DÖVİZ - FAİZ RİSK SKİNDEN KORUNMA VE GELİR ARTTIRMA ÖNER NERİLER LERİ KASIM 08 1
Döviz Riskinden Korunma Önerileri Standart Ürünler Forward Sözleşmeleri Opsiyon Sözleşmeleri Yapılandırılmış Ürünler Stratejiler Zero Cost Collar Seagull Forward Asymmetric Forward Insured European Boosted Forward 2
Kredi Ürünleri Interest Rate Swap Cross Currency Swap Yapılandırılmış Ürünler Dual Currency Loan Gelir Arttırıcı Yapılandırılmış Ürünler Dual Currency Deposit Wedding Cake Accumulating DCD 3
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Forward Sözleşmeler Tanım: Forward sözleşmeler, satıcının belli bir ürünü ileri bir tarihte, baştan anlaşılan bir fiyat üzerinden alıcıya teslim etmesini öngören sözleşmelerdir. Avantajı Sahip olunan döviz riskine karşı bire-bir koruma. Kurdaki aleyhte değişikliklerden etkilenmeme. Dezavantajı Bugünden girilen sorumluluk sonucu, lehte gelişen spot hareketlerinden feragat etme. 4
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Forward Sözleşmeler Spot USD/TRY 1.5640 Seviyesinde VADE FORWARD SEVİYESİ 02.02.2009 1.6245 01.05.2009 1.6865 31.07.2009 1.7550 02.11.2009 1.8240 Vade sonunda, spot seviyesine bakılmaksızın müşteri döviz satım işlemini yukarıdaki seviyelerden yapar. 5
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Tanım Opsiyon sözleşmeleri, belirli bir vadede (Expiry) ya da vadeye kadar, belirli bir varlığı (Dayanak Varlık), belirli bir miktarda, belirli bir fiyattan (Strike,Uygulama Fiyatı) alma ya da satma hakkı veren sözleşmelerdir. Avantajı Karşı karşıya olunan risklere karşı bire-bir koruma. Kurdaki aleyhte değişikliklerden etkilenmeme. Spotta lehte gelişen hareketlerden faydalanma. Kaldıraç etkisi. Dezavantajı Opsiyon hakkı kullanılsın veya kullanılmasın, işlemin bağlandığı gün opsiyon primi. 6
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Çeşitleri Verdiği Hakka Göre Alım Opsiyonu (Call Option) Satım Opsiyonu (Put Option) İşlem Gördüğü Piyasalara Göre Tezgahüstü Piyasa Organize Piyasa Genel Özelliklerine Göre Plain Vanilla Egzotik Bariyer Binary Kullanım Zamanlarına Göre Avrupa Amerikan Bermuda, Mid Atlantic Opsiyon Sözleşmeler 7
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Spot Ref : 1,5640 Opsiyon Sözleşmeler USD Call / TRY Put 1 Month 02 Dec 2008 Strike (K) = 1.8600 1 Mio USD 0.77% (77 Bps) / 1.60% (160 Bps) USD Put / TRY Call 1 Month 02 Dec 2008 Strike (K) = 1.4400 1 Mio TRY 0.64% (64 Bps) / 1.55% (155 Bps) 8
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Alıcısı Opsiyon Satıcısı Vade Başı Yapılanlar Vadeye Kadar Yapılanlar Vade Son Yapılanlar Fiziki Uzlaşma Nakdi Uzlaşma Opsiyon Sözleşmeler 9
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Kar/Zarar <a> Uzun alım pozisyonu <b> Uzun satım pozisyonu <c> Kısa Alım pozisyonu <d> Kısa satım pozisyonu 10
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prim Piyasa tarafından belirlenen opsiyon primi, iki ana bileşenden oluşur: asli değer ve zaman değeri Asli Değer eğer opsiyon kullanılırsa elde edilebilecek potensyel kazanca denk gelir. Zaman Değeri 11
