GIDA GÜVENLĠĞĠ DERNEĞĠ Tüketici Risk Algılama Araştırması
Ġçerik 1 Giriş 2 Demografi 3 Bulgular
1 Giriş
Amaç Eylül-Ekim/200 tarihinde Avrupa Birliği nde Directorate-General Health and Consumer Protection tarafından organize edilerek 2 ülkede gerçekleştirilmiş Eurobarometer araştırmasını Türkiye de gerçekleştirerek; Türkiye deki tüketicilerin gıda ve yem güvenliği konusundaki risk değerlendirmelerini objektif ve bağımsız bir yolla ölçmek, Tüketicilerin gıda güvenliği konusunda toplumun algı ve bilinç düzeyini saptamak, Avrupa Birliği nde olduğu gibi Türkiye nin Gıda Politikalarının belirlenmesi noktasında anket sonuçlarının değerlendirilmesini sağlayacak bir platformu oluşturmak,
Kapsam Gıda güvenliği ile ilgili var olan algı nedir? Tüketicilere nasıl, nerede, ne zaman, kimin aracılığı ile, ne söylersek iletişim kurabiliriz? Türkiye de güvenilir gıda kaynaklı sağlık sorunlarının yaşanma boyutu nedir? Güvenilir Gıda hayati bir kavram olarak algılanıyor mu? Tüketiciler güvenilir gıdaya nasıl ulaşacaklarını biliyorlar mı?
Tüketiciler otorite olarak hangi kişi ve/veya kurumları dikkate alıyorlar? Güvenilir bir gıdada bulunması gereken koşullar nelerdir? Hangi şartların sağlandığı gıdalar güvenilir gıda olarak tanımlanmaktadır? Neden? Gıda alışverişlerinde güvenilir gıda kriterini ne derece sorgulamaktadırlar? Satın alma-marka karar proseslerinde bu kriterin önemi nedir? Bu sorgulama satın alınan gıda türüne göre değişkenlik göstermekte midir? Neden? Güvenilir gıda ile ilgili bilgi alabilecekleri, başvurabilecekleri kurum ve kaynaklar hakkında bilgi düzeyleri nedir?
Metodoloji Araştırmada, kantitatif veri toplama tekniklerinden bilgisayar destekli telefonla anket tekniğinden yararlanılmıştır (CATI). Çalışma kapsamında 1 kişi ile görüşülmüştür. Görüşülen kişiler, evlerinde gıda alışverişlerini yapan kişilerden seçilmiştir. Araştırmanın saha çalışmaları 20 Nisan Mayıs 200 gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın saha çalışması, mesleki standartları düzenleyici bir meslek birliği olan ESOMAR kurallarına ve GAB prosedürlerine bağlı olarak gerçekleştirilmiştir.
Örneklem Araştırma kapsamında aşağıdaki hedef kitle niteliklere sahip toplam 1 kişi ile görüşülmüştür: Cinsiyet: % Kadın, % 2 Erkek Yaş: 1 yaş arasında yer alan A, B, C1 ve C2 Sosyo-ekonomik statüye sahip Karar verme kriteri: Evlerinde gıda alışverişlerini yapan kişilerden Yapılan araştırma hedef kitleyi %9 güven aralığında +/- 0,0 % hata payı ile temsil etme yeteneğine sahiptir.
Bölge / il dağılımı Saha çalışması 1 ilde TOPLAM 12 bölgede yürütülmüştür. Görüşme yapılacak illerin dağılımı aşağıdaki gibidir: 9 BÖLGELER İLLER Purchasing Power Millions / Euro Örneklem ĠSTANBUL Ġstanbul 1.90 100 BATI MARMARA Tekirdağ Balıkesir EGE Ġzmir Manisa DOĞU MARMARA Bursa Kocaeli BATI ANADOLU Ankara Konya AKDENĠZ Adana Antalya.900 22.2 1.009 1.11 1.2 0 0 0 0 0 ORTADOĞU ANADOLU Kayseri.3 0 BATI KARADENĠZ Samsun.2 0 DOĞU KARADENĠZ Trabzon.13 0 KUZEYDOĞU ANADOLU Erzurum 2.3 0 ORTADOĞU ANADOLU Malatya.22 0 GÜNEYDOĞU ANADOLU Gaziantep.9 0 12 Bölge 1 il.101 0
Analiz notları Tüm görüşülenler Araştırma kapsamında görüşülen ziyaretçilerin tümünü ifade eder. 10 Top 2 Box (T2B) Bottom 2 Box (B2B) Sorular Ġstatistiki olarak anlamlı farklar li skala kullanılarak sorulan sorularda ve cevabını verenlerin toplamını ifade eder li skala kullanılarak sorulan sorularda 1 ve 2 cevabını verenlerin toplamını ifade eder. Soru formundaki sorular ilgili sayfalarda sol alt köşede yer alır Grafik ve tablolarda kullanılan büyük harfler (A, B, C,..) 9% güven aralığında anlamlı farkları.
