SABANCI HOLD NG FAAL YET RAPORU 2004 Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv Bridgestone ve Lassa markalar yla otomobil lasti inden ifl makinesi lasti ine kadar 500 den fazla tipte lastik üreten Brisa, ürün gam n sürekli yenileyerek yurtiçi pazardaki lider konumunu ve uluslararas pazarlardaki rekabet gücünü korumaktad r. 34
Ülke çap nda 600 e yaklaflan yetkili bayi arac l yla pazarlanan Brisa lastikleri, BMC, MAN, Toyota, Fiat, Renault, Ford, Mercedes Benz, Mitsubishi, Honda ve Hyundai gibi motorlu araçlarda orijinal donan m olarak kullan lmaktad r. LAST K BR SA 1974 y l nda Lassa ad yla Sabanc Holding ve ortaklar taraf ndan kurulan ve 1978 y l nda üretime bafllayan Brisa, dünya lastik endüstrisindeki geliflmelere paralel olarak 1988 y l nda Sabanc Toplulu u ile Bridgestone Corporation aras nda gerçekleflen ortakl k sonucu bugünkü ad n alm flt r. Bu birleflmenin olumlu bir yans mas olarak 1993 y l nda ilk Ulusal Kalite Ödülü'nü kazanan Brisa, 1996 y l nda ise ifl mükemmelli i konusunda gösterdi i üstün performans sonucu, Avrupa Kalite Büyük Ödülü'nü kazanan ilk Türk flirketi olmufltur. Halen Avrupa n n alt nc büyük lastik üreticisi olan fiirket, 260.000 m 2 ye ulaflan kapal alan ile, dünyan n tek çat alt ndaki en büyük lastik fabrikalar ndan birine sahiptir. Brisa bünyesinde, Bridgestone ve Lassa markalar yla otomobil, hafif ticari araç, otobüs/ kamyon, traktör ve ifl makinesi lastikleri üretilmektedir. 500 den fazla çeflitte lastik üreten fiirket in 2004 y l toplam üretimi 6.000.000 lasti in üzerinde olmufltur. 2004 y l nda bafllat lan yeni yat r m program çerçevesinde, üretim kapasitesinin befl y ll k dönem içerisinde tonaj baz nda %55 art r lmas hedeflenmektedir. Brisa n n Türkiye genelinde 550'yi aflk n yetkili bayisi bulunmaktad r. Bunun yan s ra, fiirket yurt çap ndaki kullan c lar na oto plazalar ve hipermarketler gibi farkl kanallar arac l yla da ulaflmaktad r. Brisa ürünleri ayr ca BMC, Fiat, Ford, Honda, Hyundai, MAN, Mercedes Benz, Mitsubishi, Renault ve Toyota gibi motorlu araç üreticilerince de orijinal ekipman lasti i olarak kullan lmaktad r. fiirket üretti i lastiklerin önemli bir k sm n yurtiçi pazarda satarken, bilhassa Lassa markas yla d fl pazarlarda da etkin olmaktad r. Nitekim, iç pazarda lider konumunda olan Brisa n n 30'dan fazla Avrupa ve Ortado u ülkesine ihracat vard r. Brisa, bünyesinde yer alan Ar-Ge Merkezi ile dünyadaki lastik teknolojisine yönelik geliflmeleri yak ndan izlemekte ve Bridgestone'un Roma ve Tokyo'daki teknik merkezleri ile koordinasyon içinde çal flmaktad r. Bu yak n iflbirli i, Bridgestone teknolojisinin Brisa'ya entegrasyonunu sa lamakta ve dünya pazarlar nda fiirket in rekabet gücünü en üst seviyede tutmas nda önemli bir rol oynamaktad r. Sermayesinin %10'u halka aç k olan Brisa n n hisse senetleri MKB de ifllem görmektedir. 35
