EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Haziran 2013, No: 63
Bu sayıda; -Mart ayı işsizlik verileri -Mayıs ayı bütçe gerçekleşmeleri değerlendirilmiştir.
İşsizlik Mart Ayında Arttı Mart ayında işiz sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre 186 bin kişi artarak 2 milyon 801 bin kişiye ulaştı. İşsizlik oranı da 0,2 puanlık artışla yüzde 10,1 oldu. Aynı dönemde geniş tanımlı işsiz sayısı da 200 bin kişi artarak 5 milyon 53 bin kişi oldu. Oran ise 0,1 puanlık azalışla yüzde 16,8 seviyesine indi. Bu dönemde genç işsiz sayısı da 128 bin kişi artarak 844 bine ulaştı. Genç işsizlik oranı da yüzde 17,4 ten yüzde 19,3 e çıktı. İş arayan her beş gençten biri işsiz. MART 2013 İŞSİZLİK VERİLERİ (BİN KİŞİ) MART Fark 2012 2013 (2013-2012) Kurumsal Olmayan Nüfus 73.326 74.183 857-15 Yaş ve Üzeri Nüfus 54.438 55.325 887 İş Gücü 26.431 27.776 1.345 - İstihdam Edilenler 23.817 24.974 1.157 - Tarım 5.613 5.708 95 - Sanayi 4.721 4.948 227 - İmalat Sanayi 4.419 4.641 222 - İnşaat 1.400 1.603 203 - Hizmetler 12.083 12.716 633 - Tarımdışı İstihdam 18.204 19.266 1.062 - Ücretli İstihdam Edilenler 14.959 15.976 1.017 İşsiz Sayısı 2.615 2.801 186 Geniş İşsiz Sayısı(İşsiz+İş Bulma Ümidi Olmayanlar+Diğer+Mevsimlik Çalışanlar) 4.853 5.053 200 Genç İşsiz Sayısı 716 844 128 Sosyal Güvenlik Kuruluşuna Kaytıtlı Olmayanla 8.943 9.186 243 (YÜZDE) İstihdam Oranı(%) 43,8 45,1 1,3 İşgücüne Katılma Oranı(%) 48,6 50,2 1,6 İşsizlik Oranı(%) 9,9 10,1 0,2 Geniş İşsizlik Oranı(%) 16,9 16,8-0,1 Tarımdışı İşsizlik Oranı(%) 12,1 12,3 0,2 Genç İşsizlik Oranı(%) 17,4 19,3 1,9 Mevsimlik Etkilerden Arındırılmış Seriler Şubat 2013 Mart 2013 Fark İşgücü 28.169 28.263 94 İstihdam 25.564 25.618 54 - Tarım 6.145 6.132-13 - Sanayi 4.886 4.948 62 - İnşaat 1.865 1.820-45 - Hizmet 12.667 12.718 51 İşsiz 2.605 2.644 39 İşgücüne Katılma Oranı(%) 51,0 51,1 0,1 İstihdam Oranı(%) 46,3 46,3 0,0 İşsizlik Oranı(%) 9,2 9,4 0,2 - Tarımdışı İşsizlik Oranı(%) 11,6 11,7 0,1 - Genç Nüfusta İşsizlik Oranı(%) 18,5 18,7 0,2 TÜİK, BETAM
Oca.12 Şub.12 Mar.12 Nis.12 May.12 Haz.12 Tem.12 Ağu.12 Eyl.12 Eki.12 Kas.12 Ara.12 Oca.13 Şub.13 Mar.13 Mevsimlik etkilerden arındırılmış işsiz sayıları da Martta bu yılın Şubat ayına göre 39 bin kişi arttı. İşsizlik oranı da aynı dönemde 0,2 puanlık artışla 9,4 oldu. Genel olarak bakıldığında işsizlikte ve özellikle genç işsizliğindeki artış eğilimi dikkat çekiyor. Mevsimlik hareketlerden arındırılmış serilere baktığımızda, Şubatta işsiz sayısındaki azalışın Martta artışa dönmesinin arkasında, tarımda istihdam düşüşü, tarım dışı sektörlerde ise yeni işler yaratma eğilimindeki hızlı düşüş dikkat çekiyor. MEVSİMLİK HAREKETLERDEN ARINDIRILMIŞ TARIM DIŞI İŞGÜCÜ VE İSTİHDAM (Bir Önceki Aya Göre Değişme, Bin Kişi) 300 250 200 150 100 50 İşgücü İstihdam 0-50 -100 Mayısta merkezi yönetim bütçesi dengesi geçen yılla aynı oldu Mayıs ayında merkezi yönetim bütçesi dengesi geçtiğimiz yılın aynı ayındaki seviyesini korudu ve 4,6 milyar TL fazla verdi. 