0- HAZIR DEĞERLER İşletmenin nakit olarak elde ya da bankada bulundurduğu para, para gibi kullanılabilen varlıklar ve istenildiği anda herhangi bir değer kaybına uğramadan paraya dönüştürülebilen varlıkların izlendiği hesap grubudur. (Menkul kıymetler bu kapsama girmez.) 00 Kasa 0 Alınan Çekler 02 Bankalar 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri ( ) 08 Diğer Hazır Değerler Pullar Kuponlar Posta Havalesi Banka Havalesi 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Aktifi düzenleyici Pasif geçici hesaptır. Bu hesap pasif karakterli olmasına rağmen Aktifte Hazır Değerler grubunda indirim olarak gösterilir. Kredi Kartı Slipleri 00- KASA HESABI Bu hesap nakit para hareketlerinin izlendiği hesaptır. İşletme kasasında ulusal paramızı temsil eden Türk Lirası ve yabancı para cinsinden para mevcudu omak üzere yardımcı hesaplar bulunur. Dolayısıyla gerçekleşen işlemlerin ayrıntısını izlemek üzere yardımcı hesaplar açılır. 00 KASA Hesabı TL Kasası Dönembaşı mevcudu Ödemesi yapılan paraların TL Tahsil olunan paraların TL karşılığı karşılığı Azalışlar Artışlar Hesap borç kalanı verir. Dönemsonunda alacak kaydı yapılarak kapatılır ve bilançoya aktarılır. DEĞERLEME. Türk Lirası cinsinden para mevcudu İTİBARİ DEĞER ile değerlemeye tabi tutulur. (İtibari Değer Türk Lirasının üzerinde yazılı olan değerdir. Yani nominal değerdir.) 2. Yabancı para cinsinden para mevcudu Borsa Rayici Ölçüsü ile değerlemeye tabi tutulur. (İlan edilen değerleme kuru) 5
. Bankadaki mevduat hesabından 4000 TL çekilmiştir. 00 Kasa 4.000 02 Bankalar 4.000 2. Müşteri (A) dan olan 000 TL alacak tahsil edilmiştir. 00 Kasa.000 20 Alıcılar.000 3. Aralık ayının yönetim ofisi kira bedeli olarak 500 TL nakden ödenmiştir. 770 Gen. Yön. Gid..500 00 Kasa.500 4. Vadesi gelen 500 TL nominal değerli borç senedi nakit olarak ödenmiştir. 32 Borç Senetleri 500 00 Kasa 500 5. Tamamı peşin olmak üzere 5000 + 900 KDV liralık mal satılmıştır. 00 Kasa 5.900 600 Yurtiçi satış 5.000 39 Hes. KDV 900 2
6. İşletmede kullanılmak üzere 80 liralık demirbaş satın alınmıştır. (80 TL si KDV) 255 Demirbaşlar.000 9 İnd. KDV 80 00 Kasa.80 7. Vadesi gelen 750 TL nominal değerli alacak senedi tahsil edilmiştir. 00 Kasa 750 2 Alacak Senetleri 750 8. Satıcı (B) ye olan 250 TL senetsiz borç nakit olarak ödenmiştir. 320 Satıcılar 250 00 Kasa 250 9. Satmak üzere %8 KDV dahil 3540 liralık mal satın alınmış ve peşin olarak ödenmiştir. 53 Ticari Mal 3.000 9 İnd. KDV 540 00 Kasa 3.540 3
