, bildiklerini ve düşüncelerini uygun şekillerde ifade etme ve başkalarıyla paylaşma gibi sosyal becerilerini geliştirmeleri de amaçlanmaktadır. Ç. Önerilen Konu Başlıkları Kayaçları Sınıflandıralım Madenler ve Teknoloji Geçmiş Hakkında Bize Rehberlik Eden Fosiller Toprak Çeşitleri ve Erozyon Yer Altı ve Yer Üstü Su Kaynakları Nelerdir? Yer Kabuğunun Doğal Anıtları 178
D. Ünitenin Kavram Haritası **BU KAVRAM HARĐTASI SADECE ÖĞRETME Đ BĐLGĐLE DĐRMEK VE Ü ĐTE ĐÇĐ DEKĐ KAVRAMLARI BĐR BÜTÜ HALĐ DE GÖSTERMEK AMACIYLA VERĐLMĐŞTĐR. BU KAVRAMLAR KULLA ILARAK FARKLI KAVRAM HARĐTALARI DA OLUŞTURULABĐLĐR. 179
E. Ünite Kazanımları ve Etkinlikler ÖĞRE ME ALA I: DÜNYA VE EVREN 8. Ü ĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? 1. Kayaç ve madenler ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1. Magmatik, başkalaşım ve tortul kayaçları tanır ve birbirinden ayırt eder (BSB-1-7). 1.2. Farklı kayaçların zaman içinde birbirine dönüşmesini (kayaç döngüsünü) açıklar. 1.3. Madenlerin teknolojik ham madde olarak önemini açıklar (BSB-11-13; FTTÇ-9, 31, 32, 38). Kayaçlardaki Đlginç Döngü Öğrenciler; magmatik, başkalaşım ve tortul kayaçlar hakkında çeşitli kaynaklardan bilgi edinerek sınıfa getirdikleri kayaç örneklerini, gözlemlenebilir özelliklerine (renk, yüzey, şekil, ufalanabilirlik vb.) göre gruplandırır. Öğrenciler kayaç örneklerini bir de büyüteç kullanarak gözlemler, benzerlik ve farklılıklarını belirler. Öğrenciler son olarak, kayaç örneklerinin hangi gruba girdiğini tartışarak tespit eder. Öğretmen rehberliğinde doğru sınıflandırma belirtildikten sonra kayaç çeşitleri arasında bir dönüşüm döngüsünün olduğu vurgulanır. Öğrenciler, bu döngünün oluşumu hakkında çeşitli kaynaklardan bilgi toplar ve bunları sınıfa bir poster şeklinde sunar (1.1; 1.2), (BSB-27). Yer Altındaki Zenginlik Kaynağı: Madenler Madenlerin kıymetli kayaç ve/veya mineral oldukları hatırlatılır ve öğrenciler gruplara ayrılır. Her grup krom, demir, bakır, linyit, altın, alüminyum gibi yer altı zenginlik kaynaklarımızdan birinin adını alarak çeşitli kaynaklardan, (resmî ve özel kuruluşlar, üniversiteler, kütüphane, internet, ansiklopedi vb.) o maddenin özelliği ve kullanım alanları hakkında bilgi toplar. Gruplar araştırma sonuçlarını sınıfa çeşitli şekillerde sunar. Öğrenci grupları, madenden yapılmış, günlük hayatlarında kullandıkları çeşitli alet ve eşyaları (çivi, pense, çatal, kaşık, bakır tel vb.) sınıfa getirirler. Bu eşya ve aletlere nasıl şekil verildiği konusunda öğrencilerin çıkarım yapmaları ve tartışmaları istenir. Yaptıkları tartışmalarla öğrenciler, madenlerle teknoloji arasındaki ilişkiyi anlamaya çalışır (1.3), (BSB-8). 1.1 Kayaçlarla ilgili 4. sınıfta öğrenilenler hatırlatılır. [!] 1.1 Öğrencilerin her kayaç türünden birer örnek temin edemeyeceği düşünülerek öğretmen tarafından önceden birer örnek hazır bulundurulur. [!] 1.2 Kayaç döngüsü konusunda basınç, nem etkisi, sıcaklık farkı vb. detaylara girilmez. 1.3 Madenlerle ilgili 4. sınıfta öğrenilenler hatırlatılır. 1.3 kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi Üretim,Dağıtım, Tüketim öğrenme alanı, Ülkemizin Kaynakları ünitesi kazanım 1 ile ilişkilendirilir. Yazılı Anlatım Kelime Đlişkilendirme 180
