RİSK DEĞERLENDİRMESİ



Benzer belgeler
7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU

AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU

II. Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik 18 Ağustos 2010 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

RİSK ANALİZİ TEHLİKE VE RİSK

VI TEHLİKE ANALİZ METODOLOJİLERİ

RİSK DEĞERLENDİRMESİ. Necati İLHAN Makina Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Muhammed Furkan KAHRAMAN, İSG Uzmanı

AHMET DEMİR ÖRTÜN GENEL RİSK DEĞERLENDİRME RAPORU FULYA MAH.MEVLUT PEHLİVAN.SOK.NO8/1 D.10 ŞİŞLİ-İSTANBUL

NAZİLLİ DEVLET HASTANESİ RİSK ANALİZİ PROSEDÜRÜ

4. HAFTA İŞ GÜVENLİĞİ MÜHENDİSLİĞİ (Risk)

Risk Yönetimi ve Değerlendirmesi ALIŞTIRMALAR

11.3. Delphi Tekniği (Delphi Technique) Ön Tehlike Analizi (Preliminary Hazard Analysis - PHA)

İSG Risklerinin Değerlendirilmesi ve Yaşanan Sorunlar. Ali TURAN CMSE Certified Machinery Safety Expert A Sınıfı İG Uzmanı, İSG Eğitmeni

Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR, Dr.Emirali KARADOĞAN

İLKER KIYAK Makine Müh. A Sınıfı İSG UZMANI

YÖNETMELİK. MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10 uncu ve 30 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Burhanettin KURT, İSG Uzmanı

RİSK DEĞERLENDİRMESİ EĞİTİMİ. Öğr. Gör. Metin BAYRAM Sakarya Üniversitesi İSG Koordinatörü B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

RİSK ANALİZİ TALİMATI

İSGDE KORUNMA POLİTİKALARI

RİSK DEĞERLENDİRMEDE YENİ YAKLAŞIMLAR

RİSK DEĞERLENDİRMESİ PROCEDÜRÜ. İçindekiler. Sayfa. Doküman NO Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi KRY

İşyeri Risk Değerlendirmesi için Prosedürler ve Araçlar

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK ANALİZİ

RİSK ANALİZ PROSEDÜRÜ

2.1 Risk Nedir. Risk analizi veya değerlendirilmesi ile ilgili çok farklı tanımlar ve yöntemler vardır.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEMEL EĞİTİMİ SIKÇA SORULAN SORULAR. 1 İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Temel Amacı Nedir? CEVAP:

RİSK DEĞERLENDİRME STANDARTLARI Standart 6: Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi RİSK DEĞERLENDİRME 1

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ DOÇ. DR. İBRAHİM OCAK DOÇ. DR. ALİ İSMET KANLI

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİNDE DÖKÜMANTASYON

ULUSLARARASI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Aralık 6-7, 2017, İstanbul/ Türkiye

manlık San. Ve Tic. LTD. ŞTİ. Cumhuriyet Bulvarı No:140/1 Işı şık k Apt. K:4 D:7 (35210) safety@ergonisguvenligi

DESTEKEGE OSGB İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgilendirme Kitapçığı

Kaza; ani, istenmeyen ve planlanmamış, genellikle

RİSKİ HESAPLANACAK ÖRNEK

4-5. HAFTA İŞ GÜVENLİĞİ MÜHENDİSLİĞİ (Risk)

Kitap Temini için: DİNÇ OFSET Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti İÇİNDEKİLER

Risk Değerlendirmesi ve Yönetimi

Acil Durum, Yangınla Mücadele ve İlkyardım. Mümkün. Orta. TEHLİKEYE MARUZ KALANLAR KİŞİLER VE BÖLÜMLER: İşyerinde çalışan personel, ziyaretçiler

RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve ÇALIŞANLARIN İSG EĞİTİMLERİ. Ali Kaan ÇOKTU

GİRİŞ Ağustos 2005 tarihinde Belediyemizde İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı istihdam edilerek, gerek yasal zorunluluğumuz olan çalışmalar ve gerekse

HATAY SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ HATAY SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ RİSK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

İş Sağlığı ve Güvenliğinde Risk Yönetimi

29 Aralık 2012 CUMARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : YÖNETMELİK. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:


