KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ FEN BİLİMLERİ / FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ TG ÖABT FEN VE TEKNOLOJİ Bu testlerin her hakkı saklıdır. angi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ.. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz.. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız.. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.
05 ÖABT / FBT FEN BİLİMLERİ / FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ TG. Çelik metrelerin sıcaklıkları artınca metredeki bölmeler arası mesafe artacağından masanın boyu daha az ölçülür. Buna göre Veli sıcaklığı en az, Ali en çok ölçmüştür. Sıcaklıklar arasındaki ilişki T > T > T olur. 4. de Broglie dalga boyu h m mv h m mv & h m dir. mv v v & v v 4 olur. 7. Enerji Güç Zaman & Enerji Güç : Zaman & Enerji kilowatt : saat olur. al (kalori) ısı birimidir. Isı bir enerji çeşidi olduğundan cal (kalori) enerji birimi olarak kullanılır. Elektriksel enerji, E V:i:t dir. Enerji Volt:Amper:Saniye olur.. F kal Tahta F 5. LED ler ışık yayan diyotlardır. Yarı iletken malzemeler kullanılarak yapılır. LED lerden elektrik akımı geçirildiğinden etrafa fotonlar yayar. Televizyon kumandasında elektronik devre elemanı olarak LED bulunur. 8. d X 5d Y V Y V X d kar fl m verilmiş. mx+ my dir. V + V d Y d ise d X 5d olur. X Y Su m cisim Tahtaya etki eden kuvvet dengesini yazalım. F kal F + m cisim V tahta :d su F + V tahta :d tahta F V tahta (d su d tahta ) F 00( 0,6) F 40 gr - f olur. V X V ise V Y V olur. V: 5d+ V: d 7 dkar fl m dolur. V+ V dx 5d d & 7 dkar dkar fl m d X fl m 5 7 7 & dkar fl m dx olur. 5. Yalnız X anahtarı X ve Y beraber kapatılınca devre kapatılınca devre 9. X Y olur. olur. 6. Sabun köpüğünde, tavus kuşlarının barbüllerinde, kelebeklerin pullarında girişim olayı gözlenir. Saf suyun yüzeyinde gözlenmez. x v:t den XY ( v + v ) t YX ( v - v ): 4t k 4v - 4v v + v a v 5v, v v ise a k a a k 5 vk v olur. k k a a
05 ÖABT / FBT TG 0. Basit harmonik harekette hız v w r - x olduğundan hız - uzanım grafiği v. X ip Y. parsek, paralaksı açı saniyeye eşit olan yıldızın Güneş e uzaklığıdır. Bir yıldızın Güneş e olan uzaklığı parsek, kilometre, AB, ışık yılı birimleriyle de belirtilebilir. x 0 x x şeklinde olur. m X düşey m Y Asılma noktasına göre moment alalım. m X : my: m X :m Y olur. m d:v olduğundan dx V: dx : V: dy & olur. d Y 4. Paragrafta sözü edilen gök cismi Plüton dur. Neptün, Mars, Satürn, Jüpiter Güneş sisteminde yer alan gezegenlerdir.. K Benzerlikten r r r r d d d r d & r r olur. r d r d & r r olur. r d r r Perde Yarıçaplar eşit olduğundan perdede eşit büyüklükte yarım daire şeklinde gölge olur. 5. Demir cevheri doğada; Manyetit (Fe04), ematit (Fe0), Limonit (Fe0.0, Siderit (FeO ), Pirit (FeS ) mineralleri şeklinde bulunur. Apatit bileşiminde fosfor olan minerallerdendir. Püskürük, metamorfik ve büyük kristalleri pegmatitlerin içinde bulunur. Apatit demir cevheri minerali değildir. r r Şekildeki gibi tam gölge olur. 4
