TÜRK BORÇLAR KANUNU Bu kitap FSEK md.1/b-c kapsamında İşlenme Eser dir ve tüm yayın hakları Seçkin Yayıncılık San.ve Tic. A.Ş. ye aittir. Kitap içerisinde ve kapağında kullanılan tasarım, logo, marka, işaret ve yenilikler Türk Patent Enstitüsü tarafından tescil edilmiştir. Yayınevinin yazılı izni olmadan tanıtım amaçlı toplam bir sayfayı geçmeyen alıntılar hariç olmak üzere, kitapta yer alan içerik, notlar, tasarım, marka, logo, yenilik ve işaretler herhangi bir ortamda kısmen veya tamamen yayımlanamaz ve çoğaltılamaz.
Hazırlayan Mutlu DİNÇ TÜRK BORÇLAR KANUNU Gerekçe Karşılaştırmalı Eski-Yeni Kanun Metni Karşılaştırma Tablosu Bilgi Notları ve Mevzuat İşlemeleri Yeni Kavramlar Sözlüğü Kavram Dizini Madde Değişim Göstergesi Ankara 2011
Türk Borçlar Kanunu Hazırlayan: Mutlu DİNÇ Libra Mevzuat Dizisi: 1 536 Sayfa, 11,5x22,5 cm. ISBN 978-975-02-1445-5 Birinci Baskı: Şubat - 2011 Sayfa Tasarımı: İlhan Eroğlu Kapak Tasarımı: İsmail Çam Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. Bu kitabın her türlü yayın hakkı Seçkin Yayımcılık San. ve Tic. A.Ş. ye aittir. Yayınevinin yazılı izni olmadan, tanıtım amaçlı toplam bir sayfayı geçmeyecek alıntılar hariç olmak üzere, hiçbir şekilde kitabın tümü veya bir kısmı herhangi bir ortamda yayımlanamaz ve çoğaltılamaz. Yayın ve Dağıtım: Merkez Sağlık Sok. No: 21 06410 Sıhhiye / Ankara Tel : (312) 435 30 30 Faks: (312) 435 24 72 satis@seckin.com.tr Şube Ankara Adliye Sarayı K-Blok Zemin Kat Sıhhiye / ANKARA Tel: (312) 309 52 48 adliyesube@seckin.com.tr Şube Strazburg Cad. No: 23/B Sıhhiye / Ankara Tel: (312) 230 52 62 ankarasube@seckin.com.tr Şube Abide-i Hürriyet Cad. No: 179/E Şişli / İSTANBUL Tel : (212) 234 34 77 Faks: (212) 231 24 69 sislisube@seckin.com.tr Web Adresi www.seckin.com.tr / yayin@seckin.com.tr Baskı: Sözkesen Matbaacılık, Tel: (0 312) 395 21 10 / Sertifika No: 13268
Bu Kitaptan Faydalanırken Türk hukuk sisteminin temelini oluşturan düzenlemelerden 818 sayılı Borçlar Kanunu, kabul edildiği 1926 tarihinden bu yana gerek sosyal yaşamdaki, gerek teknolojideki, gerekse hukuk alanındaki gelişmeler sebebi ile ihtiyaca cevap veremeyecek duruma gelmiştir. Uluslararası hukuktaki yenilikler de göz önüne alındığında köklü bir değişiklik yapılması kaçınılmaz olmuştur. Bu değişiklik kapsamında kanunun sistematik çatısı yeniden kurgulanmış, dili arılaştırılmış ve maddenin daha iyi ifade edilebilmesi için eski metindeki çeviri hataları düzeltilmiştir. Adalet Bakanlığınca kurulmuş olan Borçlar Kanunu Komisyonu sekiz yıllık uzun bir sürecin ardından tasarı metnini hazırlamıştır. Çalışmalarda, uluslararası metinlerden yararlanılarak Avrupa Birliği Hukukuna paralellik sağlanmış, bu sebeple yeni maddeler eklenmiş, ayrıca madde metinlerinde kaynak İsviçre Borçlar Kanununa uygunluk sağlanması için değişiklikler yapılmıştır. Madde metinlerindeki değişikliklerde, yeni fıkra ihdası, fıkraların birleştirilmesi veya fıkraların bentlere ayrılması yolu izlenmiştir. Tüm bu çalışmalar neticesinde eski ve yeni kanunun madde numaraları farklılaşmıştır. Hukukçuların önceki kanundan alışık oldukları numaralandırma sistemindeki farklılığa kolay uyum sağlamaları açısından çalışmamızda Eski Yeni ve Yeni Eski madde numaralarını gösteren iki adet Karşılaştırma Tablosu hazırlanmıştır. Eski Yeni karşılaştırma tablosu alışık olduğunuz eski kanunun maddelerinin yeni kanunda hangi maddeye karşılık geldiğini görmenizi sağlayacaktır. Yeni Eski karşılaştırma tablosu ise, hem yeni ihdas edilen maddeleri daha hızlı seçmenize, hem de yeni maddenin kimi zaman birden fazla maddeye tekabül ettiğini bir bakışta görmenize yardımcı olacaktır. Borçlar Kanunu Komisyonu nun sistematik kanun çalışmasının yanında, maddelerin hangi saikle ihdas edildiğini gösteren Gerekçe çalışmasından da söz etmekte fayda olduğunu düşünüyoruz. Komisyon genel olarak ayrıntılı gerekçe hazırlama yolunu tercih etmemiştir. Aynen korunmuş maddelerde Sistematik yapısı ile metinde yapılan arılaştırma ve düzeltme dışında bir değişiklik yoktur ifadesini kullanmıştır. Şayet madde de bir değişiklik var ise bu şablon cümle kullanılmamıştır. Ancak bu ifadelerin yanıltıcı olmaması açısından şu bilgilendirmeyi yapmak gerekmektedir; Borçlar Kanunu Komisyonu nun hazırlamış olduğu ve Hükümet tarafından TBMM ye sunulan metin üzerinde Adalet Komisyonu ve Genel Kurul tarafından bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu sebeple Hükümet Gerekçesi ile yasalaşan metin arasında bazı farklılıklar oluşmuştur. Çalışmamızda, bu farklılıklar veya eklemeler sayfa altlarında bilgi notu olarak belirtilerek okuyucuda oluşabilecek tereddütler giderilmeye çalışılmıştır. Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi, Adalet Komisyonundaki değişikliklerden dolayı Gerekçe içinde geçen ifadeler madde metninde kapsamlı değişiklik olup olmadığı konusunda net bilgiyi verememektedir. Bu sebeple sadece gerekçeyi okuyarak bu çıkarımı yapmak mümkün olmadığından, eski ve yeni maddeleri karşılaştırarak, metnin sonuna Madde Değişim Göstergesi olarak isimlendirdiğimiz bir işareti yerleştirmeyi uygun gördük. Madde Değişim Göstergesi dört basamaklı bir derecelendirme sistemidir; Madde Aynen Korunmuş: Bu göstergedeki en alt derece, madde içinde Türkçeleştirme, metinsel arılaştırma, sadeleştirme ile maddenin esasını değiştirmeyecek kelime düzeltmeleri ya da maddede verilen örneklerin detaylandırılması hususlarını ifade etmektedir. Bu dereceyi Madde Aynen Korunmuş ifadesiyle tanımladık. Az Değişiklik: 818 sayılı önceki Borçlar Kanununu kısmen karşılayan, kimi zaman tek bir kelime bazen de yeni bir hüküm eklenmek sureti ile madde kapsamını genişleten, ancak madde esasını değiştirmeyen düzenlemeleri ise Az değişiklik ifadesi ile belirttik. Kapsamlı Değişiklik: 818 sayılı Borçlar Kanunundaki maddeyi kısmen karşılamakla birlikte esas yönünden temel farklılık yaratan, sistemi değiştiren, benzer içeriğe sahip olmasına rağmen hukuk tekniği açısından farklı müesseseleri karşılayan ya da 818 sayılı Borçlar Kanununda yer alan ilgili maddedeki bir hükmü mülga eden değişiklikler ise Kapsamlı değişiklik ifadesi ile tanımlandı.
