Asya Pasifik Dairesi

HİNDİSTAN Doğal Taş Sektörü YERİNDE PAZAR ARAŞTIRMASI Hazırlayanlar Tülay UYANIK Uzman Sinan YÜZAL Uzman Asya Pasifik Dairesi Nisan 2011 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

İÇİNDEKİLER Sayfa 1. HINDISTAN DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ...3 2. HINDISTAN DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ...5 2.1. Üretim ve Rezervler... 6 2.2. İhracat... 10 2.3. İthalat... 12 3. TÜRKIYE HINDISTAN DOĞAL TAŞ DIŞ TICARETI... 14 3.1. İhracat... 14 3.2. İthalat... 15 4. PAZARA GIRIŞ... 16 4.1. Pazara Giriş Koşulları... 16 4.2. Dağıtım Kanalları... 17 4.3. Gümrük Vergileri ve Diğer Engeller... 18 4.4. Ödeme Şekilleri... 20 4.5. Nakliye... 20 4.6. Firma Bulma... 20 4.7. Fuarlar... 21 5. YARARLI ADRESLER... 21 6. HINDISTAN DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ ANKET ÇALIŞMASI... 22 İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 2

1. Hindistan Doğal Taş Sektörüne Genel Bakış 1,2 milyar toplam nüfusu ve 250 milyonluk orta sınıfı ile Hindistan, gelişmekte olan ülkeler arasında hızlı gelişen, büyük bir pazardır. Çin den sonra Asya kıtasının en önemli ekonomik gücü olan Hindistan, Türk firmaları için çok sayıda sektörde işbirliği olanağı ve ihracat potansiyeli barındırmaktadır. Ülke, satın alma gücü paritesine göre ABD, Çin ve Japonya nın ardından dünyanın en büyük 4. ekonomisidir. 2008 yılının ikinci yarısından itibaren etkili olmaya başlayan küresel mali krizde en iyi performans gösteren ekonomiler arasında değerlendirilmekte olan Hindistan ın, 2020 yılında GSYİH açısından dünyanın en önemli ekonomileri arasında olması beklenmektedir. Diğer taraftan ülke 2010 yılında BRIC * ülkeleri arasında Çin den sonra GSYİH nın en fazla arttığı ülke olmuştur. Ekonominin gelişmesine bağlı olarak Hindistan ın sanayi üretimi, yatırımları ve dış ticaretinde de artış beklenmektedir. Tablo 1: Hindistan ın Temel Sosyal ve Ekonomik Göstergeleri Başkenti Yeni Delhi Başlıca Şehirleri Mumbai, Kalküta, Delhi, Chennai, Bangalore Nüfusu (2010) 1,184 milyar Para Birimi (2010) Rupi, (1 ABD $ = 43,5 Rupi) GSYİH (2009) 1.296,3 milyar $ Kişi Başına GSYİH (2009) 3.230 $ İhracat (2009) 168 milyar $ İthalat (2009) 274 milyar $ Resmi Web Sitesi www.india.gov.in Kaynak: Hindistan Ülke Masası Raporu, www.igeme.gov.tr Türkiye ile Hindistan arasındaki ticaret hacmi son dönemde artış seyri izlemesine rağmen, ticaret dengesi sürekli olarak ülkemiz aleyhinedir. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2008 yılında 3 milyar dolara ulaşmıştır. 2009 yılında ise dış ticaret hacmi bir önceki yıla göre %23 azalmıştır. 2009 yılında Türkiye Hindistan a 411 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirirken Hindistan dan 1,9 milyar dolar tutarında ithalat gerçekleştirmiştir. 2010 yılında ise dünya ticaretindeki olumlu hava Türkiye Hindistan dış ticaretini de etkilemiş ve ticaret hacmimiz 2008 yılındaki artışın da üzerine çıkarak %74 oranında artarak 4 milyar dolara ulaşmıştır. Hindistan, büyüyen ekonomisine paralel olarak altyapı ve üstyapı yatırımlarının arttığı, tüketim potansiyelinin yükseldiği bir ülke konumundadır. Ekonomi ve dış ticaret açısından gelecekte adından daha fazla söz ettirecek olan Hindistan ile Türkiye arasındaki dış ticaret hacmi iki ülke potansiyelinin çok altındadır. İki ülke arasındaki potansiyeli harekete geçirmek için Türkiye ile Hindistan arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalanması konusunda görüşmeler devam etmektedir. Doğal taş sektörü, Hindistan ithalatında ve Türkiye nin ihracatında potansiyel arz eden sektörler arasında yer almaktadır. Bu nedenle Türk doğal taşının pazar potansiyeli yerinde tespit edilmesi ve Hindistan doğal taş sektörünün incelenmesi amacıyla Merkezimiz tarafından doğal taş sektörü yerinde pazar araştırması yapılmıştır. Çalışma kapsamında India Stonemart 2011 Doğal Taş Sektör Fuarı na bir bilgilendirme standı ile katılım sağlanmıştır. Fuarda doğal taş sektörü, inşaat malzemeleri, dekorasyon ürünleri, müteahhitlik, taş işleme makineleri ve ekipmanları, taş işlemede kullanılan kimyasallar, maden ocakları için makine ve aletler ve iş güvenliği alanlarında * BRIC ülkeleri; Brezilya, Rusya Federasyonu, Hindistan, Çin İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 3

faaliyet gösteren 7 ülkeden 310 dan fazla firma katılım sağlamıştır. Türkiye bu fuara 25 firma ile Milli Katılım sağlamıştır. Pazar araştırmasına konu olan doğal taş sektörüne yönelik olarak, ilgili kamu ve özel sektör kuruluşunun yanı sıra yaklaşık 100 adet yerli üretici/ihracatçı, ithalatçı ve dağıtıcı firmayla da görüşmeler yapılmış, sektörlerde pazarın durumu, pazara hakim rakip ülkeler, sektöre uygulanan genel mevzuat, lojistik imkanları, nakliye giderleri, mallarla ilgili tüketici öncelikleri gibi konularda kendilerinden bilgi alınmıştır. Aynı zamanda Hindistan da lojistik alanında iş yapan Türk firmaları ile de görüşmeler yapılmış, Hindistan ile ilgili ticaret fırsatları, Hindistan pazarına giriş ve lojistik konularındaki tecrübelerinden istifade edilmiştir. Bilgi alışverişinde bulunulan kurumlar arasında Hindistan Doğal Taş Sektörünü yönlendiren Doğal Taş Geliştirme Merkezi (Centre for Development of Stones CDOS), Rajasthan Eyaleti Sanayi Geliştirme ve Yatırım Ajansı (RIICO Rajasthan State Industrial Development & Investment Corporation Ltd), Jodpur Taş Üreticileri Derneği (Jodpur Stone Park Industries Association), Hindistan Mühendislik Ürünleri İhracatı Geliştirme Kurulu Project (Exports Promotion Council Of India) ve Rajasthan Eyaleti Gayrimenkul Geliştirme Kurumu bulunmaktadır. Hindistan pazarında faaliyet gösteren yerel firmalar, bu pazarda çalışan yabancı (özellikle Çinli ve İtalyan) tedarikçiler ve Türk firmaları, Hindistan pazarının büyüklüğü, pazardaki fırsatlar konusunda memnuniyetlerini ifade etmişlerdir. Hindistan pazarının krizden etkilenmediğini ve büyümeye devam ettiğini belirtmişlerdir. Ancak firmaların tamamı, Hindistan pazarındaki en önemli problemin İthalat Lisansı ve İthalat Kotaları olduğunu dile getirmiştir. Hindistan da Türk doğal taşının pazarda bilindiği ve özellikle geniş renk skalası, kalitesi ve uygun fiyatı nedeniyle tercih edildiği görülmüştür. Hintli yetkililer, Türk doğal taş üreticilerini Hindistan daki fuarlar dışında Dubai deki ve İtalya daki fuarlardan tanıdıklarını ve bu fuarlarda yaptıkları bağlantılar ile Türkiye ile ticaret yaptıklarını belirtmişlerdir. Aynı zamanda Türkiye de düzenlenen ve alanındaki en önemli fuarlardan biri olan İzmir Mermer Fuarı nı da ziyaret ettiklerini ve katılımcı olarak yer aldıklarını belirtmişlerdir. Türkiye ile Hindistan arasındaki coğrafi uzaklık, zaman zaman Türk firmalarının bu pazara ve bu pazarı araştırmaya olan ilgilerini azaltsa da, Türk lojistik firmaları ile yapılan görüşmelerde Hindistan la olan doğal taş (özellikle mermer) ticaretimiz sayesinde deniz nakliyesinin geliştiği ve Türkiye ile Hindistan arasındaki ticaret açısından nakliyenin çok ciddi bir engel teşkil etmediği görülmüştür. Türkiye den Hindistan a 40 feetlik bir konteynırın nakliyesi 15 20 gün sürmekte ve navlun bedeli 2.000 ila 2.500 dolar arasında değişmektedir. Ürün nakliyesinde tek sorun Hindistan limanlarındaki altyapı yetersizliğinden kaynaklanan gecikmelerdir. Çalışmanın yapıldığı Jaipur, Rajasthan Eyaleti nin en önemli doğal taş merkezidir. Rajasthan eyaletinin merkezi olan Jaipur, pembe renkli taşlardan yapılmış olması nedeniyle Pink City olarak da bilinir. Hindistan da özellikle ithalat lisansına sahip ve yeterli kotası olan, sektörüne hakim dağıtıcı/ithalatçı bir firma ile çalışmak, özellikle Türk doğal taş ürünlerinin pazardaki payının artırılmasında önem arz etmektedir. Hindistan pazarında ithalat lisansı bulunmayan veya iyi bir dağıtım ağı bulunmayan firma ile çalışmak imkansızdır. Hindistan pazarına girişte önem arz eden temel hususlar şunlardır; İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 4