ÇALIŞMA MEVZUATI İLE İLGİLİ BİLGİLER

3T Risk Değerlendirmesi

RİSK DEĞERLENDİRMESİ METOTLARI. Yrd.Doç.Dr. İsmail TOPAL

X X İl Milli Eğitim Müdürlüğü Toplum Sağlığı Merkezleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X. X X X X X X Okul/Kurum Müdürlükleri

ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

İşveren veya işveren vekili (temsilcisi)

Not: Diğer sağlık personeli, hemşire, mühendis, risk değerlendirmesi uzmanı, bakanlık temsilcisi vb. yer almaz

İSG kurulu eğitimi. c) Sıkça Rastlanan İş Kazaları ve Tehlikeli Vakaların Nedenleri

TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERİN OLUŞTURDUĞU RİSKLER İÇİN GENEL ve ÖZEL ÖNLEME YÖNTEMLERİ

ŞİDDET ŞİDDETİN DERECELENDİRME BASAMAKLARI

Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı :

V- RİSK ANALİZ YÖNTEMLERİ

RİSK YÖNETİMİ ve DEĞERLENDİRMESİ

RİSK DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI VE YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER

Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik

MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ BİR MEB UYGULAMASI

T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ANABİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS

Ergonomik Uzmanı (2008) OHSAS Başdenetçisi (IRCA) Safety Pillar Lideri (WCM)

4 10 MAYIS 2011 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAFTASI SEMİNERLERİ. Mesleki Risklerin Yönetimi. Altan ÇETİNKAL MESS İSG Müdürü

Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete de Yayımlanmıştır. DUYURU NO :2013/61

İşçi sağlığı ve güvenliğine (İSAGÜ) yönelik önlemlerin alınması ve etkin bir şekilde uygulanması, İSAGÜ bilincinin oluşması ile ilgilidir.

MADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ

TEHLİKE VE RİSK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

OHSAS İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetim Sistemi (Occupational Health and Safety Management System)

RİSK DEĞERLENDİRME MODELLERİ

RİSK YÖNETİMİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ VIII- RİSK HESAPLAMA ÖRNEKLERİ

TRAVMADAN KORUNMA. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı

Endüstriyel Kazaların İzleme ve Denetiminde Öngörü Yaklaşımı ve İnsan Hatalarının Etkisi MAYIS 2018

İş Sağlığı ve Güvenliği

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

RİSK YÖNETİMİ SINAV SORULARI

VIII. Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik. iş SAĞLIĞI VE GÜVENLiĞi MEVZUATI

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

Kimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler

23 MAYIS 2015 C SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI SINAVI SORULARI

Korunması Hakkında Yönetmelik. (26 Aralık 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazete) BİRİNCİ BÖLÜM

İSG RİSK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

IV TEHLİKE ANALİZ METODOLOJİLERİ

Yönetmelikler. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik

HAZİRAN 2013 MEVZUAT BÜLTENİ. Çevre & İş Güvenliği

ÇALIġANLARIN Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ EĞĠTĠMLERĠNĠN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELĠK TASLAĞI. BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

TEHLİKE TANIMLAMA RİSK DEĞERLENDİRME

Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı

RİSK YÖNETİMİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ VII- RİSK HESAPLAMA ÖRNEKLERİ

TEKSTİL İŞL.SAN.TİC.A.Ş RİSK ANALİZİ DEĞERLENDİRME FORMU

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI - (İşyerinin Unvanı Yazılacaktır) -

Çalışanların yükümlülük ve sorumlulukları MADDE 6

TEHLİKE VE RİSK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği. iş SAĞLIĞI VE GÜVENLiĞi MEVZUATI

09 Aralık 2003 Tarihli Resmi Gazete

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Madde 1- Bu Yönetmelik, işyerlerinde sağlık ve güvenlik şartlarının

(*09/12/2003 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır)

Transkript:

RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Ülkemizde Mevzuat 4857 sayılı İş Kanunu Tüm yönetmeliklerde Risk Değerlendirmesi Gerekli sağlık ve güvenlik önlemleri

İşverenin Yükümlülüğü Madde 3- İşveren, işyerinin ihtiyaçlarını ve koşullarını dikkate alarak tehlikeleri tanımlamak, risk değerlendirmesi ile riskleri belirlemek ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Risk Değerlendirmesi Yapılması Gereken İşyerleri Madde 4- Kurma İzni ve İşletme Belgesi alma zorunluluğu bulunan işyerleri Risk Grupları Tebliği nin 4 üncü ve 5 inci risk grubunda yer alan bütün işyerleri İş Müfettişleri tarafından gerekli görülen işyerlerinde, işveren tarafından risk değerlendirmesi yapılarak bunun kayıt altına alınması zorunludur.

