25.10.2008
Lisans, ODTÜ EEE, 2005 Yüksek Lisans, ODTÜ EEE, 2008 ASELSAN, 2005-
Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir Mevzuat Türkiye için Öneriler Türkiye Potansiyel Faydalar
Yüksek üretim maliyetleri Teknoloji Üretim Maliyeti ( cent/kwh) Nükleer 3-3,64 Kömür Buhar 2,53-3,48 Gaz Türbini (CC) 3,1-4,17 PV 20-50 Rüzgar 5-8 Jeotermal 5-15 Konsantre Güneş (Kule) 18-24 Okyanus 10-40 Kaynak: IEA, European Commission, EGEC Düzensiz üretim profili
Yüksek yatırım maliyetleri Risk Faktörleri Yetersiz veri Ekonomik riskler (ülke ekonomisi) Politik riskler (yasal düzenlemeler) Doğal riskler (iklimsel değişimler)
Ana Mekanizmalar Fiyatlandırma Mekanizması Sabit Fiyat Değişken fiyat (premium) Kota Mekanizması İhale Sertifika
Fiyatlandırma Mekanizması Alım zorunluluğu Belirli bir süre (mesela 10 yıl) Sabit Fiyat Piyasa fiyatından yüksek sabit bir fiyat Değişken Fiyat Piyasa fiyatı + sabit bir ek fiyat Yatırımcı için cazip
Kota Mekanizması Alım zorunluluğu (belirli bir oranda) Fiyatı piyasa belirler İhale Sistemi En düşük fiyatı veren kazanır Riskli Sertifika Sistemi 2 ayrı piyasa: Elektrik ve Sertifika piyasası
Fiyatlandırma ve Kota Karşılaştırma Kişi başına düşen Watt 50.47 24.59 İspanya Almanya Toplam güç (MW) 2065 2037 23.86 12.2 22.21 8.47 3.83 4.05 2.32 Avusturya Hollanda Portekiz Yunanistan İtalya İngiltere Fransa 192 197 226 90 221 240 138 Kaynak: BWE
Fiyatlandırma ve Kota Karşılaştırma Almanya Fransa Portekiz Avusturya İspanya Yunanistan Hollanda 6,2-8,5 Cent 8,4 Cent 7,5-7,9 Cent 7,8 Cent 6,3-7,5 Cent 6,4 Cent 9,6-9,9 Cent İtalya 15,5 Cent İngiltere 10,1 Cent Kaynak: BWE
Yardımcı Mekanizmalar Vergi Mekanizması Doğrudan Maddi Destek Kredi (düşük faizli) / Kredi Garantisi Kyoto Mekanizmaları Beyaz Sertifikaları Karbon Kredileri Çift Yönlü Sayaç
1978 vergi kredileri Sonlanma-uzatmalar düzensiz gelişim 1992 rüzgar, biyokütle 1,5cent/kWh vergi kredisi (10 yıl) 2005 Energy Policy Act 2013 te 7% (Federal Hükümet tüketimi için) Geri ödeme programı (evsel kullanıcılar) Doğrudan maddi destek
Yenilenebilir Portföy Standardı (RPS) Kota mekanizması Kaliforniya 2002 RPS 2017 de 20% yenilenebilir elektrik 2003 2010 da 20% yenilenebilir elektrik 2008 raporu 2007 de 12,7% yenilenebilir elektrik Projeler risklerden ötürü gerçekleşmedi 2006 da 3,3 milyar $ bütçe ayrıldı
Yenilenebilir Üretim (GWh) 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Yenilenebi ilir Elektrik Payı (%) Yenilenebilir Üretim (GWh) Yenilenebilir Payı (%) Kaynak: EIA (Hidroelektrik Hariç)
1992 2005 te 8% yenilenebilir enerji 1997 2010 da 12% yenilenebilir enerji 1 000 000 PV 10GW Rüzgar 10GW biyokütle Üye ülkelere kendi hedef ve stratejilerini geliştirme tavsiyesi