SABANCI HOLD NG FAAL YET RAPORU 2004 Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv TAKV YE MALZEMELER DUSA INTERNATIONAL LLC Merkezi, Amerika Birleflik Devletleri nin Delaware eyaletinin Wilmington flehrinde bulunan DUSA International LLC faaliyetine 2001 y l n n Ocak ay nda bafllam flt r. Amerikan DuPont flirketiyle Sabanc Holding in %50 lik eflit payl ortakl yla kurulan DUSA, 520 milyon ABD Dolar n aflan cirosuyla dünyan n lider endüstriyel naylon iplik ve kord bezi üreticisidir. Nisan 2005 tarihinde Sabanc Holding DuPont un %50 hissesini sat n alarak fiirket in %100 üne sahip olmufltur. DUSA özellikle dünyan n önde gelen tüm lastik üreticilerinin ihtiyac olan a r denye endüstriyel naylon iplik, kord bezi ve tek kord üretimi yapmaktad r. DUSA, lastik sektörü için üretti i iplik, tek kord ve kord bezlerinin yan s ra konveyör bant, V-kay fl, hortum, bal k a ve naylon iplik ve kord bezinin kullan ld di er sanayi dallar n n da ihtiyac n karfl lamaktad r. DUSA dünyada yedi ülkede kontrol etti i dokuz üretim flirketiyle faaliyet göstermekte olup, bu faaliyetlerini üç bölgede organize etmifl bulunmaktad r. Bu bölgeler ve bölgelerde yer alan flirketlerle ilgili bilgiler afla da özetlenmifltir: 1. Bölge (Avrupa, Ortado u ve Afrika) Kordsa-Türkiye: 1973 y l nda kurulan Kordsa Türkiye nin %84 hissesi DUSA ya ait olup, %16 s stanbul Menkul K ymetler Borsas nda ifllem görmektedir. zmit te bulunan fabrikas nda ileri teknoloji ürünü 38.000 ton endüstriyel naylon iplik, 28.000 ton kord bezi ve 4.000 ton di er endüstriyel bez kapasitesiyle hem iç hem de d fl pazar müflterilerinin ihtiyaçlar n karfl lamaktad r. Toplam üretiminin yaklafl k %90 ihraç edilmektedir. Nile Kordsa-M s r: 1993 y l nda kurulan Nile Kordsa n n %51 hissesi Kordsa Türkiye ye aittir. Kordsa n n üstün bez teknolojisini kullanarak, y ll k 6.000 ton kapasiteyle üretti i kord bezleriyle gerek M s r iç pazar n n gerekse Afrika k tas ndaki di er müflterilerinin ihtiyaçlar na cevap vermektedir. Kian Kordsa- ran: 2001 y l nda al nan Kian Kordsa n n %60 hissesi, Kordsa Türkiye ye aittir. Kordsa n n üstün bez teknolojisi kullanarak, y ll k 6.000 ton kapasiteyle öncelikle yerel pazar olmak üzere Ortado u bölgesinin kord bezi ihtiyac n karfl lamaktad r. Interkordsa-Almanya: Kordsa Türkiye nin %80 hissesine sahip oldu u Interkordsa, dünyan n ikinci büyük tek kord üreticisi konumundad r. Kordsa-Almanya: Tamam Kordsa Türkiye ye ait olan bu fiirket, Avrupa daki müflterilerine daha iyi hizmet verebilmek amac yla kurulmufl bir sat fl ofisi olarak çal flmaktad r. 2. Bölge (Kuzey Amerika) DUSA-Chattanooga: DUSA n n %100 sahip oldu u üretim tesislerinde DuPont teknolojisiyle endüstriyel naylon iplik üretimi yap lmaktad r. Tenessee ABD de kurulu olan tesis, y ll k 50.000 ton kapasiteye sahiptir. Bu tesiste üretilen ipliklerle dünyan n lider lastik üreticilerinin ihtiyaçlar karfl lanmaktad r. Daha verimli bir üretim için yap lan modernizasyon çal flmalar halen devam etmektedir. Kordsa-USA: DUSA n n %100 ifltiraki olan Kordsa-USA 10.000 ton büküm dokuma ve 13.000 ton terbiye kapasitesine sahiptir. Laurel Hill, Kuzey Carolina da olan tesiste ABD lastik endüstrisinin ihtiyac olan kord bezleri üretilmektedir. Interkordsa-USA: DUSA n n %100 ifltiraki olan Interkordsa USA, Whiteville, Kuzey Carolina da 1.500 tonluk kapasiteyle tek kord üretimi yapmaktad r. Interkordsa GmbH taraf ndan gelifltirilen ileri teknolojiyi kullanan Interkordsa USA, ürünlerini Amerika pazar na sunmaktad r. 36