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prim Bir alım opsiyonunda: asli değersiz opsiyon" piyasa fiyatı kullanım fiyatından düşük olduğunda başabaş opsiyon" piyasa fiyatı kullanım fiyatına eşit olduğunda asli değerli opsiyon" piyasa fiyatı kullanım fiyatından büyük olduğunda 12
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prim Bir satım opsiyonunda: " asli değerli opsiyon" piyasa fiyatı, kullanım fiyatından düşük olduğunda " başabaş opsiyon" piyasa fiyatı kullanım fiyatına eşit olduğunda " asli değersiz opsiyon" piyasa fiyatı kullanım fiyatından büyük olduğunda 13
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Değerinin Hesaplanması Binom Modeli Opsiyon Sözleşmeler Prim c = [0.5 x 60.4/(1 + 0.1)] + [0.5 x 20.5/(1 + 0.1)] c = 36.8 p = [0.5 x 0/(1 + 0.1)] + [0.5 x 4.1/(1 + 0.1)] p = 1.9 14
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prim Opsiyon Değerinin Hesaplanması Black Scholes: 1973 te kullanılmaya başlanan Black-Scholes formulü, piyasalarda opsiyon fiyatlarının hesaplanmasında kullanılan en yaygın yöntemdir c = alım değeri X = kullanım fiyatı = hisse fiyatı volatilitesi T-t = vadeye kalan süre p = satım değeri r = risksiz faiz oranı ln = doğal logaritma S = şu anki hisse değeri e = matematiksel sabit (2.71828) N() =artan normal dağılım fonksiyonu 15
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prim Domestic (TL) Faizi 20.000% Baz OPTION PART 360 DTM 90 Foreign (USD) Faizi 2.549% Baz 360 Domestic Time Factor 0.24658 Spot Kur 1,378,000 Foreign Time Factor 0.24658 Vade 23.03.2005 Domestic Faiz Factor 1.05000 Vade Kuru (Strike) 1,452,116.250 ATM Forward 1,437,738.015 Foreign Faiz Factor 1.00637 % Over Forward 0.010000595 ContinuoslyCompoundedDomest 0.18232 Volatilite 13.00% ContinuoslyCompoundedForeign 0.02517 Principal 1,000,000 At the money Forward Sigma Kok Time 1,437,738.015 0.064553 Spot Kur At Expiration: Monthly Imp. Devl. -1 LN Factor (d1 Part2) -0.154150542 Call Option Profit #NAME? d1part 1 0.03227663 Put Option Profit #NAME? d1 d2-0.121873912-0.186427171 CALL PUT Normal Distribution of d1 0.451499396 Price 29006.2797 42699.83732 Normal Distribution of d2 0.426054905 % Premium 2.105% 3.099% Call Price 29006.2797 Premium Amount 21049.54985 30986.81953 Put Price 42699.83732 16
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prim 17
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Prime Etki Eden Faktörler Alım Satım Artış Azalış Artış Azalış Kullanım Fiyatı - + + - Dayanak Varlık Fiyatı + - - + Volatilite + - + - Vadeye Kalan Zaman + - + - Faiz Oranları + - - + 18
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Dayanak Varlığın Alım Satımının hangi beklentiler dahilinde nasıl gerçekleştiği Expiry de Yaşanabilecek Sorunlar Vergisel Durumlar Hedging Mekanizması - Delta 19
