Yaflamdan Kesitler Sema Erdo an Çocuklara mizahla ulaflan yazar: Hacer K lc o lu Uun y llar ngilizce ö retmeni olarak çal flt. Daha çok gençlerle birlikteydi. Kendi çocuklar n da büyüttü, emekli oldu ve bir çocuk evi açt. Çocuklarla o kadar güzel fleyler yaflad ki onlar yazmal yd. Yola kendi çocuklu unu yazarak ç kt. Ben Eskiden Çocuktum. Çocuklar için yazd kitaplarla tan nan yazar Hacer K lc o lu nun çocuklu unda yazma gibi bir iste i olmad hiç ama bu istek olgunluk döneminde bir volkan oldu patlad. Evet, çocukluk dönemimde yazmaya merak m hiç olmad. Ama çocuk ruhum hiç uzaklaflmad benden. Ö retimden öte e itime önem veren,kendiflini çok iyi gelifltirmifl harika bir ilkokul ö retmenim vard.
San r m, bizi hikâyelerle besleyen oydu. çinizdeki hikayeler de size s may nca yazmaya bafll yorsunuz. Yolu, bugünkü yay nevi ile kesiflince üretimi h zlan yor ve k sa sürede çok yol al yor Hacer K lc o lu. Çocuklara ulaflt dil ise mizah. Babam, sürekli f kralar ve hikayeler anlat rd. San yorum ondaki mizah genetik olarak geçmifl bana. Ben de hayat n her alan nda her fleyin mizahi yönünü bulmay seviyorum. Onu da kitaplar mda kullan p çocuklara farkl bir yoldan ulafl yorum. Çocuklara mizah yoluyla ulaflmak daha m kolay? Daha kolay. Parma n z sallayarak ben flunu söylemek istiyorum, ben senin üstündeyim tarz olmadan bunu ancak mizahla baflarabiliyorsunuz. Çünkü, çocuk çok ak ll ve çok zalim. Hemen yüzünüze vurabiliyor. O yüzden çok sorumluluk isteyen bir ifl çocuklar için yazmak. Mizah dilini kullanarak yazmak zor mudur? E er mizaha yatk nl n z varsa çok da zor de il. fiöyle, siz hâlâ içinizdeki çocu a birini dokundurtmuyorsan zhani klifle bir söz var ya içimdeki çocuk- mizah orada duruyor zaten. Bir de mizah seven bir ailede büyümüflseniz o sizin yaz lar n za yans yor. Benim öyle oldu. Ayr ca, mizah dergileri al yorum ve mizaha çok fazla kafa yoruyorum, antenlerimi orada çok aç yorum. Hofluma gidiyor. Zor asl nda ama ben flansl y m. Babamdaki mizah duygusu genetik olarak geçmifl bana. Çocukluk döneminin mizah? Çocukluk dönemimde çok fazla mizah okuma flans m olmad. Ailemde klasikler okunurdu. Çok iyi bir okur olan abim, bize çok ciddi fleyler okumaya çal fl rd ama ben içinde bol mizah olan Tenten okurdum. Red Kit okurdum. Maceras çok olsa da bir mizah yan buldu um Teksas, Tommiks de çocukluk hayat m n önemli karakterleriydi. lk Kitab Ben Eskiden Çocuktum
Kendi çocukluk dönemi ile bugünün çocukluk dönemi aras ndaki fark mizahla kapat yor. Çocuk evini açt nda fark etti ki kendi çocuklu u çok farkl ve çok daha güzeldi. Çünkü ben çok sokaklarda oynard m. Sözlü tarih, yaz l olsun dedim ve yazmaya bafllad m. O kadar çok hikaye ç kt ki karfl ma.yay nevi de tereddüt etmeden bast. fiimdikinden çok farkl bir aile ve kasaba kültürü. Çok hofl fleylerle karfl laflt insanlar okuyunca ve sevildi. Sonras nda gençlik an lar n yazd Jale le Konuflmak kitab n buluflturdu okurlar yla. Kendi çocukluk dönemi ile bugünün çocukluk dönemi aras ndaki fark mizahla kapat yor. Mizah var ya mizah çok evrensel bir fley. Hangi y lda olursa olsun insanlar buluflturuyor. Ben Eskiden Çocuktum u çok küçük çocuklar da okudu, yetiflkinler de gençler de Hiçbirinden s k ld m ben bu kitab okurken gibi bir fley gelmedi. O cesareti bulamasayd m yazmaya devam edemezdim. lk yazd n z eserde baya bir korkuyorsunuz. Sonra bak yorsunuz dönüfller güzel, motivasyonunuz art yor. Mizah, bir köprü ve bir merak duygusu. Okullarda ö rencilerle buluflmas nda merak edin tavsiyesinde bulunuyor hep. Bizde merak etmek biraz tehlikeli bir fleydir biliyorsunuz. Özellikle çocuklara, sen amma merakl oldun, amma çok hayal kurdun diye k z l r. Diyorum ki hayal kurun ve merak edin. Ben çok merakl yd m hâlâ çok merakl y m. Kitab m okurken de san r m merak ediyorlar o dönemleri.
