Duyu Organları ve Görevleri 1
Duyu Organları ve Görevleri Etkinlik Can ve arkadaşları uçan balonlar ile oyun oynarken balonları ellerinden kaçırdılar. Balonların üzerinde yazan bilgilerden yararlanarak, balonların sahiplerini bulalım. İsimlerinin üzerini, balon ile aynı renge boyayalım. Besinlerin tatlarını almamızı sağlayan, konuşmamıza yardımcı olan duyu organıdır. Göz yuvarlağının içinde bulunan, görmemizi sağlayan duyu organıdır. Solunumda görev alan, varlıkların kokusunu almamızda rol oynayan duyu organıdır. Vücudumuzu tamamen saran, dokunma duyumuz olan duyu organıdır. Burun Can Sesleri duymamızda ve dengemizi korumamızda görev alan duyu organıdır. Göz Kulak Deri Ayşe Onur Dil Aslı Murat 3
Duyu Organları ve Görevleri Etkinlik Dedektif Koray, esrarengiz bir olayı inceleyip çözmek için görevlendirilmişti. Müzede çok değerli bir resim kaybolmuştu. Koray araştırma yapmak için müzeye gitti. İlk olarak resmin bulunduğu odaya girdi. Resmin bulunduğu camlı dolabın kırık olduğunu gördü. Dolabın bulunduğu yere gitti. Yerde çamur izleri vardı. Yere eğilerek çamura dokundu. Çamur ıslak ve yumuşaktı. Çamuru kokladı. Çamurda gübre kokusu vardı. Aynı kokuyu gelirken müzenin karşısındaki evin bahçesinde de duymuştu. Dedektif Koray bunları not ederek güvenlik görevlisiyle konuştu. Güvenlik görevlisi gece çatıda sesler duyduğunu söyledi. Güvenlik görevlisi sesi çıkaranın kuşlar olduğunu düşünmüştü. Dedektif Koray, çatıya çıktı. Çatıda bir ip vardı. İpin üzerinde aynı çamur izlerini gördü. Dedektif olayı çözmüştü. Resmi kimin aldığını çözebildik mi? Resim nerede? Yukarıdaki hikâyeyi okuyalım. Dedektif Koray duyu organlarının yardımıyla kaybolan resmi bulmaya çalışmıştır. Bu araştırma sırasında Dedektif Koray bir duyu organını kullanmadı. Acaba dedektif hangi duyu organını kullanmadı?... Dil 4 Bilfen Yayıncılık
Duyu Organlarımızın Sağlığı Etkinlik Aşağıda verilen kutulara duyu organlarımızdan üç tanesinin resmini çizelim. Çizdiğimiz duyu organı ile ilgili olarak yanda verilen boşlukları dolduralım. Adım: Görevim: Beni korumak için; 1. Adım: Görevim: Beni korumak için; 1. Adım: Görevim: Beni korumak için; 1. 5
Duyu Organlarımızın Sağlığı Etkinlik Aşağıdaki ifadeleri okuyalım. Doğruysa D harfinin altındaki kutucuğu, yanlışsa Y harfinin altındaki kutucuğu boyayalım. Boyadığımız kutucuklarda yazılı harfleri yukarıdan aşağıya sırasıyla yazarak şifreye ulaşalım. D Y Tatlı, tuzlu, ekşi ve acı olmak üzere dört çeşit tat T K olduğu kabul edilir. Ağız beş duyu organımızdan biridir. U E Işık çok az olduğunda nesnelerin renkleri ayırt T B edilebilir. Kulağın denge ile ilgili olan bölümü beyne, başın R L bulunduğu konumu bildirir. Kulağa su kaçtığında sert bir cisimle kulaktaki su A İ çıkarılmalıdır. Kokusu tam olarak alınamayan besinlerin tadı da K R alınamaz. Burundaki kıllar koparılarak temizlenmelidir. I E Göz ile ilgili rahatsızlık duyulduğunda herhangi M D bir gözlük kullanılabilir. Burun, solunan havanın temizlenmesini sağlar. R M Göz, nesnelerin şekil, biçim, renk gibi özelliklerini İ K algılamamızı sağlar. Tat alma duyu organı olan dil, aynı zamanda A M solunum için gereklidir. ŞİFRE: T E B 6 Bilfen Yayıncılık R İ K E D E R İ M