GfK Türkiye Gıda Güvenliği Bilgi Düzeyi Araştırması 2 Nisan200 2 Demografi
Cinsiyet 12 2% Kadın Erkek % Baz: 1 (Tüm görüşülenler) T2. Cinsiyet.
Yaş 13 1% 1% 1-2 2-3 19% 3- - 2% - 2% Ortalama yaş: 3 Baz: 1 (Tüm görüşülenler) T3. Lütfen yaşınızı söyler misiniz?
Eğitim Durumu 1 Eğitimsiz % 9% 1% 2% Ġlkokul 0% Ortaokul Lise 31% Ġki yıllık yüksekokul Üniversite 11% Yüksek lisans / Doktora Baz: 1 (Tüm görüşülenler) D2a. Lütfen en son bitirdiğiniz eğitim kurumunu söyler misiniz?
Çalışma Durumu 1 22% TAM ZAMANLI ÇALIġIYOR 3% YARI ZAMANLI ÇALIġIYOR % ÇALIġMIYOR Baz: 1 (Tüm görüşülenler) Da. Şu anda çalışıp çalışmadığınızı öğrenebilirmiyim (TAM ZAMANLI / YARI ZAMANLI)
Medeni Durum 1 1% Evli % Dul / boģanmıģ 0% Bekar Baz: 1 (Tüm görüşülenler) D. Medeni durumunuzu söyler misiniz?
Çocuk Sahipliği 1 Var 1 çocuk % % % 20%... 2 çocuk... 3 çocuk 20%... çocuk... çocuk + 1% Çocuğum yok Baz: 3 D. Çocuğunuz olup olmadığını varsa kaç çocuğunuz olduğunu söyler misiniz?
Hane büyüklüğü 1 1 kiģi 12% 2% 13% 2 kiģi 1% 3 kiģi 22% kiģi kiģi 33% kiģi + Baz: 1 D. Evinizde siz de dahil olmak üzere kaç kişi yaşıyor?
BULGULAR
Gıda kelimesinin çağrıştırdıkları 20 1 3 3 3 2 11 L 10 10 12 M 9 2 9 11B 3 9 11 L 13L 10 11 L 11 12 11 10 12 1 1 1 13 1 1 12 Et ürünleri Son kullanma tarihi/üretim tarihi Ġhtiyaç Hijyen Beslenme Süt ürünleri Meyve Ġçecek Sağlık 39 3 39 39 39 3 3 Sebze Bakliyat / kuru gıda / tahıllar Yiyecek TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S1. Gıda kelimesini duyduğunuzda aklınıza hangi kelimeler geliyor?
Gıda kelimesinin çağrıştırdıkları 21 2 3 3 2 11 11 EG 2 10 3 12 10 E 11 E 10 11 1 DF 9 1 CDE 9 11 1 1 C 1 12 21 CE 1 33 0 G EG G 2 Et ürünleri Son kullanma tarihi/üretim tarihi Ġhtiyaç Hijyen Beslenme Süt ürünleri Meyve Ġçecek Sağlık Sebze Bakliyat / kuru gıda / tahıllar Yiyecek 1-2 2-3 3- - - (C) (D) (E) (F) (G) Baz: 11 192 1 123 S1. Gıda kelimesini duyduğunuzda aklınıza hangi kelimeler geliyor?
Tüketicilerin potansiyel risk olabilecek durumlara maruz kalma olasılığı (TOPLAM) 22 T2B,,,,9 2,3 2, 1,1 Ort 3,2 3,33 3,29 3,19 3,1 2, 2, 3 3 1 1 3 3 1 3 9 10 13 11 1 19 Fikri Yok 1 0 1 29 2 Kesinlikle Mümkün değil Mümkün değil 39 3 Kısmen Mümkün 3 3 3 Çok Mümkün % 1 1 Bir trafik kazasında yaralanma olasılığı Çevre kirliliği nedeniyle sağlığın bozulması riski Gıdalar yoluyla sağlığın bozulması olasılığı Herhangi bir tüketici ürünü ile sağlığın bozulma riski Ciddi bir hastalığa yakalanma olasılığı Bir suçun kurbanı olma olasılığı Terör kurbanı olma olasılığı Baz: 1 S2. Şimdi size potansiyel risk olabilecek bazı cümleler okuyacağım. Lütfen bunların her birinin sizin başınıza gelmesi ihtimalinin ne derece mümkün olduğunu, Çok mümkün ve 1 -Kesinlikle mümkün değil olmak üzere belirtir misiniz?
Tüketicilerin potansiyel risk olabilecek durumlara maruz kalma olasılığı (TOPLAM) 23 Risk konularında yapılan ankete göre, Avrupa Birliği vatandaşlarının büyük çoğunluğu, Türk vatandaşları gibi, Çevre Kirliliği (%1) ve Trafik Kazaları nı (%1) başlarına gelme ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler olarak görmektedir. Vatandaşların %0 ından fazlası aynı zamanda, yine Türk vatandaşları gibi yüksek bir oranla, sağlıklarının gıdalar ya da herhangi bir tüketici ürünü ile bozulabileceğini düşünmektedir. Bölge kırılımına bakıldığında Ġstanbul, Doğu Marmara, Batı Anadolu, Akdeniz, Orta Doğu Anadolu ve Batı Karadeniz de trafik kazalarında yaralanma olasılığı en büyük potansiyel risk olarak görülürken Batı Marmara da ciddi bir hastalığa yakalanma olasılığı, Ege de herhangi bir tüketici ürünüyle sağlığın bozulması, Kuzey Doğu Anadolu da gıdalar yoluyla sağlığın bozulması, Doğu Karadeniz, Orta Anadolu ve Güney Doğu Anadolu da ise çevre kirliliği % nedeniyle sağlığın bozulması başlarına gelme ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler olarak görülmektedir.
