Yüksek Yargı Kurumlarının Avrupa Standartları Bakımından Rollerinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi

Yüksek Yargı Kurumlarının Avrupa Standartları Bakımından Rollerinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi Çalışma Ziyareti Avrupa Birliği Adalet Divanı, Avrupa Konseyi ve Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi BĐLGĐ NOTU Lüksemburg 17-18 Mayıs 2010 Strazburg 19-21 Mayıs 2010

ĐÇĐNDEKĐLER Avrupa Birliği Adalet Divanı, Asliye Mahkemesi ve Kamu Hizmetleri Mahkemesi... 2 Avrupa Birliği Adalet Divanının Oluşumu ve Yapısı...2 Kanun Sözcüsünün Rolü...3 Asliye Mahkemesi...3 Kamu Hizmetleri Mahkemesi...3 Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi (AĐHM)... 5 Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa Sosyal Haklar Komitesi... 7 Şartın Güvenceye Aldığı Haklar...7 Avrupa Sosyal Haklar Komitesi...7 Ulusal raporlar üzerinden yürüyen bir denetim usulü...7 Toplu şikâyet usulü...7 Avrupa Etkin Yargı Komisyonu (CEPEJ)... 8 Görevleri...8 Avrupa Hakimler Đstişari Şurası (CCJE)... 9 Yapısı...9 Görevi...9 Avrupa Savcılar Đstişari Şurası (CCPE)... 11 Yapısı...11 Görevi...11 Venedik Komisyonu... 12 Komisyonun hukuki statüsü ve yapısı...12 Komisyonun Faaliyetleri...12 Üye Devletler...12 Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Đnfazı Dairesi... 13 Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarına Uyma Yükümlülüğü...13 Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarına Uymanın Denetimi...13 Bioetik Bölümü... 14 Sekretarya...14 Uzmanlar...14 Lüksemburg Hakkında Genel Bilgiler... 15 Tarihçe...15 Yönetim ve politika...16 Đdari yapılanma...16 Coğrafya ve iklim...16 Nüfus bilgileri...16 Ekonomi...17 Türkiye Cumhuriyeti nin Lüksemburg Büyükelçiliği...17 Lüksemburg Merkezi Haritası...18 Strazburg Hakkında Genel Bilgiler... 19 Tarihi...19 Kültür ve turizm...19 Türkiye Cumhuriyeti nin Paris Büyükelçiliği...20 Türkiye Cumhuriyeti nin Avrupa Konseyi Daimi Temsilciliği...20 Türkiye Cumhuriyeti nin Strazburg Başkonsolosluğu...20 Strazburg Haritası...21 1

Avrupa Birliği Adalet Divanı, Asliye Mahkemesi ve Kamu Hizmetleri Mahkemesi Avrupa Birliği Adalet Divanının Oluşumu ve Yapısı Avrupa Birliği Adalet Divanı AB nin ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğunun yargı kurumudur. 3 mahkemeden oluşur; Adalet Divanı, Asliye Mahkemesi ve Kamu Hizmetleri Mahkemesi. Bu mahkemelerin başlıca görevi Topluluk kurallarının hukukiliğini incelemek ve AB hukukunun tek bir şekilde yorumlanmasını sağlamaktır. Adalet Divanı 27 hakim ve 8 kanun sözcüsünden oluşmaktadır. Hakimler ve kanun sözcüleri, tekrar seçilebilmek üzere 6 yıllığına Üye Devletlerin hükümetleri tarafından mutabakatla atanmaktadır. Bu mevkie seçilecek olanlar kendi ülkelerinde en yüksek yargı makamlarına atanabilecek nitelik ve yeterliliğe sahip, bağımsızlıklarından asla şüphe duyulmayan kişilerdir. Divan hakimleri aralarından birini tekrar seçilebilmek üzere 3 yıllığına Divan Başkanı olarak seçer. Başkan Divanın idari işlerini yönetir ve Büyük Daire ve tam katılımlı divandaki oturum ve müzakerelere başkanlık ederler. Kanun sözcüleri Divana yardımcı olmaktadır. Kendilerinin görevlendirildiği davalarla ilgili olarak etki altında kalmadan ve bağımsız olarak görüş bildirmekle sorumludurlar. Baş hukukçu kurumun genel sekreteri olup, Divan Başkanının yetkisi altında Divan birimlerinin işleyişini idare eder. Divan; tam katılımlı divan, 13 hakimli Büyük Daire veya 5 veya 3 hakimli Daire şeklinde görev yapar. Divan, tam katılımlı divan olarak ancak Divan Statüsünde belirtilen belirli davalar ile (yükümlülüklerini yerine getirmediğinden dolayı Ombudsman veya Avrupa Komisyonunun bir Üyesinin görevine son verilmesi gibi) istisnai derecede önemli gördüğü davaları görüşmek için toplanır. Yargılamanın tarafı olan bir Üye Devletin veya bir kurumun talebi üzerine ve özellikle karmaşık ve önemli davalarda ise Büyük Daire olarak görev yapar. Diğer davalar ise 3 veya 5 hakimli Daireler tarafından görüşülür. 5 hakimli Dairelerin başkanları 3 yıllığına ve 3 hakimli Dairelerin başkanları 1 yıllığına seçilir. Görevini tam anlamıyla yerine getirebilmesini temine etmek amacı ile, Divana açıkça tanımlanan bir yargı yetkisi verilmiş olup bu yetki çerçevesinde Divan ön hukuki karar ve çeşitli tür başka kararlar vermektedir. Đçtihat hukuku aracılığı ile, Adalet Divanı, yetkileri dahilinde AB hukukunu uygulamaları, topluluk vatandaşlarına sağlanan hakları korumaları (AB hukukunu doğrudan uygulayarak) ve AB kurallarının öncesinde veya sonrasında da yer alsa, AB kurallarıyla çelişen ulusal hükümleri uygulamamaları için (AB kurallarının ulusal hukukun önünde yer alması) idarelere ve ulusal mahkemelere yükümlülükler getirmiştir. Adalet Divanı, AB Hukuku ihlalleri için Üye Devletlerin sorumluluğu ilkesini kabul etmiştir. Bu ilke öncelikle AB kurallarıyla bireylere tanınan hakların korunmasında önemli bir rol oynamakta, ikinci olarak ise Üye Devletlerin AB kurallarını daha özenli bir şekilde uygulamalarına katkıda bulunmaktadır. Üye Devletler tarafından yol açılan ihlaller, bazı durumlarda kamu kaynaklarına ciddi bir yük getirecek şekilde tazminatlarla sonuçlanmaktadır. Bunun ötesinde, bir Üye Devletin AB hukukunu ihlal etmesi Divanın huzuruna getirilebilir ve Divan ihlalin ortadan kaldırılarak uyumun temin edilmemesinin tespiti ile periyodik ve/veya toplu bir ödeme cezasına hükmedebilir. Adalet Divanı aynı zamanda AB hukukunu uygulayan ulusal mahkemeler ile de bağlantılı olarak çalışır. AB hukukuyla bir şekilde ilgisi olan bir uyuşmazlık üzerinde karar vermesi 2