DUSA özellikle dünyan n önde gelen tüm lastik üreticilerinin ihtiyac olan a r denye endüstriyel naylon iplik, kord bezi ve tek kord üretimi yapmaktad r. 3. Bölge (Güney Amerika) DUSA-Brezilya: 1999 y l nda faaliyetine bafllayan DUSA-Brezilya %100 DUSA International ifltirakidir. Tamamlanan modernizasyon yat r mlar yla birlikte, y ll k 12.000 ton naylon 6 iplik, 9.000 ton büküm dokuma ve 12.000 ton terbiye kapasitesiyle kendi bölgesinin lideri konumunda bulunan DUSA-Brezilya, üretti i yüksek kaliteli ürünleriyle Brezilya ve Güney Amerika n n di er ülkelerindeki lastik üreticilerinin ihtiyaçlar n karfl lamaktad r. DUSA-Arjantin: Tamam DUSA ya ait olan fiirket in, 12.000 ton naylon 6.6 iplik, 9.000 ton büküm dokuma ve 12.000 ton terbiye kapasitesi bulunmaktad r. Modernizasyon ve yeni kapasite yat r mlar n n sonuçlanmas ndan sonra en kaliteli ürünlerle Güney Amerika pazar n n naylon 6.6 iplik ve kord bezi ihtiyac n büyük ölçüde karfl lamaktad r. SAKOSA Sakosa, Hoecsa ad yla Haziran 1997 tarihinde Alman Hoechst ve Sabanc Holding in %50 lik eflit payl bir ortak giriflimi olarak kurulmufltur. Aral k 1998 de Hoechst ün Hoecsa daki hisseleri Koch Industries Inc in (ABD) sahip oldu u Kosa taraf ndan sat n al nm fl ve fiirket in ad Sakosa olarak de ifltirilmifltir. Aral k 2001 de Kosa n n Sakosa daki %50 hissesi Sabanc Toplulu u taraf ndan sat n al nm flt r. Bu tarihten itibaren Sakosa %100 Sabanc Holding bünyesinde bir flirket olarak faaliyet göstermektedir. Sakosa, lastik endüstrisi için polyester iplik ve kord bezi üretmektedir. Üretti i yüksek modülüslü düflük k salma özelli ine sahip (HMLS) polyester ipli i, kendi fabrikas nda beze dönüfltüren Sakosa, üretiminin yaklafl k %80 ini ihraç ederek Avrupa ve Ortado u bölgesindeki tüm lastik üreticilerine hizmet vermektedir. Üretime Ocak 2000 de bafllayan Sakosa n n 2004 y l üretimi 16.700 ton polyester iplik ve 16.400 ton kord bezi seviyesine ulaflm flt r. 2005 y l hedefi ise 18.000 ton polyester iplik ve 18.000 ton kord bezi üretmektir. Sakosa, bu miktarlar ile polyester kord bezinde Avrupa daki en büyük tedarikçi konumuna ulaflm flt r. BEKSA Beksa, 1987 y l nda Sabanc Holding ve Belçika n n dünyadaki en büyük ba ms z çelik tel üreticisi konumundaki flirketi Bekaert n %50 lik eflit payl ortak giriflimi olarak kurulmufltur. fiirket, dünya lastik endüstrisi için temel girdi olarak önemi ve pay giderek artan çelik kordun yan s ra, topuk teli, hortum teli, yayl k tel ve dramix üretmektedir. Avrupa Kalite Yönetimi Vakf n n (EFQM) fl Mükemmelli i Modeli ni bir rehber de erlendirme arac olarak benimseyen Beksa, 1997 y l nda Küçük ve Orta Büyüklükteki flletmeler kategorisinde EFQM taraf ndan verilen Avrupa Kalite Büyük Ödülü nün sahibi olmufltur. Kendi sektöründe en büyük pazar pay na sahip olan Beksa, 2004 y l nda 24.500 tona yükseltti i çelik kord üretim kapasitesini, 2005 y l nda 31.000 tona ve y ll k sat fl cirosunu da 95 milyon Euro ya ç karmay hedeflemektedir. 37
SABANCI HOLD NG FAAL YET RAPORU 2004 Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv OTOMOT V TEMSA 1968 y l nda kurulan Temsa, otomotiv sektöründeki faaliyetlerine, 1984 y l nda Japon Mitsubishi Motors Corporation ile imzalad teknik lisans ve distribütörlük anlaflmalar ile bafllam flt r. 1987 y l nda bafllad üretim faaliyetleri ile Adana daki tesislerinde otobüs, midibüs ve hafif kamyon üretimini sürdüren Temsa, Türkiye pazar na yönelik Temsa Diamond, Temsa Safir, Temsa Safari flehirleraras yolcu otobüsü, yeni gerçek küçük otobüs Temsa Powerbus, Temsa Prestij midibüs ve Mitsubishi Fuso Canter hafif kamyon üretimini gerçeklefltirmektedir. Temsa n n üretti i otobüs ve midibüsler bugün Bat Avrupa ülkeleri baflta olmak