Gıda ile ilgili akla gelen sağlık sorunları Avrupa vatandaşlarının de Türk vatandaşları gibi gıda ile ilgili akıllarına gelen ilk sağlık sorunu %1 oranla gıda zehirlenmesidir. Ġkinci sırada %1 oranla kimyasallar, üçüncü sırada %13 oranla obezite gelmektedir. 2 3 3 2 3 3 2 3 2 3 3 2 2 10 9 9 11 9 12 1 1 1 1 1 3 2 2 2 MN 2 M 9 1 3 3 3 3 3 2 2 10 1 1 21 20 Bilmiyor / fikri yok Bağırsak enfeksiyonları / hastalıkları Kolesterol Bayat olması / bozuk olması Obezite / Fazla Kilo Tansiyon YanlıĢ Beslenme Sorun ya da Risk Yok Kalp Damar Hastalıkları/DolaĢım Sorunları Alerjiler/Belirli Gıdaya Alerji 3 39 9 3 39 3 3 M Hazımsızlık/Sindirim Problemleri Hormonlar/Katkı Maddeleri Kanser TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE Gıda Zehirlenmeleri (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S3. Gıdayla ilgili aklınıza gelen sağlık sorunları nelerdir?
Gıda ile ilgili akla gelen sağlık sorunları Batı Anadolu dışında tüm bölgelerde gıdayla ilgili akla gelen ilk sağlık sorunu gıda zehirlenmeleridir. Batı Anadolu da ise gıdayla ilgili akla gelen ilk sağlık sorunu kanserdir. Diğer bölgelerde de genelde akla gelen ikinci sağlık sorunu kanserken, Ege bölgesinde kanserin akla gelme oranının daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bilmiyor / fikri yok 2 3 1 3 2 12 21 3 2 1 C 20 2 12 1 3 3 2 3 1 3 3 2 2 10 12 E 1 10 C 1 1 21 C Bağırsak enfeksiyonları / hastalıkları Kolesterol Bayat olması / bozuk olması Obezite / Fazla Kilo Tansiyon Yanlış Beslenme Sorun ya da Risk Yok 2 32 D 29 Kalp Damar Hastalıkları/Dolaşım Sorunları Alerjiler/Belirli Gıdaya Alerji 3 FG 9 EFG 33 2 30 Hazımsızlık/Sindirim Problemleri Hormonlar/Katkı Maddeleri Kanser 1-2 2-3 3- - - (C) (D) (E) (F) (G) Baz: 11 192 1 123 Gıda Zehirlenmeleri S3. Gıdayla ilgili aklınıza gelen sağlık sorunları nelerdir?
Gıda alışverişlerinde tercihleri etkileyen faktörler (TOPLAM ) Gıda alışverişinde Türk tüketicisini en çok etkileyen faktörler Güvenilir gıda oluşu ve Ailenin Sağlığı iken Avrupa tüketicisinin seçimini etkileyen kilit faktörler sırasıyla Kalite, Fiyat ve Görünümü/tazeliği dir 2 T2B 99,3 99,3 9,9 9, 9, 9, 9, Ort,,,9,,,, 1 0 1 0 1 2 1 0 10 1 3 2 0 1 10 21 2 2 3 3 3 FĠKRĠ YOK / BĠLMĠYOR HĠÇ ÖNEMLĠ DEĞĠL ÖNEMLĠ DEĞĠL 9 3 1 2 NE ÖNEMLĠ NE DEĞĠL ÖNEMLĠ % ÇOK ÖNEMLĠ Güvenilir gıda oluģu Sizin ve ailenizin Görünümü/tazeliği Lezzet Kalite Üretim teknikleri Kullanım sağlığı uygunluğu Baz: 1 S. Size Gıda alışverişine gittiğinizde tercihlerinizi etkileyebilecek bazı faktörler okuyacağım. Okuduğum her bir faktörün sizin için ne derece önemli olduğunu - Çok önemli ve 1- Hiç önemli değil olmak üzere söyler misiniz?