6 Türk Borçlar Kanunu Burada bir parantez açmakta fayda var. Değişim göstergelerindeki kıstasımız maddenin esas yönünden incelenmesi olduğundan, dilbilgisi açısından olumsuz cümle ve devrik surette kurulan hükümlerin esas ve içerik yönünden değişmeyerek, özne ve yüklem değişimi sureti ile olumlu cümle haline getirilmesi Kapsamlı değişiklik olarak değil Madde Aynen Korunmuş olarak ifade edilmiştir. Madde Yeni İhdas Edilmiş: Yeni Borçlar Kanunumuzda kaynak İsviçre Borçlar Kanunu göz önüne alınarak önceki Borçlar Kanununda yer almayan birçok yeni düzenleme gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler kimi zaman 4857 sayılı İş Kanunundan, kimi zaman 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanundan, bazen de diğer temel kanunlarımızdan esinlenmek ya da paralellik kurulmak suretiyle alınmıştır. Tüm bu tamamlayıcı mevzuattan kaynak alınan hükümler de ilgili maddelerin altına dipnot olarak işlenmiştir. Bu şekilde oluşturulmuş maddeler ise Madde yeni ihdas edilmiş ifadesini kapsayan gösterge ile gösterilmiştir. Metinlerdeki arılaştırma ve Türkçeleştirme çalışması alışmış olduğumuz hukuk dilini köklü olarak değiştirdiğinden çalışmamızda, uygulama kolaylığı sağlaması ve aradığınız kavramı kolayca bulmanız açısından kanun metninin önüne Yeni Kavramlar Sözlüğü, kitabın sonuna ise metinlerin içinde aradığınız kavramı seçmenizi kolaylaştıracak Dizin ilave edilmiştir. Sekiz yıllık yasama sürecinin ürünü olan Türk Borçlar Kanunu na ilişkin olarak hazırladığımız bu çalışmanın özel hukukun canlı yapısını yansıttığı düşüncesindeyiz. Bu sebeple çalışma her yeni basımında; güncel gelişmeleri, değişmeleri, Kanunun yürürlüğe girmesi ile karşılaşılacak problemleri çözecek tebliğ, yönetmelik, Yüksek Yargı kararları gibi sizin ihtiyaç duyacağınız pek çok eklemeyi de kapsayacaktır. Reform olarak nitelendirebileceğimiz kanunlaştırma sürecinin neticesinde Yayınevimiz bünyesinde büyük bir editoryal ekibin özverili çalışması sonucunda hazırlanan bu eserin tüm hukukçulara faydalı olmasını dileriz. Av. Mutlu DİNÇ Seçkin Yayıncılık Hukuk Yayınları Editörü
İçindekiler Bu Kitaptan Faydalanırken... 5 Yeni Kavramlar Sözlüğü... 27 GENEL GEREKÇE...31 BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Borç İlişkisinin Kaynakları BİRİNCİ AYIRIM Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri A. Sözleşmenin kurulması... 51 I. İrade açıklaması... 51 1. Genel olarak... 51 2. İkinci derecedeki noktalar... 52 II. Öneri ve kabul... 52 1. Süreli öneri... 52 2. Süresiz öneri... 53 a. Hazır olanlar arasında...53 b. Hazır olmayanlar arasında...53 3. Örtülü kabul... 54 4. Ismarlanmayan şeyin gönderilmesi... 54 5. Bağlayıcı olmayan öneri ve herkese açık öneri... 55 6. İlân yoluyla ödül sözü verme... 56 7. Önerinin ve kabulün geri alınması... 56 III. Hazır olmayanlar arasında kurulan sözleşmenin hüküm anı... 57 B. Sözleşmelerin şekli... 57 I. Genel kural... 57 II. Yazılı şekil... 58 1. Yasal şekil... 58 a. Kapsamı...58 b. Unsurları...59 c. İmza...59 d. İmza yerine geçen işaretler...60 2. İradî şekil... 61 C. Borç tanıması... 62 D. Sözleşmelerin yorumu, muvazaalı işlemler... 62 E. Genel işlem koşulları... 63 I. Genel olarak... 63 II. Kapsamı... 65 1. Yazılmamış sayılma... 65 2. Yazılmamış sayılmanın sözleşmeye etkisi... 66 III. Yorumlanması... 67 IV. Değiştirme yasağı... 67 V. İçerik denetimi... 68 F. Sözleşmenin içeriği... 69 I. Sözleşme özgürlüğü... 69 II. Kesin hükümsüzlük... 69 III. Aşırı yararlanma... 70 IV. Önsözleşme... 71 G. İrade bozuklukları... 71 I. Yanılma... 71 1. Yanılmanın hükümleri... 71 2. Yanılma hâlleri... 72 a. Açıklamada yanılma...72
10 Türk Borçlar Kanunu b. Saikte yanılma...73 c. İletmede yanılma...74 3. Yanılmada dürüstlük kuralları... 75 4. Yanılmada kusur... 75 II. Aldatma... 76 III. Korkutma... 77 1. Hükmü... 77 2. Koşulları... 77 IV. İrade bozukluğunun giderilmesi... 78 H. Temsil... 79 I. Yetkili temsil... 79 1. Genel olarak... 79 a. Temsilin hükmü...79 b. Temsil yetkisinin içeriği ve derecesi...80 2. Hukukî işlemden doğan yetki... 80 a. Yetkinin sınırlanması ve geri alınması...80 b. Ölüm, ehliyetsizlik ve diğer durumlar...81 c. Yetki belgesinin geri verilmesi...82 d. Yetkinin sona erdiğinin ileri sürülememesi...82 II. Yetkisiz temsil... 83 1. Onama hâlinde... 83 2. Onamama hâlinde... 83 III. Saklı hükümler... 84 İKİNCİ AYIRIM Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri A. Sorumluluk... 85 I. Genel olarak... 85 II. Zararın ve kusurun ispatı... 86 III. Tazminat... 86 1. Belirlenmesi... 86 2. İndirilmesi... 87 IV. Özel durumlar... 88 1. Ölüm ve bedensel zarar... 88 a. Ölüm...88 b. Bedensel zarar...88 c. Belirlenmesi...89 d. Manevî tazminat...91 2. Haksız rekabet... 92 3. Kişilik hakkının zedelenmesi... 92 4. Ayırt etme gücünün geçici kaybı... 93 V. Sorumluluk sebeplerinin çokluğu... 94 1. Sebeplerin yarışması... 94 2. Müteselsil sorumluluk... 94 a. Dış ilişkide...94 b. İç ilişkide...95 VI. Hukuka aykırılığı kaldıran hâller... 96 1. Genel olarak... 96 2. Sorumluluk... 97 B. Kusursuz sorumluluk... 98 I. Hakkaniyet sorumluluğu... 98 II. Özen sorumluluğu... 99 1. Adam çalıştıranın sorumluluğu... 99 2. Hayvan bulunduranın sorumluluğu... 100 a. Giderim yükümlülüğü...100 b. Alıkoyma hakkı...101 3. Yapı malikinin sorumluluğu... 101 a. Giderim yükümlülüğü...101 b. Zarar tehlikesini önleme...102 III. Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme... 103 C. Zamanaşımı... 104 I. Kural... 104
