ISSN: 2198 4999, Mannheim GERMANY p. 2745-2758 ENGLISH STUDENT TEACHERS LEARN GERMAN İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 1 Vildan ÖZGÜL 2 ABSTRACT Student- teachers at Foreign Language Education Departments are well equipped with advanced and specialized knowledge in the field of applied linguistics. They learn many teaching approaches, methods and techniques, but a well-balanced emphasis on theory-based learning and experience-based application should also be provided. A research project at Marmara University shows that the foreign language students ask for more teaching praxis. What can be done to meet these needs? The second language courses at Foreign Language Education Departments provide us with this opportunity. German student- teachers learn French, French Education students study German and English student- teachers choose German or French as second foreign language. That means, English teacher candidates, who will be teaching English at Turkish schools in one year, sit at the desks in a classroom and try to learn a new language. While learning this language they can experiment with all the methods, techniques they already learned from a new angle; a real beginner. In English Language Education Department at Marmara University, a German as second language program is applied for three semesters to examine different activitiesof educational drama such as information gap, role play and other message-oriented tasks. At the end of three semester course, a questionnaire is conducted to gain insights about the thechniques the student used in foreign language learning/teaching. Critical appraisal of curent approaches, methods and techniques of foreign language teaching allow student-teachers to explore the value of performative teaching. Key Words: Foreign language teaching, educational drama, performative teaching. ÖZET Eğitim fakultelerinde yabancı dil öğretmen adayları dil öğretiminde geçerli olan tüm yaklaşımları, kullanılan metot ve teknikleri öğrenmektedir. Ancak bu tekniklerin uygulanması yetersiz kalabilmektedir. Oysa teorik bilgiden çok yaşanan bilgi anlaşılır ve öğrenilir. Marmara Üniversitesi nde yapılan araştırma yabancı dil öğretmenlerinin öğretim metotlarının uygulanışı konusunda desteğe ihtiyacı olduğunu göstermiştir. Bu eksiği kapatmak için ne yapılabilir? Yabancı dil öğretmeni yetiştiren eğitim fakultelerinde ikinci yabancı dil dersi vardır. Almanca öğretmen adayları Fransızca, Fransızca öğretmen adayları Almanca, İngilizce öğretmen adayları ise Almanca ya da Fransızca öğrenirler. Bu durumda bir yıl sonra yabancı dil öğretmenliğine başlayacak öğretmen adayları, öğrencilerinin oturacağı sıralarda oturup yeni bir dil öğrenmek için çaba harcarlar. İşte bu ikinci yabancı dil dersleri metotlar ve aktiviteler konusunda öğrenilen teorik bilgilerin uygulanması için önemli bir fırsattır. Marmara Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği nde ikinci yabancı dil olarak Almanca dersi üç dönem boyunca öğretim tekniklerinin uygulandığı bir ders olarak işlenmiştir. Dilbilgisi pekiştirmesi için öğrenenler internet kaynaklarına yönlendirilmiş, sınıf içi aktiviteleri uygulamaya yönelik planlanmış ve eğitici drama etkinlikleri ile dilin kullanılmasına önem verilmiştir. Üçüncü dönemin sonunda bir anketle öğretmen adaylarının öğretim yöntemi ile ilgili farkındalıkları araştırılmıştır. Öğretmen adaylarının konuşma, anlayıp cevap verme yetilerinin önemini, yaparak öğrenmenin faydalarını yaşayarak içselleştirdikleri tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yabacı dil öğretimi, eğitici drama, eylem odaklı öğretim. 