Fiyat; Hindistanlı girişimciler, fiyata karşı çok duyarlıdırlar. Fiyat üzerine pazarlıklar (müzakereler) uzun sürmektedir. Ülkenin yüzölçümünün ve nüfusunun büyük olması nedeniyle iyi bir dağıtım ağına sahip olmak gereklidir. Özellikle büyük projelerde Türk doğal taşının kullanılması, sektörde tanınmış mimarlar tarafından Türk doğal taşının tercih edilmesi firmalarımızın ürünlerine olan talebi artıracaktır. Pazar araştırması çerçevesinde, firmalarla yapılan görüşmelerde özellikle mermer konusunda dünya pazarlarında marka olmuş İtalya ve çok ucuz maliyetlerle iş yapan Çin in önde olduğu vurgulanmıştır. İran ve İspanya da diğer önemli rakiplerimiz olarak öne çıkmıştır. Hindistan ın, Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması bulunmamaktadır. Bu konuda görüşmeler devam etmekte olup, yakın bir gelecekte iki ülke arasında imzalanacak Serbest Ticaret Anlaşması nın bu ülke ile olan dış ticaretimizi artıracağı düşünülmektedir. Ancak Hindistan ın Avrupa Birliği ile yakın dönemde imzalaması beklenen Serbest Ticaret Anlaşmasının, Türk ihracatçısına büyük zarar vereceği ve firmalarımız açısından pazarda ciddi kan kaybına sebep olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle Hindistan a yapılan ihracatta vergi yükünün azaltılması ve Asya pazarındaki ticaretimizin azalmaması için Serbest Ticaret Anlaşması nın en kısa zamanda imzalanması gereklidir. Hindistan ın nüfus ve sanayi gelişiminin yarattığı potansiyelin yanı sıra, Hindistan ın diğer Asya ülkelerine giriş açısından da bir kapı olduğu unutulmamalıdır. Çalışma sonucunda elde edilen bilgiler, incelenen doğal taş sektörünün, Hindistan a ihracatımızı artırmada doğru bir seçim olduğunu bir kez daha göstermiştir. Pazar araştırmasında incelenen doğal taş sektörüne ilişkin ayrıntılı bilgiler sonraki bölümlerde detaylı olarak incelenmiştir. 2. Hindistan Doğal Taş Sektörü Hindistan doğal taş sektörü, üretim, istihdam, yatırım ve ihracat açısından Hindistan daki en önemli sanayilerden biridir. Doğal taş çeşitleri arasında pazarda en fazla tüketileni mermerdir. Başlıca tüketim alanları, inşaat sektörü, güzel sanatlar ve dekorasyon olan doğal taşların, en geniş kullanım alanını inşaat sektörü teşkil eder. Binaların iç ve dış kaplamaları, dekorasyon işleri, anıtlar, heykeller ile süs ve hediyelik eşya imalatı önemli tüketim alanlarını oluşturur. Özellikle binaların iç kısımlarında yer döşemesi ve duvar kaplaması olarak, merdiven basamaklarında, sütunlarda, şöminelerde, mutfak ve banyolarda kullanılır. İç dekorasyon malzemesi olarak masa, sehpa ve çeşitli mobilyaların üretiminde kullanılır. Hediyelik eşya ve el sanatları alanında ise, vazo, biblo, avize, şekerlik, kül tablası vs. yapımında özellikle renkli mermerler kullanılmaktadır. Mezar ve mezar taşlarında da önemli miktarda mermer tüketilmektedir. Sektör uzmanlarının tahminlerine göre, Hindistan da sadece mermer konusunda 10 milyon civarında potansiyel tüketici bulunmaktadır. Bunun dışında toplam doğal taş tüketicilerinin 100 milyon kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir. İç piyasadaki doğal taş tüketicileri, inşaat sektörü, müteahhitler, iç mimarlar, büyük oteller ve son kullanıcılar olarak sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırmada özellikle yüksek alım gücüne sahip olan son tüketiciler, kaliteden ziyade farklı ve özel ürün aradıkları için fiyatı yüksek de olsa satın alma eğilimindedirler. Bu nedenle pazarda İtalya menşeli mermerler, kaliteli olmasa da marka olması sebebiyle çok yüksek fiyatlara satılabilmektedir. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 5

Hindistan da doğal taş alıcıları, organize ve organize olmayan iki gruba ayrılabilir. Her iki grupta da, alım süreci iki şekilde olur; Son tüketiciler, mağaza ve showroomlarda doğrudan kişisel tercihlerine ve satın alma motivasyonlarına göre satış yerinde karar vermektedirler. Satın alma yetkilileri (mimarlar, iç mimarlar) malzemeyi kullanacakları yere göre (özel konut veya iş merkezi inşası) karar verir ve satın alırlar. Büyük projelerde kullanılacak malzeme seçiminde, şartnamede yer alan teknik ve estetik özellikler önemlidir. Şartnameye uygun olması için satın alma yetkilileri seçimlerini şartnameye göre yaparlar. Hindistan iç pazarında ürünler üç grupta toplanabilir. Bunlar Yüksek katma değerli ürünler: Bu grupta ithal mermer ve diğer doğal taşlar dışında, kaliteli Hint mermeri ve doğal taşlar da yer almaktadır. Genellikle özel projeler için olan ürünlerdir. Orta kaliteli ürünler: Orta ve üst sınıfı hedefleyen yerli ve ithal ürünler Düşük kaliteli ürünler: Yerli üretim ve düşük gelir seviyesine hitap eden ürünlerdir. Aşağıdaki tabloda araştırmaya konu olan doğal taşların detayları verilmiştir. Tablo 2: Pazar Araştırmasına Konu olan Doğal Taşlar GTİP No ÜRÜN ADI 2515.11 Mermer ve Traverten (Ham/Kabaca Yontulmuş) 2515.12 Mermer ve Traverten (Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş) 2515.20 Ekosin ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Kireçli Taslar 2516.11 Granit (Ham/Kabaca Yontulmuş) 2516.12 Granit; Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş 2516.20 Gre 2516.90 Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 6802.10 Karo, Küp vb. Eşya (Suni Olarak Boyanmış Granül ve Küçük Parçalar) 6802.21 Mermer, Traverten ve Su Mermeri (Yontulmuş/Kesilmiş) 6802.23 Granit; Yontulmaya Elverişli 6802.29 Diğer Taşlar; Yontulmaya Elverişli 6802.91 Mermer, Traverten ve Su Mermeri (İşlenmiş/Yontulmamış) 6802.92 Diğer Kalkerli Taşlar 6802.93 Granit 6802.99 Diğer Taşlar 2.1. Üretim ve Rezervler Dünyanın 7. büyük yüzölçümüne sahip olan Hindistan, doğal taş konusunda geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Doğal taş çeşitleri arasında granit, mermer, kum taşı, kireç taşı, kayrak taşı ve kuvarsit yer almaktadır. Mermer rezervlerinin yoğunlaştığı bölgeler: Rajasthan eyaleti, Gujarat eyaleti, Madhya Pradesh eyaleti, Haryana ve Andhra Pradesh eyaletleridir. Rajasthan eyaleti, Hindistan ın toplam mermer üretiminin %90 ını elinde bulunduran önemli bir mermer deposudur. Gujarat ve Madyha Pradesh eyaletleri özellikle ince taneli mermer üretiminde İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 6

