EĞĠTĠCĠLER ĠÇĠN. Konunun Müfredattaki Yeri: Ġçeriğin OluĢturulma Süreci: Ders Planı: Konu: Dünya, Güneş ve Ay ~ 1 ~

Transkript

1 EĞĠTĠCĠLER ĠÇĠN Konunun Müfredattaki Yeri: Dünya, Güneş ve Ay ünitesi ilköğretim 5. Sınıf Fen Bilgisi dersi 5. ünitede yer almaktadır. Bu ünitede öğrencilerin Dünya, Güneş ve Ay hakkında bilgi edinmeleri amaçlanmakla birlikte ünite, gece ve gündüz oluşumu, Dünya nın Güneş etrafında dönmesi sonucu oluşumlar gibi konular hakkında da bilgi vermektedir. Ġçeriğin OluĢturulma Süreci: Bu blogdaki bilgiler Güz dönemi Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği 1. Sınıf öğrencileri Gülbahar ÜNSAL, Şerife GÜMÜŞ, Tuğba MAVANACI tarafından BÖTE Bölümü öğretim üyesi Nuray GEDİK gözetiminde Bilgisayar 1 dersine yönelik olarak hazırlanmıştır. Ġçerikte eğiticilerin özellikle dikkat etmesi gereken hususlar Ģunlardır: Bu dökümanda yer alan ders planı hazırlanırken internetten yararlanılmıştır. Öğretmenlere yönelik olup dersin işlenme sürecinde yarar sağlaması amaçlanmıştır. Öğretmenlerin öğrencilerini adım adım takip edebilmeleri ve öğrencilerin kavramları doğru algılamaları için düzenlenmiştir. Ders Planı: Konu: Dünya, Güneş ve Ay ~ 1 ~

2 05 MART 09 MART Seviye: İlköğretim 5. sınıf Süre: 5 Mart-23 Mart tarihleri arası Kazanımlar: 1. GüneĢ, Dünya ve Ay ın Ģekil ve büyüklükleriyle ilgili olarak öğrenciler; 1.1. Güneş, Dünya ve Ay ın şeklini karşılaştırır (BSB-1, 2, 3, 4) Geçmişte insanların, Dünya, Güneş ve Ay ın şekliyle ilgili çeşitli görüşler ileri sürdüklerinin farkına varır (FTTÇ-2, 11, 12, 13, 14) Güneş, Dünya ve Ay ı büyüklüklerine göre sıralar (BSB-1, 2, 3, 4, 5) Güneş, Dünya ve Ay ı bir arada temsil eden kendine özgü bir model oluşturur ve sunar (BSB-21, 22, 24; FTTÇ-6) Cisimlerin uzaklaştıkça daha küçük görüldükleri çıkarımını yapar (BSB-1, 2, 5, 7) Güneş in Dünya ya göre, Ay dan daha uzak olduğu sonucunu çıkarır (BSB-7). ~ 2 ~

3 05 MART 09 MART Fen Teknoloji Toplum Çevre (FTTÇ) kazanımları: 2. Aynı konuda farklı düşünceler bulunduğu bir durumda eldeki verilerin anlam, önem ve çıkarıma yönelik kullanımını değerlendirir. 6. Teknolojik tasarımın bir süreç olduğunu ve çeşitli aşamalardan oluştuğunu anlar (bkz. Şekil 1. deki Teknolojik Tasarım Döngüsü). 11. Farklı tarihî ve kültürel geçmişleri olan insan topluluklarının aynı doğal olaylar hakkında ne tür anlayışlar oluşturup bunları ne şekilde kayda geçirdiklerini örneklerle açıklar. 12. Eski medeniyetlerin gökbilimde nasıl veri topladıkları, kaydettikleri ve bunları ne amaçla ve nasıl kullandıkları hakkında bilgi toplar ve bir görüş oluşturur. 13. Teknolojik icat ve uygulamaların gözlem kapasitesini genişlettiğine, veri ve bilgi toplama becerisini artıran araç ve teknikler sağladığına, böylece bilime katkıda bulunduğuna örnekler verir. 14. Bilimdeki gelişmelerin teknolojide yeni icatlara ve uygulamalara yol açtığına örnekler verir. Bilimsel Süreç Becerisi (BSB) kazanımları: 1. Nesneleri (cisim, varlık) veya olayları çeşitli yollarla bir veya daha çok duyu organlarını kullanarak gözlemlerler. 2. Bir cismin, şekil, renk, büyüklük ve yüzey özellikleri gibi çeşitli özelliklerini belirler. 3. Nesneleri sınıflandırmada kullanılacak nitel ve nicel özellikleri belirler. 4. Nesneler veya olaylar arasındaki belirgin benzerlikleri ve farklılıkları saptar. 5. Gözlemlere dayanarak bir veya birden fazla özelliğine göre karşılaştırmalar yapar. 7. Olmuş olayların sebepleri hakkında gözlemlere dayanarak açıklamalar önerir. ~ 3 ~

