FRANSA Taş TARĐH: Fransa Avrupa da insanlığın geçirdiği evrimleri yansıtan en kapsamlı kalıntıları içeren nadir birkaç ülkeden biridir.arkeolojik çalışmalarda 100 bin yıl öncesine tarihlenen aletler bulunmuştur.tarihsel bakımdan bu aletleri izleyen buluntular,ülkede Paleolitik(Eski Devri) çağdan bu yana yerleşme olduğunu göstermektedir. 1960 lı yıllara kadar süren Galyalıların, Fransızların ataları olduğu inancı günümüzde büyük oranda doğruluğunu kaybetmiştir.galyalı Keltler de, Romalılar, Vizigotlar, Burgundlar, Franklar, Britanni veya Bretonlar, Normanlar, VIII. yy dan sonra ise Narbounne veya Toulun da kalan bazı Arap ve Berberi toplulukları bugünkü Fransız ulusunu yaratan etnik gruplardır. Keltler: Britanya adalarının sakinlerine verilen ad. Đrlandalılar ın kökeni oluştururlar.fakat Đngilizler Germen(Sakson kavmi), Đskoçyalılar ise Đskandinav kökenlidir. Vizigotlar:Batı Gotları ya da Đyi Gotlar manasına gelir.bazı yerlerde vizi batı diye geçer bazı yerlerde wesu kökenli olup iyi anlamında olduğu geçer.germen kavmidir.kavimler göçü diye bildiğimiz olaydan sonra ortaya çıkan bir topluluk.daha sonra Đtalya ya yerleşmişlerdir.đtalyan ırkının temelini oluştururlar.ostrogotlardan (doğu Gotları) sonra Roma üzerine bir çok akın yapmışlardır.galya ve ispanyada büyük krallıklar kurmuşlardır. Burgundlar(Burgondlar): 4. ve 6. yy ler arasında yaşamış Germen kavmidir.4.yy de krallık kurmuşlardır. 437 yılında Hun Türkleri tarafından büyük bir bozguna uğratılmışlardır.534 yılında Fransa ya katılarak siyası bir güç olmaktan çıkmışlardır. Bretonlar(Britonlar): Büyük Britanya adasında yaşayan Kelt kökenli topluluktur. M.Ö. VII. Yy de geldiler.450 yılına dek Batı Roma Đmparatorluğuna bağlı kaldılar.kavimler göçünden sonra adaya gelen Saksonlarca yönetildiler.1066 yılındaki Norman istilası sonrası Norman egemenliğine girdiler. Normanlar( Vikingler):8.yy den 10. yy nin sonlarına kadar Avrupa kasıp kavurmuş, uzun süreli işgallerde bullunmuş, kendilerine Vikingler diyen Đskandinav kavmi.đskandinav adalarında süren uzun süreli sert kışlar nedeniyle güneye akınlar düzenledikleri sanılmaktadır.batıda Đzlanda,Faroe Adaları,Shetland Adaları,bu günkü Hollanda nın bir kısmı,doğu Britanya(York a kadar),fransa nın Normandiya ve Britange(Briton) bölgelerini uzun süre işgal etmişlerdir.amerika kıtasına kadar seferler düzenleyip,koloniler kurmuşlar.doğuda Novgorod ve Kiev işgal edip Dinyeper üzerinden
Konstantinopolis(Đstanbul) e kadar ulaşıp bol miktarda haraç toplamışlardır. siyasi ve kültürel anlamdaki en büyük etkileri feodal dönemi yaşayan Đngiltere ve Fransa üzerinde olmuştur. Đngiltere nin siyasi yapısını değiştirmişler, Đngilizcenin büyük ölçüde değişmesine neden olmuşlar, Paris i ve Rouen i yağmalamışlar, Fransa mın kuzeybatı kıyılarında uzun süre boyunca egemenliklerini korumuşlardır. o dönemde güçlü deniz filoları nedeniyle deniz ticaretini ele geçirmişlerdir. 11. yüzyıl ile yerli halk içinde asimile olmuşlarsa da etkiledikleri kültürlerde(özellikle batı tarafında) önemli etkileri kalıcı olmuştur. GALYA(Buradaki Galyanın,Galya kuyusuyla bir alakası yoktur.): Romalıların Galli olarak adlandırdığı Kelt kökenli(kelt: Britanya adalarının ilk sakinlerine denir. Đrlandalıları nda kökeni buradan gelir.ama Đngilizler, Germen; Đskoçlar, Đskandinav kökenlidir.yani oraların yerlisi değildirler.) halklar MÖ XV. yüzyıllar da Ren(Rhein) Vadisi nden güneye ve batıya doğru göç ederek bugünkü Fransa ve Kuzey Đtalya topraklarına girmeye başladılar.