B 00 KASA Hesab TL Kasas A () 4000 500 (3) (2) 000 500 (4) (5) 5900 80 (6) (7) 750 250 (8) 3540 (9) Görüldüğü gibi Kasa Hesabı 4.680 TL borç kalanı vermiştir. Bu tutar Kasada Görüldüğü olması gibi Kasa gereken Hesabı para 4.680 mevcudunu TL borç gösterir. kalanı vermiştir. Bu tutar Kasada olması gereken para mevcudunu gösterir. Yapılan sayım sonucunda saptanan para mevcudunun 3.680 TL olduğu kabul edilirse Kasada 000 TL lik bir noksanlık söz konusudur. Aradaki Yapılan sayım sonucunda saptanan para mevcudunun 3.680 TL olduğu kabul farkın edilirse nedeninin Kasada 000 araştırılmasına TLʼlik bir noksanlık karar verilmesi söz konusudur. durumunda Aradaki şu yevmiye farkın nedeninin kaydı araştırılmasına yapılır. karar verilmesi durumunda şu yevmiye kaydı yapılır. Varsayım Varsayım Yapılan inceleme sonunda kasa noksanlığının nedeninin satın alınan 000 TL lik malın kaydının unutulmasından ileri geldiği anlaşılmıştır. (KDV dikkate Yapılan alınmayacaktır.) inceleme sonunda kasa noksanlığının nedeninin satın alınan 000 TLʼlik malın kaydının unutulmasından ileri geldiği anlaşılmıştır. (KDV dikkate alınmayacaktır.) 53 Ticari Mallar.000 97 Sayım ve Tes. Nok..000.650 6.970 Borç Kalanı = 4.680 Borç Kalan = 4.680 97 Sayım ve Tes. Noksanı.000 00 Kasa.000 Varsayım 2 Varsayım 2 Yapılan inceleme sonunda kasa noksanlığının nedeni bulunamamıştır. Yapılan İşletme inceleme yönetimi sonunda kasa noksanını kasa noksanlığının sorumlu personelden nedeni bulunamamıştır. tahsil etmeye İşletme karar yönetimi vermiştir. kasa noksanını sorumlu personelden tahsil etmeye karar vermiştir. 35 Personelden Alacaklar.000 97 Sayım ve Tes. Nok..000 4
Varsayım 3 Yapılan tüm inceleme ve kontrollere rağmen kasadaki noksanlığın nedeni tespit edilememiş ve dönem zararı olarak kaydedilmesine karar verilmiştir. 689 Diğer Ol. Dışı Gider ve Zarar.000 97 Sayım ve Tes. Nok..000 0..205 tarihinde yapılan sayımda kasa mevcudu 7.600 TL olarak tespit edilmiştir. Aynı tarihte kasa hesabı 6.700 TL borç kalanı vermektedir. (Aradaki farkın nedeni araştırılacaktır.) 00 Kasa 900 397 Sayım ve Tes. Fazlaları 900 Varsayım Yapılan incelemeler sonucunda kasa farkının müşteriden tahsil edilen paranın kaydının unutulmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. 397 Sayım ve Tes. Fazlaları 900 20 Alıcılar 900 Varsayım 2 Yapılan tüm araştırma ve kontrollere rağmen kasa farkının nedeni tespit edilememiş ve dönem geliri olarak kaydedilmiştir. 397 Sayım ve Tes. Fazlaları 900 679 Diğer Olağandışı Gelir ve Kârlar 900 GENEL BİLGİLER. Kasa noksanı zararı Kanunen kabul edilmeyen gider kapsamındadır. Vergi matrahına eklenir. 2. Kasa fazlası geliri Vergi Matrahına eklenir. 5
YABANCI PARALAR İşletme kasasındaki TL dışında kalan para mevcudunu ifade eder. Değerleme sonucu ortaya çıkan farklar şu şekilde kaydedilir. Olumlu kur farkları 646 Kambiyo Kârları Hesabı nın Alacağına Olumsuz kur farkları 656 Kambiyo Zararları Hesabı nın Borcuna (A) işletmesi 2 Eylül 205 tarihinde sattığı %8 KDV hariç mallar karşılığında 2000 $ almıştır. ($ = 2.70 TL) 00 Kasa (USD) 6.372 600 Yurtiçi Satışlar 5.400 39 Hesaplanan KDV 972 (A) işletmesi 24 Eylül 205 tarihinde 000 $ bozdurmuştur. (Kur: 2.90 TL) 00 Kasa (TL) 2.900 00 Kasa (USD) 2.700 646 Kambiyo Kârı 200 (A) işletmesi 0 Kasım 205 tarihinde 80 $ bozdurmuştur. (Kur: 2.50 TL) 00 Kasa (TL) 2.950 656 Kambiyo Zararı 236 00 Kasa (USD) 3.86 6