istenen herhangi bir ulusal mahkeme ön hukuki kararlar için Adalet Divanına sorular yöneltebilir hatta bazı durumlarda yöneltmelidir. Bu durumda Divan AB hukukunun bir hükmünün hukukiliğini gözden geçirmek ya da yorumlamak durumundadır. Divan içtihadının gelişmesi; AB mevzuatının vatandaşlara günlük hayatlarının değişik alanlarında tanımış olduğu hakları korumak suretiyle, Avrupa yurttaşlarına hukuka uygun bir yaşam alanı oluşturulması konusunda Divanın sağladığı katkının bir göstergesidir. Đçtihadı çerçevesinde (1963 yılında Van Gend & Loos ile başlayan ), Divan, Üye Devletlerde Avrupa vatandaşlarının kendi ulusal mahkemeleri önünde AB kurallarına dayanabilmeyi sağlayan, AB hukukunun doğrudan etkisi prensibini tanımıştır. Çoğunluğunu ön hukuki kararların oluşturduğu binlerce Divan kararının Avrupa vatandaşlarının günlük hayatları üzerinde önemli sonuçları olmuştur. Kanun Sözcüsünün Rolü Kanun sözcüleri görevlendirildiği davalarla ilgili olarak etki altında kalmadan ve bağımsız olarak görüş bildirmekle sorumludurlar. Dava Hakimlerin ve Kanun Sözcüsünün huzurunda açık duruşma halinde yürütülür. Hakimler ve Kanun Sözcüsü taraflara istedikleri soruları yöneltir. Birkaç hafta sonra Kanun Sözcüsü yine açık duruşmada Adalet Divanı huzurunda görüşünü sunar. Kanun Sözcüsü davanın hukuki yönlerini detaylı bir şekilde inceler ve tamamen bağımsız olarak ortadaki meselenin nasıl değerlendirilmesi gerektiği konusundaki görüşlerini Adalet Divanına bildirir. Böylece sözlü yargılama sona ermiş olur. Şayet Mahkeme tarafından ilgili davanın yeni bir hukuki sorunu ortaya çıkarmadığı tespiti yapılırsa, Kanun Sözcüsünün dinlenmesinin ardından, Mahkeme davaya ilişkin kararını herhangi bir Kanun Sözcüsü Görüşü olmaksızın verir. Asliye Mahkemesi Asliye Mahkemesi her Üye Devletten en az bir hakimin katılımı (2010 itibarı ile 27 ülke) ile oluşan bir mahkemedir. Hakimler, tekrar seçilebilmek üzere 6 yıllığına Üye Devletlerin hükümetleri tarafından mutabakatla atanmaktadır. Aralarından 3 yıllığına kendi Başkanlarını seçerler. 6 yıl süre ile görev yapmak üzere de Baş Hukukçuyu seçerler. Hakimler görevlerini tamamen tarafsız ve bağımsız olarak ifa ederler. Adalet Divanından farklı olarak, Asliye Mahkemesinde, sürekli görev yapan kamu sözcüleri bulunmamaktadır. Ancak, bu görev istisnai durumlarda bir hakim tarafından ifa edilebilir. Asliye Mahkemesi çoğunlukla 5 veya 3 hakimli Daire şeklinde görev yapsa da bazı durumlarda tek hakim de görev yapar. Ayrıca davanın hukuki karmaşıklığı veya öneminin gerektirmesi halinde, Büyük Daire (13 hakimli) veya Tam Katılımlı Mahkeme olarak da çalışabilir. Asliye Mahkemesinde açılan davaların yüzde 80 i 3 hakimli Daireler tarafından görüşülmektedir. 5 hakimli Dairelerin başkanları 3 yıllığına seçilir. Asliye Mahkemesinin kendi Kalem Birimi olmakla birlikte diğer idari ve çeviri ihtiyaçları için Adalet Divanının teşkilatından yararlanır. Kamu Hizmetleri Mahkemesi Avrupa Birliği Kamu Hizmetleri Mahkemesi, Konsey tarafından 7 yıllığına atanan ve görev sürelerinin yenilenmesi imkanı olan 7 hakimden oluşmaktadır. Atama süreci başvuru için duyurunun yapılmasının ardından ve Adalet Divanı ile Asliye Mahkemesinin eski üyeleri ve yeterlilikleri genel kabul görmüş avukatlardan oluşan 7 kişilik bir Komitenin görüşleri doğrultusunda neticelendirilir. 3

Hakimlerin atanması aşamasında Konsey, Üye Devlet vatandaşları arasında mümkün olduğunca geniş bir coğrafi dağılım ve temsil edilen hukuk sistemleri açısından dengeli bir dağılımın oluşmasına gayret eder. Mahkeme hakimleri aralarından birini tekrar seçilebilmek üzere 3 yıllığına Mahkeme Başkanı olarak seçer. Mahkeme 3 hakimli Daireler halinde görev yapar. Ancak davanın hukuki karmaşıklığı veya öneminin gerektirmesi halinde, Tam Katılımlı Mahkeme olarak da görev yapabilir. Ayrıca, Mahkeme Usulünde belirlenmiş olan davalarda, 5 hakimli Daire veya tek hakimli olarak da görev yapabilir. Hakimler 6 yıllık bir süre için bir Baş Hukukçu atarlar. Mahkemenin kendi Kalem Birimi olmakla birlikte diğer idari ve çeviri ihtiyaçları için Adalet Divanının teşkilatından yararlanır. 4

Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi (AĐHM) AĐHS (Avrupa Đnsan Hakları Sözleşmesi), Avrupa Konseyi'ne üye ülkelerin yasal yetkisi altında bulunanların belirli insan hakları ve temel özgürlüklerini güvence altına alan uluslararası bir antlaşmadır. Söz konusu Antlaşma 4 Kasım 1950 yılında Roma'da imzalanmış ve 1953 yılında yürürlüğe girmiştir. Sözleşme ile güvence altına alınan hakların uygulanmasını denetleyecek iki ayrı bağımsız organ kurulmuştur: Avrupa Đnsan Hakları Komisyonu (1954) ve Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi (1959). Đkili yapının terk edilmesinin etkinliği artıracağı düşüncesinden hareketle Yeni Mahkeme, 1 Kasım 1998'de Strazburg'da kurulmuştur. Sözleşme Neden Bu Kadar Önemlidir? AĐHS, 1948 yılında Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edilen Evrensel Đnsan Hakları Beyannamesi'nde ifadesini bulan hak ve özgürlüklerin bir bölümünü korumak için atılan ilk başarılı girişimdir. Özellikle Amerikan Đnsan Hakları Sözleşmesi dahil olmak üzere dünyadaki diğer insan hakları sistemleri için bir model oluşturmuştur. Başta medeni ve siyasal haklar olmak üzere, temel hak ve özgürlüklere saygılı olmalarını sağlayan Avrupa'daki sürekli ve bağımsız tek kontrol mekanizmasıdır. Sözleşme'nin önemi sadece sağladığı hakların genişliğiyle sınırlı olmayıp aynı zamanda yapılan şikayetleri çözmek, uygulamaları denetlemek ve Sözleşme`nin yüklediği sorumlulukları gerçekleştirmek için Strazburg'da kurulan koruma mekanizması olmasındadır. Taraf devletler, yasal yetkileri altına bulunan her şahsın, cinsiyet, ırk, milliyet ve kökenine bakılmaksızın AĐHS ile koruma altına alınan insan hakları ve özgürlüklerden yararlanmasını sağlamakla yükümlüdürler. Sistem Nasıl Çalışır? Sistem, ilk planda ulusal düzeyde çalışılmalıdır. Her üye ülke, yasal etkisi altında bulunan her bireyin bu haklardan yararlanmasını sağlamalıdır. Söz konusu ilk teminatın gerçekleşmediği durumlarda, her birey, bazı koşullara bağlı olmak üzere AĐHM'e başvurabilir. Devletler de diğer devletler aleyhinde dava açabilir. Mahkeme kararları bütün taraf ülkeler için bağlayıcıdır. Merkezi Strazburg'da bulunan Mahkeme, başvuru aşamasından karar alınmasına kadar davanın bütün aşamalarını yürütür. Avrupa Konseyi Parlamenter Asamblesi tarafından seçilen hakimler tamamen bağımsızdırlar. Mahkemeye yapılan başvurular, kabul edilirliklerine karar verilmesi için öncelikle üç kişilik bir hakim heyeti tarafından incelenir. Bir davanın kabul edilebilmesi için; şikayetçi, aleyhine da-va açtığı ülkede bütün hukuki yolları tükettiğini ispatlamalıdır. Başvuru, dava edilen ülke mahkemelerinin ya da yetkili organlarının nihai kararından sonraki ilk altı ay içerisinde yapılmalıdır. Mesnetsiz yani ispatlanmayan davalar, bu aşamada hakim heyetinin oybirliği ile reddedilir. 5

Hangi Durumlarda Mahkemeye Başvurulabilir? Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi ne başvurabilmek için bazı hususların mutlaka yerine getirilmesi lazımdır. Bunların en önemlileri: - Đç hukuk yollarının tüketilmesi. Bundan amaç şikayet olunan husus hakkında ilgili mahkemeye başvurmuş olmak ve temyiz süresinin tamamlanmış olmasıdır. - Konu hakkındaki dilekçe Türkçe olarak da Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi ne gönderilebilir. Ancak bu dilekçenin bir hukukçu tarafından yazılması tercih edilmelidir. - Đnsan Hakları ihlalinin, mutlaka Avrupa Đnsan Hakları Sözleşmesi nde belirtilen bireysel hak ve özgürlüklerden birinin veya birkaçının ihlali olması gerektiği unutulmamalıdır. Davalara Nasıl Bakılmaktadır? Bir başvuru mahkeme heyeti tarafından kabul edilir bulunduğunda, mahkeme iki tarafı dostane bir çözüm için teşvik etmeye çalışır. Tarafların dostane bir çözüme ulaşamamaları halinde duruşma başlar. Mahkeme yedi hakim ile toplanır, istisnai durumlarda ise 17 hakimden oluşan "Büyük Daire" kurulur. Dava açık mahkemede görüşülür. Karar, bir üst mahkeme veya temyiz mahkemesine götürülemez. Mahkeme nihai kararları alıp, ilgili devlet için bağlayıcıdır. Mahkeme, ilgili devleti, davacıya tazminat ödemekle ve mahkeme tarafından tespit edilen ihlaller ve benzerlerini bir daha işlememekle yükümlü kılar. Yaptırımlar Nasıl Yerine Getirilir? Mahkeme kararları gereğince, yeni ihlallerin engellenmesi amacıyla devletlerin ( yasa değişikliği, dava hukuku kuralları veya uygulamaları, yeni cezaevlerini inşa etme, veya yeni hakimler atama gibi) önlemler alıp almadıklarını kontrol etmek Bakanlar Komitesi'nin görevidir. Komite, Mahkeme tarafından belirlenen tazminatın davacıya ödenmesini sağlayan organdır. Hatta Davayı yeniden açma, yasak ve haczi kaldırma, polis kayıtlarını ortadan kaldırma ve ikamet garantisi verme gibi hallerde ve bazı durumlarda, tazminatın ödenmesini sağlamak için somut bazı adımların atılmasını sağlar. Davacı, yeterince tazminat almadığını düşündüğü hallerde Bakanlar Komitesi`ne başvurabilir. 6

Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa Sosyal Haklar Komitesi Avrupa Sosyal Şartı hak ve özgürlükleri ve taraf Devletlerin bunlara uymasını sağlamak için bunları güvenceye alan bir denetim sistemini öngörmektedir. Yakın geçmişte (1996) yenilenen Şart, Avrupa Yenilenmiş Sosyal Şartı adını alarak 1999 tarihinde yürürlüğe girmiş ve giderek 1961 tarihli ilk Şart ın yerini almaya başlamıştır. Şartın Güvenceye Aldığı Haklar Şart ın güvenceye aldığı haklar herkesin günlük hayatını ilgilendiren haklardır ve şu başlıklar altında toplanabilir: Konut Sağlık Eğitim Đstihdam Hukuki ve sosyal korunma Kişilerin dolaşımı Ayrımcılık yasağı Avrupa Sosyal Haklar Komitesi Şart ta belirtilen taahhütlere saygı gösterilmesi Avrupa Sosyal Haklar Komitesi nin denetimine bağlı tutulmuştur. Komite nin bağımsız ve yansız nitelikte on beş üyesi Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından altı yıl görev süresiyle seçilir, bu görev süresi bir kez yenilenebilir. Komite taraf Devletlerin ulusal durumlarının Şart a uygun olup olmadığını inceler ve karara bağlar. Ulusal raporlar üzerinden yürüyen bir denetim usulü Taraf Devletler her yıl bir rapor sunar, bu raporda Şart ı hukuken ve fiilen nasıl uyguladıklarını açıklarlar. Her rapor Şart ın kabul edilen hükümlerinin bir kısmı için verilir. Komite raporları inceler ve ulusal durumların Şart a uygun olup olmadığına karar verir. Kararlarına sonuçlar denir. Bunlar her yıl yayınlanır. Devletlerden biri Komite nin bir Şart a uygun olmama kararının gereklerini yerine getirmediği takdirde, Bakanlar Komitesi bu Devlete, hukuken ve fiilen mevcut durumu düzeltmeye çağıran bir tavsiye gönderir. Bakanlar Komitesi nin çalışmaları Şart a taraf Devletlerin hükümet temsilcilerinden oluşan ve toplantılarına Avrupa toplumsal ortaklarını temsil eden gözlemcilerin de katıldığı bir Hükümet Komitesi tarafından hazırlanır. Toplu şikâyet usulü 1995 de imzaya açılan ve 1998 de yürürlüğe giren bir Protokol, Avrupa Sosyal Haklar Komitesi ne, Şart ın ihlal edildiği iddiaları ile başvuru olanağı tanımıştır. Başvuru yapma yetkisi olan örgütler - Bu usulü kabul eden bütün Devletler için: 1. CES (Avrupa Sendikalar Konfederasyonu), UNICE (Avrupa Đşveren ve Sanayi Konfederasyonları Birliği) ve OIE (Uluslararası Đşverenler Örgütü). 2. Avrupa Konseyi nezdinde katılma yetkisi tanınmış ve bu amaçla hazırlanan listeye Hükümet Komitesi tarafından kaydedilmiş olan hükümet dışı kuruluşlar 3. Đlgili Devletin sendikaları ve işveren örgütleri; Ayrıca aşağıdaki imkanı tanımış Devlet hakkında: 4. Ulusal hükümet dışı kuruluşlar (Ulusal gönüllü kuruluşlar). 7