đlerleyen yüzyıllarda Akdeniz kıyılarına ve Po Vadisi ne kadar ulaştılar.burada bulunan çeşitli kolonilerle ticari ilişkiye girdiler.romalılar, Galya kabilelerini Kuzey Đtalya daki ilerleyişini bir dizi savaş sonunda MÖ II. yy başlarında durdurarak, bunları denetim altına almayı başardılar.ms II. yy başlarında Hristiyanlığın yayılmasıyla, Galya bu dinin Batı Avrupa daki en önemli merkezlerinden biri konumunu aldı.235 lerden sonra Orta Ren in doğusundaki Alamanlar ile Franklar Galya içlerine akın ederek Roma ile Galya nın bağlarının bir süreliğine kopmasına neden oldu. Franklar ülkesi anlamına da gelen Latince Francia adı MS IV. Yüzyılda kullanılmaya başlandı.franklar Batı Germanya da, Ren in doğu yakasında yaşayan ve tarımla uğraşan küçük savaşçı gruplardı.doğu Germenler den kaçarak MS III. Yüzyılda bir savaş birliği kurarak karadan ve denizden yaptıkları saldırılarla, sınırında bulundukları Roma Đmparatorluğu na büyük zararlar verdiler. Aynı dönemlerde Barbarların istilalarına karşı Galya, Đspanya ve Britanya yı içine alan bağımsız bir devlet kuruldu.roma nın 273 yılında denetimi sağlamasından sonra alınan önlemler Germen istilalarını durdurdu.ancak 350 de çıkan iç savaş yeni saldırılara uygun ortam hazırladı.meuse ve Schelde nehirlerinin arasına yerleşen Franklar Roma yla yaptıkları antlaşma yoluyla müttefik konumuna geldiler.412de Roma Frankların ve Vizigotların desteğini de alarak Hun ordularını yenilgiye uğrattı.romalılar, Frankları kendi krallarının kontrolünde, imparatorluk ordularına hizmet ve haraç karşılığında Galya nın kuzeyine yerleştirdiler.iv. yüzyıldan itibaren Franklar, Roma ordusunda en üst kademelere kadar yükseldiler. MEROVENJLER(Merovingian): Franklar, V. Yüzyılın ikinci yarısında Loire Irmağının kuzeyindeki Galya topraklarını ele geçirdiler.bu sıralarda Vizigotlar, Akitanya ve Provence, Burgonlar da Rhỏne(Ren) Vadisi ne yerleşmiş bulunmaktaydılar.armorika Yarımadası nda Britanya dan gelen Bretonlar, Alsace de Alamanlar yaşıyorlardı.đdari kurumlarının pek çoğunun çökmüş olmasına rağmen ayakta kalan Roma Uygarlığı, bu toplulukların kendi içinde özümsemeyi başardı. Kuzey kıyılarında bulunan çok sayıdaki Frank Krallıklarından birinin başında olan I. Clovıs topraklarını genişletip diğer Frank Krallıklarını egemenliği altına aldı.496 da
Hrıstiyanlığı kabul ederek diğer Germen halklarına karşı Katolik kilisesinin desteğini sağladı.vizigotları yenerek Akitanya nın büyük bir bölümünü ele geçirdi.ancak Ostrogotların müdahalesiyle karşılaşınca Akdeniz kıyışlarına inemediler.bunun üzerine I.Clovıs Paris e yerleşerek yönetimi güçlendirmeye çalıştı. Clovıs ın ölümünden sonra krallığın dört oğlu arasında paylaştırılmasıyla Reims, Soissons, Paris ve Orléans krallıkları ortaya çıktı.bu bölünmeye karşın Frankların güneye ve doğuya yönelik fetih hareketleri devam etti.burgonya Krallığını nın yıkılmasıyla Septimania dışındaki Akdeniz kıyıları Frank