Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.1 HAFTALIK RAPOR 17 Ağustos 1 Cari İşlemler Dengesinin 1 Yılının İlk Yarısındaki Görünümü Cari işlemler açığındaki toparlanma geçen yıla göre ivme kaybetse de yılın ilk yarısında da devam etti. Cari işlemler açığı yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre %7. gerileyerek 22.7 milyar dolar oldu. Küresel ticaret hacmindeki gerileme sebebiyle hem ihracat hem ithalatta gerileme yaşanırken, dış ticaret açığını kompanse eden hizmetler gelirlerindeki net seyahat gelirlerindeki zayıflık nedeniyle düşüş yaşanması cari açığın daralmasına olumsuz katkıda bulunuyor. Bu durumun yanı sıra, Eylül ya da Aralık ayında Fed in faiz artırımına gideceği beklentisi ve yurtiçinde yaşanan gelişmeler sebebiyle kar transferleri kanalıyla döviz çıkışında artış yaşanması da cari açığa negatif katkıda bulunan bir diğer gelişme. Bu haftaki raporumuzda cari açığın yılın ilk yarısında gösterdiği performansı ve finansman hesabında yaşanan gelişmeleri yakından ele alacağız. Ödemeler Dengesi Bilançosu (Ocak-Haziran) (milyar $) 14 1 Değişim(y-y, %) Cari İşlemler Açığı -24. -22.7-7. Dış Ticaret Dengesi -29.4-24.9-1.3 Genel Mal Ticareti -29.2-29.3.3 İhracat 82.8 72.1-12.8 İthalat 111.9 1.4-9.4 Parasal Olmayan Net Altın Ticareti -.36 4.28 -- İhracat 2.7.6 9.1 İthalat 3.1 1.3-7.7 Hizmetler Dengesi 9.1 7.8-13.8 Seyahat 9.2 7.9-13.9 Gelir Dengesi -4.7-6. 27.2 Doğrudan Yatırımlar -1.3-2. 82.6 Portföy Yatırımları -1.4-1.27 21.9 Finansman Hesabı 18.8 14.1 24.9 Doğrudan Yatırımlar 4.7 4.2-11.3 Portföy Yatırımları.3-4. -139.1 Diğer Yatırımlar.1 9.4 8.6 Rezervler 1.26-4. -461. Net Hata Noksan.8 8.6 48.2 Cari İşlemler Dengesi Enerji Hariç Cari İşlemler Dengesi (sağ eksen) Enerji-Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi (sağ eksen) 14 yılının başından bu yana toparlanma eğiliminde olan cari işlemler açığının 1 yılının ilk yarısında söz konusu eğilimini ivme kaybı - (12 aylık kümülatif, milyar $) yaşamasına rağmen sürdürdüğünü görüyoruz. 24 16 Bu bağlamda, cari işlemler açığının 1 yılının -2 8 ilk 6 aylık toplamında bir önceki yılın aynı -4 dönemine göre %7. daralarak -22.7 milyar dolar -8 seviyesinde gerçekleştiği görülüyor. Bu -16-6 gelişmede, cari işlemler açığında en büyük paya -24 sahip olan ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret -8-32 açığındaki %1.3 azalışın rol oynadığını görüyoruz. Dış ticaret dengesinin alt kalemleri incelendiğinde, parasal olmayan net altın ticaretinde yaşanan iyileşme sonucunda Türkiye nin 1 yılının ilk yarısında tekrar altın ihracatçısı ülke konumuna yerleştiği dikkat çekiyor. Ancak, altın ticaretinin ihracata yaptığı pozitif katkı ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre azalarak devam etmesi altının cari açığın toparlanmasındaki rolünün azalmasında etkili oldu. Altın
Q1 Q2 Q3 Q4 11Q1 11Q2 11Q3 11Q4 12Q1 12Q2 12Q3 12Q4 13Q1 13Q2 13Q3 13Q4 14Q1 14Q2 14Q3 14Q4 1Q1 7Q2 7Q4 8Q2 8Q4 9Q2 9Q4 Q2 Q4 11Q2 11Q4 12Q2 12Q4 13Q2 13Q4 14Q2 14Q4 1Q2 7Q2 7Q4 8Q2 8Q4 9Q2 9Q4 Q2 Q4 11Q2 11Q4 12Q2 12Q4 13Q2 13Q4 14Q2 14Q4 1Q2 ticaretindeki gelişmenin yanı sıra 14 yılı Haziran ayından bu yana düşüş seyri izleyen petrol fiyatlarının ithalatta önemli bir ağırlığa sahip olan enerji maliyetini azaltması ve USD/TL kurundaki artış, dış ticaret açığının toparlanmasında belirleyici olan bir diğer faktör oldu. Tarihsel olarak cari işlemler açığının daralmasına pozitif katkı yapan hizmetler