öndedir. Bihar, Jammu Kaşmir, Maharashtra, Sikkim, Uttar Pradesh ve Bengal eyaletlerinde ise yeni mermer çeşitleri üretilmeye başlamıştır. Hindistan da yerli sanayi, üretim teknikleri alanında oldukça gelişmiştir. Özellikle blok üretimi, plaka kesimi, kaldırım taşları, fayans, anıt yapımı, mezar taşı yapımı, heykeller ve peyzaj uygulamaları konusunda sektör ileridir. 2005 2015 döneminde, Hindistan da orta ve zengin sınıf nüfusunun %300, genç nüfusun (15 25 arası) ise %11 artması beklenmektedir. Bu durum, özellikle iç dekorasyonda farklı ürün tasarımında kullanılan mermere olan talebi de artıracaktır. Tier 1 ve Tier 2 * şehirlerinin ortaya çıkması, yükselen gelir ve artan farkındalığa bağlı olarak, gelecekte inşaat sektörü ve lüks inşaat malzemeleri büyüme için anahtar olacaktır. Hindistan da doğal taş sektörü konusunda önde gelen eyaletler ve rezervlerin bulunduğu bölgeler tabloda özetlenmiştir. Tablo 3: Eyaletler Bazında Doğal Taş Rezervleri Eyaletler Taş Çeşitleri Bölge Rajasthan Eyalette özellikle mermer yoğunluktadır. Bunun dışında geniş granit, kumtaşı, kayrak taşı, kireç taşı rezervleri bulunmaktadır. Makarana mermeri en bilinen çeşittir. Andhra Pradesh Tamil Nadu Karnataka Orissa Eyalet, Hindistan daki en büyük granit rezervlerine sahiptir. Bunun dışında kayrak taşı, mermer ve kireç taşı rezervleri bulunmaktadır. Eyalet, granit rezervleri konusunda önde gelen eyaletler arasındadır. Eyalette 100 den fazla kayaç çeşidi bulunmaktadır. Özelikle granit rezervleri yoğundur. Eyalette nadir bulunan granit rezervleri vardır. Oriyan graniti en bilinen çeşit olup siyah, gri, Makarana, Kishangarh, Rajsamand, Udaipur, Banswara, Jaipur, Abu Road, Churu Tekkali, Palasa, Srikakulam, Guntoor, Kalawala, Karimnagar,Mulangor, Huzurabad, Somaram, Warangal, Chilakaluriopet, Madanapali, Adoni, Sajjapuram, Nathenla, Gurujepalli, Rayadurga, Kazipet Kunnam, Karasanur, Idayapatti, Salem, Vevanur, Akkarapatti, Rasipuram, Koli, Vikramasinghapuram, Ambasamudhram, Valliyur, Iruthalam, Rajapalayam, Sivangana, Theni, Virudhunagar, Thakkalai Mangalguda, Bellary, Narayanpura, Purthagiri, Sawandurga, Ramnagaram, Raichur, Sira, Tumkur, Taluk, Shahpur, Uduvagere, Ilkal, Hungud, Bijapur, Kiyadikuppa Koraput, Ganjam, Saipala, Kalahandi, Jeypore, Hirapur, Kalimela, Kendujhar, Pottangi, Rayagada, Boriguma, Kalimela, * Hindistan da büyük şehirler ekonomik büyüklükleri, altyapı gelişimi, nüfus, kişi başına düşen gelir ve sanayi gelişimi gibi bazı parametrelere göre sınıflandırılır. Örneğin, Mumbai şehri Tier 1, Ahmedabad şehri Tier 2, Agra şehri Tier 3 içinde yer almaktadır. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 7

Gujarat Madhya Pradesh Haryana HİNDİSTAN Doğal Taş Sektörü Yerinde Pazar Araştırması mavi, pembe, beyaz, yeşil renkli olanları mevcuttur. Eyalette mermer, kireçtaşı, kumtaşı, kuvarsit, granit rezervleri bulunmaktadır. Eyalette granit, mermer ve kumtaşı rezervleri bulunmaktadır. Eyalette en önemli kayrak taşı ve kuvarsit rezervleri bulunmaktadır. Bunun dışında granit ve mermer rezervleri de mevcuttur. Kaynak: Hindistan Doğal Taş Geliştirme Merkezi CDOS (www.cdos india.com) Damanjodi, Jagannathpalli Banaskantha, Baroda, Himatnagar, Dhangadhra, Songadh, Anjar, Kheda, Panchmahal, Baroda, Sabarkantha, Palanpur, Godhra, Barbara, Wankener, Sior, Bhavnagar Chhatarpur, Panna, Sagar, Datia, Shivpuri, Katni, Narsinghpur, Harda, Sidhi, Guna, Bundelkhand Rewari, Mahendragarh, Kund, Manethi, Palda, Ganjar, Bhiwani, Mahedra Garh, Bu eyaletler dışında Maharasthra, Bihar, Assam, Kerala, Uttar Pradesh, Batı Bengal, Nagaland, Mizoram, Meghalaya, Arunachal Pradesh eyaletleri de önemli düzeyde doğal taş potansiyeline sahiptir. Hindistan ın bilinen en önemli mermer rezervleri Rajasthan eyaletinde (Nagaur, Udaipur, Rajsamand, Banswara, Dungarpur, Jaipur, Sirius, Bhilwara, Ajmer, Bundi, Alwar and Pali) bulunur. Toplam rezervin 2,2 milyar ton olduğu tahmin edilmektedir. Tablo 4: Hindistan Mermer Rezervleri Eyalet Rezerv (Milyon Ton) Rajasthan 1.144 Jammu & Kashmir 405 Madhya Pradesh 400 Gujarat 95 Chhattisgarh 83 Maharashtra 59 Haryana 22 Uttaranchal 6 Sikkim 2 TOPLAM 2.216 Kaynak: Hindistan Doğal Taş Geliştirme Merkezi CDOS (www.cdos india.com) Hindistan 43.000 milyon m 3 lük rezerv miktarıyla, dünya granit rezervlerinin %20 sine sahiptir. Aynı zamanda granit üretimi ve ihracatında da dünya sıralamasında üst sıralarda yer almaktadır. En önemli granit rezervlerinin bulunduğu bölgeler; Karnataka, Andhra Pradesh, Tamil Nadu, Uttar Pradesh, Rajasthan, Bihar, Batı Bengal ve Gujarat tır. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 8

Tablo 5: Hindistan Granit Rezervleri Eyalet Rezerv (Milyon m 3 ) Karnataka 9.740 Jharkhand 8.847 Rajasthan 8.479 Madhya Pradesh 6.271 Andhra Pradesh 2.788 Orissa 2.135 Maharashtra 1.159 Bihar 878 Tamil Nadu 713 Assam 584 Uttar Pradesh 495 Gujarat 420 Meghalaya 286 Chhatisgarh 50 Haryana 34 West Bengal 33 Kerala 4 TOPLAM 42.916 Kaynak: Hindistan Doğal Taş Geliştirme Merkezi CDOS (www.cdos india.com) Hindistan, mermer ve granitin yanısıra önemli kum taşı rezervlerine de sahiptir. 1.000 milyon tonluk rezervin %90 ı Rajasthan eyaletindedir. (Bharatpur, Dhoulpur, Jodhpur Kota, Hawaii Madhpour, Bundi, Chittorgarh, Bikaner, Jhalawar, Pali ve Jaisalmer) Hindistan 50 milyon tonluk kayrak taşı rezervlerine sahip olup, en önemli yataklar; Rajasthan, Haryana, Andhra Pradesh ve Madhya Pradesh eyaletlerinde bulunmaktadır. Tablo 6: Doğal Taş Üretimi (Miktar: Bin ton) Ürün 2001 02 2002 03 2003 04 2004 05 2005 06 2006 07 Granit 83,53 207,55 199,51 233,89 852,62 335,09 Kireç taşı 2163,78 3387,31 3756,68 4267,76 3748,39 4306,85 Mermer 4929,53 6150,76 6657,97 7548,08 7332,56 6815,44 Kuvars 28,49 5,6 0 5,25 4,06 1,32 Kum taşı 6174,73 5727,03 7337,61 8382,14 7019,15 7807,07 Kayrak taşı 8,94 6,97 5,31 96,25 2,12 3,22 TOPLAM 13.389 15.485 17.957 20.533 19.859 19.269 Kaynak: Hindistan Doğal Taş Geliştirme Merkezi CDOS(www.cdos india.com) Hindistan doğal taş sektöründe, hem yerli üreticiler hem de yabancı firmalar rekabet etmektedir. Özellikle yerli üreticiler arasında sermaye birikimi yüksek, üretim ve ihracat dışında yurtdışından ithalat da yapan çok sayıda firma bulunmaktadır. Bu firmalardan bazıları; Rajasthan Marbles & İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 9