Kavrama Soruları Kelime Sandığım Kelime sandığında yer alan kelimeleri kullanarak boşlukları tamamlayalım. İşitmemizi sağlayan... aynı zamanda dengemizi de sağlar. Beş duyu organımızdan biri olan... koku almamızı sağlar. Konuşmada, besinlerin çiğnenmesinde görevli olan...; dil tat alma organımızdır. Canlıları değişen ortam şartlarından haberdar eden organlara... duyu organı denir. Görmemizi sağlayan..., göz göz yuvarlağının içinde bulunur. kulak Vücudumuzu tamamen örten dış görünüşümüzü güzelleştiren... dokunma duyusu organımızdır. burun deri Eşleştirelim Aşağıdaki kelime ya da kelime gruplarını açıklaması ile aynı renge boyayarak eşleştirelim. deri eller beyin kulak göz yuvarlağı ışık Duyu organlarının kontrol merkezidir. Gözlerin içinde bulunduğu yerdir. Görmemiz için gözlerimizin ihtiyacı olan şeydir. Nesneleri hissetmemizi sağlayan duyu organıdır. Nesneler arasındaki en ufak ayrıntıyı bile hissedebildiğimiz organdır. Dengemizi sağlayan organdır. 7
Kavrama Soruları Kavram Haritam Aşağıdaki kavram haritasını verilen görsellere uygun olarak doğru sözcüklerle ve cümlelerle tamamlayalım. Görmemizi sağlar. Sesleri işitmemizi sağlar. Kokuları algılamamızı sağlar. Tat almamızı sağlar. Nesneleri hissetmemizi sağlar. Göz - Kulak - Burun - Dil - Deri Nesneleri hissetmemizi sağlar. Görmemizi sağlar. görevi görevi Deri Göz DUYU ORGANLARIMIZ Dil görevi Tat almamızı sağlar. Burun görevi Kokuları duymamızı sağlar. Kulak görevi Sesleri işitmemizi sağlar. 8 Bilfen Yayıncılık
Kavrama Soruları Beş Duyumuz Soru - Cevap 1. Aşağıda resmi verilen organlardan hangileri duyu organıdır? Altındaki kutucuğu işaretleyelim. Beyin Göz Ağız Kulak Kalp 2. Aşağıda resimleri verilen duyu organlarının isimlerini ve görevlerini yazalım. İsim: Deri Görevi: Nesneleri dokunarak ayırt etmemizi sağlar. İsim: Burun Görevi: Koku almada görevlidir. 3. Ayhan, dil ile ilgili bilgi verirken bazı hatalar yapmıştır. Ayhan ın yaptığı hataları bularak altını çizelim. Hataları düzelterek Ayhan ın yaptığı açıklamayı tekrar yazalım. Dil, tat alma organımızdır. Dilin üzerinde bulunan küçük çıkıntılar sayesinde farklı tatlar algılanır. Ekşi, çok tuzlu, tuzlu, tatlı ve acı olmak üzere beş çeşit tat olduğu kabul edilir. Dil, tat alma organımızdır. Dilin üzerinde bulunan... küçük çıkıntılar sayesinde farklı tatlar algılanır.... Ekşi, tuzlu, tatlı ve acı olmak üzere dört çeşit tat... olduğu kabul edilir.... 9
Kavrama Soruları 4. Dokunma duyusu organı olan derinin başka görevi var mıdır? Varsa nelerdir? Açıklayalım. Dış görünüşü güzelleştirir. Boşaltıma yardımcı olur. Solunuma yardımcı olur. Vücudumuza destek olur ve vücudumuzu dış etkenlerden korur. Vücut ısısını algılanmasına yardım eder. 5. Koku almanın, tat almadaki rolünü örnek vererek açıklayalım. Çilekli şeker ile çikolatalı şekeri birbirinden ayırt etmemizi sağlar. Dil ikisini tatlı olarak algılar. Burun ise kokularından ayırt ederek çilekli ve çikolatalı olduğunu anlar. 6. Duyu organlarının sağlığını korumak için yapılması gerekenlere ikişer örnek verelim. Burun sağlığı Dil sağlığı Deri sağlığı Kulak sağlığı Göz sağlığı 1. Kılları kopartmalıyız. 2. Tıkandığında temizlemeliyiz. 1. Ağız ve diş temizliğine dikkat etmeliyiz. 2. Çok sıcak ya da soğuk yiyecekler yememeliyiz. 1. Banyo yapmalıyız. 2. Günde en az 2 litre su içmeliyiz. 1. Sert cisimle karıştırmamalıyız. 2. Su kaçtığında temizlemeliyiz. 1. Televizyonu yakından izlememeliyiz. 2. Aşırı ışıktan kaçınmalıyız. 10 Bilfen Yayıncılık
