HAFTALIK RAPOR 2 Eylül 13 Dış ticaret açığı Temmuz ayında 9.8 milyar dolar ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Geçtiğimiz hafta açıklanan Temmuz ayı dış ticaret açığı beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşti. Dış ticaret açığının beklentilerden sapma göstermesinde özellikle otomotiv sektöründeki ithalat artışı öne çıkıyor. Bu haftaki raporumuzda dış ticaret açığında etkili olan altın ithalatının yanısıra mal gruplarına göre ithalat gelişmelerini de inceleyeceğiz. 1.. Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) 8. 6. 4... TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Temmuz ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %22. artarak 9.8 milyar dolar ile piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerçekleşti. (Piyasa beklentisi: 8.2 milyar dolar, Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Beklentisi: 7.7 milyar dolar). Temmuz ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre %2.2 artarak 13.1 milyar dolar ile beklentilerimize paralel gelirken, ithalat ise % artarak 22.9 milyar dolar ile beklentimizin üzerinde gerçekleşti. Yıllıklandırılmış verilere göre ise Haziran ayında 91.6 milyar dolar olan dış ticaret açığı Temmuz ayında 93.4 milyar dolar gerçekleşti. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığı ise 12 aylık kümülatif rakamlara göre Haziran ayındaki 38.3 milyar dolardan Temmuz ayında 38.6 milyar dolara yükseldi. 3 İthalat Artışına Katkılar (%) 7 Makine ve ulaştırma araçları ithalatı (milyar $) 6.4 2 24.6 6. 18.6 16.6 13.4. 4 3 2 1.9 Motorlu kara taşıtları Kazanlar, mak., mek. cih. ve al. Elektrikli mak. ve cih. Plastikler Mineral yakıtlar İlk Altı Ay Ortalaması Fark
Mar. May. Tem. Eyl. Kas. Mar.11 May.11 Eyl.11 Kas.11 Mar.12 May.12 Eyl.12 Kas.12 Mar.13 May.13 Geçtiğimiz aylarda dış ticaret gelişmelerinin mal grupları itibariyle incelenmesi gerek ekonomik aktiviteye, gerekse dış ticarete ilişkin temel eğilimlerin saptanması açısından önemli ipuçları veriyordu. Temmuz ayında ise fasıllar düzeyinde bir analiz benzer şekilde yol gösterici oldu. Fasıllar düzeyinde en fazla ihracat yapılan kalemler sıralamasında ilk sırada motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları yer alırken, bu faslı kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler faslı takip ederek geçen aylardaki sırasını koruduğu görülüyor. İthalatı yapılan en yüksek fasıl mineral yakıtlar ve yağlar kalemi olmasına karşın, ithalat artışına katkı açısından baktığımızda %24.6 lık paya sahip olan motorlu kara taşıtları aksam parçaları dikkat çekici. Öte yandan, ithalat üzerinde bu ay etkili olan ve toplam ithalatın yaklaşık %84 ünü oluşturan fasılalardan diğerlerine baktığımızda, ithalata katkısı açısından %18.6 pay ile ikinci sırada kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler yer alırken; %16.6 lık pay ile bu faslı elektrikli makine ve cihazlar takip ediyor. Makine ve ulaştırma araçları ithalatına baktığımızda ise Temmuz ayında ilk altı ay ortalamasından.9 milyar fark ile 6.4 milyar dolar seviyesine ulaştığı görülüyor. 7 3 1-1 -3 - Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Dış Ticaret (a-a, 3 aylık har. ort.) İhracat İthalat Temmuz ayında dış ticaret açığı beklentilerden çok yüksek gelmesine karşın mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış göstergeler daha olumlu bir tablo çiziyor. Temmuz ayında söz konusu verilere göre ihracat bir önceki aya göre %2.1 artarken, ithalat %2.4 azaldı. Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak dış ticaret açığı gerilemiş oldu. Bu durum, özellikle ithalatta belirginleşen Temmuz ayındaki sapmanın talebin öne çekilmesinden kaynaklanan geçici bir durum olabileceği düşüncemizi de destekliyor. Bir başka deyişle bu göstergeler ithalat gelişmelerinin iç talepte kalcı bir canlanmaya işaret ettiğini söylemek için erken olduğunu gösteriyor. Temmuz ayı dış ticaret verileri beklentilerin çok üzerinde bir açığa işaret etti. Temmuz ayında ihracat beklentilere paralel bir tablo çizerken, dış ticaret açığındaki sapma temel olarak ithalattan kaynaklandı. Fasıllar itibariyle baktığımızda ithalattaki ve genel ekonomik görünüme ilişkin önemli ipuçları alıyoruz. İlk bakışta ithalat artışı iç talep koşullarında bir toparlanmaya işaret etmesine karşın, mevcut koşullar itibariyle değerlendirdiğimizde talebin öne çekilmiş olduğunu görüyoruz. Geçtiğimiz dönemde konut piyasasında da bir benzerini gördüğümüz gibi faiz oranlarında yükseliş beklentisinin ekonomik aktörlere hakim olması, kredi kullanımı ve talebin hızlı bir şekilde artmasına neden oluyor. Yukarıda da incelendiğimiz gibi Temmuz ayında ithalattaki artışın yaklaşık %2 lik bölümünü tek başına karşılayan motorlu taşıt ithalatının artışı, kurdaki yükselişin süreceği ve kişilerin faizlerde daha yüksek seviyeler görülmeden satın almaları gerçekleştirecekleri beklentisiyle taleplerinin öne çektiklerine dair önemli bir işaret veriyor. Söz konusu kalemindeki bu hareket ayrıca Avrupa daki ekonomik toparlanma işaretlerinin gelecekteki ihracatımız için motorlu kara taşıtları aksamındaki ithalat yükselişini gösteriyor. Bu çerçevede, yılın ilk yedi aylık bölümüne ilişkin veriler büyümede bir yavaşlamaya işaret etmeyebilecek olmasına karşın, talebin öne çekildiğine dair hareketlerin sona 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
ermesi yılın kalan bölümünde ekonomik aktivitede bir ivme kaybının yaşanmasına neden olabilecektir. Dış ticaret açısından söz konusu etkiye ek olarak, kurdaki yükselişin etkilerini de henüz görmeye başlamadığımız dikkat çekiyor. Yılın kalan bölümünde FED tartışmaları ekseninde ortaya çıkan TL deki değer kaybının ihracatı olumlu etkilerken ithalatta bir yavaşlamaya neden olması kademeli toparlanma beklentilerimizi destekleyecektir. Ancak son dönemde Ortadoğu da artan gerginliklerin petrol fiyatlarında sert ve kalıcı bir yükselişe neden olması durumunda dış ticaret açığı üzerindeki temel risk unsuru olarak karşımıza çıkıyor. Sonuç olarak 13 yılında dış ticaret açığının 91 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Haftalık Veri Takvimi (2-6 Eylül 13) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti 2.9.13 Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 1.3 -- Almanya PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 2. -- İtalya PMI İmalat Endeksi (Ağustos).4 -- Fransa PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 49.7 -- İngiltere PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 4.6 -- 3.9.13 Türkiye TÜFE (Ağustos, y-y) 8.88 8.17 ÜFE (Ağustos, y-y) 6.61 -- ABD PMI İmalat Endeksi (Ağustos) 3.9 -- ISM İmalat Endeksi (Ağustos).4 4. Euro Bölgesi ÜFE (Temmuz, y-y) %.3 -- 4.9.13 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Ağustos) 114.6 -- ABD ISM New York İmalat Endeksi (Ağustos) 87. -- Dış Ticaret Dengesi (Temmuz) -34.2 milyar $ -38.2 milyar $ Haftalık Mortgage Verileri 439.2 -- Euro Bölgesi PMI Hizmet Endeksi (Ağustos) 1. -- GSYH (2.çeyrek, revize, ç-ç) %.3 -- Perakende Satışlar (Temmuz, y-y) -%.9 -- Almanya PMI Hizmet Endeksi (Ağustos) 2.4 -- İtalya PMI Hizmet Endeksi (Ağustos) 48.7 -- Fransa PMI Hizmet Endeksi (Ağustos) 47.7 -- İngiltere PMI Hizmet Endeksi (Ağustos) 6.2 -- Japonya Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Eylül) %. --.9.13 ABD ADP Özel istihdam bin 187 bin Haftalık İşsizlik Başvuruları 331 bin -- Dayanıklı Mal Siparişleri (Temmuz) -%7.3 Fabrika Siparişleri (Temmuz) %1. -%1. ISM Hizmetler Endeksi (Ağustos) 6..2 Euro Bölgesi ECB Toplantısı ve Faiz Kararı (Eylül) %. -- Fransa İşsizlik Oranı (2.çeyrek) %.8 -- İngiltere Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Eylül) %. -- 6.9.13 ABD Tarımdışı İstihdam (Ağustos) 162 bin 17 bin İşsizlik Oranı (Ağustos) %7.4 %7.4 Almanya Sanayi Üretimi (Temmuz) %2.4 -- Dış Ticaret Dengesi (Temmuz).7 milyar -- İtalya Dış Ticaret Dengesi (Temmuz) 2.4 milyar -- Fransa Dış Ticaret Dengesi (Temmuz) -4.4 milyar -- Tüketici Güveni (Temmuz) 82 -- İngiltere Sanayi Üretimi (Temmuz) %1.2 -- Japonya Öncül Gösterge (Temmuz) -3.7 -- 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
