DÖNEM PROJESİ SUNUMU HAZIRLAYAN NİMET KAVGAOĞLU
PEYZAJ MİMARLIĞINDA MAKET YAPIMININ TASARIM VE UYGULAMA SÜRECİNE ETKİLERİ
Mekan Kavramı İnsan ile yaşadığı çevreyle arasına sınırlar çizen ve içerisinde çeşitli ş aktivitelerin gerçekleştirmesini sağlayan boşluk olarak tanımlanır.algıdan yola çıkarak mekanı daha iyi kavrayabiliriz.
ALGI NEDIR?
Algı Kavramı Çevremizdeki Çv nesneleri, objeleri, varlıkları; renk, doku, form, şekil, ses duyularımızla anlam kazanmasıdır. vb. özelliklerini
Algı kavramını Gestalt İlkeleriyle açıklamak mümkündür.
FOTOGRAFTA NE GÖRÜYORSUNUZ?
Evet ilk bakışta ş çoğumuz ğ vazoyu gördünüz değil mi?
O zaman tekar fotoğrafa ğ bakalım...
ŞUAN NE GÖRÜYORSUNUZ?
Tabiki birbirine bakan iki insan yüzü görüyorsunuz
Algı kişiden kişiye,yaşam şekline, bilgi birikimine, iki i mesleğine göre değişkenlik gösterir.
Gestalt İlkeleri: l i a.şekil - Zemin İlişkisi
b.yakınlık İlişkisiş
c.benzerlik İlişkisiş
d.tamamlama İlişkisiş
e.devamlılık Süreklilik İlişkisiş
e.basitlik İlişkisiş
Peyzaj Bir noktadan bakıldığında belirli bir bakış açısı içerisine girebilen tüm doğal ğ ve kültürel çevrenin oluşturduğu görünüm olarak tanımlanmaktadır.
Peyzaj Tasarım Öğeleri Çizgi Şekil Form Ölçü Aralık Doku Renk Işık - Gölge
Peyzaj Tasarım İlkeleri Tekrar ve Ritim Denge Uygunluk Zıtlık Koram Vurgu Birlik
Peyzaj Tasarım ve Uygulama Süreçleri Peyzaj tasarımı yapılacak alan en iyi şekilde etüt edildikten sonra peyzaj uygulama süreçlerine geçilmelidir. Topografik yapı ortaya çıkartılması Toprak özelliklerinin saptanması İklimsel özellikler İşlevsel özellikler Estetik faktörler
Topografik yapı ortaya çıkartılması Tüm yapıları,,y yolları, duvarları,,ç çitleri, su ögelerini, mevcut bitki örtüsünü gösteren bir plan hazırlanmalıdır. Alt yapı tam olarak saptanmalı, güneşli - gölge alanları açıklayan topografik yapı ortaya çıkarılmalıdır. Alanın taban suyu yüksekliği saptanmalı ve yüzey drenaj sistemini içeren vaziyet planları l çizilmelidir. il lidi Toprak özelliklerinin saptanması Toprak ph sı, verimliliği, humus içeriği ve yoğunluğu saptanmalıdır. Toprak yapısı, geniş alanlarda, alanın değişik ik bölümlerinde l farklılık l k gösterebilir. Bu durumda d alanın farklı yerlerinden alınan toprak örnekleri ayrı ayrı hazırlanarak toprak analizi yapılmalıdır.
İklimsel özellikler Alanın bölgenin bütünü ile olan ilişkisi ş araştırılmalıdır. ş Mikrokliması analiz edilmeli, yerel meteoroloji istasyonlarından alınan verilerle, sıcaklık ve yağış miktarının ortalama, minimum ve maksimum değerleri ve bunların hangi aylarda ortaya çıkabileceği, en az 10 20 yıllık ortalamalarla l l ele alınmalıdır. l Alanı etkileyen hakim rüzgar yönleri ve rüzgarın hızı da saptanmalıdır. Tüm bu iklimsel özellikler bitki seçiminde etkili olacaktır. Kışın soğuk aylardaki kar seviyesi, alçak boylu bitkilerin seçiminde etkindir.