5 aylık toplam bütçe dengesi ise 4,3 milyar fazla verdi. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde 432 milyon TL açık vardı. İlk beş ayda toplam yüzde 17,7 olan faiz dışı giderlerdeki artış Mayıs ayında yüzde 12,4e düştü. Bunda ilk beş ayda yüzde 65,5 olan yatırımlardaki artışın yüzde 21,4 e düşmesi etkili oldu. Bu aynı zamanda ilk üç ayda büyümenin lokomotifi olan kamu yatırımlarının bu etkisinin ikinci 3 aylık dönemde sürdürülemeyeceğinin göstergesi. Diğer taraftan bütçe dışındaki kuruluşlara verilen sermaye transferlerindeki yüzde 76,9 luk artış ve mal ve hizmet alımlarındaki hızlanma dikkat çekiyor. Gelir tarafında ise Mayıs ayında kaydedilen yüzde 13,2 lik artış, ilk beş ay toplamındaki yüzde 16,1 lik artışın altında kaldı. Aynı yavaşlama vergi gelirlerinde de dikkati çekiyor.
Gelirlerde yılbaşından bu yana kaydedilen artışın önemli bir kısmı geçen yılın ikinci yarısında yapılan vergi düzenlemelerinin baz etkisinin sürmesinden kaynaklanıyor. Yılın üçüncü üç aylık döneminden başlayarak vergi gelirlerindeki artışın daha da yavaşlayacağı dikkate alınırsa mahalli idare seçimlerinin getireceği harcama baskısıyla beraber bütçe performansının bozulma olasılığı yüksek gözüküyor. 2013 AYI BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ 2012 2013 ARTIŞ ORANI (%) (BİN TL) OCAK - OCAK - 2013 2013 OCAK- Bütçe Giderleri 26.238.543 137.807.135 30.336.563 155.267.305 15,6 12,7 Faiz Hariç Giderler 23.828.968 113.429.028 26.793.882 133.500.643 12,4 17,7 Personel Giderleri 6.902.610 35.495.037 7.881.549 41.054.785 14,2 15,7 Sosyal Güv.Kur. Devlet Primi 1.112.231 5.962.047 1.278.826 6.790.816 15,0 13,9 Mal ve Hizmet Alımları 2.303.715 9.956.578 2.694.521 10.848.859 17,0 9,0 Cari Transferler 10.247.627 52.342.618 10.896.433 60.548.793 6,3 15,7 Sermaye Giderleri 2.099.041 5.338.379 2.548.433 8.832.510 21,4 65,5 Sermaye Transferleri 462.191 774.896 817.619 1.350.025 76,9 74,2 Borç Verme 701.553 3.559.473 676.501 4.074.855-3,6 14,5 Yedek Ödenekler Faiz Harcamaları 2.409.575 24.378.107 3.542.681 21.766.662 47,0-10,7 Bütçe Gelirleri 30.825.722 137.374.942 34.900.963 159.529.772 13,2 16,1 Genel Bütçe Gelirleri 29.977.674 132.251.996 33.770.035 153.959.417 12,7 16,4 Vergi Gelirleri 26.476.124 110.906.453 30.177.577 131.651.281 14,0 18,7 Teşebbüs ve Mülkiyet Geliri 994.670 10.000.582 1.257.979 5.725.714 26,5-42,7 Özel Gelirler ile Alınan Bağışlar ve Yardımlar 132.504 733.801 85.007 584.053-35,8-20,4 Faizler, Paylar ve Cezalar 1.762.180 8.414.164 2.181.349 10.664.366 23,8 26,7 Sermaye Gelirleri 279.312 1.004.207 62.288 5.282.875-77,7 426,1 Alacaklardan Tahsilat 332.884 1.192.789 5.835 51.128-98,2-95,7 Özel Bütçeli İdarelerin Öz Gelirleri 718.716 3.555.628 970.833 3.915.690 35,1 10,1 Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların Gelirleri 129.332 1.567.318 160.095 1.654.665 23,8 5,6 Bütçe Dengesi 4.587.179-432.193 4.564.400 4.262.467-0,5 Faiz Dışı Denge (Maliye Tanımlı) 6.996.754 23.945.914 8.107.081 26.029.129 15,9 8,7