(B) İşletmesi müşterisi Bay (X) ten olan 4000 liralık alacağına karşılık.500 EURO almıştır. ( EURO = 3,00 TL) Fark için müşteriye çek ciro edilmiştir. 00 Kasa (EURO) 4.500 20 Alıcılar 4.000 0 Alınan Çek 500 (C) İşletmesi 8 Eylül 205 tarihinde sattığı mal karşılığında 4.000$ senet almıştır. ($ = 3,00 TL) Senedin vadesi 5 Mart 206 tir. 2 Alacak Senetleri 2.000 600 Yurtiçi satışlar 2.000 3 Aralık 205 tarihinde $ = 2,90 TL ye düşmüştür. 656 Kambiyo Zararları 400 2 Alacak Senetleri 400 Senet vade tarihi olan 5 Mart 206 tarihinde tahsil edilmiştir. Tahsil tarihindeki kur 3,0 TL dir. 00 Kasa 2.400 2 Alacak Senetleri.600 646 Kambiyon Kârları 800 7
İşletmenin dönem içinde satıcılar hesabına kaydettiği 3000$ borcu bulunmaktadır. ($ = 2,85 TL üzerinden) 3 Aralık tarihinde $ = 2,65 TL olarak gerçekleşmiştir. 320 Satıcılar 600 646 Kambiyo Kârları 600 0 ALINAN ÇEKLER Hesabı Bu hesap gerçek ve tüzel kişiler tarafından işletmeye verilmiş olup henüz tahsil için bankaya verilmemiş veya ciro edilmemiş olan çeklerin izlendği hesaptır. B 0 Alınan Çekler Hesabı A Dönembaşı mevcudu Artışlar Tahsil edilen çekler Ciro edilen çekler Azalışlar Hesap borç kalanı verir. Alacaklandırılarak kapatılır. Bilançoya aktarılır. Ciro: Çek ya da senet üzerinden hakkın üçüncü kişilere devredilmesidir. İşletme 9.0.205 tarihinde KDV dahil 2.360 liralık mal satmış ve karşılığında.80 TL lik iki adet çek almıştır. (KDV %8) 0 Alınan Çekler 2.360 600 Yurtiçi Satışlar 2.000 39 Hesap. KDV 360 a) İşletme.80 TL lik çeki satıcıya olan senetsiz borcuna karşılık ciro etmiştir. 320 Satıcılar.80 0 Alınan Çekler.80 8
b) İşletme satın aldığı 000 + 80 KDV liralık mal karşılığında cüzdanında bulunan çeki ciro etmiştir. 53 Ticari Mallar.000 9 İnd. KDV 80 0 Alınan Çekler.80 İşletme müşterisinden olan 4000 TL lik senetsiz alacağına karşılık aynı tutarda bir çek almıştır. 0 Alınan Çekler 4.000 20 Alıcılar 4.000 İşletme 2 Kasım 205 tarihinde 5000 TL değerindeki demirbaşı satmış ve karşılığında 20 Şubat 206 vadeli bir çek almıştır. (KDV dikkate alınmayacaktır.) 2 Alacak Senetleri 5.000 255 Demirbaşlar 5.000 NOT Özün önceliği kavramı gereğince 3 Aralık 205 tarihinde ileri tarihli yani vadeli çekler Alınan Çekler hesabından çıkarılarak Alacak Senetleri hesabına aktarılır. 2 Alacak Senetleri XX 0 Alınan çekler XX 9
02 BANKALAR Hesabı İşletmenin çeşitli bankalara para yatırarak açtırdığı mevduatların izlendiği hesaptır. İşletmenin kendisinin nakden veya üçüncü kişilerin hesaben yatırdığı paralar Bankalar hesabının borcuna, çekilen paralar ise alacağına kaydedilir. B 02 BANKALAR Hesabı A Dönembaşı mevcudu Yatırılan Para Girişler Artışlar Dönembaşı mevcudu Artışlar Hesap borç kalanı verir. Alacaklandırılarak kapatılır. Bilançoya aktarılır.. (A) işletmesi (İŞ) Bankasına 4.000 TL yatırarak bir mevduat hesabı açtırmıştır. 02 Bankalar 4.000 00 Kasa 4.000 2. Müşteri Bay (Z), (A) işletmesine olan.000 TL borcunu, işletmenin iş bankasındaki mevduat hesabına yatırmıştır. 02 Bankalar.000 20 Alıcılar.000 3. (A) İşletmesi satıcı (X) e olan.500 TL borcunu, iş bankasındaki mevduat hesabından ödemiştir. 320 Satıcılar.500 02 Bankalar.500 0
