Başkandan Sanat eseri, insan öznesindeki tüm güzelliklerin en ince noktalarından hassas ellerle çıkarılan değerli parçalardır. Gözün gördüğü, gönlün hissettiği her durum, olay ya da an, sanatçı ellerin penceresinden farklı bir perspektifle yaşadığımız hayatın içine akseder. Yaşamın gök kuşağını oluşturan bu renk cümbüşü içerisinde el sanatları apayrı bir yere sahiptir. El sanatlarının zamanların fotoğrafını çekme özelliği sayesinde yüzyıllardır her ayrıntı birbirinden farklı anlatım biçimleriyle gelecek nesillere aktarılmıştır. Bizim kültürümüze has eşsiz nitelikteki motifler ve desenler de el sanatlarımız ile koruna gelmiş, aynı zamanda bu süreç içerisinde gelişerek, yaşayan dünyaya ayak uydurmuştur. İSMEK (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eğitimi Kursları) kurulduğu 1996 yılından bu yana sanat ve meslek eğitimi ağırlıklı çalışmaları ile önemli hizmetler sunmuştur. İSMEKte el sanatlarının çeşitli branşlarında eğitim alan ve eserler ortaya koyan kursiyerlerimiz için yepyeni bir dünyanın kapıları aralanmıştır. İSMEK sıcak bir eğitim yuvası olma özelliğinin yanı sıra yayınları ile de pek çok kişiye ulaşmış, el sanatları alanında ilk olma niteliği taşıyan kitaplar hazırlayarak hedef kitlesine sanatsal açıdan farklı bakış açıları kazandırma yolunda önemli mesafeler kaydetmiştir. Birinci cildinin gördüğü ilgi üzerine ikincisi de hazırlanan Desen Kitabı 2 de bu başarılı çalışmalar arasındaki yerini alacaktır. Desen kitabının içerisinde çalışmaları bulunan İSMEK usta öğretici ve kursiyerleri ile kitabı yayına hazırlayan İSMEK çalışanlarının ellerine sağlık diyorum. Sanatın parlak ışığı altında mutluluk dolu, sağlıklı, başarılı yarınlarda hep birlikte olmak dileğiyle Dr. Mimar Kadir TOPBAŞ İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı 1

istiklal MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celal? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal... Hakkıdır, hakk'a tapan, milletimin istiklal! Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, 'Medeniyet!' dediğin tek dişi kalmış canavar? Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayasızca akın. Doğacaktır sana va'dettiği günler hakk'ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Bastığın yerleri 'toprak!' diyerek geçme, tanı: Düşün altında binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda? Şuheda fışkıracak toprağı sıksan, şuheda! Canı, cananı, bütün varımı alsın da hüda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda. Ruhumun senden, ilahi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli. Bu ezanlar-ki şahadetleri dinin temeli, Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli. O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım, Her cerihamdan, ilahi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-i mücerred gibi yerden na'şım; O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helal. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlal: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, hakk'a tapan, milletimin istiklal! 2

ATATÜRK'ÜN TÜRK GENÇLİĞİNE HİTABESİ Ey Türk Gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegane temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahili ve harici, bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklal ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkan ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkan ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklal ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde iktidara sahip olanlar gaflet, dalalet ve hatta hıyanet içinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri şahsi menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakru zaruret içinde harap ve bitap düşmüş olabilir. Ey Türk istikbalinin evladı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk İstiklal ve Cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur. M. Kemal ATATÜRK 3

İçindekiler İçindekiler 4 İstiklal Marşı Atatürkün Gençliğe Hitabesi Sedef Taçbahar Ebru Fesleğen Lalezar Kuğu Sütunlu Kule Kaside Dağ Kılıçotu Laleli Göbek Motifi Tuna Eli Belinde Bordür Kardelen Mercan Köşk Yaprak Bezeme Hanımeli Bezeme Haseki Küpesi Mineli Pıtrak Çoban Çantası Latin Kuyucuk Çim Mine Kır Minesi Bileşik Yıldız Kuşburnu Ortanca Yonca Bordür Ortanca Bordür Mine Bordür 2 3 6 8 10 12 14 16 17 17 17 19 21 23 24 25 27 29 30 31 31 31 32 33 33 33 33 35 35 36 36 36 Yıldız Bordür Papatya Bordür Fil Bahar Yıldızlı Çiçek Itır Yaprak Yıldız Demeti Halkalı Mine Dalga Polen Aşk Merdiveni Süslü Kahkaha Bürgü Karanfil Gayret Çiçeği Sümbül Melek Otu Ece Vazo Çiçeği KIvırcık Nar Çiçeği Badem Baharı Sedefçe Boncuk Buse Mineli Papatya Alev Oval Mine Çemberli Serçe Çelenk Arapsaçı Sarmal Lale Bereket 36 36 38 38 38 39 39 39 40 41 41 41 41 42 42 42 44 45 47 47 47 47 48 48 48 48 49 49 49 49 49 51

Papatya Buketi Bezeme Lale Kristal Doğa İris Küçük Çalı Gülaçtı Birdal Gönül Serpme Papatya Yapraklı Nar Mercan Bordür Süsen Bordür İri Düğün Çiçeği Cam Güzeli Ay Çiçeği Yarımay Taç Açelya Açan Gül Şecen Motifi Nergis Dikenli Gül Gül Bahçesi Bal Özü 1 Bal Özü 2 Kaya Gülü Güldeste Sarmaşık Fantazi Fulya Fantazi Yaban Gülü Parm Menekşesi 52 54 55 57 59 59 59 60 61 63 64 66 66 67 67 69 70 72 73 74 75 76 78 78 78 78 79 80 80 82 82 83 Okkalı Yaprak Mineler Çiğdem Sedem Buketi Kasımpatı Bulutlu Salkım Gömeç Rustik Gül Bahar Ekmeya Demeti-1 Gülistan Papatya Nadide Şal Halkalı Yıldız Saksı Güzeli Fantazi Yaprak Petekli Gül Gül Damlası Sıralı Şakayık Şevval Erguvan Aynalı Yaprak Dantel Saray Hisar Hercai Menekşe Yapraklı Bordür Salyangoz Bordür Güneş Zambaklar İstanbul 83 84 84 85 86 87 88 89 91 94 96 98 100 102 105 108 110 112 113 114 115 116 117 118 121 122 123 124 124 126 127 128 5

A1 SEDEF 6

A2 GÜLBAHÇE 7

A3 TAÇBAHAR 8

A4 KARANFİL 9

A5 10 EBRU

A6 RÜYA 11

A7 FESLEĞEN 12

A8 ASİTANE 13

A9 LALEZAR 14

A10 LALE YOLU 15

B11 16 KUĞU

B 12 B 13 B 14 SÜTUNLU KULE KASİDE DAĞKILIÇOTU 17

B 15 18 OKLU MİNE

19

B 17 20 ŞAMDAN BORDÜR

B 18 TUNA 21

B 19 22 DESTAN

B 20 ELİ BELİNDE BORDÜR 23

B 21 24 KARDELEN

B 22 MERCAN KÖŞK 25

B 23 26 HATAİ

B 23-1 YAPRAK BEZEME 27

B 24 28 KİLİM

B 24-1 HANIMELİ 29

B 24-2 30 BEZEME

B 25 B 26 HASEKİ KÜPESİ B 27 MİNELİ PITRAK B 28 ÇOBAN ÇANTASI ŞEBBOY 31

B 29 LATİN 32

B 31 B 30 KUYUCUK KIR MİNESİ ÇİM MİNE BİLEŞİK YILDIZ 33

34 B 32 ARABESK KÖŞEBENT B 33

B 35 ORTANCA B 34 KUŞBURNU 35

B 35-1 B 36 B 35-2 B 37 B 38 YONCA BORDÜR ORTANCA BORDÜR MİNE BORDÜR YILDIZ BORDÜR PAPATYA BORDÜR 36

KIR MENEKŞESİ B 39 BALONCUK B 40 B 42 DÜĞÜN ÇİÇEĞİ B 41 İNCİ 37

B 43 B 44 FİLBAHAR YILDIZLI ÇİÇEK B 45 ITIR YAPRAK 38

B 46 B 47 YILDIZ DEMETİ HALKALI MİNE B 49 B 48 DALGA 39

B 51 POLEN B 50 40

41 B 52 B 53 AŞK MERDİVENİ SÜSLÜ B 54 B 55 KAHKAHA BÜRGÜ KARANFİL B 56 B 57 FİDE KARANFİL B 58 KIR B 59 BÜRGÜ LALE

B 60 YALI OTU B 61 GAYRET ÇİÇEĞİ B 62 KÜÇÜK SU B 63 SÜMBÜL B 64 B 65 TOHUM KÜSTÜM 42 B 66 B 67 MELEK OTU SOLAN LALE

C 68 FANTAZİ KARANFİL 43

C 69 ECE 44

C 70 VAZO ÇİÇEĞİ 45

C 71 46 SAADET

C 74 C 72 KIVIRCIK C 73 NAR ÇİÇEĞİ ELÇİN SEDEFCE BADEM BAHARI C 75 C 76 YAPRAKLI MİNE 47

C 77 C 78 BONCUK MİNELİ PAPATYA BUSE C 79 C 80 ALEV 48

C 81 C 82 C 85 OVAL MİNE C 83 ÇEMBERLİ SERÇE C 84 SARMAL LALE ÇELENK ARAPSAÇI 49

C 86 C 87 HALELİ BORDÜR KÜPECİK C 88 SIRALI LALE 50

C 89 BEREKET 51

C 90 52 PAPATYA BUKETİ

C 91 NAZAR 53

C 92 BEZEME LALE 54

C 93 KRİSTAL 55

C 94 PAMUK 56

C 95 DOĞA 57

C 96 58 BAHÇEVAN

C 97 C 98 KÜÇÜK ÇALI İRİS C 99 GÜL AÇTI 59

C 100 BİRDAL 60

C 101 GÖNÜL 61

C 102 62 SALTANAT

C 103 SERPME PAPATYA 63

C 104 YAPRAKLI NAR 64

C 105 PIRILTI 65

C 106 MERCAN BORDÜR C 107 66 SÜSEN BORDÜR

C 108 C 109 İRİ DÜĞÜN ÇİÇEĞİ CAM GÜZELİ 67

D 110 MÜRDÜMÜK D 111 68 DAĞ CÜCESİ

C 112 AYÇİÇEĞİ 1 C 113 AYÇİÇEĞİ 2 69

C 114 YARIMAY 70

D 115 AYNALI MOTİF 71

D 116 D 117 TAÇ 72 HATAİ

D 118 AÇELYA 73

D 119 AÇAN GÜL 74

ŞECEN MOTİFİ D 120 75

C 121 NERGİS 76

GÜNDOĞDU DEMETİ D 122 77

D 123 D 124 D 125 DİKENLİ GÜL ARAJMAN D 126 78 BAL ÖZÜ 1 BAL ÖZÜ 2

KAYAGÜLÜ D 127 79

D 128 GÜLDESTE SARMAŞIK D 129 80

D 130 FANTAZİ GÜL 81

D 131 FANTAZİ YABAN GÜLÜ D 132 FANTAZİ FULYA 82

D 133 PARM MENEKŞESİ OKKALI YAPRAK D 134 83

D 135 MİNELER ÇİĞDEM D 136 84

D 137 SEDEM BUKETİ 85

D 138 KASIMPATI 86

D 139 BULUTLU SALKIM 87

D 140 D 141 GÖMEÇ KIVRIM KARANFİL D 144 D 145 SU D 142 KIRÇİÇEĞİ 88 KATMERLİ GÜL

D 146 D 147 RUSTİK MUHABBET 89

D 148 90 BAŞAK

D 149 GÜLBAHAR 91

D 150 D 151 YABAN GÜLÜ BUKET 92

D 152 KIR ÇİÇEKLERİ 93

D 153 EKMEYA DEMETİ-1 94

D 154 EKMEYA DEMETİ-2 95

E 155 GÜLİSTAN 96

E 156 KÜPE SARMAŞIK 97

E 157 PAPATYA 98

E 158 ZARİFE 99

F 159 F 160 HALKALI LALE NADİDE 100

F 161 DÜŞÜM 101

F 162 102 ŞAL

F 163 SEMA 103

F 164 LALELİ BORDÜR 104

F 165 HALKALI YILDIZ 105

F 166 SİNEM 106

F 167 LAVANTA 107

F 168 108 SAKSI GÜZELİ

G 169 GÜLÇİÇEK 109

G 170 110 FANTAZİ YAPRAK

G 171 PAPATYA 111

G 172 PETEKLİ GÜL 112

G 173 GÜLDAMLASI 113

G 174 114 SIRALI ŞAKAYIK

G 175 ŞEVVAL 115

G 176 ERGUVAN 116

G 177 AYNALI YAPRAK 117

G 178 DANTEL 118

G 179 YELPAZE 119

G 180 120 ÜÇ DAL

H 181 SARAY 121

H 182 122 HİSAR

H183 HERCAİ MENEKŞE 123

H 184 SALYANGOZ BORDÜR H 185 YELPAZE BORDÜR H 186 124 YAPRAKLI BORDÜR

H 187 SAHRAGÜL 125

H 188 GÜNEŞ 126

H 189 ZAMBAKLAR 127

H 190 İSTANBUL 128

İSMEK EL SANATLARI DESEN KİTABI EKİM 2004 YAYINA HAZIRLAYAN Ayşe AKBULUT DESEN TASARIMLARINI YAPANLAR Dilek ÖZER (M.NAKIŞI), Hatice AKSOYLU (TEZHİP), Hilan İLHAN (A.- K.BOYAMA), Feride METE (FOLYO), Semahat CAN (M. NAKIŞI), Dilek TETİK (M. NAKIŞI), Fatma ASLAN (M. NAKIŞI), Özlem BİLGİ (M. NAKIŞI), Melek EKŞİ (K. BOYAMA), Mehtap ÇEBİ (M. NAKIŞI), Name TOSUN (A. BOYAMA), Zehra KARATAŞ (M. NAKIŞI), Meryem ŞAHİN (M. NAKIŞI), Emine DEMİRAĞ (A.- K.BOYAMA), Hadiye ŞAHİN (A.- K.BOYAMA), Esra AŞIGÜLÜ (M. NAKIŞI), Reyhan ERDEM (M. NAKIŞI), Mujgan HIZLI (M. NAKIŞI), Nurgül MEHMETOĞLU (A.- K. BOYAMA), Hülya KUTBAY (M. NAKIŞI), Reşide ÖZBAY (M. NAKIŞI), Nevin Aliye YILMAZ (T. TASARIM), Ayla DEMİRAĞ (EL NAKIŞI), Menşure KARAOĞLU (A. BOYAMA), Havva DEMİR (M. NAKIŞI), Fatma DEMİR (M. NAKIŞI), Binnur ÖNEN (RESİM), Kamuran PINAR ACAR (A. BOYAMA), Serap AKSU (A. BOYAMA), Arzu ARSLAN (M. NAKIŞI), Nazire AYHAN (M. NAKIŞI), Hülya BAŞPINAR (M. NAKIŞI) DERLEYENLER Teknik Rehberler Nurdan ÖZÇEKİÇ -El Sanatları Teknik Rehber Sevdagül YOLAYDIN -Makine Nakışı Teknik Rehber Süheyla ÖZCAN BİRBİLEN -Makine Nakışı Teknik Rehber TEKNİK HAZIRLIK İSMEK YAYIN EDİTÖRLÜĞÜ Grafik Tasarım: M. Taragay AYÇE, Ömer TATLISÖZ Dizgi: Kahraman SARI Redakte: Dilek ŞENOL 129 Baskı: DÜZEY