Döviz Riskinden Korunma - Standart Ürünler Opsiyon Sözleşmeler Spot USD/TRY 1.5640 Seviyesinde VADE FORWARD OPSİYON SEVİYESİ PRİMİ 02.02.2009 1.6245 7.10% 01.05.2009 1.6865 8.40% 31.07.2009 1.7550 9.50% 02.11.2009 1.8240 10.60% Vadede spot, kullanım fiyatına göre avantajlı durumda ise opsiyon sahibi hakkını kullanmaz ve spotdan işlem yapar. Fakat opsiyon primi her durumda işlem bağlandığında tahsil edilir ve iadesi söz konusu değildir. 20
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Zero Cost Collar Dövizdeki açık pozisyonun belirli bir aralıkta sabitlenmesi şeklinde açıklanabilir. Forward işlemlere benzemekle birlikte,forwarddaki gibi tek bir kur seviyesinde değil, işlem başında belirlenmiş bir aralıkta sabitleme yapılır. Ürünün eksta bir maliyeti yoktur. Avantajı Spot da aleyhte değişikliklerden belirli bir seviyeye kadar etkilenmeme. Spot da lehte gelişen hareketlerden belirli dereceye kadar faydalanma. Dezavantajı Spot da aleyhte değişikliklere belirli bir seviyeye kadar etkilenmeme. Spot da lehte gelişen hareketlerden belirli dereceye kadar faydalanma. 21
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Zero Cost Collar Spot USD/TRY 1.5640 ZERO COST COLLAR ALT BARİYER ÜST BARİYER 02.02.2009 (Forward Ref:1.6245) 1.5920 1.6440 01.05.2009 (Forward Ref:1.6865) 1.6510 1.7130 Vadede USD satacak bir müşteri, spot kurun alt bariyerin altında olması durumunda alt bariyerden,spot kurun üst bariyerin üstünde olması durumunda üst bariyerden,iki bariyer arasında olması durumunda mevcut seviyeden işlem yapacaktır. 02.02.2009 da Spot USD/TRY 1.5920 nin altında ise müşteri 1.5920 den USD satar. Spot USD/TRY 1.5920-1.6440 aralığında ise müşteri spot piyasadan USD satabilir. Spot USD/TRY 1.6440 dan büyük ise müşteri 1.6440 dan USD satar. 01.05.2009 da ise Spot USD/TRY 1.6510 nun altında ise müşteri 1.6510 dan USD satar. Spot USD/TRY 1.6510-1.7130 aralığında ise müşteri spot piyasadan USD satabilir. Spot USD/TRY 1.7130 dan büyük ise müşteri 1.7130 dan USD satar. 22
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Asymmetric Forward Asymmetric Forward ile müşteri; Standart Forward seviyesinden daha iyi şartlarda USD/YTL alış fiyatı elde ederken, bu avantajı elde etmenin karşılığında anaparadan daha fazla miktarda alış yapmak durumunda kalabilir. Ürünün eksta bir maliyeti yoktur. Avantajı Forward seviyesinden daha düşük seviyeden işlem yapabilme. Dezavantajı Almayı düşünülen miktardan daha fazla döviz alma durumunda kalabilme. Böyle bir duruma maruz kalmamak için almayı düşünülen miktardan daha az tutarda bir miktar için işlem yapılması tavsiye edilir. 23