dengesi kaynaklı döviz girişinin, 1 yılının Ocak-Haziran döneminde bir önceki yıla göre net seyahat gelirlerinde yaşanan düşüş nedeniyle %13.8 azaldığını görüyoruz. Bu durumun yaşanmasında bölge ekonomilerde yaşanan sıkıntılar sebebiyle yurtiçine giriş yapan turist sayısının azalış göstermesi etkili oldu. Cari işlemler açığının seyrinde önemli rol oynayan bir diğer kalem olan gelir dengesinde ise, seçim yılı olan 1 te iç dinamiklerin daha fazla ön plana çıkmasının etkisiyle kar transferlerinde artış yaşandı. Söz konusu artışta ABD Merkez Bankası (Fed) nın 1 yılında faiz artırımına gideceği beklentisinin artması ve sermaye akışının gelişmekte olan ülkelerden gelişen ülkelere yönelme eğiliminde olması etkili oldu. Öte yandan, dış ticaret açığı kanalıyla cari açığa etkisi açısından oldukça önem arz eden enerji ve altın ticaretindeki gelişime bakıldığında söz konusu bu kalemlerin etkisinin geçmiş yıllara görece azaldığını görülüyor. Buna göre, 12 yılında net altın ihracatçısı olunması sebebiyle altının cari açığa yaptığı pozitif etkinin, 1 yılında yine net altın ihracatçısı olunmasına karşın azaldığı dikkat çekiyor. Diğer yandan, global petrol fiyatlarında petrol arzı ve Ortadoğu da yaşanan gelişmeler sebebiyle gerileme yaşanması enerji bağımlılığı yüksek olan Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin enerji faturasına olumlu yansıyor. Ancak gerileyen petrol fiyatlarının cari açığa yaptığı olumlu katkının 1 yılında da devam etmesine karşın, geçen yıla göre azalış göstermesinde USD/TL kurunda görülen yukarı yönlü sert hareketler etkili oldu. 4 Altın Hariç İhracat İhracat (mevsimsellikten arındırılmış, çeyreklik, milyar $) 7 Enerji Hariç İthalat İthalat (mevsimsellikten arındırılmış, çeyreklik, milyar $) 4 6 3 3 4 2 3 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Cari işlemler açığının en önemli kalemi olan dış ticaret dengesinin alt bileşenlerinden ihracatın 1 yılının ilk yarısında düşüş eğilimi hız kazanırken altın hariç ihracatın düşüş ivmesinin ise yavaşladığı görülüyor. Yükselen kurlara rağmen ihracatta yılın başında görülen gerilemenin devam etmesinde önemli ticaret ortaklarımızda yaşanan ekonomik sıkıntılar etkili oldu. Bunun yanı sıra, global talepteki düşüş sebebiyle küresel ticaret hacminde yaşanan gerileme hem ihracat hem de ithalat hacminin geçen yıla göre azalmasına sebep oldu. İhracatta yaşanan gerilemenin hız kazanmasına rağmen, altın hariç ihracatın düşüş ivmesinin yavaşladığı görülüyor. 1 yılının ilk iki çeyreğinde ithalattaki gerilemenin hız kazandığı görülüyor. 14 yılı Haziran ayından bu yana düşüş seyri izleyen petrol fiyatlarının ithalatta önemli bir ağırlığa sahip olan enerji maliyetini azaltmasının yanı sıra USD/TL kurundaki artış ithalattaki gerilemede belirleyici oldu. 14 Dünya Ticaret Hacim Endeksi 144 134 124 114 Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü Küresel ticaret hacminde 14 yılsonuna göre 1 yılı ilk çeyreğinde yaşanan gerileme ve bölge ekonomilerde yaşanan sıkıntılar, cari işlemler açığındaki toparlanmanın geçen yıla göre ivme kaybetmesinde belirleyici oldu. Ancak petrol fiyatlarının düşük seyrinin hala devam ediyor olması enerji ithalatına bağımlılığı Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için destekleyici bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Bununla birlikte İran a 2