İçindekiler 11 II. Rücu isteminde... 105 D. Yargılama... 106 I. Ceza hukuku ile ilişkisinde... 106 II. Tazminat hükmünün değiştirilmesi... 106 III. Geçici ödemeler... 107 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borç İlişkileri A. Koşulları... 108 I. Genel olarak... 108 II. Borçlanılmamış edimin ifası... 108 B. Geri vermenin kapsamı... 109 I. Zenginleşenin yükümlülüğü... 109 II. Giderleri isteme hakkı... 110 C. Geri istenememe... 110 D. Zamanaşımı... 111 İKİNCİ BÖLÜM Borç İlişkisinin Hükümleri BİRİNCİ AYIRIM Borçların İfası A. Genel olarak... 113 I. Şahsen ifa zorunluluğunun olmaması... 113 II. İfanın konusu... 113 1. Kısmen ifa... 113 2. Bölünemeyen borç... 114 3. Çeşit borcu... 114 4. Seçimlik borç... 115 5. Faiz... 115 B. İfa yeri... 116 C. İfa zamanı... 117 I. Süreye bağlanmamış borç... 117 II. Süreye bağlı borç... 117 1. Aya ilişkin sürelerde vade... 117 2. Diğer sürelerde vade... 118 3. Tatil günleri... 119 III. İş saatlerinde ifa... 119 IV. Sürenin uzatılması... 120 V. Erken ifa... 120 VI. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde... 121 1. İfada sıra... 121 2. İfa güçsüzlüğü... 121 D. Ödeme... 122 I. Ülke parası ile... 122 II. Mahsup... 123 1. Kısmen ödemede... 123 2. Birden çok borçta... 124 a. Borçlu ve alacaklının bildirimine göre...124 b. Kanuna göre...124 III. Makbuz ve senetlerin geri verilmesi... 125 1. Borçlunun hakkı... 125 2. Hükümleri... 126 3. Senedin geri verilememesi... 126 E. Alacaklının temerrüdü... 127 I. Koşulları... 127 II. Hükümleri... 128 1. Bir şeyin teslimine ilişkin edimlerde... 128 a. Tevdi hakkı...128
12 Türk Borçlar Kanunu b. Satma hakkı...128 c. Tevdi konusunu geri alma...129 2. Diğer edimlerde... 130 F. Diğer ifa engelleri... 130 İKİNCİ AYIRIM Borçların İfa Edilmemesinin Sonuçları A. Borcun ifa edilmemesi... 131 I. Giderim borcu... 131 1. Genel olarak... 131 2. Yapma ve yapmama borçlarında... 131 II. Sorumluluğun ve giderim borcunun kapsamı... 132 1. Genel olarak... 132 2. Sorumsuzluk anlaşması... 133 3. Yardımcı kişilerin fiillerinden sorumluluk... 134 B. Borçlunun temerrüdü... 135 I. Koşulları... 135 II. Hükümleri... 135 1. Genel olarak... 135 a. Gecikme tazminatı...135 b. Beklenmedik hâlden sorumluluk...136 2. Temerrüt faizi... 137 a. Genel olarak...137 b. Faizlerde, iratlarda ve bağışlamada temerrüt faizi...138 3. Aşkın zarar... 138 4. Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde... 139 a. Süre verilmesi...139 b. Süre verilmesini gerektirmeyen durumlar...139 c. Seçimlik haklar...140 d. Sürekli edimli sözleşmelerde...141 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Borç İlişkilerinin Üçüncü Kişilere Etkisi A. Alacaklıya halef olma... 142 B. Üçüncü kişinin fiilini üstlenme... 142 C. Üçüncü kişi yararına sözleşme... 143 I. Genel olarak... 143 II. Sorumluluk sigortalarında... 144 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Borçların ve Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, Zamanaşımı BİRİNCİ AYIRIM Sona Erme Hâlleri A. Asıl borca bağlı hak ve borçların sona ermesi... 145 B. İbra... 146 C. Yenileme... 146 I. Genel olarak... 146 II. Cari hesaplarda... 147 D. Birleşme... 147 E. İfa imkânsızlığı... 148 I. Genel olarak... 148 II. Kısmî ifa imkânsızlığı... 149 III. Aşırı ifa güçlüğü... 149 F. Takas... 150 I. Koşulları... 150 1. Genel olarak... 150 2. Kefalet hâlinde... 151 3. Üçüncü kişi yararına sözleşme hâlinde... 151
İçindekiler 13 4. Borçlunun iflâsı hâlinde... 152 II. Hükümleri... 152 III. Alacaklının rızasıyla takas edilebilir alacaklar... 153 IV. Takastan feragat... 153 İKİNCİ AYIRIM Zamanaşımı A. Süreler... 154 I. On yıllık zamanaşımı... 154 II. Beş yıllık zamanaşımı... 154 III. Sürelerin kesinliği... 156 IV. Zamanaşımının başlangıcı... 156 1. Genel olarak... 156 2. Dönemsel edimlerde... 157 V. Sürelerin hesaplanması... 158 B. Bağlı alacaklarda zamanaşımı... 158 C. Zamanaşımının durması... 159 D. Zamanaşımının kesilmesi... 160 I. Sebepleri... 160 II. Birlikte borçlulara etkisi... 160 III. Yeni sürenin başlaması... 161 1. Borcun ikrar edilmesi veya karara bağlanması hâlinde... 161 2. Alacaklının fiili hâlinde... 161 E. Davanın reddinde ek süre... 162 F. Taşınır rehni ile güvenceye bağlanmış alacakta... 