üzere 30 u aflk n ülkede tercih edilmektedir. Diamond, Safari, Opalin gibi özgün tasar mla kendi gelifltirdi i yeni modelleri ile Temsa, son y llarda Avrupa pazar na yönelik de iflik marka/tipte motor ve yürüyen aksamla esnek üretim anlay fl do rultusunda flehirleraras otobüs ve midibüs üreterek ihracat yapmaktad r. D fl pazarlara yönelik planl çal flmalar n art rarak devam ettiren Temsa, y ll k otobüs üretiminin %75 ini ihraç etmektedir. Temsa Adana üretim tesisleri, y lda 1.000 adet otobüs, 2.000 adet midibüs ve 7.500 adet hafif kamyon üretim kapasitesine sahiptir. Temsa, Mitsubishi ile aras nda olan distribütörlük anlaflmas çerçevesinde Mitsubishi binek araçlar, Mitsubishi pick-up, Mitsubishi panel ve caml van hafif ticari araçlar ve Mitsubishi Fuso Canter hafif kamyonlar için sat fl, servis ve yedek parça operasyonlar n da yurt çap ndaki 36 yetkili sat c s ile yürütmektedir. 38
Diamond, Safari, Opalin gibi yeni tasar mla, kendi gelifltirdi i yeni modelleri ile Temsa, son y llarda Avrupa pazar na yönelik de iflik marka/tipte motor ve yürüyen aksamla esnek üretim anlay fl do rultusunda flehirleraras otobüs ve midibüs üreterek ihracat yapmaktad r. Temsa, Komatsu ifl makinelerinin distribütörü olarak 22 senedir ifl makineleri sektörüne ve yine Komatsu marka forkliftler ile Türk sanayi sektörüne hizmet vermektedir. Temsa üretim ve sat fl faaliyetlerini ISO 9001-2000 Kalite Yönetim Sistemi çerçevesinde sürdürmektedir. Bununla birlikte TS 18001 OHSAS fl Sa l ve Güvenli i Yönetim Sistemi Belgesi ni, otomotiv sektöründe TSE den alan ilk firma olmaya hak kazanm flt r. Temsa, hedefledi i ISO 14000 belgesini almak üzere haz rl klara bafllam flt r. Temsa, kendi gelifltirdi i otobüs ve midibüsler ile Avrupa pazar nda ba ms z bir Türk otomotiv firmas olarak, segmentinde %10 pazar pay n hedeflemektedir. Yurtiçinde de, Mitsubishi markas ile binek otomobiller, ticari araçlar alanlar nda ve Komatsu markas ile ifl makineleri alan nda baflar l distribütörlük faaliyetlerini büyüterek sürdürmektedir. TOYOTASA Toyotasa Toyota Sabanc Sat fl ve Pazarlama A.fi., Ekim 2000 de Sabanc Holding (%65), Toyota Motor Corporation (%25) ve Mitsui&Co (%10) ortakl ile kurulmufltur. Toyota ürünlerinin Türkiye deki tek distribütörü olarak Türkiye de üretilen Corolla otomobillerin, ithal araçlar n ve yedek parçalar n n pazarlama, sat fl ve sat fl sonras hizmetlerini yürütmektedir. Toyota araçlar n n pazarlamas, da t m ve servisi, Türkiye çap nda yer alan ve mutlak müflteri memnuniyeti, üstün kalite, ileri teknoloji ve güvenilirlik felsefesi üzerine kurulmufl olan Toyota Plaza larda yap lmaktad r. Bu merkezlerde müflterilere, sat fl, sigorta, servis, garanti, yedek parça ve kullan lm fl araç al m sat m hizmetleri dünya standartlar nda eksiksiz olarak verilmektedir. Kuruluflundan bu yana Toyotasa, sürekli olarak pazar pay n aktif sat fl ve pazarlama polikalar sayesinde art rmaktad r. 2004 y l nda Toyotasa n n pazar pay ulaflt rekor sat fl adetleri ile %6,4 olmufltur. Ayr ca yap lan etkin aktiviteler ve CRM faaliyetleri neticesinde marka imaj ve müflteri memnuniyeti konular nda önemli geliflmeler ve iyilefltirmeler sa lanm flt r. Toyota n n dünyadaki büyüme hedefine paralel olarak Toyotasa n n gelece e yönelik planlar gelifltirilmekte olup, üç y l içinde Türkiye de ilk üç marka aras na girilmesi hedeflenmektedir. 39