Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi ST YÜKSELMESİZ Akut Koroner Sendrom /NSTEMI Sunumu Hazırlayan Dr. Mehmet Mahir KUNT Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Öğretim Görevlisi Resminizi Buraya Yerleştirin Sunumun son güncellenme tarihi: Şubat 2011 Olgu 1 Olgu 2 56 yaşında erkek Son bir saattir sıkıştırıcı tarzda göğüs ağrısı var. FM de 120 1/dk taşikardisi var TA: 115/100 mmhg EKG da V1-V4 0,50 mm ST segment depresyonu 56 yaşında kadın 30 dk süren sıkıştırıcı göğüs ağrısı olmuş İsordil tablete rağmen ağrısı hafiflememiş. FM de 100/dak taşikardisi var TA: 120/80 mmhg İlk EKG da V1-V4 0,5 mm ST segment elevasyonu 15 dakika sonraki EKG de V1-V4 0,1 mm ST segment depresyonu ve T dalgası inversiyonu Olgu 3 AKS Patogenezi 40 yaşında erkek 20 dakikalık iğnelenme tarzında göğüs ağrısı olmuş FM de 60 /dk bradikardisi var TA: 110/80 mmhg EKG da anterior derivasyonlarda nonspesifik ST segment ve T dalgası değişiklikleri var Plak plak rüptürü (55-80%) Trombosit agregasyonu Trombüs formasyonu Vazospasm İnkomplet oklüzyon Distal embolizasyon ST yükselmesiz MI tam oklüzyon ST Yükselmeli MI 1
AKUT KORONER SENDROM (Stabil Olmayan Anjina Pektoris) AKS düşündüren iskemik semptomlar EKG değişikliği olabilir / olmayabilir yok (Geçici ST elevasyonu, depresyonu veya T dalgası negatifliği) Kardiyak troponin düzeylerinde artış olmaması ve ST elevasyonsuz MI ın farkı NSTEMI da kardiyak enzimlerin yükselmesidir (sadece takiple ayırdedilir) Stabil Olmayan Anjina Pektoris Tanı Öykü ile konulur EKG ve Laboratuar testleri ayırıcı tanı ve risk sınıflaması için kullanılır Tanıda altı standart: İyi anamnez Temel Klinik Başvuru Şekilleri Yeni başlayan anjina Artan anjina İstirahat anjinası Son iki ay içinde başlayan ve sıradan aktivitede belirgin kısıtlama yapan (CCSC evre III) anjina Önceki stabil paternden artış gösteren angina: daha sık, daha uzun süreli, daha düşük eşik, son 2 ayda en az bir CCSC klas artışı (en az evre III) Son bir hafta içinde genellikle 15 dakikadan uzun süren istirahat anjinası Göğüs ağrısı veya sıkışması ile beraber iskemik ST depresyonu >0,5 mm (0,05 mv)veya dinamik T dalgası inversiyonu = /NSTEMI Devam etmeyen ve geçici (<20 dak) 0,5 mm ST segment elevasyonu J noktası depresyonu için sınır V2-V3 te -0,5 mm(0,05 mv) diğerlerinde -1 mm(0,1 mv) her iki cinste İskemik ağrıyı azaltmak Ana Hedefler Hastanın hemodinamik durumunun kontrolü Risk sınıflaması Tedavi seçeneklerinin belirlenmesi İnvaziv Medikal Antitrombotik tedavi başlanması Beta bloker tedavi 2
TIMI Risk Skoru /NSTEMI için TIMI Risk Skoru /NSTEMI için PUAN Yaş 65 1 TANIM Hesaplanan TIMI skoru 14 günde * risk Risk durumu 3 KAH risk faktörü 1 Aile öyküsü, Sigara, DM Hiperlipidemi, Hipertansiyon Ciddi koroner darlık 1 Bilinen %50 koroner darlık Son 7 günde aspirin kullanımı 1 Kardiak enzimlerin artışı 1 CK-MB veya Troponin ST değişiklikleri 1 0.5mm ST depresyonu Ciddi anjinal semptomlar 1 24 satte 2 veya daha fazla 0 veya 1 %5 Düşük 2 %8 Düşük 3 %13 Orta 4 %20 Orta 5 %26 Yüksek * Ölüm, Yeni veya tekrarlayan MI veya yeni acil revaskülarizasyon ihtiyacı Hastane Öncesi Bakım Monitorizasyon, ABC KPR ve defibrilasyon için hazırlıklı ol Aspirin ver, gerekiyorsa oksijen tedavisi, nitrogliserin, morfin ver 12 kanallı EKG çek STEMI ise hastaneye haber ver Hastane Öncesi fibrinolitik kullanılıyorsa fibrinolitik kontrol listesini işaretle Acil Serviste