PİYASALAR Döviz Piyasası Beklentilere paralel açıklanan cari açık verisi sonrası piyasaların tepkisi sınırlı oldu. USD/TL kuru, gün içinde maksimum,441 seviyesini gördü. Erdem Başçı nın açıklamaları sonrası kur tarafında çok sert hareketler görülmezken FED in 18 Aralık taki toplantısına yönelik beklentilerle kur günü yükselerek,49 seviyesinden sonlandırdı. FED'in gelecek hafta gerçekleştireceği toplantı öncesi EUR/USD paritesi yukarı yönlü hareketini sürdürürken gün içinde en yüksek 1,3797 seviyesini gördü. ECB nin son toplantıda daha fazla parasal teşviğe gitmemesi paritenin yukarı yönlü hareketinde ana etken olarak görülmekte olup, parite akşam saatlerinde 1,388 e kadar yükseldi ve günü 1,3786 seviyesinden sonlandırdı. Sepet bazında TL gün içinde,431 seviyesine kadar yükselirken bunda EUR/TL nin,8177 seviyesine kadar yükselmesi etkili oldu. Faiz Piyasası Göre $/TL 1,7818,74,49,8% 14,7% /TL,3519,79,817 1,% 19,8% Sepet*,671,485,497,9% 17,5% /$ 1,34 1,3761 1,3786,% 4,4% $/Yen 86,67 1,85 1,4 -,4% 18,% $ Endeks 79,77 79,97 79,89 -,1%,% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (,5$+,5 ) Faiz piyasası dün genel olarak aşağı yönlü hareket etti. Başçı nın açıklamaları ile ödemeler dengesinin izlendiği günde faiz en düşük %8,96 seviyesini gördü ve günü %9 seviyesinden sonlandırdı. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 38,1 milyar TL düzeyine gerilerken, bu rakamın 6,5 milyar TL lik kısmı %4,5 den haftalık, 1,1 milyar TL lik kısmı %6,75 ten piyasa yapıcılığı imkanı, 8,5 milyar TL lik kısmı %7,75 ten BIST repodan ve milyar TL lik kısmı da %7,35 ten aylık fonlamadan oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti %6,6 düzeyine geriledi.,4, 1,8 1,6 1,4 1, 1,497,49 Oca 11 May 11 Eyl 11 Oca 1 May 1 Eyl 1 Oca 13 May 13 Eyl 13 Kaynak: Bloomberg $/TL /$ Sepet 1,3786 Gösterge Tahvil* 6,16 9,1 9, -,1,84 USD Libor( 3 aylık),31,4,4, -,7 EUR Libor( 3 aylık),13,3,4,1,1 O/N İMKB Repo 5,5 7,5 7,48 -,,3 Eurobond 3* 4,6 6,37 6,37,,31 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Göre * bileşik faiz TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 14 1 1 8 6,6 6 4 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Eyl 11 Ara 11 Mar 1 Haz 1 Eyl 1 Ara 1 Mar 13 Haz 13 Eyl 13 Ara 13 Kaynak: TCMB Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 196 seviyesine yükseldi. 3 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %6,37 seviyesinde sabit kaldı. 1
Emtia Piyasası Brent ham petrolün varil fiyatı, Washington'da bütçe konusunda sağlanan ön anlaşmanın FED'in tahvil alımlarını azaltmaya yakın zamanda başlayabileceği beklentisini artırmasıyla gün içinde gerilese de, günü toparlanarak sonlandırdı. Altın, FED'in varlık alımlarını azaltmaya hazırlanmakta olduğu endişelerinin arttığı ortamda gerileyerek günü tamamladı. Altın($/Ons) 1.674 1.6 1.5 -,8% -5,% Petrol(Brent) 111,1 19,4 19,7,3% -1,3% Gümüş($/Ons) 3,3,4,3 -,5% -33,% Kaynak: Reuters, Bloomberg Borsalar Göre Altın ($/Ons) Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen) 19 18 19,7 17 16 15 14 13 1 1.5 1 Kaynak: Bloomberg Oca 11May 11 Eyl 11 Oca 1May 1 Eyl 1 Oca 13May 13 Eyl 13 13 15 1 115 11 15 95 9 85 Gün içinde dar bantta yatay seyreden BIST- endeksi kurdaki artışın da etkisiyle seans sonuna doğru %, düşüşle 73.966 puandan kapandı. Gelişen piyasalar endeksi, Pekin hükümetinin ekonomik büyüme hedeflerini indireceği spekülasyonu üzerine Çin hisselerinin öncülüğünde düşüş kaydetti. ABD borsaları, Washington'da bütçe konusunda sağlanan anlaşmanın FED'in tahvil alımlarını uzun süre devam ettirmesinin kısa vadeli gerekçelerinden birini ortadan kaldırmasıyla gelen kâr satışlarıyla dün bir ayın en büyük