Ali Tezel üstat Sosyal Güvenlik konusunda yapılan seminerlerde sunuma başlamadan önce katılımcılara şunu söyler; Bizlere Sosyal Güvenlik Haklarımız Öğretilmez Okul yıllarımızda,çalışma hayatımızda kısaca tüm yaşamımızda bu haklarımızı sorgulamadan yaşarız,yaşlanırız ve bu dünyadan göç ederiz. Tabi ki biz böyle yaşamaya neden alıştık dersek, toplumda bu konuda öğrenmeme alışkanlığı olduğu içindir. Ali Tezel ile birlikte hızla bir Sosyal Güvenlik alanında öğrenme süreci başladığı gibi, halkça çalışma hayatına ait haklarımızı daha bir sorgular olduk. Hatta bugün Ali Tezel'den duruşundan hazzetmediği için onu yıpratmak için fırsat kollayan kimileri de sosyal güvenlik alanında yazma fırsatı bulmalarını Ali Tezel'e borçludurlar. Bu aydınlanma sirkülasyonunun rüzgarı sadece bilgi paylaşımı ile bizleri değil,kurumları da kapsadı. Başta SGK olmak üzere diğer kamu kurumlarında, bu konuda hızlı bir değişim yaşanıyor. Bütün bu çabalara rağmen vatandaşın sağlıklı bilgiye ulaşması bakımından sıkıntı yaşanmaya devam ettiğinden Sosyal Güvenlik Müşavirleri ihtiyacı daha bir sırıtıyor ve doğal sonuç olarak devreye bu müşavirler giriyor. Dün yaşlı bir amca bir arkadaşımın tavsiyesi ile ziyaretime geldi. 1 / 6
Akşam üstü günün yorgunluğu ile çayımı yudumlarken, 80 li yaşlarında olan amcamız müsaade isteyerek içeri girdi. Kendisini buyur ederek,bir de çay söyleyerek sohbet etmeye başladık. Amcamız 80 li yaşlarına rağmen delikanlı edası ile ziyaret nedenini açıkladı. İki çocuğu olduğunu, bunlardan biri olan oğlunun emekli olması için nasıl bir yol izlemesi gerektiğini sormak istiyordu. Oğlunun kimliğini ve e-devletten gün dökümlerini de yanında getirmişti. Belgeleri elime alıp gerekli sorgulamaları yaptığımda hayretler içinde kaldım. Amcamızın 1963 doğumlu oğlu lise yıllarında beklemeli öğrenci iken,bir fabrika da çalışmaya başlamıştır. "Bu başlangıç ile oğlunuz SSK sigortalılığından 25 yıl Sigortalılık Süresi 40 yaş ve 5000 gün ile emekliliğe tabi durumda" derken, yaşlı amcamızın gözleri parladı sevinçle kahkahasını patlattı. Fakat dedim oğlunuz şu an SSK'lılıktan emekli olamaz. İşte o zaman ben de korktum, ya yaşlı amca koltuğa yığılıp kalırsa diye düşünerek. Olay şöyledir; 2 / 6
Amcanın 06.12.1963 doğumlu oğlu, ilk defa sigortalılığa 13.10.1980 tarihinde SSK'lı olarak başlamış, 1997 yılına kadar 1400 gün SSK prim ödemesi olmuş. 19.07.2013 tarihinden itibaren ise tekrar 4-1(a) statüsünden işe girmiş günümüze kadar çalışıyor. Bu arada ticarete atılmış. Bağ-Kur a kayıt olmadığı gibi Muhasebesini tutan muhasebeci de Sosyal Güvenlik Konusunda uyarıda bulunmadığından 04.10.2000 den itibaren vergi tescilinden dolayı kapsama alınmış,bununla ilgili geçici madde gereği de geçmiş yıllar da ödenememiştir. 