Doç. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi & Av. Ahmet Cemal RUHİ ÇOCUK HUKUKU (Ders Kitabı)
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... VII İÇİNDEKİLER... IX Birinci Bölüm ÇOCUK HUKUKU VE ÇOCUK HAKLARININ ÖNEMİ, KONUSU, KAYNAKLARI VE HUKUK SİSTEMİNDEKİ YERİ I. ÇOCUK HUKUKU VE ÇOCUK HAKLARININ ÖNEMİ...1 A. Çocuk Hukuku ve Çocuk Haklarının Önemi...1 B. Çocuk Hukuku ve Çocuk Hakları Kavramları...2 1. Çocuk Hukuku Kavramı...2 2. Çocuk Hakları Kavramı...4 II. ÇOCUK HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ... 5 A. Çocuğun Yararının Önceliği...5 B. Kamusallık... 6 C. Düzenleme Serbestîsinin Bulunmaması ve Şekilcilik.7 D. Güçsüzlerin Korunması...7 III. TÜRK HUKUKUNDA ÇOCUK HAKLARI... 8
X IV. ULUSLARARASI HUKUKTAKİ GELİŞMELER...16 A. Genel Olarak...16 B. Çocuk Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi...18 1. Çocuk Hakları Sözleşmesi nin Temel Yaklaşımları...19 2. Çocuk Hakları Sözleşmesinin Yapısı ve Temel Amacı...20 3. Çocuk Hakları Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ve Denetimi...21 V. ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ NİN GENEL İLKELERİ...22 A. Genel Olarak...22 B. Ayrımcılık Yasağı...23 C. Çocuğun Yaşama ve Gelişme Hakkı...24 D. Çocuğun Yüksek Yararına Öncelik Tanınması...25 E. Çocuğun Görüşlerinin Dikkate Alınması ve Katılım Hakkı...27 F. Çocukların Görüşlerini Ortaya Koyma Hakkı...27 G. Çocukların Görüşlerini Serbestçe İfade Etme Hakkı...28 H. Çocukların Kendilerini Etkileyen Konular ve Sorunları Öğrenme Hakkı...28 VI. SÖZLEŞMENİN ÇOCUKLARA TANIDIĞI HAKLAR...28 A. Genel Olarak...28 B. Çocuğun Kişisel Hakları ve Özgürlükleri (Medenî Haklar)...29 C. Çocuğun Ailesi Tarafından veya Ailesi Dışındaki Bakım Ortamlarında Yetiştirilme ve Koruma Hakkı...30 1. Çocuğun Ana Babası Tarafından Yetiştirilme Hakkı...30 2. Çocuğu Ana Babadan Ayırma Yasağı...30
XI D. Çocuğun Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Hakları...31 1. Engelli Çocukların Hakları...32 2. Çocuğun Sağlık Hakkı...32 3. Çocuğun Sosyal Güvenlik ve Uygun Yaşam Standartlarına Sahip Olma Hakkı...33 4. Çocuğun Eğitim Hakkı...33 5. Çocuğun Oyun, Dinlenme, Boş Zaman Değerlendirme Hakkı...35 E. Özel Durumdaki Çocukların Korunma Hakları...35 1. Sığınmacı Azınlık ve Yerli Halklara Mensup Çocukların Hakları...35 2. Çocuğun Ekonomik Sömürü Aracı Olmaktan Korunması...36 3. Çocuğun Uyuşturucudan Korunma Hakkı...37 4. Çocuğun Cinsel Sömürüden Korunma Hakkı...37 5. Çocuğun Kaçırılma, Satılma ve Fuhuştan Korunma Hakkı...38 6. Suça Sürüklenmiş Çocukların Korunma Hakkı.38 7. Savaş Ortamındaki Çocukların Korunma Hakkı...41 a. Genel Olarak...41 b. Lahey Sözleşmesinin Niteliği ve Amacı...41 c. Çocuk Hukuku ve Çocuk Haklarının Önemi ve Hukuk Sistemindeki Yeri...42 d. Lahey Sözleşmesi Kapsamına Giren Çocuklar...43 e. Lahey Sözleşmesine Göre Kanuna Aykırılık...43 f. Lahey Sözleşmesine Göre Koruma Hakkının Kapsamı...43 g. Lahey Sözleşmesine Göre Çocuğun Mutad Meskeni... 44
