GÜNE BŞLRKEN 2 Ekim 2009...ekonomikarastirma@halkbank.com.tr... YURTİÇİ GELİŞMELER Yurtiçi Piyasalar-Döviz B ankalararası döviz piyasasında dolar kuru bugün açılışta, euro dolar paritesine odaklı bir seyirle, 1.4970/1.5020 TL seviyelerinde işlem görüyor. Bankalararası piyasanın dünkü spot kapanışında en iyi dolar alış ve satış kotasyonları 1.4935/1.4965 TL olmuştu. Merkez Bankası dün gösterge dolar kurunu 1.4832/1.4904, euro kurunu 2.1616/2.1720 TL, pariteyi ise 1.4573 olarak ilan etti. Bu kurlara göre TL yılbaşından bu yana dolar karşısında 2.54 değer kazanırken, euro karşısında ise yüzde 1.33 değer kaybetti. Bugün döviz piyasasında BD işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik verisinin yanı sıra içeride de Eylül ayı enflasyon rakamları yakından takip edilecek. USD/TL 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 Oca-07 Tem-07 Oca-08 ğu-08 Şub-09 Eyl-09 Yurtiçi Piyasalar Borsa İ MKB 100 endeksi, yurtdışı odaklı seyrine devam ederek, dünü yüzde 0.22 azalışla 47,804.39 puandan kapattı. İMKB üzerinde ağırlığı yüksek olan bankacılık endeksi dünü yüzde 0.21 azalışla 106,835.80 puandan kapattı. Borsadaki işlem hacmi ise bir önceki güne göre yaklaşık yüzde 30.7 azalarak 1.85 milyar TL olarak gerçekleşti. Endeks dün itibariyle, geçen hafta sonuna göre yüzde 0.38, 2008 yılsonu kapanışına göre yüzde 77.95 değer kazandı. Küresel piyasalardaki kayıplara paralel olarak IMKB nin satıcılı bir açılış yapılması bekleniyor. 60.000 55.000 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 IMKB-100 ENDEKSİ Oca.07 Tem.07 Şub.08 ğu.08 Şub.09 Eyl.09 1
Yurtiçi Piyasalar Faiz B ono-tahvil piyasasında, 11 Mayıs 2011 vadeli gösterge kıymet dün spot piyasada yüzde 8.70, valörlüde yüzde 8.62 seviyesinden kapandı. Dün işlem bazında tarihi dip seviyesi olan yüzde 8.53 ü gören gösterge tahvil, sabah itibariyle ise yüzde 8.61 seviyesinde işlem görüyor. Gösterge tahvil şu anda yüzde 7.52 olan fonlama maliyetinin üstünde seyrediyor. 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 GÖSTERGE THVİL FİZİ % TCMB FİZİ(bileşik)% 7 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Şub.09 ğu.09 Yurtiçi Piyasa Gelişmeleri M arkit tarafından yayınlanan ve Türkiye imalat sektörünün durumu hakkında bilgi vermek üzere tasarlanmış bir bileşik gösterge olan Türkiye Satın lma Yöneticileri Endeksi (PMI endeksi) Eylül ayında 53.3 değerini alarak, Türkiye imalat sanayindeki büyümenin geçen aya göre yavaşlamasına rağmen devam ettiğini gösterdi. Endeks ğustos ayında 53.8 değerini almıştı. Endeksin 50 nin altında bir değer alması faaliyetlerde daralma, 50'nin üzerine çıkması faaliyetlerde artış anlamına geliyor. nkete katılanlar nakit akışı konusundaki sorunların üretim kapasitesinin tümüyle kullanımını engellediğini belirtti. Yaklaşık 400 şirkete yöneltilen aylık anketlere verilen cevaplardan hazırlanan Markit Türkiye İmalat sanayi PMI endeksi, yeni siparişler, üretim, istihdam, tedarikçilerin teslim süresi ve girdi stoku alt endekslerinin ağırlıklandırılması yöntemiyle hesaplanıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından yapılan açıklamaya göre, ihracat Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30.53 gerileyerek 8.39 milyar dolar olurken, Ocak-Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 32.67 gerileyerek 68.9 milyar dolar oldu. Eylül ayında en fazla ihracat yapan sektör, 1.63 milyar dolar ile taşıt araçları ve yan sanayi oldu. Bunu, 1.03 milyar dolar ile hazır giyim ve 825 milyon dolar ile demir-çelik sektörleri takip etti. Taşıt araçları ve yan sanayi sektöründe ihracat Ocak-Eylül döneminde geçen yılın aynı döneme göre yüzde 42.47 daralarak 11.92 milyar dolar olurken, hazır giyim sektöründe yüzde 23.24 daralarak 9.58 milyar dolar oldu. Demir çelik ürünleri ihracatı ise ilk 9 ayda geçen yıla göre yüzde 50.49 daralarak 8.18 milyar dolar olarak gerçekleşti. 14 12 Enflasyon Beklentileri (%) 12 YLIK 24 YLIK TÜFE 10 8 6 4 6,33 6,25 5,33 2 Oca.05 ğu.05 Mar.06 Eki.06 May.07 ra.07 Tem.08 Şub.09 Eyl.09 2
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bugün Eylül ayı enflasyonunu açıklayacak. Gerçekleşmeler: Geçen yıl Eylül ayında TÜFE yüzde 0.45 artmış, ÜFE yüzde 0.90 azalış göstermişti. Bu yıl ğustos ayında ise TÜFE yüzde 0.30 azalış, ÜFE yüzde 0.42 artış göstermiş, yıllık enflasyon TÜFE de yüzde 5.33, ÜFE de yüzde -1.04 seviyesinde gerçekleşmişti. İstanbul Ticaret Odası tarafından yapılan açıklamaya göre, Eylül ayında İstanbul da perakende fiyatlar yüzde 0.57, toptan fiyatlar yüzde 1.45 artış gösterdi. çıklamaya göre Eylül ayı, geçen yıl aynı ayla karşılaştırıldığında, perakende fiyatlar yüzde 8.01, toptan fiyatlar yüzde 0.79 artış gösterdi. Beklentiler: Reuters anketine göre Eylül ayında TÜFE nin yüzde 0.75, ÜFE nin yüzde 0.55 artması bekleniyor. TCMB Eylül ayı II. dönem Beklenti nketi sonuçlarına göre, Eylül ayı TÜFE beklentisi yüzde 0.69, yılsonu TÜFE beklentisi ise yüzde 5.65 seviyesinde bulunuyor. TCMB Görüşleri: Merkez Bankası Para Politikası Kurulu nun (PPK) 17 Eylül de gerçekleştirdiği ve gecelik borçlanma ve borç verme faiz oranlarını 50 şer baz puan düşürerek sırasıyla yüzde 7.25 ve yüzde 9.75 düşürdüğü toplantıya ilişkin özetlerde, enflasyonun ana eğiliminin düşük seyrini koruduğu değerlendirmesinde bulundu. Özetlerde ayrıca Enflasyon Raporu nda çizilen perspektifle uyumlu biçimde, enflasyonun düşük seyrini uzun bir süre koruyacağının öngörüldüğü belirtildi. YURTDIŞI GELİŞMELER Yurtdışı Piyasalar Döviz BD haftalık işsizlik maaşı başvurularının ve ISM imalat endeksinin beklentilerin altında kalması piyasadaki endişeleri artırdı ve dolara alım getirdi. Euro dolar paritesi dün en düşük 1.4515, en yüksek 1.4667 aralığında seyretmesinin ardından günü 1.4530 seviyesinden kapatarak bir önceki güne göre yüzde 0.7 değer kaybetti. Euro dolar paritesi sabah itibariyle ise 1.4543 seviyelerinden işlem görüyor. Bugün BD işsizlik oranı ve tarım dışı işsizlik verileri parite üzerinde etkili olacaktır. Japon yeni ise dün en düşük 89.39 ve en yüksek 90.17 aralığında seyretmesinin ardından günü 89.54 seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle 89.5 seviyesinden işlem görüyor. 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 1,10 EUR/USD Oca-07 Tem-07 Oca-08 ğu-08 Şub-09 Eyl-09 3
Yurtdışı Piyasalar Borsalar BD borsaları, ISM imalat endeksindeki düşüş ve haftalık işsizlik maaşı başvurularındaki artışın ekonomiyle ilgili endişeleri artırmasıyla dünü sert düşüşlerle kapattı. Dow Jones endeksi dün yüzde 2.09, S&P endeksi yüzde 2.58 ve Nasdaq endeksi yüzde 3.06 değer kaybetti. BD borsa vadeli işlemleri ise sabah itibariyle eksi seviyelerde işlem görüyor. Dün en çok değer kaybeden hisseler, ekonomik gelişmelere tepki veren teknoloji, bilişim ve bankacılık hisseleri oldu. KBW bankalar endeksi yüzde 5, yarı 1.600 1.500 1.400 1.300 1.200 1.100 1.000 900 800 700 600 iletken sektörü endeksi yüzde 4.8 havayolları endeksi yüzde 8.3 geriledi. DOW JONES VE S&P BORS ENDEKSLERİ S&P 500 (sol eksen) Dow Jones (sağ eksen) Oca.07 Tem.07 Oca.08 ğu.08 Şub.09 Eyl.09 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 BD borsalarındaki düşüş eğilimi sya borsalarında devam etti. Endeksler BD ekonomisindeki toparlanmanın beklendiği kadar hızlı olmayabileceğine işaret eden imalat sanayi verisinin etkisiyle geriledi. Japon Nikkei endeksi yüzde 2.5 değer kaybetti. vrupa borsaları vadeli işlemleri ise vrupa borsalarının güne düşüşle başlayacağına işaret ediyor. Yurtdışı Piyasalar Petrol/ltın P etrol fiyatları ise dünü yatay bir seyirle varil başına 70.82 dolar seviyesinden kapatmasının ardından, sabah itibariyle dolardaki toparlanma ve BD istihdam verisi konusundaki endişelerin etkisiyle varil başına 70 dolar seviyesine geriledi. ltın fiyatları ise merakla beklenen BD istihdam verileri öncesinde dünü varil başına 998.5 dolar seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise varil başına 1000 dolar seviyesinden işlem görüyor. Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri - BD BD de rz Yöneticileri Kurumu (ISM) tarafından dün yapılan açıklamaya göre, ISM imalat sanayi endeksi Eylül ayında beklentilerin altında gelerek 52.6 seviyesinde gerçekleşti. ğustos ayında 52.9 değerini alan verinin Eylül ayında 54 değerini alması bekleniyordu. Endeks Eylül ayında beklentilerin altında gelmesine rağmen, geçen ayın ardından bu ay da 50 seviyesinin üzerinde gelerek sektördeki genişlemeye işaret etti. 60 55 50 45 40 35 30 G-3 PMI Endeksleri BD ISM İmalat PMI Endeksi Euro Bölgesi İmalat PMI Endeksi Japonya İmalat PMI Endeksi Sınır 25 Şub.07 ğu.07 Şub.08 ğu.08 Mar.09 Eyl.09 4
BD Çalışma Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamaya göre, 26 Eylül de sona eren haftada işsizlik maaşı almak için başvuranların sayısı 551,000 seviyesinde gerçekleşerek beklentilerin üzerinde geldi. Beklentiler verinin 530,000 seviyesinde gerçekleşeceği yönündeydi. çıklamada ayrıca bir önceki hafta 530,000 olarak açıklanan veri 534,000 olarak revize edildi. İşsizlik sigortası hakkını sürdürenlerin sayısı ise bir hafta öncesine göre 70,000 kişi azalarak 6.09 milyon oldu. İstihdam piyasasındaki eğilimi daha iyi gösteren dört haftalık hareketli ortalama ise bir hafta önceye göre 6,250 kişi azalarak 548,000 kişi seviyesine geriledi. Bin det 700 650 600 550 500 450 400 350 300 250 BD İşsizlik Maaşı Başvuruları (4 Haftalık Hareketli Ortalama) ğu.04 Nis.05 Oca.06 Eki.06 Tem.07 Mar.08 ra.08 Eyl.09 Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri - Diğer E uro bölgesinde dün yapılan açıklamaya göre, ekonomik faaliyetlerin canlılığı hakkında önemli bir gösterge niteliği taşıyan imalat sektörü PMI endeksi Eylül ayında 49.3 ile beklentilerin üzerinde geldi ve geçen yılın Haziran ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. ğustos ayında 48.2 değerini alan verinin Eylül ayında 49 seviyesine yükselmesi bekleniyordu. PMI endeksinin 50 den büyük olması sektörde büyümenin olduğu, 50 den düşük olması da bir daralma olduğu anlamına geliyor. Eurostat tarafından dün yapılan açıklamaya göre, Euro bölgesinde işsizlik oranı ğustos ayında yüzde 9.6 ile 1999 yılının Mart ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Temmuz ayında yüzde 9.5 seviyesinde gerçekleşen verinin ğustos ayında yüzde 9.6 ya yükselmesi bekleniyordu. Bugün çılışlar S abah itibariyle EUR/USD 1.4504 1.4558, GBP/USD 1.5884 1.5947, USD/JPY 89.22 89.60, USD/CHF 1.0400-1.0435, altın fiyatları ons başına 998.90-1001.35 dolar, BD ham petrolü 70.2 dolar ve Brent ham petrolü 68.6 dolar seviyelerinde işlem görüyor. LIBOR oranları; 1 ay 0.24563, 3 ay 0.28438, 6 ay 0.62000, 1 yıl 1.24188, EURIBOR oranları; 1 ay 0.439, 3 ay 0.754, 6 ay 1.017, 1 yıl 1.237, TRYIBOR oranları 1 ay 7.3, 3 ay 7.4375, 6 ay 7.90, 1 yıl 8.75, gösterge 10 yıllık BD Hazine tahvili getirisi %3.1609, 2030 vadeli Türkiye tahvili 158.063/158.938 seviyelerinde bulunuyor. Orkide SLTIK/Bölüm Müdürü...0212 3930395...orkide.ercumentsaltik@halkbank.com.tr... Mustafa TEMİZKN/Uzman Yrd.... 0212 3930358...mustafa.temizkan@halkbank.com.tr... Türkiye Halk Bankası.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bilgiler Reuters dan alınmıştır. 5