Gıda alışverişlerinde tercihleri etkileyen faktörler (TOPLAM ) T2B 92,2 90,,,2 3,2 9,2 1,9 Ort,3,2,21,2,13,03 3,9 2 2 1 2 1 2 1 2 3 0 3 1 3 3 10 11 3 32 0 3 39 2 10 33 FĠKRĠ YOK / BĠLMĠYOR HĠÇ ÖNEMLĠ DEĞĠL ÖNEMLĠ DEĞĠL NE ÖNEMLĠ NE DEĞĠL % 0 3 39 ÖNEMLĠ ÇOK ÖNEMLĠ Baz: 1 Aile bireylerinin tercihleri Alerjik olmaması Marka bilinirliği Menşei Fiyat Alışkanlık Yeni ürün A B K L D C O S. Size Gıda alışverişine gittiğinizde tercihlerinizi etkileyebilecek bazı faktörler okuyacağım. Okuduğum her bir faktörün sizin için ne derece önemli olduğunu - Çok önemli ve 1- Hiç önemli değil olmak üzere söyler misiniz?
Gıda güvenliği konusundaki gelişmelerin 10 yıl öncesiyle kıyaslanması Avrupa vatandaşlarının %3 i gıda güvenliğinin 10 yıl önceye göre geliştiğini, %29 u aynı düzeyde kaldığını, %2 i ise daha kötüye gittiğini düşünürken Türk vatandaşlarının yarıdan fazlası daha kötüye gittiği fikrine sahiptir ve %3 i geliştiğini, % si ise aynı düzeyde kaldığını düşünmektedir. 2 3 3 1 1 2 2 2 B 2 1 Bilmiyorum Daha kötüye gitti 2 K K 12 K Aynı düzeyde GeliĢti 3 3 A 2 0 39 33 TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S. On yıl öncesini bugünle kıyaslarsanız, Gıda güvenliğinin geliştiği, aynı seviyede kaldığı ya da daha kötüye gittiği konusunda ne söyleyebilirsiniz?
Gıda güvenliği konusundaki gelişmelerin 10 yıl öncesiyle kıyaslanması 29 3 2 1 0 0 Bilmiyorum CD CD CD Daha kötüye gitti 9 G Aynı düzeyde 2 EFG 3 G 3 3 30 Gelişti 1-2 2-3 3- - - Baz: (C) 11 (D) 192 (E) 1 (F) 123 (G) S. On yıl öncesini bugünle kıyaslarsanız, Gıda güvenliğinin geliştiği, aynı seviyede kaldığı ya da daha kötüye gittiği konusunda ne söyleyebilirsiniz?
Endişe duyulan konular (TOPLAM) Avrupa tüketicisinin endişe duyduğu konuların başında sırasıyla ortalama %3 ve %2 oranla Meyve sebze ve tahıllardaki ilaç kalıntıları ve Kuş gribi gibi yeni virüsler gelirken Türk tüketicisi en çok Sağlıksız üretim koşulları ve Çeşitli hileler ve aldatmalar konusunda endişe duymaktadır. 30 T2B 9, 9,1 9, 9,9 9, 9, 9,9 9,2 Ort 3, 3, 3, 3,2 3,2 3, 3, 3, 10 2 1 10 2 2 1 2 1 12 32 1 21 3 1 1 1 19 20 1 1 1 Bilmiyorum Kesinlikle Endişe verici değil Endişe verici değil 1 2 0 9 1 Kısmen Düşündürücü Çok Endişe Verici % Sağlıksız üretim koşulları Çeşitli hileler ve aldatmalar Meyve sebze ve tahıllardaki tarımsal ilaç kalıntıları Yiyecek ve içeceklerde kullanılan renklendiriciler, koruyucu maddeler veya aroma vericiler, gibi katkılar Yiyecek ve içeceklerdeki genetiği değiştirilmiş ürünler Hormon ve antibiyotiklerin etlerde bıraktığı kalıntılar Ev dışında gıdaların hazırlanması sırasında gözardı edilen hijyenik olmayan koşullar R P K E B J N H Baz: 1 S Lütfen size sayacağım konular için ne ölçüde endişe duyduğunuzu - Çok endişe verici / 1- Kesinlikle endişe verici değil olamak üzere belirtir misiniz? Civa ve dioksin gibi çevreyi kirleten maddeler