162 G. Zamanaşımından feragat... 163 H. İleri sürülmesi... 164 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Borç İlişkilerinde Özel Durumlar BİRİNCİ AYIRIM Teselsül A. Müteselsil borçluluk... 165 I. Doğuşu... 165 II. Dış ilişki... 165 1. Hükümleri... 165 a. Borçluların sorumluluğu...165 b. Borçluların savunmaları...166 c. Borçluların bireysel davranışı...166 2. Borcun sona ermesi... 167 III. İç ilişki... 168 1. Paylaşım... 168 2. Alacaklıya halef olma... 168 B. Müteselsil alacaklılık... 169 İKİNCİ AYIRIM Koşullar A. Geciktirici koşul... 170 I. Genel olarak... 170 II. Koşulun askıda olduğu sıradaki durum... 170 III. Koşul gerçekleşinceye kadar elde edilen yararlar... 171 B. Bozucu koşul... 171 C. Ortak hükümler... 172 I. Koşulun gerçekleşmesi... 172 II. Dürüstlük kurallarına aykırı engelleme... 172 III. Yasak koşullar... 173
14 Türk Borçlar Kanunu ÜÇÜNCÜ AYIRIM Bağlanma Parası, Cayma Parası ve Ceza Koşulu A. Bağlanma parası... 174 B. Cayma parası... 174 C. Ceza koşulu... 175 I. Alacaklının hakları... 175 1. Cezanın sözleşmenin ifası ile ilişkisi... 175 2. Ceza ile zarar arasındaki ilişki... 176 3. Kısmî ifanın yanması... 176 II. Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi... 177 BEŞİNCİ BÖLÜM Borç İlişkilerinde Taraf Değişiklikleri BİRİNCİ AYIRIM Alacağın Devri A. Koşulları... 178 I. İradî devir... 178 1. Genel olarak... 178 2. Şekli... 178 II. Yasal veya yargısal devir ve etkisi... 179 B. Devrin hükümleri... 179 I. Borçlunun durumu... 179 1. İyiniyetle yapılan ifa... 179 2. İfadan kaçınma ve tevdi... 180 3. Borçluya ait savunmalar... 180 II. Öncelik hakları ve bağlı hakların geçişi... 181 III. Senet ve belgelerin teslimi ve bilgi verilmesi... 182 IV. Garanti... 182 1. Genel olarak... 182 2. İfaya yönelik devir... 183 3. Sorumluluğun kapsamı... 183 C. Özel hükümlerin saklılığı... 184 İKİNCİ AYIRIM Borcun Üstlenilmesi A. İç üstlenme sözleşmesi... 185 B. Dış üstlenme sözleşmesi... 185 I. Öneri ve kabul... 185 II. Önerinin bağlayıcılığı... 186 C. Borçlunun değişmesinin sonuçları... 187 I. Bağlı hak ve borçlar... 187 II. Savunmalar... 187 D. Sözleşmenin hükümsüzlüğü... 188 E. Borca katılma... 189 F. Malvarlığının veya işletmenin devralınması... 189 G. İşletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi... 190 H. Özel hükümlerin saklılığı... 191 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Sözleşmenin Devri ve Sözleşmeye Katılma A. Sözleşmenin devri... 192 B. Sözleşmeye katılma... 193
İçindekiler 15 İKİNCİ KISIM Özel Borç İlişkileri BİRİNCİ BÖLÜM Satış Sözleşmesi BİRİNCİ AYIRIM Genel Hükümler A. Tanımı ve hükümleri... 195 B. Yarar ve hasar... 196 İKİNCİ AYIRIM Taşınır Satışı A. Konusu... 198 B. Satıcının borçları... 198 I. Zilyetliğin devri... 198 1. Kural... 198 2. Devir ve taşıma giderleri... 199 3. Satıcının temerrüdü... 200 a. Kural ve ayrık durum...200 b. Giderim borcu ve kapsamı...200 II. Zapttan sorumluluk... 201 1. Konusu... 201 2. Yargılama usulü... 202 a. Davanın bildirimi...202 b. Mahkeme kararı olmaksızın satılanı verme...203 3. Alıcının hakları... 204 a. Tam zapt hâlinde...204 b. Kısmî zapt hâlinde...205 III. Ayıptan sorumluluk... 206 1. Konusu... 206 a. Genel olarak...206 b. Hayvan satışında...206 2. Sorumsuzluk anlaşması... 207 3. Alıcının bildiği ayıplar... 207 4. Gözden geçirme ve satıcıya bildirme... 208 a. Genel olarak...208 b. Hayvan satışında...209 5. Satıcının ağır kusurunun sonuçları... 209 6. Satılanın başka yerden gönderilmesi... 210 7. Alıcının seçimlik hakları... 211 a. Genel olarak...211 b. Satılanın yok olması veya ağır biçimde zarara uğraması...213 8. Dönmenin sonuçları... 213 a. Genel olarak...213 b. Birden çok mal satışında...214 9. Zamanaşımı... 215 C. Alıcının borçları... 216 I. Satış bedelinin ödenmesi ve satılanın devralınması... 216 II. Satış bedelinin belirlenmesi... 217 III. Satış bedelinin muacceliyeti ve faizi... 218 IV. Alıcının temerrüdü... 218 1. Satıcının dönme hakkı... 218 2. Zararın hesaplanması ve giderimi... 219 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Taşınmaz Satışı ve Satış İlişkisi Doğuran Haklar A. Şekil... 221 B. Satış ilişkisi doğuran haklar... 221 I. Süresi ve şerhi... 221