-I -II -III -IV 11-I 11-II 11-III 11-IV 12-I 12-II 12-III 12-IV 13-I TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Reel GSYH (y-y, %). Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %) - - - - 3.... -. -. -. -. Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektör Payları (%) (13 I.Çeyrek) 12 I. Çeyrek 12 II. Çeyrek 12 III. Çeyrek 12 IV. Çeyrek 13 I.Çeyrek Tarım 4.3.2 3.6 2.7 4.3 3.6 Sanayi 26. 2.9 3. 1.1. 2.8 İnşaat.9 2.7 -.7 -.7 1..9 Ticaret 13.4.9.7 -.8 -. 2.9 Otel.veLokantalar 1. 2.3 3.6 1.6 7.4 13.7 Ulaş. ve Haber..2.3 4.6 2.8.3 1. Mali Kur. 12. 4. 3.6.9 3.8 6. Konut Sah. 4.7 1.7 1.7 1.6 1.7 1. Eğitim 2.3 4. 4. 3. 4.6 4.6 2 - Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.4.9.4 4.7.3 3.6 Vergi-Süb. 8.7 2. 1.4.8 1. 1. GSYH. 3.3 2.9 1.6 1.4 3. Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK
Haz. Eyl. Ara. Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 Şub.12 Nis.12 Haz.12 Ağu.12 Eki.12 Ara.12 Şub.13 Nis.13 Haz.13 Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Sektör Payları (%) (13 I.Çey.) 12 I. Çey. 12 II. Çey. 12 III. Çey. 12 IV. Çey. 13 I. Çey. Yer. Hanehalkı Tük. Har. 69.6 -.4-1.3 -.4 -.8 3. Dev. Nihai Tük. Har..2. 4.4. 7.1 7.2 Gay. Safi Ser. Oluş. 2..7-2.7-4.2-3.8.2 Kamu Sektörü 4.7-2.1 3.6 6. 21.4 81.9 Özel Sektör.8 1. -3.6-6.2-9.2-9.1 Mal ve Hiz. İhracatı 26.. 24... 3.4 4 3 - Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Mal ve Hiz. İthalatı 29.3 -.1.4 2. 3.2 3.2 GSYH 3.3 2.9 1.6 1.4 3. Kaynak:TÜİK Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %) - 4 3 2 1-1 -2-3 -4-18. 16. 14. 12.. 8. 6. 4. 2.. -2. -4. 6
Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Tem.1 Oca.2 Tem.2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz. Ara. Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Sektörel Sanayi Üretim Endeksi. 4. 3.... -. -. -3. -4. -. -6. Ara Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %) Yıllık Değişim Oranı (%) Sektörler Haziran Ayı 12 13 Petrol Ürünleri -14.8-2. Tekstil 11.9 1.9 Gıda 12.8.7 Kimyasal Madde.4 1.1 Ana Metal Sanayi 3.9 6.4 Metalik Olm. Diğ. Mineral 3.6 1.1 Taşıt Araçları -3.8 11.8 Elektrikli Teçhizat 3.1-1.7 Kaynak:TÜİK Giyim.8 1.9 Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi 7 6 4 3 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 17. 16.. 14. 13. 1. 1.. 9. 8. 7. Aylık Sanayi Ciro Endeksi (=) 4.6 Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK Beyaz Eşya Üretimi 23 2 19 17 13 1 9 7 Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 7
Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 Kapasite Kullanım Oranı (%) 9 8 Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları 7 7 6 6 6 4 Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları 1 9 9 8 8 7 7 Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık) 9,. 8,. 7,. 6,.,. 4,. 3,.,.,.. Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü, m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi 6 4 4 3 3 PMI Imalat Endeksi.9 Kaynak:Reuters 8
Tem.6 Kas.6 Mar.7 Tem.7 Kas.7 Mar.8 Tem.8 Kas.8 Mar.9 Tem.9 Kas.9 Mar. Tem. Kas. Mar.11 Kas.11 Mar.12 Kas.12 Mar.13 Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca. Nis. Tem. Eki. Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE 14 12 8 6 4 2 TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 8.8 6.9 ÜFE (y-y, %) 2.... 6.61.. -. TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) Ev Eşyası Giyim ve Ayakkabı Lokanta ve Oteller Alkollü İçecekler ve Tütün Ulaştırma Konut Gıda ve Alkolsüz İçecekler Yıllık Aylık 3. 3. 2...... Gıda Enerji Tüfe -2 2 4 ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 3. 3. 2...... -. -. Tarım Sanayi İmalat Sanayi 26 24 2 18 16 14 1 BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) 23 2 19 17 13 1 9 7 Kaynak:TCMB Kaynak: Bloomberg 9