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Asymmetric Forward Spot USD/TRY 1.5640 Seviyesinde 02.02.2009 vadesi için (Forward Ref:1.6245) Eğer USD/YTL 1.6920 nin altında ise müşteri YTL karşılığında anaparası kadar miktarda 1.6920 den USD satar. Bu vadede standard forward seviyesi 1.6245 idi. Eğer USD/YTL 1.6920 nin üzerinde ise müşteri YTL karşılığında anaparasının 2 katı kadar miktarda 1.6920 den USD satar. Anaparanın kaldıraç etkisi arttıkça daha iyi fiyatlara ulaşılabilmektedir. Anaparanın katları sadece 1.5M 2.0M gibi yüksek kaldıraç oranları ile değil aynı zamanda 1.1M, 1.2M gibi oranlarla da olabilmektedir. Yüksek kaldıraç oranı sadece daha iyi fiyatlara ulaşılmasını sağlamaktadır. 01.05.2009 vadesi için (Forward Ref:1.6865) Eğer USD/YTL 1.7750 in altında ise müşteri YTL karşılığında anaparası kadar miktarda 1.7750 den USD satar. Bu vadede standard forward seviyesi 1.6865 idi. Eğer USD/YTL 1.7750 in üzerinde ise müşteri YTL karşılığında anaparasının 2 katı kadar miktarda 1.7750 den USD satar. 24
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Seagull Forward Seagull Forward müşteriye; önceden belirlenmiş üst seviyelerde korumaya alınmış, iyileştirilmiş orandan USD/YTL alış fiyatı elde etme olanağı sağlar. Aynı zamanda önceden belirlenmiş bir seviyeye kadar USD/YTL kurunun değer kaybından fayda sağlar. Ürünün ekstra bir maliyeti yoktur. Avantajı Spot da aleyhte değişikliklerden belirli bir seviyeye kadar etkilenmeme. Spot da lehte gelişen hareketlerden belirli dereceye kadar faydalanma. Dezavantajı Spot da aleyhte değişikliklere belirli bir seviyeye kadar etkilenmeme. Spot da lehte gelişen hareketlerden belirli dereceye kadar faydalanma. 25
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Seagull Forward Spot USD/TRY 1.1975 Seviyesinde 23.10.2008 vadesi için (Forward Ref:1.2300) Eğer USD/YTL 1.1800 in altında ise müşteri YTL karşılığında Spot + (0.0600) seviyesinden USD satar. Eğer USD/YTL 1.1800 1.2400 aralığında ise müşteri YTL karşılığında 1.2400 dan USD satar. Eğer USD/YTL 1.2400 1.2550 aralığında ise müşteri YTL karşılığında mevcut piyasa koşullarındaki fiyattan (spot) USD satar. Böylece müşteri 1.2550 seviyelerine kadar uygun orandan USD forward satabilir. Eğer USD/YTL 1.2550 in üzerinde ise müşteri YTL karşılığında 1.2550 den USD satar. Böylece müşteri Standart Forward dan (1.2300) 0.2550 YTL daha iyi orandan USD satabilir. 23.01.2009 vadesi için (Forward Ref:1.2900) Eğer USD/YTL 1.1750 in altında ise müşteri YTL karşılığında Spot + (0.1200) seviyesinden USD satar. Eğer USD/YTL 1.1750 1.2950 aralığında ise müşteri YTL karşılığında 1.2950 den USD satar. Eğer USD/YTL 1.2950 1.3100 aralığında ise müşteri YTL karşılığında mevcut piyasa koşullarındaki fiyattan (spot) USD satar. Böylece müşteri 1.3100 seviyelerine kadar uygun orandan USD forward satabilir. Eğer USD/YTL 1.3100 in üzerinde ise müşteri YTL karşılığında 1.3100 den USD satar. Böylece müşteri Standart Forward dan (1.3100) 0.0200 YTL daha iyi orandan USD satabilir. 26
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Insured European Boosted Forward Vade tarihinde vade başında belirlenen iptal seviyesine erişilmediği sürece, müşteriye anlaşmanın başında Standart Forward seviyesinden daha iyi şartlarda USD/YTL alış fiyatı garanti edilir. Eğer iptal seviyesine ulaşılırsa, müşteri YTL karşılığında mevcut piyasa koşullarından daha iyi fiyatlardan USD alır. Ürünün eksta bir maliyeti yoktur. Avantajı Forward seviyesinden daha düşük seviyeden işlem yapabilme. Dezavantajı USD/TRY kuru tahmin edilenden daha fazla artar ise forward seviyesinden daha kötü seviyelerden USD/TRY alma durumunda kalabilme. 27
