Health Information System HAZIRLAYAN : MUSTAFA MUTLU
Sağlık Bilgi Sistemleri Sağlık hizmetleri diğer alanlardan daha fazla bilgiye duyarlı bir alandır ve etkin bir yönetim için sistematik olarak bilginin elde edilmesini gerektirir. Kaliteli bir sağlık hizmeti sunumu için iyi planlanmış bir bilgi sistemi gereklidir. Sağlık hizmetlerinde verinin kullanılması ve tıbbi hizmetleri veren sistemler arasında iletimi, insan vücudunda sinir sisteminin fonksiyonları ve çalışması kadar önemlidir. Hastanelerde yapılan farklı çalışmalar, toplam hastane maliyetlerinin dörtte birinin bilginin kullanılması ile ilgili olduğunu göstermiştir. Hastane bilgi sistemlerinde modern teknolojinin kullanımı giderek artan bir oranda önemli hale gelmektedir. Sağlık bilgi sistemleri çok kapsamlı bir konu olmasıyla birlikte biz burada sadece Hastane Bilgi Sistemlerini baz alarak devam edeceğiz.
Hastane Bilgi Sistemleri Hastane Bilgi Sistemleri de kendi içinde bir çok parçaya ayrılmaktadır. Aslına bakılırsa hastane içerisinde gerçekleşen olayların tamamı bu kısım içerisinde mevcuttur.
Hastane Bilgi Sistemlerinin Tanımı Hastane bilgi sistemleri (HBS), hastane hizmetlerinin bilgisayar aracılığı ile gerçekleştirilmesi, elektronik ortamda bilgi alışverişinin otomatik olarak yapılması gibi, tıbbi, finansal ve mali hizmetler açısından ortaya çıkan detaylı bilgilerin bilgisayara dayalı bir enformasyon sistemi ile kayıt altına alınıp, bilgiye dönüştürme işlemi olarak tanımlanmaktadır.
Hastane Bilgi İşleminin İşlevleri Hasta Kabul Hastanın Tedavisinin Planlanması ve Düzenlenmesi İstem Girişi ve Bulguların İletilmesi Tanı ve Tedavi İşlemlerinin Uygulanması Klinik Dokümantasyon İdari Kayıtlar ve Faturalama Hastanın Taburcu Edilmesi ve Diğer Kurumlara Sevki Hasta Kayıtlarının Saklanması Kaynak Planlama Hastane Yönetimi
Hasta Kabul Hasta kabul aşaması, hastaların kimliğinin doğru bir şekilde tesbit edilmesini ve sonra ki aşamalarda yapılacak işlemlerin sıralanmasını sağlamak amacıyla gerçekleştirilir. Hasta kabul aşaması sırasında hastadan alınan bilgiler doğrultusunda ve o anki durumuna göre gerekli kliniklere gönderilmesi ve gerekli tetkiklerin yapılması nedeniyle bu aşama önemlidir.
Hastanın Tedavisinin Planlanması ve Düzenlenmesi Hastanın kaydı gerçekleşmesinin ardından yapılan ilk iş tedavi planlanmasının yapılmasıdır. Bu kısmı alt başlıklar haline ayıracak olur isek; Bilginin sunulması. Karar verme ve hasta enformasyonu Bakım planlama
İstem Girişi ve Bulguların İletilmesi Tanı ve tedavi sürçlerinde genellikle özel hizmet birimlerine (laboratuvar, radyoloji veya patoloji) istemde bulunmak zorunludur. Bu birimler istem sürecini yönetir ve bulgu veya sonuçları istemde bulunan birime iletir. Bir istemin hazırlanması Örnek alma veya randevu ve prosedürleri planlama İstemin iletilmesi Bulguların raporlanması
Tanı ve Tedavi İşlemlerinin Uygulanması Planlanmış tanı, tedavi ve hemşirelik işlemleri (ameliyatlar, radyoterapi, radyolojik incelemeler, ilaç tedavisi gibi) uygulanmalıdır. Hastane gerekli işlemlerin uygulanması için araç ve kaynak (personel, oda ve ekipman gibi) sağlamalıdır. Bakımın planlanmasında yeni bulgular sebebiyle meydana gelebilen değişiklikler, yeni duruma uyumlarını sağlamak için kapsam dâhilindeki tüm birim ve kişilere doğrudan iletilmelidir.