düşüşünü kaydetti. BIST- 78.8 74.118 73.966 -,% -5,4% BIST-3 97.78 9.89 9.45 -,3% -7,9% Sanayi 64.637 68.637 68.54 -,1% 6,% Hizmetler 49.947 54.718 54.679 -,1% 9,5% Mali 113.67 99.47 99.148 -,3% -1,7% Bankalar Endeksi 163.8 134.179 133.38 -,6% -18,3% Dow Jones 13.14 15.973 15.844 -,8%,9% S&P 5 1.46 1.83 1.78-1,1% 5,% DAX 7.61 9.114 9.77 -,4% 19,% Nikkei 5 1.33 15.611 15.515 -,6% 5,3% Bovespa 6.95 5.993 5.68-1,8% -17,9% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre 8 7 İşlem Hacmi (milyon TL) 6 BIST Endeks (sağ eksen) 73.966 5 4 3 Kas.11 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.13 May.13 Ağu.13 Kas.13 Kaynak: Reuters 98 93 88 83 78 73 68 63 58 53 48
Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Bülten 1 Aralık 13 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Ekim ayında cari işlemler açığı beklentilere paralel USD,89 milyar olarak açıklandı. TCMB Başkanı Erdem Başçı, enflasyon tarafında şu anki para politikası duruşunun yeterli olduğunu; şartlar normalleştikçe EPS'leri ortadan kaldırabileceklerini belirtti. ABD'de MBA ipotek başvuru araştırmasına göre, 6 Aralık haftasında mevsimsel faktörlerden arındırılmış, yeniden finansman ve alım kredilerini içeren mortgage başvuru faaliyetinden oluşan piyasa endeksi %1 artışla 396, puan oldu. ECB Başkan Yardımcısı Vitor Constancio hiçbir Euro Bölgesi ülkesinde teminat sıkıntısı olmadığını ve bunun bankaların istemeleri halinde kullandıkları fonlamayı kolaylıkla artırabilecekleri anlamına geldiğini söyledi. Almanya'da enflasyon kasımda yıllık bazda nihai %1,3 ile beklentiler seviyesinde açıklandı. Avustralya'da istihdam kasımda 1. kişi artarak beklentiyi aştı. Fitch, ABD'de her iki parti tarafından da desteklenen bütçe anlaşmasının, ABD'nin kredi notunu kırılgan kılmaya devam ettiğini, ancak ABD'nin kredi itibarı algısı ve ekonomiyi tehdit eden riskleri azalttığını söyledi. ABD'de bütçe açığı kasımda USD 135 milyar oldu. Standard&Poor's, ABD'nin ekonomik büyüme tahminini, önceki çeyrekte öngördüğü %3,1'den %,6'ya indirdi. Ekim ayında cari işlemler açığı beklentilere paralel USD,89 milyar olarak açıklanırken; eylül ayında USD 3,8 milyar olarak açıklanan cari açık USD 3,37 milyara revize edildi. Net enerji ithalatı hariç tutulduğunda ise cari denge USD 1,4 milyar olarak gerçekleşti. Net enerji ithalatında bu ay geçen aya göre %1 luk bir azalış görüldü ve USD 4,4 milyardan USD 3,9 milyara geriledi. İhracat bir önceki aya göre %4,7; bir önceki yıla göre %7,8 azalış kaydederken; ithalat bir önceki aya göre %5,3 düşüş, bir önceki yıla göre ise %3,5 artış sergiledi. 1 aylık verilere bakıldığında ihracat USD 16,8 milyar olurken, ithalat USD 39,7 milyara yükseldi. 1 aylık cari açık ise USD 6,9 milyar seviyesinde gerçekleşerek bu yılın en yüksek değerine ulaştı. Cari açığın GSYH ye oranı %7,4 seviyesine yükselirken; bu oran kısa süre önce açıklanan 14-16 OVP programındaki tahmin olan %7,1 in üzerinde seyretmeye devam etti. İthalattaki güçlü artışla birlikte cari açık hem miktar hem GSYH ye oran olarak OVP öngörülerinin üstündeki seyrini ekim ayında da sürdürdü. Son aylarda İthalatta yaşanan artışa paralel cari açık artmaya devam ederken, USD 6,9 milyar ile bu yılın en yüksek seviyesine ulaştı. 8 6 4 - Cari Açık ve Finansman Kaynakları (USD Milyar) NHN Diğer Yatırımlar Portföy Doğrudan Yatırımlar Cari Açık 6,9 4 35 3 5 15 5 Uzun Vadeli Borçları Çevirme Oranı (Yıllıklandırılmış, %) Bankacılık Diğer Sektörler Kaynak: TCMB Oca 8 Haz 8 Kas 8 Nis 9 Eyl 9 Şub 1Tem 1 Ara 1 May 11 Eki 11 Mar 1Ağu 1 Oca 13 Haz 13 19 3