Avrupa Etkin Yargı Komisyonu (CEPEJ) CEPEJ 18 Eylül 2002 tarihinde Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi nin 2002 tarih ve Res(2002)12 sayılı Kararıyla kurulmuştur. Komisyon Avrupa Konseyi ne üye 47 Devlet in uzmanlarını bir araya getirmekte olup bir Sekretarya nın desteğini almaktadır. Gözlemciler çalışmalarına katılabilir. Avrupa Birliği de faaliyetlerine katılmaktadır. CEPEJ in amacı üye Devletlerde yargı etkinliğini ve işleyişini iyileştirmek ve Avrupa Konseyi tarafından bu amaçla hazırlanmış olan araçların uygulamaya konulmasını geliştirmektir. Görevleri: - yargı sistemlerini incelemek - karşılaştıkları sorunları tespit etmek - bir yandan yargı sistemlerinin performansları konusundaki değerlendirmeleri diğer yandan da bu sistemlerin işleyişini iyileştirmek için somut imkânlar tanımlamak - gerektiğinde bir Devlet in talep etmesi durumunda yardımda bulunmak - hangi alanlarda bir hukuki araç geliştirilmesinin arzu edilir olduğu konusunda Avrupa Konseyi nin yetkili organlarına telkinde bulunmak Bu farklı görevleri gerçekleştirmek için, CEPEJ göstergeler düzenler, veriler toplar ve inceler, değerlendirme tedbirleri ve imkânları tanımlar, belgeler kaleme alır (raporlar, görüşler, rehberler, eylem planları, vs.), araştırma enstitüleri ve dokümantasyon merkezleriyle bağlantılar kurar, nitelikli şahsiyetler, sivil toplum kuruluşları davet eder, dinleme toplantıları düzenler, yargı profesyonellerinden oluşan ağlar geliştirir. CEPEJ e üye Devletlerin hukuk sistemlerinin performanslarını takip eden bir organ veya bir gözetim organıdır, ne de hukuki açıdan zorlayıcı metinler hazırlamakla yükümlü bir organdır. CEPEJ in işleyişini statüsü belirlemektedir. 8

Avrupa Hakimler Đstişari Şurası (CCJE) Avrupa Konseyi hakimlerin statüleri ve adalet sistemlerinin kalitesi konularına özel bir önem atfetmektedir çünkü hukukun üstünlüğü ile insan hakları ve temel özgürlüklerin korunması ve geliştirilmesi ancak güçlü ve bağımsız bir yargı ile mümkündür. Bu bağlamda, Avrupa Konseyi hem yasama, yürütme ile yargı arasındaki karşılıklı saygıyı temin etmek sureti ile Üye Devletlerde yargının güçlendirilmesi hem de Avrupa vatandaşlarının adalete olan güvenlerinin artırılmasını hedeflemektedir. Đşte bu iki hedef doğrultusunda, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 2000 yılında Avrupa Hakimler Đstişari Şurasını (CCJE) kurmuştur. Hakimlerin bağımsızlık, tarafsızlık ve yetkinlikleri konularında istişari bir organ olan CCJE nin varlığı demokratik bir toplumda yargı erkinin önemini vurgular niteliktedir. CCJE bir uluslararası teşkilat bünyesinde münhasıran hakimlerden müteşekkil ilk organdır ve bu yönüyle Avrupa sathında da eşsiz bir örnek oluşturmaktadır. Yapısı CCJE tüm Üye Devletlerin temsiline açıktır. Üyeler, hakimlerin bağımsızlık ve tarafsızlığının teminat altına alınması ile görevli kurumların bulunduğu ülkelerde bu kurumlar ile ve yargı teşkilatının idaresinden sorumlu olan merci ile temas halinde ve yargı sisteminin işleyişine dair konulardaki yetkin bilgisine ek olarak örnek kişilik özelliklerine sahip faal hakimler arasından seçilir. Mevcut Türkiye Temsilcisi: Levent Kurt, Hakim, Daire Başkanı, Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış Đlişkiler Genel Müdürlüğü Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreterliği de CCJE nin faaliyetlerine katılmak üzere davet edilmektedir. CCJE nin fiili işleyişi Strazburg da bulunan Bürosu aracılığı ile yürütülmektedir. Görevi Avrupa Đnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesinde, bağımsız ve tarafsız bir mahkemede yargılanma hakkı açık bir şekilde teminat altına alınmıştır. CCJE nin çalışmaları bu hakkın uygulanması bağlamında düzenlenmiş ve demokratik Devletlerde hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesi ve insan haklarının etkin bir şekilde korunmasının geliştirilmesi amacı etrafında şekillenmiştir. CCJE nin Slovenya nın Brdo şehrinde 18-20 Kasım 2009 tarihlerinde gerçekleşen 10. Genel Kurul toplantısında alınan kararlar, Bakan Vekillerinin 20 Ocak 2010 tarihinde gerçekleşen 1075. Toplantıda onaylanmış ve bunun sonucu olarak 2010 ve 2011 yılları için CCJE nin özel görevleri şu şekilde belirlenmiştir: - 2010-2011 Hakimlerin diğer devlet yetki ve yetkilileri ile ilişkileri bağlamında yargı kararlarının uygulanmasına ilişkin rollerine dair bir Görüş hazırlanması Yargı işlemlerinin somutlaştırılmamasına dair bir Görüş hazırlanması CCJE nin çalışmalarının görünürlüğünü artırmak amacı doğrultusunda, Avrupa Hakimlerinin Magna Cartası ismi ile, CCJE nin şimdiye kadar kabul etmiş olduğu Görüşlerde ifade edilen temel hükümleri bir araya getiren, güncelleyen ve geliştiren bir belgenin hazırlanması 9