Endişe duyulan konular (TOPLAM) T2B 93, 93, 93 91,9 91,2 9, 9,2, 31 Ort 3, 3,9 3, 3,9 3, 3,2 3, 3, 1 21 21 1 3 2 21 1 1 1 2 21 1 2 2 2 33 Bilmiyorum Kesinlikle Endişe verici değil Endişe verici değil 2 3 1 3 Kısmen Düşündürücü Çok Endişe Verici % Gıdanın pişirme, fırınlama, ızgara edilmesi ya da kızartma sırasında oluşan zararlı kimyasallar Kuş gribi gibi yeni virusler Kilo aldırması Yiyecek ve içecekler nedeniyle alerjik reaksiyon Deli dana hastalığı Evde göz ardı edilen hijyenik olamayan koşullar Yumurtadan Salmonella, peynirden Listeria bakterilerinin bulaşma olması Baz: 1 S Lütfen size sayacağım konular için ne ölçüde endişe duyduğunuzu - Çok endişe verici / 1- Kesinlikle endişe verici değil olamak üzere belirtir misiniz? Çiftlik hayvanlarının yetiştirilme koşulları G L C D A M F O
Balık ve tavuk ile ilgili gıda riskleri konusunda yapılan bilgilendirmelerde en güvenilen bilgi kaynakları Avrupa tüketicisinin balık ve tavuk ile ilgili gıda riskleri konusunda yapılan bilgilendirmelerde en çok güvendiği bilgi kaynakları tüketici örgütleri (%32) ve hekimlerken (%32) Türk tüketicisinin en çok güvendiği bilgi kaynaklarının başında bilim insanları ve ikinci sırada yine hekimler gelmektedir. 32 3 10 10 13 1 9 12 1 13 1 13 1 1 13 12 13 12 1 12 1 1 1 13 1 1 1 1 1 11 1 1 1 20 1 23 30 B 2 K KL 3 3 1 39 B L Hiç kimse Süpermarketler ve dükkanlar Çiftçiler Yasal Otoriteler Sivil Toplum Kuruluşları Gazete Televizyon vb. yazılı veya görsel bilgi verenler medya Tüketici Örgütleri Gıda Üreticileri % 3 9 0 A LMN TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) 9 33 Hekimler Bilim insanları Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S. Balık veya tavukta çok ciddi bir gıda riskinin bulunduğunu varsayalım siz bu risk hakkında en çok kim veya kimler tarafından yapılan bilgilendirmeye güvenirdiniz? N N
Balık ve tavuk ile ilgili gıda riskleri konusunda yapılan bilgilendirmelerde en güvenilen bilgi kaynakları 33 3 3 1 13 11 11 12 1 12 11 13 1 1 1 1 12 1 1 1 10 1 1 22 E 12 1 1 2 1 31 EFG 1 EFG 9 0 F 31 F F Hiç kimse Süpermarketler ve dükkanlar Çiftçiler Yasal Otoriteler Sivil Toplum Kuruluşları Gazete Televizyon vb. yazılı veya görsel bilgi verenler medya Tüketici Örgütleri Gıda Üreticileri D 3 DE Hekimler Bilim insanları % Baz: 11 1-2 192 2-3 1 3-123 - - (C) (D) (E) (F) (G) S. Balık veya tavukta çok ciddi bir gıda riskinin bulunduğunu varsayalım siz bu risk hakkında en çok kim veya kimler tarafından yapılan bilgilendirmeye güvenirdiniz?
Aşağıda belirtilen konular hakkında ülkemizde mevcut mevzuat olup olmadığının bilinirliği (Evet Diyenler) Avrupa tüketicisinin %1 i gıda güvenliği hakkında Avrupa Birliği nde mevzuat olduğunu bilmektedir, Türk tüketicisi için ise bilinirlik oranı % dır. 3 3 1 3 9 N N N Hastanelerin kalite standartları 93 93 9 93 92 9 90 Sigara paketleri üzerindeki sağlıkla ilgili uyarılar Tüketici Hakları 2 A 92 LMN 0 1 3 MN N Gıdaların maksimum fiyatları 2 2 9 2 1 Gıda Güvenliği % 1 1 A LMN N N TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 S. Şimdi size sayacaklarım ile ilgili bugüne kadar, ülkemizde mevcut olan herhangi bir mevzuat duydunuz mu? 1
Aşağıda belirtilen konular hakkında ülkemizde mevcut mevzuat olup olmadığının bilinirliği (Evet Diyenler) 3 2 Hastanelerin kalite standartları 9 92 91 9 9 DE Sigara paketleri üzerindeki sağlıkla ilgili uyarılar Tüketici Hakları 1 0 1 CD 1 CD Gıdaların maksimum fiyatları 2 F 1 3 2 Gıda Güvenliği % 1 1-2 2-3 3- - - (C) (D) (E) (F) (G) Baz: 11 192 1 123 S. Şimdi size sayacaklarım ile ilgili bugüne kadar, ülkemizde mevcut olan herhangi bir mevzuat duydunuz mu?
