Griscelli Sendromu: 2 Olgu Nedeniyle Literatür Derlemesi



Benzer belgeler
VAKA SUNUMU. Dr. Neslihan Çiçek Deniz. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi Bölümü

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

17a EK 17-A ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ. ² Rahim Ýçi Araçlar - Ek 17-A²

Hemofagositik Lenfohistiyositoz Tablosu İle Başvuran Chediak Higashi Sendromu Olgusu

İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

Aðrý tanýsý klinik olarak, DITI ile konulabilir

TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu

Topaloğlu R, ÖzaltınF, Gülhan B, Bodur İ, İnözü M, Beşbaş N

Yaþlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 4. SINIF DERS PROGRAMI

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

HEMOLİTİK ÜREMİK SENDROM

BOS GLUKOZ DÜġÜKLÜĞÜ ĠLE SEYREDEN TÜBERKÜLOZ MENENJĠT ÖN TANILI VARİCELLA ZOSTER MENENJİTİ OLGUSU

Lafora hastalığı, Unverricht Lundborg hastalığı, Nöronal Seroid Lipofuksinoz ve Sialidozlar en sık izlenen PME'lerdir. Progresif miyoklonik

Akut Retina Pigment Epitelit

Kan ve Ürünlerinin Transfüzyonu. Uz.Dr. Müge Gökçe Prof.Dr. Mualla Çetin

Fanconi Anemisinde Hematopoetik Kök Hücre Transplantasyonu

Opsismodisplazi ve tubülopati birlikteliði: Bir vaka takdimi

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı

Kanguru Matematik Türkiye 2015

BÖBREK NAKİLLİ ÇOCUKLARDA GEÇ DÖNEM AKUT REJEKSİYONUN GREFT SAĞKALIMI ÜZERİNE ETKİLERİ. Başkent Üniversitesi Çocuk Nefroloji Dr.

AYDIN DA ZAMANINDA VE PREMATÜRE DOÐAN BEBEKLERÝN AÐIRLIK, BOY,

Graft Yetersizliğinin Tanı ve Tedavisi. Dr Şahika Zeynep Akı Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Bahçelievler Medical Park Hastanesi

III. BÖLÜM EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011


MİYELODİSPLASTİK SENDROM

Tip 1 diyabete giriş. Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü

SEREBRAL TROMBOZLU ÇOCUKLARDA KLİNİK BULGULAR VE TROMBOTİK RİSK FAKTÖRLERİ

BFM ALL tedavi protokolü sırasında yaşanan engeller ve problemler

Hemofagositik Lenfohistiositoz Tanı ve Tedavisine Güncel Yaklaşım


KONJENİTAL TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA TANILI ÜÇ OLGU

LEPROMATÖZ LEPRA (Olgu Sunumu)

Prof. Dr. M. İlker YILMAZ

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

FİBRİNOJEN DEPO HASTALIĞI. Yrd.Doç.Dr. Güldal YILMAZ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı Ankara

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP A TEORİK DERS PROGRAMI

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI

DÖNEM 4 PEDİATRİ STAJI DERS PROGRAMI B GRUBU (12/11/ /01/2019) 14/11/2018 Çarşamba

Afrika Seyahati Sonrası İmporte Bir Sıtma Olgusu. A Case Imported Malaria After a Travel to Africa

AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM -ÖĞRETİM YILI DÖNEM I / DERS KURULU VI KAN ve LENF SİSTEMİ (29 Nisan Haziran 2019)

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI

Kanguru Matematik Türkiye 2018

Olgu Sunumu Konjenital Nötropeni/ G6PC3 eksikliği

Riketsin klinik ve laboratuvar bulgularý

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI

Dr.Ceyhun Bozkurt Dr.Sami Ulus Kadın Doğum Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları EAH Çocuk Onkoloji Bölümü

Pigmentasyon bozuklukları

Nilgün Çakar, Z.Birsin Özçakar, Fatih Özaltın, Mustafa Koyun, Banu Çelikel Acar, Elif Bahat, Bora Gülhan, Emine Korkmaz, Ayşe Yurt, Songül Yılmaz,

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III DERS YILI HEMATOPOİETİK SİSTEM VE NEOPLAZİ DERS KURULU

MS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır.

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI.

Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D.

HIV ENFEKSİYONUNUN İMMÜNOLOJİ LABORATUARINDA TAKİBİ


çocuk hastanesi

mm3, periferik yaymasında lenfosit hakimiyeti vardı. GİRİŞ hastalığın farklı şekillerde isimlendirilmesine neden Olgu 2 Olgu 3

Fungal Etkenler. Toplantı sunumları Dr.AyşeKalkancı. Santral Sinir Sistemi Enfeksiyonlarında Tanı. Ege Mikrobiyoloji Günleri-3

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI.