1 Bu çalışma Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi tarafından düzenlenen 1. Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur. 2 Okutman, Marmara Üniversitesi, Almanca Öğretmenliği, e-posta:vildan.ozgul@gmail.com
2746 Vildan ÖZGÜL 1. GİRİŞ Marmara Üniversitesi nde İngilizce öğretmen adayları temel Almanca eğitimi almaktadırlar. Almancanın çok zor bir dil olduğu önyargısı nedeniyle istek ve heyecanları düşük olan öğrenciler İngilizceden sonra Almanca öğrenmenin daha zor bir süreç olduğu görüşündedirler. Ders, ikinci yabancı dil kapsamında 5. yarıyıldan başlayarak Almanca I, Almanca II ve Almanca III olmak üzere üç dönem haftada iki ders olarak planlanmıştır. Böylece, bir yıl sonra İngilizce öğretmenliğine başlayacak öğretmen adayları, öğrencilerinin oturacağı sıralarda oturup yeni bir dil öğrenmek için çaba harcarlar. Öğrencilerinin yakın gelecekte yaşayabileceği duyguları, bir yabancı dil öğrenilirken karşılaşılan zorlukları yaşayarak anlarlar. Derslerinde kullanacakları metotları farklı bir açıdan; öğrenci gözüyle görme imkânına sahip olurlar. Teorik bilgiye pratik desteği Marmara Üniversitesi nde yapılan bir araştırmada yabancı dil öğretmenlerinin öğretim yöntemleri konusunda uygulamalı eğitime ihtiyaç duydukları tespit edilmiştir. Öğretmenler kendilerini öğretim yöntemlerinin sınıfta uygulanışı konusunda yetersiz bulmaktadırlar. Araştırmanın konusu yabancı dil öğretiminde eğitici dramanın yeri ve önemidir. Araştırmada İstanbul ilindeki Almancayı birinci ve ikinci yabancı dil eğitimi olarak veren devlet liselerinde ve özel liselerdeki 9.-10. sınıflarda yabancı dil öğretimini veren Almanca öğretmenlerine eğitici dramanın yabancı dil derslerinde görülen etkileri ve uygulama teknikleri ile ilgili anket yapılmıştır ve yabancı dil öğretimine eğitici drama nasıl etki eder, Almanca öğretmenleri yabancı dil öğretiminde eğitici drama kullanımı konusunda ne düşünmektedir, gibi sorulara cevap aranmıştır. Araştırmada verilerden elde edilen sonuçlar ve görüşler şunlardır: Eğitici drama hedef dilin konuşulduğu yabancı ülkenin kültürünü ve günlük hayatı sınıfın içine taşımanın bir yoludur. (Fleming, Schewe, Tselikas, Önder, Even, ) Vücut dili kullanımı ile etkili iletişim, anlatım becerileri ve konular yaşanarak, yaparak, öğrenilenler uygulanarak pekişir. (Maley & Duff, Hagl) Öğretmen merkezli ve ezbere dayalı geleneksel öğretim metotlarından farklı olarak eğitici drama öğrenci merkezli bir öğrenme yöntemidir. Eğitici dramada grup çalışmaları ile katılımcılar oyun ortamında işbirlikli öğrenme yöntemi ile birbirlerinden öğrenirler. (Liu,2002) Eğitici dramanın özellikle 14-16 yaş grubu gençlerle çalışılan Almanca öğretimi için vazgeçilmez bir yöntem olduğu, öğretmen adaylarının yetiştirilmesi sırasında bu yöntemin daha yoğun uygulanmasının gerekliliği sonuçları elde edilmiştir. Almanca öğretmenlerinin 90% ı yabancı dil öğretiminde eğitici drama tekniklerini önemli bulduğunu belirtmiş ve açık uçlu sorulara verdikleri cevaplarla eğitici drama tekniklerinin Almanca öğretimi için önemini açıklayarak desteklemişlerdir. Ayrıca ankete katılan Almanca
İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 2747 öğretmenlerinin 100% ü eğitici drama derslerinin, öğrencinin derse katılımını ve ders içeriğini benimsemesini olumlu etkilediğini destekleyici açıklamalarla savunmuştur. (Özgül,2015, s.92) Anketi cevaplandıran katılımcıların 70% inin eğitici drama teknikleri konusunda yeterli bilgi ve yetilerle donanımlı olmadıklarını belirtmesi, bu konuda daha fazla eğitim ve bilgi paylaşımına ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Ancak lisans dönemleri boyunca eğitici drama teknikleri konusunda eğitim alan öğretmen sayısı 15% ile sınırlıdır ve onlar da aldıkları eğitimi yetersiz bulmaktadır.(özgül,2015,s.80) Bu veriler Türkiye de eğitici drama konusunda daha etkin çalışılması ve daha yoğun bilgi alışverişinin sağlanması gerektiğini göstermiştir. Oysa; yabancı dil öğretmeni yetiştiren eğitim fakultelerinde ikinci yabancı dil dersi vardır. Almanca öğretmen adayları Fransızca, Fransızca öğretmen adayları Almanca, İngilizce öğretmen adayları ise Almanca ya da Fransızca öğrenirler. Bu durumda bir yıl sonra yabancı dil öğretmenliğine başlayacak öğretmen adayları, öğrencilerinin oturacağı sıralarda oturup yeni bir dil öğrenmek için çaba harcarlar. İşte bu ikinci yabancı dil dersleri metotlar ve aktiviteler konusunda öğrenilen teorik bilgilerin uygulanması için önemli bir fırsat olabilir. İngilizce Öğretmenliği nde ikinci yabancı dil olarak Almanca Bu ders kapsamında Almanca kısa öyküler okur, işbirlikçi çalışmalar yapar, özgün yazılar yazar ve doğaçlamalar canlandırırlar. Yabancı dili öğrenirken görürler ki; dil sadece sözcükler ve cümlelerden ibaret değildir. Tam aksine mimik ve vücut dilinin, tonlamaların, kültürel ve iletişimsel yetilerin, dilsel ve bunun yanı sıra sosyal faktörlerin de iletişimi etkilediği bilinmektedir. Öğretmen adayları bu sürecin sonunda fark eder ki; öğrenenlerin bilgi dağarcıkları, deneyimleri, öz geçmişleri ve hatta yetenekleri öğretimde göz önünde tutulmalıdır. İngilizce öğretmenliği bölümünde Almanca ek dersinin amacı ikinci yabancı dili sevdirmek ve İngilizce öğretmenlerinin Almanca ile ömür boyu öğrenme sürecini deneyimlemelerini sağlamaktır. Öğrenenlerin haftada 2 saat gördükleri yabancı dilde belli bir seviyeye gelmeleri hedeflenmemiş aksine bu dili öğrenmeye devam etmeleri için fırsatlar sunulmuştur. İngilizce öğretmen adayları Almanca öğrenirken yabancı dil öğretiminde kullanılabilecek metotları, teknikleri ve aktiviteleri sınıfta öğrenen konumunda uygulama fırsatı bulmuştur. Seçmeli yöntemle değişik teknikler yabancı dil öğretiminde kullanılmıştır. Sesini Değiştirme 3 Bu aktivitede vurgu değişikliğinin anlam üzerindeki etkisi denemeler ile görülmüştür, zıt sıfatlar ve ifadenin değişkenliği; ses kalitesinin ifade üzerindeki etkisi yaşayarak öğrenilmiştir. 3 A1 Sich die Stimme veraendern (Maley & Duff, 2005:81)
2748 Vildan ÖZGÜL Sıfatlar tahtaya fotokopi dağıtılmış, öğrenenlere yaş ve duygusal duruma göre sesin farklılık gösterdiği belirtilmiştir. Yaşlı bir insanın konuşması ile genç bir kişinin konulması arasındaki fark, mutlu/ mutsuz, sakin/sinirli gibi zıt kavramlarla replikler canlandırılmıştır. Bu çalışma kitapta yer alan hazır verilmiş rol yapma aktivitelerine de uygulanmıştır. Öğrencilerden birer sıfat seçmeleri ve bir cümleyi bu sıfatla söylemeleri istenmiştir. Sınıf seçilen sıfatı bilmeye çalışmıştır. Çalışma Kağıdı 1: Zıt sıfatlar Alt/ old Freundlich/ friendly Interesant/interesting Intelligent/intelligent Zuversichtlich/confident Glücklich/happy Ruhig/calm Müde/tired Optimistisch/optimistic Jung/ young Unfreundlich/unfriendly Langweilig/ boring Dumm/stupid Nervös/nervous Unglücklich/sad Verärgert wütend/angry Energisch/energetic Pessimistisch/pessimistic Sınıf seviyesine uygun cümleler seçenek olarak öğrencilere dağıtılmıştır. Çalışma Kağıdı 2: Replikler Es ist Zeit zu gehen. Wir beeilen uns. Wie weit ist es? Das war ein schönes Essen. Wir haben viel zu tun. /Es gibt viel zu arbeiten.? Wie oft kommen Sie/kommst du hierher? Hast du/haben Sie sie schon lange gekannt? Ich kann es nicht mehr ertragen Die Leute sind manchmal lustig Ich kann nichts dafür. / Ich kann nichts tun um zu helfen. Warum bist du nicht gekommen? Ich kann dich manchmal nicht verstehen. Warum soll ich dir jetzt helfen? Eigentlich mag ich ihn nie. / Eigentlich habe ich ihn nie geliebt. Sie bedeuten/du bedeutest mir so viel. Ich mag Eis. Es regnet. Mein Name ist
İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 2749 Ich wohne in.. Ich kann das nicht tun. Hast du meinen Freund/ meine Freundin gesehen? Entschuldigung, wie spät ist es? Entschuldigen Sie, können Sie mir helfen? Kann ich jetzt nach Hause gehen? Warum lachen Sie/lachst du? Çalışma Kağıdı 3: İkili Doğaçlama / Zu zweit Improvisieren Dil seviyesi uygun olanlara ikili diyalog listesi seçenek olarak verilmiştir. ERSTER LERNER Kann ich bitte Herrn Müller sprechen? Wie komme ich zur Post? Ich kann das nicht tun. Es ist Zeit zu gehen. Wir beeilen uns. Ich fahre morgen nach Köln. Ich auch. Wie weit ist es? Möchten Sie noch etwas Salat? Gibt es hier keinen Kopierer? Stört es Sie, wenn ich hier arbeite? Freust du dich? Wann kommst du heute? Und dann habe ich noch Frau Gökçe getroffen. Du, ich muss jetzt aber gehen. Wo ist mein Buch? Entschuldigung, ist das hier das Zentrum? War das heute? Ich fahre morgen nach Samsun Wie lange bleiben Sie? Ich habe Hunger. Du magst kein Fleisch? ZWEITER LERNER Tut mir leid, der ist schon weg. Zur Post, da gehen Sie immer geradeaus. Wir machen das immer so Schnell, schnell, wir müssen gehen! Ich bin müde und gehe schlafen. Fahren wir jetzt? (rhetorische Frage) Wir fahren zu meinen Bekannten. Ja, bitte./nein danke. Doch Nein! Sehr! Um acht. Gut, gut. Warum denn? Da, auf dem Tisch. Nein, das ist nicht hier. Nein, gestern. Ich auch Bis nächsten Dienstag Ich Durst. Doch, ich esse schon Fleisch. Öğrencilerden ikili çalışmaları istenmiştir. Eşler birer sıfat seçmiş ve bir cümleyi bu sıfatla tonlayarak söylemişlerdir. Sınıf seçilen sıfatı bilmeye çalışmıştır.
2750 Vildan ÖZGÜL Bingo (Perfekt) 4 Bingo/ Tombala oyunu iletişimsel bir alıştırma olarak kullanılmıştır. Wer hat was wann gemacht? Suchen Sie Personen im Kurs und notieren Sie die Namen. Wer hat zuerst fünf Personen? Senkrecht, diagonal oder waagerecht Gestern letzten Freitag letzten Samstag letzten Sonntag letzte Woche lange bei Freunden Zeitung lesen Fernsehen Kuchen essen frühstücken essen Fußball spielen E-Mails schreiben Mittagessen Musik hören Einkaufen kochen lange schlafen Aufräumen einenfilm sehen keinen Kaffee Deutsch trinken lernen Nicht arbeiten Frühstück machen Nicht Einen Freunden Im Internet frühstücken anrufen surfen Ein Buch lesen Keine Mittagpause machen Hausaufgaben machen Freunde einladen Ein Geschenk kaufen Hast du letzten Freitag E-Mail geschrieben? Ja, ich habe letzten Freitag E-Mail geschrieben. Nein, letzten Freitag habe ich keine E-Mails geschrieben. Öğrenenler dikey, çapraz ve yatay seçeneklerde dün, geçen cumartesi, geçen Pazar ve geçen hafta kim uzun kahvaltı etmiş, kim arkadaşıyla yemek yemiş, gazete okumuş,televizyon izlemiş.bulmaları istenmiştir. Bu yönergeyle öğrenciler arkadaşlarına: Sen geçen Pazar televizyon izledin mi? Sen dün kitap okudun mu? gibi sorular yöneltmiş ve Evet cevabı verenleri tespit edip yatay, dikey ya da çapraz tabloyu doldurup tombala yapmaya çalışmıştır. Tombala yapan tahtaya kalkıp kim ne zaman ne yapmış listeleyerek tombalasını ispatlamıştır. Ebru geçen Cuma arkadaşlarıyla yemek yemiş, Ahmet geçen Cumartesi gazete okumuş, Gizem geçen Pazar televizyon izledi. 4 (aus Menschen von Hueber S:92)
İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 2751 Bavul I. Sınıfta resim ısınma aktivitesi olarak kullanılmıştır. Her bavulun bir hikayesi vardır. 4-6 kişilik gruplar şu sorulara cevap aramıştır. Bu bavul kimin? Adı ne? Mesleği ne? Nereden nereye gidiyor? Neden seyahat ediyor? II. Donuk İmge(10 dakika): Tahtaya Zufriedenheit/memnuniyet, Sorge/üzüntü, Zweifel/endişe, Enttäuschung/hayal kırıklığı kelimelerin anlamları üzerine konuşulmuştur. Gruplara bu kelimeler kapalı olarak dağıtılmış ve her gruptan seçtiği kelimeyi donuk imge yani sessiz heykel şeklinde durarak sınıfa sergilemeleri istenmiştir. Sınıftakiler grubun duruşunun neyi ifade ettiğini bulmaya çalışmışlardır. (Consortium, 2010,29) III. Doğaçlama(20 dakika): Her grup bu bavulla yolculuk yapan kişinin mesleğini ve neden seyahat ettiğini açıklayıcı bir senaryoyu belirlemiştir. Rolleri paylaşılıp, diyalogları yazı atölyesi yapılarak yazmaları istenmiştir. Gruplar yazdıkları dramayı sınıfta canlandırırken izleyenlerin görevi bu kişinin kimliği hakkında bilgi toplamak ve neden seyahat ettiğini, nereye gittiğini bilmek olmuştur. Okuma çalışması Ayrıca 1-1,5 sayfalık hikayeler kısa bölümler halinde dinlenmiş, boşluk doldurma faaliyetleri yapılmış ve hikayenin devamının yazılması sağlanmıştır. Boşluk doldurma hikayeden her 6. kelimenin silinmesi ile oluşturulmuştur. Kısa hikayenin ilk bölümü dinleme çalışması ile boşluklar doldurulmuştur. Sınıfta kahramanın kim olduğu, nerede olduğu, neden partiye katılmayı reddettiği sorularak tahminlerle merak uyandırılmış ve ihtimaller üzerine tartışılmıştır.
2752 Vildan ÖZGÜL Yazma Çalışması Hikayenin devamını öğrenenlerle yazma atölyesi yapılmıştır. Öğretmen adayları gruplar halinde hikayenin devamını yazmıştır. Öyküye kahramanlar eklenmiş, onlara diyaloglar yazılmıştır. Gruplar yazı çalışmasını yürütürken öğretmen onları izlemiş, ihtiyaç duyduklarında rehberlik yapmıştır. Bu çalışmada gözlenen hatalar, tahtada tüm sınıfa genel tekrar kapsamında hatırlatılarak düzeltilmiştir. Eksiklikler ve ihtiyaçlar doğrultusunda kurallar açıklanmıştır. Hikayeler öğretmen gözetiminde tamamlamıştır. Öğretmen adayları yeni öğrendikleri yabancı dilde kendi yazdıkları diyalogları sınıfta canlandırmışlardır. Sırt çantaları, fularlar kostüm olarak drama çalışmalarına renk katmıştır.
İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 2753 Eylem odaklı öğrenme sınıf içi çalışmaları ve ev ödevi olarak planlanmış, öğrenenlerden araştırarak seçtikleri konularda sunum yapmaları istenmiştir. Sunum konuları memleketleri(heimatstadt), oraya düzenlenebilecek gezi programı, yemek tarifleri şeklinde birbiriyle bağlantılı konulardan oluşmuştur.. Grup arkadaşlarından (birbirlerinden) öğrenmeleri ise bir turiste şehrini tanıtıp oraya gitmeye isteklendirme drama çalışmaları ile sağlanmıştır. Böylelikle öğrenenler gruplar halinde çalışmışlar, hem konuşma becerisi hem de anlayıp cevap verme becerilerini geliştirmiş ve diyalogları drama şeklinde sınıfta sergilemişlerdir. Bir yıl sonra yabancı dil öğretmenliğine başlayacak öğretmen adayları, öğrencilerinin oturacağı sıralarda oturup yeni bir dil öğrenmek için çaba harcarken karşılaşılan zorlukları, eksiklikleri ve ihtiyaçları yaşamışlardır. Yabancı dil öğrencilerinin konuşabilmek için cesaretlendirilmelerinin gerektiğini, dilin sadece sözcükler ve cümlelerle oluşmadığını görmüşlerdir. Konuşma kadar anlayıp cevap vermenin de kolay olmadığını ve öğretmen gözetiminde sınıf içinde adım adım çalışılması gerektiğini öğrenmişlerdir. Mimik ve vücut dilinin, tonlamaların, kültürel ve iletişimsel yetilerin, dilsel ve bunun yanı sıra sosyal faktörlerin de iletişimi etkilediğini yaşayarak bir kez daha anlamışlardır. Öğretmen adayları bu sürecin sonunda öğrenenlerin bilgi dağarcıklarının, deneyimlerinin, öz geçmişlerinin ve hatta yeteneklerinin öğretimde göz önünde tutulması gerektiğini fark etmişlerdir. 2. YÖNTEM Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi İngilizce Öğretmenliği Bölümü nde 2013-2014 öğretim yılı ve 2014-2015 güz döneminde verilen İkinci Yabancı Dil olarak Almanca Eğitimi sonunda bir anket uygulanmış ve açık uçlu sorulara öğretmen adaylarının hiçbir yönlendirme olmadan cevap vermeleri sağlanmıştır. Uygulanan anketin nicel veri analizi SPSS ve nitel analizi ise tarama modeli ile yapılmıştır. Elde edilen bulgularla öğretmen adaylarının yabancı dil öğretiminde gerekli dinleme, konuşma, okuma ve yazma yetileri yanı sıra anlayıp cevap verme becerisinin önemini fark edip etmedikleri tespit edilmek istenmiştir.
2754 Vildan ÖZGÜL 3. BULGU VE YORUMLAR İngilizce öğretmenliği bölümünde Almanca ek dersini alan üniversite öğrencilerine bir anket uygulanmıştır ve ders ile ilgili kişisel görüş ve düşünceleri sorulmuştur. Anketin ilk sorusu: 1.Almanca dersi öğretmen merkezli mi işlendi? Bu soruya yarıdan fazla Hayır cevabı verilmiştir. Kısmen ve ikisi de yaşandı diye düşünenlerin oranı 24% tür. Öğretmen adaylarının 20% si ise derslerin öğretmen merkezli işlendiğini belirtmiştir. 2.Almanca dersi öğrenci merkezli mi işlendi? Bu soruya da 64% Evet cevabını vermiştir. Yine 26% kısmen ve her ikisi de yaşandı görüşündedir. Öğretmen adaylarının 10% u derslerin öğrenen merkezli olmadığını düşünmektedir.
İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 2755 3. Almanca dersinde yaparak öğrenmeye yer verildi mi? Katılımcıların 82% yaparak öğrenme uygulandığını düşünmektedir. 6 % sı ise yaparak öğrenmeye yer verilmediğini belirtmiştir. Öğretmen adaylarının 12% si yaparak öğrenmeye kısmen ya da az yer verildiğini belirtmiştir. 4. Almanca dersinde konuşma becerisi yer aldı mı? Derslerde konuşma becerisine yer verildiğini düşünen 78% ve kısmen yer verildiğini belirten 20% olmuştur. Öğretmen adaylarının 20% sinin daha fazla konuşma aktivitesi olması gerektiğini düşündüğü söylenebilir. Sadece bir öğretmen adayı konuşma becerisi yer almadı cevabını vermiştir. 5. Derste uygulanan hangi aktiviteleri eğlenceli buldunuz? Yönlendirmekten kaçınıldığı için hiçbir seçenek sunulmayan bu açık uçlu soruya 70% sadece drama cevabını yazmış, 7% lik oranda hem drama hem de sunum cevabı verilmiştir. Tüm aktiviteleri eğlenceli bulan 5% de göz önüne alınırsa 80% nin üzerinde katılımcı drama uygulamalarını eğlenceli bulmuştur.
2756 Vildan ÖZGÜL 6. Derste uygulanan hangi aktiviteleri öğretici buldunuz? Uygulamalar arasında sunumlar ve drama 24% ile birinci sırada yer almıştır. Sadece drama seçeneğini yazan 22% ve sadece sunumu belirten 18% dir. Drama ve sunum çalışmalarının öğretici olduğunu düşünenler 80% dir. Alıştırmaları öğretici bulanlar 20% olmuştur. 7. Almanca dersi nasıl daha iyi planlanabilirdi? Öneriniz? İngilizce öğretmen adayları 36% oranında derslerde daha fazla dilbilgisi alıştırmaları olmasını 28% ise derslerin daha yavaş işlenmesini önermiştir. 14% lük bir bölüm dramanın daha fazla yer alabileceğini düşünmektedir. 10% a yakın videolara yer verilebileceğini belirtmiştir. %20 ise bir öneride bulunmamıştır.
İNGİLİZCE ÖĞRETMEN ADAYLARI ALMANCA ÖĞRENİYOR 2757 8. Yabancı dil öğretiminde sizce hangi beceri daha önemlidir? Bu soruda katılımcılara 5 seçenek sunulmuştur. Bunlar: okuma, yazma, konuşma, dinleme ve anlayıp cevap verme seçenekleridir. 16% tüm becerilerin önemli olduğunu belirtmiştir. Okuma, yazma ve dinleme seçenekleri özel olarak işaretlenmemiştir. Ancak 84% ün üzerinde katılımcı konuşma, anlayıp cevap vermeyi önemli beceri olarak işaretlemiştir. Gerek konuşma becerisi gerekse anlayıp cevap verme becerisi eğitici drama aktiviteleri ile sınıf içinde geliştirilebilecek yetilerdir. Anlayıp cevap verme becerisi 40% ile ilk sırada yer almış ve konuşma yetisinden (20%) de daha önemli olduğu tespit edilmiştir. 4. SONUÇ Eylem odaklı yöntemin yabancı dil derslerinde daha sık yer alması için öğretmen eğitimi programlarında eğitici dramanın önemi ve uygulama teknikleri konusunda çalışmalara her
2758 Vildan ÖZGÜL fırsatta yer verilmesi gereklidir. Eğitim fakültelerinde verilen ikinci yabancı dil dersleri eğitici drama yönteminin uygulanması için bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Çünkü bu derslerde öğretmen adayları bilmedikleri bir konuyu öğrenmektedir ve bu öğrenme sürecinde öğretim yöntemlerini bilinçli olarak deneyebilirler. Kelime öğrenme metotları keşfedebilir, bağlamdan anlam çıkarma yetisini geliştirebilirler. Dilbilgisi kurallarının ve dilin amaç değil araç olarak kullanıldığı zaman anlam kazandığını farkeder, iletişimsel alıştırmalarla kural ezberlemeye yönelik alıştırmaların farklarını görürler. Lisans döneminde öğrenilen tüm kuramlar, hipotezler ve varsayımlar ikinci yabancı dil dersinde test edilebilir. Sonuç olarak, sınıf içi aktiviteleri ve anket çalışması ile Yabancı Dil Öğretiminde konuşma ve anlayıp cevap verebilme yetilerini geliştiren eğitici dramanın yabancı dil öğretiminde etkin bir yöntem olduğu yeni bir dil öğrenilirken yaşanarak görülmüştür. Yabancı dil öğretim teknikleri, ısınma aktiviteleri, atölye çalışmaları ile eylem odaklı öğretimin planlanması ve yürütülmesi desteklenmiştir. Ders süresinin yetersizliği, sınıf ortamının fiziksel koşulları ve mevcut öğrenen sayısının yüksekliği gibi sorunlar ile başa çıkma yöntemleri denenmiştir. Okulda işlenen kısıtlı yabancı dil dersleri iletişim amaçlı eğitici drama yöntemi ile eylem odaklı planlanmış, dilbilgisi alıştırmaları iletişimsel olmuştur. Bireysel çalışılabilecek pekiştirme amaçlı alıştırmalar günümüz teknolojisinden yararlanarak internet ve bilgisayar destekli programlarla ev ödevi olarak da tamamlanabilir. Yabancı dil öğretmeni yetiştiren programlarda ikinci yabancı dil derslerinin öğrenilen öğretim yöntemlerinin uygulanma fırsatı olarak değerlendirilmesi yerinde olacaktır. KAYNAKÇA Adıgüzel, Ö. (2013). Eğitimde Yaratıcı Drama. Ankara: Pegem Akademi. Even, S. (2003). Drama Grammatik. München: Iudicium. Brauer,G(2002) Body and Language: Intercultural Learning Through Drama. Westport: Greenwood. Byram M., Fleming M.(2002). Language Learning in Intercultural Perspective Cambridge: Cambridge University. Maley, A., Duff, A. (2005). Drama Techniques. Cambridge: Cambridge University. Moraitis, A. (2011). Dramapädagogik, Essen: Universitaet Duısburg. Önder, A. (2012). Yaşayarak Öğrenme İçin Eğitici Drama. Ankara: Nobel A. Yayıncılık. Özgül, V. (2015). 9.-10. Sınıflarda Yabancı Dil Öğretiminde Eğitici Dramanın Yeri Ve Önemi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul Schewe, M. (2013). Taking Stock and Looking Ahead:Dramapedagogy as a Gateway to a Performative Teaching and Learning Culture. Scenario, 5-27. 12 Aralık 2011 tarihinde http://research.ucchttp://research.ucc.ie/scenario/2013/01/schewe/02/enadresinden erişildi. Tselikas, E. I. (1999). Dramapädagogik im Sprachunterricht. Zürich: Orell Füssli.