Muhasebede Kalite Maliyetleri. Kalite Maliyetleri



Benzer belgeler
Muhasebe ve Ürün Fiyatlandırma

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

KALİTE KAVRAMI ve UNSURLARI

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

KALİTE EKONOMİSİ PROF.DR. AHMET ÇOLAK

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ - 3. Copyright: Prof.Dr. Ömer Saatçioğlu

Üretim/İşlemler Yönetimi 9. Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Toplam Kalite Yönetimi ve Kalite Maliyetleri

Maliyet ve Yönetim Muhasebesine Giriş 1

- Bu uygulamada yardımcı defterlerde izlenecek Gider Çeşitleri 0-9 sayılı hesaplarda, Gider Yerleri ise sayılı hesaplarda gösterildiği gibidir.

MALİYET MUHASEBESİ VE KAYIT DÜZENİ

Maliyet Muhasebesi GENEL BİLGİLER

ÜNİTE:1. Maliyet Muhasebesine Giriş ÜNİTE:2. İlk Madde ve Malzeme Maliyetleri ÜNİTE:3. İşçilik Maliyetleri ÜNİTE:4

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM MALİYET MUHASEBESİNE GİRİŞ

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM MALİYET MUHASEBESİNE GİRİŞ

3.3- Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderlerinin Muhasebeleştirilmesi Üretimde Kullanılan Malzemenin Alış Maliyeti

ŞİKAYET / İTİRAZ VE GERİ BİLDİRİM PROSEDÜRÜ

Finansal Sistem, Sermaye Piyasaları ve Sermaye Piyasası Mevzuatı

TEKDÜZEN MUHASEBE HESAP PLANI

KAĞAN YÜCEL KİMYA MÜHENDİSİ

TOS 408 EKONOMİ İnşaat Mühendisliği Bölümü

MALİ TABLOLAR VE MİZAN KONTROLÜ

TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JUST IN TIME MANUFACTURING)

DEĞER MÜHENDİSLİĞİ. Veli KOÇAK Yazılım Mühendisi. Maltepe Üniversitesi

Trakya Kalkınma Ajansı. İhracat Planı Hazırlanması Süreci

KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.4 KALİTE YÖNETİM / İÇ KONTROL BİRİMİ

MALİYET MUHASEBESİ VE KAYIT DÜZENİ

MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNİN ETKİLİ YÖNETİMİ

İşletme Bütçeleri ve Aylık Faaliyet Raporu

MALİYET MUHASEBESİ. 1- Maliyet muhasebesi ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?(2004/2)

Laboratuvar Akreditasyonu

3) I- Yapılan işle ilgili katlanılan sözleşme maliyetlerinin öngörülen toplam inşaat maliyetlerine

Kurumsallaşma Eğitimi

Tek Düzen Hesap Planı, Muhasebe Hesap Kodları 1. DÖNEN VARLIKLAR 10. Hazır Değerler 100. Kasa 101. Alınan Çekler 102. Bankalar 103.

ŞİKAYET VE İTİRAZ PROSEDÜRÜ

Homer ve OEE. Hazırlayan : Cengiz Pak Bu sunum sadece cengizpak.com.tr site üyeleri içindir.

1.BAĞIMSIZ DENETİM YÖNETMELİĞİNDE DENETİM KALİTESİ GENEL ÇERÇEVESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Farkındalılık ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Eğitimi. Uygulama ve başarımın anahtarları

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... XVII BİRİNCİ BÖLÜM MUHASEBE

All rights of this document reserved by Yilport Holding A.S. It is prohibited to copy, duplicate, quote and referring to this document without

İyi oluşturulmuş bir bağımsız denetim yaklaşımı bir şirketin hedeflerine ulaşmasına destek olur ve sürpriz sonuçları önler.

2015 /2 DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVI MALİYET MUHASEBESİ SINAVI SORULARI. 26 Temmuz Pazar

BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR...III

Verimlilik Kavramı Verimlilik Yönetimi Verimlilik Ölçme ve Verimlilik Oranları Verimlilik Arttırma Teknikleri

Bölüm 4. İşletme Analizi, İşletmenin içinde bulunduğu mevcut durumu, sahip olduğu varlıkları ve yetenekleri belirleme sürecidir.

İÇ TETKİKÇİ DEĞERLENDİRME SINAVI

MALİYETE GÖRE FİYATLANDIRMA

Endirekt Giderler II. ÜRETİM GİDERLERİ İlk Madde ve Malzeme Giderleri Direkt İlk Madde ve Malzemeler

HİZMETLERİMİZ. HAKkIMIZDA. İş Güvenliği Uzmanlığı. İş Yeri Hekimliği. Sağlık raporu. Acil Durum Planlaması. İş Güvenliği Eğitimleri.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ SİVİL HAVACILIK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ

FİNANS. işinizi kurmak için gereken parasal kaynakları bulmak, ve bunları işinizin gerektirdiği şekilde kullanmaktır.

TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU İZLEME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME BAŞKAN YARDIMCILIĞI MALİYET ANALİZİ DAİRE BAŞKANLIĞI. Yrd. Doç. Dr. Serap DURUKAN KÖSE

ÖLÇME ANALİZ VE İYİLEŞTİRME PROSEDÜRÜ

7.BÖLÜM MUHASEBECİLİK VE MALİ MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİNDE ÜCRETLENDİRME

30 MART /1. DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK FİNANSAL MUHASEBE SINAVI SORU VE CEVAPLARI

Tüm işletmeler UMS 7 kapsamında, UFRS lere göre hazırlanan mali tablolarının bir parçası olarak nakit akım tablosu hazırlamak zorundadırlar.

DERS İÇERİĞİ. Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. Seçmeli DERS HEDEFİ

GİDERLERİN SAPTANMASI VE İZLENMESİ

EKLER. EK 12UY0106-4/A1-2: Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi

T.C. TUŞBA BELEDİYESİ

SU KAYIP VE KAÇAKLARI YÖNETMELİK TASLAĞI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İHALEYE DAVET MEKTUBU. Finansmanı Avrupa Birliği tarafından sağlanan KOBI Ürün ve Hizmetlerinin Modernizasyonu projesinin uygulanması çerçevesinde

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ DÖNER SERMAYE İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET İÇİ EĞİTİM SUNUMU 02 MAYIS 2014

6. GELİR TABLOSU HESAPLARI İşletmenin faaliyet dönemine ilişkin brüt satışları, satış-indirimleri satışların maliyeti, faaliyet giderleri, diğer

MALATYA SMMMO - TESMER MALĐYET MUHASEBESĐ KURS NOTLARI. M.Bahadır r ALTAŞ

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ

Finans Yönetimi İçin Bilgi Sistemi Tasarımı

1. ELEKTRİK PİYASASI TARİFELER YÖNETMELİĞİ No Yürürlükteki Metin Taslak. Tanımlar ve kısaltmalar MADDE 4 (1) Bu Yönetmelikte geçen;

Mali Tablolarda Rasyolar İle Analizi

GEÇERLİ DOKÜMAN LİSTESİ (FORMLAR)

B HESAP PLANI 1 DÖNEN VARLIKLAR 10 HAZIR DEĞERLER 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ (-)

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı. Sayı :B.10.0.SGB / Konu :Çerçeve anlaşmalar ve toplu alımlar

İç Kontrol ve Risk Yönetimi Sisteminiz Stratejik Yönetim ve Planlama Sürecinize Katkı Sağlayabilir

VII. Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Konferansı. 6Mayıs 2014

KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ TS EN ISO 2015 PROSES YAKLAŞIMI

KURUM İMAJININ OLUŞUMUNDA KALİTE FAKTÖRÜ

TÜRK HAVA KURUMU ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SAĞLIK KURUMLARI İŞLETMECİLİĞİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

İŞLETME KAVRAMI. Üretim faktörlerini bir araya getirmek Üretim yapmak

FİNANSAL YÖNETİME İLİŞKİN GENEL İLKELER. Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

İlk Yayın Tarihi MÜŞTERİYE HİZMET PROSEDÜRÜ. Balıkesir Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü içerisinde müşteri ile muhatap olan bölümler.

Tedarik Zinciri Yönetimi

Editörler Mustafa Kırlı & Hakan Seldüz. Maliyet Muhasebesi

ISL 108 GENEL MUHASEBE

NELER SAĞLIYORUZ? SEKTÖR ANALİZİ SİTE ANALİZLERİ TAM ESNEKLİK TAM DESTEK

GAZ REGULATORÜ BELGELENDİRME TEKNİK ŞARTNAMESİ UBTKŞ-005

Kamu-Özel Sektörde İşe Alım ve İstihdam Sürecinde İSG Bakış Açısı. Yahya Kemal Kösalı Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı

Satınalma Yönetiminde 14 adımlık Tasarruf Listesi

MALİYET YÖNETİMİ FURKAN AKKAYA MİHRİBAN TOPRAK

KALİTE NEDİR? Kalite, kullanıma uygunluktur Kalite, ihtiyaçlara uygunluktur Kalite, bir ürünün ifade edilen veya beklenen

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

Kamu Hastaneleri Birliklerinde. Genel Sekreterlik Mali Hizmetlerinin Yürütülmesine Yönelik Rehber

UYGUNSUZLUK VE DÜZELTİCİ & ÖNLEYİCİ FAALİYETLER PROSEDÜRÜ

KAZAN KAZAN FELSEFESİ CRM

Doküman No Revizyon No Yayın Tarihi Sayfa No PROSES FMEA TALİMATI

Lean Excellence Farba Kalite Bölümü / Yan sanayi Proses Denetimleri

Bir ürün yada hizmetin belirlenen yada olabilecek ihtiyaçları karşılama yeterliğine dayanan özelliklerinin toplamıdır.