Döviz Riskinden Korunma Yapılandırılmış Ürünler Insured European Boosted Forward Spot USD/TRY 1.5640 Seviyesinde 02.02.2009 Vadesi İçin (Forward Ref:1.6245) Eğer USD/YTL 1.5200 nin üzerinde ise müşteri YTL karşılığında 1.6400 den USD satar. Bu vadede standard forward seviyesi 1.6245 idi. Eğer USD/YTL 1.5200 nin altında ise müşteri YTL karşılığında 1.5200 den USD satar. İptal seviyesinin yukarıya çekilmesi durumunda (yukarıdaki örnekte 1.5200) iyileştirimiş forward seviyesi daha da iyi hale gelebilecektir. 01.05.2009 Vadesi İçin (Forward Ref:1.6865) Eğer USD/YTL 1.5900 un üzerinde ise müşteri YTL karşılığında 1.6900 dan USD satar. Bu vadede standard forward seviyesi 1.6865 idi. Eğer USD/YTL 1.5900 un altında ise müşteri YTL karşılığında 1.5900 dan USD satar. 28
GELİR ARTTIRICI Opsiyon Dövizli Mevduat (Dual Currency Deposit) 29
GELİR ARTTIRICI Alternatif Dövizli D Mevduat Yurtdışında Dual Currency Deposit olarak bilinen bu ürün dilimize Opsiyon Tercihli Mevduat, İki Para Birimli Mevduat veya Alternatif Dövizli Mevduat olarak çevrilebilir. ADM lar (DCD) döviz piyasasına bağlı kısa dönemli esnek yatırım ürünleridir. Endeks olarak seçilen döviz cinsinin seviyesine göre itfadaki döviz cinsi banka tarafından belirlendiği bir yapılandırılmış üründür. Temelde döviz opsiyon satışının mevduat şeklinde yapılandırılmış halidir. 30
GELİR ARTTIRICI Opsiyon Dövizli Mevduat Yatırılan mevduatın başka bir para birimi cinsinden geri alınması riskine karşılık, normal mevduata göre çok daha yüksek getiri sağlayan bir üründür. Önümüzdeki dönemde USD ın zayıflayacağı öngörüsüne sahip ve ileriki döneminde TRY ihtiyacınız varsa, USD-TRY Alternatif Dövizli Mevduat sizin için ideal bir üründür. Vade sonunda her iki kur cinsinden ne kadar faiz alacağınız başlangıçta belirlidir fakat belirli olmayan tek şey vade sonunda hangi para birimini geri alacağınızdır. 31
GELİR ARTTIRICI Opsiyon Dövizli Mevduat İlk Gün MÜŞTERİ USD Anapara BANKA Başlangıçta, Müşteri Banka ya USD cinsinden anaparayı yatırır. 32
Vade Sonu GELİR ARTTIRICI Alternatif Dövizli D Mevduat MÜŞTERİ USD Anapara+Faiz veya YTL Anapara+Faiz AKBANK Vade sonunda, Akbank Müşteri ye başlangıçta belirlenen kullanım fiyatı değerine bağlı olarak eğer öder. USD/TRY <= Kullanım Fiyatı, USD Anapara + Faiz USD/TRY > Kullanım Fiyatı, YTL Anapara + Faiz 33
GELİR ARTTIRICI Opsiyon Dövizli Mevduat İşlem yapılabilecek minimum tutar USD 250,000 (veya diğer döviz cinslerinden muadili). Vade sonunda geri alacağınız anapara, vade sonundaki döviz kurunun değerine göre değişir. Opsiyon Dövizli Mevduat a yatırım yaparak, kur riski alarak, normal mevduattan çok daha yüksek bir getiri elde etme şansına sahip olursunuz. USD bazında %100 anapara koruması yoktur. 34