Risk Değerlendirmesi Gereken Durumlar Madde 5- İşyerinde, daha önce hiç risk değerlendirmesi yapılmamış olması Yeni bir makine veya ekipman alınması, Yeni tekniklerin geliştirilmesi, İş organizasyonunda veya iş akışında değişiklikler yapılması, Yeni hammadde ve/veya yarı mamul maddelerin üretim sürecine girmesi, Yeni bir mevzuatın yürürlüğe girmesi veya mevcut mevzuatta değişiklik yapılması, İş kazası veya meslek hastalığı meydana gelmesi, İş kazası veya meslek hastalığı ile sonuçlanmasa bile yangın, parlama veya patlama gibi olayların ortaya çıkması

Kavramlar Tehlike: Bir maddenin, ekipmanın zarar, hasar veya yaralanma oluşturabilme potansiyeli (tehlikeli durum, tehlikeli etken, risk faktörleri..) Hasar: İstenilmeyen olay, sağlık sorunları, lezyon... Tehlikeli durum: kişinin bir tehlikeye maruz kalması Tehlikeli olay: Hasar meydana getirecek koşullar, hareketler (harekete geçirici etmen) Risk: Belirli bir tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı ile bu olayın sonuçlarının ortaya çıkardığı zarar, hasar veya yaralanmanın şiddetinin bileşimi,

Aralarındaki İlişki Tehlike Kişi Tehlikeye maruziyet, tehlikeli durum Dış olay, harekete geçirici etmen (ani, beklenmedik) HASAR (KAZA) (Gözlenen)

Meslek Hastalıklarına (MH) uyarlanabilir mi? Tehlike Kişi Tehlikeye maruziyet, tehlikeli durum Doz, uzun vadede etki Tanı??? İpucu??? HASAR (MH) (Uzun vadede gözlenen)

1. Alan: Olguya ilişkin elemanlar Tehlike Kişi 2. Alan: Açıklayıcı elemanlar Tehlikeye maruziyet, tehlikeli durum Maruziyet Koşulları Tehlikeli olay 3. Alan: Gözlenebilen olgusal elemanlar Hasar (İK, MH, sağlık sorunu)

Koruma mantığından ortadan kaldırma, azaltma veya risklerin önlenmesine geçiş Güvenliğin uyulması gereken bir kurallar dizisinden farklı pozitif bir imaja büründürülmesi Risklerin önlenmesi için yöntem önermek

Risklerin Önlenmesine Giriş RİSK / TEHLİKELİ OLGULAR Görev Sağlığı bozacak ya da bir lezyon oluşturabilecek neden Örnek : kinetik enerji

Risklerin Önlenmesine Giriş Görev RiSK / TEHLİKELİ OLGULAR TEHLİKELİ DURUMLAR Kişinin bir ya da birden fazla tehlikeli olguyla karşılaştığı durum Örnek: metal levha kesimi

Risklerin Önlenmesine Giriş Görev RiSK / TEHLİKELİ OLGULAR TEHLİKELİ DURUMLAR İŞ KAZALARI MESLEK HASTALIKLARI İş Kazasına Örnek : dişliler arasına parmakların kaptırılması

Risklerin Önlenmesine Giriş Görev RİSK / TEHLİKELİ OLAYLAR TEHLİKELİ DURUMLAR İŞ KAZALARI MESLEK HASTALIKLARI SONUÇ İnsan: parmakların ezilmesi, 10 günlük rapor İşletme için: İşlerin tamamlanmasında gecikme

Risklerin Önlenmesine Giriş Görev RİSK / TEHLİKELİ OLAYLAR TEHLİKELİ DURUMLAR İŞ KAZALARI MESLEK HASTALIKLARI Doğrudan maliyet : tıbbi masraflar, günlük giderler,... Dolaylı maliyet : gecikme cezası, SONUÇ MALİYET

Risklerin Önlenmesine Giriş Görev RİSK / TEHLİKELİ OLAYLAR TEHLİKELİ DURUMLAR İŞ KAZALARI MESLEK HASTALIKLARI SONUÇ RİSK ÖNLENMELİ MALİYET

Mesleki Risklerin Önlenmesi Riskleri önleyebilmek için, hasarın oluşmasına götüren süreci anlamak gerekiyor.

