plastik sanayi 2012 Plastik Sanayicileri Derneği Genel Sekreter PLASFED - PAGDER
Türkiye nin İlk Özel Plastik İhtisas Org. San. Bölgesi Kırklareli - Vize de Kuruluyor. ((Mahmutbey (Mah (Mahm hmutbey Gi Gişelerine işşel şe şelerine ellerine elerine erine rin rine inee 14 ine 14 140 40 0 km kkm. km.) m...)) m m.) 50 % Yatırım Teşvik Desteği* * PAGDER & ASLAN OSB, Plastik İhtisas OSB olarak yapılandırıldığı için yeni teşvik yasası 2 B ekinde yer alan 1 no. lu dipnota göre bölgesel destekler kapsamında değerlendirilecektir. Referans değer olarak verilen % 50 yatırım teşvik destek miktarı, yeni istihdam edilecek personel sayısı ve yatırım finansmanı olarak kullanılacak kredi miktarına göre değişiklik gösterir. www.pagder.org pagder@pagder.org Tel: 0212 438 26 19 www.paosb.org paosb@paosb.org Tel: 0212 438 58 41
Türkiye Plastik Sektörü ülkemizin en dinamik ve güçlü sektörlerinden biri olarak 2012 yılında da büyümesini sürdürmüştür. 2005 yılından bu güne geçen yedi yıl içinde sektör büyüklüğü o dönemde de öngördüğümüz gibi ikiye katlanmış ve 7.2 milyon ton hammadde tüketimine ulaşmış bulunmaktadır. Ülkemizin son yıllarda en yavaş büyüdüğü yıl olan 2012 de bile sektörümüzün büyüme oranı %6.4 ile ülke ekonomisinin büyümesinin %50 üzerinde gerçekleşmiştir. Sektörümüz; 2012 yi 7,2 milyon ton üretim, 30 milyar dolar üretim değeri ve 12 milyar dolar katma değer ile tamamlamış, Selçuk AKSOY PLASFED Plastik Sanayicileri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı 2012 yılı sonunda doğrudan mamul ihracatı 2011 e göre yüzde 6 artarak 4 milyar 38 milyon dolar, ithalatı ise bir önceki yıla göre yüzde 3 gerileyerek 2 milyar 576 milyon dolar olmuştur. Sektör, 2012 de de plastik mamullerde dış ticaret fazlası vermeye devam etmiş, ancak hammaddede yeterli üretim olmaması nedeniyle büyük boyutlu ithalat ve hammadde dahil sektör verilerinde yüksek dış ticaret açığı 2012 de de sürmüştür. Sektörün 2012 de ithal hammadde bağımlılığı yüzde 87 olarak gerçekleşirken, yerli hammadde üretimi, bir önceki yıla göre miktar bazında yüzde 1,2 oranında azalarak 842,3 bin ton olmuştur. Sektörün, değer bazında geçen yıl ile hemen hemen aynı seviyede 9 milyar 928 milyon dolar hammadde ithalatı yaptığı izlenmektedir. Plastik ürünlerde (hammadde hariç) dış ticaret fazlası miktar bazında yüzde 30, değer bazında yüzde 74 gibi büyük oranlarda artarak, ihracatın ithalatı karşılama oranı miktar bazında yüzde 278, değer bazında yüzde 157 olarak gerçekleşmiştir. Plastik sektörümüzün en aktif olduğu iller sırası ile İstanbul, İzmir, Bursa, Ankara, Kocaeli, Gaziantep, Konya, Adana, Kayseri olarak sıralanmaktadır. PLASFED in kurucu derneklerini oluşturan (İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Kayseri) illerin toplam üretimi, 5,13 milyon ton ile Türkiye toplam üretiminin yüzde 72 sini oluşturmaktadır. Sektörümüz proses kapasitesi ile Avrupa da 3. Dünyada ise yüzde 8. Sırada yer almaktadır. Plastik sanayi ekonomiye ve ihracata şu anda ciddi katkı vermektedir ve bu katkıyı artırma potansiyeline de sahiptir. Sektörümüz 2012 yılında da plastik mamullerde dış ticaret fazlası vermiş ve ülkeye net döviz girişi sağlamıştır. Ancak, sektörün orta vadede katma değeri yüksek ürünlere yönelmesi ve ihraç ettiği kg başına gelirini arttırması gerekmektedir. Son 5 yılda ülkemizde kullanılan plastik hammaddelerin cinslere göre dağılımında önemli bir değişiklik olmadığını görmekteyiz. Hatta PE, PP, PVC ve PS den oluşan harcı alem plastiklerin tüketimdeki payı artarken mühendislik plastiklerinin payı azalmıştır. Oysa, bu tür yüksek özellikli plastikler otomotiv, beyaz eşya, elektrikli ve elektronik cihazlar, medikal cihazlar, savunma sanayi ve havacılık gibi yüksek katma değer yaratan sektörlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Sektörümüzde yeni yapılacak yatırımlarda bu alanlara ağırlık verilmesi gerekmektedir. Yeni teşvik sistemi de stratejik kabul edilen bu alanlara yatırımı cazip kılmaktadır. 1
YÖNETİCİ ÖZETİ : Barbaros DEMİRCİ PLASFED/PAGDER Genel Sekreter Türk plastik sektörü, AB ülkeleri içinde, Almanya ve İtalya dan sonra 3.ncü sırada, dünyada ise % 2,5 payla 8.nci sırada yer almaktadır. Diğer taraftan, Türk plastik sektörünün 17,2 milyar dolarlık dış ticaret hacminin dünya plastik dış ticaret hacmi içindeki payı % 1,2 düzeyindedir. Sektörün dünya toplam ithalatından % 2,2 ihracatından da % 0,8 pay aldığı görülmektedir. Türk plastik sektörü ihracatta kendisinden çok daha düşük üretim yapan ülkelerin altında performans göstermektedir. Nitekim Almanya ürettiği her kg plastik mamule karşılık 4,05 $, Fransa 3,45 dolar İtalya ise 2,55 dolar ihracat yaparken Türkiye sadece 0,64 dolarlık ihracat yapabilmektedir. Türk plastik sektöründe, çoğu küçük ve orta ölçekli firmalar olmak üzere 14.000 civarında firma faaliyet göstermekte olup, % 99 u KOBİ düzeyindedir. Son yıllarda ISO sıralamasında ilk 1000 firma içine giren büyük firmaların toplam üretim ve ihracattaki payları gerilerken, KOBİ firmalarının payları artış göstermektedir. Türk plastik sektörü 2012 yılında 7,2 milyon ton ve 30 milyar dolarlık üretim değeri ile ekonomiye 12 milyar dolar katma değer sağlamış ve AB de Almanya ve İtalya dan sonra üçüncü büyük proses kapasitesine erişmiştir. Sektör 250.000 kişilik istihdam sağlamaktadır. Sektörde 207 firmanın yabancı sermaye ortaklığı mevcuttur. Plastik sektöründe teknoloji kullanımındaki artışa paralel olarak ihracat yapan ve dünya pazarlarında rekabet eden firma sayısı da giderek artmaktadır. Kimya sektörü toplam ihracatı içinde % 25 - % 30 arasında değişen plastik sektörü, 150 ye yaklaşan ihracat pazarı ile 5 milyar dolara yakın direk ihracat gerçekleştirirken, ihracatçı sektörler kanalı ile 5 milyar doların üzerinde dolaylı ihracat yapmakta ve ülke ekonomisine 10 milyar doların üzerinde döviz geliri sağlamaktadır. 