Çeşitli nedenlerle oluşabilen karaciğer fibrozisi hemen daima geri dönüşümsüzdür.

Ailesel Hemofagositik Lenfohistiyositoz Tanılı İki Olgu

Serebral palsili hastalarýmýzýn demografik, etiyolojik ve klinik özellikleri

Membranoproliferatif Glomerülonefriti Taklit Eden Trombotik Mikroanjiopatili Bir Olgu

Jarcho Levin Sendromlu Hastalarda Santral Sinir Sistemi veya Nöral Tüp Defekti Birlikteliği; Tek Merkez Tecrübesi

Adölesanda Lösemi & İnfant Lösemi

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI.

Yenidoðan Dönemindeki Patolojik Sarýlýklý Olgularýn Deðerlendirilmesi

DİABETİK KETOASİDOZU TAKLİT EDEN PROPİYONİK ASİDEMİ

MEME KANSERİ. Söke Fehime Faik Kocagöz Devlet Hastanesi Sağlıklı Günler Diler

Çocukluk çaðý baþ aðrýlarýnýn prospektif deðerlendirilmesi

6 ay önce kadavradan kalp nakli olan 66 yaşındaki kadın hastada inguinal bölgede 3X3 cm da lenf düğümü saptandı. Lenf düğümü cerrahi olarak eksize

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi

AÝLESEL AKDENÝZ ATEÞÝ ÖN TANISI ALAN OLGULARDA MEFV GEN MUTASYON ANALÝZ SONUÇLARININ ÖNEMÝ*

Subklinik Hipotiroidili Hastalarda Tiroid Replasman Tedavisinin Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi

Solunum yetmezliði olan bir bronþiolitis obliterans vakasýnda noninvaziv mekanik ventilasyon

Çocuğun konuşma becerilerinin akranlarına göre belirgin derecede geri kalmasıdır. Gelişimsel aşamalardan birisidir.

NON NÖROJENİK NÖROJENİK MESANE ve ÜROFASİAL (OCHOA) SENDROM OLGULARINDA HPSE2 GEN DEĞİŞİMLERİNİN ARAŞTIRILMASI

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

Okulo-aurikulo-vertebral spektrumlu yedi vakanýn deðerlendirilmesi

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM. (1 Mayıs Haziran 2017 )

ENDOMETRİAL KARSİNOM SPORADİK Mİ? HEREDİTER Mİ? Dr Ş.Funda Tanay Eren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

Nötropenik Çocuk Hastaya Yaklaşım

NÜKLEER KAZA veya TERÖR ST ATAKTA HEMATOPO ET K KÖK HÜCRE TRANSPLANTASYONU

Dr.Yıldız Yıldırmak Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi,İstanbul

Konjenital B12 Vitamini Eksiklikleri

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn

Akut Hepatit B ve Kronik Hepatit B Reaktivasyonu Ayrımı. Dr. Şafak Kaya SBÜ Gazi Yaşargil SUAM Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

SDÜ TIP FAKÜLTESİ Eğitim-Öğretim Yılı DÖNEM-IV, GRUP 3 PEDİATRİ STAJ PROGRAMI

Enfeksiyonun Sonuçları

Dr. Can CELİLOĞLU Adana Numune E.A.H. Çocuk Sağ.ve Hast. Kliniği

Tablo 2 Üniversitelerdeki Týpta Uzmanlýk Eðitim Dallarý ve Kontenjanlarý

TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRMESİ

Transplantasyon ve Hepatit E. Yrd. Doç. Dr. Ferdi Güneş Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ ÇOCUK NEFROLOJİ VE ROMATOLOJİ B.D. ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEĞİ PATOLOJİ KURSU KASIM, 2016

Transkript:

Griscelli Sendromu: 2 Olgu Nedeniyle Literatür Derlemesi GRISCELLI SYNDROME: REPORT OF TWO CASES AND REVIEW OF THE LITERATURE Dr.Anýl YEÞÝLDAL*, Dr.Hülya KAYSERÝLÝ**, Dr.Raif ÜÇSEL***, Dr.Turgut TÜKEL**, Dr.Selçuk APAK****, Dr.Nevin YALMAN*****, Dr.Sema ANAK******, Dr.Leyla KUNTSAL*******, Dr.Gülay CAN********, Dr.Memnune APAK********* * Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý AD, ** Uzm., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý AD, Týbbi Genetik BD, *** Doç., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý Enstitüsü, Acil Pediatri BD, **** Prof., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý AD, Geliþim Nörolojisi BD, ***** Doç., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý AD, Hematoloji ve Onkoloji BD, ****** Prof., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý AD, Hematoloji ve Onkoloji BD, ******* Doç., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji AD, ******** Prof., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý A.B.D, Neonatoloji BD, ********* Prof., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý Enstitüsü, Týbbi Genetik BD, ÝSTANBUL Özet Griscelli sendromu, parsiyel albinizm ile immün yetmezliðin birlikte görüldüðü otozomal resesif kalýtýlan nadir bir hastalýktýr. Gümüþ rengi saç, deðiþken hücresel yetmezlik ve akselere fazlarla seyreden veya immün yetmezlik bulgularý gözlenmeden nörolojik tutulumla giden bu hastalýk erken dönemde kemik iliði transplantasyonu yapýlmazsa ölümcül olabilir. Griscelli sendromunun özellikllerini gösteren farklý ailelerden 2 olgu sunulacak ve literatürdeki diðer hastalarla karþýlaþtýrýlacaktýr. Anahtar Kelimeler: Griscelli sendromu, Pigment kümeleri, Chediak-Higashi sendromu, Parsiyel albinizm T Klin Pediatri 2001, 10:152-158 Summary Griscelli's syndrome is a rare, autosomal recessive disorder, characterised by partial albinism associated with immunodeficiency, silvery-grayish hair, accelerated phases of pancytopenia or neurological involvement without immunodeficiency, and leading to death in the abscence of early bone-marrow transplantation. We report here, two new cases from different families who have several features of Griscelli's Syndrome, in review of previously reported cases. Key Words: Griscelli's syndrome, Clumps of pigment, Chediak-Higashi syndrome, Partial albinism T Klin J Pediatr 2001, 10:152-158 Geliþ Tarihi: 02.03.2000 Yazýþma Adresi: Dr. Memnune Y. APAK Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp Fakültesi Çocuk Saðlýðý Enstitüsü, Týbbi Genetik BD 34390 Çapa, ÝSTANBUL Griscelli sendromu ilk olarak 1978 yýlýnda Griscelli ve ark tarafýndan tanýmlanmýþtýr. Otozomal resesif kalýtýlan ve nadir görülen bu hastalýk, gümüþ rengi saç, immün yetmezlik, kontrolsüz lenfosit ve makrofaj aktivasyonu gösteren ve KÝT yapýlmadýðý takdirde ölümle sonuçlanan, akselere fazlarla karakterize bir hastalýktýr (1-4). Yeterli sayýda olmalarýna raðmen, T ve B lenfositlerinin arasýndaki iletiþimin bozukluðu nedeniyle, antikor yapýmý ve gecikmiþ aþýrý duyarlýlýk fonksi-yonlarý yetersizdir. Pigmenter dilüsyon, saç telinde geniþ pigment kümeleri ve melanositlerde melanozom birikimiyle karakterize olup, bu durum melanositlerden keratinositlere melanozom transferindeki bir defektle açýklanmaktadýr (2). 152 T Klin Pediatri 2001, 10

GRISCELLI SENDROMU: 2 OLGU NEDENÝYLE LÝTERATÜR DERLEMESÝ Hastalýktan 15q21'de yer alan Myo Va (MYO 5A) geninin sorumlu olduðu gösterilmiþ ve 2 farklý ailede bu gene ait deðiþik mutasyonlar tanýmlanmýþtýr (5). Ýlk tanýmlanýþýndan bu yana 9'u Türk olmak üzere 20'ye yakýn aileden 42 olgu bildirilmiþtir. Klinik bulgular genellikle 4 ay-4 yaþ arasýnda viral veya bakteriyel bir enfeksiyonun tetiði çekmesi ile hemofagositoza baðlý pansitopeni, serum trigliseritlerinde artýþ, kanama diatezi ile birlikte hipofibrinojenemi ve hepatosplenomegali ile karakterize akselere fazla baþlar. Olgular 5 ay-7 yaþ arasýnda tekrarlayan enfeksiyonlar ve beyin dahil tüm organlarda görülen lenfohistiositik infiltrasyonlarla ölürler (Tablo 1). En erken taný konan olgu, doðumdan itibaren hepatit ve pansitopenisi olan ancak 6 haftalýk iken taný konan bir kýz bebektir (6). Ayýrýcý tanýda en sýk karýþtýðý Chediak-Higashi sendromu yine albinizmle immün yetmezliðin birlikte görüldüðü bir hastalýktýr (1-3, 6-8). On günlükken taný konan bir erkek bebek ile tekrarlayan enfeksiyon ve ateþ epizodlarý olmaksýzýn sadece nörolojik tutulumu olan 16 aylýk bir kýz olgu sunulacaktýr. Olgular Olgu 1: On günlük erkek bebek, Ý.Ü. Ýstanbul Týp Fakültesi (Ý.T.F) Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý Neonatoloji Bilim Dalýna emmeme ve ateþ þikayetleri ile baþvurdu. Aralarýnda birinci derece kuzen evliliði olan saðlýklý anne ve babanýn 4. çocuklarý idi. Ailenin diðer çocuklarý sýrasýyla 4.5 yaþýnda lenfoma, 9 aylýk histiositoz ve 6 günlük konjenital kalp hastalýðý (endokardial fibroelastoz ) tanýlarý ile ölmüþlerdi. Aile bu çocuklarýn da saçlarýnýn gümüþ rengi olduðunu ifade ediyordu. Olgumuz sorunsuz bir gebeliði takiben, 36. gestas-yon haftasýnda 2950 g (50-75p) tartý, 45 cm (10-25p) boy, 34 cm (75-90p) baþ çevresi ile doðmuþtu. 10 günlük fizik muayenesinde genel durumu bozuk, rengi soluk, dehidrate idi. Hepatosplenomegali (Yaþ nedeni ile bu büyüklük normal olabilir. KC 1-2 cm, dalak 2-3 cm) ve gümüþ rengi saç, kaþ ve kirpikleri dýþýnda özellik saptanmadý (Þekil 1). Laboratuar incelemesinde pansitopeni, Anýl YEÞÝLDAL ve metabolik asidoz, azotemi ve hipernatremi saptandý. Trigliserit 173 mg/dl (N: 30-130), LDH 1100U/lt (110-295) idi. Daha sonraki günlerde artan anemi ve trombositopeni multipl transfüzyon ile, hipernatremik dehidratasyonu uygun sývý tedavisi ile düzeltildi. Gecikmiþ aþýrý duyarlýlýk testlerinden fitohemaglütinin (+), dinitroklorobenzen (-) idi. Nitroblue tetrazolium testi (NBT)%9 (N: >%10) bulundu. Ýmmunoglobülin düzeyleri yaþý ile uyumlu idi. Lenfosit subgruplarý normal daðýlýmda ve anti trombosit antikoru (-) idi. Viral serolojisinde CMV ve EBV VCA Ig G'leri (+), Ig M'leri (-), antihav Ig M (-), HBsAg (-) idi. Doðumsal metabolik hastalýk tarama testleri, plazma kantitatif aminoasit düzeyleri ve idrar organik asitleri normal olarak deðerlendirildi. Serebral ultrasonografi (US) normaldi, karýn US'nunda bilateral grade III hidronefrozu vardý. Saç telinin ýþýk mikroskobik incelemesinde þaft boyunca düzensiz, geniþ pigment kümeleri saptandý (Þekil 2 a-b). Deri biopsisinin ýþýk mikroskobik incelemesinde melanositlerde düzensiz daðýlým ve intrasitoplazmik belirgin pigment birikimi gözlendi. Derinin elektron mikroskobisinde melanosit nükleusu çevresinde bol miktarda melanozom görülmesine karþýn, komþu keratinositlerde çok az melanozom bulunmasý dikkat çekiciydi (Þekil 3). Yenidoðan döneminden sonra 2 kez pansitopeni, kanama diatezi, ateþ ve hepatosplenomegalinin belirginleþmesiyle karakterize akselere faza girdi. Kemik iliðinde saptanan hemofagositoz nedeniyle, 3 aylýk iken sistemik metil prednizolon, siklosporin A ve intratekal metotreksattan oluþan kemoterapi baþlandý. Tedaviye raðmen akselere fazlar tam olarak kontrol altýna alýnamadý. 6 aylýk iken konvülziyon nedeniyle baþvuran hastanýn, nöromotor geliþimi geri idi. Lomber ponksiyonda BOS'da hemofagositik mononükleer hücreler saptandý. Tekrarlayan konvülziyonlarla 3-4 kez daha yatýrýlan hastanýn akselere fazlarý kemoterapi ile kontrol altýna alýndý, ancak 10 aylýk iken durdurulamayan konvülziyonlar nedeniyle kaybedildi. Olgu 2: 16 aylýk kýz olgu hipotoni, geliþme geriliði ve dismorfik bulgularý nedeniyle Ý.T.F Genetik Bilim Dalýna sevkedildi. Aralarýnda akrabalýk olmayan saðlýklý anne ve babanýn tek çocuklarýydý. Ailede benzer olgu yoktu. T Klin J Pediatr 2001, 10 153