4. (A) İşletmesi İş bankasına talimat vererek mevduat hesabından 500 TL nin aynı bankadaki kredi hesabına aktarılmasını istemiştir. (Virman) 300 Banka Kredileri 500 02 Bankalar 500 5. (A) İşletmesi kasım ayının 2.000 TL yönetim ofisi kira bedelini, İş bankasındaki mevduat hesabından ödemiştir. 770 Genel Yönetim Giderleri 2.000 02 Bankalar 2.000 6. (A) İşletmesi, İş bankasındaki mevduat hesabına dönem faizi olarak 3.000 TL işlemiştir. 02 Bankalar 3.000 642 Faiz Gelirleri 3.000 NOT Gelir Vergisi Kanunu na göre işletmenin bankadaki mevduat hesabına tahakkuk eden faizler üzerinden kaynakta kesinti niteliğinde Vergi Stopajı yapılır. Yapılan bu vergi kesintisi 93 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar hesabımın borcuna kaydedilir.
(B) İşletmesinin, (Y) Bankasındaki mevduat hesabına 2.000 TL faiz tahakkuk etmiştir. %5 gelir vergi kesintisi yapıldıktan sonra, kalan tutar işletmenin (Y) bankasındaki mevduat hesabına aktarılmıştır. 02 Bankalar.700 93 Peşin Ödenen Vergi ve Fon 300 642 Faiz Gelirleri 2.000 (C) İşletmesi, cüzdanında bulunan.500 TL Çeki Tahsil edilmek üzere İş Bankası na ciro etmiştir. 0 Alınan Çekler.500 0 Alınan Çekler.500 Çek bedeli tahsil edilerek tutarı bankadaki mevduat hesabına geçirilmiştir. 02 Bankalar.500 0 Alınan Çekler.500 2
03 VERİLEN ÇEKLER ve ÖDEME EMİRLERİ Hesabı İşletmenin, bankadaki hesabı üzerine düzenlediği (Keşide ettiği) çekler, ödemesi gerçekleşene değin bu hesabın alacağında izlenir. Çek bedeli banka tarafından ödendiğinde verilen çekler ve ödeme emirleri hesabı borçlandırılarak kapatılır. B Ödemesi gerçekleşen çekler Azalışlar 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı Dönembaşı mevcudu Keside edilen çekler Artışlar Hesap Alacak kalanı verir. Borçlandırılarak kapatılır. Bilançonun aktifinde indirim olarak gösterilir. Aktif düzenleyici pasif geçici bir hesaptır. A (B) İşletmesi, satın aldığı 4.000 + 720 KDV liralık mal karşılığında (İŞ) bankasındaki mevduat hesabı üzerine düzenlenmiş bir çek keşide etmiştir. 53 Ticari Mallar 4.000 9 İnd. KDV 720 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri 4.720 (B) İşletmesi, satıcı Bay (X) e olan.000 TL senetsiz borcunu çek keşide ederek ödemiştir. 320 Satıcılar.000 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri.000 3