2012 yılında plastik sektöründe üretim ton bazında % 6,2 değer bazında % 2,5 artmış, ithalat ton bazında % 1,7 artarken, değer bazında % 2,6 gerilemiş, ihracat ton bazında % 18,1 değer bazında da % 15,9 artmış, dolaylı ihracata giden dahil olmak üzere yurtiçi tüketim ton bazında % 3,5, değer bazında % 0,4 artmış, dış ticaret fazlası ton bazında % 30, değer bazında % 74 artmış, yerli üretimin ton bazında % 19 u, değer bazında % 14 ü ihraç edilmiş, dolaylı ihracata giden dahil olmak üzere toplam yurtiçi tüketimin ton bazında % 8 i, değer bazında % 9 u ithalatla karşılanmış ve ihracatın ithalatı karşılama oranı ise ton bazında % 278, değer bazında da % 157 olarak gerçekleşmiştir. Plastik sektörü, hızlı büyümesine paralel son 5 yıl içinde yılda ortalama 750 milyon dolarlık makine teçhizat yatırımı yapmıştır. Son iki yıldır makine teçhizat yatırımı 800 milyon doların üzerinde seyretmektedir. Türk plastik sektörünün plastik hammadde de ithalat bağımlılığı 2012 yılında % 87 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün ekonomiye ve ihracatçı sektörlere bu düzeyde katkı vermesine karşılık, plastik sektör yatırımları teşviklerden yeterince yararlanamamaktadır. Teşvikten yeterince yararlanamayan plastik sektörü yeni teşvik sisteminin katkılarıyla dış ticaret açığına pozitif katkı üretebilme şansını yitirmekte ve kronikleşmiş dış ticaret açığı oluşturan sektörler içine doğru itilmektedir. Sektörün, 2023 ihracat vizyonu, kimya sektörü için hedef alınan 50 milyar dolarlık ihracat hedefinin en az 17 milyar dolarını gerçekleştirmektir. Bu düzeyde bir ihracatın gerçekleştirilmesi için sektörün büyümesine paralel olarak artan sorunlarının çözümünün dışında, yatırım teşviklerinden de azami ölçüde yararlanması gerekmektedir. 2
1. DÜNYA PLASTİK SEKTÖRÜ 1.1. DÜNYA PLASTİK ÜRETİMİ : Dünya toplam plastik üretiminin % 28 i Çin, % 16 sı ABD, % 6 sı da Almanya tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu 3 ülke toplam dünya plastik üretiminin % 50 sini gerçekleştirmektedir. Türk plastik sektörünün plastik mamul üretimi, AB ülkeleri içinde Almanya ve İtalya dan sonra 3.ncü sırada, dünyada ise % 2,5 payla 8.nci sırada yer almaktadır. Başlıca Ülkelerin Plastik Mamul Üretimleri 1000 Ton Çin 71.400 ABD 41.300 Almanya 15.250 Hindistan 11.400 Tayland 8.600 İtalya 8.300 Brezilya 7.000 Türkiye ( 2012 de 7.160 ) 6.700 Fransa 6.500 Polonya 6.210 Rusya 6.210 Endonezya 4.300 Kanada 4.140 S. Arabistan 3.800 Malezya 3.600 Çek Cumh. 1.825 Macaristan 1.800 Arjantin 1.600 Başlıca Ülkelerin Plastik Üretimleri 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 Çin ABD Almanya Hindistan Tayland Brazilya Türkiye Fransa Polonya Rusya Endonezya Kanada S.Arabistan Melezya Çek. Cumh. Macaristan Arjantin 3
1.2. DÜNYA PLASTİK DIŞ TİCARETİ : 2011 yılında dünya plastik dış ticaret hacmi 1,4 trilyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, Türkiye 17,2 milyar dolarlık dış ticaret hacmi ile % 1,2 paya sahiptir. 2011 yılında dünya toplam plastik ithalatı 185 milyon ton ve 567 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, ithalatın miktar bazında % 84 ü ve değer bazında % 54 ü plastik hammadde, miktar bazında % 16 sını ve değer bazında da % 46 sını plastik mamulleri oluşturmuştur. 2011 Yılında Dünya Toplam Plastik İthalatı Milyon Ton Milyar $ Hammadde Toplam 154,2 304,7 Mamul 30,3 261,9 TOPLAM 184,5 566,6 Kaynak : İTC 2011 Yılında Dünya Toplam Plastik İthalatı 261,9 30,3 154,2 304,7 Milyon Ton Milyar $ Hammadde Toplam Mamul Dünya toplam plastik ithalatının % 27 si Çin, ABD ve Almanya tarafından gerçekleştirilirken başlıca 10 ülke toplam ithalattan % 51 pay almaktadır. Türkiye toplam dünya plastik ithalatında % 2,2 payla 13 üncü sırada yer almaktadır. Dünya Plastik İthalatında Başlıca Ülkeler 4 Başlıca İthalatçı Ülkeler 2011 % Pay Çin 70,2 12,3 Almanya 43,5 7,6 ABD 41,4 7,3 Fransa 25,8 4,5 İtalya 22,1 3,9 Belçika 19,0 3,3 İngiltere 18,6 3,3 Meksika 18,5 3,2 Japonya 15,3 2,7 Hong Kong 14,8 2,6 10 Ülke Toplamı 289,3 50,7 Diğerleri 277,7 49,3 Toplam 567,0 100,0 Türkiye 12,6 2,2 Kaynak : Euromap, PE, EuPC
2011 yılında 562 milyar dolar olarak gerçekleşen dünya toplam plastik ihracatından 10 ülke % 62 pay almıştır. Almanya 62 milyar dolarlık ihracatı ile toplam ihracattan % 11 payı alarak en büyük ihracatçı ülke ünvanını korurken ABD ve Çin %10 ve % 8 payla onu takip etmektedir. Türkiye dünya toplam plastik ihracatından % 0,8 pay almaktadır. Dünya Plastik ihracatında Başlıca Ülkeler Başlıca İhracatçılar Milyar $ % Pay Almanya 61,7 11,0 ABD 58,6 10,4 Çin 45,4 8,1 Belçika 34,2 6,1 Japonya 30,4 5,4 Kore 27,7 4,9 Hollanda 25,0 4,4 Fransa 22,4 4,0 Tayvan 21,8 3,9 Italya 21,2 3,8 10 Ülke Toplamı 348,4 62,0 Diğerleri 213,1 38,0 TOPLAM 561,6 100,0 Türkiye 4,6 0,8 Kaynak : İTC Türkiye, 7,2 milyon ton plastik üretimiyle AB ülkeleri içinde Almanya ve İtalya dan sonra 3. ncü sırada yer almasına karşılık, ihracatta, kendisinden çok daha düşük üretim yapan ülkelerin çok altındadır. Nitekim Almanya 15,3 milyon ton üretimi ile 62 milyar dolarlık, İtalya 8,3 milyon ton üretimi ile 21 milyar dolarlık plastik ihraç ederken Türkiye 7,2 milyon ton üretimi ile ancak 5 milyar dolarlık doğrudan ihracat yapabilmektedir. Diğer taraftan Belçika, Fransa ve Hollanda Türkiye nin çok altında üretim yaptıkları halde 22 ile 34 milyar dolarlık ihracat yapabilmektedirler. Almanya ürettiği her kg plastik mamule karşılık 4,05 $, Fransa 3,45 dolar, İtalya ise 2,55 dolar ihracat yaparken Türkiye sadece 64 cent ihracat yapabilmektedir. Bu durum, Türk plastik sektörünün yeterince katma değer sağlamayan mamullerin üretim ve ihracatına yoğunlaştığını göstermektedir. Üretilen Her KG Plastik Mamul İçin Yapılan İhracat $/Kg 4,05 3,45 2,55 1,42 0,65 0,64 Almanya Fransa ABD Türkiye Çin 5
2. TÜRK PLASTİK SEKTÖRÜ 2.1. PLASTİK MAMUL : 2.1.1.PLASTİK MAMUL ÜRETİMİ : 2012 yılında, plastik sektörünün toplam mamul üretimi 7,2 milyon tona çıkarak 2011 yılına kıyasla %6,4 artmıştır. Plastik Sektör Mamul Üretimi (Milyon Ton) 4,1 4,4 5,4 5,2 5,7 6,2 6,7 7,2 2,4 3,0 3,4 1,7 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2011 yılında plastik mamul üretiminde kapasite kullanma oranı, genel imalat sanayii kapasite kullanımının 1 puan üstünde iken, 2012 yılında genel imalat sanayii kapasite kullanımının 2 puan altında ve %72,1 olarak gerçekleşmiştir. %72,1 düzeyindeki kapasite kullanım oranı ve 7,16 milyon tonluk üretim dikkate alındığında sektörde yaklaşık 9, 3 milyon ton civarında kurulu kapasitenin mevcut olduğu tahmin edilmektedir. Plastik ve Kauçuk Sektörü Kapasite Kullanımı 76,2 80,2 74,5 76,7 64,4 65,2 73,1 72,6 76,2 75,4 72,1 74,2 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012 yılında 2,85 milyon tonluk üretimle plastik ambalaj malzemelerinin üretimde başı çektiği, plastik inşaat malzemeleri üretiminin ise 1,57 milyon tonla ambalajı takip ettiği görülmektedir. 6
