Küresel Çevre Yönetimi için Ulusal Kapasite Öz Değerlendirme Analizi REPUBLIC OF SLOVENIJA MINISTRSTRY OF ENVIRONMENT AND SPATIAL PLANNING Milena Marega Bölgesel Çevre Merkezi, Slovenya Ülke Ofisi
Sunum Planı NCSA hedefleri Kurumsal çerçeve Eylemler ve yöntemler Sonuçlar ve etkileri Bulgular ve öneriler
NCSA HEDEFLERİ Temel hedef: Ulusal ölçekte yürütülen bir danışma süreciyle, küresel çevrenin korunmasına yönelik kapasitenin geliştirilmesi için gereksinim, öncelikler ve eylem için stratejik önceliklerin belirlenmesi
Projenin amacı: 3 Rio Sözleşmesinin uygulanması için gerekli kapasite geliştirme olanaklarının, ihtiyaçlarının ve kapasite kısıtlarının belirleneceği Ulusal Kapasite Öz Değerlendirme belgesinin hazırlanması Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi
Projenin özel hedefleri: Her tematik alan için öncelikli eylem konularının belirlenmesi ve kesinleştirilmesi Tematik alanların ve alanlar arası kapasite ihtiyaçlarının incelenmesi Dış kaynaklı fon kaynakları için eşgüdümlü eylemlerin ve taleplerin kolaylaştırılması Ülke eylemlerinin daha geniş ulusal çevresel yönetim ve sürdürülebilir kalkınma çerçevesiyle ilişkilendirilmesi
Uygulama Prensipleri: Ulusal sahiplenme ve üst düzey destek Mevcut eşgüdüm mekanizmalarının değerlendirilmesi Danışma süreçlerinin kullanılması ve katılımının sağlanması Sözleşmelerin yükümlülüklerinin ve hükümlerinin kullanılması Operasyonel değişim düzeneklerinin devreye sokulması Paydaşların bilinçlendirilmesi ve uzlaşma sağlanması Ulusal eylemlerin kolaylaştırılması ve dış yardım Bütünsel ve uzun vadeli yaklaşımın benimsenmesi
KURUMSAL ÇERÇEVE İcracı Kuruluş: Çevre, Bölgesel Planlama ve Enerji Bakanlığı Yürütücü Kuruluş: Orta ve Doğu Avrupa için Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Sorumluluk: Projenin zamanında, nitelikli uygulanmasının sağlanması, yüksek kalitede çıktıların elde edilmesi ve sürece çokpaydaşlı katılımın sağlanması
Proje Uygulama Ekibi (PIT) Projenin lokomotifi, NCSA sürecinin kalitesinden sorumludur. Bunlar; Sözleşmelerin Odak Noktaları GEF Odak Noktası Proje Yöneticisi 3 Tematik ve kesişen alan için 4Tematik Alan Koordinatörü (TAC)
Paydaş katılımı: çok sektörlü çalışma grupları (MSWG) 1. iklim değişikliği MSWG CC, 2. biyolojik çeşitlilik MSWG BD, 3. arazi bozunması MSWG LD, 4. kesişen alanlar MSWG CCI Paydaşlar İlgili kamu kurumları makamlar, yerel topluluklar, kamu ve bölgesel kuruluşlar, özel sektör, STK, akademik ve araştırma kuruluşları
İzleme Komitesi (SC) Aşağıdaki Bakanlıklar görev almaktadır: Çevre, Bölgesel Planlama ve Enerji Bakanlığı, Tarım, Orman ve Gıda Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı Yapısal Politika ve Bölgesel Kalkınma Ofisi, Sağlık Bakanlığı, Savunma Bakanlığı. Diğer kuruluşlar: STKlar, özel sektör, yerel yönetim, akademisyenler ve UNDP
Proje Organizasyonu İzleme Komitesi Politika entegrasyonu TAC TAC Yürütücü Kuruluş REC TAC TAC PIT PM Çevre Bakanlığı GEF FP FP FP MSWG CC MSWG CBD MSWG LD MSWG cross P A Y D A Ş L A R
İzleme Komitesinin Rolü: Stratejik rehberlik sağlanması ve uygulamanın denetlenmesi, Diğer sektörlerin projeye geniş katkısının sağlanması, Sözleşmeler arası bağların sağlamlaştırılması ve diğer ulusal süreçlerle ilişkilendirilmesi, NCSA sürecinin sürdürülebilir kalkınma ile ilgili süreçler ve AB katılım süreci ile eşleştirilmesi, Projenin son aşamasında Kapasite Geliştirme için Eylem Planı ve Stratejisinin uygulanmasının desteklenmesi.