ÖĞRE ME ALA I: DÜNYA VE EVREN 8. Ü ĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? 2. Fosiller hakkında öğrenciler; 2.1. Fosillerin tortul kayaçlar içerisinde uzun bir süreçte oluştuğunu açıklar. 2.2. Eski zamanlardan kalma canlı kalıntıları (kemik, iskelet, kabuk, yaprak vb.), gövde kalıpları veya izlerinin fosil olarak nitelendirildiğini belirtir. 2.3. Bazı fosillerin, içinde bulundukları kayaçların yaşlarını belirlemede kullanıldığını ifade eder (BSB-21; FTTÇ-1). 2.4. Geçmişe ilişkin bilgi edinmede fosillerden nasıl yararlanıldığını örneklerle açıklar (BSB-21; FTTÇ-1, 2, 3). 2.5. Paleontologların çalışma alanları hakkında bilgi toplar ve sunar (FTTÇ- 11, 12, 34, 35; TD-2). Fosilleri Tanıyalım Öğrenciler, sınıfa çeşitli fosil resimleri getirir. Fosilleşmenin nasıl gerçekleştiği ve nelerin fosil olarak nitelendirilebileceği konusunda farklı kaynaklardan (ansiklopedi, kütüphane, internet vb.) yararlanarak araştırma yapar ve sonuçlarını çeşitli şekillerde sunar ve tartışırlar. Öğrenciler, edindikleri çeşitli hayvan kabuklarını (midye, salyangoz vb.) ve bitki artıklarını sınıfa getirir. Bunların neden fosil olarak nitelendirilemeyeceği konusu etrafında bir tartışma başlatılarak fosilleşmenin oluşumu üzerinde durulur. Getirilen materyallerin gelecekte fosil olup olamayacağı konusunda bir beyin fırtınası yapılır (2.1; 2.2). Fosil Yapalım Öğrenciler sınıfa deniz kabuğu, kurumuş bir ağaç dalı, büyük bir böcek ölüsü (çekirge gibi), ceviz, çam kozalağı gibi örnekler getirirler. Daha sonra öğrenciler gruplara ayrılır ve her grup bir örnek seçer. Gruplar kilden hamur kıvamında bir çamur yapar ve seçtiği bu örneği çamura bastırıp dikkatlice kaldırır ve çamurda oluşan izi, büyüteçle incelerler. Gruplar daha sonra küçük bir kâsede 4-5 kaşık alçı tozunu birkaç kaşık suyla karıştırır. Karışım uygun kıvama geldiğinde çamurun üstüne döküp katılaşmasını beklerler. Katılaştıktan sonra dikkatlice kalıptan çıkarıp büyüteçle incelerler. Öğrenciler, gözlem sonuçlarına dayanarak fosillerin oluşum süreci ve canlıların tanımlanmasındaki rolü hakkında tartışırlar (2.2), (BSB-1-3). Ah Şu Fosillerin Dilleri Olsa da Konuşsa! Öğrenciler, fosillerden nasıl yararlanıldığını çeşitli kaynaklardan (ansiklopediler, kütüphane, internet, varsa video-cd vb.) araştırır. Araştırma sonuçlarını farklı şekillerde (poster, sunu vb.) sunar ve tartışırlar. Öğretmen rehberliğinde fosillerin eski yaşam ortamları hakkında bilgi verdikleri ve paleontologların bu konularda araştırma yaptıkları bilgisi verilerek tartışma yönlendirilir. Fosillerin içinde bulunduğu kayacın yaşı hakkında fikir verebileceği belirtilir. Bu konu hakkında öğrencilere bir proje hazırlatılabilir. Daha sonra öğrenciler, fosilleşmenin özel bir hali olan fosil yakıtların teknolojiye katkıları (fosil yakıtlarla çalışan motorların geliştirilmesi, otomotiv sanayi, bu yakıtlarla çalışan fabrikalar, elektrik santralleri vb.) konusunda tartışır (2.2; 2.3; 2.4; 2.5). [!] 2.2 Kayaç içinde gözle görülebilir fosillerin yanı sıra, gözle görülemeyecek kadar küçük fosillerin de bulunabileceği belirtilir. [!] 2.2 Kömür, doğal gaz ve petrol gibi fosil yakıtların fosilleşmenin özel bir hâli olduğu belirtilerek fosil yakıtlar konusuyla ilişkilendirme yapılır. [!] 2.5 Fosilleri inceleyen bilim dalına paleontoloji adı verildiği belirtilir. Kavram Haritası Kelime Đlişkilendirme 181