Genel olarak, CCJE den Devletlerin hakimlere ilişkin standartlara uyabilmeleri için uygulamaya yönelik destek sağlaması talep edilebilir. CCJE tarafından kabul edilen Görüşlerde ülkelerin kendilerine has durumları dikkate alınsa da, bu belgelerde hakimlerin statüsünü ve adalet arayışındaki bireylere sunulan hizmetin kalitesini geliştirmeye yönelik yenilikçi öneriler ağırlıkla yer almaktadır. CCJE nin şimdiye kadar kabul etmiş olduğu görüşler: Görüş N 1 (2001) hâkim bağımsızlığı ve hâkimlerin azledilemezliklerine ilişkin standartlara dair Görüş N 2 (2001) mahkemelerin finanse edilmesine ve idaresine dair Görüş N 3 (2002) hâkim etiğine ve sorumluluklarına dair Görüş N 4 (2003) hâkimlerin eğitimine dair Görüş N 5 (2003) Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi ne hâkim tayini mevzuatına ve uygulamasına dair Görüş N 6 (2004) makul bir süre içinde adil yargılanmaya dair Görüş N 7 (2005) adalet ve toplum a dair Görüş N 8 (2006) terör hallerinde hukukun üstünlüğünün ve insan haklarının korunmasında hâkimlerin rolü ne dair Görüş N 9 (2006) uluslar arası ve Avrupa hukukunun etkin bir şekilde uygulanmasının temininde milli hakimlerin rolü ne dair Görüş N 10 (2007) toplumun hizmetinde Yargı Konseyi ne dair Görüş N 11 (2008) yargı kararının kalitesi ne dair Görüş N 12 (2009) hakimler ile savcıların ilişkisi ne dair 10

Avrupa Savcılar Đstişari Şurası (CCPE) Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin bir danışma organı olan Avrupa Savcılar Đstişari Şurası (CCPE), Bakan Vekillerinin 13 Temmuz 2005 tarihli toplantısında alınan karar ile, yıllık olarak düzenlenen Avrupa Başsavcıları Konferansının (CPGE) kurumsallaştırılması hedefi doğrultusunda kurulmuştur. CPGE toplantıları, ceza adaleti sisteminde savcılığın rolüne dair Rec(2000)19 sayılı Tavsiye Kararının takibini yapmak amacı ile Strazburg da başlatılmış olup 2006 yılına kadar her yıl düzenli olarak gerçekleştirilmiştir. Bu forumun kurumsallaştırılması ile, Bakanlar Komitesi ve Komiteye bağlı Avrupa Suç Problemleri Komitesi (CDPC), üye ülkelerdeki savcılık teşkilatlarının Komite çalışmalarında katkısının sağlanmasının bu teşkilatların işleyişleri ve faaliyetleri konusunda ortak politikalar ve hukuksal araçlar oluşturma çalışmaları bakımından taşıdığı önemi vurgulamış bulunmaktadırlar. CCPE nin ilk toplantısı 6 Temmuz 2006 tarihinde Moskova da gerçekleştirilmiştir. Yapısı CCPE Tüm Üye Devletlerin temsiline açıktır. Üyeler, savcıların idaresinden sorumlu kurumların bulunduğu ülkelerde bu kurumlar ile ve savcılık teşkilatının idaresinden sorumlu olan merci ile temas halinde ve yargı sisteminin işleyişine dair konulardaki yetkin bilgisine ek olarak örnek kişilik özelliklerine sahip faal savcılar arasından seçilir. Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreterliği de CCPE nin faaliyetlerine katılmak üzere davet edilmektedir. Görevi CCPE nin görevi, üye ülkelerdeki savcılık teşkilatlarının işleyişleri ve faaliyetleri konusunda ortak politikalar ve hukuksal araçlar oluşturma amacı doğrultusunda, Rec(2000)19 sayılı Tavsiye Kararının uygulamasını takip etmektir. 11

Venedik Komisyonu Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu ya da daha çok bilinen ismi ile Venedik Komisyonu, Avrupa Konseyi nin anayasa konusunda çalışan bir danışma organıdır. 1990 yılında kurulan Komisyon, Avrupa nın anayasal mirasına uygun anayasaların birçok devlette kabulü konusunda önemli bir rol üstlenmiştir. Komisyon başlangıçta bir acil durum anayasa mühendisliği aracı olarak algılanmışsa da, zaman içinde uluslararası ölçekte tanınan hukuk alanındaki bağımsız bir düşünce kuruluşu haline gelmiştir. Komisyon, bir yandan kıtanın temel hukuk değerlerini esas alan Avrupa anayasal mirasının yaygınlaştırılmasına katkı sağlarken diğer yandan devletlere anayasal ilk yardım desteği vermeyi de sürdürmektedir. Venedik Komisyonu ayrıca, anayasa yapımı ve tavsiye yoluyla kriz yönetimi ve çatışmaların önlenmesi konularında da eşsiz bir rol üstlenmektedir. Komisyonun hukuki statüsü ve yapısı 1990 yılında Avrupa Konseyi üyesi 18 Devletin katılımı ile kısmi bir anlaşma şeklinde oluşturulan Komisyon, 2002 yılının Şubat ayında genişletilmiş bir anlaşma hüviyeti kazanmış ve Avrupa kıtası dışından da ülkelerin tam üye olarak katılımına imkan tanınmıştır. Venedik Komisyonu, demokratik kurumlardaki deneyimleri veya hukuk ve siyaset bilimlerinin gelişimine katkıları ile saygınlık kazanmış bağımsız uzmanlar dan oluşmaktadır (yenilenmiş Tüzük Mad. 2). Komisyonun üyeleri, özellikle anayasa ve uluslararası hukuk konularında uzman saygın akademisyenler, yüksek mahkeme veya anayasa mahkemesi üyesi hakimler ve ulusal parlamentoların üyeleri arasından seçilmektedir. Komisyonda kendi şahısları adına faaliyet gösteren üyeler, dört yıllık bir dönem için üye ülkeler tarafından seçilmektedir. Türkiye yi Komisyonda Prof. Dr. Ergun ÖZBUDUN (Bilkent Üniversitesi), yedek üye olarak da Prof. Dr. Erdal ONAR (Ankara Üniversitesi) temsil etmektedir. Komisyonun Faaliyetleri Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonunun çalışmaları, Avrupa nın anayasal mirasının başlıca üç temel ilkesini hayata geçirmek hedefi etrafında şekillenmiştir: demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü. Bu ilkeler aynı zamanda Avrupa Konseyi nin de üç temel düsturunu oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, Komisyonun çalışmaları şu dört ana başlık altında toplanmaktadır: Anayasal destek Seçimler, referandumlar, siyasi partiler Anayasa mahkemeleri ve kamu denetçileri (ombudspersons) ile işbirliği Ulus aşırı çalışmalar, raporlar ve seminerler Üye Devletler Avrupa Konseyi üyesi olan 47 ülkenin tamamı Venedik Komisyonuna üyedir. Ayrıca, Kırgızistan, Şili, Güney Kore, Fas, Cezayir, Đsrail, Tunus, Peru, Brezilya ve Meksika Komisyona üye olmuşlardır. Halihazırda toplam 57 Devlet Komisyona üyedir. Belarus yarı üye olup Arjantin, Kanada, Vatikan, Japonya, Kazakistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Uruguay gözlemci statüsüne sahiptir. Güney Afrika Cumhuriyeti ile Filistin Ulusal Yönetiminin gözlemci Devletlerinkine benzeyen özel bir işbirliği statüsü mevcuttur. Avrupa Komisyonu ve AGĐT/ODIHR de Komisyonun genel kurul toplantılarına katılmaktadırlar. 12

Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Đnfazı Dairesi Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarına Uyma Yükümlülüğü Avrupa Đnsan Hakları Sözleşmesinin Yüksek Sözleşmeci Tarafları, kendi yetki alanları içinde bulunan herkese bu Sözleşmenin birinci bölümünde açıklanan hak ve özgürlükleri tanıma taahhüdünde bulunmuşlar ve bu doğrultuda taraf oldukları davalarda Mahkeme nin kesinleşmiş kararlarına uymayı da taahhüt etmişlerdir (Avrupa Đnsan Hakları Sözleşmesi Madde 46/1). Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarına Uymanın Denetimi Madde 46/2 uyarınca, Mahkeme nin kesinleşmiş kararlarının uygulanmasının denetiminden Bakanlar Komitesi sorumludur. Mahkeme nin kesinleşmiş kararının Bakanlar Komitesine gönderilmesinin ardından, Komite davalı Devletten, karara bağlanmış olan hakkaniyete uygun tatminin ödemesi (tazminat ve/veya masraflar) konusunda atmış olduğu adımlar ve ilgili Devletin karara uyması yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması için gerekli olan bireysel ve genel tedbirlerin alınıp alınmadığı konusunda bilgi vermesini talep eder. Bu görevin yerine getirilmesinde, Komitenin kendi sekretaryasına ek olarak Avrupa Konseyi Sekretaryası içinde yer alan Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Đnfazı Dairesi de Komiteye yardımcı olmaktadır. 13

Bioetik Bölümü Avrupa Konseyinin bu alandaki hedefi, biyoloji ve tıp uygulamalarında bireyin haysiyet ve temel haklarını korumaktır. Avrupa Konseyi bu hedef doğrultusunda Bioetik Yürütme Kurulunu (CDBI) oluşturmuştur. Kurulun başlıca hedefi üye ülkelerde uygulanacak ilkeler ile hukuki standartların tespit edilmesidir. Kurulun oluşumunda şu kişiler yer almaktadır: Avrupa Konseyinin 47 Üyesinin temsilcileri Konseyin bir çok geniş çaplı faaliyetini üstlenmiş olan Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Bioetik alanında faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlar başta Avrupa Birliği, OECD, Dünya Sağlık Örgütü ve UNESCO Avustralya, Đsrail, Kanada, Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri gibi Avrupa Konseyi üyesi olmayan devletlerin temsilcileri Sekretarya Konseyin bioetik alanında yürütmekte olduğu tüm faaliyetlerden, Avrupa Konseyi Sağlık ve Bioetik Dairesine bağlı olarak faaliyet gösteren Bioetik Bölümü sorumludur. Uzmanlar Bilim ve teknolojinin sürekli evrimi, mevcut konuların üzerinde yeniden düşünülmesinin yanı sıra yeni ortaya çıkan konulara da eğilmeyi gerekli kılmaktadır. Zaman içerisinde, Avrupa Konseyi bilim adamları, tıp doktorları, hukukçular ve filozoflardan oluşan bir uzmanlar havuzu oluşturmuştur. 14

Lüksemburg Hakkında Genel Bilgiler Kaynak: vikipedi (http://tr.wikipedia.org/wiki/lüksemburg) Not: Bu metinde yer alan bilgilerin doğruluğu ve yazım kurallarına uygunluğu vikipedi nin sorumluluğu olup, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği ni bağlayıcı değildir. Katılımcılarımıza genel bir bilgi vermek amacı ile kısaltılarak çoğaltılmıştır. Lüksemburg ya da resmî adıyla Lüksemburg Büyük Dukalığı (Lüksemburgca: Groussherzogtum Lëtzebuerg, Fransızca: Grand-Duché de Luxembourg, Almanca: Großherzogtum Luxemburg), Batı Avrupa'da denize kıyısı olmayan küçük bir devlettir. Toprakları Belçika, Fransa ve Almanya ile çevrelenmiştir. Başkenti, ülkeyle aynı adı taşıyan Lüksemburg'tur. Lüksemburg'un nüfusu yarım milyonun biraz altında ve yüzölçümü yaklaşık 2.586 kilometrekaredir. Ülkede parlamenter temsili demokrasi ile birlikte anayasal krallık sistemi vardır. Grandük unvanını taşıyan bir kral tarafından yönetilir. Eski dönemlerden, günümüzde ayakta olan en büyük dukalıktır. Ülke son derece gelişmiş bir ekonomiye sahiptir ve kişi başına düşen millî gelir ortalamasında IMF ve Dünya Bankası verilerine göre birinci sırada yer alır. Tarihî ve stratejik önemi kurulduğu Roma dönemine dek uzanır. Lüksemburg, Avrupa Birliği'nin, NATO'nun, OECD'nin, Birleşmiş Milletler'in, Benelüks Topluluğu'nun ve Batı Avrupa Birliği'nin kurucu üyelerindendir. Ülkenin başkenti ve aynı zamanda en büyük yerleşim birimi olan Lüksemburg, Avrupa Birliği ile ilgili pek çok sayıda kurum, kuruluş ve dairenin genel merkezliğine ev sahipliği yapar. Lüksemburg, Roma ve Cermen kültürlerinin kesiştiği bir noktada yer alır ve bu iki uygarlığın da ülkenin kültürel yapılanmasında büyük payı vardır. Lüksemburgça, Almanca ve Fransızca olmak üzere üç resmî dilin bulunduğu ülke laik bir devlet yapılanmasına sahip olsa da Lüksemburg halkının büyük çoğunluğu Roman Katolik Kilisesi'ne bağlıdır. Tarihçe Bu küçük ülkenin tarihi 963'te kont Siegfried'in Lütteburg Kalesini kurdurmasıyla başlar. 15. yüzyılda 4 Kutsal Roma Cermen Đmparatoru Lüksemburg'dan seçilmiştir. Bunlardan I. Karl, Lüksemburg'u 1354'te dukalığa dönüştürmüştür. 1443'te Bourgogne Hanedanının eline geçen ve yüzyıllarca yabancı ülkelerin egemenliğinde yaşayan dukalık Bourgogne Hanedanından Marie'nin Avusturya imparatoru I. Maximillian ile evlenmesi sonucu Habsburglara geçmiştir. Habsburgların bölünmesi ile Lüksemburg ailenin Đspanyol koluna geçti. 1684'te Fransa kralı XVI. Louis tarafından ele geçirildi. 1697'de Habsburgların geri aldığı ülke 1794'te yine Fransız işgaline uğradı. 1815'e kadar Fransız egemenliği altında kalan ülke Viyana Kongresi'nde bağımsız bir Büyük dukalık olarak Hollanda'ya geçmiştir. 1830 ayaklanmasından sonra Belçika'nın bir parçası haline gelmiştir. Fransız Đmparatoru III. Napoléon'un ele geçirme girişiminin başarısızlığa uğramasından sonra 1827'de bağımsızlığa kavuşan Lüksemburg Büyük Dukalığı büyük devletlerin himayesi altına alınmış ve 1868'de üstünde birçok değişiklikler yapılmasına rağmen günümüzde de aynı geçerli olan anayasa kullanılmaktadır. O tarihten itibaren yansızlık politikası uygulamasına karşın her iki dünya savaşında da Alman işgalinde kalan Lüksemburg, 1947 Mart'ında Belçika ve Hollanda'yla iktisat ve gümrük birliği Benelüks'ü oluşturmuş, 1949'da NATO'ya, 1957'de Avrupa Ekonomik Topluluğuna üye olmuştur. Başkenti Lüksemburg, 2007 Avrupa kültür başkenti seçildi. Ayrıca kişi başına düşen yıllık millî gelirde dünyada ilk sıradadır (81.000$ 2006 tahmini). Diğer ülkelere 15