Granites, Granites & Marble Pvt Maruti Ltd., Evershine Marble Co., Classic Marble, Avid (India) Marbles & Granites ve Akar Marble Industries dir. Doğal taş rezervleri açısından Hindistan ın en önemli bölgesi olan Rajasthan eyaletinin üretiminde kum taşı ve mermer önde gelmektedir. Üretim son beş yıllık dönemde düzenli şekilde artmıştır. 2009 yılında %4 artış görülürken, 2010 yılında üretim bir önceki yıla göre %21 artmıştır. Tablo 7: Rajastan Eyaleti nin Doğal Taş Üretimi (Miktar: Bin Ton) Ürün 2005 06 2006 07 2007 08 2008 09 2009 2010 Kayrak taşı ve kuvarsit 6 5 4 8 24 Granit 853 335 363 358 761 İri taneli kireç taşı 3.748 4.308 7.268 5.486 5.524 Mermer 8.585 7.643 8.754 9.570 11.771 Kum taşı 7.019 7.807 8.695 10.467 13.847 TOPLAM 20.211 20.098 25.084 25.889 31.927 Kaynak: Hindistan Doğal Taş Geliştirme Merkezi CDOS (www.cdos india.com) 2.2. İhracat Hindistan ın doğal taş ihracatı, son üç yıllık dönemde çok fazla artış göstermemiş, 2009 yılında ise %10 oranında azalma göstermiştir. Hindistan, dünya toplam doğal taş ihracatında Çin ve İtalya dan sonra 3. sırada yer almaktadır. İhracatta ön plana çıkan ürünler, ham blok ve işlenmiş granit olmuştur. Zengin ve farklı renklerde granit rezervlerine sahip olan Hindistan ın dış ticaret değerleri de bunu doğrulamaktadır. Ham blok ürün grubunda granit liderliğini korumuştur. Hindistan ın ham blok ürün ihracatında önde gelen ülkeler; Çin, İngiltere, Tayvan, ABD, Belçika, Almanya, Nepal, İspanya ve Hollanda dır. Ülkenin ham blok ürün ihracatı 2009 yılında bir önceki yıla göre %12 azalırken, dünya ihracatındaki payı ham blok mermerde %1,5, granitte ise %35,7 olarak gerçekleşmiştir. Hindistan ın işlenmiş ürün ihracatında önde gelen ülkeler; ABD, Almanya, Türkiye, Belçika, İtalya, Hollanda, Çin, Kanada, Polonya ve Fransa dır. İhracat değeri 2008 yılında %2 artarken, 2009 yılında %13 azalmıştır. Ülkenin dünya toplam işlenmiş ürün ihracatındaki payı %7,6 olarak gerçekleşmiştir. Hindistan ın doğal taş ihracatı, ürün çeşitliliği açısında Türk ürünleri ile bütünlük sağlamaktadır. Türkiye nin zengin mermer rezervleri, işleme kapasitesi, Hindistan ın özellikle zengin granit rezervleri ve işleme tesisleriyle birleştirildiğinde her iki ülke için de ticaret ve yatırım konusunda işbirliği imkanları sunmaktadır. Hindistan dünya doğal taş ticaretinde önemli bir üretici ve ihracatçı olması dışında, aynı zamanda doğal taş ve taş ürünleri konusunda önemli bir tüketicidir. Gelişmiş dağıtım ağı, yerli talepteki artış ve büyüyen orta sınıfın farklı mimari uygulamalara olan talebi, Hindistan pazarında Türk firmaları için bir potansiyel yaratmaktadır. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 10

Tablo 8: Hindistan ın Doğal Taş Sektörü İhracatı (Değer: Bin Dolar)* GTİP ÜRÜN ADI 2007 2008 2009 2009 Yılında İhracat Yapılan Başlıca Ülkeler ve % Payları 2515 Mermer ve Traverten, Ekosin Su Mermeri, Çin (33,5), Nepal (13), Hong 29.765 35.148 24.937 Kireçli Taşlar Kong (10,9), Mısır (9), BAE (3,8) Mermer ve Traverten (Ham/Kabaca Çin (42,6), Almanya (31,1), ABD 2515.11 835 3.178 563 Yontulmuş) (7,1), Nepal (6), Hollanda (4,6) Çin (33,5), Nepal (13,3), Hong Mermer ve Traverten (Blok, Kalın Dilimler 2515.12 28.451 31.160 24.165 Kong (11,3), Mısır (9,2), BAE Şeklinde Kesilmiş) (3,8) Tanzanya (25,8), BAE (14,4), Ekosin ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer 2515.20 479 810 209 İtalya (14,4), Almanya (10,5), Kireçli Taşlar Belçika (9,6) 2516 Çin (46,2), İngiltere (11), Hong Granit, Porfir, Bazalt, Gre ve 653.253 532.818 474.705 Kong (7,5), İtalya (5,1), Tayvan Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Taşlar (4,1) 2516.11 Granit (Ham/Kabaca Yontulmuş) 392.917 420.448 320.067 Çin (63,8), Hong Kong (10,2), İtalya (5,5), Tayvan (5,4), Makau (4,2) 2516.12 Granit; Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş 62.513 43.711 46.065 Çin (30,8), ABD (18,5), Nepal (7,1), BAE (7,1), Hong Kong (6,2) 2516.20 Kum Taşı 0 0 87.226 İngiltere (48,8), Belçika (5,6), Almanya (4,5), İtalya (4), BAE (4) 2516.90 Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 31.881 28.914 21.346 İngiltere (38,3), Belçika (9,3), İtalya (8,1), Almanya (5,9), BAE (3,5) 6802 ABD (20,5), Almanya (8,4), Yontulmaya, İnşaata Elverişli İşlenmiş 772.091 785.256 683.018 İngiltere (6,7), BAE (6,5), Taşlar (Kayağan Hariç) Türkiye (5,3) ABD (22,8), Fransa (12,9), Karo, Küp vb. Eşya (Suni Olarak Boyanmış 6802.10 5.327 2.335 1.092 Belçika (8,7), Almanya (8), Granül ve Küçük Parçalar) Nepal (4,9) Mermer, Traverten ve Su Mermeri ABD (16,5), Mısır (10,1), Çin (9), 6802.21 65.339 52.458 34.198 (Yontulmuş/Kesilmiş) BAE (6,4), İtalya (5,8) ABD (20,3), Almanya (9,2), 6802.23 Granit; Yontulmaya Elverişli 564.509 616.921 584.928 İngiltere (6,2), Türkiye (5,9), BAE (5,7) 6802.29 Diğer Taşlar; Yontulmaya Elverişli 23.076 15.152 14.404 İngiltere (20), ABD (13,9), Avustralya (10), Almanya (6,4), S.Arabistan (5,5) BAE (49,2), ABD (36,3), Rusya Mermer, Traverten ve Su Mermeri 6802.91 495 396 256 (3,1), Hong Kong (3), Sri Lanka (İşlenmiş/Yontulmamış) (1,2) Tayland (35,3), Malezya (34,1), 6802.92 Diğer Kalkerli Taşlar 5 54 85 Sri Lanka (18,8), Fransa (8,2), ABD (4,7) 6802.93 Granit 80.881 72.396 38.374 ABD (26,3), BAE (22), İngiltere (13,2), Hollanda (4,2), Almanya (3,7) 6802.99 Diğer Taşlar 31.082 25.426 9.682 ABD (32), İngiltere (10,2), Belçika (6,7), Almanya (6,1), Kanada (5,8) TOPLAM 1.287.790 1.313.359 1.182.660 (*)Hindistan da istatistikler 1 Nisan 31 Mart mali yıl esasına göre açıklandığı için veri tabanlarındaki bilgiler, Nisan ayının sonlarına doğru değişmektedir. Kaynak: ITC Trademap (www.trademap.org) İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 11