Alt Sektörler İtibariyle 2012 Yılı Üretimi Plastik sektörünün yoğun olarak üretildiği ilk 10 ilin toplam plastik mamul üretimi içindeki payı %87 olup 2012 yılında bu 10 ilde toplam 6,2 milyon ton plastik mamul üretimi gerçekleşmiştir. 2012 yılında PLASFED in kurucu derneklerinin bulunduğu illerin (İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Kayseri) toplam plastik üretimleri 5,13 milyon ton olarak gerçekleşmiş olup, toplam üretimden %72 pay almıştır. İller İtibariyle Plastik Mamul Üretimi (1000 Ton) İL 2011 2012 İSTANBUL 3.326 3.509 İZMİR 529 558 BURSA 495 522 ANKARA 372 392 KOCAELİ 271 286 GAZİANTEP 307 324 KONYA 277 292 ADANA 171 180 KAYSERİ 141 149 10 İl Toplamı 5.889 6.213 Diğer İller 875 923 TOPLAM 6.764 7.316 PLASFED i Temsil Eden Derneklerin Bulunduğu İller Toplamı 4.863 5.130 2.1.2. PLASTİK SEKTÖRÜNDE YABANCI SERMAYE : 2012 yılı itibariyle plastik sektöründe 207 firmanın yabancı sermaye ortalığı mevcut olup, bunların %19 u Almanya, %12 si İtalya, %10 u Hollanda ve %9 u da Fransa menşelidir. 7
Plastik Sektöründe Ülkeler İtibariyle Yabancı Sermayeli Firmalar Ülke Adet % Pay Ülke Adet % Pay Almanya 39 18,8 Rusya 2 1,0 İtalya 25 12,1 Suriye 2 1,0 Hollanda 21 10,1 Ukrayna 2 1,0 Fransa 19 9,2 Ürdün 2 1,0 İran 16 7,7 Bahreyn 1 0,5 ABD 9 4,3 BAE 1 0,5 İngiltere 9 4,3 Cebelitarık 1 0,5 Belçika 8 3,9 Güney Kore 1 0,5 İsviçre 8 3,9 Gürcistan 1 0,5 İspanya 7 3,4 Hindistan 1 0,5 Azerbaycan 5 2,4 Japonya 1 0,5 Bulgaristan 5 2,4 Kazakistan 1 0,5 Lüksemburg 5 2,4 Kenya 1 0,5 Yunanistan 5 2,4 Kanada 1 0,5 Danimarka 4 1,9 KKTD 1 0,5 Irak 4 1,9 Lübnan 1 0,5 İsrail 4 1,9 Monaco 1 0,5 Mısır 3 1,4 Portekiz 1 0,5 Özbekistan 3 1,4 S. Arabistan 1 0,5 Arnavutluk 2 1,0 Şili 1 0,5 Avusturya 2 1,0 Tacikistan 1 0,5 Çin 2 1,0 Tatarista 1 0,5 Makedonya 2 1,0 Tayvan 1 0,5 Toplam 207 100,0 Kaynak : Hazine Müsteşarlığı Platik Sektöründe Yabancı Sermayeli Firmaların Ülkelere Dağılımı 8
2.1.3. PLASTİK SEKTÖRÜNÜN MAKİNE TEÇHİZAT YATIRIMI : Plastik sektörü, işleme kapasitesindeki artışa paralel olarak her yıl artan ölçüde makine ve teçhizat yatırımı yapmaktadır. Sektörün 2003 yılında 288 milyon dolar olan makine teçhizat yatırımı 2011 yılında 885 milyon dolarla en üst düzeyine çıkmıştır. Toplam makine teçhizat yatırımı 2012 yılında %11 azalarak 785 milyon dolara gerilemiştir. Plastik İşleme Makineleri İç Pazar Satışları (Milyon$) 1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 885 785 656 595 558 558 505 458 414 288 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012 yılında ekstrüzyon makineleri, presler ve kesme, yarma ve biçim verme makineleri dışında tüm makinelerde iç satışlar önemli ölçüde gerilemiştir. Plastik İşleme Makineleri İç Pazar Satışları (Milyon $) GTİP 2011 2012 Kaynak : TUİK % Artış 2012 / 2011 847710 Enjeksiyon Mak. 213 178-16 847720 Ekstrüzyon Mak. 142 147 4 847730 Püskürtme Mak. 61 12-81 847740 Dış Lastiğin Dökümüne Mahsus Mak. 45 40-11 847751 Sırt Kaplama ve Şekil Verme Mak. 43 34-20 847759 Presler 43 49 13 847780 Kesme, Yarma, Biçim Verme Mak. 204 240 17 847790 Aksam ve Parçalar 135 86-36 8477 Toplam 885 785-11 Plastik sektörünün 2012 yılında gerçekleştirdiği makine yatırımının % 23 ünü enjeksiyon, % 19 unu ektrüzyon, % 47 sini diğer makineler ve % 11 ini de aksam ve parçalar oluşturmuştur. 9
Plastik İşleme Makineleri İç Pazar Satışları (% - Milyon $) GTİP 2011 2012 847710 Enjeksiyon Mak. 24 23 847720 Ekstrüzyon Mak. 16 19 847730 Püskürtme Mak. 7 1 847740 Dış Lastiğin Dökümüne Mahsus Mak. 5 5 847751 Sırt Kaplama ve Şekil Verme Mak. 5 4 847759 Presler 5 6 847780 Kesme, Yarma, Biçim Verme Mak. 23 31 847790 Aksam ve Parçalar 15 11 8477 Toplam 100 100 Kaynak : TUİK Plastik sektörü, 2003 2012 yılları arasında toplam 5,7 milyar dolarlık makine ve teçhizat yatırımı yapmış olup son 3 yıldır ortalama yatırım tutarı 750 milyon doların üzerindedir. Bunun %24 ü enjeksiyon, %18 i ekstrüzyon, %28 i kesme yarma ve biçim verme makinelerinden oluşmuştur. 2.1.4. PLASTİK MAMUL İTHALATI : 2011 yılında 483 bin ton olan plastik mamul ithalatı, 2012 yılında 492 bin ton olarak gerçekleşmiş ve ithalat miktar bazında %2 artmıştır. GTİP Bazında Plastik Mamul İthalatı (1000 Ton) GTİP NO Kaynak : TUİK PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3916 Plastikten Monofil, Çubuk, Profiller-Enine Kesiti 1mmyi Geçen 12 10-19 3917 Plastikten Tüpler, Borular, Hortumlar; Conta, Dirsek, Rakor vb. 26 25-2 3918 Plastikten Yer Kaplamaları-Duvar Ve Tavan Kaplamaları Dahil 25 25-1 3919 Plastikten, Yapışkan Levha, Yaprak, Şerit, Lam vb. Düz Şekilde 46 50 7 3920 Plastikten Diğer Levha, Yaprak, Pelikül Ve Lamlar 187 212 13 3921 Plastikten Diğer Levhalar, Yaprak, Pelikül, Varak ve Lamlar 57 56-2 3922 Plastikten Küvet, Duş, Lavabo, Bide, Hela Küveti Ve Donanımları 4 3-26 3923 Eşya Taşıma Ambalajı İçin Plastik Mamulleri, Tıpa, Kapak, Kapsül 36 33-10 3924 Plastikten Sofra, Mutfak Ve Diğer Ev Eşyası, Tuvalet Eşyası 12 11-6 3925 Plastikten İnşaat Malzemesi 9 5-40 3926 Plastikten Diğer Eşya 69 62-10 Plastik Mamul Toplamı 483 492 2 10
Plastik Mamul İthalatı (1000 Ton) 483 492 379 386 343 419 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2011 yılında 2,65 milyar dolar olan plastik mamul ithalatı, 2012 yılında 2,58 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve % 3 gerilemiştir. GTİP Bazında Plastik Mamul İthalatı (Milyon ABD $) GTİP NO PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3916 Plastikten Monofil, Çubuk, Profiller-Enine Kesiti 1mmyi Geçen 61 52-14 3917 Plastikten Tüpler, Borular, Hortumlar; Conta, Dirsek, Rakor vb. 216 212-2 3918 Plastikten Yer Kaplamaları-Duvar Ve Tavan Kaplamaları Dahil 59 57-3 3919 Plastikten, Yapışkan Levha, Yaprak, Şerit, Lam vb. Düz Şekilde 260 267 3 3920 Plastikten Diğer Levha, Yaprak, Pelikül Ve Lamlar 790 835 6 3921 Plastikten Diğer Levhalar, Yaprak, Pelikül, Varak ve Lamlar 237 234-1 3922 Plastikten Küvet, Duş, Lavabo, Bide, Hela Küveti Ve Donanımları 45 27-40 3923 Eşya Taşıma Ambalajı İçin Plastik Mamulleri, Tıpa, Kapak, Kapsül 217 197-9 3924 Plastikten Sofra, Mutfak Ve Diğer Ev Eşyası, Tuvalet Eşyası 91 82-10 3925 Plastikten İnşaat Malzemesi 53 35-34 3926 Plastikten Diğer Eşya 617 578-6 Plastik Mamul Toplamı 2.646 2.576-3 Plastik Mamul İthalatı (Milyon $) 2.646 2.576 1.852 2.064 1.778 2.080 2007 2008 2009 2010 2011 2012 11
2.1.5. ÜLKELER İTİBARİYLE PLASTİK MAMUL İTHALATI : Son 2 yıldır 100 ün üzerinde ülkeden plastik mamul ithalatı yapılmıştır. 2012 yılında 10 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın miktar bazında % 72 sini değer bazında da % 76 sını oluşturmuştur. Almanya, Çin ve İtalya son 2 yıldır plastik mamul ithal ettiğimiz ilk 3 ülke konumunu korumuştur. Çin, miktar bazında değerlendirildiğinde en çok mamul ithal ettiğimiz ülke konumundadır. Plastik Mamul İthalatımızda İlk 10 Ülke 2011 2012 Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Almanya 83 554 Almanya 86 541 Çin 135 528 Çin 131 513 İtalya 42 261 İtalya 39 230 Fransa 22 172 Fransa 22 169 Güney Kore 28 149 Güney Kore 27 155 İngiltere 13 107 İngiltere 11 99 A.B.D. 10 89 A.B.D. 10 89 Belçika 18 81 Belçika 17 74 İspanya 9 69 İspanya 8 54 Japonya 3 47 Japonya 2 41 İlk 10 Ülke Toplamı 362 2.058 İlk 10 Ülke Toplamı 354 1.966 Diğerleri 121 589 Diğerleri 137 610 Toplam 483 2.646 Toplam 492 2.576 Kaynak : TUİK 2.1.6. PLASTİK MAMUL İHRACATI : Türkiye nin toplam plastik malzeme ihracatının hem miktar hem de değer bazında büyük kısmını mamul ihracatı oluşturmaktadır. 2011 yılında 1,16 milyon ton olan plastik mamul ihracatı 2012 yılında 1,37 milyon tona çıkarak % 18 artış göstermiştir. 12 GTİP NO GTİP Bazında Plastik Mamul İhracatı (1000 Ton) Kaynak : TUİK PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3916 Plastikten Monofil, Çubuk, Profiller-Enine Kesiti 1mmyi Geçen 145 177 23 3917 Plastikten Tüpler, Borular, Hortumlar; Conta, Dirsek, Rakor vb. 282 341 21 3918 Plastikten Yer Kaplamaları-Duvar Ve Tavan Kaplamaları Dahil 15 18 18 3919 Plastikten, Yapışkan Levha, Yaprak, Şerit, Lam vb. Düz Şekilde 16 16 4 3920 Plastikten Diğer Levha, Yaprak, Pelikül Ve Lamlar 216 234 9 3921 Plastikten Diğer Levhalar, Yaprak, Pelikül, Varak ve Lamlar 76 93 23 3922 Plastikten Küvet, Duş, Lavabo, Bide, Hela Küveti Ve Donanımları 18 20 11 3923 Eşya Taşıma Ambalajı İçin Plastik Mamulleri, Tıpa, Kapak, Kapsül 213 228 7 3924 Plastikten Sofra, Mutfak Ve Diğer Ev Eşyası, Tuvalet Eşyası 60 74 23 3925 Plastikten İnşaat Malzemesi 105 109 4 3926 Plastikten Diğer Eşya 13 57 338 Plastik Mamul Toplamı 1.158 1.368 18
Plastik Mamul ihracatı (1000 Ton) 1.368 1.072 1.158 2.576 826 940 923 1.778 2.080 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2011 yılında 3,49 milyar dolar olan plastik mamul ihracatı 2012 yılında 4,04 milyar dolar olarak gerçekleşerek % 6 artış göstermiştir. GTİP Bazında Plastik Mamul İhracatı (1000 ABD $) GTİP NO PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3916 Plastikten Monofil, Çubuk, Profiller-Enine Kesiti 1mmyi Geçen 296 355 20 3917 Plastikten Tüpler, Borular, Hortumlar; Conta, Dirsek, Rakor vb. 745 843 13 3918 Plastikten Yer Kaplamaları-Duvar Ve Tavan Kaplamaları Dahil 38 39 2 3919 Plastikten, Yapışkan Levha, Yaprak, Şerit, Lam vb. Düz Şekilde 98 107 9 3920 Plastikten Diğer Levha, Yaprak, Pelikül Ve Lamlar 734 756 3 3921 Plastikten Diğer Levhalar, Yaprak, Pelikül, Varak ve Lamlar 268 320 19 3922 Plastikten Küvet, Duş, Lavabo, Bide, Hela Küveti Ve Donanımları 83 91 10 3923 Eşya Taşıma Ambalajı İçin Plastik Mamulleri, Tıpa, Kapak, Kapsül 651 662 2 3924 Plastikten Sofra, Mutfak Ve Diğer Ev Eşyası, Tuvalet Eşyası 222 261 17 3925 Plastikten İnşaat Malzemesi 288 303 5 3926 Plastikten Diğer Eşya 62 301 387 Plastik Mamul Toplamı 3.485 4.038 6 Kaynak : TUİK Plastik Mamul ihracatı (Milyon $) 2.333 2.948 2.572 3.012 3.485 4.038 2007 2008 2009 2010 2011 2012 13
2.1.7. PLASTİK İHRACATININ TOPLAM KİMYA İHRACATI İÇİNDEKİ YERİ : İMMİB verilerine göre, plastik ve mamulleri (hammadde dahil) ihracat kayıtları 2012 yılında 2011 yılına kıyasla %9 artarak 4,7 milyar dolara ulaşmıştır. Kimya Alt Grupları İhracatı (Milyon $) Mal Grubu 2010 2011 2012 Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar ve Ürünler 3.448,2 5.192,3 6.122,4 Plastikler ve Mamülleri 3.495,4 4.300,1 4.693,9 Anorganik Kimyasallar 949,0 1.238,3 1.302,2 Kauçuk,Kauçuk Eşya 865,5 1.172,1 1.137,9 Sabun ve Yıkama Müstahzarları 695,2 788,0 865,8 Boya, Vernik, Mürekkep ve Müstahzarları 551,7 634,4 710,9 Eczacılık Ürünleri 513,5 576,0 680,6 Organik Kimyasallar 521,3 551,4 652,8 Uçucu Yağlar,Kozmetikler 512,1 575,1 630,5 Muhtelif Kimyasal Maddeler 357,4 395,8 439,0 Yapıştırıcılar, Tutkallar, Enzimler 97,3 138,9 186,8 Gübreler 208,3 210,9 135,8 Fotoğrafçılık ve Sinemacılıkta Kullanılan Ürünler 13,8 17,7 25,9 Barut,Patlayıcı Maddeler ve Türevleri 8,0 8,4 7,5 Gliserin,Bitkisel Mamüller,Degra,Yağlı Maddeler 0,5 1,2 0,6 İşlenmiş Amyant Ve Karışımları,Mamülleri 1,2 0,5 0,4 Genel Toplam: 12.238,2 15.801,1 17.593,0 Kaynak : İKMİB Plastik sektörünün toplam kimya sektörü içindeki payı 2009 yılında % 35 lere kadar çıkmış ancak daha sonraki yıllarda gerilemiştir. İMMİB, plastik ihracat kayıtlarına göre, plastik sektörü 2012 yılında toplam kimya sektör ihracat kayıtları içinde % 27 payla ikinci sırada yer almıştır. Plastik Sektör İhracatının Toplam Kimya Sektör İhracatı İçindeki Payı (%) 2010 2011 2012 Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar ve Ürünler 28 33 35 Plastikler ve Mamülleri 29 27 27 Kauçuk,Kauçuk Eşya 7 6 6 Diğerleri 36 34 32 Genel Toplam 100 100 100 2.1.8. ÜLKELER İTİBARİYLE PLASTİK MAMUL İHRACATI : Türkiye, yaklaşık 200 ülkeye plastik mamulleri ihraç etmektedir. 2012 yılında 10 ülke, toplam ihracattan miktar bazında % 54, değer bazında da % 53 pay almıştır. Bu durum, plastik ihracatçılarının daha değişik pazarlara yönelmekte olduğunu göstermektedir. Son iki yıldır, Irak, Rusya Fed. ve Almanya plastik mamul ihraç edilen ilk 3 ihraç pazarını oluşturmuştur. 14
Türkiye nin Plastik Mamul İhraç Ettiği İlk 10 Ülke 2011 2012 Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Irak 179 415 Irak 250 556 Almanya 64 233 Rusya Federasyonu 69 236 Rusya Federasyonu 56 202 Almanya 61 218 İran 62 193 Azerbeycan 73 198 Fransa 42 167 İngiltere 58 191 Romanya 58 167 İran 51 165 İngiltere 49 165 Fransa 43 161 Azerbeycan 56 165 Gürcistan 58 142 Gürcistan 48 130 Romanya 50 139 Bulgaristan 28 95 Bulgaristan 37 116 10 Ülke Toplam 643 1.931 10 Ülke 749 2.123 Diğerleri 551 1.756 Diğerleri 620 1.915 Toplam 1.158 3.485 Genel Toplam 1.368 4.038 Kaynak : TUİK 2.1.9. PLASTİK MAMUL DIŞ TİCARET FİYATLARI : 2012 yılında plastik mamul ortalama ithal birim fiyatı 2011 yılına kıyasla % 4 azalarak 5.242 ABD $ / ton olarak gerçekleşmiştir. Ortalama ihraç birim fiyatı ise 2011 e kıyasla % 2 düşmüş ve 2.951 ABD $ / ton olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında ortalama ihraç birim fiyatı, ortalama ithal birim fiyatının % 56 sı düzeyindedir. Plastik Mamul Dış Ticaretinde Ortalama Birim Fiyatlar ($/Ton) İTHALAT FİYATI İHRACAT FİYATI GTİP NO 2011 2012 % Artış 2011 2012 % Artış 3916 5.089 5.397 6 2.047 2.002-2 3917 8.451 8.453 0 2.640 2.473-6 3918 2.359 2.300-3 2.480 2.140-14 3919 5.613 5.372-4 6.216 6.536 5 3920 4.230 3.949-7 3.403 3.231-5 3921 4.149 4.190 1 3.534 3.437-3 3922 10.493 8.550-19 4.679 4.637-1 3923 5.974 5.997 0 3.054 2.900-5 3924 7.735 7.462-4 3.692 3.527-4 3925 5.875 6.448 10 2.742 2.782 1 3926 8.932 9.254 4 4.705 5.243 11 MAMUL ORTALAMA 5.476 5.242-4 3.008 2.951-2 Plastik mamullerde birim ithal fiyatları 2000 yılından bu yana birim ihraç fiyatlarının daima üzerinde seyretmiştir. 15
Birim İthal ve İhraç Fiyat Kıyaslaması 5.476 5.242 3.008 2.951 2011 2012 2.1.10. PLASTİK MAMUL İÇ PAZAR TÜKETİMİ : 2007 yılında 5,0 milyon ton olan plastik mamuller iç pazar tüketimi 2012 yılında 6,3 milyon tona çıkmıştır. Ancak, 6,3 milyon tonluk plastik mamulün yaklaşık 1.300 tonu, otomotiv, ambalaj, inşaat ve elektronik gibi ihracatçı sektörler kanalı ile dolaylı olarak ihraç edilmektedir. Kalan 5,0 milyon tonluk kısım ise doğrudan tüketici tarafından kullanılmaktadır. Türkiye de doğrudan tüketici tarafından kullanılan kişi başına plastik mamul tüketimi 2007 yılında 58 kg iken 2008 ve 2009 yıllarında 51 ve 50 kg a gerilemiştir. 2009 yılından itibaren artan kişi başına tüketimi 2012 yılı sonunda 67 kg a çıkmıştır. Bu düzeydeki kişi başına tüketim seviyesi, gelişmiş batı toplumlarının % 60 I düzeyindedir. Bu durum, iç pazarın doyum noktasının çok altında olduğunu ve Türkiye de plastik tüketimine yönelik potansiyel talebin çok büyük olduğunu göstermektedir. Plastik Mamul İç Pazar Tüketimi (Milyon Ton) 5,0 5,1 4,7 5,5 6,1 6,3 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Plastik üretiminin yoğun olduğu ilk 10 ilin plastik tüketimi, Türkiye toplam tüketiminin % 45 i düzeyindedir. PLASFED kurucu derneklerinin bulunduğu 5 ilin (İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Kayseri) toplam plastik tüketimi ise Türkiye toplam tüketiminin % 35 ini oluşturmaktadır. 16
Başlıca İller Bazında Plastik Mamul Tüketimi (1000 Ton) İL 2011 2012 İSTANBUL 1.112 1.149 İZMİR 324 334 BURSA 216 223 ANKARA 399 412 KOCAELİ 130 135 GAZİANTEP 142 147 KONYA 166 172 ADANA 172 178 KAYSERİ 102 105 10 İl Toplamı 2.766 2.857 Diğer İller 3.334 3.443 TOPLAM 6.100 6.300 2.1.11. PLASTİK MAMULLERDE GENEL ARZ VE TALEP DENGESİ : 2012 yılında plastik mamullerde ; Üretim ton bazında % 6,2 değer bazında % 2,5 artmış, İthalat ton bazında % 1,7 artarken, değer bazında % 2,6 gerilemiş, İhracat ton bazında % 18,1 değer bazında da % 15,9 artmış, Dolaylı İhracata giden dahil olmak üzere yurtiçi tüketim ton bazında % 3,5, değer bazında % 0,4 artmış Dış ticaret fazlası ton bazında % 30, değer bazında % 74 artmış, Yerli üretimin ton bazında % 19 u, değer bazında % 14 ü ihraç edilmiş, Dolaylı ihracata giden dahil olmak üzere toplam yurtiçi tüketimin ton bazında % 8 i, değer bazında % 9 u ithalatla karşılanmış, İhracatın ithalatı karşılama oranı ise ton bazında % 278, değer bazında da % 157 olarak gerçekleşmiştir. Plastik Mamullerde Genel Arz ve Talep Dengesi 1000 TON Milyon ABD $ 2011 2012 % Artış 2011 2012 % Artış Üretim 6.746 7.161 6,2 28.615 29.335 2,5 İthalat 483 492 1,7 2.646 2.576-2,6 İhracat 1.158 1.368 18,1 3.485 4.038 15,9 Yurtiçi Tüketim 6.070 6.284 3,5 27.776 27.874 0,4 Dış Ticaret Fazlası 675 877 838 1.461 İhracat / Üretim ( % ) 17 19 12 14 İthalat / Yurtiçi Tüketim ( % ) 8 8 10 9 İhracat / İthalat ( % ) 240 278 132 157 17
2.2.PLASTİK HAMMADDE : 2.2.1. PLASTİK HAMMADDE ÜRETİMİ : 2012 yılında toplam 842,3 bin ton plastik hammadde üretimi yapılmış olup, üretim 2011 yılına kıyasla % 1,2 azalmıştır. Plastik Hammadde Yerli Üretimi (1000 Ton) 2.2.2. PLASTİK HAMMADDE İTHALATI : 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 PVC 145,5 146,0 0,4 AYPE 189,3 155,9-17,6 AYPE -T 105,5 140,3 33,0 YYPE 89,8 86,7-3,5 PE TOPLAM 384,7 382,9-0,4 PP 122,6 113,4-7,6 PET 150,0 150,0 0,0 PS 50,0 50,0 0,0 TOPLAM ÜRETİM 852,8 842,3-1,2 Kaynak : PETKİM ve diğer üreticiler 2011 yılında 5,22 milyon ton olan plastik hammadde toplam ithalatı 2012 yılında 5,6 milyon tona çıkarak % 7 artmıştır. GTİP Bazında Plastik Hammadde İthalatı (1000 Ton) GTİP PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 3901 Etilen Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.253 1.398 12 3902 Propilen ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.487 1.698 14 3903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 483 518 7 3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde) 855 821-4 3905 Vinil Asetat/Diğer Vinil Esterlerinin Polimerleri (İlk Şekillerde) 36 35-4 3906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 142 158 12 3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler vb. (İlk Şekilde) 569 563-1 3908 Poliamidler (İlk Şekilde) 71 75 5 3909 Amino Reçineler, Fenolik Reçineler, Poliüretanlar (İlk Şekilde) 182 198 9 3910 Silikonlar (İlk Şekillerde) 20 23 16 3911 Petrol Reçineleri,Kumaron,İnden/Kumaron-İnden Reçine,Politerpenler 25 23-6 3912 Selüloz Ve Kimyasal Türevleri (İlk Şekilde) 30 30 1 3913 Tabii Polimerler, Değiştirilmiş Tabii Polimerler, Türevleri (İlk Şekilde) 4 3-16 3914 Polimer Esaslı İyon Değiştiriciler (İlk Şekilde) 5 4-7 3915 Plastikten Döküntü, Kalıntı Ve Hurdalar 56 56 1 Kaynak : TUİK 18 Plastik Hammadde Toplam 5.218 5.603 7