egemenliğine geçti.i. Clotaire tarafından sağlanan birlik onun ölümüyle (561) yeniden bozuldu. Neustria Kralı II. Clotaire, Austrasia ve Burgonya tahtlarının boşalmasıyla 613 yılında bütün Frank topraklarına egemen oldu.clotaire nin yerine geçen I. Dagobert, dış saldırılara karşı ülkesinin birliğini korumaya önem verdi.631 de Vizigotları vergiye bağlayıp, 638 de de Bretonları ve Gaskonları egemenlik altına aldı.dagobert in ölümünden sonra oğullarının başa geçtiği Neustria ve Austrasia Krallıklarının yönetimi naiplik görevini üstlenen saray nazırlarının eline geçti.austrasia naibi II. Pépin 687 de Tertry de Neustria ordusunu malup ederek iki krallığın yeniden birleşmesini sağladı.buna karşın Akitanya ve Provence nin özerk bir düklük olması ve Burgonya nın bölünmesi güneydeki Frank egemenliğinin zayıflamasına yol açtı. KAROLENJLER: II. Pépin in ölümünden (714) sonra Austrasia bazı iç ve dış saldırılarla karşı karşıya kaldı.yönetime egemen olan Pépin in oğlu Charles Martel, Neustrialıları bir dizi savaş sonunda sindirmeyi başardı.đspanya dan gelen Müslümanların akınlarını durdurdu.(732) Papanın desteğiyle güney ve doğu sınırındaki Germenleri kontrol altına alarak buralarda misyonerlik çalışmaları başlattılar.741 yılında ölen Charles Martel in yerine oğlu III. Pépin geçti.onun krallığı döneminde Septimania daki Müslüman egemenliğine son verildi.papanın isteği üzerine, Đtalya ya yaptığı seferler sırasında papalığın siyasal düzeyde örgütlenmesinin temeli atıldı. Septimania( Şu andaki Đspanyanın doğusunda bulunan Narbona,Barcelona gibi önemli kentleri olan bir bölge.20.yy nin son çeyreğinde ETA adında ortaya çıkan bir terör örgütü bu bölgenin bağımsızlığını almaya çalıştı.bask bölgesi olarak da bilinir.)
III. Pépin in oğullarından Charlemagne,774 te Pavia yı ele geçirerek kendisini Lombard kralı ilan etti.babasının düşüncesini gerçekleştirerek bir papalık devleti kurdu.778 de Đspanya ya yaptığı seferden sonuç alamayınca, doğuya ağırlık vererek Saksonları(bugünkü Almanya nın kuzey batısı ile,hollanda nın doğusu arasında yaşayan tarihi Cermen(Germen) kavmi.đngilizce Sakson dilinde türemiştir.), Bavyeralıları ve Thürigenlileri egemenlik altına aldı.ancak bu halkların Hrıstiyanlığı kabullenmeleri için zor kullandı.800 de Papanın elinden taç giymesi nedeniyle Bizansla aralarında yaşanan çatışma 812 de uzlaşmayla sonuçlandı. Charlemagne nin ölümüyle yerine geçen oğlu I. Ludwing, imparatorluğun bölünmesini önlemek için, Ordinatio Imparii (imparatorluk yetkilerinin düzenlenmesi) olarak adlandırılan bir düzenleme yaptı.bu düzenlemeye göre, imparatorluk unvanı en büyük oğlu Lothar da kalmak üzere topraklar üç oğlu (diğerleri Pépin ve Ludwing) arasında paylaştırılacaktı.ancak daha sonraki bir evliliğinden doğan çocuğuna da topraklardan pay vermek istemesi, diğer oğullarıyla arasının açılmasına yol açtı.bu durum, iç savaşa ve bunun sonucu olarak da imparatorluğun zayıflamasına yol açtı. I. Ludwing in ölümünden sonra, ilk üç oğlu arasında 843 de Verdun Antlaşması yapılarak imparatorluk toprakları paylaşıldı, böylece krallık üç yeni devlete ayrıldı.bunlar Frankları Ülkesi) doğu sınırı Escaut, Meuse, Saône ve Rhône nehirleriyle sınırlandırılıyordu.x. yüzyıla gelindiğinde Batı Frankları ülkesinin temelleri henüz sağlam olarak atılmış değildi.