yapılan ambargoların kaldırılmış olması da global petrol fiyatlarının daha uzun vadede de gerilemeye devam edeceğine işaret ediyor. 11 12 13 14 1.9 1.9 2.6 2.4 3.2 Ocak-Haziran Dönemi 3.7 4. 6.1 Döviz Çıkışı 7. 8.3 7.8 9.1 Döviz Girişi Döviz girişi = Net Hizmet Gelirleri Toplamı Döviz çıkışı = Kar Transferleri Toplamı 1 yılının Ocak-Haziran döneminde cari işlemler açığının toparlanma ivmesinin yavaşladığından bahsetmiştik. Söz konusu yavaşlamada hizmet ve gelir dengesinde yaşanan gelişmelerin de önemli rol oynadığı görülüyor. Hizmet dengesinin alt bileşenlerinden seyahat ve taşımacılık gelirlerinden sağlanan döviz girişinde Rusya ve Ortadoğu da yaşanan sıkıntıların olumsuz etkisiyle %16.6 oranında azalma oldu. Gelir dengesinde ise, seçim yılı olan 1 te iç dinamiklerin daha fazla ön plana çıkmasının etkisiyle kar transferlerinde artış yaşandı. Söz konusu artışta ABD Merkez Bankası (Fed) nın 1 yılında faiz artırımına gidileceği beklentisinin artması ve sermaye akışının gelişmekte olan ülkelerden gelişen ülkelere yönelme eğiliminde olması belirleyici olan bir diğer önemli faktör oldu. Cari işlemler açığında bu gelişmeler yaşanırken, yılın ilk yarısında cari açığın finansman tarafında ise yurtiçine giriş yapan toplam döviz giriş miktarında geçen yılın aynı dönemine göre azalış yaşandı. 17.1 23.9.4.7 6.1 Finansman Hesabı (Ocak-Haziran, milyar $) 19.6 18.1 26..3 Doğrudan Yatırımlar Portföy Yatırımları Diğer Yatırımlar 3.6 4.7.1 4.2 9.4 Yabancıların Türkiye'de Yaptığı Doğrudan Yatırımların Sektörel Dağılımı (Ocak-Haziran, milyon $) 2,979 2,231 Tarım Sınai Hizmetler 2,489 1,862-4. 11 12 13 14 1 2 14 1 Ödemeler dengesinin finansman hesabı tarafına baktığımızda yılın ilk yarısında doğrudan, portföy ve diğer yatırımlar kanalı ile yurtiçine giriş yapan döviz miktarında geçen yıla göre yılın ilk yarısında azalış gösterdiğini görüyoruz. ABD Merkez Bankası Fed in çıkış stratejisine başladığı 14 yılı itibarıyla gelişmekte olan ülke piyasalarından sermaye çıkışlarının olması sebebiyle söz konusu bu yatırım kanallarıyla giriş yapan döviz miktarında da gerileme yaşandı. Yılın ilk yarısında doğrudan yatırımlarda belirgin bir fark görülmezken, portföy yatırımlarında özellikle devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında yapılan net satışlar sebebiyle çıkışlar yaşandığı ancak diğer yatırımlar kanalıyla yurtiçine giriş yapan döviz miktarındaki performansın geçen seneye göre arttığı dikkat çekiyor. Böylelikle yılın ilk yarısında doğrudan yatırımlar kanalı ile 4.2 milyar dolarlık döviz girişi gerçekleşirken, portföy yatırımları kanalıyla 4 milyar dolarlık döviz çıkışı yaşanmış oldu. Diğer yatırımlar kanalıyla ise yurtiçine giriş yapan döviz miktarının tutarı 9.4 milyar dolara yükseldi. Geçen yılın aynı dönemine göre çok fazla bir değişiklik göstermeyen ancak 13 yılına göre yükseliş yaşayan doğrudan yatırımlar kanalı ile Türkiye ye yapılan yatırımların sektörel dağılımına baktığımızda ise, en fazla yatırımın sınai sektörüne yapılmış olması dikkat çekiyor. Söz konusu bu sektörün içinde ise en fazla doğrudan yatırımın olduğu alt kalemlerin sırasıyla elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı ile imalat sektörleri olduğu görülüyor. 3