TCMB Başkanı Erdem Başçı Gaziantep'te para politikası konulu bir konferans verdi. Konferansta başlıca aşağıdaki konulara değindi: İç talep ve ihracat ılımlı büyüme eğilimini korumaktadır. Altın hariç cari açıkta kademeli iyileşme sürmekte olup; bunun 14'te de devamı beklenmektedir. Türkiye her zaman gelirinden biraz daha fazlasını harcamaktadır. Hane halkı borçlanması ile ilgili önlemler cari açıkta azalmayı destekleyecektir. Enflasyon orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar temkinli duruş korunacaktır. Enflasyonda kademeli bir düşüş öngörülmektedir. Cari açık sürdürülebilir seviyelere gelirse çok daha rahat büyüme seviyesi yakalanabileceği düşünülmektedir. İhracatın ithalatı karşılama oranı kasım ayında %65 seviyesinin üzerine çıkmıştır ve bu oran olumlu olarak değerlendirilmektedir. Trend cari açığın giderek iyileşeceği düşünülmektedir. İhracatın ithalatı karşılama oranının gelecek yıl %65-7 bandında hareket edeceği tahmin edilmektedir. Portföylerde çok kuvvetli giriş beklenmemektedir. Daha dalgalı, yatay seyir beklenmektedir. Hiç giriş olmasa da cari açık finanse edilir düzeydedir. Reel efektif döviz kuru 19,4 civarındadır. Bu seviyenin aşırı değerli olmaktan uzak olduğu düşünülmektedir. TCMB nin döviz rezervleri USD 135 milyarın üzerinde ve hepsi likittir. Gerekirse her an kullanılabilir durumdadır. Bu yılın tamamında ihracatçılardan USD 13 milyar civarı döviz alınmış olunacaktır. Gelecek yıl da bu civarda olabileceği tahmin edilmektedir. Gerekirse döviz satım ihalelerinde USD 5 milyonun üzerine de çıkılabilir. Piyasalar verileri fiyatlamayı daha doğru yapmaya başlamaktadır. Son ABD tarım dışı istihdam verisi sonrası değişimden piyasalar sadece 1 dakika etkilenmiş ve daha doğru fiyatlamaya dönülmüştür. Türkiye'nin büyüme beklentilerinde şu aşamada değişiklik yapmaya gerek yoktur. Kamu borç yükü azalmaktadır, küresel dalgalanmanın Türkiye ekonomisini kalıcı etkilemesi beklenmemektedir. Türkiye'de tasarruflar ne kadar artırılırsa büyüme o kadar hızla artacaktır. Son LPG zammından enflasyona,15 puan katkı geleceği hesaplanmaktadır. Enflasyon tarafında şu anki para politikası duruşunun yeterli olduğu düşünülmektedir. Şu anki marjinal fonlama oran %7,75 düzeyindedir ve bu oran makul olarak değerlendirilmekte, artırım ya da indirime gerek olmadığı değerlendirilmektedir. %7,75 faiz koridorunun üst sınırıdır ve buradaki oynaklık sıfıra indirilmiştir. Faiz koridoru bizim için avantajdır ve kullanmaya devam edilecektir. 1 haftalık repo faizi ile yapılan fonlamanın TL zorunlu karşılık yükümlülükleri ile ilişkilendirilmesine ilişkin bir çalışma yapılmıştır ve sonuçları 4 Aralık'ta açıklanacaktır. TCMB'nin haftalık mevcut fonlaması sürecektir. Ancak şu anda bu fonlama bankalara eşit dağıtılmaktadır. Burada zorunlu karşılıklara bağlı bir formüle geçilecektir. Şartlar normalleştikçe ek parasal sıkılaştırma (EPS) uygulanan günler sonlandırılabilir. Şartlar normalleşmezse EPS ile döviz likiditesi sağlamaya devam edilecektir. Her gün minimum USD 5 milyon döviz likiditesi verilmeye devam edilecektir. Kısa vadede değişiklik beklenmemelidir. Yıl sonuna doğru piyasanın likidite açığının 3 milyar TL civarına düşeceği hesaplanmaktadır. Faiz oranları ile ilgili önümüzdeki döneme ilişkin bir yönlendirme yapılıp yapılmayacağı Para Politikası Kurulu nda değerlendirilecektir. %7,75; %6,75 ve %4,5 hepsi politika faizi olarak değerlendirilmektedir, bunlar farklı olarak isimlendirilmiş durumdadır. VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde açıklanacak önemli bir veri akışı bulunmazken; Euro Bölgesi sanayi üretimi, Fransa TÜFE, ABD işsizlik maaş başvuruları ve perakende satışlar açıklanacak veriler arasında bulunmaktadır. 4
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5