Uyarlanmış Yoğun Tuvalet Eğitimi Yrd. Doç. Dr. Emre Ünlü eskemre@gmail.com @emreunllu
Tuvalet Becerilerini Kazanmanın Önemi Kişisel Temizlik Sağlık Sosyal Etkileşim Kendini yönetme
Kendi kendine tuvaletini yapma beceri basamakları İşaret İşaret İdrar torbası / bağırsağın dolu hissedilmesi Eylem Tuvaletini tutma Tuvaleti görmek Pantolonu indirme Tuvalete oturma Eylem Boşaltım İşaret İdrar torbası / bağırsağı boş hissetmek Eylem Pantolonunu çekme Ayağa kalkma
Tuvalet Becerisi ve Bileşenleri Hazır Bulunuşluk Tuvaletini ifade etme Kişisel Hijyen El yıkama vb. Tuvaleti kullanma
Hazır bulunuşluk Boşaltım örüntüsü Gözlem (A-B-C) Zihinsel işlevde bulunma düzeyi Gece ya da gündüz kuru kalıyor mu? Banyoya anne ya da baba ile gidiyor mu? Anne babayı taklit ediyor mu? Sevdiği oyuncaklar etkinlikler neler ve bunları elde etmek için nasıl bir çaba harcar? Hiç siz söylemeden tuvalete gittiği oldu mu? Tuvaletinin geldiği y da yapmaya başladığına ilişkin herhangi bir işaret var mı? Tuvalet sürecinde sürekli takıldığı ya da huzursuz olduğu bir nokta var mı?
Tuvalet Becerilerinin Edinimini Zorlaştıran Etmenler Fiziksel Dil Giyinme soyunma Korkular Vücudunu tanıma Bu bir maraton, kısa mesafe koşusu değil Garry Heffner 1.6 2 yıl sürebilir Yeni bir rutin oluşturma Farklı tuvaletler kullanma
Tuvalet eğitimi teknikleri Pantolon alarmları Model Olma Davranışsal Ödüllendirmeler Ceza Beceri analizi Aşamalı yardımla öğretim Görsel Destek kullanımı Teknoloji desteği
Pantolon alarmları
Pekiştirme
Beceri Analizi Tuvaletini yapma Tuvalete girer Pantalonunu indirir Külodunu indirir Tuvaletini yapar Temizliğini yapar Külodunu çeker Pantalonunu çeker Sifonu çeker Ellerini yıkar Tuvaletten çıkar Oturumlar
Görsel destekler
Teknoloji kullanımı
Özel Gereksinimli Bireyler için Uyarlanmış Geleneksel Yöntem
Rol Model Aynı cinsten olan aile bireyi ile birlikte evde çalışılabilir. Evin banyosunda ebeveynin rol model olmasını içermektedir. Çalışmada ortam ve gizlilik normal şartlarda çocuğun beceriyi nasıl gerçekleştirmesi gerekiyorsa öyle olmalıdır. Kapılar kapalı olmalı.
Kardeş ya da yakınlardan da yararlanılabilmektedir, tabi ki eğer çocuğunuz taklit etmek isteyecek ve ilgi duyacaksa. Ama bir başkasına tepki gösterirlerse de ısrar etmemek gerekmektedir. Gerçekleştirilecek olan etkinliklerde aile bireyi ve çevreden kimlerin yer alıp almayacağı önceden belirlenmeli ve bu sayede önyargı ve yanlış anlaşılmaların önüne geçilmeli ve yapılan hazırlıkların boşa gitmemesi sağlanmalıdır.
Çocuğunuza model olurken, yaptığınız her adımı sanki bir içsesmiş gibi çocuğunuza anlatın. Burada sesinizin yeterli seviyede olduğundan, açık net ve anlaşılır olduğundan emin olmanız gerekmektedir. Aynı zamanda çocuğunuzun düzeyine uygun bir dil kullanmanız gerekmektedir. Çocuğunuzdan gelebilecek sorulara sakin ve arkadaşça cevap vermeniz gerekmektedir.
Çıplaklık zamanı Çocuğun günün belirli bir döneminde çıplak olmasına izin verilir. Bu süre ve zaman aile tarafından belirlenmektedir bazen gün boyu buna izin veren ailelerde görülmektedir. Burada beklenilen amaç, çocuğun neden sonuç ilişkisi kumasını sağlamaktır. Çişini yaptığın ne olduğu ya da ortamda ne gibi değişiklikler olduğu, bu durumun ortaya çıkardığı rahatsızlıkları fark etmesi amaçlanmaktadır. Tabi bu durum çevreyi, hava şartlarını ve başka değişkenleri deişin içine katmayı ve iyi bir planlama yapmayı gerektirmektedir.
Tabi bu durum çevreyi, hava şartlarını ve başka değişkenleri de işin içine katmayı ve iyi bir planlama yapmayı gerektirmektedir. Bu zaman dilimini planlarken, daha önceden yapılmış olan gözlemler doğrultusunda elde edilen verilerden yararlanılabilir. Kaza yaptığı, altına kaçırdığı zaman dilimleri önceden belirlenmiş iste bu zaman dilimlerinde çıplak kalması ağlanabilir ve bu aşamada ekstra sıvı alması sağlanabilir.
Bu aşamada süreç ve amacından çocuğa bahsedilebilir. Basit ve gerçekçi olmaya özen gösterilmelidir. Çocuğun kaygıları varsa bunları ortadan kaldırmaya çalışmalı yoksa onu kaygılandıracak eylem ve söylemlerden kaçınmalıyız. Sadece izleyip beklememiz gerekmektedir. Bu aşamanın özellikle başlarında mutlaka çocuğa yakın bir konumda bulunulması germemektedir. Kaçınılmaz olan gerçekleştiğinde uygun tepki hemen verilmeli ancak sakin olunmalıdır.
Kazalar Çocukların kazalara olumsuz tepkiler verdiği sıklıkla görülmektedir. Kaza sonrası sesinizi yükseltmeniz veya üzerinin kirlenmesi çocuğunuzu etkileyebilir. Muhtemelen ilk tepki bağırmak veya kızmak olacaktır, ancak bu geri tepecektir. İlk yapılabilecek olan çocuğu hemen tuvalete götürüp, orda devam etmesini sağlamak veya süreci tamamlatmaktır.
Kibar ve zarar vermeyecek bir şekilde onu daha kolay temizlenecek bir zemine doğru götürmek yapılabilecek en kolay olan şey. Ona bunun herkesin başına gelebileceğini anlatmanız yarar sağlayabilir ya da kendinize ait eski bir hikâye anlatabilirsiniz. Bu aşamada amacınız bu arada bacaklarından akan çişin, vücudundaki ıslaklık onu rahatsız etmesine yol açarak çişini olması gereken yere yapmaya yöneltmek olacaktır.
Bu durumu kolaylaştırmak için bir lazımlık, ya da tuvalet sandalyesi yakınınızda bulundurulabilir ve tuvalete gitme aşaması için bir geçiş basamağı oluşturulabilir. Eğer tuvalet becerilerine uygun bir zaman model olunmuş ise, kaza yaşadıktan sonra ne yapması gerektiğini kavrama konusunda çocuğun işi daha da kolaylaşacaktır.
Kakayı çişten ayırt etme Çoğu çocukta çiş kolayca kazanılırken kakada durum daha zor olmaktadır. Kaka için kas, çevre, koku ve temizleme yöntemi değişmektedir. Bu sebeple genellikle önerilen çiş için ayrı bir planlama, kaka için ise farklı bir planlama yapılmasıdır. Çişe odaklandığınız durumlarda kakayı yok sayın, başka bir ifade ile temizlenmesine yardımcı olun.
Bir iç çamaşırı ile çalışmaya devam edilmesi gerekmektedir. Kendi seçtiği ve değer verdiği bir çamaşırın seçilmesi işleri kolaylaştırabilir. İç çamaşırı kullanırken, çamaşıra pamuksu bir tabaka ilave edilmesi, çocuğun kendini daha konforlu hissetmesini sağlayacaktır. Zaman içerisinde ilave ettiğiniz tabakayı alarak sadece iç çamaşırı ile çalışmaya devam edebilirisiniz.
Başlangıçta bir saatlik bir zaman diliminde 15 dakika iç çamaşırı giymesini sağlarken, süreç ilerledikçe tüm gün boyunca çamaşırını giymesine olanak sağlayın. Çocuğunuza çamaşır giydirerek çalışmaya başladığınız ilk gün, çabucak bir kazanın meydana gelmesini önlemek için hazırlıklı olun ve dikkatli şekilde onu izleyin. Çocuğunuz bu aşamada henüz yeni seçtiği ve giymeye başladığı iç çamaşırını kirletmesi performansını olumsuz etkileyebilir.
Tuvalet Eğitimi için İpuçları Bir rutin oluştur. Çocuğunuzu en ok gitme ihtiyacı duyacağı belirli aralıklarla tuvalete oturtun. İlk olarak sabah, sonrasında öğle yemeği ve yatmadan önce en temel zaman aralıklarınız olabilir. Başarılı bir tuvalet eğitiminde doğru zamanı yakalamak önemlidir. Çocuğunuza düzenli olarak tuvaleti kullanmasını hatırlatın. Eğer bir zaman çizelgesi kullanıyorsanız belirli aralıklarla tuvalete gidin. Bazı çocuklarda tuvaletlerinin geldiğini anlatmaları için görsel uyaranlardan yararlanabilirisiniz. Görsel sembollerden yararlanın. Kazalar meydana geldiğinde sakinliğinizi koruyun. Zman dest Sesinizin tonunu oldukça doğal tutmaya çalışın. Çocuğunuz başarılı olduğunda kullanmak için anlamlı ve etkili ödül ve pekiştireler kullanın. Gece ıslaması gibi durumlarda önlem olarak yatak şiltesi gibimateryaller kullanarak zararı en aza indirin. Bazı yardım ve destekler al. Eğer başa ıkmada gülük çekiyorsanız uzman desteği alın.
Karşılaşılan Genel Problemler
Çocuğum tuvaleti nasıl kullanacağını bilmiyor Oğlumla defalarca çalışmama rağmen o bir türlü tuvaletini tuvalete yapmayı öğrenemedi. Tüm çabama rağmen çişi ve tuvalet arasındaki ilişkiyi kuramadı. Onunla olan deneyimlerim, oğluma bir şeyi öğretmenin en iyi yolunun ona öğretilecek şeyi doğrudan göstermek olduğunu gösteriyor. Aslında bazen sözel ipuçlarını kullanarak yardım etmekte işe yarıyor. Son olarak, babasından onunla çalışmasını istedim. Babası ona ne yapması gerektiğini gösterdi. Bir süre çalıştıktan sonra bunun işe yaradığını gördük. Artık çişi geldiğinde tuvaleti kullanıyor.
Çocuğum tuvalete oturmak istemiyor. Kızım küçükken tuvalete oturmaktan çok korkardı. Sanırım bu onda büyük bir delikte uyuyormuş hissi uyandırıyordu. Bende çalışmaya başladığımızda, oturağın alt kısmına bir karton koydum ve artık delik görünmüyordu. İkinci haftaya geldiğimizde karton artık sadece tuvaletin deliğini kapatıyordu ve kızım bunu fark etmemişti bile.
Çocuğum sıkça evin içine ya da etrafına çişini veya kakasını yapıyor İşin anahtarı tepki göstermekti. Oğlum kendisine tepki gösterilmesini seviyordu. Ona tepki göstermeyi bıraktığımızda bazı şeylerin değişmeye başladığını görmeye başladık. Aile üyeleri olarak bir anlaşma yaptık, ne kadar kötü olursa olsun, tepki göstermeyecektik.
Hiçbir şey olmamış gibi davranacaktık. gerçekten zordu ancak üstesinden gelebildik. Pantolonunu her çıkarmaya çalıştığında herhangi bir tepki göstermeden, nazikçe onu durdurduk, nerdeyse hiçbir ifade de bulunmadan onu tuvalete götürdük ve her tuvalete yapışında onu abartılı bir şekilde pekiştirdik. Yaptığı bu harika işin bizi nasıl memnun ettiğini ona gösterdik. Bizden alabildiği tek tepki buydu (Chakravarty)
Kızım beyaz olmayan klozetlerden korkuyor. Evimizdeki banyomuz beyaz renkte. Oğlum evde iken tuvalet eğitimini çok iyi şekilde uyguluyoruz ve oldukça başarılı. Ancak dışarıya çıktığımızda, onun tuvaleti gelince problemler başlıyor. O, ahşap görünümlü ya da renkli banyoları kullanmayı reddediyor. Sanırım o edindiği beceriyi evden farklı ortamlara genellemedi. Renkli tuvaletleri kullanması için çabaladığımda, o yüksek sesle bağırıp çağırıyor ve bizde bir an evvel eve dönmek zorunda kalıyoruz.
Bu annenin kendince bulduğu çözüm oldukça etkili ve basitti. Anne yanında hijyenik kağıt taşıyordu. Rengi beyaz olan bu kağıt havlu oturağı kapladığı için sorun yaşanmasını engelliyordu. Zaman geçtikçe annesi kullandığı kağıt havlu miktarını azaltmaya başladı. Kestikçe kesti sonunda kağıt o kadar az kaldı ki oğlu neredeyse sadece klozete oturuyordu. Oğlu hale renkli tuvaletlerde kağıt kullanmak istese de, annesi oldukça mutlu çünkü artık bu üstesinden gelinmeyecek bir durum değil.
Çocuğum sifonun çekilmesinden korkuyor Bu çok yaygın görülen problemlerden birisi değildir. Özellikle OSB gösteren bireylerin ses hassasiyetinden dolayı bu durum rahatsız edici olabilmektedir. Hele ki sesin kaynağına çok yakıda olmaları gerektiği düşünülünce bu durum kaçınılmaz olmaktadır.
Torunum neredeyse eline geçirdiği her türlü şeyle hazır ol.. başla (yerlerinize.. hazır. Başla)oyunu oynamayı çok sever. Bende bunu sifon sesi korkusundan kurutulması için kullanmaya karar verdim. Onun ilk tepkisi her zaman yaptığı gibi kapıya doğru koşmaktı, ancak ben dışarıya çıkmasına izin vermedim ve ona sihirli kelimeyi söyledim hazır ol ve bağırarak otomatikman cevap verdi başla ve sifonu çektim.
Ona uyarıda bulunmak gerçekten de fark yarattı. O hala sifonun çekildiği bir tuvalette bulunmayı pek sevmiyor ancak artık kendisini ne beklediğini ve ne zaman olacağını artık biliyor.
Çocuğum çişini yaparken çoğu zaman klozeti ıskalıyor Tuvaletin suyuna bir miktar yeşil gıda boyası döktüm, bu oğlumun amacına ulaşmasında önemli katkı sağladı. Biz tuvaletimize yeşil plastik bir kurbağa koyduk ( sifon çekildiğinde gitmeyecek kadar büyük). O misafirleri eğlendirirken, oğlumun da doğru noktayı hedef almasını sağlıyordu (Tabi babasının da!)
Çocuğum dışkısını bulaştırmaya başladı Bu en hoş olmayan tuvalet eğitimi problemlerinden birisi olarak görülmektedir. Çocuğunuzun yaptığından fiziksel olarak etkilenmişken bir şey yokmuş gibi davranmak oldukça zordur. Çocuğunuz kalın bir işçi elbisesi tarzı kıyafet giydirmek çıkarması zor olması ve kakalı bir beze ulaşması engellemesi açısından işe yarar olabilir.
Bazı diğer aileler ise çözümü, arkada fermuarlı ve sadece arkadan açılabilen elbiseler kullanmakta bulmuşlardır ( Schopler, 1995). Bu çözümle rkısa sürelidir ancak tuvalet eğitiminde işe yaramaktadır.
Eğer bulaştırma belirli bir ortamda meydana geliyor ise, çocuğunuzun o ortamda yalnız başına uzun bir süre kalmasının önüne geçebilirsiniz. Düzeltme ve aşırı düzeltme kullanıldığı durumlarda görülmektedir. Eğer çocuğunuzun, dışkısının formu, kokusu ya da başka bir özelliğinden duyuşsal bir uyaran elde ettiğini fark ederseniz, benzer uyaranı sağlayacak, etkinlik ya da materyaller bularak yerini almasını sağlayabilirsiniz.
Çocuğum tuvaleti kullanıyor ancak kendisini peçete ile temizlemek istemiyor Oğlumun öğretmeni ile onun ellerini yıkamaya karşı duymuş olduğu isteksizlikten bahsettim. Öğretmeni de okulda parmak boyası yapma gibi etkinlikleri yapmak istemediğini belirtti. Öğretmeni ile evde ve okulda parmaklarını kirletmesine neden olacak etkinlikler yaptırmaya karar verdik.
Bu oyunlar birkaç dakika sürüyordu ve bu süre sonunda bir parça kurabiye ile ödüllendiriyorduk. Sonrasında ellerini sıvı sabun ile yıkamasına izin veriyorduk ( pompasına basmayı çok seviyordu). Hala ellerini yıkarken isteksiz olabiliyor ancak artık bunu yapabileceğini ve bunun işine yarayacağını biliyor.
Yoğunlaştırılmış Tuvalet Eğitimi
Giriş Tuvalet eğitiminin bu ilk bölümünde, tuvaleti geldiğini haber verme becerisi olmaksızın tuvaleti kullanma ve uyanıkken kuru kalma becerileri öğretilmektedir. Ancak, tuvaleti kullanma becerileri gelişirken çocuk tuvaleti geldiğini haber verme becerisini de edinebilir.
Tuvaleti kullanma becerilerinin öğretimi, bir-kaç ay süreyle yoğun çaba gerektirecek ve gün boyu çok zaman alacak bir süreçtir. Ayrıca programda, iki gün boyunca çocukla birlikte tuvalette zaman geçirmeyi gerektiren ve oldukça stresli geçen yoğun tuvalet eğitimi günleri de yer almaktadır. Dolayısıyla, çocukla etkileşimi olan herkes bu sürece kendisini hazırlamalıdır.
Araçlar Müzikli ya da müziksiz oturak (klozeti kullanamayan çocuklar için) Favori içecekler ve tatlı-tuzlu yiyecekler Favori oyuncaklar ve araç-gereçler Çalar saat 5-6 adet şort (kolay kuruyan kumaştan dikilmiş)
Hazırlık Çalışmaları Hazırlık çalışmaları 2-3 hafta süreyle yürütülür. Hazırlık çalışmalarının yürütüldüğü haftalarda çocuğun altı bağlanmaya devam edilir. Her saat başı çocuk tuvalete götürülür.
Tuvalete giderken çocuğa hadi çiş yapalım ya da çiş gibi bir sözel yönerge verilir ve çocuğun da bu yönergeyi yinelemesi teşvik edilir. Eğer çocuğun konuşma becerisi sınırlıysa, sözel yönerge verilirken basit bir jest de kullanılır ve çocuğun da bu jesti yinelemesi teşvik edilir.
Daha sonra çocukla birlikte tuvalete gidilir. Oturağın / klozetin başına gelindiğinde, eğer çocuk pantolon indirme becerisine sahipse, pantolonunu indirmesi için fırsat yaratılır. Eğer çocuk pantolon indirme becerisine sahip değilse, öğretmen çocuğun pantolonunu indirir ve bezini çıkarır.
Daha sonra çocuk oturağa / klozete oturtulur ve 3-5 dakika süreyle çocuğun hiç kalkmadan oturması sağlanır. Oturma sürecini keyifli hale getirmek için çocukla çeşitli etkinliklere yer verilir. Eğer çocuk tuvalette otururken çişini / kakasını yaparsa, çok özel bir yiyecek / içecek pekiştireci verilir ve çok coşkulu sosyal pekiştirme yapılır.
Eğer çocuk 3-5 dakika içinde çiş / kaka yapmazsa, peki, kalkalım o zaman deyip tuvaletten kaldırılır. Müzikli oturak çiş / kaka yapıldığını fark etmeyi ve pekiştirmeyi kolaylaştıracaktır. Daha sonra çocuk tuvaletten kaldırılır, altı temizlenir, bezi bağlanır ve pantolonu giydirilir.
S aat başı aynı işlemler yinelenir. Y oğun tuvalet eğitimine birkaç gün kala tuvalete gitme sıklığı artırılır ve çocuk yarım saatte bir tuvalete götürülür.
Y oğun Tuvalet Eğitimi G ünleri Çoğu çocuk, iki gün süreyle yürütülen yoğun tuvalet eğitimi sonunda çiş kontrolünü edinir. Ancak, pek çoğu kaka kontrolünü daha ileriki zamanlarda kazanacaktır. Ayrıca, az ya da çok, kaza da meydana gelecektir. Dolayısıyla, tüm bunlara hazırlıklı olmak işleri kolaylaştırabilir!
N eredeyse tüm gün tuvalette zaman geçirileceğinden, çocukla birlikte tuvalette yapılacak etkinlikler ve dönüşümlü olarak görev alabilecek ekip üyeleri belirlenir. Çalar saat kullanılarak tuvalet ve teneffüs zamanlarının belirlenmesi kolaylaştırılır. U ygulamalarla ilgili gözlem notları tutulur. Y atmadan önce çocuğun altı bağlanır.
Aşama 1 Çocuk sabah kalkınca, sözel / j estsel yönlendirmeyle çocuğu tuvalete götürün ve oturağa / klozete oturtun. Tatlı-tuzlu yiyecek ve içecek vererek; ayrıca, keyifli etkinlikler sağlayarak, oturakta / klozette oturmayı pekiştirin. Eğer çocuk çiş / kaka yaparsa, yoğun pekiştirme yapın ve beş dakika süreyle tuvaletten kalkarak teneffüs yapmasına izin verin.
Eğer çocuk yarım saat içinde çiş / kaka yapmazsa, en fazla beş dakika yerinden kalkmasına izin vererek teneffüs yaptırtın. Teneffüste çocuğun belden aşağısını çıplak bırakın ve tuvaletten uzaklaşmamaya çalışın. Eğer çocuk teneffüs sırasında çiş/kaka yapmaya başlarsa, hemen tuvalete oturtun ve tuvalete çiş / kaka yapmasını pekiştirin.
Eğer müdahale edilinceye kadar çocuk çişini / kakasını yere yaparsa, 3-5 saniye süreyle çocuğun yeri silmesini sağlayın (eğer caydırıcı olacaksa! ) Daha sonra ikinci denemeyi başlatın. Eğer çocuk üst üste üç denemede tuvalete çiş / kaka yaparsa ve teneffüslerde kuru kalırsa, tuvalette oturma süresini 25 dakikaya indirerek, teneffüs süresini 7 dakikaya çıkarın.