Bankacılık Sektörü Kredi Gelişimi (Ocak-Haziran, milyar $) Kısa Vadeli Uzun Vadeli 6.4 2.2 2.9 1.2 8. 2.4 1.6 2.7-8.8 11 12 13 14 1 12.2 Bankacılık sektörünün kullandığı kredi gelişimine bakıldığında, yılın ilk yarısında sektörün dışarıdan elde ettiği fonlardaki kompozisyonun gösterdiği değişim ilk göze çarpan gelişme. Sektörün elde ettiği fon kaynağının kısa vadeden uzun vadeye kaymış olması oldukça önemli bir gelişme. Bu durumun yaşanmasında Merkez Bankası'nın, yurtdışından borçlanan bankaların kullandığı kredilerin vadesini uzatmaya yönelik yaptığı düzenlemelerin etkili olduğunu söyleyebiliriz. Yılın ilk yarısında bankacılık sektörü kullandığı kısa vadeli kredilerde net 8.8 milyar dolar kredi geri ödemesi gerçekleştirirken, uzun vadeli kredilerde ise 12.2 milyar dolarlık kullanım gerçekleştirdi. Finansman kalitesinin genel görünümüne bakıldığında geçen yıla göre bazı kalemlerde bir miktar performans kaybı olduğu dikkat çekiyor. Rezerv yeterlilik oranlarında ilk çeyrekte geçen yıla göre bir miktar gerileme Cari Açık Finansman Kalitesinin Makro Gösterimi yaşanırken, gelişmekte olan ülkelere yönelen sermaye akımlarında Türkiye nin payının görece daha iyi görünüm çizdi. Öte yandan, portföyün vade yapısında geçen yıl görülen yüksek performansın bu yıl da görünümünü koruduğu dikkat çekiyor. 1 14 12 12 11-4. -4.8 Net Hata Noksan Rezerv Varlıklar (Ocak-haziran, milyar $).6 1.3.8 6. 6.3 7.3 8.6 9.8 TCMB nin kullanıma hazır olan dış varlık gelişiminin takip edildiği rezerv varlıklarda yılın ilk yarısında 4. milyar dolarlık azalış yaşandığı görülüyor. Söz konusu dönemde kaynağı belli olmayan döviz giriş çıkışının takip edildiği net hata noksan kaleminin ise cari açığın finansmanına toplamda 8.6 milyar dolarlık katkıda bulunduğu dikkat çekiyor. Sonuç olarak, enerji ve altın gibi oldukça volatil olan kalemler dışında yaşanan toparlanma nedeniyle ihracatta düzelme olduğu görülüyor. Bu bağlamda, önümüzdeki dönemde dış ticaret kanalıyla yaşanan düzelmenin cari işlemler açığındaki daralmaya daha fazla katkı yapmasını bekliyoruz. Buna karşın, küresel ticaret hacminde yaşanan gerileme ve bölge ekonomilerde yaşanan sıkıntılar sebebiyle kurlarda görülen yükselişin dış ticarete olumlu katkısını sınırlaması sebebiyle cari işlemler açığındaki toparlanma geçen yıla göre ivme kaybı yaşıyor. Ancak petrol fiyatlarının düşük seyrinin hala devam ediyor olması enerji ithalatına bağımlılığı Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için destekleyici bir unsur. Buna ilaveten İran a yapılan ambargoların kaldırılmış olması da küresel petrol fiyatlarının önümüzdeki dönemde düşük kalmaya devam edeceğine işaret ediyor. Petrol fiyatlarındaki düşüşün cari işlemler açığımızın daralmasına olumlu katkı yapmasına rağmen önemli ticaret ortağımız olan petrol üreticisi çevre ülkelerin gelirlerini azaltacak olması dış ticaretimizi olumsuz etkileyebilecektir. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde yıllık cari işlemler açığının yılı 3.7 milyar dolar ile sonlandırmasını bekliyoruz. 4
Haftalık Veri Takvimi (17 Ağustos - 21 Ağustos 1) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti 17.8.1 Türkiye İşsizlik Oranı (Mayıs) %9.6 -- ABD New York FED İmalat Endeksi (Ağustos) 3.86 4. Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (Haziran,Mevs.Arın.) 21.2 Milyar Euro -- Japonya GSYH (2.çeyrek, ç-ç, öncül) % 1 % -. 