GELİR ARTTIRICI Örnek: USD Mevduat Alternatif Döviz Cinsleri: USD/TRY Vade: 14 Gün Mevduat oranı: 2.00% Spot: 1.5640 USD/TRY Anapara: 1,000,000.00 USD ADM Faiz Oranı: 11.70% Act/366 USD Faiz Tutarı: 650.27 USD USD Net Opsiyon Primi: 3,825.77 USD Total (Mevduat Faiz + Ops.Prm.) 4,476.04 USD Kullanım Fiyatı (Strike): 1.7360 USD/TRY Vade Sonunda: Spot <= 1.7360 1,004,476.04 USD Spot > 1.7360 1,736,000 TRY + 4,476.04 USD 35
GELİR ARTTIRICI Örnek: USD Mevduat Vade Sonunda Müşteriye Yapılacak Ödeme: Vade sonunda piyasa kuru, referans kur olan 1.7360 YTL nin altında oluşur ise, müşteriye anapara + faiz tutarı olan 1,004,476.04 Amerikan Doları ödenir. Vade sonunda piyasa kuru, referans kur olan 1.7360 YTL nin üstünde oluşur ise 1Mio USD 1.7360 YTL den YTL sına çevrilerek 1,736,000 YTL + 4,476.04 USD ödenir. Hangi para biriminden müşteriye geri ödeneceği bankanın tek başına kendisinin karar vereceği bir konudur. 36
GELİR ARTTIRICI WEDDING CAKE 1.1000-1.3000 Aralığında %40 1.0900 1.3100 Aralığında %30 1.0800-1.3200 Aralığında %20 Müşteri opsiyonlar satın alır. Anapara vade sonunda geri ödenir. Vade sonundaki getiri kurun belirlenen bantlar arasında kalmasıyla doğrudan orantılıdır. Müşteri vade sonundan önce mevduatını çekemez. 37
Temel Yapı Döviz ve Faiz Riskinden Korunma ve Gelir Arttırma GELİR ARTTIRICI WEDDING CAKE Mevduat + Opsiyon Satın Alımı Opsiyon farklılıkları Double NO TOUCH Opsiyon Alımı Strateji Dayanak varlığın önceden belirlenen bant arasında kalma beklentisi Dayanak Varlık: USD/TRY veya EUR/TRY Risk Banka açısından kredi riski yoktur. 38
GELİR ARTTIRICI WEDDING CAKE Vade Yapısı Min 6 ay (opsiyon primini kompense edecek kadar faiz kazanılması için gerekli süre) Para Birimi YTL tercih edilir (USD/EURO da mekanizma istenildiği gibi çalışmayabilir) Anapara Garantisi Bu üründe anapara garantisi vardır. Genel Formül Bu üründe getiri müşterinin satın aldığı Double No Touch Opsiyonlarının gerçekleşmesi durumunda elde edeceği lumpsum faizdir. 39
GELİR ARTTIRICI WEDDING CAKE ÖRNEK FİYATLAMA İşlem Tarihi : 19 Kasım 2007 Dayanak Varlık : USD/YTL Vade : 20 Mayıs 2008 Anapara : 10,000,000 YTL Anapara Garantisi : %100 Mevduat Oranı : %16.5 Brüt Spot : 1.1905 Vade Sonunda : Vade süresince USD/YTL kuru 1.1000-1.3000 arasında kalırsa %40 p.a. 1.0900-1.3100 arasında kalırsa %30 p.a. 1.0800-1.3200 arasında kalırsa %20 p.a. oranında kazanır. Eğer üç aralığın dışına vade boyunca bir kez dahi çıkarsa %0 faiz kazanır. 40
KREDİ İ Opsiyon Dövizli Kredi (Dual Currency Loan) 41
KREDİ İ Alternatif Dövizli D Kredi Alternatif Dövizli Kredi (ADK) faiz maliyetini düşürücü özelliği olan bir üründür. ADK lar (DCL) döviz piyasasına bağlı kısa dönemli esnek kredi ürünleridir. Endeks olarak seçilen döviz cinsinin seviyesine göre kredi kapanma zamanındaki döviz cinsi banka tarafından belirlendiği bir yapılandırılmış üründür. Temelde döviz opsiyon satışının kredi şeklinde yapılandırılmış halidir. 42