16 Türk Borçlar Kanunu II. Devredilmesi ve miras yoluyla geçmesi... 222 III. Önalım hakkı... 222 1. İleri sürülmesi... 222 2. Koşulları ve hükümleri... 223 3. Kullanılması ve hükümleri... 224 C. Taşınmaz satışı... 224 I. Koşullu satış ve mülkiyetin saklı tutulması... 224 II. Sorumluluk... 225 III. Yarar ve hasar... 226 IV. Taşınır satışına ilişkin kuralların uygulanması... 227 DÖRDÜNCÜ AYIRIM Bazı Satış Türleri A. Örnek üzerine satış... 228 I. Tanımı... 228 II. İspat yükü... 228 B. Beğenme koşuluyla satış... 229 I. Tanımı... 229 II. Hükümleri... 229 III. Deneme veya gözden geçirme... 230 1. Satıcının yanında... 230 2. Alıcının yanında... 231 C. Kısmî ödemeli satışlar... 231 I. Taksitle satış... 231 1. Tanımı, şekli ve içeriği... 231 2. Yasal temsilcinin rızası... 232 3. Sözleşmenin hüküm ve sonuçlarını doğurması ve geri alma açıklaması... 233 4. Tarafların hak ve borçları... 234 a. Peşinatı ödeme borcu ve sözleşmenin süresi...234 b. Alıcının def ileri...234 c. Satış bedelinin tamamen ödenmesi...235 5. Alıcının temerrüdü... 235 a. Satıcının seçimlik hakkı...235 b. Sözleşmeden dönme...236 c. Hâkimin müdahalesi...237 6. Yetkili mahkeme ve tahkim... 237 7. Uygulama alanı... 238 II. Ön ödemeli taksitle satış... 239 1. Tanımı, şekli ve içeriği... 239 2. Tarafların hak ve borçları... 240 a. Ödemelerin güvenceye bağlanması...240 b. Alıcının malın devrini isteme hakkı...240 c. Satış bedelinin ödenmesi...241 d. Satış bedelinin belirlenmesi...242 3. Sözleşmenin sona ermesi... 242 a. Cayma hakkı...242 b. Sözleşmenin süresi...243 c. Alıcının temerrüdü...244 4. Uygulama alanının sınırlanması... 244 III. Ortak hükümler... 245 D. Açık artırma yoluyla satış... 245 I. Tanımı... 245 II. Kurulması... 246 III. Hükümleri... 246 1. Artırmaya katılanın bağlandığı an... 246 a. Genel olarak...246 b. Taşınmazın açık artırma yoluyla satışında...247 2. Ödemenin peşin olması gereği... 248 3. Mülkiyetin geçmesi... 248 4. Zapttan ve ayıptan sorumluluk... 249 IV. Artırmanın iptali... 250
İçindekiler 17 İKİNCİ BÖLÜM Mal Değişim Sözleşmesi A. Tanımı... 251 B. Tâbi olduğu hükümler... 251 C. Zapttan ve ayıptan sorumluluk... 252 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Bağışlama Sözleşmesi A. Tanımı... 253 B. Bağışlama ehliyeti... 253 I. Bağışlayan için... 253 II. Bağışlanan için... 254 C. Kurulması... 255 I. Bağışlama sözü verme... 255 II. Elden bağışlama... 255 III. Koşullu bağışlama... 256 IV. Yüklemeli bağışlama... 256 V. Bağışlayana dönme koşullu bağışlama... 257 VI. Bağışlama önerisinin geri alınması... 258 D. Bağışlayanın sorumluluğu... 258 E. Bağışlamanın ortadan kalkması... 259 I. Bağışlamanın geri alınması... 259 II. Bağışlama sözü vermenin geri alınması ve ifadan kaçınma... 260 III. Geri alma hakkının süresi ve mirasçılara geçmesi... 261 IV. Bağışlayanın ölümü... 262 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kira Sözleşmesi BİRİNCİ AYIRIM Genel Hükümler A. Tanımı... 264 B. Kira süresi... 264 C. Kiraya verenin borçları... 265 I. Teslim borcu... 265 II. Vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu... 265 III. Yan giderlere katlanma borcu... 266 IV. Kiraya verenin kiralananın ayıplarından sorumluluğu... 267 1. Kiralananın teslim anındaki ayıplarından sorumluluk... 267 2. Kiralananın sonradan ayıplı hâle gelmesinden sorumluluk... 268 a. Genel olarak...268 b. Ayıbın giderilmesini isteme ve fesih...269 c. Kira bedelinin indirilmesi...269 d. Zararın giderimi...270 V. Üçüncü kişinin ileri sürdüğü haklar sebebiyle sorumluluk... 271 1. Zapttan sorumluluk... 271 2. Üçüncü kişinin sözleşmenin kurulmasından sonra üstün hak sahibi olması... 271 a. Kiralananın el değiştirmesi...271 b. Üçüncü kişinin sınırlı aynî hak sahibi olması...272 c. Tapu siciline şerh...272 D. Kiracının borçları... 273 I. Kira bedelini ödeme borcu... 273 1. Genel olarak... 273 2. İfa zamanı... 273 3. Kiracının temerrüdü... 274 II. Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu... 275 III. Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu... 276
18 Türk Borçlar Kanunu IV. Ayıpları kiraya verene bildirme borcu... 276 V. Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcu... 277 E. Özel durumlar... 278 I. Kiralananda yenilik ve değişiklik yapılması... 278 1. Kiraya veren tarafından... 278 2. Kiracı tarafından... 279 II. Alt kira ve kullanım hakkının devri... 280 III. Kira ilişkisinin devri... 281 IV. Kiralananın kullanılmaması... 281 1. Genel olarak... 281 2. Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi... 282 V. Takastan feragat yasağı... 283 F. Sözleşmenin sona ermesi... 284 I. Sürenin geçmesi... 284 II. Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde fesih bildirimi... 284 1. Genel olarak... 284 2. Taşınmaz ve taşınır yapı kiralarında... 285 3. Taşınır kiralarında... 286 III. Olağanüstü fesih... 286 1. Önemli sebepler... 286 2. Kiracının iflâsı... 287 3. Kiracının ölümü... 288 G. Kiralananın geri verilmesi... 288 I. Genel olarak... 288 II. Kiralananın gözden geçirilmesi ve kiracıya bildirme... 289 H. Kiraya verenin hapis hakkı... 290 I. Konusu... 290 II. Üçüncü kişilere ait olan eşya... 290 III. Hakkın kullanılması... 291 İKİNCİ AYIRIM Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları A. Uygulama alanı... 292 B. Bağlantılı sözleşme... 292 C. Kullanma giderleri... 293 D. Kiracının güvence vermesi... 294 E. Kira bedeli... 294 I. Genel olarak... 294 II. Belirlenmesi... 295 III. Dava açma süresi ve kararın etkisi... 296 IV. Kiracı aleyhine düzenleme yasağı... 297 F. Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi... 298 I. Bildirim yoluyla... 298 1. Genel olarak... 298 2. Bildirimin geçerliliği... 299 a. Şekil...299 b. Aile konutu...299 II. Dava yoluyla... 300 1. Kiraya verenden kaynaklanan sebeplerle... 300 a. Gereksinim, yeniden inşa ve imar...300 b. Yeni malikin gereksinimi...301 2. Kiracıdan kaynaklanan sebeplerle... 302 3. Dava süresinin uzaması... 303 4. Dava sebeplerinin sınırlılığı... 303 5. Yeniden kiralama yasağı... 304 6. Kiracının ölümünde sözleşmenin sürdürülmesi... 305