Plastik Hammadde İthalatı (1000 Ton) 4.012 3.861 3.856 4.669 5.218 5.603 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2011 ve 2012 yıllarında plastik hammadde ithalatı 9,93 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşmiştir. GTİP Bazında Plastik Hammadde İthalatı (Milyon ABD $) GTİP PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 3901 Etilen Polimerleri (İlk Şekillerde) 2.134,3 2.304,8 8 3902 Propilen ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 2.719,0 2.776,7 2 3903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 985,3 1.011,6 3 3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde) 1.068,3 917,9-14 3905 Vinil Asetat/Diğer Vinil Esterlerinin Polimerleri (İlk Şekillerde) 98,4 95,8-3 3906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 367,4 374,9 2 3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler vb. (İlk Şekilde) 1.387,1 1.279,1-8 3908 Poliamidler (İlk Şekilde) 261,2 247,9-5 3909 Amino Reçineler, Fenolik Reçineler, Poliüretanlar (İlk Şekilde) 493,1 511,6 4 3910 Silikonlar (İlk Şekillerde) 106,7 105,3-1 3911 Petrol Reçineleri,Kumaron,İnden/Kumaron-İnden Reçine,Politerpenler 81,8 77,6-5 3912 Selüloz Ve Kimyasal Türevleri (İlk Şekilde) 163,0 164,1 1 3913 Tabii Polimerler, Değiştirilmiş Tabii Polimerler, Türevleri (İlk Şekilde) 22,2 20,9-6 3914 Polimer Esaslı İyon Değiştiriciler (İlk Şekilde) 10,6 9,8-8 3915 Plastikten Döküntü, Kalıntı Ve Hurdalar 33,6 30,8-8 Kaynak : TUİK Plastik Hammadde Toplam 9.932,1 9.928,8 0 Türk plastik sektörünün plastik hammadde tedariğinde ithalata bağımlılığı sürmekte olup, 2012 yılında % 87 ye yükselmiştir. 19
Plastik Sektörünün Hammadde Tedariğinde İthalat Bağımlılığı (%) 2011 2012 PVC 84 85 PE 74 78 PP 92 94 PS 84 91 PET 61 58 ABS 100 100 DİĞERLERİ 100 100 TOPLAM ARZ 86 87 Kaynak : PETKİM ve diğer üreticiler Plastik Hammadde İthalat (Milyon $) 9.932 9.929 6.833 7.321 7.622 5.300 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2.2.3. ÜLKELER İTİBARİYLE PLASTİK HAMMADDE İTHALATI : Türkiye, 2012 yılında 100 ün üzerinde ülkeden plastik hammadde ithal etmiş olup, toplam ithalatın miktar bazında yaklaşık %63 ü, değer bazında da %65 i 10 ülkeden yapılmıştır. Toplam plastik hammadde ithalatında ilk 3 sırayı S. Arabistan, Almanya ve Belçika almıştır. Bu 3 ülkenin toplam plastik hammadde ithalatımızdan toplam %32 pay almaktadır. Kaynak : TUİK 20 Plastik Hammadde İthalatı Yaptığımız İlk 10 Ülke 2011 2012 Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Suudi Arabistan 845 1.398 Suudi Arabistan 1.055 1.630 Almanya 387 1.041 Almanya 363 920 Belçika 350 728 Belçika 363 719 Hollanda 217 492 Hollanda 221 493 Güney Kore 214 490 İtalya 218 480 İspanya 241 474 Fransa 272 458 İtalya 199 464 Güney Kore 218 458 İran 270 450 İran 297 457 Fransa 221 417 İspanya 240 446 A.B.D. 235 380 A.B.D. 263 382 İlk 10 Ülke Toplamı 3.179 6.335 10 Ülke Toplamı 3.510 6.442 Diğer Ülkeleler 2.039 3.597 Diğerleri 2.092 3.486 Genel Toplam 5.218 9.932 Genel Toplam 5.603 9.929
Plastik Hammadde İthalatının Ülkelere Dağılımı 2.2.4. PLASTİK HAMMADDE İHRACATI: 2012 yılında 579 bin ton plastik hammadde ihraç edilmiş ve ihracat 2011 yılına kıyasla miktar bazında % 18 artmıştır. GTİP Bazında Plastik Hammadde İhracatı (1000 Ton) GTİP NO PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 3901 Etilen Polimerleri (İlk Şekillerde) 94 112 19 3902 Propilen ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 23 23-2 3903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 10 37 253 3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde) 28 23-18 3905 Vinil Asetat/Diğer Vinil Esterlerinin Polimerleri (İlk Şekillerde) 17 21 24 3906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 108 129 20 3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler vb. 104 110 6 3908 Poliamidler (İlk Şekilde) 6 7 28 3909 Amino Reçineler, Fenolik Reçineler, Poliüretanlar (İlk Şekilde) 37 50 35 3910 Silikonlar (İlk Şekillerde) 4 5 33 3911 Petrol Reçineleri,Kumaron,İnden/Kumaron-İnden Reçine,Politerpenler (İlk Şekilde) 0 0 53 3912 Selüloz ve Kimyasal Türevleri (İlk Şekilde) 35 40 13 3913 Tabii Polimerler, Değiştirilmiş Tabii Polimerler, Türevleri (İlk Şekilde) 0 0-8 3914 Polimer Esaslı İyon Değiştiriciler (İlk Şekilde) 0 0 126 3915 Plastikten Döküntü, Kalıntı ve Hurdalar 24 20-19 Kaynak : TUİK Plastik Hammadde Toplam 492 579 18 2012 yılında ihracat 978 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve 2011 yılına kıyasla değer bazında % 9 artmıştır. 21
GTİP Bazında Plastik Hammadde İhracatı (Milyon ABD $) GTİP NO Kaynak : TUİK PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3901 Etilen Polimerleri (İlk Şekillerde) 150,9 171,1 13 3902 Propilen ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 38,8 37,6-3 3903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 17,9 60,6 238 3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde) 37,4 29,8-20 3905 Vinil Asetat/Diğer Vinil Esterlerinin Polimerleri (İlk Şekillerde) 19,5 22,9 17 3906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 180,1 195,2 8 3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler vb. (İlk Şekilde) 269,8 280,2 4 3908 Poliamidler (İlk Şekilde) 18,9 22,2 17 3909 Amino Reçineler, Fenolik Reçineler, Poliüretanlar (İlk Şekilde) 73,7 73,5 0 3910 Silikonlar (İlk Şekillerde) 11,9 14,8 25 3911 Petrol Reçineleri,Kumaron,İnden/Kumaron-İnden Reçine,Politerpenler (İlk Şekilde) 1,1 1,7 48 3912 Selüloz ve Kimyasal Türevleri (İlk Şekilde) 45,4 47,1 4 3913 Tabii Polimerler, Değiştirilmiş Tabii Polimerler, Türevleri (İlk Şekilde) 0,6 0,9 47 3914 Polimer Esaslı İyon Değiştiriciler (İlk Şekilde) 0,5 0,3-48 3915 Plastikten Döküntü, Kalıntı ve Hurdalar 27,9 19,8-29 Plastik Hammadde Toplam 894 978 9 2.2.6. ÜLKELER İTİBARİYLE PLASTİK HAMMADDE İHRACATI : Son 2 yıldır 100 ün üzerinde ülkeye plastik hammadde ihracatı yapılmış ancak ilk 10 ülke toplam ihracattan 2012 yılında miktar bazında % 52, değer bazında da % 57 pay almıştır. 2012 yılında Almanya, İtalya ve Rusya Federasyonu plastik hammadde ihracatımızda ilk 3 sırada yer almıştır. Plastik Hammadde İhracatının ülkelere Dağılımı 2011 2012 Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Ülke 1000 Ton Milyon ABD $ Almanya 34 88 Almanya 36 88 Rusya Fed. 28 72 İtalya 42 69 İtalya 36 65 Rusya Fed. 26 65 Yunanistan 34 45 İran 27 62 Mısır 33 42 Bulgaristan 45 54 Ukrayna 17 40 Yunanistan 45 54 Bulgaristan 26 39 Mısır 42 53 Azerbeycan 22 38 Azerbeycan 27 46 İran 12 32 Romanya 24 38 İsrail 18 28 İsrail 18 28 İLK 10 ÜLKE TOP. 260 489 10 Ülke 331 557 DİĞER ÜLKELER 232 405 Diğerleri 247 420 GENEL TOPLAM 492 894 Genel Toplam 579 978 Kaynak : TUİK 22