2.3. İthalat Hindistan ın doğal taş ithalatı, 2009 yılında %40, 2010 yılında %4 artmıştır. İthalat yapılan ülkeler arasında, İtalya %25 ile ilk sırada yer alırken, Türkiye %23 lük pay ile ikinci sırada ve Çin %11,7 ile üçüncü sırada yer almıştır. Türkiye, Hindistan doğal taş pazarındaki payını artırmaya devam etmiştir. İthalat yapılan diğer önemli ülkeler; Umman, Norveç, Vietnam, İspanya, Sri Lanka, Yunanistan ve Fransa dır. Hindistan ın doğal taş ithalatı, ağırlıklı olarak 2515 GTİP numarasında yer alan ham blok mermer ve travertende olmaktadır. Bu grupta Türkiye pazarın %35,2 sine, İtalya %35,7 sine sahiptir. İthalatın yaklaşık %62 si ham blok mermer, traverten ve granite, %38 i işlenmiş ürünler şeklindedir. Hindistan dünya toplam ham blok mermer ithalatında %6,3, işlenmiş mermer traverten grubunda %0,9 ve ham blok granitte %0,8 lik paya sahiptir. Ülke, dünya toplam doğal taş ithalatında 14. sırada yer almaktadır. Tablo 9: Hindistan ın Doğal Taş Sektörü İthalatı (Değer: Bin Dolar) * GTİP ÜRÜN ADI 2007 2008 2009 2009 Yılında İthalat Yapılan Başlıca Ülkeler ve % Payları 2515 Mermer ve Traverten, Ekosin Su Mermeri, İtalya (35,7), Türkiye (35,2), Mısır 57.687 85.955 104.402 Kireçli Taşlar (9,4), Vietnam (8,3), Umman (3) 2515.11 Mermer ve Traverten (Ham/Kabaca Yontulmuş) 8.263 Türkiye (42), İtalya (40,1), 10.417 16.600 Vietnam (8,3), İspanya (3,1), İran (1,4) İtalya (34,9), Türkiye (34), Mısır Mermer ve Traverten (Blok, Kalın Dilimler 2515.12 49.163 75.361 87.644 (11,2), Vietnam (8,2), Umman Şeklinde Kesilmiş) (3,5) Ekosin ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer İspanya (84,2), İtalya (3,8) 2515.20 261 178 158 Kireçli Taşlar 2516 Granit, Porfir, Bazalt, Gre ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 8.753 14.882 14.125 2516.11 Granit (Ham/Kabaca Yontulmuş) 7.567 8.366 11.154 2516.12 Granit; Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş 1.124 6.250 2.466 Norveç (51,7), G. Afrika (8,6), S. Arabistan (6,4), Brezilya (6,3), Finlandiya (4,4) Norveç (58,7), G. Afrika (10,6), S. Arabistan (5,9), Brezilya (5,5), Finlandiya (5,3) Norveç (30,8), Türkiye (30,6), İran (16,1), Çin (10,9), S. Arabistan (9,8) 2516.20 Gre 0 0 353 Nepal (97,7), Kanada (2,3) 2516.90 Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 63 267 152 Brezilya (67,1), Sri Lanka (21,7), Çin (11,2) 6802 Yontulmaya, İnşaata Elverişli İşlenmiş Taşlar Çin (28,9), İtalya (14,6), Umman 64.249 84.250 73.103 (Kayağan Hariç) (12,3), Türkiye (10,4), Mısır (5,6) Endonezya (53,7), Çin (27,5), Karo, Küp vb. Eşya (Suni Olarak Boyanmış Granül 6802.10 92 239 665 Umman(14,1), İtalya (2,4), ve Küçük Parçalar) Mauritus (1,5) Mermer, Traverten ve Su Mermeri Çin (29,7), İtalya (18,2), Umman 6802.21 52.126 68.752 54.302 (Yontulmuş/Kesilmiş) (16), Türkiye (9), Mısır (7,3) Çin (31,4), Norveç (18,6), S. 6802.23 Granit; Yontulmaya Elverişli 9.690 5.532 6.310 Arabistan (18), İtalya (4,7), Brezilya (3,8) 6802.29 Diğer Taşlar; Yontulmaya Elverişli 820 179 2.734 İsrail (58,2), Çin (38,5), Yunanistan (1), Hong Kong (1) 6802.91 Mermer, Traverten ve Su Mermeri (İşlenmiş/Yontulmamış) 197 1.937 4.061 Türkiye (64,6), Çin (14,1), İtalya (10,4), Umman (6,4), Yunanistan İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 12

(2,8) 6802.92 Diğer Kalkerli Taşlar 20 74 7 Endonezya (100) 6802.93 Granit 156 665 189 Çin (50,3), İtalya (22,2), Malezya (20,6), ABD (4,2), Bahreyn, (4,6) 6802.99 Diğer Taşlar 1.109 6.872 4.834 Fransa (43,6), Çin (23,2), Almanya (7,1), Yunanistan (5,5), İspanya (5,2) TOPLAM 130.631 185.015 191.622 (*)Hindistan da istatistikler 1 Nisan 31 Mart mali yıl esasına göre açıklandığı için veri tabanlarındaki bilgiler, Nisan ayının sonlarına doğru değişmektedir. Kaynak: ITC Trademap (www.trademap.org) Tablo 10: Hindistan ın Ülkeler İtibariyle Doğal Taş İthalatı (Değer: milyon Dolar)* Ülkeler 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Pay (%) Pay (%) Pay (%) İtalya 37 54 48 28,3 29,0 25,1 Türkiye 17 38 45 12,9 20,6 23,4 Çin 11 21 22 8,5 11,1 11,7 Mısır 5 11 14 3,7 5,9 7,3 Umman 12 13 12 8,9 7,3 6,3 Norveç 7 8 9 5,6 4,5 4,8 Vietnam 2 2 9 1,4 1,2 4,7 İspanya 3 4 4 2,5 2,2 2,3 Sri Lanka 16 6 4 11,9 3,4 1,9 Yunanistan 1 5 2 0,8 2,6 1,3 Fransa 1 2 2 0,4 1,0 1,1 S. Arabistan 6 4 2 4,4 2,1 1,1 İran 3 3 2 2,3 1,5 1,1 İsrail 0,0 0,1 1,6 0,0 0,1 0,9 Bhutan 2,2 2,4 1,5 1,7 1,3 0,8 G. Afrika 1,0 0,9 1,4 0,7 0,5 0,7 Tayvan 0,2 0,2 1,3 0,1 0,1 0,7 Nepal 2,2 1,4 1,1 1,7 0,7 0,6 Brezilya 0,7 1,0 1,0 0,5 0,5 0,5 Ukrayna 0,4 0,4 0,9 0,3 0,2 0,5 ABD 0,4 0,6 0,9 0,3 0,3 0,4 Finlandiya 1,6 1,4 0,8 1,3 0,7 0,4 BAE 0,3 1,6 0,6 0,3 0,9 0,3 Almanya 0,0 0,4 0,5 0,0 0,2 0,3 Endonezya 0,2 0,3 0,5 0,1 0,2 0,3 Hong Kong 0,2 0,3 0,4 0,2 0,2 0,2 Madagaskar 0,0 0,2 0,4 0,0 0,1 0,2 Belirtilmemiş Bölgeler 0,6 0,3 0,3 0,5 0,1 0,2 Angola 0,0 0,0 0,2 0,0 0,0 0,1 Portekiz 0,1 0,1 0,2 0,0 0,0 0,1 Pakistan 0,1 0,1 0,2 0,0 0,0 0,1 Meksika 0,0 0,0 0,1 0,0 0,0 0,1 Malezya 0,1 0,0 0,1 0,1 0,0 0,1 Namibya 0,0 0,0 0,1 0,0 0,0 0,1 TOPLAM 131 185 192 100 100 100 (*)Hindistan da istatistikler 1 Nisan 31 Mart mali yıl esasına göre açıklandığı için veri tabanlarındaki bilgiler, Nisan ayının sonlarına doğru değişmektedir. Kaynak: ITC Trademap (www.trademap.org) İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 13

