Temel farmakoterapi ilkeleri Az sayıda ilaç Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması Psikolojik desteğin de sağlanması Hastayı bilgilendirme İzleme
Antidepresan ilaçlar
Antidepresan endikasyonları M. Depresyon Bipolar depresyon Yeme bozuklukları Anksiyete bozuklukları Uyku bozuklukları Borderline KB Madde kullanım boz. (sigara, alkol, kokain)
Antidepresan endikasyonları Ağrı sendromları (migren dahil) Ülser ve irritabl kolon Aritmi Okul fobisi Enurezis nokturna
Depresyonda antidepresana iyi yanıt göstergeleri İştah ve uyku boz. olması Sabahları kötüleşme olması Psikomotor yavaşlama veya ajitasyon Otonomik belirtiler (çarpıntı, nefes darlığı, terleme vb) Ailede ilaç yanıt verme öyküsü Akut başlangıç
Dikkat! Etkilemeye 15 20 gün içinde başlar Etkileyip etkilemediğine6. haftadan önce karar verilmez İlk dönemde d anksiyeteyi iartırabilirler l
Dikkat! Anksiyete ön planda ise sedatif tipler Retardasyonda sedatif etkisi düşük olanlar seçilmelidir Bipolarda maniye yol açabilirler l İntihar riski yüksek olanda SSRI, NaSSA, SNRI OKB de SSRI ve TSA Gebelikte ve emzirenlerde kullanılmamalıdır
Depresyonda tedavi süresi En az 3 ay 3+ 6 ay koruyucu Ama ortalama 12 ay Tam dozla devam tercih edilir
Kesilme Doz azaltılarak kesilir Hastanın stabil olduğu dönem seçilmelidir Yineleme demek için çekilme belirtilerinin geçmesi beklenmelidir lidi
Bilgilendir Depresyon hastalıktır Kişilik sorunu veya zayıflık değildir Yaygındır Bir nedene bağlı olmak zorunda değildir Kendiliğinden de geçebilir Tekrarlayabilir
Trisiklik antidepresan ilaçlar Laroxyl (amitriptilin) Tofranil (imipramin) Anafranil (klomipramin) Ludiomil (maprotilin)
Trisiklik antidepresan ilaçlar Laroxyl (amitriptilin) sedatif etki yüksek, ağrı kesici özellik var Tofranil (imipramin) güçlü antidepresan, enurezisde iyi Anafranil (klomipramin) OKB de etkin Ludiomil (maprotilin) epilepside kullanılmaz, sedatif etki yüksek
Trisiklik antidepresan ilaçlar yan etki Bulantı, kusma, kötü tat Ağız kuruluğu, görme bulanıklığı, sık idrar çıkma, çarpıntı, kabızlık, kilo alımı Titreme Aşırı ş terleme Şaşkınlık, varsanı, ajitasyon Kan değerlerinde değişiklik Döküntüler, ışığa duyarlılık Süt gelmesi
Trisiklik antidepresan ilaçlar Diğer ilaçlarla kullanımında dikkat edilmelidir Kalp hastalıklarında dikkatle kullanılmalıdır Tofranil çocuklarda kullanılabilir
SSRI ilaçlar Prozac, zedprex, fulsac, depreks (fluoksetin) Lustral, seralin (sertralin) Paxil, seroxat (paroksetin) Cipram, citol (sitalopram) Cipralex (essitalopram) Faverin (fluvoksamin)
SSRI ilaçlar Prozac, zedprex, fulsac, depreks (fluoksetin) OKB de etkin, zayıflama yüksek,,çocuklarda kullanılabilir, tek doz Lustral, seralin (sertralin) Yan etki düşük, OKB de etkin Paxil, seroxat (paroksetin) Anksiyete bozukluklarında etkin
SSRI ilaçlar Cipram, citol (sitalopram) Cipralex (essitalopram) Karaciğer problemi en düşük Faverin (fluvoksamin) OKB de etkin, mide yan etki yüksek
SSRI ilaçlar Zehirlenme olasılığı düşüktür Yan etki düşüktür Günlük aktiviteyi etkilemezler Alkole birlikte alınabilir Başka ilaçlarla birlikte kullanılabilir Diğer hastalıklarda kullanılabilir Sabah vermek önerilir
SSRI ilaçlar Yan etki Baş ağrısı, baş dönmesi, titreme Anksiyete irritabilite, korkutucu rüyalar, uykusuzluk Bulantı, iştahsızlık, ihl ishal Terleme, esneme Sivilce, ciltte kuruluk ve döküntü Kas ağrıları Ağrılı adet, sık idrara çıkma Boşalmada gecikme, orgazm bozukluğu
Diğerleri Efexor (venlafaksin) SNRI (serotonin ve noradrenalin geri alım inhibitörü Cinsel yan etki düşük, dirençli depresyonda etkin Tolvon (mianserin) NaSSA (noradrenerjik ve spesifik serotonerjik) Sedasyon yüksek, kilo alımı Remeron (mirtazapin) NaSSA (noradrenerjik ve spesifik serotonerjik) Sd Sedasyon yüksek, k kilo alımı
Diğerleri Desyrel (trazadon) SSRI ve 5HT2 blokeri sedatif etki çok yüksek,,priapismp Aurorix (moklobemid) geri dönüşümlü MAO inhibitörü: düşük yan etki, anksiyetede iyi Zyban (bupropion) noradrenalin ve dopamin geri alım inh. Anksiyete, uykusuzluk, bulantı sık, cinsel yan etki yok, bipolarda kullanılabilir
Kesilme belirtileri İshal, bulantı, kusma Elektrik çarpma hissi Anksiyete Çarpıntı Uykusuzluk Duygusal iniş çıkışlar Yorgunluk Nezle hali
Sık sorulan sorular Ağır veya hafif? ilaç Nasıl etkileyecek? Bağımlılık yapar mı? Neyi değiştirecek? Niye bu kadar uzun zamanda etki ediyor? İlaç kullanmazsam olmaz mı?