KREDİ İ Opsiyon Dövizli Kredi Alınan kredinin başka bir para birimi cinsinden geri ödenmesi riskine karşılık, normal krediye göre çok daha düşük faiz ödemenmesini sağlayan bir üründür. Kredi vadesi sonunda ödeyeceğiniz faiz başlangıçta belirlidir fakat belirli olmayan tek şey vade sonunda hangi para birimini geri ödemeyi gerçekleştireceğinizdir. Krediyi ADK şeklinde kullanarak, normal krediden çok daha düşük bir faiz oranından finansman sağlamış olursunuz. İşlem yapılabilecek minimum tutar USD 250,000 (veya diğer döviz cinslerinden muadili). Vade sonunda geri ödeyeceğiniz anapara, vade sonundaki döviz kurunun değerine göre değişir. 43
KREDİ İ Opsiyon Dövizli Kredi İlk Gün BANKA USD Kredi MÜŞTERİ Başlangıçta, Banka Müşteri ye USD cinsinden kredi verir. 44
KREDİ İ Alternatif Dövizli D Kredi Vade Sonu AKBANK USD Anapara+Faiz veya YTL Anapara+Faiz MÜŞTERİ Vade sonunda, Müşteri Akbank a başlangıçta belirlenen kullanım fiyatı değerine bağlı olarak eğer öder. USD/TRY <= Kullanım Fiyatı, YTL Anapara + Faiz USD/TRY > Kullanım Fiyatı, USD Anapara + Faiz 45
KREDİ İ Örnek: USD Kredi Alternatif Döviz Cinsleri: USD/TRY Vade: 1 Yıl Normal kredi faiz oranı: 3.30% + spread Spot: 1.5640 USD/TRY Anapara: 1,000,000 USD ADK Faiz Oranı: 2.10% + spread Kullanım Fiyatı (Strike): 1.6000 USD/TRY Vade Sonunda: Spot <= 1.6000 1,600,000 TRY + USD Faiz Spot > 1.6000 1,000,000 USD + USD Faiz 46
Örnek: USD Kredi Kurun 1 yıl sonunda 1.6000 ın altında gerçekleşmeyeceğine inanan müşteriler için çok ucuz bir finansman modeli! Referans kuru istediğiniz gibi belirleyebiliyorsunuz. Diyelim ki, 1 yıl sonunda USD/TRY kurunun 1.6400 in üzerinde olacağına inanıyorsunuz, o zaman Alternatif Dövizli Kredi nizin faizi daha da aşağı düşecektir, örneğin 0.0%+spread!
KREDİ İ 1. Interest Rate Swap (IRS) Anapara: 50,000,000 USD İşlem Tarihi: 31.10.2008 Vade: 5 Yıl Başlangıç Tarihi: 04.11.2008 Bitiş Tarihi: 04.11.2013 Değişken Faiz Ödeyen Taraf: Akbank T.A.Ş. Değişken Faiz: 6 aylık Libor Normal Kredi Faiz Oranı: Libor Sabit Faiz Ödeyen Taraf: Müşteri IRS Sabit Faiz Oranı: 3.90% Gün Konvansiyonu: Act/360 48
KREDİ İ IRS Nakit Akışı Analizi BANKA 6m Libor 6m Libor MÜŞTERİ BANKA 1 3.90% Swap nakit akışları, Müşteri nin değişken faiz ödemlerini karşılar Net Sonuç: Sentetik Sabit Faiz- Tüm değişken faiz riski hedge edilir 49
KREDİ İ 2.. Zero-Cost Collar Vade: 5 yıl Spot 6 aylık Libor: 3.13% Anapara: [...] USD Akbank Ödemesi: 6m Libor (Semi,act / 360) Müşteri Ödemesi: 6m Libor (Semi,act/360) Capped at 5.60% Floored at 2.20% 50
KREDİ İ Zero-Cost Collar 6m Libor (Semi, act/360) MÜŞTERİ BANKA 1 6m Libor Tavan (Cap) 5.60% Taban (Floor) 2.20% (Semi,act / 360) Spot 6m Libor 3.13% 51