3. Türkiye Hindistan Doğal Taş Dış Ticareti Türkiye ile Hindistan arasındaki ekonomik ve ticari ilişkiler, Türkiye nin doğal taş üretim ve işleme kapasitesi dış ticaret rakamları ile karşılaştırıldığında, bu sektörde dış ticaretimizin istenilen düzeyde olmadığı görülmektedir. İki ülke arasında doğal taş sektöründeki dış ticaret hacmimiz 2009 yılında ithalatımızın artmasına bağlı olarak 85 milyon dolar olurken, 2010 yılında 108 milyon dolara ulaşmıştır. Hem ihracat, hem de ithalat değerlerindeki artış oranı %28 olarak gerçekleşmiştir. 3.1. İhracat Trade Map verilerine göre, 2009 yılında toplam doğal taş ithalatı 192 milyon dolar olan Hindistan ın ithalat yaptığı ülke sıralamasında Türkiye, İtalya dan sonra ikinci sırada gelmektedir. Hindistan a doğal taş ihracatı yapan firma sayımız, 2008 yılında 102, 2009 yılında 151 ve 2010 yılında 146 olmuştur. Tablo 11: Türkiye nin Hindistan a Doğal Taş İhracatı (Değer: Bin ABD Doları) GTİP ÜRÜN ADI 2008 2009 2010 2515 Mermer ve Traverten, Ekosin Su Mermeri, Kireçli Taşlar 24.954 29.405 38.499 2515.11 Mermer ve Traverten (Ham/Kabaca Yontulmuş) 18.685 23.459 26.819 Mermer ve Traverten (Blok, Kalın Dilimler Şeklinde 2515.12 Kesilmiş) 4.388 3.908 8.470 Ekosin ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Kireçli 2515.20 Taşlar 1.882 2.038 3.210 Granit, Porfir, Bazalt, Gre ve Yontulmaya/İnşaata 2516 Elverişli Diğer Taşlar 3,8 5,3 2516.11 Granit (Ham/Kabaca Yontulmuş) 2516.12 Granit; Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş 2516.20 Gre 2516.90 Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 3,8 5,3 Yontulmaya, İnşaata Elverişli İşlenmiş Taşlar 6802 (Kayağan Hariç) 5.313 5.304 5.760 Karo, Küp vb. Eşya (Suni Olarak Boyanmış Granül ve 6802.10 Küçük Parçalar) 17 53 246 Mermer, Traverten ve Su Mermeri 6802.21 (Yontulmuş/Kesilmiş) 350 834 1.560 6802.23 Granit; Yontulmaya Elverişli 6802.29 Diğer Taşlar; Yontulmaya Elverişli Mermer, Traverten ve Su Mermeri 6802.91 (İşlenmiş/Yontulmamış) 4.801 4.203 3.910 6802.92 Diğer Kalkerli Taşlar 59 26 6802.93 Granit 6802.99 Diğer Taşlar 145 155 18 TOPLAM 30.267 34.713 44.264 Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı Bilgi Sistemi Hindistan, 2515 GTİP numaralı ürünlerde ithalat politikası uyarınca Sınırlı ithalat ve özel lisans uygulamasına rağmen, bu gruptaki ürünlerinin ithalatı sürekli büyümektedir. Aynı zaman iç talebin artmasıyla, kotaların artırılacağı ve gümrük tarife oranlarında indirime gidileceği düşünülmektedir. Bu bilgiler ışığında Türkiye nin Hindistan a ihraç ettiği mermer traverten miktarında artış olacaktır. Firmalarımızın bu pazarı iyi değerlendirmesi ihracat artışına katkıda bulunacaktır. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 14

Rekabetin yüksek olduğu Hindistan doğal taş pazarında, kalite, fiyat, çeşit ve kolay ulaşılabilirlik pazar payının artırılmasındaki en etkili unsurlar olacaktır. Bu nedenle firmalarımızın bu pazarda başarılı olabilmeleri için özellikle kalite ve fiyattan ödün vermemeleri gereklidir. Ayrıca pazarda diğer firmalar arasında öne çıkabilmek için, orta ve üst gelir düzeyine sahip tüketicilere hitap eden ürünlerle pazara girmek avantaj sağlayacaktır. Hindistan pazarına Türk doğal taşı ile giren firmalarımız arasında; Adalya Mermer San., Akdağ Granit Mermer ve Maden San., Akın Mermer Tekstil Pazarlama San., Alacakaya Granit Mermer San., Ali Rıza Türk Yakamoz Mermer Sanayi, Alimoğlu Mermer Granit San, Almerpa Enerji San., Altınkaya Granit Mermer San., Altınsoy Madencilik A.S., Arı Madencilik San., Arma Mermer Madencilik San., Aytan Mermer Madencilik İth. İhr.San., Bimeks Mad.San., Burakhan Mermer Madencilik Paz, Dbc Mermer Madencilik San., Denkay Mermer Madencilik İnş., Dervişoğlu Traverten İthalat ve İhr.San., Deva Tekstil Gıda Madencilik San., Dimer Diyarbakır Mermer, Dm Demirtaş Mermer Madencilik, Efedağ Mermer Mad., Ermaş Madencilik San., Simetri Madencilik Nak., Simtaş Mermer ve Granit San., Stohe Index İth.İhr., Şuayp Demirel, Taşpınar Granit Ve Mermer San., Taymandos Mad. Mermer San., Toprak Mermer, Travertine Bros Dogal Tas Mad., Turgut Özen Mermer San., Uğur Soğutma Mak. Yapelsan Yapı El.İnş., Tem Mer Mermer, Antiktaş Madencilik, Aycan Mermer Mad., Çakmaklar Mermer, Hp Mermer, Rentaş Mermer Maden, Baysa Dış Ticaret, Ersen Dış Ticaret, Faber Madencilik San., Fiomar Madencilik, Fonmersan Antik Mermer San., Gökcesu Mermer San. Gölalan Mermer Madencilik, Hms Madencilik San., İvme Mermer Maden, Koçak Madencilik, Kuşgölü Mermer Maden, Leonardo Granit San., Mansfield Madencilik San., Mart Mermer Ve Maden San., Meya Madencilik ve Mermer başarı örnekleri arasında yer almıştır. 3.2. İthalat Doğal taş sektöründe Hindistan dan yaptığımız ithalat, 2010 yılında 64 milyon dolara ulaşarak %28 artmıştır. İthalatın yaklaşık %95 i işlenmiş granit olarak gerçekleşmiştir. Türkiye nin granit rezervlerinin az olduğu düşünüldüğünde bu durum normaldir. Blok mermer ve traverten ithalatımız ise yok denecek kadar azdır. Tablo 12: Türkiye nin Hindistan dan Doğal Taş İthalatı (Değer: Bin ABD Doları) GTİP ÜRÜN ADI 2008 2009 2010 2515 Mermer ve Traverten, Ekosin Su Mermeri, Kireçli Taşlar 17 14 3 2515.11 Mermer ve Traverten (Ham/Kabaca Yontulmuş) 8 Mermer ve Traverten (Blok, Kalın Dilimler Şeklinde 2515.12 Kesilmiş) 10 14 3 Ekosin ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Kireçli 2515.20 Taşlar Granit, Porfir, Bazalt, Gre ve Yontulmaya/İnşaata 2516 Elverişli Diğer Taşlar 2.350 389 476 2516.11 Granit (Ham/Kabaca Yontulmuş) 2.350 388 476 2516.12 Granit; Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş 2516.20 Gre 0,3 2516.90 Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Diğer Taşlar Yontulmaya, İnşaata Elverişli İşlenmiş Taşlar 6802 (Kayağan Hariç) 41.042 50.417 63.545 Karo, Küp vb. Eşya (Suni Olarak Boyanmış Granül ve 6802.10 Küçük Parçalar) 6802.21 Mermer, Traverten ve Su Mermeri 71 17 120 İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 15