ülke toprakları küçülmüş, Normandia Normanlara arasında yer alan ve Fransa nın beşiği kabul edilen Francia Occidentalis in (Batı bırakılmıştı.(911) Otoritenin zayıflamasıyla Frank Kontluklarının elindeki topraklarda büyük prenslikler ortaya çıktı:flanre de I. Baudouin (863-879), Paris Kontu Eudes (888-898) ve Hugues Capet nin büyük babası I. Robert.Karolenjler artı yönetime egemen olmaktan uzaklaşmışlardı. FRANKLAR: Germen halklarının Galya ya girişi, iki ayrı uygarlıktan da izler taşıyan ve Hrıstiyanlıktan çok güçlü bir şekilde etkilenen yeni bir topluluğun doğmasına yol açtı.eski toprak sahibi Roma aristokrasisi Germenlerin askeri aristokrasisi ile kısa sürede kaynaştı.saray görevlilerinin ve büyük din adamlarının da bu çevrelere katılmasıyla oluşan feodal sınıf, siyasal ve toplumsal konumunu giderek güçlendirdi.kölelik büyük ölçüde ortadan kalktığından, toprak ve hizmete dayalı kişisel bağımlılık biçimleri oluştu.feodalite zaman içerisinde babadan oğula geçen bir nitelik kazandı.kral adına kullandıkları yetkileri doğrudan kendi adlarına kullanmaya başlayan feodal beyleri, kraliyet otoritesini zayıflatarak yerel bir güç halini aldılar. Frank kralları mutlak yetkiler taşıdığından Germenlerin seçim geleneğine son verip, krallığa bir hanedan yapısı kazandırdılar.kralların piskoposlar tarafından kutsanması, otoritelerinin kaynağını Tanrı ya bağlama anlayışının doğmasına yol açtı.bu uygulama kralın belirlenmesinde papanın güçlü bir konuma yükselmesine de yol açtı.devlet işlerinin yönetimi Germen geleneği olan meclislerin yerini dar bir mahiyet aldı.yerel yönetimde de askeri, mali ve hukuki yetkiler kentlerde oturan kontlara verildi.zamanla da kontların üzerinde düklükler oluşturuldu. Franklarda ekonominin temelini tarım oluşturuyordu.büyük malikanelerin çevresini kiracı çiftçiler işliyordu.frank krallarının başlıca gelir kaynakları; kraliyet mülkleri, yağma, haraç ve ticaretten alınan vergilerdi.
Kilise kurumlarının temeli geniş topraklara ve etkiye sahip piskoposluklardı.vii. yüzyılda piskoposların krallar tarafından atanmaya başlaması, papalıkla piskoposluklar arasındaki bağların zayıflamasına yol açtı.karolenj döneminde başpiskopostan bölge kiliselerine kadar uzanan bir hiyerarşi oluşturuldu. FRANSA NIN DOĞUŞU:Batı Frankların ayrı bir krallık olarak ortaya çıkma sürecinde, feodalite doğrultusunda siyasal parçalanma da yaşandı.viking ve Müslüman akınlarının yarattığı karışıklık dönemi, IX. yy. ortalarından güçlü bir krallığın doğduğu XII. yüzyılın sonlarına kadar devam etti.böyle bir şiddet ve karışıklık döneminde radikal değişiklikler de meydana geldi.böyle bir ortamda tek birleştirici öğe olarak öne çıkan Hrıstiyanlık, gelişen disiplinli manastırlar aracılığıyla toplumun her tabakasında güçlü bir dayanışmanın yaşanmasına yol açtı.dolayısıyla büyük feodaller arasındaki çekişmelerinde durulması sağlanmış oldu ve bunun sonucu olarak da istikrarlı bir ortam oluştu.skolastik düşünce ve yeni eğitim kurumları gelişti. Tarım ekonomisi, ortaçağ başlarındaki koşullar nedeniyle kapalı ve kendine yeterli birimler halinde örgütlenmişti.buda, feodal beylerin kiracılar