Hayat Bilgisi
Okul Heyecan m
F Z KSEL ÖZELL KLER M Duyu organlar m zla alg lad m z farkl l klar bizim fizikî özelliklerimizdir. Buna d fl görünüfl de diyebiliriz. nsanlar fiziksel özellikleri ile kolayca tan yabiliriz. Kaybolmufl bir kifliyi fiziksel özelliklerini belirterek arar z. Fiziksel özelliklerimizin baz lar do ufltand r. Ten rengimiz, göz rengimiz, saç rengimiz gibi. Baz fiziksel özelliklerimiz sonradan de iflikli e u rayabilir. Kilomuz, boyumuz, yüzümüzün görünümü gibi. 198
BEN K M M? Fiziksel özelliklerimizi bilmeliyiz. Kendimizi fiziksel özelliklerimizle tan tabilmeliyiz. Fiziksel özellikler bireye özgüdür. Farkl l klar m z sevmeliyiz. Kendinizi fiziksel özelliklerinizle tan t n z. Sizi ifade eden görselin alt ndaki kutuyu boyay n z. Boyum Saç rengim Göz rengim Kilom 199
DUYGULARIM Duygular m Olaylar karfl s nda insan n iç dünyas nda uyanan belirtilere duygu diyoruz. Sizi güldüren bir olay, baflka bir arkadafl n z k zd rabilir. Di er bir arkadafl n z ise bu olaya ilgisiz kalabilir. nsanlar n fiziksel özellikleri nas l farkl ise duygular da farkl d r. Fiziksel özelliklerimizi tan d m z gibi duygular m z da fark ederek kendimizi tan mal y z. Duygusal özellikler genellikle ald m z e itimle ilgilidir. Zamanla duygusal özelliklerimizi olumlu yönde de ifltirebiliriz. Olaylar karfl s nda duygular m z kontrol edebiliriz. 200
KEND M Z DE ERLEND REL M 1 Duygular n z en do ru yans tan seçene e (x) iflareti koyunuz. Karfl laflt n z Olaylar Yüzünüzde oluflan ifade Oyun oynarken rakibin sana çelme takt. Annenin en sevdi i vazoyu k rd n. Ateflin ç kt, okula gidemedin. Ö retmenin, çal flma kâ d n çok be endi. S navdan düflük puan ald n. Yar flmada seni eleyen arkadafl n da elendi. Okul servisini veya otobüsü kaç rd n. Annenle gitti iniz markette ya da pazarda kayboldun. Bir arkadafl n sana çirkinsin dedi. Do um gününde bekledi in hediye gelmedi. 201
YAPTIKLARIM, YAPAMADIKLARIM Fiziksel özelliklerimiz ve duygular m z nas l farkl ise becerilerimiz de farkl d r. Kimimiz güzel flark söyler, kimimiz söyleyemeyiz. Kimimiz futbol oynamay sever, kimimiz basketbol. fiehirde oturan arkadafllar m z bisiklete daha kolay binerler de ata binemezler. Köydeki arkadafllar m z ise ata ve efle e çok kolay binerler. Yapabildiklerimiz zamanla da ilgilidir. Küçükken yapamad klar m z büyüyünce yapabiliriz. Ancak baz beceriler vard r ki onlar kifliye özgüdür. Herkes flark söyler ama sanatç olamaz. Herkes resim yapar ama ressam olamaz. Herkes futbol oynar ama Hakan fiükür veya Tuncay fianl gibi olamaz. 202
KEND M Z DE ERLEND REL M 2 Sizi en çok yans tan seçene e (x) iflareti koyunuz. Yapabildikleriniz Dereceler Okula gitmek için zaman nda uyan yorum. Banyoda kendim y kanabiliyorum. Ayakkab lar m kendim ba l yorum. Günümü planl yor ve yapt m plana uyuyorum. Bisiklete binebiliyorum. fiark söyleyebiliyorum. Resim yapabiliyorum. Yüzme biliyorum. Çok iyi yap yorum. K smen yap yorum. Yapam yorum. Öyleyse ben kimim? Sen tek ve biriciksin. Sen özelsin. Sen bir bireysin. Kendini sev. Kendin gibi ol. 203