EYLEMLER VE YÖNTEMLER Yöntemler: Açık ve şeffaf süreç Paydaşların katkılarıyla uzmanların çalışmalarının birleştirilmesi (SWOT çalıştayları, mülakatlar, yuvarlak masa toplantıları, vs.) Kuruluşlar, uzmanlar ve ilgili kamuoyu arasında sıkı işbirliğinin kurulması Bilgi, tanıtım ve bilinçlendirme eylemleri Sektörlerin katılım ve işbirliği Proje hazırlama etkinlikleri
Eylemler Eylem 1: Proje uygulama düzeneklerinin kurulması ve üst düzey koordinasyon: 1. Ulusal Proje Direktörünün Atanması 2. Proje Yöneticisinin Seçilmesi 3. İzleme Komitesinin Oluşturulması 4. Proje Uygulama Biriminin Oluşturulması 5. Tematik Alan Koordinatörlerinin Seçilmesi
Eylem 1: 6. Proje uygulamasına katılacak olan paydaşların belirlenmesi (paydaş analizi) 7. 4 adet çok paydaşlı çalışma grubunun oluşturulması 8. Proje Bilgi Servisi 9. NCSA Planlama Çalıştayı 10. Tematik alan koordinatörleri için açılış toplantısı
Eylem 2: Tematik Profillerin/Durum Analizlerinin Hazırlanması 1. Bilginin toplanması ve eğilimlerin belirlenmesi (yükümlülükler, uygulamanın değerlendirilmesi) 2. SWOT analizleri 3. Tematik profilin sonlandırılması: Kurumsal ve bireysel düzeyde Sistemde belirlenmiş gereksinimler/ fırsatlar
Eylem 3 Kesişen kapasite sınırlarının incelenmesi ve bunları alınması ele 1. Tematik alanlar arası kapasite sınırlarının belirlenmesi 2. Tematik alanlar arası kapasite geliştirme için fırsatların belirlenmesi
Eylem 4: Sentez Raporun hazırlanması: Kapasite Geliştirme Stratejisi ve Eylem Planı 1. Rapor, tematik değerlendirmelerin ve kesişen analizlerin bulgularını sentezler 2. Hem tematik alanlar içinde hem de tematik alanlar arasında, Kapasite Geliştirme Stratejisi ve Eylem Planı nın geliştirilmesi 3. Strateji /Eylem planının uygulanmasının izlenmesi ve değerlendirilmesi 4. Son ulusal çalıştay
Eylem 5: NCSA Raporunun Tanıtımı - Kapasite Geliştirme Stratejisi ve Eylem Planı 1. NCSA sonuçlarının ulusal politikalara bütünleştirilmesi (Ulusal Kalkınma Planı 2007 2013 ve sektörel politikalar AB politikaları ile birleştirilmesi) 2. Proje içeriklerinin hazırlanmasının kolaylaştırılması 3. NCSA sürecinin izlenmesi ve değerlendirilmesi 4. Değerlendirme çalıştayı
PROJE SONUÇLARI VE ETKİLERİ NCSA belgesi (Kapasite Geliştirme için Strateji ve Eylem Planı dahil), Belirlenen fırsatlara dayanarak, kabul edilmiş öncelikler ve yeni proje önerileri, Danışma süreci, sinerji oluşturulması, ulusal prosedürün güçlendirilmesi, AB politikalarının uygulanması üzerindeki etkisi.
Kapasite geliştirme için kabul edilen stratejik hedefler: Stratejik hedef 1: Gerekli bütün program belgelerinin, yönetmeliklerin kanunlaştırılması ve uygulamalarının sağlanması Stratejik hedef 2: 3 sözleşmenin uygulanması için kurumsal çerçevenin tamamlanması Stratejik hedef 3: Paydaşlar arası verimli işbirliği Stratejik hedef 4: Yeterli bilgi, uzmanlık ve paydaşların bilgilendirilmesi Stratejik hedef 5: 3 sözleşmenin uygulanması için sağlanan fon kaynakları Stratejik hedefler, 23 operasyonel tematik hedefe ayrılmıştır.