İçindekiler 19 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Ürün Kirası A. Tanımı... 306 B. Genel hükümlerin uygulanması... 306 C. Tutanak düzenleme... 307 D. Kiraya verenin borçları... 307 I. Teslim borcu... 307 II. Esaslı onarımlar... 308 E. Kiracının borçları... 308 I. Kira bedelini ve yan giderleri ödeme borcu... 308 1. Genel olarak... 308 2. Olağanüstü durumlarda kira bedelinden indirim... 309 II. Kiralananı kullanma ve işletme borcu... 310 III. Bakım borcu... 310 F. Alt kira ve kullanım hakkını devir yasağı... 311 G. Sözleşmenin sona ermesi... 312 I. Sona erme sebepleri... 312 1. Sürenin geçmesi... 312 2. Fesih bildirimi... 312 3. Olağanüstü fesih... 313 a. Önemli sebepler...313 b. Kiracının iflâsı...313 c. Kiracının ölümü...314 II. Sona ermenin sonuçları... 314 1. Geri verme... 314 2. Tutanağa geçirilmiş eşya... 315 3. Ürün ve yetişme giderleri... 316 4. Saman, gübre ve benzerleri... 317 H. Hayvan kirası... 317 I. Konusu... 317 II. Sorumluluk... 318 III. Fesih... 319 BEŞİNCİ BÖLÜM Ödünç Sözleşmeleri BİRİNCİ AYIRIM Kullanım Ödüncü A. Tanımı... 320 B. Hükümleri... 320 I. Ödünç alanın kullanım hakkı... 320 II. Bakım ve koruma giderleri... 321 III. Müteselsil sorumluluk... 321 C. Sona ermesi... 322 I. Amacı belirlenmiş kullanmada... 322 II. Amacı belirlenmemiş kullanmada... 323 III. Ödünç alanın ölümü... 323 İKİNCİ AYIRIM Tüketim Ödüncü A. Tanımı... 324 B. Hükümleri... 324 I. Faiz... 324 1. Genel olarak... 324 2. Faize ilişkin özel kurallar... 325 II. Zamanaşımı... 326 III. Ödünç alanın ödeme güçsüzlüğü... 326
20 Türk Borçlar Kanunu C. Para yerine verilen şeyler... 327 D. Geri verme zamanı... 327 ALTINCI BÖLÜM Hizmet Sözleşmeleri BİRİNCİ AYIRIM Genel Hizmet Sözleşmesi A. Tanımı... 328 B. Kurulması... 329 C. İşçinin borçları... 330 I. Bizzat çalışma borcu... 330 II. Özen ve sadakat borcu... 330 III. Teslim ve hesap verme borcu... 331 IV. Fazla çalışma borcu... 332 V. Düzenlemelere ve talimata uyma borcu... 332 VI. İşçinin sorumluluğu... 333 D. İşverenin borçları... 333 I. Ücret ödeme borcu... 333 1. Ücret... 333 a. Genel olarak...333 b. Fazla çalışma ücreti...334 c. İşin sonucundan pay alma...335 d. Aracılık ücreti...336 e. İkramiye...337 2. Ücretin ödenmesi... 337 a. Ödeme süresi...337 b. Ücretin korunması...338 3. İşgörme ediminin ifasının engellenmesi halinde ücret... 340 a. İşverenin temerrüdü halinde...340 b. İşçinin çalışmayı durdurması halinde...341 4. Ücret alacağının haczi, devri ve rehnedilmesi... 342 5. Parça başına veya götürü iş... 342 a. İş verme...342 b. Birim ücreti...343 II. İş araç ve malzemeleri... 344 III. Giderler... 344 1. Genel olarak... 344 2. Taşıma araçları... 345 3. Giderlerin ödenmesi... 346 IV. İşçinin kişiliğinin korunması... 347 1. Genel olarak... 347 2. Ev düzeni içinde çalışmada... 348 3. Kişisel verilerin kullanılmasında... 349 V. Ceza koşulu ve ibra... 349 VI. Tatil ve izinler... 350 1. Hafta tatili ve iş arama izni... 350 2. Yıllık izin... 351 a. Süresi...351 b. İndirimi...351 c. Kullanılması...352 d. Ücreti...353 VII. Hizmet belgesi... 354 E. Sınaî ve fikrî mülkiyet hakkı... 354 F. Hizmet ilişkisinin devri... 355 I. İşyerinin tamamının veya bir bölümünün devri... 355 II. Sözleşmenin devri... 356 G. Sözleşmenin sona ermesi... 357 I. Belirli süreli sözleşmede... 357 II. Belirsiz süreli sözleşmede... 358 1. Genel olarak fesih hakkı... 358
İçindekiler 21 2. Fesih bildirim süresi... 359 a. Genel olarak...359 b. Deneme süresi içinde...360 III. Feshe karşı koruma... 360 IV. Derhâl fesih... 361 1. Koşulları... 361 a. Haklı sebepler...361 b. İşverenin ödeme güçsüzlüğüne düşmesi...362 2. Sonuçları... 363 a. Haklı sebeple fesihte...363 b. Haklı sebebe dayanmayan fesihte...363 c. İşçinin haksız olarak işe başlamaması veya işi bırakması...364 V. İşçinin veya işverenin ölümü... 365 1. İşçinin ölümü... 365 2. İşverenin ölümü... 365 VI. Sözleşmenin sona ermesinin sonuçları... 366 1. Borçların muaccel olması... 366 2. Geri verme yükümlülüğü... 367 VII. Rekabet yasağı... 368 1. Koşulları... 368 2. Sınırlandırılması... 368 3. Aykırı davranışların sonuçları... 369 4. Sona ermesi... 370 İKİNCİ AYIRIM Pazarlamacılık Sözleşmesi A. Tanımı ve kurulması... 371 I. Tanımı... 371 II. Kurulması... 371 B. Pazarlamacının yükümlülük ve yetkileri... 