Dr.Aydın COŞKUN Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD

Dr.Aydın COŞKUN Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD

Acil Serviste Arteriyel Kan Gazı sonucu bir çok açıdan işimize yarar. Peki ya zorlukları???

Zorluklar Ponksiyon yerinde ağrı, hematom, emboli, iskemi, tromboz vs Deneyim Hekim girişimi gerekmesi Alınması ayrı bir işlem

Bu kadar zorluk varken neden damar yolu açıldığında diğer kanlarla beraber alınabilen venöz kan gazını tercih etmeyelim?

Literatür

Normal Arteriyel Kan Gazı Değerleri Parametre Değer Aralığı ph 7.35 7.45 pco2 35 45 mmhg po2 80 100 mmhg SO2 %95-100 HCO3 22 26 mmol/l Laktat 0.5 1.5 meq/l COHb %1-3 Anyon Açığı 12 ± 4 meq/l

ph Bryen AL ve arkadaşları, 15 çalışma (1747 hasta) verileriyle yapmış oldukları meta-analizleri sonucunda venöz ph ile arteriyel ph arasında arteriyel lehine 0.033 değerinde ortalama bir fark ortaya koymuşlardır. Byrne AL, Bennett M, Chatterji R, Symons R, Pace NL, Thomas PS. Peripheral venous and arterial blood gas analysis in adults: are they comparable? A systematic review and meta analysis. Respirology 2014 Feb;19(2):168 75.

ph Lim BL ve arkadaşları, 6 çalışma (882 hasta) verileriyle yapmış oldukları meta-analizleri sonucunda venöz ph ile arteriyel ph arasında arteriyel lehine 0.036 değerinde ortalama bir fark ortaya koymuşlardır. Lim BL, Kelly AM. A meta analysis on the utility of peripheral venous blood gas analyses in exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease in the emergency department. Eur J Emerg Med 2010 Oct;17(5):246 8.

ph Bloom BM ve arkadaşları, 15 çalışma (1810 hasta) verilerini kullanarak yapmış oldukları metaanalizleri sonucunda venöz ph ile arteriyel ph arasında arteriyel lehine 0.033 değerinde ortalama bir fark ortaya koymuşlardır. Bloom BM, Grundlingh J, Bestwick JP, Harris T. The role of venous blood gas in the emergency department: a systematic review and meta analysis. Eur J Emerg Med. 2014 Apr;21(2):81 8.

ph McKeever TM ve arkadaşlarının 234 hasta ile yapmış oldukları prospektif kohort çalışması sonucunda venöz ph ile arteriyel ph arasında arteriyel lehine 0.028 değerinde ortalama bir fark ortaya koymuşlardır. McKeever TM, Hearson G, Housley G, Reynolds C, Kinnear W, Harrison TW, Kelly AM, Shaw DE. Using venous blood gas analysis in the assessment of COPD exacerbations: a prospective cohort study. Thorax 2016 Mar;71(3):210 5

ph Kelly AM ve arkadaşları, 10 çalışma (1756 hasta) verileriyle yapmış oldukları derleme sonucunda venöz ph ile arteriyel ph arasında arteriyel lehine 0.035 değerinde ortalama bir fark ortaya koymuşlardır. Kelly AM.Review article: can venous blood gas analysis replace arterial in emergency medical care.emerg Med Australasia 2010;22:493 498

ph Bu meta-analizler, derlemeler ve çalışmalar venöz ph ile arteriyel ph arasında güçlü bir korelasyon olduğunu göstermektedir.

ph SONUÇ Ortaya çıkan veriler venöz ph ın, arteriyel ph yerine klinikte kullanılabileceği yönünde.

CO 2 Bryen AL ve arkadaşları, 16 çalışma (1768 hasta) verileriyle yapmış oldukları meta-analizleri sonucunda venöz pco 2 ile arteriyel pco 2 düzeyinin korelasyonunun zayıf olduğunu bildirmişlerdir. Byrne AL, Bennett M, Chatterji R, Symons R, Pace NL, Thomas PS. Peripheral venous and arterial blood gas analysis in adults: are they comparable? A systematic review and meta analysis. Respirology 2014 Feb;19(2):168 75.