04.10.2000-15.04.2011 kadar Bağ-Kur kapsamında kalmıştır. Amca ile sohbet ederken bana bu konuları nereden öğrendiğimi sordu. Ben de yazının satır başında Ali Tezel üstadın sözüne gönderme yaparak Sosyal Güvenliğin ve Çalışma Hayatını öğrenmeden bilmeden yaşlandığımızı,konulara ilgi duymamı ise Ali Tezel ve Şevket Tezel üstatlar ile tanışmam sayesinde olduğunu daima bu konuda günceli takip ettiğimi araştırdığımı söyledim. Yüzünde tebessüm oluşan amca bana aynen şunu söyledi. Kır saçlı Ali Tezel i ekranda gördüğümde hiç kaçırmam onu takip ederim, o doğruları söyleyen 3 / 6
birisi, bugünlerde de onun sayesinde sizin gibi bir bilgili arkadaşla tanışma fırsatımız oldu. Konuyla ilgili SGK'ya gittiğimde inanın memurlar bunalmış, detaya girmeden şu tarihte emekli olur diyerek kestirmeden anlatıyorlar. Reklamlarda ALO bilmem ne numarasını ara emekli olacağını söyleyeyim diyenlerde detay yok,alo 170 ise kayıt alıyor detay yok. Şimdi amcamızın oğlu Sosyal Güvenlik Haklarını zamanında takip etmemiş,daha doğrusu planlama yapmamıştır. a)13/10/1980 girişi ile 25 yıl 45 yaş 5000 gün ile emekli olacak. b)bağ-kur dan sonra 1260 gün kadar SSK çalışacak 19.07.2013+6ay+3yıl=19.01.2017 yılında emekli olacaktır. c)bağ-kur sonrası 1260 günü tamamlamazsa 15 yıl 5400 gün ile 58 yaşında emekli olacak. ** I-Zamanında Planlama Yapmış Olsa İdi; a.)13/10/1980 girişine göre 1400 gün SSK ödemesi var. b)04.10.2000 den sonra 7 yıl kadar Bağ-Kur kalsa idi.7x360=2520 gün c)1400 gün SSK+2520 gün Bağ-Kur+1260 gün SSK olsaydı.2011 yılından itibaren emekli maaşı alırdı. 4 / 6
3 yıl kadar maaş havaya gittiği gibi emekli olma süresi de 4 yıl ileriye atıldı. Toplamda kayıp 7 yıllık bir süre ortalama 84 aylık maaş kaybedilmiştir. ** II-Bilinçlenmiş Eğitimli Sigortalı Olması Halinde Emeklilik Planlaması; a.)13.10.1980+25=13.10.2005 yılında Sigortalılık süresi dolacak b)5000 gün karşılığında 13 yıl 10 ay 20 gün çalışması yeter idi. c)06.12.1963+45=06.12.2008 müracaat etmiş olması halinde 01.01.2009 tarihinde emekli aylığı bağlanacaktı. d) Kesintisiz çalışma yapan birisi olması halinde emekli maaşı da 1999 öncesine göre hesaplama olasılığı da yüksek olacaktı. Kısaca ne maaş bağlama sisteminden ne de reformlardan haberdar olmadan 8 yıl kadar geçen her yıl asgari ücretten ödenen primlerle alınacak düşük maaş ile emekliğe merhaba diyecek. ** 80 yaşındaki yaşlı amcaya bu yolları anladığımda yüzündeki acı tebessümle bana aynen şunu 5 / 6
söyledi. Üstat dediğiniz Ali ve Şevket Bey lere ben de teşekkür ederim, sizin gibi arkadaşları kazandırdıkları için. Ben de kendisine "Bu sahada ben Ali Bey'in yetiştirdiği kişilerden sadece biriyim, Ali Bey Halkın Sosyal Güvenliği Seminerleri ile benim gibi 400 e yakın öğrenciye bilgilerini aktarmıştır. Bırakın da Üstat da haksızlıklar karşısında agresif olsun. 6 / 6