İşlevsel özellikler Alan, analiz aşamasında, ş henüz kullanıma açılmamış ş ise, kullanıcıların istekleri de dikkate alınarak, farklı kullanımlar için yer seçimi yapılmalıdır. Alan ve yakın çevresindeki taşıt ve yaya trafiğinin gözlenmesi, etkin bir bitki örtüsünün oluşturulacağı alanların seçiminde yararlı olacaktır. Ayrıca geniş taç yapan ağaçlar, ğ yaprak, çiçek ve tohumlarıyla yüzeyi kirleteceği için havuz çevresine, gölgenin olumsuz etkisi nedeniyle tenis kortlarının kuzey ve batı yönlere önerilmemelidir.
Estetik faktörler Güzel manzaraların ve perdelenmesi gereken kötü görünümlerin belirlenmesi gerekir. Kullanıcılarla bu konuda fikir alışverişinde bulunmak yararlıdır. Kullanıcı peyzaj mimarının önemsediği bir manzarayı diğerine tercih edebilir. Kullanıcıların objelere, komşulara ve yapılara karşı olan kişisel i sevgi ve hoşnutsuzlukları lkl tasarımcının en ideal çözümü bulmasında etkendir. Ama tasarımcının kişisel yetenekleri ve kararları alanın estetik özelliklerini değerlendirmede en önemli rolü oynar. Deneyimli ve eğitimli bir peyzaj mimarı neden hoşlandığını ifade edemeyen ya da bir tercih ortaya koyamayan kullanıcılara tatmin edici fikirler sunar.
Analiz aşamasının ardından tasarımcı, bitkisel materyalin işlevlerini dikkate alarak alanın hangi bölümünde nasıl bir işlevsel kullanıma gereksinim duyulduğunu gösteren bir çalışma yapar. Bu tasarım sürecinde maket yaparak hem işini kolaylaştırır hem de görsel bir etki yaratmış olur.
Maket Denilince Aklımıza İlk Olarak Ne Geliyor?
Mimari maketler değil mi?
Maket nedir? Maket, bir projenin ya da nesnenin çeşitli teknikler kullanarak belirli ölçekteki kopyasıdır. Kulanılan teknik ve ölçek kullanım amacına göre değişmektedir. Örneğin; eğitim amaçlı mı, sunum amaçlı mı olmasına bağlı olarak farklı ölçeklerde yapılır. Maket yapımına dair ilk referans Heredot un Terpsichore adlı kitabında tapınak inşaası için yaptığığ modeldir.
On sekizinci yüzyıl başlarında Michalengelo nun Roma da yaptığı ğ St. Peter Katedrali nin maketinin sunumunu gösteren 1620 tarihli Domenico Cresti tablosu maket yapımının tasarım amaçlı olmasının yanında sunum amaçlı olarak yapılabileceği ğ fikrinin doğmasının göstergesidir.
Peyzaj Mimarları Maketin Hangi Kısmında? Peyzaj mimarları aldığı eğitim sayesinde maket firmalarında aktif olarak görev almaktadırlar.maketin peyzaj tasarımlarında oldukça etkili söz sahibidirler. Peki alınan bu eğitim yeterli mi? Lisans eğitimi sırasında maket dersi müfredatta yer almaktadır. Ama eğitim kısıtlı olarak verildiği için amacına ulaşamamaktadır.
Şuan derslerde yapılan maketlerde; Hazır malzemeler yerine doğadan ğ buldukları malzemlerle maket yapılmaktadır. Bu durumda öğrencilerin algılama süreçlerine önemli katkı sağlamaktadır. Bunun yanlış olduğunu savunmuyorum. Sadece yetersiz olduğunu düşünmekteyim.