Karma Test 1. a. Çok lezzetli bir şekerdi. b. Konan sinek, burnumu kaşındırdı. c. Kapının zili çalınca yerimden kalktım. Yukarıdaki cümleleri söyleyen bir kişi hangi organından yararlanmamıştır? 1. Verilen cümlelerin hangi duyu organı sayesinde söylendiğini yazalım. A)... Dil B)... Deri C)... Kulak A) Dil B) Burun C) Kulak 2. Çevreden gelen uyarıları algılamamızı sağlayan organlarımıza... denir. Yiyeceklerin tadını... ile algılarız.... sayesinde işitiriz. Bu ifadelerde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? 2. Verilen cümlelerde boş bırakılan yerlere gelmesi gerekenleri yazalım.... duyu organı... dil... Kulak A) Ağız B) Dil C) Kulak 11
Karma Test 3. Aşağıdaki kutularda duyu organlarının isimleri karışık olarak verilmiştir. 3. Beş duyu organımız vardır. Yanda resmi verilmeyen duyu organlarını bularak yazalım. Görevlerini yazalım. U N B R U Dil Göz R E D İ L K A U K Duyu organlarının isimleri ile görselleri eşleştiğinde hangi şekil ortaya çıkar? A) B) C) 4. Burun sağlığı ile ilgili olarak verilen aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Burundaki kıllar koparılarak temizlenmelidir. B) Burun karıştırılarak temizlenmelidir. C) Keskin ve yakıcı kokulu maddelerden uzak durulmalıdır. 4. Burun sağlığı ile ilgili yapılması gerekenlerden üç tanesini yazalım. Kıllar koparılmamalıdır. Tıkandığında temizlenmelidir. Karıştırılmamalıdır. 12 Bilfen Yayıncılık
Karma Test 5. Kulağa su kaçtığında bir cisimle kulaktaki su çıkarılmalıdır. Güneşlenirken güneş kremi kullanılmalıdır. Dil beş duyu organından biridir. 5. Tablodaki yanlış bilgilerin doğrusunu yazalım. Kulağa su kaçtığında temizlenmelidir. Bilmediğimiz içeceklerin tadına bakmamalıyız. Her içeceği tadına bakarak ayırt edebiliriz. Yukarıdaki tabloda yer alan bilgilerden yanlış olanlar çıkarıldığında tablonun son görünümü nasıl olur? A) B) C) 6. Terleme ile boşaltıma yardımcı olur. Konuşmaya yardımcıdır. Varlıkların kokusunu almamızı sağlar. Aşağıdaki duyu organlarından hangisi ile ilgili özellik yukarıda verilmemiştir? 6. Verilen özelliklerin hangi duyu organlarına ait olduğunu yazalım. Yüksek sesten uzak durulmalı. Sert cisimle karıştırılmamalı. Yüksek sesle bağırılmamalı. A) Dil B) Kulak C) Deri 13
Karma Test 7. Yukarıdaki nesneyi kullanan bir kişinin hangi duyu organının sağlığı bozulmuştur? A) Deri B) Göz C) Kulak 7. İşaretlediğimiz seçenekte verilen duyu organının sağlığını korumak için ne yapmalıyız? 8. Dokunma duyu organımızla ilgili olarak verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? 8. Yanlış olan ifadenin doğrusunu yazalım. A) Yemekleri yutmaya yardımcı olan organdır. B) Nesnelerin pürüzlü olup olmadığını hissetmemizi sağlar. C) Vücudumuzun tümünü kaplar. 9. Gözleri kapalı olarak elindeki nesneyi inceleyen Kutay nesne ile ilgili hangi cümleyi kuramaz? 9. Gözün görevleri nelerdir? Açıklayalım. A) Tadı acıymış. B) Sert ve tüylü bir varlıktır. C) Kırmızı renklidir. 14 Bilfen Yayıncılık