KREDİ İ Sonuç Müşteri faiz yükselişine karşı korunma amacı ile 5.60% ile Cap satın alır, cap in maliyetini azaltmak amacı ile 2.20% ile floor satar. Müşteri nin maksimum Libor maliyeti 5.60%, minimum 2.20% olarak sabitlenir. Libor 5.60%-2.20% bantı içinde hareket ederse Müşteri spot piyasada oluşan Libor faizini öder. İlk 6 aylık period da faiz 2.20% ile 5.60% arasında olduğu, tavan ya da taban aktive olmadığı için ilk period da müşteri Libor öder. 52
KREDİ İ 3.. Cross Currency Swap (X-CCY Swap) Vade: 5 yıl Spot 6 aylık Libor: 3.13% Anapara: 50 Mio USD Kur: 1.5640 USD/TRY Akbank Ödemesi: 6m Libor (Semi, act/360) Müşteri Ödemesi: 17.40% (Semi, act/360) 53
KREDİ İ X-CCY Swap Başlangıç Tarihinde Anapara Değişimi 78.2 Mio TRY MÜŞTERİ 50 Mio USD BANKA MÜŞTERİ MÜŞTERİ Faiz Değişimi Vade Süresince 17. 40% 6m Libor (Semi, act/360) Vade sonunda Anapara Değişimi 78.2 MioTRY 50 Mio USD BANKA BANKA 54
YAKINDA... TARGET REDEMPTION FORWARD Müşterinin forward seviyesinden daha iyi seviyelerde USD/TRY satmasına imkan sağlar. Müşterinin karı (Toplam İçsel Değer) belirli bir seviyeye (Hedef İçsel Değer) ulaşınca işlem sonlanır. Ürünün extra bir maliyeti yoktur. İçsel Değer (Intrinsic Value) = Max [(Fixing Strike),0] Toplam İçsel Değer (Cumulative Intrinsic Value) = Sum (Max[(Monthhly Fixing Strike),0] Strike (Kullanım Fiyatı): İşlemin başında belirlenen tarihlerde spot USD/TRY ile karşılaştırmada baz alınacak kur. Fixing : Belirlenen tarihteki USD/TRY seviyesi 55
YAKINDA... TARGET REDEMPTION FORWARD ORNEK ISLEM Piyasa Değerleri USD/TRY Spot Reference: 1.1800 1 Yıllık USD/TRY Forward: 1.3162 Ortalama Forward Seviyesi: 1.2540 İşleme Özgü Değerler: Strike (Kullanım Fiyatı): 1.3400 Hedef İçsel Değer: 1.2000 Birim 56
YAKINDA... TARGET REDEMPTION FORWARD VADE SONLARI STRIKE FIXING ICSEL DEGER TOPLAM ICSEL DEGER KALAN ICSEL DEGER SONA ERME? MIKTAR (USD) 1 1.3400 1.1800 0.1600 0.1600 1.0400 HAYIR 1,000,000.00 2 1.3400 1.1790 0.1610 0.3210 0.8790 HAYIR 1,000,000.00 3 1.3400 1.1860 0.1540 0.4750 0.7250 HAYIR 1,000,000.00 4 1.3400 1.1850 0.1550 0.6300 0.5700 HAYIR 1,000,000.00 5 1.3400 1.1900 0.1500 0.7800 0.4200 HAYIR 1,000,000.00 6 1.3400 1.1950 0.1450 0.9250 0.2750 HAYIR 1,000,000.00 7 1.3400 1.2000 0.1400 1.0650 0.1350 HAYIR 1,000,000.00 8 1.3400 1.2050 0.1350 1.2000 0.0000 EVET 1,000,000.00 9 1.3400 1.2100 0.1300 1.3300 0.0000 EVET 1,000,000.00 10 1.3400 1.2150 0.1250 1.4550 0.0000 EVET 1,000,000.00 11 1.3400 1.2200 0.1200 1.5750 0.0000 EVET 1,000,000.00 12 1.3400 1.2250 0.1150 1.6900 0.0000 EVET 1,000,000.00 57
YAKINDA... TARGET REDEMPTION FORWARD Her Vade Sonunda Eğer spot USD/TRY kullanım fiyatından (Strike) düşük ise, müşteri o ay, işlem başlangıcında belirlenen miktarda USD/TRY yi, kullanım fiyatından (Strike) satar ve elde edilen kar toplam içsel değere eklenir. Eğer spot USD/TRY kullanım fiyatından (Strike) yüksek ise, müşteri o ay, işlem başlangıcında belirlenen miktarın iki katı miktarda USD/TRY yi, kullanım fiyatından (Strike) satar, ancak zarar toplam içsel değere eklenmez. İşlemin Vadeden Önce Sonlandırılması: Eğer toplam içsel değer, hedef içsel değere eşit veya büyük olur ise işlem sona erer. 58