OKULUM Toplu olarak e itim ve ö retim yap lan yerlere okul denir. Okulda okuma yazma ve çeflitli bilgiler ö reniriz. Okulumuzun yerini bilmeli ve tarif edebilmeliyiz. Her okulun bir ad vard r. Okullara Türk büyüklerinin, okulu yapt ran hay rseverlerin ve bulundu u yörenin ad verilebilir. Okulun çal flma saatine ve kurallar na uymal y z. Siz de afla daki kart doldurarak okulunuzu tan t n z. Okulun Ad :... Bu Ad Niçin Verilmifl :... Adres :... Hangi Tarihte Yap lm fl :... Telefonu :... Okul Müdürünün Ad :... 204
SINIFIM Ö rencilerin ö renimlerine göre ayr ld klar bölümlere s n f denir. 1. s n f, 2. s n f... gibi. Ayr ca ders yap lan dershaneye de s n f denir. Okuldaki zaman m z n ço u s n fta geçer. Derslerimizi s n fta yapar z. S n ftaki eflyalar kullan r z. S n f n da kurallar vard r. Bu kurallara uymal y z. S n f eflyalar ndan bir tanesi bak n nas l konufluyor: Benim ad m tahta. Daima önünüzde ve fleref köflesinin alt nda bulunurum. Benim en yak n arkadafl m silgi ve tebeflirdir. Beni kullanmadan önce silin. Sak n sert bir fleyle bana vurmay n. Cildim hemen bozulur. Di er eflya ve araçlar da (s ra, dolap, s n f köflesi, ayna, takvim vb.) siz konuflturunuz. 205
KEND M Z DE ERLEND REL M 3 Okulun ve s n f n kendine özel kurallar vard r. Okula vaktinde gelmek, s n fta söz alarak konuflmak gibi. Okul ve s n f kurallar na uyma becerinizi afla daki formu doldurarak ölçünüz. Kurallar Dereceler Okula vaktinde gelirim. Okula belirlenen k yafetle gelirim. Okul koridorlar nda koflmadan yürürüm. Zil çal nca hemen derse girerim. S n fta söz almadan konuflmam. Ö retmen ve arkadafllar m n sözünü kesmem. S n fta ve okulda yere çöp atmam. Ö retmenin istedi i kitap ve ders araçlar n s n fa getirim. Ö retmenin mesajlar n aileme unutmadan iletirim. Daima uyar m. Ço unlukla uyar m. Zaman zaman uyar m. 206
fieref KÖfiES Her s n fta bir fleref köflesi bulunur. fieref köflesinde; bayrak, Atatürk resmi, stiklâl Marfl, Atatürk ün Gençli e Hitabesi yer al r. Bayrak Bir devletin sembolüdür. K rm z renkli, üzerinde ay ve y ld z bulunan bayrak da bizim devletimizin sembolüdür. Bu bayra gören, gördü ünün, Türkiye Cumhuriyeti ne ait oldu unu anlar. 207
Atatürk Resmi Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin kurucusu ve ilk cumhurbaflkan d r. Her devlet, kurucusunun resmini okullar nda bulundurur. stiklâl Marfl Ba ms z her devletin bir millî marfl olur. Bilirsiniz, millî maçlarda her iki devletin de millî marfllar çal n r. fiampiyon olan sporcu hangi ülkeye aitse o ülkenin bayra çekilir ve marfl çal n r. Türk devletinin de millî marfl stiklâl Marfl d r. stiklâl Marfl n n flairi Mehmet Akif Ersoy dur. Bestecisi M. Zeki