6_ _ _n.mp4

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

I. KUYUMCULARIN VERGİYE TABİ SATIŞ KAZANÇLARININ TESPİTİ

BAKANLIĞIMIZ İÇ KONTROL SİSTEMİ ÇALIŞMALARININ TAMAMLANMASI STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI

Transkript:

nin Muhasebeleştirilmesi

Muhasebede İçindekiler Birinci bölüm : 1- Kalite Nedir? 2- Kalite Maliyeti Nedir? 3- Kalitesizlik Neye Sebep Olur? 4- Kategorileri 4.1- Önleme Maliyetleri 4.2- Ölçme ve Değerlendirme Maliyetleri 4.3- Başarısızlık Maliyetleri 4.3.1- İç Başarısızlık Maliyetleri 4.3.2- Dış Başarısızlık Maliyetleri İkinci Bölüm : nin Muhasebeleştirilmesi 5- Muhasebede Takip Edilmeli 6- Muhasebede Kalite Maliyeti Hesapları 6.1- Direkt İlk Madde ve Malzeme İle İlgili Hesaplarına Örnek 6.2- Genel Üretim Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 6.3- AR-GE Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek nin Muhasebeleştirilmesi

6.4- Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri İle İlgili Kalite Maliyetleri Hesaplarına Örnek 6.5- Genel Yönetim Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 6.6- Finansman Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 7- Kalite Maliyeti Takibi Maliyet Ucuzlaması Getirir nin Muhasebeleştirilmesi

Birinci bölüm : 1- Kalite Nedir? Kalite maliyetlerine girmeden önce kalite nedir, kalite ne sağlar, müşteri kaliteden ne bekler, kalite ürün ya da hizmeti sunan işletmeye ne sağlar? Bu sorulara cevap arayalım. Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlüğü nde kalitenin anlamı nitelik olarak verilmekte. Yine ayni sözlüğe göre nitelik «Bir şeyin nasıl olduğunu belirten, onu başka şeylerden ayıran özellik, vasıf, keyfiyet» ve «Bir şeyin iyi veya kötü olma özelliği» olarak tarif edilmekte. Bu tariften hareketle şunu söylemek mümkün ; Kalite, her şeyden evvel ürün veya hizmetin müşterinin beklentilerini en iyi şekilde karşılamasıdır. Kalite, müşterinin beklentileri açısından tatmin olmasıdır. Şunu unutmamak gerekiyor ürünün müşteri açısından iki özelliği vardır; birincisi ürünün fiziksel özelliği diğeri ise üründen beklenen fonksiyonel özellikler. Fiziksel özellik ürünün müşterinin talep ettiği ya da beklediği maddi özelliklere sahip olmasıdır. Fonksiyonel özellik ise, müşterinin üründen beklediği «gereksiniminin giderilmesi»ni en iyi şekilde karşılamasıdır. Peki ürün ya da hizmeti satın alan müşteri için kalite yukarıda anlatmaya çalıştığım vasıfları taşıyorsa ürünü ya da hizmeti sunan işletme için ne ifade ediyor? Bu soruya şöyle cevap vereceğim; İşletmenin ürünü, müşterinin beklediği talebi karşılıyorsa doğal olarak satışları artacaktır, bu da işletme için gelir, nihayetinde üründen beklenen kâr olacaktır. nin Muhasebeleştirilmesi

Ürünün kaliteli olması işletme maliyetlerinin azalmasına etki edecektir. Konumuz olan kalite maliyetlerinin ana konularından biri olan başarısızlık maliyetlerinin (ne olduğunu ileri sayfalarda göreceğiz) azaltılmasını sağlayacaktır. 2- Kalite Maliyeti Nedir? Kaliteyi tarif ettikten sonra kalite maliyeti nedir, ne anlama gelmektedir, bakalım. Kalite maliyetini, kaliteyi sağlamanın maliyeti ya da kalitesizliğin getirdiği maliyet olarak tarif etmek herhalde yanlış olmayacaktır. Burada kalite ve kalitesizlikten bahsediyorum, ilerde de göreceğiz kalite maliyetlerinin önemli kısmı başarısızlık maliyetleridir. Kalite maliyetini, kalitesizliği önleme amacıyla yapılan faaliyetlerin, kalite kontrollerinin ve nihayetinde ürünün müşteriye sunulmasından sonra ortaya çıkan satış sonrası hatalar ve kalitesizliğin maliyetleri olarak da tarif etmek mümkündür. Bir başka ifadeyle muhtemel kalitesizliğin önlenmesi için alınan önlemler ile mevcut kalitesizlikten dolayı oluşan maliyetler kalite maliyetleridir. Kalite maliyeti işletmelerde neden önemlidir, neden takip edilmesi gerekir? Bu soruya şöyle cevap verilebilir; ürün üretiminde (ürün derken fiziki ürün veya hizmet) yaşanacak her başarısızlığın doğal olarak bir sebebi vardır ve bu başarısızlığı önlemek mümkündür. Önleme de her zaman daha az maliyetli (bir başka ifadeyle ucuz) olacaktır. nin Muhasebeleştirilmesi