Anýl YEÞÝLDAL ve Ark. GRISCELLI SENDROMU: 2 OLGU NEDENÝYLE LÝTERATÜR Tablo 1. Literatürdeki Griscelli olgularý ile 2 olgumuzun bulgularýnýn karþýlaþtýrýlmasý (n=19 aileden 42 olgu) Griscelli Schneider Haraldsson Hurvitz Salazar-Cabera Sanal Klein Gürgey Göðüþ Manchini Tezcan Yeþildal Yazar (1978) (1990) (1991) (1993) (1993) (1993) (1994) (1994) (1995) (1998) (1999) (2000) Ýndeks olgu sayýsý 2 1 1 1 1 1 5 1 2 1 1 2 Taný yaþý/cinsiyet 11 y/k 6 ay/k 3 ay/k 9 ay/e 8 ay/e 6 y/k 9 ay/k 4 ay/e 3 y/k 4 y/k 26 ay 3.5 y/e 9 y/k 5 y/k 9 ay/e 6 hafta/k 4 y/k 10 gün/e 16 ay/k Etnik orijin Kuzey Afrika Beyaz ýrk Arap Türk Arap? Türk Ýtalyan Fransýz Türk Ýtalyan Kuzey Afrika Türk Türk Türk Hispanik Türk Türk Türk Akrabalýk + - + + + + + 3 ailede akrabalýk var - + + Uzak + + - Benzer öykü - 2 kardeþ 3 kardeþ - 1 kardeþ? 2 kardeþ 6 olgu 2 kardeþ - 1 kuzen 1 kardeþ - - 3 kardeþ - 2 kuzen Saç bulgularý + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Cilt bulgularý + + + + + + + + + + + + + + + + + + + HSM/LAP + + - + - + -????? +? + + + + - Sitopeni + + - + - + + + + + + + + + - + + + - (Hb/WBC/PLT) Ýmmünolojik + + + + - + + + + +?? + +? -? + + bozukluk ve/veya enfekisyonlar Nörolojik tutulum -? +/- + + + + + - + + + + + + + + + + Tedavi baþarýsý - - KÝTile 27 -?? - KÝTile (-) KÝTile (-) - - - - - - - KÝTile -? ay sürvi 1 kardeþinde Tam þifa KÝTile 5 yýl Ölüm yaþý? 7.5 ay - 10 ay -? 5 y 7 y 4.5 y - - 3 y 9 y 3 ay 5 y 10 y? - 10 ay - +: Var +/-: Hafif -: Yok?: Bilinmiyor Þekil 1. Olgu 1'in tipik saç rengi Þekil 2a. Olgu 1'in saç telinin ýþýk mikroskobik görünümü: Düzensiz yerleþim gösteren geniþ melanozom kümeleri. Sorunsuz bir gebeliði takiben, 40. gestasyon haftasýnda NSD ile 3600 g doðan bebek ilk olarak 5 aylýk iken baþ kontrolü olmadýðý için doktora götürülmüþ ve muayenede saptanan nistagmus, pigmenter retinopati ve geliþme geriliði nedeniyle Cerrahpaþa Týp Fakültesi Çocuk Nöroloji servisinde 3 hafta süreyle yatýrýlmýþtý. Altý aylýk iken hafif hipokrom-mikrositer anemi saptanmýþ, lipitleri ve diðer biokimyasal testleri normal bulunmuþtu. Ýmmunoglobülin düzeyleri yaþýyla uyumlu olup, lenfosit subgruplarýnda özellik saptanmamýþtý. TORCH (-), elektromiyogram, kranial MRI, elektroretinogram ve görsel uyarý potansiyel- 154 T Klin Pediatri 2001, 10

GRISCELLI SENDROMU: 2 OLGU NEDENÝYLE LÝTERATÜR DERLEMESÝ Anýl YEÞÝLDAL ve Þekil2b. Normal saç telinin ýþýk mikroskobik görünümü: Orta hatta düzenli olarak yerleþim gösteren, sýnýrlarý belirgin, ara-larýnda boþluklar içermeyen melanozomlardan oluþan pigment sütunu. Þekil 4. Olgu 2: Saç ve kaþlarda parlak gümüþ rengi ve dudak çevresindeki hiperpigmentasyon Þekil 3. Olgu 1'in derisinin elektron mikroskobik görünümü: Melanosit nükleusu çevresinde bol miktarda melanozom görülmesine karþýn, komþu keratinositlerde çok az melanozom dikkati çekmekte leri normal olan bebeðin tekrarlanan fundus muayenesinde patoloji saptanmamýþtý. Saðda doðumsal kalça çýkýðý da saptanan hastanýn izlenmesine karar verilmiþ, ancak hasta bir daha kontrole gitmemiþti. 16 aylýk iken fizik muayenesinde tartýsý 9500 g (10-25p), boyu 74 cm (25p)9, baþ çevresi 45 cm (25p) idi. Kooperasyon kurulamýyordu, göz kontaðý yoktu. Saçlarý, kaþ ve kirpikleri kirli açýk gri renkte ve gümüþi parlaklýktaydý. Dudak kenarlarýnda, ellerde dorsal yüzde, sýnýrlarý belirgin hiperpigmente alanlar gözlendi (Þekil 4). Kaput Þekil 5. Olgu 2'nin saç telinin ýþýk mikroskobik görünümü: Düzensiz yerleþim gösteren geniþ melanozom kümeleri kuadratumu, burun kökü basýklýðý, geniþ yüksek damaðý vardý, organomegali saptanmadý. Nörolojik muayenesinde baþ kontrolü yoktu, hipotonisite mevcuttu. Kafa çiftleri muayene edilebildiði kadarý ile normaldi. Kemik veter refleksleri canlý, klonus negatif, plantar refleks fleksordu. Gözlerde nistagmus saptanmadý, fundus muayenesinde, periferde çok ince bir pigmentasyon alaný bulunmakla birlikte, bu bulgu pigmenter retinopati lehine yorumlanmadý. Saç telinin mikroskobik incelemesinde þaft boyunca düzensiz, geniþ pigment kümeleri saptandý (Þekil 5). Derinin elektron mikroskobisinde mela-nosit nükleusu çevresinde bol miktarda T Klin J Pediatr 2001, 10 155

Anýl YEÞÝLDAL ve Ark. Þekil 6. Olgu 2'nin derisinin elektron mikroskobik görünümü: Melanosit nükleusu çevresinde bol miktarda melanozom görülmesine karþýn, komþu keratinositlerde çok az melanozom dikkati çekmekte melanozom görülmesine karþýn, komþu keratinositlerde çok az melanozom bulunmasý dikkat çekiciydi (Þekil 6). Tekrarlanan tam kan sayýmýnda ve immunoglobülinlerinde özellik yoktu, NBT testi %2 (N: >%10) bulundu, stimülasyon ile bu deðer %44'e kadar yükseldi. Gecikmiþ aþýrý duyarlýlýk deri testlerinden fitohemaglütinin (+), kandidin (-) bulundu. Tartýþma Griscelli sendromu nadir görülen otozomal resesif bir hastalýktýr. Literatürde bildirilen 19 ailenin 9'u ( 42 olgunun 20'si) Türk kökenlidir (Tablo 1). Her iki olgumuzdaki tipik saç rengi ve saç telinin mikroskobik görünümü Griscelli sendromunu düþündürdü. Birinci olguda tekrarlayan akselere fazlar, derinin ýþýk ve elektron mikroskobik görünümü tanýyý destekleyen bulgulardý. Bu olgunun 2 kardeþinde de benzer saç bulgularý vardý ve baþka bir merkezde histiositoz ve lenfoma tanýlarý ile ölmüþlerdi. Literatürde de Griscelli sendromunun akselere fazlarý sýrasýnda, organlarda oluþan lenfohistiositik infiltrasyonlarýn, familial lenfohistiositoz veya malign lenfoma olarak yorumlanabileceði bildirilmiþtir (2,9). Ýkinci olguda derinin elektron mikroskobik görünümü, nöromotor gerilik ile el sýrtý ve dudak GRISCELLI SENDROMU: 2 OLGU NEDENÝYLE LÝTERATÜR çevresinde rastlanan hiperpigmentasyon tanýyý destekleyen bulgulardý. Onaltý aylýk olmasýna karþýn bu olguda akselere fazlar geliþmemiþti. Hurvitz ve ark (9) 1993'te hafif nöromotor gerilik ve konvülziyonlarý olan bir olgu ile, fatal aðýr dejeneratif nörolojik seyir gösteren, ancak tekrarlayan enfeksiyon ve akselere fazlarý olmayan ayný aileden 4 olgu yayýnlamýþlardýr. Griscelli sendromu'nda deri pigmentasyon deðiþiklikleri hipopigmentasyondan, lokalize hiperpigmentasyona kadar yayýlan bir deðiþkenlik gösterir. Pigmentasyon deðiþikliði gözlenmeyen olgularda bile mikroskobik deri bulgularý saptanmaktadýr (6). Griscelli sendromunda genelde granülosit disfonksiyonu tanýmlanmamýþtýr. Ýkinci olgumuzda NBT %2 gibi düþük bir düzeyde bulunmuþtur. Klein ve ark (3) Griscelli ve Chediak- Higashi sendromlarýnýn ortak bulgularý olabileceðini ve natural killer hücre fonksiyonlarýnýn bozukluðunun, sekonder olarak granülosit anormallikle-rine yol açabileceðini belirtmiþlerdir. Literatürdeki tüm olgular incelendiðinde akselere fazýn baþlama yaþýnýn çok geniþ bir yelpazeye yayýldýðý görülmektedir, genellikle akselere fazýn erken baþladýðý olgularýn daha erken yaþta öldükleri bildirilmiþtir (Tablo 1). Benzer fenotipik özellikler ve birlikte immun yetmezliðin de görüldüðü Chediak-Higashi sendromu, klinik olarak ayýrýcý tanýda ilk sýrada yer alan ve en sýk karýþtýðý hastalýktýr (1-3, 6-8). Chediak-Higashi sendromunda saç telindeki pigment kümeleri daha küçük ve düzenli yerleþmiþtir, epidermisin elektron mikroskobik incelemesinde dev melanozomlar dikkat çekicidir. Kemik iliði ve pe-riferik kan yaymasýnda polimorf nüveli lökositlerin içinde, Griscelli sendromunda bulunmayan geniþ azurofilik granüller görülür. Lökosit spesifik proteaz aktivitesi Chediak-Higashi sendromlu olgularda oldukça düþük bulunmuþtur, hümoral ve hücresel baðýþýklýk sistemlerinde bir bozukluk yoktur. Griscelli sendromunda hümoral immün yetersizlik T ve B lenfositleri arasýndaki iliþkinin bozulmasýna baðlýdýr, bunun sonucu olarak Ig düzeyleri düþük bulunabilir ve aþýlama sonrasý beklenen serokonversiyon gerçekleþemez. Ayrýca gecikmiþ aþýrý duyarlýlýk testlerinde anerji vardýr ve doku reddi gerçekleþemez. Griscelli ve ark (1), 1978'deki orijinal çalýþmalarýnda, olgunun B 156 T Klin Pediatri 2001, 10

GRISCELLI SENDROMU: 2 OLGU NEDENÝYLE LÝTERATÜR DERLEMESÝ hücrelerinin, HLA identik saðlam kardeþinin lökositten zengin serum preparasyonu içinde uyarýlýp, Ig sentezleyebilmelerini de, hümoral yetersizliðin hücresel yetersizliðe sekonder geliþtiðinin bir kanýtý olduðunu savunmuþlardýr. Okülokütanöz albinizm, birçok klinik sendroma eþlik edebilen, göz ile derinin keratinositlerinde ve saçta melanin pigmentinin kýsmi veya tam yokluðu, fotofobi, nistagmus ve görme keskinliðinin azalmasý ile karakterize bir durumdur ve Chediak- Higashi veya Griscelli sendromu gibi yapýsal melanosit ve pigment anormalliklerinden ayýrt edilmelidir. Saç ve deride melanozomlarýn seyrekliði ve ensefalopati ile karakterize oküloserebral hipopigmentasyon sendromu (Cross sendromu) ve nöroektodermal-melanolizozomal hastalýk (Elejalde sendromu) ayýrýcý tanýda yer almalýdýr (2). Manchini ve ark (6) Elejalde sendromununda, hem makroskobik, hem mikroskobik olarak Griscelli sendromu ile benzer saç görünümünün olduðunu, ancak elektron mikroskobisinde melanositlerdeki melanozomlarda da pigmentasyonunun tam olmadýðý, immün yetersizliðin bulunmadýðý ve nondejeneratif tipte MSS tutulumunun olduðunu bildirmiþlerdir. Pastural ve ark (5) Elejalde ile Griscelli sendromlarýnýn ayný hastalýðýn allelik variantý olabileceðini belirtmiþlerdir. Griscelli sendromunun tedavisinde etoposid, kortikosteroid ve çeþitli kemoterapötikler ile remisyon indüksiyonu ve MSS hastalýðýný kontrol altýna almak amacýyla intratekal metotreksat uygulamalarý denenmiþtir (10-11). Antitimosit globülin, steroid ve siklosporinden oluþan bir diðer tedavi protokolü ile Klein ve ark (3) bir hastada baþarýlý sonuçlar elde etmiþler, Griscelli ve ark (1) levamizol, bazý transfer faktörleri ve askorbik asit uygulamasý ile T hücre fonksiyonlarýnda in vitro düzelme saðlamýþlar, ancak klinik baþarý saðlayamamýþlar-dýr. KÝT erken dönemde yapýlýrsa baþarýlý olmaktadýr. Ancak nakil hazýrlýðý sürecinde bazý kemote-rapötikler ve siklosporin A gibi immunosupresif ajanlar ile hastalýðýn ilerlemesi durdurulmalýdýr (2-4). 1999'da Tezcan ve ark (4) akselere fazý ve aðýr nörolojik tutulumu olan 4 yaþýnda bir kýz olguda KÝT ile tam iyileþme (tüm nörolojik ve hematolojik bulgular dahil) saðlayabilmiþlerdir. 1997 yýlýnda Pastural ve ark (5) Griscelli sendromu için aday gen lokusunu baðlantý analizi ile 15q21 bölgesine haritalamýþlardýr. Bu lokusta hem MYO 1E hem de MYO 5A genleri bulunmaktadýr. Ayný araþtýrýcýlar Türk kökenli 2 hastada MYO 5A geninde bir nonsense ve bir missense mutasyon göstermiþlerdir. MYO 5A miyozin ailesinin bir üyesidir. Miyozin aktini baðlar ve ATP hidrolizi için mekanik güç oluþturur. Miyozin ailesinin bazý üyeleri organel transport sisteminde rol alýrlar. Griscelli sendromundaki defektif melanozom transferi ve immünolojik bozukluklar da bu mekanizmayla açýklanabilir (5,13). Griscelli sendromlu hastalarda klinik bulgulardaki deðiþkenlik, baþlangýç yaþýndaki farklýlýk, immünolojik bozukluklarýn bazen görülmemesi ve MYO 5A geninde mutasyonun her olguda saptanamamasý hastalýðýn olasý allelik variantlarý veya farklý bir gen lokusu ile açýklanabilir. Ancak bu hipotezin aydýnlatýlabilmesi, daha geniþ olgu serilerinin moleküler düzeyde incelenmesi ile mümkün olacaktýr. Her iki olgu ile anne ve babalarýndan alýnan DNA örnekleri MYO 5A veya diðer lokuslardaki olasý mutasyonlar açýsýndan halen çalýþýlmaktadýr. (Paris Hôpital Necker Ýmmünoloji bölümü) KAYNAKLAR Anýl YEÞÝLDAL ve 1. Griscelli C, Durandy A, Guy- Grand D, Daguillard F, Herzog C, Prunieras M. A syndrome associating partial albinism and immunodeficiency. Am J Med 1978; 65(4):691-702. 2. Schneider LC, Berman RS, Shea RC, Perez-Atayde AR, Weinstein H, Geha RS. Bone marrow transplantation(bmt) for the syndrome of pigmentary dilution and lymphohistiocytosis (Griscelli's Syndrome). J Clin Immunol 1990;10(3): 146-53. 3. Klein C, Philippe N, Le Deist F, Fraitag S, Prost C, Durandy A et al. Partial albinism with immunodeficiency (Griscelli syndrome). J Pediatr 1994;125(6):886-95. 4. Tezcan I, Sanal O, Uckan D, Kýlýc S, Metin A, Cetin M ve ark. Successful bone marrow transplantation in a case of Griscelli disease wich presented in accelareted phase with neurological involvement. Bone Marrow Transplantation 1999;24:931-3. 5. Pastural E, Barrat FJ, Dufourcq-Lagelouse R, Certain S, Sanal O, Jabado N et al. Griscelli disease maps to chromosome 15q21 and is associated with mutations in the T Klin J Pediatr 2001, 10 157