üzerinde her alanda egemenlik kurması için gerekli ortamı sağladı.nüfus artışıyla birlikte yeni toprakların tarıma açılmasına karşın ticaretin gelişmesi feodal beylerin gücünü kırmaya başladı.merkezi otoritenin zayıflığı, feodalitenin güçlenmesini sağlayan etkenlerden biriydi.ix. yy. sonlarında Sen nehrinin aşağılarına yerleşen Normanların akınlarının krallar tarafından durdurulamaması, büyük feodallerin şatolar inşa ettirerek özerk bir yönetim oluşturmalarına yol açtı.xii. yy. başlarında ise, yaşanan ekonomik ve toplumsal sorunlar, feodalitenin zayıflamasına ve kralların bu parçalanmış yapıya büyük ölçüde son vermelerini sağladı. SĐYASĐ YAPI ve GELĐŞMELER;Ortaçağ başlarında krallığa ait topraklar Paris i çevreleyen küçük bir bölgeyle sınırlıydı.buranın dışındaki topraklar dük ve kontların elindeydi. Doğu Frankların 887 de tahttan indirdiği Karolenj hükümdarı III.. Karl ın ölümünden (888) sonra, Fransa daki feodal beyler Anjou ve Blois Kontu Robert in soyundan gelen Eudes i kral seçtiler.onun ölümü üzerine de iç savaşta mağlup olan, Karolenj kökenli III. Charles tahta geçti.(898) Charles ın, krallığı döneminde Normanlara yerleşme izni vermesi, kendisine karşı yeni bir ayaklanmanın çıkmasına yol açtı.bu ayaklanma sonucunda 922 de tahta Eudes in kardeşi I. Robert geçti.onun ölümüyle (923) de yerini damadı Radolphe aldı.936 da Radophe nin ardından taht yeniden Karolenj hanedanına geçti.ancak 987 de Hugues Capet in kral seçilmesiyle taht bir kere daha el değiştirmiş oldu. Hugues Capet in kral seçilmesinin asıl nedeni,sahip olduğu toprakların azlığından dolayı güçsüz olmasıydı.ancak onu takip eden ilk Capet kralları, yetkilerini kullanarak cezalandırma, el koyma ve veraset gibi yollarla topraklarını sürekli genişlettiler.büyük feodaller arasında yaşanan çekişmelerden yararlanarak konumlarını sağlamlaştırdılar.ayrıca, saray hizmetinde birtakım makamlar oluşturarak merkezi yönetimin temellerini atmış oldular. CAPET HANEDANI: Đlk büyük Capet kralı olan II. Philippe (1179-1223) Frank kralı yerine Fransa kralı unvanını aldı.akitanya ve birkaç kıyı bölgesi dışında Đngiltere nin
bütün topraklarını ele geçirdi.kuzeyde krallığın sınırlarını Flandre ye kadar genişletti.sarayda düzenli bir resmi kayıt sistemi oluşturdu.krallığa ait topraklarda baillis adındaki yerel görevliler aracılığı ile güçlü bir denetim mekanizması kuruldu. VIII. Louis (1223-1226) geniş toprakların hanedanlığın denetimine girmesini sağlayan appanage sistemini kurdu.onun yerine geçen IX. Louis (1226-1270) koyu bir Hrıstiyan olduğundan daha çok haçlı seferleri ile uğraştı.bu nedenle de krallığın konumunu pekiştirmek için büyük çapta müdahalelere girişmedi.saray yönetimi bürokratik bir yapı kazandırdı.yazılı kararnamelerle toplumsal ve ekonomik alanlara düzenlemeler getirdi. IX. Louis den sonraki krallar ülke topraklarını genişlettiler.son büyük Capet kralı olan IV. Philippe (1285-1314) merkezi yönetimi fonksiyonel birimlere ayırarak daha etkin bir yapı oluşturdu.savaşların ve devlet giderlerinin yol açtığı ağır mali yükü hafifletmek için yeni vergiler getirerek askeri hizmet yükümlülüğünü arttırdı.siyasal desteğini arttırmak için kilise, aristokrasi ve yerel birimlerin