372 I. Yükümlülükleri... 372 II. Garanti... 373 III. Yetkileri... 373 C. İşverenin özel yükümlülükleri... 374 I. Faaliyet alanı... 374 II. Ücret... 375 1. Genel olarak... 375 2. Komisyon... 375 3. Pazarlama faaliyetinin engellenmesi... 376 III. Harcamalar... 377 IV. Hapis hakkı... 377 D. Sona ermesi... 378 I. Özel fesih süresi... 378 II. Özel sonuçlar... 379 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Evde Hizmet Sözleşmesi A. Tanımı ve çalışma koşulları... 380 I. Tanımı... 380 II. Çalışma koşullarının bildirilmesi... 380 III. İşçinin özel borçları... 381 1. İşin yapılması... 381 2. Malzeme ve iş araçları... 381 IV. İşverenin özel borçları... 382 1. Ürünün kabulü... 382 2. Ücret... 382 a. Ödenmesi...382 b. Çalışmanın engellenmesi durumunda...383 V. Sona ermesi... 384 B. Genel hükümlerin uygulanması... 384
22 Türk Borçlar Kanunu YEDİNCİ BÖLÜM Eser Sözleşmesi A. Tanımı... 385 B. Hükümleri... 385 I. Yüklenicinin borçları... 385 1. Genel olarak... 385 2. Malzeme bakımından... 386 3. İşe başlama ve yürütme... 387 4. Ayıp sebebiyle sorumluluk... 388 a. Ayıbın belirlenmesi...388 b. İşsahibinin seçimlik hakları...389 c. İşsahibinin sorumluluğu...390 d. Eserin kabulü...390 e. Zamanaşımı...391 II. İşsahibinin borçları... 392 1. Bedelin muacceliyeti... 392 2. Bedel... 393 a. Götürü bedel...393 b. Değere göre bedel...394 C. Sözleşmenin sona ermesi... 395 I. Yaklaşık bedelin aşılması... 395 II. Eserin yok olması... 396 III. Tazminat karşılığı fesih... 396 IV. İşsahibi yüzünden ifanın imkânsızlaşması... 397 V. Yüklenicinin ölümü veya yeteneğini kaybetmesi... 398 SEKİZİNCİ BÖLÜM Yayım Sözleşmesi A. Tanımı... 399 B. Şekli... 399 C. Hükümleri... 400 I. Yayımlatma hakkının geçişi ve sorumluluk... 400 II. Yayımlatanın tasarruf hakkı... 400 III. Basım sayısı ve baskı adedinin belirlenmesi... 401 IV. Çoğaltma ve dağıtım... 402 V. Düzeltme ve iyileştirme... 403 VI. Birarada basım ve ayrı ayrı yayım... 403 VII. Çeviri hakkı... 404 VIII. Bedel isteme hakkı... 404 1. Bedelin belirlenmesi... 404 2. Bedelin ödenme zamanı, satış hesapları ve bedelsiz alma hakkı... 405 D. Sona ermesi... 406 I. Eserin yok olması... 406 II. Basılanın yok olması... 407 III. Kişisel sebeplerle sona ermesi... 407 E. Sipariş üzerine yayım sözleşmesi... 408 DOKUZUNCU BÖLÜM Vekâlet İlişkileri BİRİNCİ AYIRIM Vekâlet Sözleşmesi A. Tanımı... 409 B. Kurulması... 409 C. Hükümleri... 410 I. Vekâletin kapsamı... 410 II. Vekilin borçları... 411 1. Talimata uygun ifa... 411
İçindekiler 23 2. Şahsen ifa, sadakat ve özen gösterme... 411 a. Genel olarak...411 b. İşin üçüncü kişiye gördürülmesi hâlinde...412 3. Hesap verme... 413 4. Edinilen hakların vekâlet verene geçişi... 413 III. Vekâlet verenin borçları... 414 IV. Birlikte vekâlet verenlerin ve birlikte vekillerin sorumluluğu... 414 D. Sona ermesi... 415 I. Sebepleri... 415 1. Tek taraflı sona erdirme... 415 2. Ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflâs... 416 II. Hükümleri... 416 İKİNCİ AYIRIM Kredi Mektubu ve Kredi Emri A. Kredi mektubu... 417 B. Kredi emri... 418 I. Tanımı ve şekli... 418 II. Kredi emrinden yararlananın ehliyetsizliği... 418 III. Kredi emri verilenin önel vermesi... 419 IV. Taraflar arasındaki ilişki... 419 ÜÇÜNCÜ AYIRIM Simsarlık Sözleşmesi A. Tanımı ve şekli... 420 B. Ücret... 420 I. Hak etme zamanı... 420 II. Ücretin belirlenmesi... 421 III. Simsarın haklarını kaybetmesi... 421 IV. Evlenme simsarlığı... 422 V. Ücretten indirim... 422 ONUNCU BÖLÜM Vekâletsiz İşgörme A. İşgörenin hak ve borçları... 423 I. İşin görülmesi... 423 II. Sorumluluk... 423 III. İşgörenin ehliyetsizliği... 424 B. İşsahibinin hak ve borçları... 425 I. İşin işsahibinin menfaatine yapılması hâlinde... 425 II. İşin işgörenin menfaatine yapılması hâlinde... 425 III. İşin işsahibi tarafından uygun bulunması hâlinde... 426 ONBİRİNCİ BÖLÜM Komisyon Sözleşmesi A. Alım veya satım komisyonculuğu... 427 I. Tanımı... 427 II. Komisyoncunun borçları... 427 1. Bildirme ve sigortalama borcu... 427 2. Özen borcu... 428 3. Vekâlet verenin belirlediği bedel... 429 4. Veresiye satma ve teslim almadan ödeme... 429 5. Komisyoncunun garantisi... 430 III. Komisyoncunun hakları... 431 1. Ödediği paralar ve yaptığı giderler... 431 2. Komisyon ücreti... 431 a. İsteme hakkı...431 b. Kaybedilmesi...432