Bankadan gelen hesap özetinden daha önce mal alımı için verilen 4.720 liralık çekin ilgilisine ödendiği anlaşılmıştır. 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri 4.720 02 Bankalar 4.720 örnek A işletmesi, dönemsonu envanter çalışmaları sırasında, verilen çekler ve ödeme emirleri hesabına kayıtlı 400 liralık çekin ileri tarihli olduğu tespit edilmiştir. 03 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri 400 32 Borç Senetleri 400 08 DİĞER HAZIR DEĞERLER Nitelikleri gereği hazır değer sayılan, nakit benzeri varlık olma özelliği taşıyan kıymetlerdir. Diğer hazır değerler kapsamında değerlendirilebilecek varlık kalemlerine şu örnekler verilebilir. Pullar Vadesi gelmiş kuponlar Posta havaleleri Banka havaleleri Kredi kartı slipleri Bu değerler elde edildiğinde 08 Diğer Hazır Değerler hesabının borcuna, elden çıkarıldığında hesabın alacağına kayıt yapılır. İşletme yılbaşında toplu olarak 800 TL değerinde resmi posta pulu satın almıştır. (İşletme pulları kullandıkça gider kaydetmektedir.) 08 Diğer Hazır Değerler 800 00 Kasa 800 4
Dönem sonunda işletmenin elinde 640 TL değerinde resmi posta pulu kaldığına göre yapılacak kayıt 770 Genel Yönetim Gid. 60 08 Diğer Hazır Değerler 60 (A) işletmesi, 900 TL si KDV olmak üzere 5.900 liralık mal satmıştır. Müşteri ödemeyi kredi kartıyla gerçekleştirmiştir. 08 Dİğer Hazır Değerler 5.900 600 Yurtiçi Satışlar 5.000 39 Hesaplanan KDV 900 Kredi kartı slipleri işletmenin banka mevduat hesabına geçmiştir. (Masraf dikkate alınmayacaktır.) 02 Bankalar 5.900 08 Diğer Hazır Değerler 5.900 İşletme 540 TL si KDV 3540 TL lik mal satmış KDV si tahsil edilmiş ve kalan tutar için kredi kartına 5 taksit yapılmıştır. 00 Kasa 540 27 Diğer Ticari Alacaklar 3.000 600 Yurtiçi Satışlar 3.000 39 Hesaplanan KDV 540 5
MENKUL KIYMETLER 2 MENKUL KIYMETLER HESAP GRUBU Bu, grup, faiz geliri veya kâr payı sağlamak veya fiyat değişmelerinden yararlanarak kâr elde etmek amacıyla geçici bir süre elde tutmak üzere alınan hisse senedi, tahvil, hazine bonosu, finansman bonosu, yatırım fonu katılma belgesi, kâr zarar ortaklığı belgesi, gelir ortaklığı senedi gibi menkul kıymetler ile bunlara ait değer azalış karşılıklarının izlemesi amacıyla kullanılır. 0 Hisse senetleri Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları 2 Kamu Kesimi Tahvil Senet ve Bonoları 8 Diğer Menkul Kıymetler 9 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü Karşılığı ( ) 0 - HİSSE SENETLERİ Anonim şirketlerin eşit paylara bölünmüş sermayeleri karşılığında çıkardıkları sermayeye katılma payını gösteren belgedir. Eldeki atıl fonları değerlendirmek amacıyla geçici yatırıma yönelik olarak satın alınan hisse senetleri bu hesapta izlenir. B 0 Hisse Senetleri A Dönembaşı mevcudu Alışlar (Alış maliyetiyle) Satışlar (Alış maliyetiyle) Azalışlar Hesap borç kalanı verir. Dönem sonunda alacak kaydı yapılarak kapatılır ve bilançoya aktarılır. GENEL BİLGİLER:. Hisse senetleri hesabına kayıtlar alış bedeli ile gerçekleştirilir. 2. Hisse senedi alım ve satımında ayrıca ödenen komisyonlar 653 Komisyon Giderleri Hesabı nın borcuna kaydedilir. 3. Hisse senedi alış bedelinin üzerinde satılırsa oluşan olumlu fark 645 Menkul Kıymet Satış Kârı Hesabı nın alacağına kaydedilir. 6