Duygu yüklü roman Perflembeleri Çok Severim de de mizah çokça kulland. Çocuklar n yaflad klar s k nt lar büyükleriyle paylaflmad n düflündü ü için bir romanla katk sa lad. Kilo sorunu olan, obeziteye yak n bir çocuk romandaki kahraman. Onu, mizah kullanarak rehberlik ö retmeni ile buluflturdum, sorununu anlatt rd m. Didaktik bir anlat m seçerseniz çocuk, sizin onun üstünde bir insan oldu unuzu anl yor ve okumak istemiyor. Bizde onlardan çok fley ö reniyoruz. Kendi çocuklar mdan çok fley ö rendim. Hâlâ da ö reniyorum. Okuru olan çocuklarla, daha çok ya kitap fuarlar nda ya da okullarda bulufluyor. Çocuklar eskisi kadar okumaya, dinlemeye ve paylaflmaya haz r de iller maalesef. Her geçen gün biraz daha kötüye gitti ini görüyorum. yi kitaplar sunarsan z, okuyorlar. Bireysellik yayg nlaflt. Çünkü çok fazla bilgisayarlarla, tabletlerle bafl bafla kal yorlar. Kolektif çal flmalardan uzaklafl yorlar. Kitab n büyüsüne çekmek için çok u rafl yoruz. Teknoloji, çocuklar okumadan uzaklaflt r yor mu? Gayet tabii. Günün befl saatini bilgisayar n bafl nda geçiren bir çocuk birçok fleyi kaç r yor ama bir saatini okumaya ay ran bir çocuk çok fley kazan yor. Biz kitaplar m z, çocu un çocuk oldu unu unutmadan yazmaya çal fl yoruz. Oyunlar, çevre bilinci vs Dede-büyükbaba- anneanne - babaanne gibi mucizeler de var bu dünyada. Çünkü, çocuklar n onlardan da ö renece i çok fley var. yi bir çocuk kitab nas l olmal? Büyüklerin de okuyabilece i bir kitapt r. Veliler, bu kitaplar bende okuyorum diyor ya sevinçten ç l k atmamak için zor tutuyorum kendimi. Çünkü büyükler o kitab s k lmadan okuyorsa o çocuk kitab baflar l d r bence. zmir de 3 Çocuktuk zmir de köprü mahallesinde büyümüfl 3 ünlü sanatç n n çocuklu unu anlatan kitab. Sezen Aksu, Haluk Bilginer,
Meltem Cumbul bu ünlü isimler. Dedim ki bu ünlülerin, çocuklu unu yazsam. Zorlu bir çal flmayd, üç buçuk y l sürdü ama onlar n ele avuca s mayan çocukluk süreçlerini yazmak güzeldi. Büyüme sorunlar n ele alan, çocukluktan ergenli e geçiflin bafl döndürücü de iflimlerini e lenceli bir flekilde anlatan romanlar, Perflembeleri Çok Severim ve Benim Ad m Kaktüs. Tam anlam yla bir gezgin. Farkl ülkelerden bambaflka kültürlerde yaflayan çocuklar n öykülerini anlatt ve kitapta yer alan 16 öykünün ortak özelli inin aydede oldu u, 2012 y l nda en iyi çocuk öykü kitab seçilen Aydede Her Yerde kitab ile okurlar n biraz flafl rtt. Evet, burada mizah de il de çocuk ac lar çok fazla. Gitti im her ülkede bir müzeyi gezmek yerine sokaktaki çocuklar gözlemliyorum. Benim iflim gücüm çocuk. O çocuklar ay dedeyle buluflturup hem o yöreye ait bilgileri tatl tatl vermek hem de çocuklar n s k nt lar n anlatmak istedim. Çal flan ya da savafl n içinde yak nlar n kaybetmifl çocuklar. H rvatistan ile Bosna aras ndaki savafl n bir çocuk üzerindeki kal nt lar n Mustafa da vermeye çal flt m bir öyküde. zmir`in çal flan çocuklar n konu edindi i kitab n n ad ise Gevrekçiii. Yazmaya geç bafllayan ama adeta koflan Hacer K lc o lu nun kisi Everest ten,befli Gün fl ndan ç kan yedi kitab var. Bir kitab da yolda. Sa l izin verdi i sürece gezmekte kararl olan Hacer K lc o lu nun dünya çocuklar n ülkemiz çocuklar yla karfl laflt rma flans var. Aile fliddeti ve artan boflanmalarla hüzünlü bir nesil yetifliyor, yaln zlaflma art yor. Teknoloji ile daha çok beraberler. Ben sokaklarda oynayan, bizim çocuklu umuzdaki gibi aile olmay baflarabilmifl, hep gülümseyen çocuk yüzleri görmek istiyorum. Onlar da var ama çok az. Her imkâna sahip günümüz çocuklar n n düflüncelerini baflka hayatlara da çevirip, de ifltirebilirsek, onlara yard mc olabilirsek ne mutlu bize. Bunu kitaplarla yapmaya çal fl yoruz. Ama her öykünün sonuna umut yerlefltiren, Hacer K lc o lu da hayallerinden ve umutlar ndan vazgeçmiyor. Çocuklar için semaerdogan@butundunya.com.tr