Plastik Hammadde İhracatının Ülkelere Dağılımı Almanya %6 Rusya Fed. %4 Romanya %4 2.2.7. PLASTİK HAMMADDE DIŞ TİCARET BİRİM FİYATLARI : 2012 yılında plastik hammadde ortalama birim ithal fiyatı 1772 $ / Ton olarak gerçekleşmiş olup, 2011 yılı ortalamasına göre % 7 gerilediği görülmektedir. Plastik Hammadde Ortalama İthal Birim Fiyatları ($/Ton) GTİP NO Kaynak : TUİK PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3901 Etilen Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.704 1.649-3 3902 Propilen ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.828 1.636-11 3903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 2.039 1.952-4 3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde) 1.249 1.119-10 3905 Vinil Asetat/Diğer Vinil Esterlerinin Polimerleri (İlk Şekillerde) 2.711 2.748 1 3906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 2.589 2.368-9 3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler vb. 2.437 2.274-7 3908 Poliamidler (İlk Şekilde) 3.656 3.321-9 3909 Amino Reçineler, Fenolik Reçineler, Poliüretanlar (İlk Şekilde) 2.708 2.588-4 3910 Silikonlar (İlk Şekillerde) 5.318 4.546-15 3911 Petrol Reçineleri,Kumaron,İnden/Kumaron-İnden Reçine,Politerpenler (İlk Şekilde) 3.293 3.330 1 3912 Selüloz ve Kimyasal Türevleri (İlk Şekilde) 5.480 5.446-1 3913 Tabii Polimerler, Değiştirilmiş Tabii Polimerler, Türevleri (İlk Şekilde) 6.062 6.809 12 3914 Polimer Esaslı İyon Değiştiriciler (İlk Şekilde) 2.274 2.263 0 3915 Plastikten Döküntü, Kalıntı ve Hurdalar 602 545-10 Plastik Hammadde Toplam 1.903 1.772-7 23
Aynı yıl plastik hammadde ortalama birim ihraç fiyatı 1689 $ / Ton olarak gerçekleşmiş olup, 2011 yılı ortalamasına göre % 7 gerilemiştir. Plastik Hammadde Ortalama İhraç Birim Fiyatları ($/Ton) GTİP NO Kaynak : TUİK PLASTİK HAMMADDE TANIMLARI 2011 2012 % Artış 2012 / 2011 3901 Etilen Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.602 1.525-5 3902 Propilen ve Diğer Olefinlerin Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.677 1.655-1 3903 Stiren Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.720 1.647-4 3904 Vinil Klorür/Halojenli Diğer Olefin Polimerleri (İlk Şekilde) 1.312 1.267-3 3905 Vinil Asetat/Diğer Vinil Esterlerinin Polimerleri (İlk Şekillerde) 1.146 1.085-5 3906 Akrilik Polimerleri (İlk Şekilde) 1.665 1.507-9 3907 Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksit-Alkid Reçineler vb. (İlk Şekilde) 2.604 2.552-2 3908 Poliamidler (İlk Şekilde) 3.266 2.996-8 3909 Amino Reçineler, Fenolik Reçineler, Poliüretanlar (İlk Şekilde) 1.965 1.457-26 3910 Silikonlar (İlk Şekillerde) 3.217 3.019-6 3911 Petrol Reçineleri,Kumaron,İnden/Kumaron-İnden Reçine,Politerpenler(İlk Şekilde) 4.037 3.904-3 3912 Selüloz ve Kimyasal Türevleri (İlk Şekilde) 1.289 1.183-8 3913 Tabii Polimerler, Değiştirilmiş Tabii Polimerler, Türevleri (İlk Şekilde) 3.821 6.084 59 3914 Polimer Esaslı İyon Değiştiriciler (İlk Şekilde) 3.836 878-77 3915 Plastikten Döküntü, Kalıntı ve Hurdalar 1.145 1.002-13 Plastik Hammadde Toplam 1.817 1.689-7 Türkiye nin plastik hammadde ithal fiyatları, ihraç fiyatlarının yaklaşık % 5 üzerindedir. Başka bir değişle Türkiye katma değeri daha büyük plastik hammaddeleri ithal ederken daha düşük katma değerli hammaddeleri ihraç etmektedir. Plastik Hammadde Birim İthal ve İhraç Fiyat Kıyaslaması 1.903 1.817 1.772 1.689 2011 2012 24
2.2.8. PLASTİK HAMMADDE GENEL ARZ VE TALEP DENGESİ : 2012 yılında yerli olarak üretilen plastik hammaddenin % 69 u ihraç edilirken, yurtiçi plastik hammadde tüketiminin % 96 sı ithalatla karşılanmıştır. İhracatın artması neticesinde 2012 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 10 a çıkmıştır. 2012 yılında plastik hammaddede ; Üretimin % 1,3 gerileyerek 842 bin tona, İthalatın % 7,4 artarak 5.6 milyon tona, İhracatın % 18 artarak 579 bin tona, Yurtiçi tüketimin % 5 artarak 5,9 milyon tona, Dış ticaret açığının yükselerek 5,02 milyon tona çıktığı İhracatın üretim içindeki payının % 69, İthalatın yurtiçi tüketim içindeki payının % 96 İhracatın ithalatı karşılama oranının % 10 a çıktığı görülmektedir. Plastik Hammaddelerde Arz ve Talep Dengesi (1000 Ton) 2011 2012 %Artış 2011/2012 Üretim 853 842-1,3 İthalat 5.218 5.603 7,4 İhracat 492 579 17,6 Yurtiçi Tüketim 5.579 5.866 5,1 Dış Ticaret Açığı / Fazlası -4.726-5.024 İhracat / Üretim ( % ) 58 69 İthalat / Yurtiçi Tüketim ( % ) 94 96 İhracat / İthalat ( % ) 9 10 3. SONUÇ : Türk plastik sektöründe, çoğu küçük ve orta ölçekli firmalar olmak üzere 14.000 civarında firma faaliyet göstermekte olup, % 99 u KOBİ düzeyindedir. Son yıllarda ISO sıralamasında ilk 1000 firma içine giren büyük firmaların toplam üretim ve ihracattaki payları gerilerken, KOBİ firmalarının payları artış göstermektedir. Türk plastik sektörü 2012 yılında 7,2 milyon ton ve 30 milyar dolarlık üretim değeri ile ekonomiye 12 milyar dolar katma değer sağlamış ve AB de Almanya ve İtalya dan sonra üçüncü büyük proses kapasitesine erişmiştir. Sektör 250.000 kişilik istihdam sağlamaktadır. Plastik sektöründe teknoloji kullanımındaki artışa paralel olarak ihracat yapan ve dünya pazarlarında rekabet eden firma sayısı da giderek artmaktadır. Kimya sektörü toplam ihracatı içinde % 25 - % 30 arasında değişen plastik sektörü 150 ye yaklaşan ihracat pazarı ile 5 milyar dolara yakın direk ihracat gerçekleştirirken, ihracatçı sektörler kanalı ile 5 milyar doların üzerinde dolaylı ihracat yapmakta ve ülke ekonomisine 10 milyar doların üzerinde döviz geliri sağlamaktadır. 25