18.8.1 Türkiye TCMB Toplantısı ve Faiz Kararı -- -- ABD Yeni Başlayan Konut İnşaatları (Temmuz, bin adet) 1174 İnşaat İzinleri (Temmuz, a-a) % 7.4 % -9. İngiltere TÜFE (Temmuz,a-a) %. %-.3 ÜFE (Temmuz,a-a) %-1.3 %-1.3 19.8.1 ABD TÜFE (Temmuz,a-a) %.3 %.2 28-29 Temmuz Tarihli Fed Toplantı Tutanakları -- -- Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Haziran, Mevs. Arındırılmamış) 3.4 Milyar Euro -- İtalya Cari İşlemler Dengesi (Haziran) 26 Milyon Euro -- Japonya Dış Ticaret Dengesi (Temmuz) -61 Milyar Yen -3 Milyar Yen Öncül Göstergeler Endeksi (Haziran) 7.2 --.8.1 Türkiye Merkezi Yönetim Toplam Borç Stoku 6.9 Milyar TL -- ABD Haftalık İşssizlik Maaşı Başvuruları 274 Bin Kişi 27 Bin Kişi Philadelphia FED Endeksi (Ağustos).7 7 İkinci El Konut Satışları (Temmuz, a-a) % 3.2 % -1.3 Öncül Göstergeler Endeksi (Temmuz) %.6 %.2 Almanya ÜFE (Temmuz,y-y) % - 1.4 % -1.3 İngiltere Perakende Satışlar (Temmuz, a-a) % -.2 %.4 21.8.1 Türkiye Tüketici Güven Endeksi % 64.7 -- ABD PMI İmalat Endeksi (Ağustos, öncül) 3.8 -- Almanya Tüketici Güven Endeksi (Eylül).1.1 Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Ağustos) -7.1-6.9
Haz.2 Ara.2 Haz.3 Ara.3 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14 Mar.1 Haz.1 11-I 11-II 11-III 11-IV 12-I 12-II 12-III 12-IV 13-I 13-II 13-III 13-IV 14-I 14-II 14-III 14-IV 1-I Haz.12 Eki.12 Şub.13 Haz.13 Eki.13 Şub.14 Haz.14 Eki.14 Şub.1 Haz.1 4Ç3 Ç1 Ç3 6Ç1 6Ç3 7Ç1 7Ç3 8Ç1 8Ç3 9Ç1 9Ç3 Ç1 Ç3 11Ç1 11Ç3 12Ç1 12Ç3 13Ç1 13Ç3 14Ç1 14Ç3 1Ç1 11-I 11-II 11-III 11-IV 12-I 12-II 12-III 12-IV 13-I 13-II 13-III 13-IV 14-I 14-II 14-III 14-IV 1-I TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 - - -1 - - - Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) 4 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 3 1 3 1-1 -3 - - - Kaynak: TÜİK Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK 7 6 4 3 Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 2 19 17 13 1 9 7 Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi (=) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 7
Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 May.7 Ara.7 Tem.8 Şub.9 Eyl.9 Nis. Kas. Haz.11 Ağu.12 Mar.13 Eki.13 May.14 Ara.14 Tem.1 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı 2 23 2 19 17 13 1 9 7 Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8 8 7 7 6 6 Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 6 4.1 4 3 3 Kaynak:Reuters 8
Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 28.11.8 3.4.9 3.9.9 26.2. 3.7. 31.12. 31..11 31..11 31.3.12 31.8.12 31.1.13 3.6.13 3.11.13 3.4.14 31.9.14 31.2.1 31.7.1 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE 14 12 8 6 4 2 TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 7.31 6.81 ÜFE (y-y, %) 2,, 1,,,.62, -, Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) 26 24 2 18 16 14 1 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 23 2 19 17 13 1 9 7 1 - Gıda Enerji TÜFE Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 8 7, 7 6, 6, 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 7.4 6.78 13 13 12 1 11 1 9 9 TÜFE Bazlı (3=) 99. 9
May.9 Kas.9 May. Kas. May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 Kas.14 May.1 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı 17 16 1 14 13 12 11 9 8 7 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 3 1 49 47 4 43 41 39 37 3 İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet).7. 4.7 4. 3.7 3. 2.7 2. 1.7 1. 7 Kaynak: TOBB
Haz.3 Haz.4 Haz. Haz.6 Haz.7 Haz.8 Haz.9 Haz. Haz.11 Haz.12 Haz.13 Haz.14 Haz.1 Haz.3 Ara.3 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.1 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) - Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) -4-6 -8 - - Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6-4 -14-24 -34-44 -4-64 -74-84 3 - -3 - -7-9 -1 6 4 3 - - Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi, 9, 8, 7, 6,, Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 1 1 9 8 7 6 4 11