Klinik Dokümantasyon Klinik dokümantasyonun amacı hasta verileri ile bütün klinik verileri (hayati bulgular, istemler, sonuçlar, kararlar gibi) tam, doğru ve olabildiğince hızlı bir şekilde kaydetmektir. Bu, hastanın tedavisinin ilgili tüm personel arasında koordine edilmesini sağlar ve aynı zamanda yapılan işlemlerin yasal gerekçesini ortaya koyar.
İdari Kayıtlar ve Faturalama Hastanede yürütülen tüm işlemlerin doğru, tam, hızlı ve hasta odaklı bir şekilde belgelendirmesi gerekmektedir. Bu veriler hastanenin faturaları için esas teşkil etmektedir. İdari kayıtlar aynı zamanda kontrol, harcama merkezlerinin muhasebesi, dâhili bütçeleme, maliyet sorumluluğu muhasebesi ve diğer finansal analizler için de kullanılmaktadır.
Hastanın Taburcu Edilmesi ve Diğer Kurumlara Sevki Hastanın hastanede tedavisi tamamlandıktan sonra hasta hastaneden taburcu edilir, bazen de başka kurumlara sevk edilir. İdari olarak hasta taburcu süreci, son faturalama ve gerekli yasal raporların doldurulması ile başlatılır. Taburcu işlemleri dokümanlarının tamamlanması ve taburcu raporunun yazılmasını gerektirmektedir.
Hasta Kayıtlarının Saklanması Hasta tedavi sürecinin tamamında etkili bir şekilde yeniden kullanılabilmeleri için konu ile ilgili veri ve dokümanlar oluşturulmalı, bir araya getirilmeli, sunulmaya hazır halde tutulmalı ve depolanmalıdır. Belgelerin oluşturulması ve sevk edilmesi Özel alanlar, özel amaçlar ve klinik kayıtler için hazırlanan dokümanların yönetilmesi Tanı ve işlemlerin kodlanması Hasta kayıtlarının idaresi
İş Organizasyonu ve Kaynak Planlama Hastanede yatan hastaların bakımı için yeterli miktarda ve iyi organize edilmiş kaynaklar sunulmalıdır. Planlama ve kaynak tahsisi Malzeme ve ilaç yönetimi Ekipman bakım ve yönetimi İşlerin genel organizasyonu Ofis iletişim desteği Temel bilgi işlem desteği
Hastane Yönetimi Hastane yönetimi hasta bakımı organizasyonu destekler ve hastanenin mali olarak yaşamını sürdürmesini sağlar. Kalite yönetimi Kontrol ve bütçeleme Maliyet-performans muhasebesi Finansal muhasebe İnsan kaynakları yönetimi Genel istatislik analizi
Hastane Bilgi Sistemleri Kurulum Süreci Günümüz hastanelerinde bilgi sistemleri gittikçe artan bir ivme ile daha yaygın ve kapsamlı olarak kullanılmaktadır. Önceleri ağırlıklı olarak idari işlemleri yapmak amacıyla başlayan bilgi sistemleri, gelişmeler sonucunda tanı ve tedavi süreçlerini de kapsayacak şekilde gelişmiş ve böylece daha karmaşık hale gelmiştir. Hastanelerde kullanılan tıp teknolojisindeki hızlı gelişme ve cihaz çeşitliliği, tıbbı cihazlardaki elektronik ve bilgisayar ağırlığının artması, hastanelerdeki yüzlerce meslek grubunun bu sistemleri kullanması ile hastane bilgi sistemlerinin kapsamı her geçen gün gelişmeye devam etmektedir
Hastane Bilgi Sistemleri Kurulum Süreci
Hastane Bilgi Sistemleri Kurulum Süreci Aşamaları
HASTANE BİLGİ SİSTEMİ SÜRECİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ Tüm sistemler gibi Hastane Bilgi Sistemi de yaşayan bir sistemdir. Hastanelerde meydana gelen değişiklikler ve gelişmeler ile dış çevrede oluşan değişiklikler doğal olarak hastane bilgi sistemini etkileyecektir. Bu etkileşmenin hastane bilgi sisteminde varsa oluşturduğu sorunların tespitinde balık kılçığı diyagramı, akış diyagramı kullanılabilir. Bilindiği gibi balık kılçığı diyagramında soruna neden olan ana faktörler ve alt faktörler detaylı olarak çıkartılır.
HASTANE BİLGİ SİSTEMİ SÜRECİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