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci 2 nolu tehlikeli olgu İş ortamı x nolu tehlikeli olgu KİŞİ 1 nolu tehlikeli olgu

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci 2 nolu tehlikeli olgu İş ortamı x nolu tehlikeli olgu KİŞİ 1 nolu tehlikeli olgu

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci 2 nolu tehlikeli olgu İş ortamı x nolu tehlikeli olgu KİŞİ 1 nolu tehlikeli olgu

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci İş ortamı 2 nolu tehlikeli olgu x nolu tehlikeli olgu KİŞİ 1 nolu tehlikeli olgu

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci İş ortamı 2 nolu tehlikeli olgu x nolu tehlikeli olgu KİŞİ 1 nolu tehlikeli olgu

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci İş ortamı 2 nolu tehlikeli olgu Tehlikeli Durum x nolu tehlikeli olgu KİŞİ 1 nolu tehlikeli olgu

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Tehlikeli Durum Tehlikeli Durum Tehlike Olgusu KİŞİ Tehlike Olgusuyla Karşılaşma Risk tehlikeli durumla karşılaşma süresi ve sıklığı ile karakterizedir Zaman

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Tehlikeli Olay Tehlike Olgusu 1 ya da çok sayıda insan Sürekli yüzeyel yaralanma İş bırakma ile sonuçlanan ciddi yaralanma Sekel bırakan yaralanma Ölüm Hasar KİŞİ Tehlikeli olayın ortaya çıkma olasılığı önemlidir Hasar ciddiyeti üzerinden değerlendirilir

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Çıplak tel yakınında çalışma Elektrik Çıplak tele dokunma KİŞİ Elektrik çarpması

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Hareketli parça yakınında çalışma Kinetik Enerji Hareketli parça ile temas KİŞİ Kesi, ezilme

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Durmakta olan bir kütlenin altında çalışma Kütlenin ani inişi Depolanmış Enerji KİŞİ Ezilme,...

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Basınç altındaki deponun yakınında çalışma Basınç Yüksek basınç altında sıvı sızması KİŞİ Delinme, Parçalanma

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Kapalı ortamda çalışma Havalandırma olmaması Tehlikeli maddeler KİŞİ Zehirlenme, ölüm

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Yüksekte çalışma Denge kaybı Yükseklik farkı KİŞİ Kırık,...

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Kesici bir aletin yakınında çalışma Kesici kısımlar Denge kaybı KİŞİ Kesi,...

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Gürültülü ortamda çalışma Gürültü eşiğinin 85dB i geçmesi Ses enerjisi KİŞİ Sağırlık

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Yüksek gürültülü ortamda çalışma Ses enerjisi Gürültü eşiğinin 85dB i geçmesi KİŞİ Tehlikeli Durum Günlük gürültüye maruziyet eşiği Zaman Zaman

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Önüne geçebilme Olanağı Hasar Refleks hareketi Sınırlama ya da tutma ile «kılpayı kaza!!!»

Risk Değerlendirmesi Süreçleri a) Planlama b) İşyerinde Yürütülen Çalışmaların Sınıflandırılması c) Bilgi ve Veri Toplama d) Tehlikelerin Tanımlanması e) Risk Analizi f) Risk Değerlendirmesi g) Önlemlerin Belirlenmesi h) Risk Değerlendirme Raporunun Hazırlanması ı) Denetim, İzleme ve Gözden Geçirme

RİSK DEĞERLENDİRME SÜRECİ a) Planlama mevcut mevzuat ve işyeri koşulları çerçevesinde planlanır. b) İşyerinde Yürütülen Çalışmaların Sınıflandırılması İşyerindeki faaliyetler özelliklerine göre sınıflandırılır Bakım ve onarım gibi faaliyetler de dikkate alınır. İşyerinin içinde ve dışında yürütülen işler, Üretim veya hizmet sürecinin aşamaları, Planlanmış veya ani faaliyetler, Çalışanların görev tanımlarından yararlanılır

RİSK DEĞERLENDİRMESİ Kalitatif Teknikler Riski, Yüksek, Orta veya Küçük gibi tanımlayıcı terimlerle tanımlama Kantitatif Teknikler Riski, sayısal hale getirmek ve bunu ekipmanın hata sayısı, insan hatası vb. sayısal tanımlara bağlı olarak hesaplamak

Başlangıç Tehlike Analizi (Preliminary Hazard Analysis PHA), IEC 61165 İş Güvenlik Analizi JSA (Job Safety Analysis), IEC/ISO standard 15504 What İf..? Risk Değerlendirme erlendirme Metodolojileri Çeklist Kullanılarak Birincil Risk Analizi -(Preliminary Risk Analysis (PRA) Using Checklists) Risk Değerlendirme Karar Matris Metodolojisi( Risk Assessment Decision Matrix), MIL_STD_882_B,D L Tipi Matris Çok Değiskenli X Tipi Matris Diyagramı

Risk Değerlendirme erlendirme Metodolojileri Tehlike ve İşletilebilme Çalışması Metodolojisi (Hazard and Operability Studies- HAZOP), IEC 61508, IEC 61882 Hata Ağacı Analizi Metodolojisi HAA (Fault Tree Analysis-FTA), (IEC) 61025, IEC 61025 Olası Hata Türleri ve Etki Analizi Metodolojisi HTEA/OHTEA (Failure Mode and Effects Analysis- Failure Mode and Critically Effects Analysis- FMEA/FMECA), MIL-STD_1629A, IEC 60812, IEC 812 Güvenlik Denetimi (Safety Audit) Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis - ETA), IEC 62308 Neden Sonuç Analizi (Cause-Consequence Analysis), IEC 61882

TANIMLAMA İLK AŞAMA 1.Risk Haritası 2. Bilgi Bankası oluşturma 3. Ön Tehlike Analizi 1 2 3... n KALİTATİF TANIMLAMA VE TEHLİKELERİ DEĞERLENDİRME KABUL EDİLEBİLİR VE EDİLEMEZ RİSKLERİ İÇEREN İSTENMEYEN OLAYLARIN AYRIŞTIRILMASI KANTİTATİF RİSK DEĞERLENDİRME Kritik ve tehlikeli bir olayın meydana gelme frekansının / olasılığının hesaplanması Kritik ve tehlikeli bir olayın şiddetinin büyüklüğünün hesaplanması İKİNCİ AŞAMA Hata Ağacı Analizi, FMEA, HAZOP ÜÇÜNCÜ AŞAMA Risk Matriksi İş Güvenlik Analizi Birincil Risk Analizi DÖRDÜNCÜ AŞAMA Hata Ağacı Analizi Olay Ağacı analizi Neden Sonuç Analizi RİSKİ DEĞERLENDİR

RİSK HARİTASI

c) Bilgi ve Veri Toplama işyerinde yürütülen işler, bu işlerin süresi ve sıklığı, işin yürütüldüğü yer, işin kimler tarafından yürütüldüğü, yürütülen işten etkilenebilecek olanlar, alınmış olan eğitimler, işin yürütümü sırasında kullanılacak makina ve ekipman, makina ve ekipmanların kullanım talimatları, kaldırılacak veya taşınacak malzemeler ve özellikleri, kullanılan kimyasallar ve özellikleri, mevcut korunma önlemleri, meydana gelmiş olan kaza veya meslek hastalıkları dikkate alınır.

d) Tehlikelerin Tanımlanması Kayma, takılma ve benzeri nedenlerle düşme, Yüksekten düşme, Cisimlerin düşmesi, Gürültü ve titreşim, Uygun olmayan duruş ve çalışma şekilleri, Radyasyon ve ultraviyole ışınlar, Seyyar el aletlerinin kullanımı, Sabit makine ve tezgahların kullanımı,

Çeklist Kullanılarak larak Birincil Risk Analizi (Preliminary Risk Analysis (PRA) Using Checklists) BİRİNCİL RİSK ANALİZ ÇEK LİST Bir tesisin veya prosesin tüm donanımının ve aletlerinin tam olup olmadığını veya kusursuz işleyip işlemediğini saptar. Proses/Sistem: Değerlendirme No: Alt Sistem : Düzenleme Tarihi: Düzenleyen : Sayfa No : 1 KONTROL MADDESİ (Tesbitinizi uygun sütuna X işareti koyarak belirtiniz.) A- GENEL ÇALIŞMA KOŞULLARI 1- Zemin (Yürüme Yüzeyleri) a) Zeminde artık malzemeler etrafa saçılmış durumda temizlenmemiş b) Zemin uygun değil, kayma ve düşme tehlikesi var c) Zemin sürekli ıslak, ıslak zeminde çalışma var c) Zeminde tehlike yaratacak demir talaşı, çivi, sivri uçlu malzeme vb. var d) Zeminde yanıcı tozlar var (talaş, un, 2- Geçitler ve Koridorlar a) Koridorlar işaretlenmiş b) Koridorlarda malzeme depolanmış, geçişi zorlaştırıyor c) Koridorlarda aydınlatma yeterli değil 3- Acil çıkış yolları ve kapıları a) Acil çıkış kapıları belirlenmemiş b) Acil çıkışlar işaretleri görülmüyor, önlerinde engel var c)acil çıkış yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya güvenli bir alana açılıyor d) Acil çıkış kapıları içeriye doğru açılıyor e) Acil çıkış kapıları kilitli veya bağlı f) Acil çıkış yollarında geçişi engelleyecek malzeme var d) Acil çıkışın olduğu yerde aydınlatma yetersiz EVET HAYIR GEREKSİZ hazırlanmış formlar kullanılarak sistemin, atölyenin veya bir istasyonun tehlike potansiyellerini ve bunların herbiri için gerçekleşme olasılıklarını belirler.

Olası Hata Türleri ve Etki Analizi Metodolojisi (Failure Mode and Effects Analysis - FMEA) En yaygın kullanılan metodlardan biridir. Herhangi bir sistemin tamamı veya bölümleri ele alınıp, bunlardaki kısımlar, aletler, bileşenlerde ortaya çıkabilecek arızalardan hem bölümlerin hem de bütün sistemin nasıl etkilenebileceği ve ortaya çıkabilecek sonuçlar analiz edilir. Tarih : Proses/Sistem : Alt Sistem : Bileşen: Dizayn Rehberi: FMEA Takımı: Olası Hata Türleri ve Etkileri Analizi (FMEA) RİSK DEĞERLENDİRME FORMU FMEA Tipi: FMEA No: Düzenleyen: FMEA Tarihi: Revizyon Tarihi: Sayfa: Hareket Sonucu Sistem /Parça Potansiyel Hata Hatanın Hataların Kontrol Türleri Sonuçları S Nedenleri P Önlemleri D R Ö S Tavsiye Edilen İyileştirmeler/ Eylemler Sorumlu & Tamamlama Tarihi Hareket Tarihi Yeni (S) Yeni (P) Yeni (D) Yeni RÖS

Hata Ağacı Analizi Metodolojisi (Fault Tree Analysis - FTA) Bir tepe olayın gerçekleşmesi veya gerçekleşmemesi için alınması gereken önlemler ayrıntılı bir şekilde analiz edilir. Olmaması istenen tepe olay saptanıp, bu olaya neden olabilecek tüm faktörler analiz edilir.

Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis - ETA) Başlatma P(EP) P(P1) P(D) Q(P1) Q(D) P(P2) 1-S Q(P2) 2-P P(P2) 3-P Q(P2) 4-F 5-F Her hangi bir tehlikeli olayın yaratabileceği çeşitli senaryolar analiz edilir. İdeal olarak, birden fazla proses ve koruma sistemlerinin olduğu tesislerde kullanılır. Kazaların sıklığı ve/veya olasılıkları sayısal olarak belirlenebilir. Q(EP) 6-F

Tehlike ve İşletilebilme Çalışması Metodolojisi (Hazard and Operability Studies- HAZOP) PROSESİN VEYA OPERASYONUN BİR BÖLÜMÜNÜ Kimya endüstrisi tarafından,bu sanayinin özel tehlike potansiyelleri dikkate alınarak geliştirilmiştir. FİZİKSEL PARAMETRELER KİMYASAL PARAMETRELER Multi disipliner bir ekip tarafından,kaza odaklarının saptanması, analizleri ve ortadan kaldırılmaları için uygulanır. HAZOP SAPMA MATRİKSİ (ANAHTAR KELİMELER + KLAVUZ KELİMELER) TEHLİKELİ SAPMA Belirli kılavuz kelimeler kullanarak yapılan sistemli bir beyin fırtınası çalışmasıdır. Çalışmaya katılanlara, belirli yapıda sorularla, bu olayların olması veya olmaması halinde ne gibi sonuçların ortaya çıkacağı sorulur. NEDEN ARAŞTIRMASI SONUÇ ARAŞTIRMASI

Neden Sonuç Analizi (Cause-Consequence Analysis) Hata Ağacı Analizi ile Olay Ağacı Analizinin bir harmanıdır. Amacı, olaylar arasındaki zinciri tanımlarken istenilmeyen sonuçların nelerden meydana geldiğini belirlemektir.

Risk Değerlendirme erlendirme Karar Matriks Metodolojisi ( Risk Assessment Decision Matrix) ŞİDDET İHTİMAL 1 (Çok Küçük) 1 (Çok Hafif) Anlamsız 1 2 (Hafif) Düşük 2 3 (Orta Derec) Düşük 3 4 (CiDdi) Düşük 4 5 (Çok Ciddi) Düşük 5 En sık kullanılan yaklaşımlardan biri risk değerlendirme matriksidir. 2 (Küçük) Düşük 2 Düşük 4 Düşük 6 Orta 8 Orta 10 3 (Orta Derece) Düşük 3 Düşük 6 Orta 9 Orta 12 Yüksek 15 4 (Yüksek) Düşük 4 Orta 8 Orta 12 Yüksek 16 Yüksek 20 5 (Çok Yüksek) Düşük 5 Orta 10 Yükse k 15 Yüksek 20 Tolere Edileme z 25

İlgili Tehlikeleri Listeleyin

Tehlike Listesi En kötü senaryo uyarınca, her tehlikenin yol açabileceği sonuçlar 1 2

e) Risk Analizi belirlenen tehlikelerin verebileceği zarar, hasar veya yaralanmanın şiddeti ve bu zarar, hasar veya yaralanmanın ortaya çıkma olasılığı belirlenir. tehlikeye maruz kalan kişi sayısı, tehlikeye maruziyet süresi, kişisel koruyucuların sağladığı korunma güvensiz davranışlar gibi unsurlar dikkate alınır.

Risk Faktörünün n Hesaplanması: Olabilirlik ve şiddet belirlendiğine göre ikisinin çarpımı; R=OXŞ R=5X3=15 R=15 Risk faktörü olarak elde edilmiştir.

f) Risk Değerlendirmesi Belirlenen risklerin ağırlık oranları hesaplanarak derecelendirme yapılır ve önlem alınmasının gerekli olup olmadığına karar verilir

Tehlike Listesi 1 Olası Sonuçlar (en kötü senaryo uyarınca) 2 Risk Seviyesi nin belirlenmesi (gerçekçi olunmalı ve sektörde olmuş olan kazalar da göz önüne alınmalı) 3 CONSEQUENCE INCREASING PROBABILITY A B C D E Risk Değerlendirme Matrisi Severity People Assets Environment Reputation No No No No 0 injury damage effect impact Slight Slight Slight Slight 1 injury damage effect impact 2 Minor Minor Minor Limited injury damage effect impact Major Localised Localised Considerable 3 injury damage effect impact Single Major Major National 4 fatality damage effect impact 5 Multiple Extensive Massive International fatalities damage effect impact Never heard of in EP industry low HSE risks Has occurred in EP industry medium HSE risks Incident has Happens several Happens several occurred times per times per in Opco year in Opco year in location high HSE risks Paper Düşük case k Risk Orta Risk Yüksek Risk

Risk Faktörünün Değerlendirilmesi erlendirilmesi Tanımlanan risk matriksi ve kabul edilebilirlik sınırlarına göre bu değer dikkate değer riske yakın ise kabul edilemez risktir. İşin önemine göre durdurma imkanı yoksa bile mümkün olduğu kadar çabuk müdahale edilmelidir. 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 25 20 20 16 15 12 10 8 5 4 15 12 9 6 3 10 8 6 4 2 5 4 3 2 1

g) Önlemlerin Belirlenmesi İlgili mevzuat ve işyeri koşulları dikkate alınarak alınması gerekli önlemlere karar verilir.

Riskin Önlenmesi AMAÇ: Hasarın ortaya çıkışını engellemek GENEL KORUNMA İLKELERİNİ YÜRÜRLÜĞE SOKMAK

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Koruyucu Önlem Hasar

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Koruyucu Önlem Hasar Hasarın Azaltılması

Kontrol Hiyerarşisi Riskleri kaynağında yok etmeye çalışmak, Tehlikeli olanı, daha az tehlikeli olanla değiştirmek, Toplu koruma önlemlerini, kişisel korunma önlemlerine tercih etmek, Mühendislik önlemlerini uygulamak, Ergonomik yaklaşımlardan yararlanmak.

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak) Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Kişi Olgusu Hasar

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak), Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Hasar

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak), Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Hasar

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak), Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Hasar

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak), Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Hasar

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak), Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Hasar

Genel Korunma İlkeleri Riski engellemek (ortadan kaldırmak), Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Hasar

Hasarın Ortaya Çıkış Süreci Tehlikeli durum Tehlikeli olay Tehlike Olgusu Kişi Koruyucu Önlem Hasar Kişisel Koruyucular

h) Risk Değerlendirme Raporu Hazırlanması Yapılan işin tanımlanması, Mevcut riskler, Risklerden etkilenen çalışanların listesi, Zarar, hasar veya yaralanmanın şiddeti, Zarar, hasar veya yaralanmanın meydana gelme olasılığı, Risk değerlendirmesinin sonuçları (Risk düzeyleri), Alınması gerekli kontrol önlemleri.

ı) Denetim, İzleme ve Gözden Geçirme İşyerinde gerçekleştirilen risk yönetiminin tüm aşamaları ve uygulanması düzenli olarak denetlenir, izlenir ve aksayan yönler yeniden gözden geçirilir.

Risk Değerlendirmesini Kim Yapacak? Madde 7- işyerinde istihdam edilen ve yeterlik belgesi bulunan iş güvenliği ile görevli mühendisler işyeri hekimliği sertifikasına sahip olan iş sağlığı ile görevli işyeri hekimlerine, bunların bulunmaması durumunda ise, dışarıdan hizmet veren uzman kişi veya kuruluşlara yaptırılması esastır.

Yönetim, Danışma, Bilgilendirme ve Eğitim Madde 8- İşveren üst düzey bir yönetici iş sağlığı ve güvenliği kuruluna ve işyeri sağlık ve güvenlik işçi temsilcisine danışılarak yapılmalıdır. değişiklik kararları durumunda tüm çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitimi sağlanmalıdır.

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU Risk No: Değerlendirme Tarih: İşveren: İşyeri Adresi: Yapılan İş Nedir? (Kısaca açıklayınız) İşçi sayısı: Erkek Kadın Çocuk Çırak Öğrenci

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ NEDENLERİ NELERDİR? Daha önce hiç risk değerlendirmesi yapılmamış olması Yeni bir makina veya ekipman alınması İş organizasyonunda ve iş akışında değişiklikler yapılması Yeni hammadde ve yarı mamul maddelerin üretim sürecine girmesi Yeni bir mevzuatın yürürlüğe girmesi veye mevcut mevzuatta değişiklik yapılması Yeni tekniklerin geliştirilmesi İş kazası veya meslek hastalığı meydana gelmesi İş kazası veya meslek hastalığı ile sonuçlanmasa bile yangın, parlama ve patlama gibi işyerindeki iş sağlığı ve güvenliğini ciddi şekilde etkileyen olayların ortaya çıkması Diğerleri (Tanımlayınız)

Yürütülen işler ve bu işlerin süresi ve sıklığı BİLGİ VE VERİ TOPLAMA Alınmış Olan Eğitimler (ISO 9000, 14000, 18000, 17025 ve 45000 serisi gibi) İşin yürütümü için hangi ön izinler gereklidir? 1-2- 3-4- İşin yürütümü sırasında kullanılan makina ve ekipman Bu makina ve ekipmanların kullanım talimatları Kaldırılacak veya taşınacak malzemeler Kullanılan Kimyasallar Diğerleri (Tanımlayınız) 1-2- 3-4- 1-2- 3-1- 2-3- 1-2- 3-

Tarih Son 5 yılda meydana gelmiş olan iş kazaları ve meslek hastalıkları İş Kazaları Meslek Hastalıkları Ölümlü Yaralanmalı Tarih Ölümlü Maluliyet

YAPILAN İş TEHLİKE OLASILIK SONUCUN CİDDİYETİ Yüksekte Çalışma Denge Kaybı yada Kayma Sonucu Düşme Beklenebilir (olması göz ardı edilemez) Yaralanma (sürekli iş göremezlik), Ölüm

Önlem Ne Olmalı? Sabitleme ekipmanı Güvenlik halatı Paraşüt tipi emniyet kemeri

YAPILAN İş TORNA TESVİYE TEHLİKE Göze, Vücuda çapak kaçması OLASILIK Olasılık Yüksek (çoğu kez olabilir) SONUCUN CİDDİYET İ Gözde Yaralanma, Gözün Kaybedilmesi

Önlem Ne Olmalı? Operasyon noktası koruyucu (siper) Gözlük