Plastik sektörü, hızlı büyümesine paralel son 5 yıl içinde yılda ortalama 750 milyon dolarlık makine teçhizat yatırımı yapmıştır. Son iki yıldır makine teçhizat yatırımı 800 milyon doların üzerinde seyretmektedir. Sektörün ekonomiye ve ihracatçı sektörlere bu düzeyde katkı vermesine karşılık, 19.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar da plastik sektörü ekonomi içindeki önemi, yapısal özelliği ve ihracat vizyonu gibi faktörlerin yeterince göz önüne alınmaması nedeniyle, sektör yatırımları teşviklerden yeterince yararlanamamaktadır. Bu durum diğer birçok sektör gibi plastik sektörü için haksız rekabet doğurmaktadır. Teşvikten yeterince yararlanamayan plastik sektörü yeni teşvik sisteminin katkılarıyla dış ticaret açığına pozitif katkı üretebilme şansını yitirmekte ve kronikleşmiş dış ticaret açığı oluşturan sektörler içine doğru itilmektedir. Yatırımlarda Devlet Yardımları Kanununun yayınlandığı 19 Haziran 2013 tarihinden bu yana plastik sektörüne verilen yatırım teşviklerinin belge sayısı olarak % 11 i, sabit yatırım tutarı olarak da sadece % 20 si en çok teşvik verilen 6 ncı bölgeye verilmiştir. Bu durum, plastik sektörünün yapısal özelliğinden kaynaklanmaktadır. Nitekim plastik mamul üretiminde lokal bazda faaliyet göstermek firmalar açısından daha rasyonel bulunmaktadır. 19 Haziran 2013 Tarihinden Sonra Plastik Sektöründe Alınan Teşvik Belgelerinin Bölgeler Bazında Dağılımı Sabit Yatırım İthal Makine İstihdam Belge Sayısı 1 BÖLGE 37 39 37 47 2 BÖLGE 21 21 20 19 3 BÖLGE 13 13 12 11 4 BÖLGE 8 9 14 16 5 BÖLGE 2 0 3 5 6 BÖLGE 20 18 13 11 Bölgelere Göre Teşvik Belge Sayısı 26
Bölgelere Göre Sabit Yatırım Sektörün, 2023 ihracat vizyonu, kimya sektörü için hedef alınan 50 milyar dolarlık ihracat hedefinin en az 17 milyar dolarını gerçekleştirmektir. Bu düzeyde bir ihracatın gerçekleştirilmesi için sektörün büyümesine paralel olarak artan sorunlarının çözümünün dışında, yatırım teşviklerinden de azami ölçüde yararlanması gerekmektedir. Bu amaçla ; I. Plastik sektörü teknolojik ve AR - GE yatırımlarına ihtiyaç duyduğundan, teşvik olanakları artırılmalıdır. II. Plastik sektörünün dış ticaret verilerine bakılmaksızın stratejik yatırımlar içine dâhil edilmeli ve asgari yatırım tutarı 5 milyon ABD doları olarak belirlenmelidir. III. Plastik mamul üretiminde lokal bazda faaliyet göstermenin daha rasyonel olması sebebiyle, plastik sektörü her bölgede en az bir ilde desteklenmelidir. IV. Teşvik uygulamalarının en temel hedeflerinden biri bölgeler arası kalkınmışlık farkını azaltmak olduğuna göre, mevcut yatırımlarının alt bölgelere nakledilmesi de destek kapsamına alınmalıdır. 27
1. PAGDER & ASLAN ÖZEL ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (PAOSB) HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1.1. Bölgenin Konumu PAOSB, Kırklareli ili Vize ilçesinde 598.656 m2 büyüklüğünde bir arazi üzerinde kuruludur. Kırklareli, Türkiye deprem haritasında en düşük risk kategorisi olarak gösterilen dördüncü bölgede yer almaktadır. 1.2. Ulaşım İmkânları Bölgenin bazı karayolu, liman ve istasyonlar ile en yakın gümrük kapısına olan uzaklıkları aşağıdaki gibidir. Hava Çorlu Sivil Havalimanı : 65 km Hava İstanbul Atatürk Havalimanı : 140 km Deniz Tekirdağ Limanı : 82 km Deniz Ambarlı Limanı : 125 km Demiryolu Alpullu İstasyonu : 77 km Demiryolu Durak İstasyonu : 60 km Karayolu E5 : 43 km Karayolu TEM : 40 km En Yakın Gümrük Kapıkule : 140 km 1.3. İmar Durumu Bölgede oluşturulacak parseller E:0.60 ve H:MAX yapılaşma koşullarına haizdir. Yapı inşaat alanının artırılmasına yönelik girişimler devam etmektedir. 1.4. PAOSB'nin Yönetimi PAGDER ile Asrey İnşaat Ltd. Şti. arasında imzalanan protokole göre, PAOSB, oluşturulacak bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilecektir. 5 (beş) kişiden oluşacak yönetim kurulunun 3 (üç) üyesi katılımcıları temsilen PAGDER tarafından, 2 (iki) üyesi ise Asrey İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından atanacaktır. 2. PAOSB'NİN YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARI KAPSAMINDA SAHİP OLDUĞU AVANTAJLAR VE BÖLGENİN PLASTİK SEKTÖRÜ BAKIMINDAN ÖNEMİ Yeni Teşvik Yasasının, 2B numaralı ekinde yer alan 1 numaralı dipnot aşağıdaki gibidir. İstanbul ili hariç olmak üzere, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilan edilen İhtisas Organize Sanayi Bölgelerinde gerçekleştirilecek ihtisas konusundaki yatırımlar, ilgili bölgede seçilmiş sektörler arasında yer almasa dahi bölgesel desteklerden yararlanır. Bu düzenlemeye göre, Kırklareli Vize de kurulu PAGDER & ASLAN Özel Organize Sanayi Bölgesinin ihtisas OSB ye dönüştürülmesi halinde 3. Bölge için öngörülen bölgesel teşviklerinden yararlanabilecektir. Bu temel bilgiler çerçevesinde, PAGDER & ASLAN Özel Organize Sanayi Bölgesinde yapılacak bir yatırımın sağlayacağı avantajlar aşağıdaki bölümde özetlenmiştir. Örnek Hesaplama Temel Varsayım ve Açıklamalar - Arsa ve arazi hariç olmak üzere yapılacak yatırım tutarı 3.000.000 TL dir. - Yatırıma 2013 yılında başlanacaktır. - Yatırım neticesinde 50'si yeni olmak üzere 80 personel istihdam edilecektir. - Yapılacak yatırım için beş yıl vadeli ve aylık faiz ödemeli 2.200.000 TL tutarında kredi kullanılmıştır. Teşvik Avantajlarının Hesaplanması Yukarıda yer alan örnekteki üç destek unsurundan sağlanacak teşvik destekleri toplamı aşağıdaki gibidir. Hesaplamalarda bölgesel teşviklerden sadece üçü dikkate alınacaktır. Bunlar, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve faiz desteğidir. Zira bölgesel teşvikler içinde de yer alan gümrük vergisi muafiyeti ile KDV istisnası genel teşvik uygulamaları kapsamında olup, yatırım İhtisas OSB içinde yapılmasa dahi bu teşviklerden yararlandırılmaktadır. Vergi İndirimi 750.000,00 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 572.010,00 Faiz Desteği 315.000,00 Toplam Teşvik Desteği 1.637.010,00 29