temsilcilerini zaman zaman toplantıya çağırmasıyla États- Généraux Meclisi nin temellerini atmış oldu.ayrıca vergi ödemeyi reddeden kilisenin direnişi sert bir biçimde bastırıldı.iv. Philippe den sonra gelen krallarda onun gibi ülkenin kaynaklarını ve toplumun dayanma sınırını zorlayacak kadar sert politikalar izlemeyi sürdürdüler,ama bir takım baskılarla karşılaşınca yetkilerini sınırlandırmak zorunda kaldılar. Capet Hanedanlığı Fransa nın Hristiyan-Avrupası nda güçlü bir yer edinmesine öncülük ettiler.bu hanedanlık döneminde XIII. yüzyılın en önemli özelliklerinden biri sürekli nüfus artışıydı.bununla birlikte geleneksel bağların yerini sınıfsal ve bölgesel bütünleşmeler ile bu uygun yeni kurumlar aldı.gelişen kentler tarıma bağlılıktan kurtularak güçlü bir ekonomiye dayanmaya başladılar.giderek genişleyen ticarete bağlı olarak para dolaşımı yaygınlaştı.toplumsal tabakaların belirginleşmeye başladığı kentlerde ortaya çıkan yeni zenginler yönetimde belirli bir güç kazandılar.değişimin daha yavaş olduğu kırsal kesimlerde üretim fazlasını pazarlama olanağı bulan toprak sahibi soyluların zenginliği genel olarak artmasına karşın, toprakların bölünmesi ve ağır borç yükü bir çok soyluyu yıkıma uğrattı.tarımda kiracılık ve ücretli işçilikler ortaya çıktı.bunlara rağmen feodalite sistemi diğer Avrupa ülkelerine göre hâlâ güçlüydü. Dinsel alanda kilisenin ve manastırların halk üzerindeki gücü gerilemeye başladı.papalığın, özellikle güneyde giderek güçlenen heretik akınlara karşı başlattığı savaş büyük kıyımlara yol açtı.enkizisyon mahkemeleri heretikleri ortadan kaldırabilmek için acımasız bir biçimde davrandı. XIV. ve XV. YÜZYILLAR: YÜZYIL SAVAŞ.LARI (1337-1429); Valois hanedanının kurucusu olan VI. Philippe (1328-1350) tahta geçtiğinde Fransa, Avrupa nın en güçlü krallığıydı.philippe krallığının ilk yıllarında Đngiltere ile iyi ilişkiler kurmaya çalıştı.ancak bir süre sonra bu iyi ilişkiler bozulmaya başladı.gaskonya ve Bretanya ile ilgili anlaşmazlıklar, Flandre daki karışıklıklar ve Đngiliz kralı III. Edward ın Fransa tahtı üzerindeki hak iddiası 1337 yılında Yüzyıl Savaşları nın başlamasına yol açtı.edward Fransa da giriştiği iki seferden de sonuç alamadı.ancak savaşın getirdiği mali yükler Philippe nin siyasi gücünü büyük ölçüde sarstı.onun yerine geçen II. Jean (1350-1364) Fransa tahtı üzerinde hak iddia eden Navarre kralı II. Charles ın kışkırttığı ayaklanma ile zor duruma düştü.bu durumdan yararlanan Đngiliz kuvvetleri, Fransa içlerine ilerleyerek II. Jean ı esir aldı.bunun üzerine Naipliği veliaht Charles aldı.ii. Jean kurtarmak için imzalanan
Brétigny ve Calais anlaşmaları (Mayıs ve Ekim 1360) États-Généraux da onaylanmadığından uygulanmadı.ii.jean ın ölümü üzerine doğrudan tahta V. Charles (1364-1380) geçti.1369 da Đngiltere ile yeniden başlayan savaşta Kastilya nın denizdeki desteği ile Đngiliz egemenliği birkaç kıyı kenti ile sınırlı tutuldu.orduyu ve vergi sistemini düzenledi.ayrıca Avignon da rakip bir papa seçtirmesi Büyük Bölünmeye yol açtı. VI. Charles (1380-1422) küçük yaşta tahta çıktığından, yönetimi ancak 1382de devralabildi.bu dönemde naipliği yürüten amcası Burgonya dükü II. Fhilippe, Fladre deki konumunu güçlendirebilmek