4 12 MART 16 MART 2. Dünya nın hareketleri ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1. Dünya nın kendi etrafında döndüğünü ifade eder Dünya nın kendi etrafında bir tam dönüşünü tamamladığı sürenin, bir gün olarak kabul edildiğini ifade eder Gece-gündüz oluşumunu, Dünya nın kendi etrafındaki dönme hareketiyle açıklar (BSB- 23) Güneş in gökyüzünde gün boyunca hareket ediyor gözükmesini, Dünya nın kendi etrafındaki dönme hareketiyle açıklar (BSB-23) Dünya nın kendi etrafında dönerken aynı zamanda Güneş etrafında da dolandığını ifade eder Dünya nın Güneş etrafında bir tam dolanımını tamamladığı sürenin, bir yıl olarak kabul edildiğini belirtir. Bilimsel Süreç Becerisi (BSB) kazanımları: 23. Elde edilen bulgulardan desen ve ilişkilere ulaşır. ~ 4 ~

5 19 MART 23 MART 3. Ay ın hareketleri ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1. Ay ın kendi etrafında dönerken aynı zamanda da Dünya etrafında dolandığını ifade eder Dünya ve Ay ın hareketlerini gösteren kendine özgü bir model oluşturur ve sunar (BSB- 21, 22, 24; FTTÇ-6) Dünya dan bakıldığında Ay ın daima aynı yüzünün gözlendiğini açıklar (BSB-23) Ay ın evrelerini belirli aralıklarla gözlemler ve gözlem sonuçlarını kaydeder (BSB-1, 2, 20) Gözlemlerine dayanarak Ay ın evrelerinin düzenli olarak tekrar eden bir doğa olayı olduğu sonucunu çıkarır (BSB-1, 2, 5, 7, 23) Ay ın evrelerini, Ay ın Dünya etrafındaki dolanma hareketiyle açıklar (BSB-23) Ay ın evrelerini temsil eden bir model oluşturur ve sunar (BSB-21, 22, 24; FTTÇ-6). Fen Teknoloji Toplum Çevre (FTTÇ) kazanımları: 6. Teknolojik tasarımın bir süreç olduğunu ve çeşitli aşamalardan oluştuğunu anlar (bkz. Şekil 1. deki Teknolojik Tasarım Döngüsü). ~ 5 ~

6 19 MART 23 MART Bilimsel Süreç Becerisi (BSB) kazanımları: 1. Nesneleri (cisim, varlık) veya olayları çeşitli yollarla bir veya daha çok duyu organlarını kullanarak gözlemlerler. 2. Bir cismin, şekil, renk, büyüklük ve yüzey özellikleri gibi çeşitli özelliklerini belirler. 5. Gözlemlere dayanarak bir veya birden fazla özelliğine göre karşılaştırmalar yapar. 7. Olmuş olayların sebepleri hakkında gözlemlere dayanarak açıklamalar önerir. 20. Gözlem ve ölçüm sonucunda elde edilen araştırmanın amacına uygun verileri yazılı ifade, resim, tablo ve çizim gibi çeşitli yöntemlerle kaydeder. 21. Deney ve gözlemlerden elde edilen verileri derleyip, işleyerek gözlem sıklığı dağılımı, çubuk grafik, tablo ve fiziksel modeller gibi farklı formlarda gösterir. 22. İşlenen verileri ve oluşturulan modeli yorumlar. 23. Elde edilen bulgulardan desen ve ilişkilere ulaşır. 24. Basit gözlem ve araştırmaları ve elde ettikleri sonuçları sözlü, yazılı ve/veya görsel malzeme kullanarak uygun şekillerde sunar ve paylaşır. Kavramlar: Dünya, Güneş, Ay Öğretmen/Öğrenme Yöntem ve Teknikleri: 1. Anlatım 2. Tüme varım 3. Tümden gelim 4. Grup tartışması ~ 6 ~