Biyoçeşitlilikte öncelikler: Yönetmeliğin verimli uygulanması Ulusal Sürdürülebilir Kalkınma Konseyi kapsamında biyoçeşitlilik çalışma grubunun oluşturulması, Biyolojik çeşitlilik sözleşmesinin uygulanmasının diğer sektörlerle bütünleştirilmesi Biyoçeşitliliğin izlenmesi için bir sistem oluşturulması, Korunan alanlarda eko turizmin desteklenmesi, Sivil toplum işbirliğinin güçlendirilmesi
İklim değişikliğinde öncelikler: Özellikle enerji verimliliği için eko teknolojilerin geliştirilmesi, Sürdürülebilir ulaşım politikaları konusunda kentlerin ve banliyölerin kapasitelerinin arttırılması, iklim değişikliği konusunun diğer sektörlerin uygulamalarına ve yerel eylemleriyle bütünleştirilmesi, Araştırma, bilinçlendirme çalışmaları için finansal kaynakların ve iklim değişikliğine olumlu etkileri olan önlemler için yatırımların arttırılması
Arazi bozunması / çölleşme konusundan öncelikler: Toprak Korunması: Stratejik ve programlama planlarının geliştirilmesi, Toprak için ulusal bir kuruluşun kurulması, Toprak için kamunun erişebileceği bütünleşik bir bilgi sisteminin oluşturulması, Envanterlerin izlenmesi için bir sistem oluşturulması ve envanterlerin hazırlanması, Bozunmuş alanların ıslah edilmesi ve düzeltilmesi için teşvik önlemleri, Bozunmuş kentsel alanların tekrar kullanımı için vergi teşvik önlemleri,
Kuraklıktan Korunma: Kısa ve uzun vadeli bütünleşik kuraklık önleme programının hazırlanması, Kuraklıkla ilgili etkinlikleri denetleyecek ve uyumlaştıracak ve yönetecek bir sektörler arası kalıcı bir Kuraklık Komitesi nin oluşturulması, Kuraklık erken uyarı sisteminin ve agro meteoroloji bilgi sisteminin oluşturulması
Kesişen alanlarda öncelikler: Programların ve politikaların hazırlanması sürecine halkın katılımı yönetmeliğinin hazırlanması, Stratejik Çevresel Değerlendirme nin uygulamasının geliştirilmesi, Kapsamlı yönetim için kapasite geliştirilmesi ve sivil toplumun gelişmesi için koşulların geliştirilmesi.
Temel NCSA Etkileri: 1. 2007 2013 Ulusal Kalkınma Planı nda değişiklikler (AB Yapısal ve Uyum Fonları için temel belge), 2. AB fonlarından desteklenmek üzere, Çevre Genel Müdürlüğüne, 6 adet kapasite geliştirme proje teklifi verildi. (AB Uyumu kapsamındaki büyük ulusal projeler referans listesi yer aldı.
Kapasite geliştirme projeleri için 6 teklif: Koruma altndaki alanlarda eko turizmin geliştirilmesi için kapasite geliştirme Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının kullanılmas için teknolojilerin tanıtılması Verimli toplu taşımanın tanıtılması, yönetimi ve oluşturulması için banliyö belediyelerinde kapasite geliştirme Sektörel politikalara destek amacıyla toprak için bütünleşik bilgi sisteminin oluşturulması ve yürütülmesi Sürdürülebilir kalkınma alanındaki ulusal programlama belgelerinin tasarımı, uygulanması ve izlenmesi için kurumların güçlendirilmesi Sürdürülebilir kalkınma ve çevre koruma alanında sivil toplum etkinliklerinin güçlendirilmesi
NCSA etkileri: Birçok NCSA değişikliği, Taslak Ulusal Kalkınma Planı ndaki (2007 2013 belgenin son versiyonunda dikkate alınmıştır. NCSA Tematik Profiller ve Sentez Raporu, Operasyonel Programların hazırlanması aşamasında önemli referans belgeler olarak ele alınmıştır. (Operasyonel Programlar, AB politikalarının uygulanması ve AB Yapısal ve Uyum Fonları nın kullanılması için temel belgelerdir.)
BULGULAR VE ÖNERİLER 1. Paydaş katılımı çok önemlidir. 2. Sözleşmelerin önem seviyesindeki farklılıklar 3. NCSA sürecinin, AB uyum ve AB koşullarına bağlanması. 4. Sektörlerin katılımı ve politik destek önemlidir. Ancak başarmak zordur. 5. Geçmiş değil, gelecekteki eylemlere odaklanmak. 6. Sonuçların esnekliği NCSA sonuçları, ülkenin çevre yönetimindeki ilerlemesini geliştirmelidir.
Teşekkürler! Milena Marega, REC Slovenia milena.marega@guest.arnes.si