için baskıcı bir politika izliyordu.vi. Charles tahtı devraldığında karışıklıklara son verebilmek için idari reformlara girişti ve Đngiltere ile ateşkes sağladı.1407 de Orléans dükünü öldürterek üstünlük kuran Burgonya dükü Jean Paris halkının 1413 te ayaklanması sonucunda yönetimi soylular grubuna kaptırdı.bu yüzden Đngiltere kralı V. Henry den yardım istemek zorunda kaldı.1415 te Henry nin Fransa da kazandığı askeri zaferlerden sonra, Burgonya grubu 1418 de yönetimi yeniden ele geçirdi.armagnac grubunun önderi veliaht prens Charles, Güney Fransa da naipliğini ilan etti.burgonya grubunun etkisindeki VI. Charles, Troyes anlaşmasıyla (1420) Henry i Fransa tahtının varisi ilan etti.1422 de iki kralında kısa zaman aralıklarıyla ölmesi VI. Henry i hem Đngiltere hem de Fransa kralı durumuna getirdi. Kendisini kral ilan eden VII. Charles (1422-1461) yaşadığı askeri başarısızlıklar nedeniyle Burgonya dükü ile uzlaşmaya çalışsa da görüşmelerden bir sonuç alınamadı.1428 de Đngiliz güçleri Orléans ı kuşattı.jeanne d Arce nin önderliğindeki Fransız direnişi savaşın gidişatının değişmesine yol açtı.vii. Charles 1429 da Reims de taç giydi. BĐRLĐĞĐN YENĐDEN KURULMASI; Jean d Arce nin yakalanarak 1431 de yakılmasına karşın Đngilizlerin Fransa daki gücü giderek sarsıldı.vii. Charles 1435 de yaptığı Arras anlaşması ile Burgonya dükü Philippe ile ilişkilerini düzelterek 1437 de Paris e döndü.ülkede karışıklık yaşanmasına neden olan aristokratlarla haydut çetelerini denetim altına aldı.1444 te Đngiliz kuvvetleriyle sağlanan ateşkesten yararlanarak askeri gücünü sağlamlaştırdı.1449 da savaş yeniden başlayınca Normandiya ve Guyenne deki Đngiliz işgaline son verdi.1453 teki Castillon Çarpışmasından sonra Yüzyıl Savaşları fiilen sona erdi.fransa da Đngilizlerin elinde yalnızca Calais kaldı.
VII. Charles, çatışmaların aralıklarla devam ettiği 1435-49 yılları arasında yönetime yeni düzenlemeler getirdi.vergi koyma yetkisini kurumsallaştırarak ekonomik açıdan tam bir bağımsızlık sağladı.taşrada yaygın bir bürokrasi ağı oluşturdu.askeri işleri kurallara bağlayarak, düzenli bir ordu kurdu.papalığın, Fransız kilisesi üzerindeki yetkilerini kısıtlayarak kilise üzerinde güçlü bir denetim sağladı XI. Louis (1461-1483) büyük soylu ailelerin savaş içinde giderek artan gücüne son verebilmek ve şehirlerdeki ticareti geliştirmek için sert politikalar izledi.ancak bu politikalar ters teperek, 1465 te bu ailelerin birleşmesini sağladı.normandiya,bretanya ve Gaskonya da denetimi sağlayarak, 1477 de Burgonya yı Fransa tahtına bağladı.i. René nin ölümüyle de Burgonya kontluğunun elindeki tüm topraklar ve haklar krallığa geçti. Đngiltere yle yapılan uzun ve yıpratıcı savaş, nüfusun neredeyse üçte birini yok eden Büyük Veba Salgını (1348-50) ve paralı askerlerin oluşturduğu haydut çeteleri tarımsal üretimi büyük ölçüde baltalamıştı.bu dönemde serflikten kiracılığa geçiş sürecide hız kazanarak feodal bağımlılığın gücü azaldı.konan ağır vergiler sık sık ayaklanmalara yol açtı.avignon, Paris ve Bordeaux dışındaki eski ticaret merkezleri geriledi. Kilise diğer kesimlere göre eoknomik gücünü büyük ölçüde arttırdı.buna karşın kilisenin nüfuzunu güçlendirme çabaları sonuçsuz kaldı.