MENKUL KIYMETLER 2 GENEL BİLGİLER: 4. Hisse senetleri alış bedelinin altında bir fiyata satılırsa oluşan olumsuz fark 655 Menkul Kıymet Satış Zararı Hesabı nın borcuna kaydedilir. 5. Hisse senetlerinin tahsil edilebilir duruma gelmiş temettü kuponları 08 Diğer Hazır Değerler Hesabı nın borcuna kaydedilir. Alacaklı tarafta 649 Diğer Olağan Gelir ve Kârlar hesabı yer alır. 6. İhtiyatlılık kavramı gereğince dönemsonunda hisse senetlerinin borsa rayici alış bedelinin altına düşerse bu değer düşüşlerine karşılık ayrılır. Ayrılan karşılık tutarı 654 Karşılık Giderleri Hesabı nın borcuna kaydedilir. Alacaklı tarafta grubun düzenleyici hesabı yer alır. UYGULAMA. (A) İşletmesi geçici yatırım amacıyla (X) anonim şirketinin nominal değeri TL olan hisse senetlerinden 3000 adedini adedi,5 TL olmak koşuluyla 0 Eylül 205 tarihinde (İş) Bankası aracılığıyla satın almıştır. 0 Hisse Senetleri 4.500 02 Bankalar 4.500 2. (A) İşletmesi elinde bulunan nakit fazlasını belirli bir süre değerlendirmek amacıyla 8 Eylül 205 tarihinde (Z) anonim şirketinin nominal değerleri toplamı 8.000 TL olan hisse senetlerini 9.000 TL bedelle satın almış 300 TL komisyonla birlikte 9.300 TL yi banka mevduat hesabından ödemiştir. 0 Hisse Senetleri 9.000 653 Komisyon Giderleri 300 02 Bankalar 9.300 7
MENKUL KIYMETLER 2 3. (A) İşletmesi geçici yatırım amacıyla (Y) anonim şirketinin nominal değeri TL olan 5000 adet hisse senedini 8 Eylül 205 tarihinde adedine 2 TL ödemek koşuluyla satın almış ve 900 TL komisyonla birlikte toplam 0.900 TL yi banka mevduat hesabından ödemiştir. 0 Hisse Senetleri 0.000 653 Komisyon Giderleri 900 02 Bankalar 0.900 4. (A) İşletmesi 0 Eylül 205 tarihinde 4.500 TL ye satın aldığı (X) A.Ş. hisse senetlerini, banka aracılığıyla 4.750 TL ye satmıştır. 02 Bankalar 4.750 0 Hisse Senetleri 4.500 645 Menkul Kıymet Satış Kârı 250 5. (A) İşletmesi 08 Eylül 205 tarihinde satın aldığı (Z) A.Ş ne ait hisse senetlerini 8.700 TL ye satmış ve banka 00 TL komisyon aldıktan sonra kalan tutarı, işletmenin banka mevduat hesabına geçirmiştir. 02 Bankalar 8.600 653 Komisyon Giderleri 00 655 Menkul Kıymet Satış Zararı 300 0 Hisse Senetleri 9.000 8
MENKUL KIYMETLER 6. (A) İşletmesi alış bedeli 0.000 TL olan (Y) Anonim şirketine ait hisse senetlerinin 3 Aralık 205 tarihindeki borsa rayicinin 9.800 TL olduğunu tespit etmiştir. 654 Karşılık Giderleri 200 9 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü Karşılığı 200 2 NOT Dolayısıyla (Y) Anonim Şirketine ait hisse senetlerinin ilgili hesaplarının dönemsonu görünümü şu şekildedir. B 0 HİSSE SENETLERİ A B 9 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü Karşılığı A 0.000 200 Varsayım (Y) A.Ş hisse senetleri 9.800 TL ye satılmıştır. 02 Bankalar 9.800 9 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü Karşılığı 200 0 Hisse Senetleri 0.000 9
MENKUL KIYMETLER 2 Varsayım 2 (Y) A.Ş. hisse senetleri 9.500 TL ye satılmıştır. 02 Bankalar 9.500 9 Men. Kıy. Değ. Düş. Karşılığı 200 655 Men. Kıymet Satış Zararı 300 0 Hisse Senetleri 0.000 Varsayım 3 (Y) A.Ş. hisse senetleri 9.950 TL ye satılmıştır. 02 Bankalar 9.950 9 Men. Kıy. Değ. Düş. Karşılığı 200 0 Hisse Senetleri 0.000 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar 50 Varsayım 4 (Z) A.Ş. hisse senetleri 0.300 TL ye satılmıştır. 02 Bankalar 0.300 9 Men. Kıy. Değ. Düş. Karşılığı 200 0 Hisse Senetleri 0.000 644 Kon. Kalm. Karş. 200 645 Men. Kıy. Satış Kârı 300 20
MENKUL KIYMETLER 2 (B) işletmesinin elinde bulunan (T) A.Ş ne ait hisse senetlerinin tahsil edilebilir duruma gelmiş temettü kuponlarının tutarı 700 TL olup, kuponlar tahsil için (M) bankasına gönderilmiştir. 36 Diğer Çeşitli Alacaklar 700 649 Diğer Olağan Gelir ve Kârlar 700 TAHVİL, SENET VE BONOLAR Anonim şirketlerinin, hâzinenin, maliye bakanlığının ve bazı KİT lerin borç para bulmak amacıyla çıkardıkları itibari değerleri eşit senetlerdir. Menkul Kıymetler grubunda yer alan tahvil senet ve bonolar işletmenin geçici yatırım amacıyla satın aldığı menkul kıymetlerdir. Tahviller nominal değer (itibari değer) ile kaydedilir. Ancak işletme tahvilleri ihraç tarihinden sonraki bir tarihte satın alırsa ihraç tarihi ile satın alma tarihine değin işlemiş faiz tutarı 98 Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Hesabı nın borcuna kaydedilir. (C) İşletmesi nominal değeri 4.000 TL olan 6 ay vadeli hazine bonolarından 20 adedini ihraç tarihi olan 20 Ekim 205 tarihinde banka mevduat hesabından ödeme yaparak satın almıştır. 2 Kamu Kesimi Tahvil Senet ve Bonoları 80.000 02 Bankalar 80.000 (D) İşletmesi ihraç tarihi 3 Kasım 205 olan 6.000 TL nominal değerli %20 yıllık faizli şirket tahvillerini 3 Aralık 205 de 6.00 TL ödeme yaparak satın almıştır. Özel Kesim Tah. Sen. ve Bonolar 6.000 36 Diğer Çeşitli Alacaklar 00 02 Bankalar 6.00 2
MENKUL KIYMETLER 2 NOT Muhasebede gelir ve giderler tahakkuk esasına göre ve dönemsellik kavramı gereğince kayıt altına alınır. Buna göre, bir gelirin muhasebeleştirilebilmesi için tahsil edilmesi ya da bir giderin muhasebeleştirilebilmesi için ödenmiş olması koşulu aranmaz. Döneme ait gelir ve giderler tahakkuk ettikçe kayıt altına alınacaktır. Buna göre, kesin hesap kesimi ileride yapılacak olan ve içinde bulunulan döneme ait gelirler bir bilanço hesabı olan 8 Gelir Tahakkukları Hesabı nın borcuna kaydedilir. (E) İşletmesi nominal değeri 24.000 TL olan 6 ay vadeli %20 faizli şirket tahvillerini Kasım 205 tarihinde banka aracılığı ile satın almıştır. a) Kasım 205 tarihinde yapılacak kayıt Özel Kesim Tah. Senet ve Bonoları 24.000 02 Bankalar 24.000 b) 3 Aralık 205 tarihinde yapılacak kayıt 8 Gelir Tahakkukları 800 642 Faiz Gelirleri 800 c) Vade sonunda yapılacak kayıt 02 Bankalar 26.400 Özel Kes. Tah. Sent. Bono 24.000 8 Gelir Tahakkukları 800 642 Faiz Gelirleri.600 22