05 ÖABT / FBT TG 6. Granitin soğan kabuklarını andıran şekilde ayrışmasına eksfoliasyon denir. Kuvarsın ayrışması ile kum ortaya çıkmaktadır. Feldispatın ayrışması ile kil ortaya çıkmaktadır. Bilgilerin hepsi doğrudur. 9. Saf suyun donma sıcaklığı en büyüktür. Suya eklenen maddelerin derişim ve tanecik sayısı arttıkça donma noktası düşer. 6 O 6 6 O 6 mol Nal Na + + l 0.5 mol n M formülünden V. Pistonlu kaplardaki tepkimede gazın mol sayısının artması ile piston itilerek hacim büyür. Böylece sistem iş yapabilir. I ve III te gazın mol sayısı artmaktadır. M molar ( 6O6) 05, 05, M 05, molar ( Nal) Dt a Derişim:tanecik sayısı (Şeker) : düşürür ise (Nal) 0,5: düşürür. I > III > II şeklindedir. 7. + -a K + XO4 $ KXO4 0, 0, olmalıdır. Bileşik formulü: K XO 4 tür (I doğru). Suda iyon bulundurduğundan elektrolittir (II doğru). a olduğundan b X O - 4 - b + (- ) : 4 - b + 5 tir ( III do ru). 0. s 6 S s s p 6 s p 4 Bileşik yapısı S S şeklinde olduğundan kırık doğru oluşturur. Molekül polardır. tane sigma bağı içerir. Moleküller arasında zayıf bağlar yani dipol - dipol etkileşimi bulundurur.. Tepkimeler kendiliğinden gerçekleştiğine göre e verme eğilimi büyük olan, yükseltgenerek diğerini indirger. Buna göre I. tepkimede X > Y II. tepkimede Z > X tir. Z > X > Y olmalıdır. 8. 9 X : s s p 6 s p 6 4s d 0 9 X+ : s s p 6 s p 6 d 0 X + : [ 8 Ar] d 0 yazılabilir (II doğru). s orbitallerinde 6e bulunur (I doğru). d 0 ile sonlandığından küresel simetri özelliği gösterir (III doğru).. Gazların difüzyon hızı sıcaklık ile doğru orantılı, mol kütlesi ile ters orantılıdır. Buna göre, III > II > I dir. 4. SO $ SO baz - - 4 4 - S $ S - asit O $ O - asit baz asit baz Konjuge çiftlerden proton () alan bazdır. 5
05 ÖABT / FBT TG 5. A E + + A x :0 6 M :0 6 M 4: 0 [ ][ A ] Ka [ A] -0 + -6-6 : 0 : : 0 x - x 0 M 0, 0 M bulunur. 8. ATP molekülünün yapısında bulunan azotlu organik baz ile riboz şekeri arasındaki bağ glikozit bağıdır. DNA ve RNA moleküllerinde azotlu organik baz ve pentoz şeker arasında; laktoz ve nişasta moleküllerinin monomerleri arasında glikozit bağı bulunur.. Mikrofilamentler, ara filamentler ve mikrotübüller hücre iskeleti elemanlarıdır. ayvan hücrelerinde bölünme sırasında boğumlanmayı sağlayan hücre iskeleti elemanı mikrofilamentlerdir. Mikrofilamentler hücre biçiminin korunması (IV), ince bağırsakta mikrovillus oluşumu (II) ve amipte yalancı ayak oluşumunu (I) sağlar. ücre hareketini sağlayan sil ve kamçının oluşturulması ise mikrotübüllerin işlevlerindendir. 6. bileşiği propen olduğundan bir alkendir. Baeyer ayıracı (bazik, soğuk ve seyreltik KMnO 4 çözeltisi) ile yükseltgenerek O O, propandiol oluştur (I doğru). Üç grup aynı olduğundan cis - trans izomeri göstermez (II yanlış) Katılma tepkimesi verdiğinden Br nin kırmızı rengini giderir (III doğru). + Br 9. İğ ipliklerine tutunan kromozomların ekvator düzlemine dizildiği evre metafazdır. Kromozomların kardeş kromatidler hâlinde belirginleşmesi metafazdan önceki evre olan profazda gerçekleşir. Kardeş kromatidlerin birbirinden ayrılması anafazda; çekirdek zarının