ÖĞRE ME ALA I: DÜNYA VE EVREN 8. Ü ĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? 3. Toprak çeşitleri ve erozyon ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1. Toprakları bileşenlerine göre killi, kumlu, kireçli ve humuslu toprak olarak sınıflandırır (BSB-1-7). 3.2. Toprağın çeşidine göre hangi kullanım amacına uygun olabileceğini tartışır (BSB-4-7; FTTÇ-9). 3.3. Erozyona etki eden faktörleri deneyerek test eder (BSB-11-20). 3.4. Erozyonun gelecekte oluşturabileceği zararlar hakkında tahminlerde bulunur (BSB-8, 9; FTTÇ-21, 24, 25, 27). 3.5. Toprakları erozyondan korumak için bireysel ve iş birliğine dayalı çözüm önerileri sunar (BSB-25-28, 32; FTTÇ-5, 21, 22, 23, 24, 27; TD-4). Topraklarımız Öğrenciler, yakın çevreden edindikleri çeşitli toprak örneklerini sınıfa getirir. Daha sonra bu örnekleri gözlenebilir özelliklerine göre (renk, taneli yapı, nem, koku vb.) incelerler. Öğrenciler, örnekleri bir de büyüteç kullanarak gözlemler ve getirdikleri toprakların bileşenlerine göre hangi gruba girdiğini tartışarak belirlemeye çalışırlar (3.1). Genç Muhabir Öğrenciler, çiftçi, tuğla ve çömlek imalâtçısı gibi toprakla uğraşan farklı meslekten kişilerle görüşerek kullandıkları toprak çeşidi ve o toprakların özellikleri hakkında bilgi alır, görüşme sonuçlarını sınıfa sunarlar (3.2), (BSB-25). Topraklarımızı Çalan Erozyon! Öğrenciler, erozyonun sebep olduğu toprak kaybını göstermek amacıyla iki adet plastik tepsi, streç film, iki adet plastik bardak, tepsiyi kaplayacak şekilde çim tabakası ve bez mendil kullanarak bir deney yapar. Bu amaçla her iki tepsiyi de streç film ile kapladıktan sonra birine yaklaşık 5 cm kalınlıkta toprağı sıkıca yayar; diğerine ise daha az kalınlıkta toprak yayarak üzerini çim tabakasıyla kaplar. Önce, rüzgârın toprak kaybına etkisini (rüzgâr erozyonu) incelemek amacıyla her iki tepsi üzerinde de çalışan saç kurutma makinesini sırayla gezdirerek durumu gözlemler. Daha sonra her iki tepsiyi de eğik biçimde tutarak bardakları altına uygun şekilde yerleştirir. Tepsiler iyice sulanarak eğimli tepsilerden akan suyun bardaklarda birikmesi sağlanır. Öğrenciler bardaklarda biriken suları mendil yardımıyla süzer ve hangi tepsiden akan sudan daha fazla toprak süzüldüğünü tespit eder. Son olarak toprak kaybının arazinin eğimine olan bağlılığını incelemek amacıyla eğim, arttırılıp-azaltılarak durum gözlemlenir. Öğrenciler, hangi durumda toprak kaybının daha fazla olduğunu gözlemleyerek oluşan toprak kayıplarının sebeplerini tartışır, yakın çevrelerinde oluşacak bir yıllık, on yıllık toprak kayıplarını tahmin ederler. Buradan hareketle, ülkemizin yıllık toprak kaybı miktarı hakkında tahminlerde bulunur ve erozyonun sebep olabileceği toprak kayıplarının ileride ne gibi sonuçlara yol açabileceğini tartışırlar. Toprakları erozyondan korumaya yönelik bireysel ve iş birliğine dayalı çözüm önerileri üreterek, çeşitli modeller tasarlarlar (3.3; 3.4; 3.5), (BSB-21; FTTÇ-8, 9). [!] 3.2 Toprağın kullanım alanlarıyla ilgili tuğla ve seramik yapımı gibi öğrencilerin ilgisini çekecek konularda okuma metinleri verilir. 3.3 Erozyonla ilgili olarak 4. sınıfta öğrenilenler hatırlatılır. [!] 3.5 Ağaçlandırmanın erozyonu önlemedeki önemi vurgulanır. 3.5 kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi Üretim, Dağıtım, Tüketim öğrenme alanı, Ülkemizin Kaynakları ünitesi kazanım 4 ile ilişkilendirilir. Yazılı Anlatım Kelime Đlişkilendirme 182