3- Kalitesizlik Neye Sebep Olur? Burada Vikipedi Özgür Ansiklopedi den bir alıntı yapacağım, ansiklopedinin «Toplam Kalite Yönetimi» sayfasından kalitenin getirileri ile kalitesizliğin sonuçları şöyle listeleniyor ; Kalitenin getirileri Müşteri memnuniyetinin artması, Pazar payının artması, Kârın artması, Çalışan memnuniyetinin artması, Maliyetlerin azalması, Yüksek rekabet gücü. Kalitesizliğin sonuçları Müşteri tatminsizliği, Pazar payındaki azalma, Kaynak israfı ve verimliliğin azalması, Maliyetlerin artması, Motivasyon kaybı. Yukarıdaki sıralamaya baktığımızda kalitesizlik nedeniyle müşteri tatminsizliğinin doğacağı ve bunun da pazar payı kaybına sebep olabileceğini görüyoruz. Ayrıca kalitesizlik nedeniyle işletme kaynaklarının israfı, verimsizlik sonucunda maliyetlerin artması gibi işletmeler için istenmeyen sonuçlar ortaya çıkacaktır. Burada hemen söylemek istiyorum ki, muhasebe içinde ya da dışında kalite maliyetlerinin takibi, analizi ve çözümler üretmek işletmeler için önemli bir maliyet azaltıcı (ve dolayısıyla kârlılık artırıcı) iyileştirme çalışmasıdır. nin Muhasebeleştirilmesi

4- Kategorileri Kalite maliyetlerini 4 ana başlık altında, yani kategoride sınıflandırmak mümkün. 1. Önleme maliyetleri, 2. Değerlendirme maliyetleri, 3. İç başarısızlık maliyetleri, 4. Dış başarısızlık maliyetleri. 4.1- Önleme Maliyetleri İşletmenin ürettiği ürün ya da hizmetin, müşteri gereksinimleri ve isteğine uygunsuzluğunun önlenmesi amacıyla yapılan faaliyetlerin oluşturduğu maliyettir. Müşterinin beklentisine uygunsuzluğu daha doğmadan önlemek maksadıyla yapılan faaliyetlerin maliyetidir. Önleme maliyetleri için şunu da söyleyebiliriz; başarısızlık ve değerlendirme maliyetlerini olabilecek en az seviyeye indirmek için gerçekleştirilen faaliyetlerin maliyetidir. Hangi Faaliyetler Önleme Maliyetleridir? Pazar araştırma faaliyetlerinin maliyetleri, Ürün tasarım faaliyetlerinin maliyetleri, Tedarikçilerin takip ve kontrolü faaliyetlerinin maliyetleri, Kalite planlama ve denetleme faaliyetlerinin maliyetleri, Süreçlerin planlama ve kontrolu faaliyetlerinin maliyetleri, Eğitim ve geliştirme faaliyetlerinin maliyetleri, Önleyici bakım faaliyetlerinin maliyetleri. Kısa kısa bu başlıklara değinmek istiyorum; - Pazar araştırma faaliyetlerinin maliyetleri; Müşterilerin ihtiyaçlarının belirlenmesi için yapılan faaliyetlerin maliyetidir. nin Muhasebeleştirilmesi

Müşteri nezdinde ve satış alanı içinde yapılan pazar araştırma faaliyetleri, anketler, müşterinin istediği spesifikasyonları belirleme gibi faaliyetler için yapılan maliyetler. - Tasarım faaliyetlerinin maliyetleri; Müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak ürün tasarım çalışmalarının oluşturduğu maliyetlerdir. - Tedarikçi maliyetleri; Tedarikçilerin kotrolü/denetlenmesi, sınıflandırılması, tedarik etme faaliyetlerinin incelenmesi için katlanılan ve bu gibi konularda tedarikçilerden meydana gelecek olumsuzlukların önlenmesi için yapılan çalışmaların maliyetidir. Bir başka ifadeyle tedarikçiler ile olan ilişkilerin sürdürülme maliyetleri. - Kalite planlama ve denetleme maliyetleri; İşletmenin kalite planlarının hazırlanması ve sistemin kontrolü için katlanılan maliyetlerdir. - Süreç planlama maliyetleri; İşletme süreçlerinin yeterlilik çalışmaları, denetim planlaması ile süreçlere ilişkin diğer çalışmaların maliyetleridir. - Eğitim ve geliştirme maliyetleri; Kaliteyle ilgili eğitimlerin maliyetleri. - Önleyici bakım maliyetleri; İşletmelerde belirli aralıklarla yapılan makine, cihaz ve tesislerin bakımları ve iyileştirme çalışmalarında oluşan maliyetler. 4.2- Değerlendirme Maliyetleri İşletmede üretilen ürün/ürünlerin ya da hizmetlerin kalite düzeyinin korunması için yapılan faaliyetlerin, her türlü ölçme ve değerlendirme, denetleme çalışmalarının maliyetleridir. Amacın, ürün ya da hizmetin beklenen ve arzulanan kaliteye uygunluğunun sağlanması olduğunu düşünürsek, bu amaç için çeşitli birim, materyal ve süreçler ölçülür, değerlendirilir ve denetlenir. Değerlendirme maliyetleri bu faaliyetlerin oluşturduğu maliyetlerdir. Değerlendirme maliyetleri olarak; Satın alınan malzemelerin kontrol ve test maliyetleri, Ölçüm ve test ekipmanlarının doğruluklarının kontrol maliyetleri sıralanabilir. - Satın alınan malzemelerin kontrol ve test maliyetleri; İşletmede üretimde kullanılmak üzere tedarikçilerden satın alınan malzemelerin, işletmenin istediği kalite ve standartta olup olmadığının muayene ve kontrolü için yapılan giderler, katlanılan maliyetlerdir. Bir başka ifadeyle ürün kabulü sırasında yapılan test ve kontrol giderleri. Bu kontrol ve test çalışmalarında kullanılan aletlerin kalibrasyonu ve bakımı için yapılan giderler ve amortismanları, kontrol ve testi yapan personelin zaman maliyeti, kontrol ve test edilen malzemenin maliyeti, bu kategoriye girer. nin Muhasebeleştirilmesi