XII İkinci Bölüm TÜRK MEDENİ KANUNUNDA ÇOCUKLARIN HUKUKÎ DURUMU VE HAKLARI ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİ, NİŞANLANMASI VE EVLENMESİ 1. HUKUKTA ÇOCUK... 45 A. HUKUKTA ÇOCUK KAVRAMI...45 1. Genel Olarak...45 B. TÜRK MEDENİ KANUNUNA GÖRE ÇOCUK KAVRAMI...46 I. GENEL OLARAK ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİ...46 A. Kişilik Kavramı...47 B. Gerçek Kişiler...47 C. Ceninin Durumu...49 D. Henüz Ana Rahmine Düşmemiş Olanların Hukuki Durumu...50 E. Kişiliğin Sona Ermesi...50 1. Genel Olarak Ölüm...50 2. Cesedin Hukukî Durumu...51 3. Ölüm Olayının İspatı...52 4. Ölüme Bağlanan Hukuki Sonuçlar...53 F. Gaiplik Kararı...54 1. Genel Olarak...54 2. Gaiplik Kararı İsteyebilmek İçin Gerekli Şartlar.54 a. Ortadan Kaybolma...54 b. Uzun Zamandan Beri Haber Alınamaması...54 3. Gaiplik Kararı İstemeye Yetkili Olanlar...55 4. Gaiplik Kararı ve Sonuçları...56 5. Gaipliğin Miras Hukukuna İlişkin Sonuçları...56 6. Gaipliğin Aile Hukukuna İlişkin Sonuçları...57 7. Gaiplik Kararının Hükümsüz Olması...58
XIII II. EHLİYET ÇEŞİTLERİ...58 A. Hak Ehliyeti...58 B. Hak Ehliyetinin Temel İlkeleri...58 C. Fiil Ehliyeti...59 1. Fiil Ehliyetinin Çeşitli Görünümleri...59 a. Hukuka Uygun Fiillerde Bulunabilme Ehliyeti...60 b. Hukukî İşlem Ehliyeti...60 c. Hukuki İşlem Benzerlerinde ve Yönetilmesi Gereken İrade Beyanlarına Muhatap Olma...60 d. Hukuka Aykırı Fiiller Açısından Fiil Ehliyeti...61 2. Fiil Ehliyetinin Şartları...61 a. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olma...61 aa. Ayırt Etme Gücünü Ortadan Kaldıran Sebepler...62 aaa. Yaş Küçüklüğü...62 bbb. Akıl Hastalığı...62 ccc. Akıl Zayıflığı...62 ddd. Sarhoşluk...63 eee. Benzer Sebepler...63 b. Ergin Olmak...63 aa. Normal Erginlik...64 bb. Evlenme İle Kazanılan Erginlik...64 cc. Mahkeme Kararıyla Erginlik...64 c. Kısıtlı Olmamak...65 aa. Kısıtlanma Sebepleri...66 aaa. Akıl Hastalığı ve Zayıflığı...66 bbb. Savurganlık, Alkol veya Bağımlılık, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim..66 aaaa. Bir yılı aşan mahkûmiyet kararı...66 bbbb. İlgilinin Talebi...67
XIV d. Kısıtlanmanın Etkisi...67 III. TÜRK CEZA KANUNUNA GÖRE ÇOCUK...67 2. ÇOCUĞUN NİŞANLANMASI... 70 I. NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI...70 A. Karşılıklı Evlenme Vaadi...70 B. Tarafların Farklı Cinsten Olması...70 II. NİŞANLANMANIN GEÇERLİLİK ŞARTLARI VE HÜKÜMSÜZLÜĞÜ...70 A. Nişanlanma Ehliyeti...71 1. Tam Ehliyetsizler...71 2. Sınırlı Ehliyetsizler...71 B. İrade Beyanındaki Sakatlıklar...72 III. NİŞANLANMANIN SONA ERMESİ ve SONUÇLARI...73 A. Maddî Tazminat...73 B. Manevî Tazminat...73 C. Hediyelerin Geri Verilmesi...74 3. ÇOCUĞUN EVLENMESİ... 