7 5. Gezi gözlem 6. Gösteri 7. Soru yanıt 8. Örnek olay 9. Beyin fırtınası 10. Canlandırma 11. Grup çalışmaları 12. Gösterim 13. Proje 14. Keşfetme 15. Oyun oynama Kullanılacak Araç ve Kaynaklar: YAZILI KAYNAKLAR KAYNAK KĠġĠLER GÖRSEL KAYNAKLAR 1. Fen Bilgisi Ders Kitabımız 1.Öğretmenler 1. Televizyon, VCD, ilgili CD ler 2. Ansiklopediler 2. Okul müdürü 2. Video 3. Güncel yayınlar 3. Aile bireyleri 3. Video kasetler 4. Resim, harita ve fotoğraflar 4. Çevremizdeki kurumlarda çalışanlar 4. Etkinlik örnekleri 5. Tübitak yayınları 5. Bilgisayar vb. 6. Deney malzemeleri Öğretme/Öğrenme Etkinlikleri: ~ 7 ~

8 Dikkati çekme: Bireysel/Grupla Öğrenme Etkinlikleri bölümündeki etkinlikler öğrencilerin dikkatlerini çekmeye yöneliktir. Güdüleme: Dünya, GüneĢ ve Ay ın ġekli Neye Benziyor? Öğrencilerden, Güneş, Dünya ve Ay ın şekilleri nasıldır? ve Güneş, Dünya ve Ay ın büyüklükleri için nasıl bir sıralama yaparsınız? sorularına cevap vermeleri istenerek ön bilgileri yoklanır. Daha sonra, uzaydan çekilmiş fotoğraflar, varsa, Video-CD, slayt ve bilgisayar simülasyonları yardımıyla bir fikir birliğine varırlar (1.1; 1.3). Dünya mız Hiç Hareket Etmeseydi Neler Olurdu ya da Olmazdı? Öğrenciler, Eğer Dünyamız hiç hareket etmeseydi neler olurdu/veya olmazdı? sorusuna tartışarak cevap ararlar (2.1; 2.2; 2.3; 2.4; 2.5; 2.6). Derse GeçiĢ: Dünya, Güneş ve Ay kavramları üzerinde tanımlar yapılmaya çalışılarak ve öğrencilerin bilgileri yoklanarak derse geçiş yapılır. Bireysel/Grupla Öğrenme Etkinlikleri: Var mısınız Dünya-GüneĢ-Ay Modeli Yapmaya! Öğrenciler, Güneş, Dünya ve Ay dan sizce hangisi daha büyüktür? sorusuna cevap ararlar. Öğrenciler daha sonra cevaplarını bilimsel bilgilerle karşılaştırdıktan sonra, tanıdığı malzemeleri (Güneş bir deniz topu veya basketbol topu olarak düşünüldüğünde, Dünya nın ancak bir leblebi tanesi, Ay ın ise yarım pirinç tanesi olarak düşünülebileceğine dikkat çekilir.) kullanarak Güneş, Dünya ve Ay ı bir arada temsil eden bir model (poster, resim, maket vb.) tasarlar ve yaparlar (1.4). ~ 8 ~