- Ölçüm ve test ekipmanlarının doğruluklarının kontrol maliyetleri; Üretilen ürün ile ilgili ölçüm ve test ekipmanlarının muayene ve kontrol edilmesinin maliyetleridir. Bu muayene ve konrollerin yapılması sırasından gerçekleşen giderlerdir. Makine ayarlarının kontrol ve test giderleri, test ve kontrollere sağlanan laboratuvar destek giderleri, kullanılan ölçüm araçlarının amortismanı ve kalibrasyonu bu kategoriye giren maliyetlerdir. 4.3- Başarısızlık Maliyetleri Başarısızlık maliyetleri iç ve dış başarısızlık maliyetleri olmak üzere iki ayrı sınıflandırmaya tabi tutulur. Başarısızlık maliyetleri önleme ve değerlendirme faaliyetlerine rağmen ortaya çıkarlar. Bu maliyetleri doğrudan kontrol etmek mümkün olmayabiliyor, önleme ve değerlendirme faaliyetlerini artırarak başarısızlık maliyetlerini azaltmak mümkün olabilmekte. 4.3.1- İç Başarısızlık Maliyetleri İç başarısızlık maliyetleri, ürünleri müşteriye göndermeden önce oluşurlar. Üretim aşamasında, ürünün henüz müşteriye gönderilmeden önce belirlenen hataların doğurduğu maliyetlerdir. Bir başka deyişle, müşteri gereksinimini karşılamada yetersiz kalacak ürün ya da hizmette, müşteriye ulaşmadan önce belirlenen hata ve eksiklerin giderilmesi, düzeltilmesi ve iyileştirilmesi için katlanılan maliyetler, giderlerdir. Bir bakıma iş süreçlerinin eksikliğinin, uygunsuzluğunun maliyeti de denilebilir. Bu kategoriye giren maliyetleri şöyle sıralamak mümkün; Hatalı tasarım neticesi oluşan hurda, kusurlu ve bozuk ürünlerin maliyetleri, Yeniden işleme ve tamir giderleri, Yeniden kontrol ve test giderleri, İşçilik kayıpları, Süreçlerin değiştirilme maliyetleri, Donanım ve yazılım geliştirme maliyetleri. - Hurda, kusurlu ve bozuk ürünleri maliyetleri; Geri kazanılması iktisadi açıdan mümkün olmayan hatalı ürünlerin üretiminde harcanan malzeme, işçilik ve genel üretim giderleridir. Hurda maliyetinin hesaplanmasında hurda satış gelirinin hurda maliyetinden düşülmesi gerekir. nin Muhasebeleştirilmesi

- Yeniden işleme ve tamir giderleri; Ürün ya da hizmette oluşan hataları düzeltebilmek için katlanılan giderlerdir. - Yeniden kontrol ve test giderleri; Aynı ürünün üretimi için yeniden yapılan çalışmanın maliyetidir. - İşçilik kayıpları; boşa geçen işçilik, yapılan fazla mesailer gibi çalışan maliyetleridir - Süreçlerin değiştirilme maliyetleri; Üretim süreçlerinin hata ve eksikliklerinin azaltılması ve ortadan kaldırılmasına yönelik yapılan değişiklikler için katlanılan maliyetlerdir. - Donanım ve yazılım geliştirme maliyetleri; Hataları düzeltmek maksadıyla yapılan donanım ve yazılım geliştirme, değiştirme maliyetleridir. 4.3.2- Dış Başarısızlık Maliyetleri Dış başarısızlık maliyetleri kolayca tahmin edilebileceği gibi, ürün ya da hizmetin müşteriye ulaşmasından sonra ortaya çıkan eksiklik ve uygunsuzlukların yarattığı maliyetlerdir. Ürün ya da hizmetin tasarım ve üretimi sırasında oluşmasına rağmen tespit edilmesi ancak ürünün/hizmetin müşteriye ulaşmasından sonra olan, müşteri tarafından işletmeye bildirilen başarısızlık maliyetleri de denebilir. Bu maliyet kategorisini, teslim sonrası oluşan maliyetler ve garanti giderleri olarak ikiye ayırmak mümkündür. Garanti giderleri, ürünün müşteriye tesliminden sonra belirli bir süre içinde oluşan ürün hata ve eksiklerinin giderilmesi için, ürün sahibi işletmeler tarafından karşılanan tamir ve yenileme giderleridir. Garanti giderlerini, garanti süresi içinde müşterinin iade ettiği ya da tamir edilmesini talep ettiği (parça değişikliği gibi) ürün maliyeti olarak da ifade etmek mümkün. Bu bakımdan işletmeler tarafından ayrıcalıklı ve özellikli olarak takip edilir. Bu çerçevede dış başarısızlıkları şöyle sıralayabiliriz; Garanti giderleri, Nakliye hasarları, Tazminatlar, Müşteriye yapılan zorunlu indirimler, Kalitesizlik nedeniye kabul edilmeyerek iade edilen ürünler. nin Muhasebeleştirilmesi