Alternatif ölçüt olarak, çocuğun altı deneme üst üste teneffüslerde kuru kalmasını kullanabilirsiniz. Belirtilen ölçütleri kullanarak, tuvalette oturma süresini aşamalı olarak 5 dakikaya indirin, teneffüs süresini ise aşamalı olarak 1 5 dakikaya çıkarın.
Tuvalette Oturma Teneffüs Y apma 3 0 dak. 5 dak. 2 5 dak. 7 dak. 20 dak. 1 0 dak. 1 5 dak. 1 2 dak. 1 0 dak. 1 5 dak. 5 dak. 1 5 dak.
Eğer çocuk birinci günün öğleden sonrasında 1 0 dakikanın üzerindeki teneffüslerde kuru kalamazsa, tuvalet eğitimini 2-4 ay erteleyin. Çocuk 5 dakika tuvalette oturma ve 1 5 dakika teneffüs yapma basamağ ında ölçütü karşıladığında, Aşama 2 ye geçin.
Aşama 2 Bu aşamada teneffüslerde çocuğa şort giydirin. Tuvalete otururken şortun indirilmesini sağlayın. Tuvaletten kalkınca, şortu yukarı çekin. Tuvalete çiş/kaka yapmayı ve teneffüslerde kuru kalmayı pekiştirmeye devam edin.
Çocuk şortuna çiş / kaka yaptığında Hayır deyin ve hemen şortu çıkarın ki üzerindeki ıslaklığa alışmasın. Hemen ardından çocuğun 3-5 saniye süreyle yeri silmesini sağlayın (eğer caydırıcı oluyorsa! ) Daha sonra beş dakikalığına çocuğu tekrar tuvalete oturtun.
Tuvalette oturma süresini giderek azaltıp, teneffüs süresini giderek artırmaya devam edin. S on basamakta, 3 dakika süreyle tuvalette oturup, 30 dakika süreyle teneffüs yapmayı hedefleyin. Bir basamaktan diğerine geçişte, Aşama 1 deki ölçütleri kullanmaya devam edin.
Tuvalette Oturma Teneffüs Y apma 5 dak. 1 5 dak. 5 dak. 20 dak. 4 dak. 20 dak. 4 dak. 25 dak. 3 dak. 25 dak. 3 dak. 3 0 dak.
S on basamaklarda teneffüs sırasında çocuğun tuvaletten ayrılmasına izin vermeye başlayın. G iderek, teneffüslerde çocuğun günlük rutinini sürdürmesini sağlayın. Bu basamaklarda da tuvalete çiş / kaka yapmayı coşkuyla pekiştirmeye ve çocuğa tatlı-tuzlu yiyecek ve bol bol içecek vermeye devam edin.
Teneffüslerde arada bir şort kontrolü yaparak kuru kalmayı pekiştirin. K azalarda ise hemen şortu çıkarın ve yeri çocuğa sildirin (eğer caydırıcı oluyorsa!)
İ lerleyen G ünler Y oğun tuvalet eğitimi günlerinden sonra, çocuğun günlük rutinine geri dönün. G ünlük rutin içinde, Aşama 2 nin son basamaklarında uyguladığınız süreci uygulamaya devam edin. Teneffüs sürelerini, 2-3 günde bir 5 dakika artırarak, bir ya da bir buçuk saate kadar çıkarın. Ü st üste kazalar olduğunda, teneffüs süresini 5 dakika kısaltın.
P antolon / Ş ort İndirme ve Çekme Tuvalet becerilerinin öğretimine geçmeden önce ya da tuvalet eğitiminin devamında pantolon / şort indirme ve çekme becerilerinin öğretilmesi planlandığında, S oyunma- G iyinme Becerilerinin Ö ğretimi programına başvurulabilir.
Kaynakça