1 2 3 4 6 7 8 9 11 12 13 14 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.1 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 7-47 - 37-3 27-4 17-7 -6-3 Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku 4 4 3 3 2 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 24 2 18 16 14 1 8 6 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3, 4 4 3 3 2 1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 12
Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Oca.11 Tem.11 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz 1 1 - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.3.1-2.36.2 9.91 Euro Bölgesi 1.2.2 2.34. -7. Almanya 1.6. 6.74**. 1 Fransa 1.. -1.. -18.6 İtalya.13.3.96**. 6. Macaristan 2.7.4 4.14** 1.3-26. Portekiz 1..7.6. -18. İspanya 3.. 1.44**.. Yunanistan 1.4-1.3.92. -2.9 İngiltere 2.7. -4.47**. 4. Japonya.7.4.3. 4.3 Çin 7. 1.6 1.93** 4.8. Rusya -4.6 1.6 1.64** 11. -- Hindistan.3 6. -1.44 6.2 -- Brezilya -1.6 9.6-3.88 14.2 97.9 G.Afrika 2. 4.7 -.8** 6. -1. Türkiye 2.3 6.81-6.8 7. 64.7 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 14 yılı verileridir. ** 13 verileri. 13
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 13 14 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 1 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 67 289 1 749 782 443 189 (1 1Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 4.2 2.9 2.3 (1 1Ç) 2.9 Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 7. 2.6. (Haziran 1) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 76. 74.6 7.9 (Temmuz 1) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 9.9 9.3 (Mayıs 1).6 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y, %) 7.4 8.17 6.81 (Temmuz 1) 7.8 ÜFE (y-y, %) 6.97 6.36.62 (Temmuz 1) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 22,331 21,991 288,377 (7.8.1) -- M2 9,2 1,18,46 1,147,92 (7.8.1) -- M3 9,979 1,63,11 1,191,944 (7.8.1) -- Emisyon 67,76 77,4 91,288 (7.8.1) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 112,2 6,314 2,372 (7.8.1) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3. 7. 7.2 (14.8.1) -- TRLIBOR O/N 8. 11.27 11.28 (14.8.1) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 64,68 4,846 3,36 (Haziran 1) 3.7 İthalat 21,661 242,182 18,1 (Haziran 1) -- İhracat 11,82 17,627 11,99 (Haziran 1) -- Dış Ticaret Açığı 99,88 84,8 6,6 (Haziran 1) 64.8 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 43. 414.6 43.2 (Haziran 1) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 182.8 197.3 2.7 (Haziran 1) -- Kamu Net Borç Stoku 197.6 187.4 187.4 (14) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 13 Haziran 14 Haziran Bütçe Gelirleri 31.44 34.7 39,61 (Haziran 1) -- Bütçe Giderleri 32.63 3.17 36,338 (Haziran 1) -- Bütçe Dengesi 1.199-613 3,223 (Haziran 1) -- Faiz Dışı Denge 33 99 4,914 (Haziran 1) -- 14
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212 398 18 98 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 212 398 19 2 Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr 212 398 18 92 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 212 398 19 Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr 212 398 19 3 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar