Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı Doç. Dr. Betül ULUKOL AKBULUT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Sosyal Pediatri Bilim Dalı Ateş Hipotalamik set-point in yükselmesi Çevre ısısının çok artması Ektodermal displazide olduğu gibi vücut ısısının kaybını sağlayan mekanizmalardaki bozukluklar 1
Ateş Rektal Oral Aksiller 38.0 ºC 37.5 ºC 37.0 ºC Ateşin Tedavisi I. Destek Tedavi Ortam ısısının ayarlanması İnce ve gevşek giysilerin giydirilmesi Bol sıvı verilmesi Yeteri kadar kalori alımının sağlanması Medikasyon yeterli gelmedi ise ılık su ile pansuman veya banyo yapılması II. Ateş Düşürücü İlaç Tedavisi Asetil salisilik asit Asetaminofen İbuprofen III. Nedene Yönelik Özgün Tedavi 2
Akılcı İlaç Kullanımı İlkeleri Hastanın sorunu dikkatle tanımlanmalı Ateş düşürücünün gerekliliği belirlenmeli Farklı seçenekler içinden etkinliği kanıtlanmış Yan etkileri açısından güvenilir Kolay uygulanabilecek Tedavi maliyeti düşük Ateş Düşürücü İlaç Çocuğun kilosuna göre ayarlanarak verilmeli Özellikle 4 aydan küçük bebeklerde yüksek doz ilaç kullanımı riski yüksek Aile kontrolsüz ateş düşürücü kullanımının yol açabileceği zararlar konusunda uyarılmalı 3
Asetilsalisilik asit Analjezik Antipiretik Antienflamatuar Prostoglandin sentezinin inhibisyonu Asetilsalisilik asit Analjezik Antipiretik doz 10 15 mg/kg/doz 4 6 saat ara ile tekrarlanabilir Günlük doz 30 60 mg/kg/gün Gal P, Reed MD. Medications, In: Nelson Textbook of Pediatrics, 17th Ed. 2004 4
Asetilsalisilik asit YAN ETKİLERİ Gastrointestinal sistemde enflamasyon ve kanama Trombosit fonksiyonlarında bozulma Duyarlılığı olan kişilerde astma atağı Karaciğer ve böbrek toksisitesi İmmün yanıtın baskılanması Salisilat Entoksikasyonu Bulantı, kulak çınlaması, işitme kaybı,, huzursuzluk, tremor, takipne ve hiperpne,, santral sinir sistemi ile ilgili bozukluklar, akut böbrek yetmezliği, pulmoner ödem, hipopotasemi, hipoprotrombinemi, hiper veya hiponatremi 5
Reye Sendromu Santral sinir sistemi disfonksiyonu Hepatik yetmezlik Alınan salisilat miktarı ile ilişkili Viral hastalıklarda kullanımı!!! Kızamık, suçiçeği, influenza - kontrendike Cranswick N et al. Am J Ther 2000; 7: 135-41 Prescott LF. Am J Ther 2000; 7: 143-7 Ghosh D, et al. Indian Pediatr. 1999;36(11):1097-106 Porter JD, et al. Arch Dis Child. 1990;65(8):826-9 Asetaminofen (parasetamol) Analjezik SSS de prostoglandin sentezinin inhibisyonu Periferik ağrı impulsunun inhibisyonu Antipiretik Hipotalamik ısı regülasyon merkezinin inhibisyonu 6
Asetaminofen (parasetamol) Bebek ve 12 yaş altındaki çocuklar 10 15 mg/kg/doz 4 6 saat ara ile tekrarlanabilir Günlük doz; 60/mg mg/kg/gün 12 yaş üstü çocuklar 325 650 mg/doz 4 6 saat ara ile tekrarlanabilir Gal P, Reed MD. Medications, In: Nelson Textbook of Pediatrics, 17th Ed. 2004 Asetaminofen (parasetamol) YAN ETKİLERİ (Yüksek dozda) Fatal karaciğer nekrozu Böbrek hasarı Akut tübüler nekroz 7
İbuprofen Analjezik Antipiretik Antienflamatuar Prostoglandin sentezinin inhibisyonu İbuprofen 5 10 mg/kg/doz 6 8 saat ara ile tekrarlanabilir Günlük doz 40 60 mg/kg/gün Gal P, Reed MD. Medications, In: Nelson Textbook of Pediatrics, 17th Ed. 2004 8
İbuprofen YAN ETKİLERİ Dispepsi, gastrointestinal kanama Renal kan akımında azalma Sıvı retansiyonu,, ödem Hipertansiyon, taşikardi Hepatik toksisite Aplastik anemi Etkinlik Asetisalisilik asit Asetaminofen İbuprofen ANALJEZİK ANTİPİRETİK ANTİENFLAMATUAR Wahba H. Pharmacotherapy 2004;24:280-4 Goldman RD. Ann Pharmacother 2004;38:146-50 Kokki H. Paediatr Drugs 2003;5:103-23 Meremikwu M. et al. Cochrane Database Syst Rev 2002;2:CD 003676 Lewis DW. et al. Headache 2002;42:780-6 Litanen C. et al. Paediatr Drugs 2001;3:817-58 Ulukol B. et al. Eur J Clin Pharmacol 1999;55:615-8 Autret E. et al. Eur J Clin Pharmacol 1997;51:367-71 9
Emniyet Asetisalisilik asit Asetaminofen İbuprofen Perrot DA. et al. Arch Ped Adol 2004; 158:521-6 Wahba H. Pharmacotherapy 2004;24:280-4 Goldman RD. Ann Pharmacother 2004;38:146-50 Ulinski T. et al. Eur J Pediatr 2004;163:148-50 Lesko SM. et al. Pediatrics 2002:109:E20 Litalien C. et al. Paediatr Drugs 2001;3:817-58 Uyum Uygulama Kolaylığı Asetisalisilik asit Asetaminofen İbuprofen 10
Maliyet Asetisalisilik asit Asetaminofen İbuprofen ~ 50 Y Kuruş ~ 2 YTL ~ 2 YTL Ketoprofen Metamizol Mefenamik asit Nimesulid 11