Üngör dür. Bayrak törenlerinde stiklâl Marfl okunur. stiklâl Marfl okunurken aya a kalk l r ve konuflmadan dinlenir. Mehmet Akif Ersoy Atatürk ün Gençli e Hitabesi Türkiye Cumhuriyeti Devleti, 29 Ekim 1923 tarihinde kurulmufltur. Cumhuriyetin kurucusu ve ilk cumhurbaflkan Atatürk tür. Atatürk, kurdu u cumhuriyetin kim taraf ndan ve nas l korunaca n da söylemifltir. Bu söylediklerine Atatürk ün Gençli e Hitabesi denir. Her Türk gencinin, bu hitabeyi bilmesi gerekir. flte bunun için fleref köflesinde bu dört sembolü bulundururuz. 208
OKULDA ÇALIfiANLAR Okul Müdürü Okulu, yasa ve yönetmeliklere göre yönetir. Okulun tüm ihtiyaçlar n da sa lar. Müdür Yard mc s Okul müdürünün verdi i görevleri yapar. Ö retmen S n f ndaki ö rencilere gerekli bilgi ve becerileri kazand r r. Memur/Sekreter Okul müdürüne yönetim ifllerinde yard mc olur. Hizmetliler Okulun temizli ini yapar. Gerekti inde okulun soba ve kaloriferlerini yakar. fioför Ö renci servis arac n güvenli bir flekilde kullan r. Hemflire Okulda hasta olan ve yaralanan ö rencilere ilk yard m yapar. 209
TEST 1 Afla daki sorular yukar daki resme göre yan tlay n z. 1. Tahtan n sa nda hangisi var? 2. Haritan n önünde hangisi var? 210
3. Atatürk resminin üstünde hangisi var? 4. Kap n n yan nda hangisi var? 5. Atatürk resminin alt nda hangisi var? 6. Ö retmen masas n n arkas nda hangisi var? 7. S n fta en yüksekte bulunan hangisidir? 211
KULÜP SEÇ M VAR Ö renci Kulüpleri Okulda ders programlar d fl nda da birçok etkinliklerimiz olur. Bu etkinliklere Sosyal Etkinlikler denir. Sosyal etkinlikler bizim; 1. Kendimize güvenmemize, 2. Sorumluluk duygumuzu gelifltirmeye, 3. Yeni ilgi alanlar ve beceriler edinmemize yard mc olur. Bunun için okullarda Ö renci Kulüpleri kurulur. Her ö renci sevdi i, ilgi duydu u en az bir kulübe üye olmak zorundad r. S n fta yapt m z seçimler bize demokrasi ilkelerine sayg l olmay ö retir. 212
Afla daki sözlü mesaj kartlar size ne ifade ediyor? Altlar na yaz n z. YAZALIM 1 WC ➌ WC........................ 213
TEST 2 Do ru - Yanl fl Afla da verilen davran fllar n do ru olan na (D), yanl fl olan na (Y) harfi koyunuz. 1 2 3 4 5 6 Tamamlama 1. Merdivenlerin... yürürüm. 2. Okula... gelirim. 3. Tuvaletten ç karken... çekerim. 4. S n fta... almadan konuflmam. 5. Ö retmenimin... aileme iletirim. 214
B LG YE NASIL ULAfiILIR? Bilgi; nsan n sorarak, yaflayarak ö rendikleri, Araflt rma ve deney yaparak ö rendikleri, Gözlemleyerek ö rendikleri gerçeklerdir. Bilgiye nas l ulaflaca m z yukar daki görsellerde anlat lm flt r. Ulafl lan bilginin; nsanlara, Topluma, Çevreye yarar olmal d r. 215
Bilgi, emek harcayarak elde edilir. Çal flmadan bilgiye ulaflamay z. Ulaflt m z bilgilerde bizden önceki insanlar n eme i vard r. Bu ne? Nas l olmufl? Nerede olmufl? Ne zaman olmufl? Neden olmufl? Kim yapm fl? gibi sorular sormadan bilgiye ulaflamay z. 216