ÖĞRE ME ALA I: DÜNYA VE EVREN 8. Ü ĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? [!] 4.1 Yer altında depolanan suların yeryüzüne kendiliğinden çıktığı yere kaynak adı verildiği belirtilir. 4. Yer altı ve yer üstü suları ile ilgili olarak öğrenciler; 4.1. Okyanus, deniz, göl ve akarsuların yer üstü; sıcak ve soğuk su kaynaklarının yer altı suları olduğunu belirtir. 4.2. Bir yer altı suyu çeşidi olan maden suyunun kaynak suyundan farkını belirtir (BSB-4-6). 4.3. Jeotermal kaynak, kaplıca kavramlarını tanımlayarak yer altı sıcak su kaynaklarına ülkemizden örnekler verir. 4.4. Yer altı ve yer üstü sularının kullanım alanlarını (içecek, sulama, sağlık, elektrik enerjisi üretimi vb.) örneklerle açıklar (BSB-4-7; FTTÇ-30). Su Hayattır Öğrenciler, Dünya modeli veya Dünya haritası üzerinde sularla kaplı alanları (okyanus, deniz, göl, akarsu vb.) incelerler. Daha sonra önce yakın, sonra uzak çevrelerini dikkate alarak yer altı (maden suyu, sıcak ya da soğuk kaynak suları, ılıca vb.) ve yer üstü su kaynaklarının neler olabileceğini tartışırlar. Öğretmen rehberliğinde sınıfta: Türkiye nin denizleri, gölleri ve akarsularından nasıl yararlanılabilir? sorusu etrafında bir tartışma konusu ortaya atılır. Öğrenciler, sundukları liste ve önerileri birlikte tartışırlar (4.1; 4.4), (FTTÇ-24). Maden Suyu Kaynak Suyundan Farklıdır Öğrenciler, sınıfa ambalajlarda bulunan çeşitli su örneklerini (kaynak suyu, maden suyu sodası) getirir. Daha sonra, su şişeleri üzerindeki bilgilerden de yararlanarak bu sular arasındaki başlıca farkları tespit eder ve tartışırlar (4.2), (FTTÇ-30). Misafirimiz Var Öğrenciler, sınıfa davet edilen bir alan uzmanından (jeolog, maden mühendisi vb.) yer altı su kaynaklarının (soğuk veya sıcak) oluşumu, ülkemizdeki örnekleri ve kullanım alanları (içecek olarak, sağlık amaçlı vb.) hakkında bilgi edinir ve tartışır (4.2; 4.3; 4.4). 4.1 Doğadaki su döngüsü ile ilgili olarak 5. sınıf Maddenin Değişimi ve Tanınması ünitesinde öğrenilenler hatırlatılır. [!] 4.1 Yer altı sularının yeryüzüne kendiliğinden çıkmasını sağlayan kuyulara artezyen adı verildiği belirtilir. 4.3 ve 4.4 kazanımları, Sosyal Bilgiler dersi Üretim, Dağıtım, Tüketim öğrenme alanı, Ülkemizin Kaynakları ünitesi kazanım 1 ile ilişkilendirilir. 4.4 Yer üstü sularından yararlanarak barajların yapıldığı belirtilir, barajlarda elektrik enerjisinin nasıl üretildiği vb. ayrıntılara girilmez. Yazılı Anlatım Kelime Đlişkilendirme 183
ÖĞRE ME ALA I: DÜNYA VE EVREN 8. Ü ĐTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? 5. Doğal anıtlar ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1. Doğal anıtların çok uzun bir süreçte oluştuğunu ifade eder. 5.2. Doğal anıtların tüm insanlığa ait değerler olduğunu fark eder. 5.3. Doğal anıtlara yakın ve uzak çevresinden örnekler verir. 5.4. Doğal anıtların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına yönelik bireysel ve iş birliğine dayalı öneriler sunar (FTTÇ-21, 22, 23, 24, 27, 28, 29; TD- 4). Yer Kabuğunun Doğal Anıtları Öğrenciler, yakın çevrelerinde nelerin doğal anıt olarak nitelendirildiğini tartışır, şartlar uygunsa gezip-görüp incelerler. Daha sonra gezi-gözlem sonuçlarını çeşitli şekillerde sunarlar. Öğrenciler, yurdumuzda çok tanınan doğal anıt örneklerini (Pamukkale travertenleri ve Nevşehir deki peri bacaları vb.) ve bunların nasıl oluştuğunu çeşitli kaynaklardan (ilgili resmî kurum ve kuruluşlar, ansiklopediler, kütüphane, internet, varsa video-cd vb.) araştırır. Araştırma sonuçlarını görsel materyallerle (fotoğraf, afiş, slayt vb.) destekleyerek sunarlar (5.1; 5.2; 5.3; 5.4). [!] 