9 Uçaklar Neden KuĢ Kadar Gözükür? Öğrenciler, uzaktaki dağlar, ağaçlar, binalar veya araçların olduklarından daha küçük göründükleriyle ilgili gözlemler yaparlar. Gözlem sonuçlarından ve deneyimlerinden (Örneğin; bir uçağın, gökyüzünde bir kuş büyüklüğünde görülmesi gibi) yola çıkarak Güneş ve Ay ın büyüklüklerinin farklı olmasına rağmen, Dünya ya olan uzaklıkları dikkate alındığında, gökyüzünde hemen hemen aynı büyüklükte göründüklerini fark ederler (1.5; 1.6). BaĢrollerde GüneĢ ve Dünya Öğretmen yere tebeşirle Dünya nın yörüngesini gösteren elips şeklinde bir yörünge çizer (Çizilen yörüngenin şeklinin elips olduğu söylenmemelidir.). Sırt sırta vermiş dört öğrenciye Güneş ve bir öğrenciye de Dünya rolü verilir. Dünya rolünü alan öğrenci kendi etrafında dönerken aynı zamanda Güneş rolünü alan öğrencilerin etrafında zemine çizilmiş yörüngeyi takip eder. Öğrenciler, sahneledikleri bu oyunda Dünya ve Güneş in hareketlerini gözlemleyerek yorumlarlar. Güneş rolündeki öğrencilerin her birinin eline birer el feneri verilir. Dünya rolünde oynayan öğrencinin kendi etrafındaki her dönüşünde, aydınlanan ve karanlıkta kalan kısımlarına dikkat çekilerek öğrenciler gece gündüz olayını canlandırır. Güneş in gökyüzünde hareket ediyor gibi görünmesinin nedeni ile zaman dilimlerinden yıl ve günün oluşumunu tartışır. Gece/gündüz ve yılın, doğa olaylarının sonuçlarından hareketle belirlenip; hafta, ay, saat gibi zaman dilimlerinin ise insanlar tarafından keyfi olarak kabul edildiğine dikkat çekilir (2.1; 2.2; 2.3; 2.4; 2.5; 2.6). Ay da Durmadan Dönüyor Öğrenciler, Ay nasıl hareket eder? sorusuna ön bilgilerine dayanarak cevap ararlar. Daha sonra, eğer varsa Ay ın hareketleriyle ilgili bilgisayar simülasyonu, video-cd, slayt vb. izlerler. Ay ın ~ 9 ~

10 hareketlerini, Güneş in ve Dünya nın varlığını da dikkate alarak rol oynama tekniği ile sınıf ortamında canlandırırlar. Öğrenciler, yakın çevrelerinden edinecekleri malzemeleri kullanarak Dünya ile Ay ın hareketlerini gösteren kendilerine özgü bir model oluştururlar ve sınıfta sergilerler (3.1; 3.3; 3.4; 3.5; 3.6; 3.7). Ay ın Evrelerini Gözleyelim Öğrenci gruplarına Ay ın Evrelerini Gözleyelim konulu bir proje çalışması yaptırılabilir. Bu kapsamda her bir grup, yeni aydan iki gün sonrasından başlayarak 14 gün süresince Ay ı gözler. Uygun formlarda kaydedilen gözlem sonuçları kullanılarak öğrenciler, Ay ın farklı şekillerde görülme nedenini sınıfta tartışırlar. Öğrenciler gözledikleri Ay ın kaç gün sonra aynı evreye geleceğini tahmin ederler ve zamanı gelince denetlerler (3.4; 3.5; 3.6) Ders bitimi: Öğrencilerin derste öğretilmeye çalışılan konuları anlayıp anlamadıkları sorgulanarak genel bir tekrar yapılır. Değerlendirme: Kelime ilişkilendirme Gece gündüz modeli 14 Günlük Ay Gözlemi Projesi Çoklu zekâ Boşluk doldurma Kavram haritalama Eşleştirme ĠletiĢim: Grup 2 öğrencilerine akdeniz.egitim.2011@hotmail.com e-posta adresinden ulaşabilirsiniz. ~ 10 ~

11 Kaynakça: unitelendirilmis-yillik-ders-planlari--ile-ilgili-dosyayi-indirin.html ~ 11 ~