Tem.8 Kas.8 Mar.9 Tem.9 Kas.9 Mar. Tem. Kas. Mar.11 Kas.11 Mar.12 Kas.12 Mar.13 İTO Enflasyon Göstergeleri Türk- İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 - İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%) 8 6 4 2-2 -4 Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %) Kaynak:İTO Kaynak: Türk-İş Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri 9. 9 8. 8 7. 7 6. 6. 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 9 9 8 8 7 7 Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 89.3 Reel Efektif Döviz Kuru TÜFE Bazlı (3=) 13 13 12 1 1 1 114.6
Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 -I -III 6-I 6-III 7-I 7-III 8-I 8-III 9-I 9-III -I -III 11-I 11-III 12-I 12-III 13-I May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub. May. Ağu. Kas. Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub. May. Ağu. Kas. Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May. Kas. May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub. May. Ağu. Kas. Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu 17. 16.. 14. 13. 12. 11.. 9. 8. 7. Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 9.6 8.8 31, 29, 27, 2, 23, 21, 19, İşgücü Arzı (kişi) İstihdam Edilenler (kişi) İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı 3. 1. 49. 47. 4. 43. 41. 39. 37. 3. İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen) 3. 4. 2. 2.... 48.. 46.. 44.. 42. İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (=), 18, 16, 14, 1,, 8, 6, 4,, İş Arayanların Sayısı (kişi) 117 112 7 2 97 92 Sanayi İstihdam Endeksi 11 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
-I -III 6-I 6-III 7-I 7-III 8-I 8-III 9-I 9-III -I -III 11-I 11-III 12-I 12-III 13-I Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri 4,7 4, 3,7 3, 2,7 2, 1,7 1, 7 Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 12 1 1 1 9 9 8 Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri Kaynak: TOBB Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 12
Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ 2 İthalat-İhracat İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) - -4-6 -8 - - Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İhracat* İthalat 8 6 4 - -4 İmalat (y-y, %) Madencilik (y-y, %) Tarım (y-y, %) 8 6 4 - -4-6 Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %) *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır. Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6-4 -14-24 -34-44 -4-64 -74-84 3 - -3 - -7-9 -1 6 4 3 - - Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) 13
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları. 9. 8. 7. 6.. Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 1 1 9 8 7 6 4 - - - Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %) CNBC-e Güven Endeksleri Krediler CNBC-e Tüketici Güven Endeksi Krediler (y-y, %) 13 1 9 7 3 8 7 6 4 3 Kaynak: CNBC-e Kaynak: BDDK Bireysel ve Ticari Krediler 4 3 2 - Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %) Kaynak: BDDK 14
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL) 4 Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL) - - -3-4 - 3 3 2-6 Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 6 4 7 47 2 37 - -3 27 17 7-3 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku 6 4 4 3 3 Toplam Borç Stoku (milyar TL) 4 4 3 3 2 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 18 16 14 1 8 6 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. Ocak 4 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nisan Ağustos Aralık Nisan 11 Ağustos 11 Aralık 11 Nisan 12 Ağustos 12 Aralık 12 Nisan 13 Ağustos 13 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca. Tem. 1 2 3 4 6 7 8 9 11 12 2 3 4 6 7 8 9 11 12 Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3 2 TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar) 2 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 3 3 2 Reel Faiz Nominal Faiz 2 - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Para Arzı 9 7 3 M2 (bin TL) M3 (bin TL) M1 (bin TL-sağ eksen) Kaynak:TCMB 16