75 I. GENEL OLARAK...75 II. EVLENMENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR...75 A. Genel Olarak...75 B. Evlenme Ehliyeti...76 1. Evlenme Ehliyetinin Koşulları...76 a. Olağan Evlenme Yaşı...77 b. Olağanüstü Evlenme Yaşı...77 2. Ayırt Etme Gücü...78 III. EVLENMENİN KURULMASINA İLİŞKİN ŞEKLÎ NİTELİKTEKİ ŞARTLAR...79 A. Evlenme Töreninin Aslî Şartları...79 1. Nişanlıların İradelerini Karşılıklı Olarak Açıklamaları...79
XV 2. Evlenmenin Yetkili Memur Önünde Yapılması...80 B. Evlenme Töreninin Talî Şartları...80 1. Evlenmenin Kanunun Belirttiği Yerde Yapılması...81 2. Tanıkların Katılması...81 3. Evlenmenin Açık Olarak Yapılması...81 4. Evlenmenin Sözlü Yapılması...82 C. Evlenme Töreninde Şekle Uymamanın Sonuçları...82 D. Evlenmeden Sonraki İşlemler...82 1. Aile Cüzdanı Verilmesi...83 2. Evlenmenin Nüfus İdaresine Bildirilmesi...83 3. Evlendirme Aile Kütüğüne Tescil Edilmesi...83 4. Savcılığa Bildirme...83 IV. EVLENME ENGELLERİ...84 A. Kesin Evlenme Engelleri...84 1. Hısımlık...84 a. Kan Hısımlığı...85 b. Kayın Hısımlığı...85 c. Evlatlık İlişkisi...86 2. Önceki Evlilik...86 3. Akıl Hastalığı...87 B. Kesin Olmayan Evlenme Engelleri...87 1. Bekleme Süresi...87 2. Bulaşıcı Hastalıklar...88 V. EVLENMENİN YOKLUĞU...89 A. Evlenmenin Ayrı Cinsten Kişiler Arasında Yapılmamış Olması...89 B. Evlenmenin, Evlendirme Memuru Önünde Yapılmamış Olması...89 C. İki Tarafın Evlendirme Memuru Önünde Hazır Olmamaları...90 D. Evlenmenin Yokluğunun Sonuçları...90
XVI VI. EVLİLİĞİN BUTLANI...91 A. Genel Olarak...91 B. Mutlak Butlan Sebepleri...91 1. Eşlerden Birinin Evlenme Sırasında Evli Olması.91 2. Eşlerden Birinin Evlenme Sırasında Sürekli Olarak Ayırt Etme Gücünden Yoksun Olması...92 3. Akıl Hastalığı...92 4. Eşler Arasında Evlenmeye Engel Olacak Derecede Hısımlığın Bulunması (TMK. m. 145 b. 4)...93 C. Nısbî Butlan Sebepleri...93 1. Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk (TMK. m. 148)...93 2. İrade Sakatlıkları...93 a. Hata...93 b. Hile (TMK. m. 150)...94 c. Tehdit (Korkutma)...94 d. Yasal Temsilcinin İzninin Olmaması...95 VII. BUTLAN DAVALAR I...95 A. Davaların Hukukî Niteliği...95 B. Davaların Tarafları...95 1. Davacı...95 2. Davalı...95 C. Dava Hakkının Sınırlandırılması Veya Ortadan Kalkması...96 D. Nısbî Butlan Davasının Tarafları...96 1. Davacı...96 2. Davalı...97 3. Dava Hakkının Sona Ermesi...97 E. Davalarda Yargılama Usulü...97 F. Çocuklar Yönünden...97 G. Eşler Yönünden...98
XVII H. Evliliğin Butlanını Gerektirmeyen Haller...98 4. BOŞANMA... 99 I. ÖZEL BOŞANMA SEBEPLERİ...99 A. Zina...99 1. Şartları... 100 a. Evli Olma... 100 b. Eşinden Başka Bir Kimse İle Cinsel İlişkide Bulunma... 100 c. Kusurlu Olma... 100 2. Dava Hakkını Ortadan Kaldıran Sebepler...101 a. Af...101 b. Hak Düşürücü Sürenin Geçmesi...101 B. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış. 102 1. Tanımı... 102 a. Hayata Kast... 102 b. Pek Kötü Davranış... 102 c. Onur Kırıcı Davranış... 102 2. Dava Hakkını Ortadan Kaldıran Sebepler...103 a. Af...103 b. Hak Düşürücü Sürenin Geçmesi...103 C. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme...103 1. Küçük düşürücü bir suç işleme...103 2. Haysiyetsiz Hayat Sürme...103 D. Terk... 104 E. Akıl Hastalığı...105 II. GENEL BOŞANMA SEBEPLERİ... 106 A. Evlilik Birliğinin Sarsılması... 106 1. Evlilik Birliği, Temelinden Sarsılmalı... 106 2. Ortak Hayat Çekilmez Hale Gelmeli... 106 3. Davacının Daha Fazla Kusurlu Olduğu İtirazı Yapılmamış Olmalı... 106 B. Eşlerin Boşanma Konusunda Anlaşmaları... 107
XVIII C. Ortak Hayatın Yeniden Kurulamaması... 108 III. BOŞANMA DAVASI... 108 A. Davanın Konusu... 108 B. Yargılama Usulü... 109 C. Geçici Önlemler...110 D. Boşanma Kararı Ve Sonuçları...110 1. Eşler Açısından Sonuçları...110 2. Çocuklar Açısından Sonuçları...111 3. Malî Sonuçları...111 a. Maddî Tazminat...112 E. Manevî Tazminat...112 5. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ... 113 I. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ...113 A. Eşlerin Hak ve Yükümlülükleri...113 1. Genel olarak...113 2. Konutun Seçimi, Birliğin Yönetimi Ve Giderlere Katılma...114 3. Kadının Soyadı...114 4. Eşlerin Meslek Ve İşi...114 B. Birliğin Temsili...115 1. Eşlerin Temsil Yetkisi...115 2. Sorumluluk...115 3. Temsil Yetkisinin Kaldırılması Veya Sınırlanması...116 4. Temsil Yetkisinin Geri Verilmesi...116 C. Eşlerin Hukukî İşlemleri...116 1. Kural...116 2. Aile konutu...116 D. Evlilik Birliğinin Korunması...117 1. Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi...118 2. Borçlulara Ait Önlemler...118 3. Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması...119
XIX Üçüncü Bölüm NAFAKA, SOYBAĞI, EVLAT EDİNME, VELAYET VE ÇOCUK MALLARI 6. ÇOCUĞA TAKDİR EDİLECEK NAFAKA... 121 I. TEDBİR NAFAKASI...121 A. Evlilik Birliği Devam Ederken İstenebilecek Tedbir Nafakası...121 1. Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülüklerin Taraflarca Yerine Getirilmemesi...121 2. Çocuk İçin İstenen Tedbir Nafakası... 122 3. Butlan Davasında Hükmedilecek Tedbir Nafakası... 122 4. Boşanma veya Ayrılık Davasında Hükmedilecek Tedbir Nafakası... 123 5. Evlât Edinilen Çocuk Lehine Hükmedilecek Tedbir Nafakası... 123 B. Tedbir Nafakası ile İlgili Hükümler... 124 1. Tedbir Nafakasının Başlangıcı... 124 2. Tedbir Nafakasının Miktarının Belirlenmesi... 126 3. Tedbir Nafakasının Artırılması veya Azaltılması... 127 4. Tedbir Nafakasının Eda Biçimi ve Zamanı... 128 5. Tedbir Nafakasının Sona Ermesi... 128 C. Tedbir Nafakasında Usul Hükümleri... 129 1. Taraflar... 129 2. Görevli ve Yetkili Mahkeme... 130 a. Görevli Mahkeme... 130 b. Yetkili Mahkeme... 130 3. İspat Yükü...131