nazaran zengin bir toplum olması, ülke topraklarının küçük olması ve çekirdek bir ülke olarak yaşaması ile doğru orantılıdır. Bunların dışında, Lüksemburg, dünyada halen bağımsız olarak varlığını sürdüren ve Dukalık sistemiyle yönetilen tek devlettir. Yönetim ve politika Ülkede parlamenter temsilî demokrasi ile birlikte anayasal krallık sistemi vardır. 1868 anayasası ışığında, yürütme gücü grandük ve çeşitli görevlere atanmış birkaç bakandan oluşan bakanlar kurulunun yükümlülüğündedir. Hükûmet başkanı, grandükün onayını aldığı sürece yasama konularında değişiklik yapma ya da yeni yasalar hazırlama yetkisine sahiptir. Lüksemburg ulusal meclisinin temsilcileri 5 yılda bir yenilenen seçimlerle işbaşına gelirler ve halk tarafından doğrudan seçilirler. 4 seçim bölgesinden toplam 60 milletvekili ülkenin tek meclisli parlamentosuna girer ve yasama yetkisini elinde bulundurur. Danıştay (Conseil d'état) adı verilen birim ise Grandük tarafından atanan 21 sıradan vatandaştan oluşur ve Temsilciler Meclisi'ne görüş ve önerilerini sunma hakkına sahiptirler. Ülkede, Esch-sur-Alzette, Lükemburg ve Diekirch şehirlerinde olmak üzere üç genel mahkeme; Lüksemburg ve Diekirch'da iki bölge mahkemesi, Temyiz ve Fesih Mahkemelerinden oluşan Yüksek Adalet Divanı bulunmaktadır. Ayrıca Đdari mahkeme ve anayasa mahkemesi de kurulmuştur ve bu mahkemeler de başkentte yer alır. Đdari yapılanma Lüksemburg, 3 ile bölünmüştür. Bu üç il kendi içinde toplam 12 kantona ve bu kantonlar da 16 komüne ayrılmıştır. Ülkedeki komünlerden 12'si şehir statüsüne sahiptir ve bunlar içinde en büyüğü başkent Lüksemburg'dur. Ülkedeki iller, Diekirch, Grevenmacher ve Lüksemburg dur. Coğrafya ve iklim Lüksemburg, Avrupa'daki en küçük ülkelerden biridir ve dünyadaki 194 bağımsız devlet içinde yüzölçümü bakımından 175. sıradadır. Ülkenin toplam yüzölçümü yaklaşık 2.586 kilometrekaredir ve en geniş noktasında 82 kilometre uzunluğunda, 57 kilometre genişliğindedir. Lüksemburg doğusunda, Almanya'nın Rheinland-Pfalz ve Saarland eyaletleri ile, güneyde Fransa'nın Lorraine bölgesiyle komşudur. Batısında ve kuzeyinde Belçika'nın Almanca konuşulan bölgeleri ve Liège illeriyle çevirilidir. Ülkenin kuzey ucunda Ardenler uzanır. Yoğun ormanlarla kaplı bu bölgeye Ösling adı verilir. Bu bölge çok seyrek nüfuslanmıştır. Burada yer alan tek kasaba olan Wiltz, nüfusu 4 bini biraz aşan bir yerleşim birimidir. Ülkenin güney bölümü ise Gutland olarak adlandırılmaktadır ve Ösling'e göre daha yoğun nüfuslanmıştır. Bu bölge daha çeşitlidir ve coğrafi olarak 5 alt bölgeye ayrılabilir. Küçük Đsviçre bölümü, ülkenin doğusunda yer alır ve sarp kayalıklar, yoğun ormanlarla kaplıdır. Kızıl Topraklar ise ülkenin en güneyinde ve güneybatısında yer alır. Bu bölge Lüksemburg'da sanayinin en önemli merkezlerinin ve ülkenin en büyük şehirlerinin bulunduğu yerdir. Nüfus bilgileri Etnik yapı Lüksemburg'un yerli halkı Kelt kökenli, ancak Fransız-Alman ırkları ile karışıktır. 20. yüzyılda artan göç oranları ve göçmen sayısıyla Belçika, Fransa, Almanya, Đtalya ve büyük çoğunluğu da Portekiz'den olmak üzere binlerce kişi ülkeye giriş yapmıştır. 2001 nüfus sayımlarında ülkede Portekiz vatandaşlığına sahip 58.657 kişi yaşadığı 16