(Yontulmuş/Kesilmiş) 6802.23 Granit; Yontulmaya Elverişli 2.870 4.326 4.195 6802.29 Diğer Taşlar; Yontulmaya Elverişli 0,2 5 2 Mermer, Traverten ve Su Mermeri 6802.91 (İşlenmiş/Yontulmamış) 1.497 562 1.531 6802.92 Diğer Kalkerli Taşlar 10 5 6802.93 Granit 36.538 45.357 57.606 6802.99 Diğer Taşlar 56 146 91 TOPLAM 43.409 50.820 64.024 Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı Bilgi Sistemi Son zamanlarda inşaat sektöründe yaşanan büyüme, orta ve üst sınıf gelir düzeyindeki tüketicilerin değişen tüketim harcamaları ve artan gelir düzeyi, Hintli tüketicilerin sayısında da bir artışa neden olacaktır. 4. Pazara Giriş 4.1. Pazara Giriş Koşulları Ürünlerin pazara girişinde yapılması gereken temel düzenlemelerden biri, nihai ürünün ebatları konusundadır. 20 mm olan standart kalınlık 14 15mm ye kadar düşebilmektedir. İşlenmek üzere ithal edilen levhalar söz konusu ise, ürünler Hindistan a ulaştığında bunların piyasa girişi için ithalatçının bir işleme tesisine sahip olması tercih edilebilir. Paketleme konusu pek önem arz etmemektedir. Pahalı nihai ürünlerin ithalatında (örneğin granit levhalar) ürünler tek tek kutulara konulmakta sonrasında paletler vasıtasıyla gruplandırılmaktadır. Ham plakalar için genelde ahşap paletler kullanılmaktadır. Kumtaşı (gre) plakaları ise kumtaşı bloklarla aynı şekilde taşınmaktadır. Ürünlerin markasına özel bir önem verilmemektedir. Doğal taşlar doğal bir ürün olduğundan önemli olan kalitedir ve bu kalite ürünün satıldığı yerde (showroom da) potansiyel müşteriler tarafından kontrol edilmektedir. Bu nedenle düşük standartlı ürünler, ithalatta herhangi bir yasal sorunla karşılaşmamaktadır. Menşe ülkesinin, ülke imajının özellikle İtalyan Mermeri söz konusu olduğunda özel bir ağırlığı olduğu doğrudur. Ancak marka tasarımı ve stratejisinin, Hindistan doğal taşlar pazarında, diğer ürünler ve sektörlerdekinden daha önemli olmadığı söylenebilir. İthalatçılar ve perakende mağazaları, kataloglarında markalara yer verebilmektedirler, ancak bu pek yaygın bir durum değildir. Ürünler markalarından ziyade, kaliteleri ve çeşitlilikleriyle satılmaktadır. Her halükarda, prestijle ve üst düzey bir alıcı kesimiyle özdeşleşen bir marka oluşturma seçeneği de göz ardı edilmemelidir. Ülke imajı doğal taş tüketicilerinin satın alma kararlarında önemli bir rol oynamaktadır. Yüksek satın alma gücüne sahip tüketici kesimi çok seçicidir ve ürünlerin prestij düzeyini daha çok ürünün geldiği menşe ülkesi ile eşleştirmekte, yani ürünün geldiği ülke doğrudan bir kalite ve prestij algısına yol açmaktadır. Farklılaşmak isteyen elit tüketicilerin genel kanısı, İtalyan mermerinin en değerli ithal ürün olduğu yönündedir. Bu nedenle İtalyan menşeli ürünler Hindistan pazarındaki rekabette avantajlı durumdadırlar. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 16

Türk ürünleri ise, bilinmesine ve beğenilmesine rağmen, İtalyan menşeli ürünlerin ülke kaynaklı imajı ile yeterli seviyede rekabet edememektedir. Türk ürünleri daha düşük fiyatlı bir segmentte konumlanmıştır. Bu konumlanma Hindistan pazarına giriş durumunda gerekli olmakla birlikte, pazara giriş hariç diğer durumlarda ürünü tüketici açısından olduğundan alt seviyelere düşürmektedir. Aslında Hintli ithalatçılar Türk ürünlerini bilmekte ve yüksek kaliteli ürün segmentinde İtalyan ürünlerinin hemen altında bir fiyat düzeyine yükseltilebileceğine inanmaktadırlar. 4.2. Dağıtım Kanalları Dağıtım ve dağıtımın farklı şekilleri en başından bir pazara doğru girmenin iyi anlaşılması gereken anahtarlarından biridir. Hindistan örneğinde dağıtım kanalları, belli bir karmaşıklık düzeyindeki halkalardan oluşan bir zincir olarak tanımlanabilir. Doğal taşlar sektöründe ise ithal ürünler için bu dağıtım zincir daha uzundur: 1. Halka: İthalatçı 2. Halka: Nihai İşleyici/Üretici (Hindistan da yerleşik) 3. Distribütör / Toptancı 4. Perakendeci Son Kullanıcı İthal edilen ürün tamamen işlenmişse dağıtım zinciri daha kısa olacaktır, ancak genelde ithal edilen plakalar/levhalar Hindistan a ulaştıklarında kesim işlemine tabi tutulmaktadırlar. Lisanslı ithalatçıların blok taş ithal etmeleri standart bir uygulama olmasa da, az rastlanan bir durum da değildir. Bu bloklar işlendikten sonra dağıtım zincirine dahil edilmektedir. Plaka/Levha ithalatında lisans sorunu yoktur ve herhangi bir ithalatçı ithalat gerçekleştirebilir, fakat gümrük vergileri blok taş ithalatına göre daha yüksek olduğundan ürün fiyatı artmaktadır. En iyi yol, ciddi tutarlara ulaşan gümrük vergilerini ödeyen ve sonrasında Hindistan geneline bölge bazına (örneğin kuzey güney) iki üç noktaya, yani kendi bölgelerindeki talebi karşılayan toptancılara dağıtımını yapan lisanslı ithalatçılarla çalışmaktır. Diğer bir seçenek büyük şehirlere (Delhi Mumbai Bangalore Chennai) hitap edecek kapasitede bir distribütörle çalışmaktır. Hindistan da üretilen ürünler için dağıtım zinciri ithal ürünlerinkiyle benzerdir: 1. Halka: Üretici 2. Halka: İşleyici 3. Halka: Toptancı 4. Halka: Perakendeci Son Kullanıcı Hem yerli üretim taşlar hem de ithal ürünler için, eğer nihai müşteri yürütmekte olduğu bir proje için sipariş veren bir inşaat firması ise, dağıtım zincirindeki bazı halkalar atlanabilir ve üreticiden nihai tüketiciye ulaşılabilir. Bununla beraber, kendi konutlarında doğal taş kullanmak isteyen tüketiciler söz konusuysa, bu talebi perakendeci yoluyla karşılamak gerekmektedir. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 17

Başlangıçta pazara girişin en uygun yolu doğrudan ithalatçılarla çalışmaktır. İşin zor kısmı ise firmanın ürün gamında çalışabilecek, geniş bir coğrafi alanı (şehir ya da bölge bazında) kapsayabilmek adına dağıtım ağı geniş, en uygun ithalatçıyı bulmaktır. Diğer yandan, blok taşların pazara girişinde, ülkenin çeşitli bölgelerine kolayca taşınabilmeleri için ebatlarının yerel standartlara uygun olması gerektiğinden, seçilecek ithalatçının taşların işlenmesi için gerekli lisanslara da sahip olması gerekmektedir. İthalatın büyük hacimlerde olması durumunda, yabancı firmanın Hindistan da bir işleme tesisi kurması, dağıtım zincirindeki ticari marjlarını düşürebileceği için ekonomik açıdan uygun olabilir. Hindistan pazarına girmek isteyen yabancı doğal taş firmaları için diğer bir seçenek, ülkedeki büyük inşaat şirketleriyle doğrudan temas kurmaktır. Bu seçenek, bu tarz büyük firmalara erişim imkanları kısıtlı olduğundan zor olsa da, Hindistan inşaat sektöründe son dönemde yaşanan büyüme nedeniyle son derece caziptir. Nitekim son dönemlerde Hindistan hızla modernleşmeye çalışan, hızlı bir şekilde büyüyen üst orta sınıfın tüketimini arttırmak için sürekli olarak alışveriş merkezleri, konutlar, lüks oteller ve restoranlar, eğlence merkezleri gibi yapılar inşa eden bir ülke olarak tanımlanmaktadır. Tüm bu koşullar, ülkenin inşaat sektöründe önde gelen firmalara ulaşılması halinde yabancı doğal taş firmaları için büyük iş fırsatları sunmaktadır. Diğer yandan hizmetleri Hindistan nüfusunun en varlıklı kesimince talep edilmekte olan mimarlar, iç dekorasyon tasarımcıları ve dekoratörler de unutulmamalıdır. Alım gücü yüksek müşteriler projelerini teslim ettikleri dekoratörleri, bu projelerde kullanacakları malzemeleri seçme konusunda da neredeyse tamamen özgür bırakmaktadırlar. İç dekorasyon tasarımcılarının oluşturduğu bu pazar segmentine erişim sağlamak için, fuarlarda ve sektörel dergilerde yer almak en temel yöntemlerden biridir. Özetle, Hindistan ın coğrafi büyüklüğü ve dağınıklığı da dikkate alındığında Hindistan pazarında, yerel bir acente ya da dağıtıcı ile çalışmak, özellikle pazara ilk kez satış yapan firmalar için çok önemlidir. Sektör ve ürün konusunda deneyimli ve alanında bilinen bir aracı ile çalışmak pazarda son kullanıcıya ulaşma şansını artıracaktır. Doğal taş sektöründe yerli üreticiler de dahil olmak üzere pek çok firmanın rekabet ettiği düşünüldüğünde, Türk firmalarının bu pazarda başarılı olabilmeleri için yerel ortak kaçınılmazdır. İyi bir ortak aynı zamanda devlet işlerinde kolaylık sağlayacak, ürün güvenliği ve lisanslar konusunda da doğru bilgiye ulaşmanıza yardımcı olacaktır. İyi bir yerel ortak ürünün tanıtım çalışmaları için de doğru adrestir. Pazarda büyüyebilmek için Hintli ortağın yerel prosedürler hakkında vereceği bilgiler, ürünün doğru konumlanmasına yardım edecektir. 4.3. Gümrük Vergileri ve Diğer Engeller Hindistan da ticaretin serbestleştirilmesinden sonra, düzenleme ve kontrol için çeşitli politik önlemler alınmıştır. Bunlar arasında, maliye politikası, ihracat ve ithalat kanunları, vergi sistemi, döviz ve faiz oranı kontrolü, ihracatın kontrol edilmesi ve yüksek öncelikli sektörlere sağlanan destekler gibi konular yer almaktadır. Ancak ticaret serbestleşmiş olmasına rağmen, doğal taş sektörü gibi bazı sanayi kolları tarifeler ve tarife dışı engeller tarafından korunmaktadır. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 18