İfadelere katılma (TOPLAM ) Avrupa tüketicisinin % i yasal otoritelerin gıda riskleri ile ilgili kararlar alırken en güncel bilimsel kanıtları dikkate aldığını düşünmektedir. Bu oran Türk tüketicisi için de yaklaşık aynıdır. Avrupa tüketicisinin %9 u yasal otoritelerin gıda ile ilişkili riskler hakkında kamuoyunu oldukça iyi bilgilendirdiğini düşünürken Türk tüketicisi için bu oran yaklaşık %3 tür. 3 T2B,2,, 2, 2, Ort 2, 2,3 2, 2, 2,1 3 1 11 1 22 19 Bilmiyorum 1 1 20 22 23 Kesinlikle Katılmıyorum 32 3 0 30 3 Kısmen Katılmıyorum Kısmen katılıyorum 3 2 19 23 1 Tamamen katılıyorum Ülkemizde üretilen gıdalar ithal edilenlerden daha güvenlidir. Gıda ile ilgili birçok kural ve düzenlemeler vardır. Ülkemizde yasal otoriteler gıda riskleri ile ilgili kararlar alırken en güncel bilimsel kanıtları dikkate alır. Ülkemizde yasal otoriteler vatandaşının sağlığına yönelik tehlike öngördüğünde çok hızlı harekete geçer. Baz: 1 S9. Şimdi de size okuyacağım her bir ifade için görüşünüzü -Tamamen katılıyorum / 1-Kesinlikle Katılmıyorum olmak üzere belirtir misiniz? Ülkemizde yasal otoriteler gıda ile ilişkili riskler hakkında kamuoyunu oldukça iyi bilgilendirir F G J A H
İfadelere katılma (TOPLAM ) Avrupa tüketicisinin %2 si gıdanın güvenli olduğundan emin olmak için Avrupa Birliği nde katı yasalar olduğunu düşünürken sadece % sı ilgili yasaların tam olarak uygulandığı fikrine sahiptir. Türk tüketicisi ise %3 oranla bu konuda katı yasaların olduğunu, %3 oranla ise ilgili yasaların tam olarak uygulandığını düşünmektedir. T2B 1,, 3, 3,9 Ort 2,9 2,2 2,3 2,21 3 Bilmiyorum 3 23 2 29 29 Kesinlikle Katılmıyorum 21 21 22 2 Kısmen Katılmıyorum 32 30 2 2 Kısmen katılıyorum Tamamen katılıyorum 21 19 1 11 Ülkemizde yasal otoriteler vatandaşlarının sağlık riskleri ile ciddi olarak ilgilenir. Ülkemizde yasal otoriteler üreticilerin karlarından ziyade tüketicilerin sağlığını ön planda tutar. Gıdanın güvenli olduğundan emin olmak için Ülkemizde katı yasalar vardır. Baz: 1 S9. Şimdi de size okuyacağım her bir ifade için görüşünüzü -Tamamen katılıyorum / 1-Kesinlikle Katılmıyorum olmak üzere belirtir misiniz? Ülkemizde gıda güvenliği ile ilgili yasalar tam olarak uygulanır. B C D E
Yasal otoritelerin gıda güvenliği riskleri konusunda aldığı tedbirler Avrupa tüketicisinin yaklaşık yarısı Avrupa Birliği ndeki yasal otoritelerin gıda güvenliği riskleri konusunda yeterince tedbir aldığını düşünürken üçte biri yapılanların yetersiz olduğu fikrindedir. Türk tüketicisinin ise % si yapılanların yetersiz olduğunu düşünmekte, yaklaşık %21 i ise yapılanları yeterli bulmaktadır. 3 3 1 2 1 L L Bilmiyorum A LMN 3 Yapılanlar Yetersizdir Yapılanlar Uygundur Ġhtiyaçtan fazlası yapılıyor % 1 1 1 1 1 B 10 K 9 K 9 K 2 TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S10. Ülkemizde yasal otoritelerin gıda güvenliği riskleri ile ilgili olarak aldığı tedbirler konusunda genel olarak ne söyleyebilir siniz?
Yasal otoritelerin gıda güvenliği riskleri konusunda aldığı tedbirler 39 2 1 D 2 CDF Bilmiyorum C C 3 CG Yapılanlar Yetersizdir Yapılanlar Uygundur 2 DEF 1 10 1 Ġhtiyaçtan fazlası yapılıyor % Baz: 11 1-2 192 2-3 3-1 123 - - (C) (D) (E) (F) (G) S10. Ülkemizde yasal otoritelerin gıda güvenliği riskleri ile ilgili olarak aldığı tedbirler konusunda genel olarak ne söyleyebilir siniz?
Aşırı şismanlık/fazla yemek tüketimi/ çok az hareket edilmesi hakkında bilgi alma sıklığı 0 3 3 3 3 3 3 2 2 1 2 3 3 10 9 3 3 3 3 11 3 11 9 9 11 12 N 30 2 2 20 2 31 2 2 L 3 2 L 30 30 L Bilmiyorum Hiç aydan önce Geçtiğimiz ay içerisinde 0 B 3 9 0 1 M M 3 Geçtiğimiz ay içerisinde Bu hafta % TOPLAM KADIN ERKEK 1-2 2-3 3- - - AB C1 C2 DE (A) (B) (C) (D) (E) (F) (G) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 11 192 1 123 10 210 22 1 S11. Size sayacağım sağlık riskleri ile ilgili konuları medyada hangi sıklıkta duyduğunuzu veya gördüğünüzü lütfen söyleyebilir misiniz?
Sağlığa zararlı çeşitli kimyasal maddeler hakkında bilgi alma sıklığı 1 Bilmiyorum 1 1 1 1 1 19 20 13 11 1 1 1 1 1 1 1 19 3 13 20 D 11 13 10 1 1 12 3 1 1 L Hiç aydan önce 2 2 2 2 2 22 23 31 23 2 2 Geçtiğimiz ay içerisinde 2 Geçtiğimiz ay içerisinde 29 33 B 20 30 31 2 2 33 2 3 KM 2 2 Bu hafta % TOPLAM KADIN ERKEK 1-2 2-3 3- - - AB C1 C2 DE (A) (B) (C) (D) (E) (F) (G) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 11 192 1 123 10 210 22 1 S11. Size sayacağım sağlık riskleri ile ilgili konuları medyada hangi sıklıkta duyduğunuzu veya gördüğünüzü lütfen söyleyebilir misiniz?
Sağlığınız için güvenilir olmayan belli bir cins gıda maddesi hakkında bilgi alma sıklığı 2 10 10 10 12 13 10 12 1 Bilmiyorum 29 29 29 2 29 30 9 10 11 11 9 12 12 2 2 21 2 1 11 13 19 31 9 31 Hiç aydan önce Geçtiğimiz ay içerisinde 22 23 22 22 2 23 21 21 31 L 23 20 Geçtiğimiz ay içerisinde 23 2 19 2 22 22 2 2 20 31 KMN 20 20 Bu hafta % TOPLAM KADIN ERKEK 1-2 2-3 3- - - AB C1 C2 DE (A) (B) (C) (D) (E) (F) (G) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 11 192 1 123 10 210 22 1 S11. Size sayacağım sağlık riskleri ile ilgili konuları medyada hangi sıklıkta duyduğunuzu veya gördüğünüzü lütfen söyleyebilir misiniz?
Sahte gıda/sahte içki üretimi hakkında bilgi alma sıklığı 3 1 1 2 13 1 3 1 1 13 13 3 2 12 1 1 1 Bilmiyorum 20 21 21 1 1 2 2 21 2 22 20 12 Hiç aydan önce 2 29 2 2 2 2 22 29 2 23 2 31 Geçtiğimiz ay içerisinde 2 23 23 2 22 23 21 20 21 2 23 21 Geçtiğimiz ay içerisinde % 12 11 13 1 CE 10 1 11 13 12 13 10 TOPLAM KADIN ERKEK 1-2 2-3 3- - - AB C1 C2 DE C Bu hafta (A) (B) (C) (D) (E) (F) (G) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 11 192 1 123 10 210 22 1 S11. Size sayacağım sağlık riskleri ile ilgili konuları medyada hangi sıklıkta duyduğunuzu veya gördüğünüzü lütfen söyleyebilir misiniz?
Kötü kalitede içme suyu hakkında bilgi alma sıklığı 3 Bilmiyorum 31 30 3 2 3 3 29 2 29 30 3 2 Hiç 9 9 1 1 1 1 1 E 11 1 E 12 9 11 2 CDE 1 E 1 9 1 1 10 1 21 aydan önce Geçtiğimiz ay içerisinde 22 22 19 29 DE 1 1 21 29 DE 19 2 N 21 N 12 Geçtiğimiz ay içerisinde % 1 1 13 1 F 1 1 F 1 1 1 1 10 TOPLAM KADIN ERKEK 1-2 2-3 3- - - AB C1 C2 DE 2 LM Bu hafta (A) (B) (C) (D) (E) (F) (G) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 11 192 1 123 10 210 22 1 S11. Size sayacağım sağlık riskleri ile ilgili konuları medyada hangi sıklıkta duyduğunuzu veya gördüğünüzü lütfen söyleyebilir misiniz?
Güvenli olmayan bir gıda maddesi ile ilgili yaşanan son hikayeye gösterilen tepki Avrupa tüketicisinin %1 sının güvenli olmayan bir gıda maddesi ile ilgili yaşanan son hikayeye gösterdiği tepki yeme alışkanlıklarını devamlı değiştirmek, %3 sinin ise bir süre tüketmekten kaçınmak olmuştur. Türk tüketicisinin ise %2 ü yeme alışkanlıklarını değiştirmeyi, % i bir süre tüketmekten kaçınmayı seçmiştir. 2 1 0 0 KM 1 10 2 9 11 13 KM Bilmiyorum AraĢtırdım Hikayeyi görmezlikten geldim 0 0 1 Problem ile ilgili endiģe duydum ancak sonunda hiçbir Ģey yapmadım Bir süre tüketmekten kaçınırım 2 22 2 29 21 21 21 Yeme alıģkanlıklarıımı devamlı değiģtiririm TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) S12. Baz: Sağlığınız 1 için kötü ve 9 güvenli olmayan 1 bir yiyecek ile ilgili 10 duyduğunuz son 210 hikayeye nasıl tepki 22 gösterdiğinizi 1 lütfen söylebilir misiniz?
Güvenli olmayan bir gıda maddesi ile ilgili yaşanan son hikayeye gösterilen tepki 1 13 9 10 3 9 2 1 Bilmiyorum Araştırdım Hikayeyi görmezlikten geldim 3 3 3 1 CE CE Problem ile ilgili endişe duydum ancak sonunda hiçbir şey yapmadım Bir süre tüketmekten kaçınırım 21 22 2 20 23 Yeme alışkanlıklarıımı devamlı değiştiririm 1-2 2-3 3- - - (C) (D) (E) (F) (G) Baz: 11 192 1 123 S12. Sağlığınız için kötü ve güvenli olmayan bir yiyecek ile ilgili duyduğunuz son hikayeye nasıl tepki gösterdiğinizi lütfen söylebilir misiniz? DİKKAT: SEÇENEKLERİ OKUYUN TEK CEVAP
İfadelere katılma (TOPLAM ) T2B 9,,,1 0, 99,3 9, 9, 9, 9,2 9, Ort 2,1 2,21 2,01 1,9 2,9 2,9 2,9 2, 2,9 2,3 11 1 1 2 33 13 1 31 1 0 3 2 30 1 10 19 Bilmiyorum 33 3 Kesinlikle Katılmıyorum 3 19 9 9 9 9 3 Kısmen katılıyorum 3 32 32 Katılıyorum Gıda ürünlerinin ambalajı üzerinde beslenme ile ilgili daha fazla bilgi olmasını isterim İndirimli olan promosyonu olan vb.. gibi ürünler satın almamda etkilidir Reklamlar ürün hakkında gerekli bilgileri verir İnternette edindiğim bilgiler ürünleri satın almamda etikilidir Ambalajının sağlam olup olmadığına dikkat ederim Yiyecek maddelerinin satıldığı yerin koşulları çok önemlidir Gıda ürünlerini satın alırken son kullanma tarihlerine dikkat ederim Yiyeceklerin protein ve vitamin içeriğini bilirim bilmediklerimi öğrenmeye gayret ederim Dengeli öğünler hazırlamaya dikkat ederim Satın aldığım gıda ürünlerinin etiket bilgilerini okurum U S T R H G Q N K O Baz: 1 S13.... ne derecede katılıyor sununuz?
İfadelere katılma (TOPLAM ) T2B 9,2 9, 9, 93, 93,2,1 3, 3,3 9,9 Ort 2, 2, 2,2 2,1 2, 2, 2, 2, 2,33 2,21 30 0 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 21 1 2 2 3 1 Bilmiyorum Kesinlikle Katılmıyorum 9 9 2 0 1 0 Kısmen katılıyorum Katılıyorum Ürünleri saklarken ya da pişirirken ambalajdaki talimatlara uyarım Satın aldığım bir ürün bozuksa iade ederim Lezzetinden çok besleyici olması önemlidir Gıda ürünlerinde katkı maddesi kullanılmamalıdır Fiyatı karar vermemde önemlidir Besin değeri iyi olan gıdalar daha pahalıdır Hormonsuz gıda ürünleri için fazla para öderim Kaliteli ve güvenilir gıda ürünleri kolay bulunabilir Markalı ürünler her zaman kaliteli ve güvenilirdir. Büyük market ve alışveriş merkezlerinde satılan gıda ürünleri kalitelidir B F D E J M C A L P Baz: 1 S13.... ne derecede katılıyor sununuz?
Gıda ile ilgili şikayetlerde başvurulan kaynaklar 9 11 9 13 9 10 13 1 10 10 1 13 1 1 2 1 12 Hiçbiri STK 1 1 23 21 1 1 1 TSE 1 2 1 31 B 2 1 A 2 31 N 1 2 N 19 32 N 21 1 Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı Belediye Üretici 1 0 3 Sağlık Bakanlığı TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S1. Gıda ile ilgili başınıza bir olay gelse veya şikayette bulunmanız gerekse nereye başvursunuz?
Gıda ile ilgili şikayetlerde başvurulan kaynaklar 0 11 1 10 1 1 1 1 3 11 11 1 1 Hiçbiri STK 13 1 1 12 1 TSE 0 EF 10 31 E 1 22 D 2 2 CDE CDE 2 30 Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Belediye 0 DEFG 3 0 3 Üretici Sağlık Bakanlığı 1-2 2-3 3- - - (C) (D) (E) (F) (G) Baz: 11 192 1 123 S1. Gıda ile ilgili başınıza bir olay gelse veya şikayette bulunmanız gerekse nereye başvursunuz?
Tercih edilen alışveriş noktaları 1 2 Cevap yok 1 2 1 1 1 Manav 3 33 31 31 0 39 3 Bakkal Semt marketi 2 3 B 2 1 Pazar 0 0 3 MN N N Hiper market/ süpermarket TOPLAM KADIN ERKEK AB C1 C2 DE (A) (B) (K) (L) (M) (N) Baz: 1 9 1 10 210 22 1 S1. Gıda ürünlerinizi size sayacağım alışveriş noktalarının hangilerinden temin ettiğinizi söyler misiniz?
Tercih edilen alışveriş noktaları 2 2 2 1 1 1 39 3 32 3 3 Manav 1 9 3 3 Bakkal C C C C Semt marketi 2 2 2 1 Cevap yok Pazar 2 3 Hiper market/süpermarket 1-2 2-3 3- - - (C) (D) (E) (F) (G) Baz: 11 192 1 123 S1. Gıda ürünlerinizi size sayacağım alışveriş noktalarının hangilerinden temin ettiğinizi söyler misiniz?c
Tercih edilen alışveriş noktaları dağılımı 3 Hiper market/süpermarket 0 10 alışverişin dağılımı 2 Pazar 2 1 Semt marketi 2 Bakkal 3 1 Manav 1 1 Diğer 2 3 Toplam 10 alışveriş S1a. Gıda ürünlerinizi temin ettiğiniz yerleri düşündüğünüzde 10 alışverişin kaçını... de yaptığınızı toplamı 10 olacak şekilde belirtir misiniz?
Teşekkür Ederiz..