belirtilmiştir. Yugoslav Savaşları'nın başladığı dönemden beri Lüksemburg, Bosna- Hersek, Karadağ ve Sırbistan'dan büyük oranda göç almıştır. Her yıl ortalama 10 bin göçmen alan Lüksemburg'a son dönemde yapılan göçler büyük oranda Avrupa Birliği üyesi ülkelerden ve Doğu Avrupa ülkelerinden yapılmaktadır. 2000 yılı verilerine göre ülkede 162.000 göçmen vardır ve toplam nüfusun %37'sini oluşturmaktadırlar. Diller Lüksemburg'da, Lüksemburgca, Fransızca ve Almanca olmak üzere üç resmî dil vardır. Lüksemburgca resmî dillerden biri olmasının yanısıra dukalığın ulusal dili olarak kabul görmekte ve hemen hemen tüm Lüksemburglular tarafından bilinmektedir. Lüksemburgca, Almanya sınırında, Almanların konuştuğu lehçeye yakın bir dildir ancak Fransızcadan yoğun biçimde etkilenmiştir. Ülkedeki resmî dillerin üçü de çeşitli alanlarda birinci dil olarak kullanılmaktadır. Lüksemburgca günlük hayatta konuşulan dil olma özelliğine sahiptir ancak yazılı dilde pek kullanılmamaktadır. Resmî yazışmaların büyük bölümü Fransızca yapılır ancak okullarda en çok öğretilen dil ise Almancadır. Basın-yayın organlarının büyük çoğunluğunun ve ülkedeki Katolik Kilisesi'nin de dili Almancadır. Lüksemburg'da eğitim de üç-dillidir. Đlköğretimin ilk yılları Lüksemburgca yapılır. Daha sonra kullanılan dil Almanca olarak değişir. Ortaöğretimde ise öğretim dili Fransızcaya döner. Ancak ülkede ortaöğretimden mezun olabilmek için ülkenin üç resmî dilinde de yeterlilik belgesi gerektiğinden ülkede okul bitirme diploması almadan eğitim kurumlarını terk edenlerin sayısı oldukça yüksektir. Özellikle göçmen ailelerin çocukları bu konuda büyük güçlüklerle karşılaşmaktadırlar. Ekonomi Lüksemburg ekonomisi istikrarlı, yüksek gelirli, büyüme hızı yüksek bir ekonomidir. Ülkede enflasyon ve işsizlik oranları son derece düşüktür. 1960 yılına dek çeliğin egemen olduğu sanayi sektörü, son dönemlerde çeşitlenmiş ve kimyasallarla kauçuk işlemenin payı artmıştır. Ülke Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra dünyanın en büyük ikinci yatırım fonu merkezi ve avro alanı içindeki en önemli bireysel bankacılık merkezidir. Avrupa'nın en önde gelen sigorta şirketlerinin merkezidir. Bununla birlikte Lüksemburg hükûmeti son dönemlerde bir internet hamlesi gerçekleştirmiş ve bunun üzerine Skype, ebay ve Jajah gibi tanınmış internet şirketleri yerel ya da uluslararası genel merkezlerini Lüksemburg'a taşımışlardır. Ülkede tarım çok küçük oranda genelde ailelerin işlettiği çiftliklerde yapılmaktadır. Lüksemburg özellikle Benelüks Birliği'nin diğer iki üyesi Belçika ve Hollanda ile sıkı ticari ve ekonomik ilişkiler geliştirmiştir. Avrupa Birliği'nin de üyesi olan ülke Avrupa Birliği'nin ortak pazar uygulamasından da yararlanmaktadır. Kişi başına düşen yıllık millî gelir ortalamasında dünya da birinci sıradadır. Ülkelere göre yaşam kalitesi sıralamasında 4. sıradadır. 2006 yılında ülkede işsizlik oranı %4.8 olarak ölçülmüştür. 2005-2006 yılları arasında ilk kez uluslararası büyüme hızlarının düşük olmasından dolayı ülke ekonomisi carî açık vermiştir. Türkiye Cumhuriyeti nin Lüksemburg Büyükelçiliği Büyükelçi: Celalettin KART Adres: 49, rue Siggy vu Letzebuerg L-1933 Luxembourg GRAND-DUCHE DE LUXEMBOURG Telefon: 00 352 44 32 81 Faks: 00 352 44 32 81 34-44 32 83 34 ambtrlux@pt.lu 17

Lüksemburg Merkezi Haritası (A = Avrupa Birliği Adalet Divanı) 18

Strazburg Hakkında Genel Bilgiler Kaynak: vikipedi (http://tr.wikipedia.org/wiki/strazburg) Not: Bu metinde yer alan bilgilerin doğruluğu ve yazım kurallarına uygunluğu vikipedi nin sorumluluğu olup, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği ni bağlayıcı değildir. Katılımcılarımıza genel bir bilgi vermek amacı ile kısaltılarak çoğaltılmıştır. Strazburg Fransa'nın nüfus bakımından yedinci en kalabalık kentidir. Kuzey-doğu bölgesinin ekonomik merkezlerinden biri olan şehir aynı zamanda Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu'nu barındırır. Cenevre ve New York'la birlikte ülke başkentliği yapmadan uluslararası bir organizasyon merkezi barındıran az sayıda kentten biridir. Strazburg aynı zamanda büyük bir öğrenci kentidir. Üniversiteleri uluslararası platformda tanınmış olup öğrencilerinin 20% si yabancıdır. Şehir "Avrupa nın Başkenti" unvanını taşır. Kent 1949 yılından bu yana AB görüşmelerine ev sahipliği yapmaktadır ve Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi burada bulunmaktadır. Bu sebeple Avrupa Birliği'nin Brüksel'den sonraki 2. önemli kentidir. Bir sınır kenti olduğundan dolayı, diğer tipik Fransız kentlerine benzememektedir. Özellikle Alman ve Fransız kültürünün yoğun özelliklerini taşımaktadır. Tarihi Strazburg, Roma imparatoru Augustus tarafından kurulmuştur. 1681 yılında Almanlardan Fransızlara geçmiştir. 1789 Fransız Devrimi ile de kent iyice Fransız kültürünün etkisi altına girmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısında Otto von Bismarck tarafından yeniden ele geçirilerek Alman Đmparatorluğu'na dahil edilmiş ve Alsas-Loren eyaletinin başkenti yapılmıştır. Kent I. Dünya Savaşı'nın ardından 1919'da yeniden Fransa'ya katılmıştır. Tarihte birçok önemli olaya tanıklık etmiştir. Fransa milli marşı La Marseillaise 1792'de Rouget de Lisle tarafından burada bestelenmiştir. Gutenberg matbaayı burada icat etmiştir. Ünlü Alman yazar Goethe de hayatının bir kısmını burada geçirmiş ve burada öğrencilik yapmıştır. Kültür ve turizm Şehir, 1988'de UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi'ne dahil edilmiştir. Notre-Dame Katedrali ve Petite France bölgesi önemli alanlarından birkaçıdır. Strazburg hem kent merkezi, hem de çevresindeki Orta Çağ ve Rönesans mimarisinin etkisiyle bir açık hava müzesini andırmaktadır. Şehrin çevreleri üzüm bağları ile çevrilidir. Şehirde çok sayıda park ve bahçe bulunmaktadır. Görülmesi gereken yerler ve müzelerin bazıları şunlardır: Ill Nehri üzerinde kanal turu yapmak Kammerzell Evi, şehrin en eski evi La Petite France ve Ponts Couverts Kleber Meydanı (Place Kleber) Cumhuriyet Meydanı (Place de la République) Avrupa Parlamentosu Avrupa Konseyi - Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Orangerie Parkı Botanik Bahçesi (Jardin Botanique) Gutenberg Meydanı (La Place Gutenberg) Rohan Sarayı (Le Palais Rohan) Alsas Müzesi (Le Musée Alsacien) 19