CO 2 Lim BL ve arkadaşları, 6 çalışma (882 hasta) verileriyle yapmış oldukları meta-analizleri sonucunda venöz pco 2 ile arteriyel pco 2 arasındaki korelasyonun zayıf olduğunu ortaya koymuşlardır. Lim BL, Kelly AM. A meta analysis on the utility of peripheral venous blood gas analyses in exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease in the emergency department. Eur J Emerg Med 2010 Oct;17(5):246 8.

CO 2 Bloom BM ve arkadaşları, 13 çalışma (1628 hasta) verilerini kullanarak yapmış oldukları metaanalizleri sonucunda venöz pco 2 ile arteriyel pco 2 arasındaki korelasyonun zayıf olduğunu ve venöz pco 2 nin arteriyel pco 2 değerini doğru gösteremeyeceğini bildirmişlerdir. Bloom BM, Grundlingh J, Bestwick JP, Harris T. The role of venous blood gas in the emergency department: a systematic review and meta analysis. Eur J Emerg Med. 2014 Apr;21(2):81 8.

CO 2 McKeever TM ve arkadaşlarının yaptığı 234 hasta ile yapmış oldukları prospektif kohort çalışması sonucunda venöz pco 2 ile arteriyel pco 2 arasında zayıf korelasyonun olduğunu ortaya koymuşlardır. McKeever TM, Hearson G, Housley G, Reynolds C, Kinnear W, Harrison TW, Kelly AM, Shaw DE. Using venous blood gas analysis in the assessment of COPD exacerbations: a prospective cohort study. Thorax 2016 Mar;71(3):210 5

CO 2 Kelly AM ve arkadaşları, 6 çalışma (760 hasta) verileriyle yapmış oldukları derleme sonucunda venöz pco 2 ile arteriyel pco 2 arasında 20 mmhg a varan farklar ortaya çıkabilmesinden dolayı venöz kan gazının arteriyel pco 2 değerini öngörmek için uygun olmadığını yönünde görüş bildirmişlerdir. Kelly AM.Review article: can venous blood gas analysis replace arterial in emergency medical care.emerg Med Australasia 2010;22:493 498

CO 2 SONUÇ Bu meta-analizler, çalışmalar, derlemeler ışığında venöz pco 2 nin arteriyel pco 2 yerine kullanımının uygun olmayacağı yönünde

HCO 3 Lim BL ve arkadaşları, 6 çalışma (882 hasta) verileriyle yapmış oldukları meta-analizleri sonucunda venöz HCO 3 ile arteriyel HCO 3 arasında arteriyel lehine ortalama 1.34 meq/l lik bir fark ortaya koymuşlardır Lim BL, Kelly AM. A meta analysis on the utility of peripheral venous blood gas analyses in exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease in the emergency department. Eur J Emerg Med 2010 Oct;17(5):246 8.

HCO 3 Bloom BM ve arkadaşları, 12 çalışma (1481 hasta) verilerini kullanarak yapmış oldukları metaanalizleri sonucunda venöz HCO 3 ile arteriyel HCO 3 arasında arteriyel lehine ortalama 1.03 meq/ L lik bir fark koymuşlardır. Bloom BM, Grundlingh J, Bestwick JP, Harris T. The role of venous blood gas in the emergency department: a systematic review and meta analysis. Eur J Emerg Med. 2014 Apr;21(2):81 8.