XX II. İŞTİRAK NAFAKASI... 132 A. Genel Olarak... 132 B. İştirak Nafakasının Mahiyeti... 133 1. İştirak Nafakası Ödenmesi Gereken Hâller... 133 a. Butlanına Karar Verilen Evlilikten Doğan Çocuklar... 133 b. Ayrılık Hâlinde Velâyeti Taraflardan Birine Verilen Çocuklar... 133 c. Boşanma Hâlinde Velâyet Hakkı Taraflardan Birine Verilen Çocuklar... 134 d. Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi Hâlinde Velâyet Hakkı Taraflardan Birine Verilen Çocuklar... 134 e. Evlilik Dışında Doğan Çocuklar... 135 2. Velâyetin Taraflardan Birine Verilmesi... 137 3. İştirak Nafakası...141 C. İştirak Nafakasının Hükümleri...142 1. İştirak Nafakasının Başlangıcı...142 2. İştirak Nafakasının Miktarının Belirlenmesi...145 3. İştirak Nafakasının Artırılması veya Azaltılması... 148 4. İştirak Nafakasının Eda Biçimi ve Zamanı...151 5. İştirak Nafakasının Sona Ermesi...151 D. İştirak Nafakasında Usul Hükümleri... 152 1. Taraflar... 152 2. Görevli ve Yetkili Mahkeme... 155 a. Görevli Mahkeme... 155 b. Yetkili Mahkeme... 156 3. İspat Yükü...157 III. YARDIM NAFAKASI...157 A. Genel Olarak...157 B. Nafaka Borçluları ve Alacaklıları... 159
XXI 1. Üstsoy ve Altsoy... 159 2. Kardeşler... 160 3. Kamu Kurumları...161 C. Yardım Nafakasının Koşulları...162 1. Nafaka Yükümlülüğünün Nafaka Alacaklısı Bakımından Koşulları...162 a. İstemde Bulunma Koşulu...162 b. Yoksulluk Hâli...163 2. Nafaka Yükümlülüğünün Nafaka Borçlusu Bakımından Koşulları... 168 a. Üstsoy ve Altsoyun Ödeme Kabiliyeti... 168 b. Yardım Nafakasında Kardeşin Ödeme Kabiliyeti... 169 D. Yardım Nafakasında Sıra...170 E. Yardım Nafakasının Hükümleri...175 1. Yardım Nafakasının Başlangıcı...175 2. Yardım Nafakasının Miktarının Belirlenmesi...176 3. Yardım Nafakasının Artırılması veya Azaltılması...178 4. Yardım Nafakasının Eda Biçimi ve Zamanı... 180 5. Yardım Nafakasının Sona Ermesi...181 7. SOYBAĞI... 183 I. GENEL OLARAK... 183 II. KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞI...185 A. Soybağının Kurulması...185 1. Çocuk ile Ana Arasında Soybağı Kurulması...185 2. Çocuk ile Baba Arasında Soybağı Kurulması... 186 a. Ana ile Evlilik... 186 aa. Çocuğun Doğduğu veya Ana Rahmine Düştüğü Sırada Ana ile Evli Olma... 186 b. Babalık Karinesinin Çürütülmesi: Soybağının Reddi... 189
XXII c. Soybağının Reddi Sebepleri...191 aa. Çocuğun Ana Rahmine Evlilik İçinde Düşmesi...191 bb. Cinsel İlişkinin İmkânsız Olduğunun İmkânsızlığının İspatı... 192 cc. İlliyet Bağının Bulunmadığının İspatı ile... 192 dd. Çocuğun Ana Rahmine Evlilikten Evvel veya Ayrı Yaşama Sırasında Düşmüş Olması... 192 d. Soybağı Davasında Taraflar...193 aa. Davacılar...193 aaa. Koca ve çocuk...193 bbb. Diğer İlgililer... 194 bb. Davalılar... 197 3. Hak Düşürücü Süreler... 