- Garanti giderleri; Garanti kapsamı ve süresi içinde müşteride bulunan ürün için yapılan işçilik ve malzeme giderleri, ürünün iade alınması nedeniyle ürünün maliyeti. - Nakliye hasarları; Ürünlerin müşteriye taşınması sırasında meydana gelen bozuluklar, kırılmalar gibi sebeplerle üründe yapılan hataların düzeltilmesi ya da yenisinin gönderilmesi maliyetleri. - Tazminatlar; Ürün veya hizmetteki hata, kusur nedeniyle müşterinin uğradığı zararı tazmin etmek için yapılan ödemeler. Müşterinin zararının tazmin edilmesi. - Müşteriye yapılan zorunlu indirim; Müşterinin beklentisini karşılamayan ya da taahhüt edilen standartların altında kalan ürünü almayı kabul eden müşteriye yapılan indirimler. - İade edilen ürünler; Müşterinin beklentisini karşılamadığı için almaktan vazgeçip iade ettiği, bir başkasına satılamayacak ürün ya da hizmetin maliyeti. nin Muhasebeleştirilmesi

İkinci Bölüm : nin Muhasebeleştirilmesi 5- Muhasebede Takip Edilmeli İşletmelerde kalite sistemi maliyetlerinin paraya dönüştürülerek takip edilmesi, raporlanması, iyileştirilmelerin parasal olarak görülmesi için bu bilgilerin muhasebe sistemi içinde oluşturulması gerektiğini düşünüyorum. Bu çerçevede, kalite maliyetlerine ilişkin verilerin toplanması için belge ve hesap planı düzenlenmelerinin mutlaka yapılması gerekir. Kalite maliyetlerinin takip ve analizi, kalite bölümünün yanında özellikle yönetim muhasebesinin önemli bir faaliyet alanı olduğunu söylemek isterim. Çünkü yönetim muhasebesinin kalite maliyetleri için hazırlayacağı parasal analiz içerikli raporlar sayesinde; işletmenin başarısızlık maliyetleri önemli ölçüde düşürülebilir. Yapılacak analizlerle önleme maliyetleri artırılarak değerlendirme maliyetleri azaltılabilir. Önleme maliyetleri her zaman daha ucuz olacaktır, bu durumda kalite maliyetlerinin düşürülmesini sağlayacaktır. Burada hemen şu sorunun geleceğini düşünüyorum; kullanılan tekdüzen hesap planında kalite maliyetleri nasıl takip edilir? Tekdüzen hesap planında kalite maliyetlerinin takibi için herhangi bir hesap sınıfı, grubu ve hesap bulunmamaktadır. Burada işletmeler tekdüzen hesap planı çerçevesinde oluşturacakları yardımcı hesapları kullanmaları gerekir. Bu yardımcı hesaplar kalite maliyetlerinin verilerinin raporlanmasına hizmet edecek şekilde oluşturulmalıdır. Şunu da söylemek isterim, tekdüzen hesap planında 8 numaralı hesap grubu yönetim muhasebesi için kullanılabilir. 2 sıra no.lu muhasebe sistemi uygulama genel tebliğine göre 8 ana hesap grubu, muhasebe ilkelerine ve eş zamanlı maliyet tespit etme yöntemine aykırı olmamak üzere yönetim muhasebesi amaçları için kullanılabilir. Bu çerçevede 8 ana hesap grubunun kalite maliyetleri için yönetim muhasebesi tarafından kullanılabileceğini düşünüyorum. Ya da tekdüzen hesap planında mevcut gider hesapları altında açılacak yardımcı hesaplarla kalite maliyetleri muhasebede takip edilebilir. Ben burada 7/A seçeneğine göre ana gider hesapları altında kalite maliyetlerinin nasıl nin Muhasebeleştirilmesi