5.1 Yer kabuğunun değişiminin devam eden bir süreç olduğu belirtilir. [!] 5.1 Yakın çevrede bulunan doğal anıtlara gözlem-inceleme gezisi düzenlenebilir. [!] 5.3 Doğal anıtlar; yer kabuğunun oluşum sürecinde ortaya çıkan peri bacaları, traverten, mağara, şelâle, göl vb. biçimlerdeki yeryüzü şekilleri ve özel korumaya alınmış ağaçlardır. Đnsan Hakları ve Vatandaşlık (5.1, 5. 2, 5.3, 5.4 6,19) Kavram Haritası 184
F. Önerilen Öğretim ve Değerlendirme Etkinlikleri Etkinlik umarası : 1 Etkinlik Adı : Kelime Đlişkilendirme Đlgili Olduğu Kazanımlar : 1.1; 1.2; 1.3; 2.1; 3.1; 3.2; 3.3; 4.1; 4.3; 4.4; 5.1 Öğrencilere yer kabuğu, fosil, yer üstü suyu, kaplıca, kayaç, paleontoloji, maden, teknoloji, toprak, su, yer altı suyu, sıcak su kaynakları, jeotermal kaynak, kayaç döngüsü, ılıca, erozyon, doğal anıt gibi bu ünitede geçen kavramlardan en az beş tanesi anlamlı bir bütünlük oluşturacak ve diğerlerini çağrıştıracak anahtar kelime olarak verilir. Bir kağıt dörde katlanarak kesilir ve her parçanın üst kısmına anahtar kelimeler yazılır. Öğretmen zamanı kontrol ederek öğrencilerden, her anahtar kelime ile ilişkilendirdikleri kavramları 45 s içinde yazmalarını ister. Öğrencileri etkinliğe hazırlamak ve etkinliği başlatmak için: Şimdi ben zaman tutacağım. Siz de vereceğim her kelimeye karşılık aklınıza gelen ne kadar kelime varsa alt alta yazacaksınız. der ve belirlediği ilk anahtar kelimeyi verir. Öğrenciler, verilen anahtar kelimeler ile ilgili kavramları yazdıktan sonra, öğretmen değerlendirmeyi öğrencilerle birlikte veya kendisi yapabilir. Öğretmen, öğrencilerle birlikte değerlendirmeyi yaparken sınıf içi etkileşimi teşvik etmek için bazı öğrencilerden buldukları ilişkilendirme kelimelerini tahtaya yazmalarını ister. Daha sonra ilişkinin ne/neler olabileceği sınıfça tartışılır. Ayrıca öğrencilerin anahtar kelime ve çağrıştırdığı kelimeyi birlikte cümle içinde kullanmaları istenir. Öğretmen, etkinliği kendisi değerlendirirken yazılan kelimelerin anahtar kelimeyle ilişkisinin olup olmadığına ve her anahtar kelime ile ilişkilendirilen kelimelerin sayısal farklılığına bakar. Bu farklılığı, ilişkilendirme sıklığı açısından yorumlar. Etkinliğin devamında öğrencilerden, anahtar kelime ile ilişkilendirdikleri her bir kelimeyi cümlede kullanmalarını ister ve cümlenin niteliğini değerlendirir. Etkinlik umarası : 2 Etkinlik Adı : Yazılı Anlatım Đlgili Olduğu Kazanımlar : 1.1; 1.2; 1.3; 3.1; 3.2; 4.1; 4.2; 4.3 Yer kabuğunda bulunan ana maddeler ve bu maddelerin hayatımızdaki yeri hakkında bir paragraf yazınız. Etkinlik umarası : 3 Etkinlik Adı : Kavram Haritası Đlgili Olduğu Kazanımlar : 1.1; 1.2; 1.3; 2.1; 3.1; 3.2; 3.3; 4.1; 4.3; 4.4; 5.1 Yer kabuğu, okyanus, Dünya, jeotermal kaynak, fosil, yer üstü suyu, kayaç, fosil yakıt, paleontoloji, maden, doğal anıt, teknoloji, toprak, su, maden yatağı, akarsu, yer altı suyu, sıcak su kaynakları, erozyon gibi bu ünitede geçen kelime ya da kelime gruplarından 6 (altı) tanesini seçerek uygun bir kavram haritası oluşturunuz. 185