PSİKOMOTOR GELİŞİM
O Psiko-motor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezi sinir sisteminin gelişimine paralel olarak organizmanın isteme bağlı hareketlilik kazanması olarak tanımlanır. O Psiko-motor gelişim farklı değişikliklere uğrasa da bireyin tüm yaşamı boyunca devam eden bir süreçtir. O Psiko-motor gelişim, düzenli bir sıra izler.
O Psiko-motor gelişim büyük kas ve küçük kas gelişimi olmak üzere iki alanda ele alınır. Büyük kas psiko-motor gelişim: O Bu gelişim kaba psiko-motor becerileri olarak ifade edilir. O Emekleme, ayakta durma, yürüme, koşma, salınım, dönme, yuvarlanma, zıplama, denge gibi hareketler üzerideki kontrolü anlatmak için kullanılmaktadır.
Küçük kas psiko-motor gelişim: O Bu gelişim ince psiko-motor beceriler olarak ifade edilir. O Eli ve ayağı kullanması ile ilgili becerileri kapsar. O Tutma, kavrama, yazma, yırtma, çizme, yapıştırma, kesme gibi beceriler örnek olarak gösterilebilir.
Gelişim; O Baştan ayağa, O İçten dışa, O Büyük kaslardan küçük kaslara doğrudur.
PSİKO-MOTOR YETENEKLER Psiko-motor yetenekler; O Dikkat O Kuvvet O Denge O Tepki hızı O Eş güdüm O Esneklik
1. DİKKAT Dikkat, kelime anlamı ile duygularla düşünceyi, bir olay ve bir nesne üzerinde toplama olarak tanımlanır. Çocuklara Dikkat edin. yerine Dikkatle bakın. demeyi tercih edin. Uyarılmadan çok, model almak önemlidir.
2. KUVVET Kuvvet; bir direnci yenebilme, karşı koyabilme becerisi olarak da tanımlanabilir.
3. DENGE Denge, belli bir yerde bir hareketi veya pozisyonu sürdürme, durumunu devam ettirme olarak tanımlanabilir.
4. TEPKİ HIZI İnsanların duyu organlarını harekete geçiren ve insanda bir tepkiye yol açan iç ve dış durum değişikliğine uyarıcı; dışarıdan ya da içeriden gelen uyarıcılara karşı organizmanın gösterdiği davranış tepki olarak tanımlanır.
5. EŞ GÜDÜM (KOORDİNASYON) Eş güdüm (koordinasyon), belli bir amaca ulaşmak için bilinçli psiko-motor hareketlerin devamlılığı, ahenkli ve uyumlu çalışması olarak tanımlanabilir.
6. ESNEKLİK Vücudun gerektiği zaman öne, yana, geriye ve istenen yönlere eğilebilmesidir.
Psiko-motor Gelişim Dönemleri
1. Refleks Hareketleri Dönemi (4-12 Ay) Yeni doğan bebeğin en bilinen ve en sık rastlanan bazı refleksleri şunlardır: Moro Adımlama Arama Yakalama-kavrama Emme Babinski Göz Kırpma Refleksi
2. İlkel Hareketleri Dönemi (1-2 Yaş) İlkel hareketler, ilk iki yaşta gözlenen istemli hareketlerin ilk biçimidir. Bebeğin oturması, emeklemesi, ayakta durabilmesi, gelişimde olgunlaşmanın önemini ortaya koymaktadır.
3. Temel Hareketleri Dönemi (2-6 Yaş)
4. Spor Hareketleri Dönemi (7 12 Yaş ve üstü) O Spor becerilerine geçiş evresi O Spor becerilerini uygulama evresi O Spor aktivitelerine yaşam boyu katılım evresi Bu dönemdeki gelişim hızı, psiko-motor olgunluğa ve duygusal etkinliklere bağlıdır. Çocuk yedi yaşından on yaşına kadar olgunlaşmış olan temel becerilerini birleştirerek sporla ilgili becerilerini de kullanmaya başlar
Psiko-motor Gelişiminde Bireysel Farklılıklar ve Önemi O Çocuğun gelişimi, bireye ebeveynlerden geçen genlerin, kalıtımın ve yaşadığı ortamın (çevresel faktörlerin) etkisi altındadır. O Altı aydan bir yıla kadar kazanılan psikomotor yetenek sayısında bireysel farklılıklar görülmektedir. Bu bireysel farklılıklar, bazı çocukların yeni psiko-motor becerileri öğrenmeye neden hazır olup olmadıklarını açıklamaktadır.
Psiko-motor Gelişimin Diğer Gelişim Alanlarıyla İlişkisi O Psikomotor gelişim, hareket anlamına gelir. Bütün gelişim alanları birbiriyle iç içedir. Birindeki aksaklık diğer gelişim alanlarını da olumsuz etkiler.
PSİKO-MOTOR İLE BİLİŞSEL GELİŞİM Hareket etmek için algılamak, algılamak için ise hareket etmek ve yer değiştirmek gerekir. Bu nedenle psikomotor gelişimi içinde verilen etkinlik, çocuğun «bilişsel becerileri» nin gelişimine de önemli bir etki sağlar.
PSİKO-MOTOR İLE SOSYAL GELİŞİM Çocuk ne kadar çok çevreyi kullanır ve hareket ederse, o kadar çok sosyal becerilerini geliştirmiş olur. Bu dönem çocukları için en önemli sosyalleşme araçları; «aile, yakın akrabalar ve okulöncesi öğretmenidir.»
PSİKO-MOTOR İLE DUYGUSAL GELİŞİM Çocuklar hareket eğitimi ile kendilerine güvenlerini geliştirmeyi, hareket etmeyi, sevmeyi ve gerçekten sahip oldukları yetenekleri görebilmeyi öğrenirler. Çocukların hareketlerinde elde edecekleri başarı, bir sonraki başarı için itici bir güçtür.
KAYNAK 1.Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Ve Teknik Eğitim Bireysel Öğrenme Materyali Ankara 2013 Resimler: Google görsellerden alınmıştır.