Doğal taş ithalatı, ithalatı sınırlı (Restricted Item Licence RIL) ürün grubundadır. Bu gruptaki ürünlerin ithali, ithalat lisansı olmayan firmalar için yasak olup, sadece ithalat lisansına sahip olan firmalar tarafından yapılabilir. Exim Scrip olarak adlandırılan ithalat lisansı, farklı ürünler için kullanılabilir. Bu lisans Dış Ticaret Genel Müdürlüğü veya onun atadığı birimler tarafından verilir. Her ithalatçı ya da ihracatçı firmanın İthalatçı / İhracatçı Kodu (IEC) kodu olmalıdır. Bu kod Dış Ticaret Genel Müdürlüğü nden (DGFT) alınır. İthalat politikasına göre, ürünlerin HS 8li bazda sınıflamasına göre hangi koşullarla ithal edileceği belirtilmektedir. 2515 GTİP numarasında yer alan ham blok mermer ve traverten ithalatı, İthalatın Sınırlı Olduğu grupta yer almaktadır (Handbook on Foreign Trade Policy And Guide to Export & Import). Bu grupta yer alan ürünler 2515.11, 2515.12.10, 2515.12.20, 2515.12.90, 2515.20.90 dır. Tablo 13: Hindistan ın Doğal Taş Ürünlerine Uyguladığı Gümrük Vergisi (GV) Oranları GTİP ÜRÜN ADI % 2515 Mermer ve Traverten, Ekosin Su Mermeri, Kireçli Taşlar 2515.11 Mermer ve Traverten (Ham/Kabaca Yontulmuş) 10 2515.12 Mermer ve Traverten (Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş) 10 2515.20 Ekosin ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Kireçli Taşlar 10 2516 Granit, Porfir, Bazalt, Gre ve Yontulmaya/İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 2516.11 Granit (Ham/Kabaca Yontulmuş) 10 2516.12 Granit; Blok, Kalın Dilimler Şeklinde Kesilmiş 10 2516.20 Gre 10 2516.90 Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Diğer Taşlar 10 6802 Yontulmaya, İnşaata Elverişli İşlenmiş Taşlar (Kayağan Hariç) 6802.10 Karo, Küp vb. Eşya (Suni Olarak Boyanmış Granül ve Küçük Parçalar) 10 6802.21 Mermer, Traverten ve Su Mermeri (Yontulmuş/Kesilmiş) 10 6802.23 Granit; Yontulmaya Elverişli 10 6802.29 Diğer Taşlar; Yontulmaya Elverişli 10 6802.91 Mermer, Traverten ve Su Mermeri (İşlenmiş/Yontulmamış) 10 6802.92 Diğer Kalkerli Taşlar 10 6802.93 Granit 10 6802.99 Diğer Taşlar 10 Kaynak: Market Access Database (http://mkaccdb.eu.int) Tablodaki gümrük vergisi oranları Türkiye nin içinde bulunduğu en çok kayrılan (MFN) ülkelere uygulanan basit gümrük vergisi oranlarıdır. Gümrük vergisi hesaplanmasında birçok faktör vardır. Ürüne göre değişmekle beraber, bir mala uygulanabilen çeşitli gümrük vergileri; Temel Gümrük Vergisi (Basic Customs Duty, BCD), Ek Gümrük Vergisi (Additional Customs Duty, ACD), Özel Ek Gümrük Vergisi (Special Additional Customs Duty, SACD), Anti damping vergisi Korunma Önlemi Vergileri (Countervailing Duty CVD), Genel Eğitim Vergisi ve Gümrük Yükleme Ücretidir. Toplam Vergi: Çoğu ürün için BCD+ACD+SACD+Genel Eğitim Vergisi+Gümrük Yükleme Ücreti olarak hesaplanır. Doğal taş ürünlerinde gümrük vergisinin hesaplanmasında, tabloda belirtilen temel gümrük vergisi oranlarına %1 yükleme boşaltma vergisi, (Landing charges LCH), %4 ilave vergi (SPL) ve %3 eğitim vergisi ilave edilir. Doğal taşlar telafi edici vergiden muaf tutulmuştur. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 19

4.4. Ödeme Şekilleri Ödeme şekilleri açısından, Hindistan da doğal taş ithalatıyla ilgili olarak bazı genel kurallardan bahsedilebilir: i) İthalatçılar siparişlerde genelde FOB cinsinden çalışmaktadır. ii) En yaygın ödeme şekli belge karşılığı (vesaik mukabili) ödemedir (90 120 gün) Hindistan a ihracat yapan firmaların akreditif (L.C.) ödeme şeklini kullanmalarında fayda vardır. Özellikle dış ticaretimizin yeni gelişmeye başladığı Hindistan pazarında, bu ödeme şekli hem ihracatçıya ve hem ithalatçıya güvence sağlamaktadır. Hindistan da yapılan pazar araştırması sırasında görüşme yapılan Hintli firmalar da dış ticarette genellikle akreditif kullandıklarını belirtmiş ve Türk firmalarının da akreditif kullanmalarını tavsiye etmişlerdir. 4.5. Nakliye İthal doğal taşlar için temel nakliye seçeneği deniz yoludur ve navlun ve sigorta ücreti ihraç fiyatına eklenmelidir. Deniz yoluyla ülkenin çeşitli bölgelerindeki limanlara (başta Mumbai ye) konteynırlarla gelen ürünler, ülkenin diğer bölgelerine, taşınan parçaların büyüklüğüne göre ya karayolu ya da demiryolu ile dağıtılmaktadır. Türkiye den Hindistan a bir konteynırın nakliyesi 15 20 gün sürmekte ve navlun bedeli ürünlerin özelliklerine göre 2000 2500 dolar arasında değişmektedir. Uzak bir pazar olmasına rağmen navlun bedelinin düşük olmasında Hindistan la olan doğal taş ticaretimizin fazla olmasının büyük etkisi vardır. Bu avantaj sayesinde Çin e karşı olan navlun dezavantajımız göreceli olarak azalmaktadır. Ürün nakliyesinde dikkat edilmesi gereken en önemli konular iklim şartları ve limanlardaki bekleme süresidir. Özellikle Muson yağmurları döneminde nem oranının artacağı göz ardı edilmemelidir. Hindistan da doğal taşlar ithalatında gerekli belgeler şunlardır: Tek idari belge (Single Administrative Document SAD) Ticari Fatura Menşe Şahadetnamesi (ithalatçı tarafından talep edilebilir) Taşıma belgeleri Kargo manifestosu Koli/Ambalaj Listesi (içerik beyanı) Ahşap ambalaj malzemelerine ilişkin işleme sertifikası (gerekli ise) 4.6. Firma Bulma İGEME ye başvuran firmalarımıza Merkezimizin üye olduğu KOMPASS (www.kompass.com) veri tabanından (her bir farklı ürün için) Hindistan daki doğal taş ithalatçı/dağıtıcı firma irtibat bilgileri gönderilebilmektedir. İGEME İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2011 20