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.6 2-3.9**.2 81. Euro Bölgesi -.7 1.3 1.81. -.6 Almanya. 1.6 7.1. 98 Fransa.3 1. -2.41. -22. İtalya -2.8 1. -.3. 98.3 Macaristan. 1.8 1.7*** 3.8-36.9 Portekiz -2..8-1.. -44. İspanya -1.6 1. -1.7. -21. Yunanistan -. -. -2.88. -76.6 İngiltere 1.6 2.8-3.1. -13. Japonya.9.7.99. 43.6 Çin 7. 2.7 2.6 6. 97. Rusya 1. 6. 4.2 8.2 -- Hindistan 4.4.8-3.41** 7.2 -- Brezilya 3.28 6.27-2.26 9. 1.3 G.Afrika 2. 6.3-3.39**. 1. Türkiye 3. 8.88-6.**** 4. 77. Kaynak: Bloomberg, *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 12 verileridir. **: 11 verisi, ***: verisi, ****: VakıfBank hesaplaması Beklentiler 13-IMF Beklentisi (Temmuz 13) Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge /GSYH (%) İşsizlik Oranı (%) Borç St./GSYH (%) Gelişmiş Ülkeler 1.2 1. -.11 8.16 8.41 Gelişmekte Olan Ülkeler.3 6. 1.1 -- 33.87 Tüm dünya 3.1 3.76 -- -- -- ABD 1.7 1.68-2.91 7.74 8.12 Euro Bölgesi -.6 1.62 2.32 12.29 9.3 Almanya.3 1.61 6.9.6 8.39 Fransa -.2 1.7-1.28 11.18 92.74 İtalya -1.8 1.98.32 12.4 13.63 Macaristan -.1 4. 2..47 79.91 Portekiz -2.32.7.14 18.2 122.3 İspanya -1.6 1.3 1. 27. 91.8 Yunanistan -4.21 -.62 -.28 26.98 179.47 İngiltere.9 2. -4.37 7.82 93.62 Japonya 2..7 1.23 4.7 24.3 Çin 7.8 3. 2.64 4. 21.3 Rusya 2. 6.4 2...42 Hindistan.6.7-4.94 -- 66.39 Brezilya 2.. -2.37 6. 67.16 G.Afrika 2..6-6.37 2.71 42.72 TÜRKİYE 3.43. -6.8 9.38 3. 17
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 11 12 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 13 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 297 713 1 416 817 37 84 (13, 1Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 8.8 2.2 3. (13, 1Ç) 3.7 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) (takvim etk arnd) 9.7 2. 4.2 (Haziran 13) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 7.4 74.2 7. (Ağustos 13) -- İşsizlik Oranı (%) 9.8 9.2 8.8 (Mayıs 13) 9. Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %).4 6.16 8.88 (Temmuz 13) 6.8 ÜFE (y-y. %) 13.33 2.4 6.61 (Temmuz 13) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 148,4 167,44 189,774 (23.8.13) -- M2 66,642 731,77 824,228 (23.8.13) -- M3 7,491 774,61 86,64 (23.8.13) -- Emisyon 49,347 4,6 6,61 (23.8.13) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 78,33,3 8,63 (23.8.13) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma).. 3. (3.8.13) -- TRLIBOR O/N.89.78 7.77 (3.8.13) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 7,92 47,476 4,44 (Haziran 13) 4,6 İthalat 24,842 236,4 22,918 (Temmuz 13) -- İhracat 134,97 2,37 13,112 (Temmuz 13) -- Dış Ticaret Açığı,93 84,8 9,8 (Temmuz 13) 91, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 368.8 386. 41. (Temmuz 13) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 149.6 14. 8.4 (Temmuz 13) -- Kamu Net Borç Stoku 29.1 24.6 227.7 (13, 1Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 11 Haziran 12 Haziran Bütçe Gelirleri 26,686 24,84 31,44 (Haziran 13) -- Bütçe Giderleri 23,97 31,74 32,63 (Haziran 13) -- Bütçe Dengesi 3,89-6,27-1,199 (Haziran 13) -- Faiz Dışı Denge 4,6-4,389 33 (Haziran 13) -- 18
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212 398 18 98 Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı nazan.kilic@vakifbank.com.tr 212 398 19 2 Ümit Ünsal Müdür Yardımcısı umit.unsal@vakifbank.com.tr 212 398 18 99 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@ vakifbank.com.tr 212 398 18 92 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından t güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. h Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda k yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. bu b raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirmee yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalarr