Ekonomi Bülteni, Sayı: 9 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Makro Ekonomi ve Strateji FED Neden ABD Ekonomisi İçin Bu Kadar Pozitif Düşünüyor? Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ercan Ergüzel Ali Can Duran 1
DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler ABD nin konut sektörü direncini koruyor. Mayıs sonlarına doğru FED in varlık alımlarını yavaşlatacağı beklentisi ile yükselmeye başlayan faiz oranları FED Başkanı Ben Bernanke nin 19 Haziran daki konuşması sonrasında daha da ivmelenmişti. Faizlerdeki artışa paralel ABD de Haziran ayı ikinci el konut satışları 5.6 milyon adet olan beklentinin altında 5. milyon adet olarak açıklansa da 3 yıl önce gördüğü dip seviyesinin halen %7 üzerinde. Beklentilerin altında kalan.el konut satışlarının aksine, yeni konut satışları bin adet olan beklentilerin üzerinde 97 bin adet açıklandı. Yeni konut satış rakamları da Mayıs den bu yana en yüksek değerine ve Şubat 11 de gördüğü dip seviyesinin % üzerine işaret ediyor. Satılık yeni konutların satılan yeni konutlara oranının da 3.9 a gerilemesi satışların aynı hızda devam etmesi halinde stokların aya yakın bir sürede tükeneceği anlamına geliyor, ve bu oran kriz döneminde ayın üzerine kadar yükselmişti. Konut sektörünün bütçe kesintilerine ve artan mortgage faizlerine karşın hızını çok fazla kaybetmemesi sektörün ekonomiye katkısının devam edeceği görülüyor. Çin Hükümeti üzerinde teşvik baskıları artıyor. Özel bir banka tarafından Çin de açıklanan üretim sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin Temmuz ayı öncü rakamları açıklandı. Üretim PMI verisi piyasa beklentisi Haziran ayındaki değeri olan. ile aynı seviyede kalması yönündeyken 7.7 olarak açıklandı ve son 11 ayın en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Arka arkaya son 3 aydır gerileyerek 5 nin altında kalan Üretim PMI endeksi dünyanın en büyük.ekonomisinin hız kaybetmeye devam ettiğinin göstergesi oldu. Açıklanan veriler ekonomiyi desteklemek için büyük teşvik paketleri açıklamadan ekonominin dengelenmesini isteyen hükümet üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor. Açıklanan verilerin ardından hükümet deki büyük teşvik paketlerinin aksine çok küçük sayılabilecek bir dizi teşvik paketi açıkladı. Buna göre aylık cirosu 35 $ ın altında olan firmalardan geçici olarak KDV alınmayacak, ihracatçı firmaların gümrük işlemlerindeki onay süreci gibi bazı prosedürler gevşetilecek ve demiryolu yatırımları için daha fazla finansman kanalı oluşturulacak. Açıklanan paketler hükümetin yavaşlayan ekonomik büyümeden endişe etmeye başladığını gösteriyor. Euro Bölgesi yeniden büyümeye başlayabilir. Euro Bölgesi Üretim PMI verisi son yıldır ilk kez 5 nin üzerine yükselerek büyümeye işaret etti. Bir süredir kademeli olarak yükselen ve daralmanın hız kestiğine işaret eden Üretim PMI endeksi Temmuz ayı öncü verisi 9.1 olan beklentilerin üzerinde 5.1 olarak açıklandı. Euro Bölgesi nin lokomotifi olarak görülen Almanya da da 9. olan beklentilerin üzerinde 5.3 olarak açıklandı. Bölge nin.en büyük ekonomisi olan Fransa da ise henüz 5 nin üzerine yükselemese de. olan beklentilerin üzerinde 9. olarak açıklandı. Aynı zamanda Euro Bölgesi tüketici güveninin yükseliyor olması ve daha sıkı kemer sıkma önlemlerine yönelik baskıların bir miktar azalması Euro Bölgesi nin yeniden yavaşta olsa büyümeye başlayabileceğinin sinyallerini veriyor. Euro Bölgesi nin en sorunlu ülkelerinin de en kötüyü geride bırakmış olabileceği tahmin ediliyor. Buna paralel İspanya Merkez Bankası.çeyrekte ilk çeyrekteki %.5 lik daralmadan (bir önceki çeyreğe göre) daha düşük %.1 lik bir daralma yaşanacağını tahmin ediyor. Japonya Hükümeti ekonomik görünümü bir kez daha yükseltti. Geçtiğimiz haftalarda Japonya Merkez Bankası (BOJ) para politikası toplantısında ekonomi hakkında değerlendirmesini yükseltmiş ve ekonominin ılımlı bir şekilde toparlanmaya başladığı belirtmişti. Böylece BOJ Ocak 11 den bu yana ilk defa toparlanma kelimesini kullanmıştı. Dün yayınlanan aylık ekonomi raporunda Haziran ayındaki gibi ekonominin adım adım toparlanmaya başladığı belirtilirken ek olarak bazı alanlarda sürdürülebilir bir toparlanmanın sinyallerinin görüldüğü belirtildi. Ayrıca raporda deflasyonist baskıların giderek azalmaya başladığına değinilmesi BOJ un agresif politikalarının neticesinin görülmeye başlandığına işaret ediyor. ABD de istihdam piyasasında önemli değişimler yok. ABD de haftalık işsizlik maaşı başvuruları geçtiğimiz hafta 3 bin adet olan beklentilerin bir miktar üzerinde 33 bin adet olarak açıkladı. Önceki haftanın verisinin de sınırlı bir oranda bina adetlik yukarı revize edilmesinin ardından trendi daha net ortaya koyan haftalık ortalama biraz daha sınırlı bir oranda 35.5 bin adete geriledi. Her yıl bu dönemlerde otomobil fabrikalarının yaz dönemi için kapanması nedeniyle haftalık işsizlik maaşı başvurularının volatil bir seyir izlediği, ve her sene aynı tarihlerde kapanmadıkları içinde mevsimsellikten arındırmanın da zor olduğu biliniyor. Genel olarak aşağı yönlü bir trend izleyen haftalık işsizlik maaşı başvurularının bin adet olan sınırın altında kalması olumlu olarak karşılanıyor. Geçtiğimiz yıl boyunca ortalama başvuru sayısı 37 bin adet iken bu yıl açıklanan veriler haftalık ortalama 35 bin adet işsizlik maaşı başvurusuna işaret etmesine karşın gerileme hızında önemli bir değişim olmadığı görülüyor. Bir hafta geriden gelen haftalık işsizlik maaşı almaya devam eden kişi sayısı 3 milyon adetin altına gerileyerek kriz öncesi seviyelerine bir miktar daha yaklaştı.
DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler TCMB Faiz Kararı, Haziran 13 15 Temmuz da yayınlanan Erdem Başçı nın yazılı açıklamasında, TCMB son dönemdeki gelişmelere karşı olarak fiyat istikrarını ve finansal istikrarı korumak için faiz koridorunda genişletici yönde bir adım atılabileceğini belirtilmişti. Bu açıklamanın ardından yapılan Merkez Bankası (MB) PPK toplantısında koridorun üst bandının (Gecelik borç verme faiz oranını) 75 baz puan arttırılarak % 7.5 e yükseltilmesine karar verildi. MB Politika Faizinde (Haftalık Repo Faizi) ve koridorun alt bandında (Gecelik borç alma faiz oranı) ise bir değişikliğe gitmedi. Böylece politika faiz oranı %.5 da sabit kalırken, koridor %3.5-%7.5 aralığa taşınmış oldu. Geç likidite faiz oranlarında ise borçlanma faizini % da tutarken borç verme faiz oranını da 75 baz puan arttırarak %.5 e yükseltti. Merkez bankası koridorun üst bandını yukarıya çekerek gerektiğinde fonlama maliyetini daha fazla yükseltip piyasadaki likiditeyi ayarlayabilmesi için kendine esneklik kazandırmış oldu. Ayrıca repo ihalesi açmayarakn ek sıkılaştırmaya gittiği günlerde koridorun üst bandından 5 baz puan altında borçlanabilen piyasa yapıcı bankaların da yeni bant olan %7.5 den borçlanacağını açıkladı. Böylece istisnai günler için aslında koridorun üst bandını 5 baz puan yükseltmiş oldu. MB bir hafta vadeli repo miktar ihalesi ve bir ay vadeli repo ihalesi miktarlarının üst sınırlarını kaldırdığını belirterek ek sıkılaştırma yapmadığı günlerde piyasanın likidite ihtiyacını karşılayacağının sinyalini verdi. Karar metni incelendiğinde; bir önceki kararda olduğu gibi iç ve dış talepteki gelişmelerin öngörüldüğü doğrultuda seyrettiği, yurt içi nihai talebin sağlıklı bir toparlanma içinde olduğu belirtildi. Bir önceki karar metninden farklı olarak ise ihracatta ılımlı bir toparlanmanın gözlemlediği belirtildi (bir önceki karar metninde zayıfladığı belirtilmişti.) Ayrıca altın ticareti hariç tutulduğunda cari işlemler açığının yatay bir seyir izlediğine değinildi. Karar metninde birden fazla unsur nedeniyle enflasyon beklentilerinin olumsuz etkilendiği, işlenmemiş gıda, petrol fiyatları ve döviz kurundaki oynaklığın kısa vadede enflasyonu olumsuz etkilemeye devam edeceği fakat bu gelişmelerin büyük oranda geçici olacağının öngörüldüğü belirtildi. MB nin karar metnini enflasyon görünümüne vurgu yapılmış olması önümüzdeki dönemde enflasyon gelişmelerine paralel politika araçlarında ek ayarlamaların gelebileceğinin sinyalini verdi. İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı, Temmuz 13 İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) Temmuz ayında %75.3 den %75.5 e yükseldi. Haziran ayında olduğu gibi bir önceki yılın aynı ayına göre.7 puanlık artışa işaret eden Temmuz ayı kapasite kullanım oranı den bu yana en iyi Temmuz ayı olarak öne çıkıyor. Mevsimsel etkilerden arındırılmış endekslere bakıldığında ise Haziran ayına göre bir değişim göstermeyerek %7.9 da kalan kapasite kullanım oranı bir önceki ay ile birlikte %7. olan yılı ortalamasının sadece.7 puan üzerinde bulunuyor. Yıl başından bu yana sınırlı artış gösteren kapasite kullanım oranı 3. Çeyrek başında da imalat sanayii tarafında ekonomik aktivitenin çok fazla ivme kazanmadığına işaret etti. 6% 7 9 11 13 Kapasite kullanım oranı mal gruplarına göre incelendiğinde Haziran ayında bir önceki aya göre sert gerileyen (-.5 puan) Dayanıklı Tüketim Malları KKO sunun Temmuz ayında ise bir önceki aya göre. puan artarak en fazla artış gösteren mal grubu KKO su oldu. 6 Ocak 11 Ocak Ocak 13 5% % 75% 7% 65% Gösterge Tahvil Faiz Oranı MB Haftalık Repo Faizi Politika Faiz Oranları (%) Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz Koridoru Kapasite Kullanım Oranı (Mevsimsellikten Arındırılmış) MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi 7.9% 3
H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler 5 Günlük Değ (%, $ Bazında) 1 Aylık Değ (%, $ Bazında) Emtia End. Altın -1.5.6 Emtia End. Altın 5.3. TL-Basket -.7 TL-Basket -. EURO/$ 1.1 EURO/$.1 MSCI TR -.9 MSCI TR -.1 MSCI EM MSCI EM 6.7 ABD-S&P.1 ABD-S&P 5. -3 - -1 1 3-1 1 3 5 6 7 9 Son haftadır risk iştahında görülen hızlı artış yerini daha temkinli bir ortama bıraktı.9..7.6.5..3 USD Libor 1 ay, 3 ay ve ay (%) Aylık USD Libor 3 Aylık USD Libor 1 Aylık USD Libor %.6 %.6..1 %.19 Ocak 13 Mart 13 Mayıs 13 Temmuz 13.35 3 Aylık Libor Faizi (%) USD.3 JPY EUR.5. %.6 %.16.15 %.15. Ocak 13 Mart 13 Mayıs 13 Temmuz 13 USD Libor da ana trend aşağı yönlü kalmaya devam ediyor Endonezya-JCI Kore-Kospi Hindistan-Sensex Çin-Shangai TR- BIST Mac-Bux Rus-Micex Cz-Prague Pol-WIG Br-Bovespa Meks-Bolsa MSCI Emerging Jp-Nikkei5 Ger-Dax Fr-Cac UK-FTSE EU-DJ Stoxx 5 ABD-DJ Indus ABD-S&P G-7 Ortalama MSCI Global -1. 1.6.1 7.1-1.7 6..9 3. -3.5 -..3. -1. 6. 3. 5.9.1 3.5 3.. 5. 6.7-3. -. 1.6 -.5 1...1...3.5 7. 7. 5..3 5. 6.6.1 1 Aylık Değ (%) 5 Günlük Değ (%) - - 6 Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 11=) 13 MSCI Türkiye Endeksi 1 9 7 MSCI GOÜ Endeksi 11 13 Türkiye nin de dahil olduğu bazı GOÜ hisse senedi endeksleri son haftadır geriliyor Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat : itibarı ile güncellenmiştir.
Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Değer Kaybediyor Değerleniyor Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Gösterge Tahvil Faiz Oranı Politika Faiz Oranları (%) 3 GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX) TR, BBB- Poland, A- Rus, BBB Bra, BBB 6 MB Haftalık Repo Faizi Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz Koridoru MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi Ocak 11 Ocak Ocak 13 Ocak 11 Ocak Ocak 13 Gösterge tahvil getirisi hacmin az olduğu haftada %9 lu seviyelerin üzerini gördü. USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor) BRL - -.7 MXN -.5.5 CZK 1..1 PLN.9 HUF.9. ZAR 1.6. KRW.9 3.9 TRY -.1. JPY -.9. 1 Aylık Değ (%) GBP.6.9 EURO 1.1.1 5 Günlük Değ (%) - -1 1 3 5 GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-=) Ocak Mayıs Eylül Ocak 13 Mayıs 13 95 5 1 TL GOÜ Ortalaması 115 Risk iştahının artmasına paralel USD değer kaybediyor. Tarım Tem. Maden Değ. Maden Enerji Top. Endeks Emtia Endekslerinde Değişim (%) -6.6-3. -1. -1.5.. 3.5 5.3 1 Aylık Değ (%) 5 Günlük Değ (%). -7-5 -3-1 1 3 5 7 9 Endişe (VIX) Endeksi 5 5 35 3 5 15 11 13 Ortadoğudaki gerginliğin yukarı taşıdığı petrol fiyatları, talep yönlü endişelerle bir miktar geriledi Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat : itibarı ile güncellenmiştir. 5
3.-3.5 DenizBank Ekonomi Bülteni Makro Ekonomi & Strateji FED Neden ABD Ekonomisi için Bu Kadar Pozitif Düşünüyor? FED in 19 Haziran da yaptığı açıklama ardından ABD ekonomisinin nasıl seyrettiğine ilişkin veriler birkaç kat daha fazla önem kazandı. Çünkü global ekonomi ve piyasaların mevcut seyrinde en belirgin rolü oynayan FED in gevşek para politikasından çıkış planı ekonomik verilere bağlanmış durumda. ABD ekonomisi de %. büyüyebildi. 13 te ise beklenti bu seviyenin bile altında kalarak %1.9 büyümesi yönünde. Sadece ABD de değil tüm dünyada bu yıl belirgin bir yavaşlama var ve gelecek yıllara ilişkin beklentiler de çok parlak değil. Buna karşın Bernanke 19 Haziran da yaptığı açıklamalarla ABD ekonomisinde güçlü bir toparlanma görüldüğünü ve te %3.-%3.5 arası bir büyüme beklediklerini açıkladı. FED in orta vadeli büyüme trendlerine bakıldığında %3 ün üzeri büyüme oranları çok alışılmış seviyeler değil ( yılı sonrasında %3 ün üzerinde büyümenin olduğu sadece yıl var). Dünya da ekonomik anlamda toptan bir yavaşlama söz konusu iken FED i büyüme anlamında bu kadar pozitif bir resim çizmeye iten faktörler nelerdi? 1- Konut Piyasası: ABD de de başlayan krizin temel nedeni konut balonunun patlamış olmasıydı. 11 milyondan fazla evin değeri mortgage borcunun altına geriledi. 5 milyon ev haczedildi. 7 den önce -3 milyar $ düzeylerinde seyreden sorunlu gayrimenkul kredi bakiyesi yılında milyar $ a kadar ulaştı. Bu anlamda konut piyasasındaki güçlü bir ABD Satılık Ev Stoğu (/Ay) toparlanma ABD ekonomisinin normal seyrine dönmesi açısından oldukça belirleyici konumda. FED in temelde QE programları ile uzun vadeli faizleri düşürerek konut piyasasında talep yaratmaya çalışması da bu amaca hizmet ediyordu. deki krizden önce %6 lı seviyelerin üzerinde olan 3 yıllık mortgage faizi uygulanan para politikalarından alınan destekle sonunda %3. e kadar geriledi. Faizlerdeki düşüşle yeni ev satışları 5-3 binli rakamlardan yükselerek 5 binli seviyelere kadar ulaştı. Mevcut satılık ev stoğu bu hızla giderse -5 ay içinde tükenmiş olacak ki bu düzeyler krizden önceki seviyeleri işaret ediyor (yandaki grafik) Talep koşullarındaki bu artışa paralel ev fiyatları da artmaya başladı. Henüz kriz öncesi seviyelerin oldukça altında ama kriz sonrasındaki en yüksek seviyelerinde ve halen yükselmeye devam ediyor. (Yandaki Grafik) Şimdi FED in açıklamasından sonra 175 faizlerdeki artışın konut sektöründeki toparlanmanın önünü kesmesinden endişe edenler var. Gerçekten de 3 yıllık mortgage faizi Mayıs başında %3.6 dan %. e kadar çıktı. Çünkü QE3 15 programı kapsamında piyasadan her ay alınan 5 milyar $ lık tahvilin milyar $ ı mortage a dayalı tahvil ve bu faizleri olması 5 gereken seviyenin de altına çekiyordu. Buna karşın, yapılan analizler faizler %6 dan fazla veya konut fiyatları mevcut seviyelerinin % üzerinde olmadığı müddetçe güçlü talebin devam edeceğini gösteriyor. Konut piyasasındaki bu olumlu toparlanmaya karşın şu ana kadarki iyileşmenin arkasındaki ana faktörün kamu desteği olduğunu vurgulamak gerek. ABD de konut kredisi veren bankalar daha sonra bu kredileri (neredeyse tamamını) paket haline getirip tahvil olarak satıyorlar, yani Türkiye deki gibi bu krediler (dolayısı ile risk) vade sonuna kadar banka bilançolarında kalmıyor. ABD de kamu kuruluşu olan Fannie ve Freddie ise bu tahvillerin bir kısmına devlet garantisi vermesi sayesinde uygun fiyattan satılmaları mümkün oluyor. Tarihsel verilere bakıldığında bu tahvillerin % si ila % 5 si oranında bir kısmına kamu desteği verildiğini gösteriyor. Kriz sonrasında ise bu oran, yani devlet garantisi, %9 lı seviyelere ulaşmış durumda. 3 1-1 - -3-6 5.7 1.9 ABD Ekonomik Büyümesi (%) -.3-3.1. 1.. 1.9 ABD Ev Fiyatları Endeksi (Case Shiller - ) 3 5 6 7 9 11 13 6
DenizBank Ekonomi Bülteni Makro Ekonomi & Strateji Moody s in yaptığı bir araştırma ek kamu desteği olmasaydı ev fiyatlarının %5 daha aşağılarda olacağını gösteriyor. Özetle, ABD de konut piyasası toparlanıyor; ama çarkları döndüren halen özel sektör değil kamu kesimi. - İstihdam Piyasası: Global krizden önce %5-%6 bandında hareket eden ABD işsizlik oranı krizle birlikte % lu seviyelere kadar çıktığı noktadan itibaren kademe kademe gerileyerek %7.6 ya kadar düştü. İstihdamdaki artışın alt detaylarına bakıldığında da sağlıklı bir resim söz konusu. Haziran ayında saat başına kazanç $ a yükselerek son iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bunun yanında kriz başladığından beri gerileyerek %63.1 e kadar gerilemiş olan işgücüne katılım oranı da Haziran da %6. a sıçradı (aslında bu yükseliş olmamış olsa işsizlik oranı %7.6 ya değil, % 7.5 e düşmüş olacaktı). Diğer taraftan işgücüne katılım oranı (yani çalışabilir durumda olup çalışanlar ve iş arayanlar/iş bulma umudunu kaybetmemiş olanlar) de %66.1 di. Şayet son 5 yılda bu oran aynı kalmış olsa işsizlik oranı için bugün %11 li seviyelerin üzeri konuşuluyor olacaktı. Bu anlamda önümüzdeki dönemde işgücü piyasalarında hareketlenme olacak, her ay bin yeni iş fırsatı yaratılacak olsa da işgücüne katılım oranının kriz öncesindeki seviyelere doğru çıkması nedeniyle işsizlik oranının bu seviyelerden çok hızlı inmesi mümkün olmayacak. 3- Tüketici Güveni: ABD de ekonomisinin %7 ini tüketim harcamaları oluşturuyor. Bu yüzden tüketici beklentileri ABD ekonomik aktivitesine ilişkin önemli sinyaller veriyor. Birçok farklı dinamiğe göre şekillenen tüketici güveni için ABD özelinde 3 faktör özellikle belirleyici. İlk ikisi konut piyasası ve istihdam koşulları ki bunlar ilk maddede açıklandı. Üçüncüsü ise hisse senedi endeksleri. Çünkü hisse sendi yatırımları ABD de hanehalkı varlığının çok önemli bir bölümünü oluşturuyor. krizi sonrasında ABD hanehalkının varlıkları bu iki faktöre bağlı olarak 11 trilyon $ (yaklaşık tane Türkiye ekonomisi) erimişti. Konut piyasasından kaynaklanan varlık kayıplarının tamamı henüz yerine konulabilmiş değil. Ama hisse senedi endeksi olarak bakıldığında bugün itibarı ile S&P 5 endeksi tarihinin en yüksek seviyesinde. Bunun tüketici beklentilerine yansıdığını ve ABD de yayınlanan birbirinden farklı tüm tüketici güven endekslerinin krizden sonraki en yüksek seviyesinde olduğu görülüyor. Sonuç olarak bu olumlu tüketici güveninin ABD de hanehalkı harcamalarına yansıdığı görülüyor. Haziran da 15.6 milyona ulaşan araç satışları 7 deki tarihi yüksek seviyesine çok yaklaşmış oldu (yandaki grafik). - Hanehalkı Borçluluğu: ABD de hanehalkı finansal borcu 13 trilyon $ la ekonomisinin %5 i kadar (9 da bu oran % dü). Hanehalkı borçluluğunu gösteren bir başka rasyo da yıllık borç ödemelerinin toplam yıllık harcanabilir gelire oranı. Yandaki grafikten görülebileceği gibi bu rasyo da 19 lerden bugüne en düşük seviyesine gerileyerek %.5 e indi. 5- Bankacılık Sistemi: Gelişmiş ülkeler içinde bankaları ile ilgili en radikal ve cesur hamleleri (Lehman Brothers hariç) yapan ABD olunca, krizinden en hızlı çıkan ABD li bankalar oldu. Bugün itibarıyla ABD bankalarının (en büyük 5 ABD bankası) net karı kriz öncesindeki seviyeleri geçmiş durumda birinci kuşak sermaye yeterlilik oranı da kriz öncesindeki seviyelere kıyasla 3 baz puanın üzerinde artmış durumda. Sağlıklı ve karlı durumdaki bankacılık sektörü borçlanmaya her açıdan hazır hanehalkı kesimine artan bir oranda destek vermeye başlayacak. 1 16 ABD Araç Satışları (Yıllık, Milyon Adet) Temmuz 7 Temmuz Temmuz 9 Temmuz Temmuz 11 Temmuz Temmuz 13 13 11 ABD Hanehalkı Finansal Borç Ödemelerinin Toplam Harcamalara Oranı (%) ç1 3ç1 6ç1 9ç1 9ç1 95ç1 9ç1 1ç1 ç1 7ç1 ç1 13ç1 3 - - -3 Net Kar (Milyar Dolar) - 3 5 6 7 9 11 7
DenizBank Ekonomi Bülteni Makro Ekonomi & Strateji Özetle, bu veriler bize ABD de ekonomik aktivitenin iyileşmeye devam ettiğini, büyük resmin pozitif olduğunu, ama detaylara inildiğinde kırılgan noktaların da azımsanamayacak kadar fazla olduğunu gösteriyor. Bu doğrultuda FED in elinin halen çok rahat olmadığı, çok somut veri görmeden piyasaları rahatsız etmeyecek tonda varlık alımlarında limitli azaltma dışında bir hamle yapmasının zor olduğunu ifade etmek yanlış olmaz. FED in tavrında belirleyici olacak bir başka husus da FED Başkanı Bernanke nin görev süresinin Ocak ta doluyor olması. FED kararlarını kişilik FOMC komitesinde alıyor ama Başkan ın duruşu oldukça önemli. Obama önümüzdeki haftalarda Bernanke nin yerine kimin geleceğini açıklayacak. İki aday yarışta öne çıkmış durumda: Janet Yellen ve Lawrance Summers. FED in içinden yetişmiş bir isim olan Yellen in Bernanke nin agresif para politikalarını aynen devam ettirmesi bekleniyor. Buna karşın Summers son günlerde yaptığı açıklamalarla QE politikasına karşı biraz negatif tonda duruş sergiledi ve ekonomik görünüme ilişkin FED in çizdiği pozitif tablonun da ötesinde olumlu beklentiler ortaya koydu. Bu anlamda Obama ya daha yakın bir isim olan Lawrance yeni Başkan olursa mevcut QE programından daha hızlı çıkış, buna karşın istihdamda toparlanma görünene kadar düşük faiz politikasının devamı yönünde bir tavır ortaya koyması bekleniyor. Özetle, Yellen in seçilmesi durumunda mevcut beklentilerde önemli bir değişiklik olmaz ama Summers seçilirse piyasalardan en azından kısa vadede volatilitenin arttığı görülebilir.