HCO 3 McKeever TM ve arkadaşlarının yaptığı 234 hasta ile yapmış oldukları prospektif kohort çalışması sonucunda venöz HCO 3 ile arteriyel HCO 3 arasında arteriyel lehine ortalama 0.04 meq/l lik bir fark ortaya koymuşlardır. McKeever TM, Hearson G, Housley G, Reynolds C, Kinnear W, Harrison TW, Kelly AM, Shaw DE. Using venous blood gas analysis in the assessment of COPD exacerbations: a prospective cohort study. Thorax 2016 Mar;71(3):210 5

HCO 3 Kelly AM ve arkadaşları, 7 çalışma (905 hasta) verileriyle yapmış oldukları derleme sonucunda venöz HCO 3 ile arteriyel HCO 3 arasında arteriyel lehine ortalama 1.41 mmol/l lik bir fark ortaya koymuşlardır. Kelly AM.Review article: can venous blood gas analysis replace arterial in emergency medical care.emerg Med Australasia 2010;22:493 498

HCO 3 Bu meta-analizler,derlemeler ve çalışmalar venöz HCO 3 ile arteriyel HCO 3 arasında güçlü bir korelasyon olduğunu ortaya koymuştur.

HCO 3 SONUÇ Ortaya çıkan veriler venöz HCO 3 ın, arteriyel HCO 3 yerine klinikte kullanılabileceği yönünde.

Laktat Bloom BM ve arkadaşları, 3 çalışma (338 hasta) verilerini kullanarak yapmış oldukları metaanalizlerinde venöz laktat ile arteriyel laktat arasında arteriyel lehine ortalama 0.25 mmol/l lik bir fark ortaya koymuşlardır. Bloom BM, Grundlingh J, Bestwick JP, Harris T. The role of venous blood gas in the emergency department: a systematic review and meta analysis. Eur J Emerg Med. 2014 Apr;21(2):81 8.

Laktat Bu kadar kısıtlı verinin özellikle hipotansif, asidotik ve hiperlaktatemik hastalarda, arada bir bağlantının varlığını kanıtlamak için yeterli olmayacağını bildirmişlerdir. Major travma ve kritik hastalar için sadece venöz laktat değerinin yeterli olmayacağını ve eğer venöz laktat değeri anormal bir değer gelirse arteriyel laktat değerini tahmin etme doğruluğun da azalacağını ortaya koymuşlardır. Bloom BM, Grundlingh J, Bestwick JP, Harris T. The role of venous blood gas in the emergency department: a systematic review and meta analysis. Eur J Emerg Med. 2014 Apr;21(2):81 8.

Laktat Bloom BM ve arkadaşlarının 232 hasta verileriyle yapmış oldukları retrospektif çalışmada venöz laktat ile arteriyel laktat arasında arteriyel lehine ortalama 1.06 ± 1.30 mmol/l lik bir fark ortaya koymuşlardır. Bloom BM, Pott J, Freund Y, Grundlingh J, Harris T. The agreement between abnormal venous lactate and arterial lactate in the ED: a retrospective chart review. Am J Emerg Med. 2014;32(6):596 600.

Laktat Yapılan çalışmada sadece yüksek venöz laktat değerine sahip hastaların kullanıldığı, Ancak venöz laktat ile arteriyel laktat arasındaki korelasyonun zayıf olduğu ve Sadece venöz laktatın kullanılmasının anormal arteriyel laktat sonuçlarına sahip olan hastaları ıskalacağını bildirmişlerdir. Bloom BM, Pott J, Freund Y, Grundlingh J, Harris T. The agreement between abnormal venous lactate and arterial lactate in the ED: a retrospective chart review. Am J Emerg Med. 2014;32(6):596 600.

SONUÇ Tüm bu bulgular eşliğinde başucu kitabı yada kılavuzlara girecek nitelikte bir bilgimiz olmamakla beraber meta-analizler şimdilik bize yol gösterebilir.

SONUÇ Metabolik hastalıklar için venöz kan gazındaki ph, HCO3 ve Laktat değerleri normal aralıkta iseler klinik olarak tercih edilebilir.

SONUÇ Respiratuvar hastalıklarda ise hala arteriyel kan gazı pco2 açısından değerini korurken venöz kan gazıyla değerlendirmek uygun olmayacağı yönünde

Teşekkürler