takip edileceğini anlatacağım. 6- Muhasebede Kalite Maliyeti Hesapları Kalite maliyetleri, mevcut tekdüzen hesap planı içinde 7/A hesap sınıfında fonksiyon esasına göre gider yeri ve gider çeşitleri bazında izlenebilir. 7/A seçeneğinde kalite maliyetlerini izlemek için kalite maliyetinin özelliği dikkate alınarak ilgili gider hesaplarının altında kalite maliyeti çeşitine göre hesaplar açılmalı. Mesela direkt ilk madde ve malzeme gideri hesabı altında önleme maliyetleri ile ilgili gider çeşiti olmamalıdır. Bu şekilde hesap planı içinde kalite maliyetleri hesaplarının gider çeşiti, gider yeri bazında ve kalite maliyetinin çeşitlerine göre açılması doğru takibi sağlayacaktır. 6.1- Direkt İlk Madde ve Malzeme İle İlgili Kalite Maliyetleri Hesaplarına Örnek 710 Direkt ilk madde ve malzeme gideri hesabı altında açılacak kalite maliyeti yardımcı hesabına şöyle bir örnek verebiliriz; Biliyoruz ki, 710 hesabın alt kırılımında esas üretim gider yerlerinde oluşan ve üretilen ürüne direkt yüklenen ilk madde ve malzemeler izlenmekte. İşte bu hesap altında ilave bir alt kırılım olarak kalite maliyetleri de izlenebilir. Burada izlenecek kalite maliyetleri çeşitine örnek vermek gerekirse; hatalı ürünün düzeltilmesi için sarf edilen ilk madde ve malzeme gideri olabilir. Örnek hesap ; 710. Direkt İlkmadde Ve Malzeme Giderleri 710.10...Esas Üretim Gider Yeri 710.10.800 İç Başarısızlık Maliyeti-XYZ İlk Madde ve Malzeme Gideri nin Muhasebeleştirilmesi

6.2- Direkt İşçilik Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 720 Direkt İşçilik Giderleri hesabı altında kalite maliyetleri ile ilgili işçilik giderleri de izlenebilir. Aslında kalite ile ilgili işçilik giderleri endirekt işçilik giderleridir. Ancak bazı direkt işçilik giderleri kalite maliyeti ile ilişkilendirilebilir. Mesela müşterinin ürün ile ilgi istekleri doğrultusunda katlanabilecek işçilik giderleri olabilir. Örnek hesap; 720. Direkt İşçilik Giderleri Hesabı 720.10...Esas Üretim Gider Yeri 720.10.800 İç Başarısızlık Maliyeti-İşçilik Giderleri nin Muhasebeleştirilmesi

6.3- Genel Üretim Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 730 Genel Üretim Giderleri Hesabı nın, karakteristik olarak kalite maliyetleri ile ilgili en fazla alt hesabın açılacağı bir ana gider hesabı olduğu söylenebilir. Genel üretim giderleri hesabında üretim safhalarında ve üretim sonrasında ortaya çıkan kalite maliyeti giderleri izlenebilir. Kalite maksatlı tamir bakım giderleri, müşterinin iade ettiği ürünlere yapılan değişiklik giderleri, değerlendirme ve iç başarısızlıklarla ilgili işçilik giderleri bu hesaba girecek kalite maliyetlerine örnek verilebilir. Örnek hesap; 730. Genel Üretim Giderleri 730.10...Esas Üretim Gider Yeri 730.10.800 Değerlendirme Maliyeti-Endirekt Malzeme 730.10.801 Değerlendirme Maliyeti-Endirekt İşçi Ücret Giderleri 730.10.802 Değerlendirme Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri 730.10.803 Değerlendirme Maliyeti- Amortisman Giderleri 730.10.804 Değerlendirme Maliyeti-Kalibrasyon Giderleri 730.10.805 Değerlendirme Maliyeti-Çeşitli Giderler 730.10.900 İç Başarısızlık Maliyeti-Endirekt Malzeme 730.10.901 İç Başarısızlık Maliyeti-Endirekt İşçi Ücret ve Giderleri 730.10.902 İç Başarısızlık Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri 730.10.903 İç Başarısızlık Maliyeti- Amortisman Giderleri 730.10.904 İç Başarısızlık Maliyeti-Kalibrasyon Giderleri 730.10.905 İç Başarısızlık Maliyeti-Çeşitli Giderler nin Muhasebeleştirilmesi

6.4- AR-GE Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 750. Araştırma ve Geliştirme Giderleri hesabı altında izlenecek kalite maliyetleri önleme, değerlendirme ve iç başarısızlık giderleri olacaktır. Özellikle bu hesap altında pazara yeni sunulacak ürünlerin tasarımı ve tasarımın test giderleri takip edilecektir. Bunun yanında mevcut ürünlere ait önleme maliyetleri, yeni üretilecek ürüne ait pazar araştırma giderleri de bu hesapta takip edilebilir. Örnek hesap; 750. Araştırma ve Geliştirme Giderleri 750.50.800 Önleme Maliyeti-XYA Malzeme Gideri 750.50.801 Önleme Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 750.50.802 Önleme Maliyeti-Amortisman Giderleri 750.50.803 Önleme Maliyeti-Çeşitli Giderler 750.50.850 Değerlendirme Maliyeti- AAA Malzeme Gideri 750.50.851 Değerlendirme Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 750.50.852 Değerlendirme Maliyeti-Amortisman Giderleri 750.50.853 Değerlendirme Maliyeti-Çeşitli Giderler 750.50.900 İç Başarısızlık Maliyeti- AAA Malzeme Gideri 750.50.901 İç Başarısızlık Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 750.50.902 İç Başarısızlık Maliyeti-Amortisman Giderleri 750.50.903 İç Başarısızlık Maliyeti-Çeşitli Giderler nin Muhasebeleştirilmesi