oluşması, çekirdekçiğin görünür hâle gelmesi ve kromozomların kromatin ipliklere dönüşmesi ise metafazdan sonraki evre olan telofazda gerçekleşir.. Enzimlerin çoğu tersinir çalışarak reaksiyonları çift yönlü gerçekleştirirken sindirim enzimleri reaksiyonları tek yönlü gerçekleştirir. Karboksipeptidaz proteinlere; maltaz maltoza; lipaz yağlara; amilaz nişastaya etki eden sindirim enzimleridir ve tek yönlü çalışırlar. Karbonik anhidraz ise alyuvarlarda işlev gören tersinir bir enzimdir. Br Br, dibromo propan 7. Primer alkoller yükseltgenerek aldehitleri oluşturur. [O] O O O primer alkol propanal 0. Kuşlar ve sürüngenler amonyağı vücutlarından ürik asit olarak uzaklaştırır. Akciğer solunumu yapma (II) ve olgun alyuvarlarında çekirdek bulundurma (III) kuşlar ve sürüngenlerde ortak olarak görülür. Akciğerlerinde hava kesesi bulundurma kuşlarda görülen bir özelliktir. Kuşlar sıcakkanlı, sürüngenler ise soğukkanlı canlılardır.. Fosforilasyon ve defosforilasyonun gerçekleştiği oksijenli solunum evresi glikolizdir. Glikolizde NAD + molekülü NAD + + ya indirgenir. O nin açığa çıkması krebse hazırlık ve krebste; NAD ve FAD molekülünün indirgenmesi krebste; asetil o - A nın oluşması krebse hazırlık evresinde; NAD + + nın yükseltgenmesi ETS de gerçekleşir. 6
05 ÖABT / FBT TG 4. Memelilerin akciğerlerinde alveol bulunur. Balina plasentalı memeliler grubunda yer alan bir canlı olup akciğerlerinde alveoller bulunur. 7. Kan plazmasında Anti B bulunduran dişi birey AA, A0 ya da 00 genotiplerinden birine sahip olabilir. Alyuvarında antijen bulundurmayan erkek birey ise 00 genotipine sahiptir. Bu iki bireyin evliliklerinden meydana gelecek çocuklar A0 ya da 00 kan grubuna sahip olabilir. 40. Rüzgârın en önemli faydası tohumların taşınmasını sağlayarak bitkilerin çoğalmasına yardımcı olmaktır. Artan rüzgâr hızı, bitkilerde su kaybına ve toprağın taşınmasına neden olarak bitki köklerinin açıkta kalmasına sebep olur. 5. İnce bağırsağın içini astarlayan mukoza tabakasındaki salgı bezleri mukus ve hidrolitik enzimler (enterokinaz, sükraz, maltaz, laktaz) salgılar. Lipaz ve karboksipeptidaz ise pankreastan salgılanan hidrolitik enzimlerdir. 8. Böbrek, Eritropoietin hormonunu üretir. (Eritropoietin hormonunun %90 ı böbreklerde, %0 u ise karaciğerde üretilir.) Uzun süreli açlık durumlarında glukoneogenez ile glikoz eldesini gerçekleştirir. İdrar oluşumunda görev alır. Amonyak, üre ve ürik asit gibi toksik maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasında görev alır. Amonyağın üreye dönüşümü ise karaciğerde ornitin döngüsü ile gerçekleşir. 4. Fen bilimleri öğretmeni süreç içerisinde öğrencilerini takip ederse, onları yönlendirirse, öğrencilerin öğrenme güçlüklerini belirleyip onları giderirse, sürekli geri bildirim sağlarsa, sürecin sonunda ürünle birlikte öğrencinin performansını değerlendirirse ölçme ve değerlendirme anlayışına uygun davranmış olur. 6. Embriyo kesesine ulaşan sperm çekirdeklerinden biri yumurtayı biri embriyo kesesinin merkezinde yer alan polar çekirdekleri döller.. Döllenme Sperm + Yumurta. Döllenme Sperm + Polar çekirdekler (n) (n) (n) (n + n) Döllenme Döllenme Zigot (n) Mitoz Embriyo (n) Triploit hücre (n) Mitoz Endosperm (n) 9. Birlikte yaşayan iki türün, karşılıklı olarak birbirinden yarar sağladığı türler arası ilişki mutualizmdir. Birlikte yaşayan iki türden birinin ilişkiden yarar sağlarken diğerinin zarar gördüğü ilişki parazitizm; bir türün yarar sağlarken diğer türün etkilenmemesi kommensalizmdir. Nötralizm aynı ortamdaki canlıların, yarar ya da zarar oluşturmamasıdır. Amensalizmde türlerden biri zarar görürken ikinci türün etkilenmemesi söz konusudur. 4. Ortak beceriler şunlardır: Eleştirel düşünme Yaratıcı düşünme İletişim Araştırma - sorgulama Problem çözme becerisi Bilgi teknolojilerini kullanma Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma D seçeneğinde yer alan kariyer bilinci ara disiplinler arasındadır. 7
05 ÖABT / FBT TG 4. Teknolojik gelişmelerin dolaşım sistemi ile ilgili hastalıkların tedavisindeki kullanımına örnekler verir. kazanımı FTTÇ öğrenme alanına ait bir kazanımdır. 46. Yapılan etkinlik 5E modelinin keşfetme basamağına aittir. Keşfetme basamağında öğrenciler sorgulama yöntemini kullanarak etkinlikte oluşturulan sınırlar içinde özgürce hipotezler kurar, deney yaparlar. Ele aldıkları durumu keşfederler. 49. Soruda verilen etkinlik altı şapkalı düşünme öğretim tekniğine ait bir etkinliktir. Öğrenciler farklı görüşleri göz önünde bulundurur. Çok boyutlu düşünürler. 44. I. grup sunum hazırlayıp sunduğundan sözel, II. grup durumu resmedip poster hazırladığından görsel, III. grup şarkı yazıp söylediğinden ritmik, IV. grup bulunduğu çevredeki insanlarla röportaj yaptığından (sosyal bir durum) sosyal zekâ alanına girer. 47. ipotez kurma, deney düzeneği kurma, değişkenleri kontrol etme ve değiştirme, işlevsel tanımlama 6, 7 ve 8. sınıf düzeyinde kazandırılması gereken becerilerdir. Gözlem, tahmin, çıkarım yapma, deney tasarlama, ölçme, verileri kaydetme, sunma, yorumlama gibi beceriler 5. sınıf düzeyinde kazandırılması gereken becerilerdir. 50. Bloom un bilişsel alan taksonomisinin kavrama düzeyinde soruların hazırlanmasındaki amaç olgu ve olayları organize ettirme, olaylar arasında karşılaştırma yapma ve ilişkilendirmedir. Bu düzeyde kullanılan anahtar kelimeler karşılaştır, kıyasla, hesapla, açıkla, örnekle, ilişkilendir dir. Soruda öğrencilerden bir durumun açıklaması istendiğinden soru kavrama düzeyindedir. 45. Kavram yanılgıları bazı bilimsel kavramlardan yola çıkarak öğrencinin deneyimlerine dayanan alternatif kavramlardır. Bu soruda II ve III. öncüller kavram yanılgısı içermektedir. 48. Motivasyon: Psikolojide bir bireyin davranışlarını yönlendiren, davranışı gerçekleştirmesini sağlayan güçtür. Fen bilimleri dersi kapsamında yapılacak olan etkinliklere istekli ve gönüllü olarak katılma, bu dersle ilgili yapılan çalışmalara ihtiyaç duyma bu kapsamda değerlendirilebilir. Feyza nın fen bilimleri dersine ihtiyaç duyması, etkinliklere istekli ve gönüllü olarak katılması motivasyon alt alanını işaret etmektedir. 8