2001 Direktif: 2001/77/EC Yenilenebilir enerjiyi destekleyici ilk direktif 2010 da 12% yenilenebilir enerji 2010 da 22,1% yenilenebilir elektrik Üye ülkelere hedefler koyma yükümlülüğü Üye ülkelere yasa hazırlama yükümlülüğü Objektif Şeffaf Ayrım yapmayan
2001 Direktif: 2001/77/EC Kaynak Belgesi (Bağımsız yetkili kuruluş) Öncelikli şebeke erişimi verilebilir Gelişim Raporu (Komisyon tarafından)
2005 Raporu Fiyatlandırma Mekanizmasının avantajları Yatırım güvencesi Orta ve uzun vadeli teknolojilerin desteklenmesi İhale sistemi riskleri (projelerin gerçekleşmemesi) AB çapında mekanizma için erken Maliyetler düşünce AB çapında sertifika mümkün Almanya, İspanya daki fiyatlandırma rüzgar için en iyi mekanizma
2008 Direktif Önerisi 2020 de AB çapında 20% yenilenebilir enerji 2020 de ülkeler bazında 10% biyoyakıt Bağlayıcı hedefler Üye ülkelerde kullanılacak donanımlar için standartlar belirleme yükümlülüğü 2008 Raporu İyi tasarlanmış fiyatlandırma mekanizması en etkili ve verimli mekanizma
Tüketimde yenilenebili ir enerjinin payı (%) 7 6 5 4 3 2 1 0 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 AB27 5,1 5,1 5,1 5,4 5,5 5,6 5,8 5,9 5,8 6 6,4 6,7 Kaynak: Eurostat
2003 Lisans Yönetmeliği nde yenilenebilir enerji kaynaklarının tanımı 2005 Yenilenebilir Enerji Kanunu YEK Belgesi Alım zorunluluğu (perakende satış şirketleri, sattıkları elektriğin oranı kadar ) Toptan satış fiyatı (değiş. 5-5,5 cent/kwh) 2011 den sonra 7 yaşına kadar (değiş. 2012 den sonra 10 yaşına kadar )
<1MW DSİ, EİE hizmet bedeli muafiyeti Orman, mera, hazine arazilerinin kullanımına izin verilmesi, 85% indirim (izin, kullanım, vs.) 4628 <500kW için lisans muafiyeti Lisans Yönetmeliği Şebekeye bağlantı önceliği Lisans alma bedelinden 99% ve yıllık lisans bedelinden ilk 8 yıl için 100% muafiyet
Fiyatlandırma mekanizması olumlu Sabit fiyat uygun Değişken fiyat uygun olmaz (piyasa fiyatı yüksek, aşırı destekleme ortaya çıkar) Kota mekanizması için maliyetler uygun değil
Fiyatlar detaylandırılmalı 5 5,5 cent her teknolojiyi desteklemez Her bir teknoloji için ayrı fiyat Kurulu güçlere bağlı olarak farklı fiyatlandırma Santral verimine bağlı olarak farklı fiyatlandırma Zaman içinde azalan fiyatlar Alım garanti süresi detaylandırılmalı 10 yıl PV için yeterli değil
Destekleyici programlar başlatılmalı Almanya 100 000 çatı California 3 000 MW güneş Yenilenebilir sanayisi ve AR-GE desteklenmeli
Güneş Türkiye 1311 kwh/m² Almanya 1000 kwh/m² Rüzgar teknik potansiyel 80-90GW kurulu güç 333,35MW Hidrolik teknik potansiyel 216TWh kullanılan 60TWh Jeotermal potansiyel 4,5GW e kullanılan 30MW e 31,1GW th 1,38GW th
Çevresel faydalar Dışa bağımlılığı azaltma (doğal gaz, vs.) Ülke ekonomisine katkı Yerli kaynak kullanımı İş alanı yaratma (sanayi gelişimine bağlı)
Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir Mevzuat Türkiye için Öneriler Türkiye Potansiyel Faydalar
25.10.2008