6.5- Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek 760. Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri hesabı altında dış başarısızlık kategorisine giren kalite maliyetleri takip edilir. Müşteriye teslimden sonra ortaya çıkan ürün şikayetlerinin giderilmesi için yapılan kalite maliyeti giderleri bu hesapta bulunacaktır. İşletmeler için özel önemi olan garanti giderlerini bu hesap altında göreceğiz. Örnek hesap; 760. Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri 760.60.800 Dış Başarısızlık Maliyeti- AAA Malzeme Gideri 760.60.801 Dış Başarısızlık Maliyeti-İşçilik Giderleri 760.60.802 Dış Başarısızlık Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 760.60.803 Dış Başarısızlık Maliyeti-Amortisman Giderleri 750.60.804 Dış Başarısızlık Maliyeti-Çeşitli Giderler nin Muhasebeleştirilmesi

6.6- Genel Yönetim Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek Kalite maliyetlerinin tüm kategorilerinde genel yönetim giderlerine girebilecek giderler ile müşteriye teslim sonrasında ürünün müşteriye verdiği zarar nedeniyle ödenen tazminatlar gibi dış başarısızlık maliyetleri bu hesapta kaydedilir. Örnek hesap; 770. Genel Yönetim Giderleri 770.70.800 Önleme Maliyeti-XYA Malzeme Gideri 770.70.801 Önleme Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 770.70.802 Önleme Maliyeti-Amortisman Giderleri 770.70.803 Önleme Maliyeti-Çeşitli Giderler 770.70.850 Değerlendirme Maliyeti- AAA Malzeme Gideri 770.70.851 Değerlendirme Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 770.70.852 Değerlendirme Maliyeti-Amortisman Giderleri 770.70.853 Değerlendirme Maliyeti-Çeşitli Giderler 770.70.900 İç Başarısızlık Maliyeti- AAA Malzeme Gideri 770.70.901 İç Başarısızlık Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 770.70.902 İç Başarısızlık Maliyeti-Amortisman Giderleri 770.70.903 İç Başarısızlık Maliyeti-Çeşitli Giderler 770.70.950 Dış Başarısızlık Maliyeti- AAA Malzeme Gideri 770.70.951 Dış Başarısızlık Maliyeti-İşçilik Giderleri 770.70.952 Dış Başarısızlık Maliyeti-Memur Ücret ve Ekleri Gideri 770.70.953 Dış Başarısızlık Maliyeti-Amortisman Giderleri 770.70.954 Dış Başarısızlık Maliyeti-Çeşitli Giderler nin Muhasebeleştirilmesi

6.7- Finansman Giderleri İle İlgili Hesaplarına Örnek Kalite çalışmalarının yürütülmesi sırasında işletmenin katlandığı faiz, kur farkı, banka komisyonu gibi finansman giderleri 780.Finansman Giderleri hesabının altında alt hesaplar olarak takip edilebilir. Bu çerçevede finansman gideri olup da önleme, değerlendirme, iç ve dış başarısızlık kategorilerinde değerlendirilen giderler burada kaydedilir. Örnek hesap; 780. Finansman Giderleri Hesabı 780.50 Önleme Maliyetleri ile İlgili Finanman Giderleri 780.60 Değerlendirme Maliyetleri ile İlgili Finmansman Giderleri 780.70 İç Başarısızlık Maliyetleri ile İlgili Finansman Giderleri 780.70 Dış Başarısızlık Maliyetleri ile İlgili Finansman Giderleri nin Muhasebeleştirilmesi

7- Kalite Maliyeti Takibi Maliyet Ucuzlaması Getirir Buraya kadar anlattıklarımı özetlersem, işletmeler kalitesizliğin maliyeti olan kalite maliyetlerini - Müşteri kaybetmemek, - Maliyetlerini kontrol ederek ürünlerinde ucuzlama sağlamak, - Rekabet için iyi bir entsrüman kullanarak fiyatlarını rekabetçi hale getirmek için düzenli raporlayacak ve analiz edecek ve yönlendirecek şekilde takip etmeleri gerekir. Bunun içinde yönetim muhasebesinin bu görevi üstlenerek en iyi şekilde yapmasının önemli olduğunu bir muhasebeci olarak söylemek isterim. nin Muhasebeleştirilmesi

Muhasebeci Yorumluyor Hakkında Bu e-kitap www.muhasebeciyorumluyor.com yazarı Volkan Kara tarafından hazırlanmıştır. Muhasebeci Yorumluyor web sitesinde muhasebenin çeşitli dallarında özgün konularda içerikler bulunmaktadır. Günümüzde genel muhasebenin yanında maliyet ve yönetim muhasebesi, işletme bütçeleri özel önem taşımaktadır. Muhasebenin bu dallarında www.muhasebeciyorumluyor.com da çeşitli yazılar/makaleler okuyabilirsiniz. Muhasebeci Yorumluyor web sitesini ziyaret etmek isterseniz bu sayfadaki linklere tıklayın... nin Muhasebeleştirilmesi