197 4. Soybağının Reddi Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme... 199 5. Soybağının Reddi Kararının Sonuçları... 199 a. Ana ile Babanın Çocuğun Doğumundan Sonra Evlenmesi... 200 aa. Evlenmenin Soybağına Etkisi... 200 bb. Bildirim... 201 cc. İtiraz ve İptal... 202 B. Tanıma... 203 1. Genel Olarak... 203 a. Esasa İlişkin Şartları... 204 aa. Tanıyanın Baba Olması... 204 bb. Çocuğun Başka Bir Erkekle Soybağı İlişkisinin Olmaması... 204 b. Şekle İlişkin Şartlar... 205 2. TANIMANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ... 207 a. Genel Olarak... 207 b. Tanımanın Butlanı... 207 c. Tanımanın İptali... 207
XXIII d. Davada Taraflar... 208 e. İspat Yükü... 209 f. Hak Düşürücü Süreler...210 g. Yetkili ve Görevli Mahkeme...210 C. Babalık Hükmü...210 1. Genel Olarak...210 2. Davanın Tarafları...211 3. Hak Düşürücü Süreler...212 4. İspat yükü...214 III. DAVANIN SONUCU...215 A. Çocuk Bakımından...215 1. Soybağının Kurulması...215 2. Nafaka...216 a. Çocuk Bakımından...216 b. Ana Bakımından...216 3. Babalık Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme...217 IV. SOYBAĞININ VELAYETE BAĞLI OLMAYAN (GENEL) HÜKÜMLERİ...218 A. Genel Olarak...218 B. Çocuğun Soyadı...218 C. Çocuğun Vatandaşlığı... 220 D. Çocuğun Velayeti... 220 E. Çocukla Kişisel İlişki Kurulması... 221 F. Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerinin Karşılanması... 222 G. Çocuğun Mirasçılığı... 225 8. YAPAY DÖLLENME VE SOYBAĞI... 225 I. GENEL OLARAK... 225 II. YAPAY DÖLLENMENİN TÜRLERİ... 227 A. Homolog Döllenme... 227 B. Heterolog Döllenme... 230
XXIV III. IN- VITRO FERTİLİZASYON ( TÜP BEBEK)...231 IV. TÜRK HUKUKUNDA YAPAY DÖLLENME... 234 V. YAPAY DÖLLENMEDE SOYBAĞI SORUNU... 235 A. Genel Olarak... 235 B. Homolog Döllenmede Soybağı... 235 C. Heterolog Döllenmede Soybağı... 245 1. Evli Çifte Yumurta Bağışında Soybağı... 246 2. Yabancı Bir Erkeğin Sperminin Kullanılmasında Soybağı... 247 a. Kadın Evli İse... 247 b. Kadın Evli Değilse,... 252 3. Embriyon Bağışında Soybağı... 253 4. Yardımcı Annelikte Soybağı... 254 a. İkame Annelikte Soybağı... 255 b. Taşıyıcı Annelikte Soybağı... 255 9. VELÂYET... 261 I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ... 261 II. VELAYETE TABİ OLANLAR... 261 III. VELAYET HAKKINA SAHİP OLANLAR... 262 IV. VELAYET HAKKININ ÖZELLİKLERİ... 263 V. VELAYETİN KAPSAMI... 263 A. Genel Olarak... 263 B. Çocuğa Ad Koyma... 263 C. Çocukla Birlikte Yaşama... 264 D. Çocuğun Yerleşim Yeri... 264 E. Çocuğun Bakımı ve Eğitimi... 264 F. Çocuğun Söz Dinleme Yükümlülüğü... 265 G. Çocuğun Ehliyeti ve Temsili... 265 H. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi... 266 I. Çocuk İle Ana ve Babası Arasındaki Hukukî İşlemler... 267 1. Velayetin Kaldırılması... 268
