INSA361 Ulaştırma Mühendisliği Kazı İşleri(Earthwork) Dr. Mehmet M. Kunt 6 Aralık 2013
Kazı İşleri Ulaştırma inşaat projelerinde her zaman kazı işleri vardır Amaç kazı işlerini minimum seviyede tutmaktır.
Kazı İşleri Enkesitleri Yol yüzeyi Varolan zemin Altzemin Tutma noktası
Dolgu Yarma Dolgu ve yarma
Yarma ve Dolgu Örneği KAZI (YARMA) TOPRAK DOLGU (DOLGU)
Yol Güzergahına Arazinin Etkisi Tasarım kriterlerini unutma (eğimler ve diğer kriterler) Kazı işlerini minimum seviyede tut Yol kotunu zemin kotuna yakın tut Yol kotunu belirlerken yarma ve dolgu hacimlerini dengelemeye çalış. http://www.agtek.com/highway.htm 6
Kazı İşleri Enkesitleri Yarma-kazı Dolgu-toprak dolgu Eğimler: <45 düşey kısım sabit 1:2 >45 yatay kısım sabit 5:1 Not: Her zaman yarma ve dolgu eğimleri 1:1den daha yatıktır.
Enkesit Veri Formatı Yol yüzeyi Varolan zemin Altzemin Tutma noktası
Enkesit
Cross-Section denklemde
Enkesit Alan Örneği denklemde Örnek Problem 5.1 Aşağıdaki koordinatlara sahip enkesitin alanını yamuk ve üçgenler kullanarak hesaplayınız. Yol 14 metre genişliğinde ve yan eğimler 1:2 dir.
Enkesit Alan Örneği Enkesiti çizip yamuk ve üçgenlerin alanlarını hesaplayın.
Üç kordinatlı enkesit alanı
Üç kordinatlı enkesit alanı
Üç kordinatlı enkesit alanı
Problemler 5.1 Aşağıdaki bilgiler bir yol enkesitine aittir. Bu enkesitin alanını hesaplayınız. Yol genişliği 12 metre ve yan eğimi 1:2 dir. Enkesitin çizimini yapınız. 5.2 Aşağıdaki bilgiler bir yol enkesitine aittir. Bu enkesitin alanını hesaplayınız. Yol genişliği 14 metre ve yan eğimi 1:2 dir. Enkesitin çizimini yapınız. 5.3 Aşağıdaki bilgiler bir yol enkesitine aittir. Bu enkesitin alanını hesaplayınız. Yol genişliği 12 metre ve yan eğimi 1:2 dir. Enkesitin çizimini yapınız.
Toprak işleri Analizi Enkesitler (ortalama 25 m aralıklarla) Doğal zemin kotunu çizin İstenilen yol kotunu çizin Yarma ve dolgu alanlarını belirleyin Enkesitler arası hacimi hesaplayın 17
Büzüşme Kazma işeminde malzeme hacmi genleşir Sıkıştırma(compaction) işleminde küçülür Büzüşmeyi etkileyen faktörler Zemin(toprak) türü Dolgu yüksekliği Yarma derinliği 18
Şişme Kazılan kaya dolguda daha fazla hacim gerektirir. Yüzde 30 veya daha fazla olabilir 19
Denklemler
Örnek Problem 5.2 Aşağıdaki 351+00 ile 352+50 istasyonları arasında ölçülen yarma ve dolgu alanlarını kullanarak yarma ve dolgu hacimlerini hesaplayınız. Eğer kazılan malzeme yüzde 12 büzüşürse atılacak malzemenin ve ariyetten getirilecek malzemenin miktarını hesaplayınız. İstasyon Yarma Dolgu
Kazı hacimlerinin hesaplanması Dolgu Dolgu Dolgu Yarma
Dolgu Yarma Yarma
Özet İstasyon Yarma, m3 Dolgu, m3 Ariyetten gereken dolgu miktarı
Toprak İşleri Projenin yatay mesafeleri istasyon olarak ölçülmektedir. Bir istasyon 100 metreye eşittir. 0+00 1+00
Brükner Diyagramı Kazılan toprağın taşınması hesabı için kullanılır. Taşıma mesafelerini grafiksel olarak hesaplamaya imkan tanır.
Terimler Normal taşıma mesafesi Free haul distance (FHD)- kazılan toprağın fazaladan bir maliyete gerek kalmadan taşınacağı mesafe Ekonomik Taşıma Limiti Limit of Economical Haul (LEH) Bu mesafeden sonraki toprak taşımaları için ariyetten malzeme getirtmek daha ekonomiktir. Fazladan taşıma Normal taşıma mesafesi dışında Y toprak miktarı X istasyon kadar taşınır. Ölçüm birimi sta yd 3 veya sta-m 3 Ariyet Proje alanı dışından malzeme getirilmesi Atık, atılacak projede kazılmış fakat kullanılmayan malzeme 27
FARKLI İŞ MAKİNELERİ İÇİN TAŞIMA MESAFESİ TAŞIMA MESAFESİ
Ref: http://www.globalsecurity.org/military/library/policy/army/fm/5-430-00-1/ch3.htm
Ref: http://www.globalsecurity.org/military/library/policy/army/fm/5-430-00-1/ch3.htm
Ref: http://www.globalsecurity.org/military/library/policy/army/fm/5-430-00-1/ch3.htm
Ref: http://www.globalsecurity.org/military/library/policy/army/fm/5-430-00-1/ch3.htm