24 Türk Borçlar Kanunu 3. Hapis hakkı... 432 4. Malın açık artırmayla satılması... 433 5. Komisyoncunun kendisiyle işlem yapması... 434 a. Bedel ve ücret...434 b. İşlemi kendisiyle yapmış sayılma...434 c. İşlemi kendisiyle yapma hakkının düşmesi...435 B. Diğer komisyon işleri... 435 ONİKİNCİ BÖLÜM Ticarî Temsilciler, Ticarî Vekiller ve Diğer Tacir Yardımcıları A. Ticarî temsilci... 437 I. Tanımı ve yetki verilmesi... 437 II. Temsil yetkisinin kapsamı... 438 III. Temsil yetkisinin sınırlandırılması... 438 IV. Temsil yetkisinin sona ermesi... 439 B. Ticarî vekil... 440 C. Diğer tacir yardımcıları... 440 D. Rekabet yasağı... 441 E. Ticarî temsilcilerin, ticarî vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi... 442 ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM Havale A. Tanımı... 444 B. Hükümleri... 444 I. Havale eden ile havale alıcısı arasındaki ilişki... 444 II. Havale ödeyicisinin borcu... 445 III. İfa edilmeme halinde bildirim... 446 C. Geri alma... 446 D. Kıymetli evrak konusunda havale... 447 ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM Saklama Sözleşmeleri A. Genel saklama sözleşmesi... 448 I. Tanımı... 448 II. Saklatanın borçları... 448 III. Saklayanın borçları... 449 1. Kullanım yasağı... 449 2. Geri verme... 449 a. Genel olarak...449 b. Özel durumlar...450 c. Geri verme yeri...451 3. Saklayanların sorumluluğu... 451 4. Üçüncü kişilerin iddiaları... 451 IV. Güvenilir kişiye bırakma... 452 B. Mislî şeylerin saklanması... 452 C. Ardiyeciye bırakma... 453 I. Senet çıkarma... 453 II. Ardiyecinin saklama borcu... 453 III. Bırakılan şeylerin karışması... 454 IV. Ardiyecinin hakları... 455 V. Malların geri verilmesi... 455 D. Konaklama yeri, garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlere bırakma... 456 I. Konaklama yeri işletenlerin sorumluluğu... 456 1. Koşulları ve kapsamı... 456 2. Kıymetli eşya... 457 3. Sorumluluğun kalkması... 457 II. Garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlerin sorumluluğu... 458 III. Hapis hakkı... 459
İçindekiler 25 ONBEŞİNCİ BÖLÜM Kefalet Sözleşmesi A. Tanımı... 460 B. Koşulları... 460 I. Asıl borç... 460 II. Şekil... 461 III. Eşin rızası... 462 C. İçeriği... 463 I. Türlerine göre... 463 1. Âdi kefalet... 463 2. Müteselsil kefalet... 464 3. Birlikte kefalet... 465 4. Kefile kefil ve rücua kefil... 466 II. Ortak hükümler... 467 1. Kefil ile alacaklı arasındaki ilişki... 467 a. Sorumluluğun kapsamı...467 b. Kefilin takibi...468 c. Def iler...469 d. Özen gösterme, rehin ve borç senetlerinin teslimi...470 e. Ödemenin kabulünü isteme...472 f. Bildirim, iflâsta ve konkordatoda kayıt...472 2. Kefil ile borçlu arasındaki ilişki... 473 a. Güvence verilmesini ve borçtan kurtarılmasını isteme hakkı...473 b. Kefilin rücu hakkı...474 c. Kefilin bildirim yükü...475 D. Sona ermesi... 476 I. Kanun gereğince... 476 II. Kefaletten dönme... 477 III. Süreli kefalette... 478 IV. Süreli olmayan kefalette... 478 V. Çalışanlara kefalette... 479 E. Uygulama alanı... 480 ONALTINCI BÖLÜM Kumar ve Bahis A. Alacağın dava ve takip edilememesi... 481 B. Borç senedi verme ve isteyerek ödeme... 481 C. Piyango ve diğer şans oyunları... 482 ONYEDİNCİ BÖLÜM Ömür Boyu Gelir ve Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri BİRİNCİ AYIRIM Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi A. Tanımı... 483 B. Şekli... 484 C. Gelir alacaklısının hakları... 484 I. Hakkın kullanılması... 484 II. Devredilebilmesi... 485 İKİNCİ AYIRIM Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi A. Tanımı... 486 B. Şekli... 486 C. Güvencesi... 487 D. Konusu... 487 E. İptali ve tenkisi... 488
26 Türk Borçlar Kanunu F. Sona ermesi... 489 I. Önel verilerek fesih... 489 II. Önel verilmeksizin fesih... 489 III. Bakım borçlusunun ölümü... 490 G. Devredilemezlik, iflâs ve haciz hâlinde istem... 491 ONSEKİZİNCİ BÖLÜM Âdi Ortaklık Sözleşmesi A. Tanımı... 492 B. Ortaklar arasındaki ilişki... 492 I. Katılım payı... 492 II. Kazanç ve zarar... 493 1. Kazancın paylaşılması... 493 2. Kazanç ve zarara katılma... 493 III. Ortaklığın kararları... 494 IV. Ortaklığın yönetimi... 495 V. Ortaklar arasındaki sorumluluk... 495 1. Rekabet yasağı... 495 2. Ortakların yaptıkları giderler ve işler... 496 3. Özen borcu... 497 VI. Yönetim yetkisinin kaldırılması ve sınırlanması... 497 VII. Yönetici ortaklar ile diğer ortaklar arasındaki ilişki... 498 1. Genel olarak... 498 2. Ortaklık işlerini inceleme... 499 VIII. Ortaklar arasındaki ve ortaklık yapısındaki değişiklikler... 499 1. Yeni ortak alımı ve alt katılım... 499 2. Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma... 500 a. Genel olarak...500 b. Ortaklık payının tasfiyesi...501 c. Malvarlığının yetersizliği...502 d. Tamamlanmamış işler...502 C. Ortakların üçüncü kişilerle ilişkisi... 503 I. Temsil... 503 II. Temsilin sonuçları... 504 D. Ortaklığın sona ermesi... 504 I. Sona erme sebepleri... 504 1. Genel olarak... 504 2. Belirsiz süreli ortaklık... 506 II. Sona ermenin ortaklığın yönetimine etkisi... 506 III. Tasfiye... 507 1. Katılım payı için yapılacak işlem... 507 2. Kazanç ve zararın paylaşımı... 508 3. Tasfiye usulü... 508 IV. Üçüncü kişilere karşı sorumluluk... 509 Türk Medenî Kanunu ile ilişkisi... 510 Yürürlükten kaldırılan Kanun... 510 Yürürlük... 510 Yürütme... 510 Karşılaştırma Tablosu... 511 Kavramlar Dizini... 527