XXV a. Genel Olarak... 268 b. Koşulları... 268 aa. Ana ve Babanın Velayet Görevini Gereği Gibi Yerine Getirememesi... 268 bb. Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi Göstermemesi... 270 cc. Ana ve Babanın Çocuğa Karşı Yükümlülüklerini Ağır Biçimde İhlal Etmesi... 270 dd. Velayet Hakkına Sahip Ana veya Babanın Yeniden Evlenmesi... 270 ee. Ana Babanın Kasten İşlenen Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezasına Mahkûm Olması... 271 c. Hukukî Sonuçları... 271 J. Durumun Değişmesinin Koruma Önlemlerine Etkisi... 272 10. EVLAT EDİNME... 273 I. GENEL OLARAK... 273 II. EVLAT EDİNMENİN KOŞULLARI... 273 A. Genel Olarak... 273 B. Küçüklerin Evlat Edinilmesi...274 1. Küçük Olma (Ergin Olmama)...274 2. Bakma ve Eğitme...274 3. Evlat Edinilecek Çocuğun Yararı...275 4. Evlat Edinenin Diğer Çocuklarının Yararlarının Zedelenmemesi...275 5. Evlat Edinene Özgü Koşullar...275 a. Genel Olarak...275 b. Birlikte Evlat Edinme...276 c. Tek Başına Evlat Edinme... 278 6. Evlatlığa Özgü Koşullar... 279 7. İlgililerin Rızası... 279 C. Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi... 282
XXVI 1. İstisnai Niteliği... 282 2. Özel Koşulları... 283 3. Küçüklerin Evlat Edinilmesine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması... 284 III. EVLAT EDİNMEDE ARACILIK... 285 IV. EVLAT EDİNMENİN ŞEKLİ VE USULÜ... 285 A. Mahkeme Kararı... 285 B. Nüfus Kütüğüne Kayıt... 286 C. Evlat Edinme İle İlgili Kayıt ve Belgelerin Gizliliği.287 V. EVLAT EDİNMENİN SONUÇLARI... 287 A. Evlatlığın Kişisel Durumuna ilişkin Sonuçlar... 287 1. Evlatlığın Öz Adı... 287 2. Evlatlığın Soyadı... 288 3. Evlatlığın Ana ve Baba Adı... 288 4. Evlatlığın Vatandaşlığı... 288 5. Hısımlık... 288 6. Evlenme Yasağı... 289 B. Ana Babaya Ait Hak ve Yükümlülüklere İlişkin Sonuçlar... 289 1. Bakım Yükümlülüğü... 289 2. Velayet Hakkı... 289 3. Evlatlığın Asıl Ana Babası ile Kişisel İlişkisi... 290 4. Karşılıklı Yardımlaşma, Saygı ve Anlayış Gösterme Yükümlülüğü... 290 5. Mirasçılığa İlişkin Sonuçlar...291 VI. EVLATLIK İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASI...291 A. Hukuki Niteliği...291 B. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Sebepleri...291 C. Davanın Tarafları... 293 D. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının İstenemeyeceği Haller... 294 E. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sonuçları... 294
XXVII 11. ÇOCUK MALLARI... 295 I. GİRİŞ... 295 II. ÇOCUK MALLARI... 296 III. ÇOCUK MALLARININ YÖNETİMİ... 297 A. Genel Olarak... 297 B. Velayete Sahip Ana ve Babanın Yönetim Hakkı ve Yükümlülüğü... 299 C. Ana ve babanın Yönetim Hakkının Dışında Kalan Mallar... 302 D. Yönetim Hakkının Sona Ermesi... 305 IV. ÇOCUK MALLARININ KULLANILMASI... 306 V. ÇOCUK MALLARININ HARCANMASI... 309 VI. ÇOCUK MALLARININ KORUNMASI...311 SONUÇ...315 YARARLANILAN KAYNAKLAR...317