Yönetim Vital Bulgular. Oksijen saturasyonu İV yol aç Kısa fizik muayene ve hikaye Fibrinolitik endikasyon ve kontrendikasyonlarını (varsa fibrinolitik listesinden) gözden geçir Kardiyak enzinler, INR-aPTT ve elktrolit kontrolü için kan al Portable Akciğer grafisi (<30dak) Tedavi ST depresyonu veya T dalgası negatifliği ST yükselmesiz MI veya Yüksek riskli Oksijen sat %94 ise 4 L/dak oksijen başla Önceden verilmemişse Aspirin 160-325 mg PO Nitrogliserin dilaltı veya sprey Hastanın göğüs ağrısı nitrogliserinle rahatlamadıysa iv morfin Troponindüzeyi yüksek veya Yüksek Riskli Hasta ise Erken PCI Tedaviye dirençli ağrı Tekrarlayan /ısrar eden ST değişikliği VT Hemodinamik bozulma Kalp yetmezliği bulguları Yardımcı Tedavilere Başla Nitrogliserin Heparin PO beta blokör? Klopidogrel? Glikoprotein IIb/IIIa İnhibitorleri? Monitorize yatak, Risk skorlaması yap, Aspirin-heparinve diğer tedavilere devam et ACE inhibitorü/arb Statin tedavisi Yüksek riskli değilse kardiyoloji tekrar risk hesaplaması 3
Oksijen Eğer hasta hipoksemik, dispneik veya kalp yetmezliği bulguları varsa oksijen tedavisi gerekli. Oksijen satürasyonu %94 olacak şekilde oksijen ayarlanacak Nitrogliserin 3 doz (0,4 mg) nitrogliserin (tablet / sprey) 3-5 dk arayla HT, KKY ve sebat eden iskemik ağrıda ilk 48 saat iv. 24 saat içinde fosfodiesteraz inhibitörü kullananlarda, ağır aort stenozu ve sağ ventrikül infarktüsünde kontrendike Morfin Göğüs ağrısı nitratlara cevap vermeyen hastalarda morfin endike(class I, LOE C) İV. Morfin sülfat 2-4 mg total 8 mg a kadar 5-15 dakika arayla ağrıyı azaltmak için verilebilir β Adrenerjik Reseptör Blokerları Rutin iv β blokor tedavisinin oral tedaviye göre daha iyi olduğuna dair kanıt yok İlk 24 saat içinde ağız yoluyla başlanmalı (Class 1, LOE A). Antitrombotik tedavi: Aspirin Non enterik 160-325 mg aspirin çiğnetilerek yutturulmalı Klopidogrel Orta Yüksek riskli AKS de 300-600 mg yükleme dozu ağız yoluyla standart tedaviye ek olarak verilmeli Antikoagülan tedavi: USAP /NSTEMI de fondaparinux (2,5 mg cilt altı) veya enoxoparin (30 mg iv yükleme sonra 1 mg/kg/12 saatte bir cilt altı) İnvazif girişim düşünülenlere UF heparin veya Düşük Molekül Ağırlıklı Heparin (DMAH) tercih edilebilir Konservatif tedavi yapılacaklara DMAH tercih edilir. UF Heparin Dozu 60 Ü/kg yükleme (maks 4,000 Ü) İV bolussonrası İV infüzyon 12 Ü/kg /saat (maks 1,000 Ü/saat) aptt bazalin 1.5-2.0 katı olacak Statinler İlk 24 saatte statin kullanımı AMI vey a ACS eğer hasta kullanıyorsa devam etmek NSAIİ kontrendike ve kesilmeli mortaliteyi arttırıyor İnvaziv Tedavi Tercih Medikal Tedaviye rağmen tekrarlayan dinlenmede anjina/iskemi Artmış kardiyak belirteçler Yeni olduğu varsayılan ST segment depresyonu Kalp yetmezliği semptomları veya yeni ya da kötüleşen mitral kaçak Non invazif stress testinde yüksek risk bulguları Yüksek risk skoru( örn TIMI, GRACE) Azalmış sol ventrikül fonksiyonları(ef <% 40) Hemodinamik instabilite Sustained ventriküler taşikardi Son 6 ay içinde PCI(Percutaneous coronary intervention ) Önceden koroner by pass greft (CABG) 4
Kaynaklar Sonuçlar Seri EKG takibi Oksijen sadece saturasyon düşükse gerekli Aspirin ve heparin sağ kalım üzerinde en kısa zamanda kontrendikasyon yoksa başlanması gereken iki ilaç Riskli hastalar için invazif işlem yapılabilecek merkez düşünülmeli Morfin sadece nitogliserin tedavisine yanıtsız hastalar da kullanılmalı 5