Anýl YEÞÝLDAL ve Ark. Myosin-Va gene. Nature Genet1997;16:289-92. 6. Manchini AJ, Chan LS, Paller AS. Partial albinism with immunodeficiency: Griscelli syndrome: Report of a case and review of the literature. Am Acad Derm 1998;38:295-300. 7. Sanal O, Küçükali T, Ersoy F, Týnaztepe K, Gögüs S. Griscelli's syndrome: clinical features of three siblings. Turk J Pediatr 1993;35:115-9. 8. Gögüs S, Topçu M, Küçükali T, Akçören Z, Berkel I, Ersoy F ve ark. Griscelli syndrome: report of three cases. Pediatr Pathol Lab Med 1995;15(2):309-19. 9. Hurvitz H, Gillis R, Klaus S, Klar A, Gross-Kieselstein F, Okon E. A kindred with Griscelli disease: spectrum of neurological involvement. Eur J Pediatr 1993; 152: 402-5. 10.Haraldsson A, Weemaes CM, Bakkeren JA, Happle R. GRISCELLI SENDROMU: 2 OLGU NEDENÝYLE LÝTERATÜR Griscelli disease with cerebral involvement. Eur J Pediatr 1991;150(6):419-22. 11.Gurgey A, Saylý T, Gunay M, Ersoy F, Kucukali T, Kale G ve ark. High-dose methylprednisolone and VP-16 in treatment of Griscelli syndrome with central nervous system involvement. Am J Hematol 1994;47(4):331-2. 12.Salazar-Cabera AN, Matos-Martinez M, Sanchez- Villegas MC, Lazaro-Castillo LM, Mendez-Leon J, Martinez-Amigon J et al. The Griscelli-Prunieras syndrome: a case report. Bol Med Hosp Infant Mex 1993;50(7):503-7. 13.Espreafico EM, Coling DE, Tsakraklides V, Krogh K, Wolenski JS, Kalinec G. et al. Localisation of mosin-v in the centrosome. Proc Nat Acad Sci 1998;95: 8636-41. 158 T Klin Pediatri 2001, 10