Bunun için; Her dönem ders olarak müfredatta yer almalı Maket yapımı için gerekli mekanlar oluşturulmalı Maket yapımında kullanılan alet ve ekipmanlar sağlanmalı Maket konusunda uzman kişilerce maket dersi verilmeli Maketin önemi hakkında bilgiler verilmeli Maket firmalarına uygun zamanlarda geziler düzenlenerek neler yapılabiceği konusunda bilgi edinilmeli
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Peyzaj Mimarlığında 2010 yılında lisans eğitimim sırasında maket kavramını ilk defa duydum. Maketin nasıl yapıldığına ğ dair ne benim ne de diğer ğ arkadaşlarımın bilgisi vardı. Temel tasarım dersi kapsamında bir dönem boyunca villa bahçesi çizdik. Diğer dönem çizdiğimiz projenin maketini yaptık. Çizerken çok fazla zorlanmadığımız projede maket yaparken çok zorlandık. Çünkü 3 boyutlu düşünmeden çizmiştik. Plan olduğu için kuşbakışı nasıl güzel gözükür diye çizdiğimiz için sorunlarla karşılaştık.
Diğer yandan maket yerine bilgisayarda 3 boyutlu programlar bize yardımcı olamaz mı diye düşünmekten kendimizi alamıyoruz. Lisans eğitimim sırasında sketch Up programıyla yaptığım konut bahçesi projesine bir örnek
Maket Türleri 1-Topoğrafik Maketler Mevcut araziyi ve çevresindeki alanların engebeli ya da düz olduğunu gösteren maketlerdir. -Çevre Maketleri 1/500, 1/1000, 1/2500 ölçekli arazi maketlerinde çevredeki dki yapısal kullanımları, l peyzaj yapılarını gösteren maketlerdir
1/1000 ölçekli Çankırı uydu kent toplu konut alanı maketi kti
-Bahçe, Park Maketleri 1/500, 1/200, 1/100 ve 1/50 ölçeklerinde küçük toplu yerleşim alanlarının çevresindeki peyzaj alanlarıyla bağlantısını gösteren maketlerdir. Ölçeğin büyük olması nedeniyle detaylandırmak mümkündür. 1/125 ölçek Türkiye Nijerya Dostluk Okulu maketi
Ankapark maketi
2-Yapı (Kitle) Maketleri Tasarlanmış kitleler çevresiyle birlikte uygun biçimde yapılır. -Şehircilik Ş Maketleri: Genellikle 1/1000, 1/500 ölçeklerinde yapılan maketlerdir. Örneğin, şehrin tamamındaki kullanım alanlarını göstermek amacıyla yapılcaksa 1/5000 ve 1/2500 ölçekler tercih edilmektedir.
1/1000 ölçekli Gebze kent meydanı maketi
-Kitle Maketleri 1/1000 ve 1/500 ölçekli detaylara çok fazla yer verilmeyen soyut maketlerdir. 1/500 ölçekli sunum maketi
İç mimari maketler; iç mekandaki dolap, yatak, masa gibi tefriş elemanlarını görebildiğimiz, yaşam alanını oluşturan maket türüdür. 1/25 ölçekli Ayçem Göl Evleri tefriş maketi
Dış ş mimari maketler; örneğin ğ konut projesinin maketi yapılmak istenildiğinde konut tek başına model olarak sunulmaz. Arazi, yollar, çevresindeki peyzaj elemanları gibi çevresindeki bütün kullanım alanlarıyla birlikte uygulanır. Böylelikle konut projesini bir bütün olarak algılar ve yaşanabilir mekan hissini i i yaşatır.
1/500 ölçekli toplu konut maketi
Maket firmaları bünyesinde değişik meslek gruplarını bulundurmaktadır. İnşaat teknikerlerine, el sanatları mezunlarına, harita kadastroculara, teknik ressamlara, mimarlara ve peyzaj mimarlarına öncelik verilmelidir. Çünkü maket yapabilme el becerisinin yanında bilgi ve birikim sayesinde daha iyi sonuçlar ortaya koymamızı sağlar. Beceri kazanmasını sağlamak için lisans eğitimi sırasında yol gösterici i olmak gerekir. Eğitim sisteminin i i yetersizliğin dolayı peyzaj mimarları maket sektöründe de çalışabilecekleri konusunda bilinçli değildirler.
Yaptığım ğ Maketlerden Örnekler
Dinlediğiniz i için i teşekkürler...