2014-2023 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Mayıs, 2013
Nüfus Yapısı Genel Bilgiler Yüzölçümü, 2002: 71 km 2 Nüfus, ADNKS, 2012: 466.023 kişi Nüfus Yoğunluğu, 2012: 6.563 kişi Şehirleşme Oranı, 2012: % 99 Coğrafi konumu: Güneyinde Gaziemir, doğusunda Buca, kuzeyinde Konak ve batısında da Balçova ilçeleri bulunmaktadır. 2012 yılı ADNKS verilerine göre, İzmir de en fazla nüfusu barındıran ilçe Karabağlar dır. Bununla birlikte ilçenin nüfus artış hızı (%0 5,91), İzmir (%0 10,09) ve Türkiye (%0 12,01) ortalamalarının gerisindedir. Diğer merkez ilçeler ile karşılaştırıldığında ise belirtilen artış hızı dikkat çekici seviyede görünmemektedir. Önemli oranda göç aldığı bilinen Karabağlarda ikamet edenlerin nüfusa kayıtlı olunan il dağılımı büyük çeşitlilik göstermektedir. Bu durum, potansiyel olarak önemli bir kültürel zenginliğe işaret etmektedir. İlçede yaşayanların %31 i İzmir de, %6 sı Mardin de ve %5 i Konya da nüfusa kayıtlıdır. Nüfusa Kayıtlı Olunan İle Göre Nüfus, Karabağlar 2012 Kaynak: TÜİK İzmir Bölge Müdürlüğü İlçe Veriseti (2012)
Karabağlarda medyan yaş (33,4) Türkiye ortalamasının (30,1) üzerinde iken İzmir ortalamasının (34,1) ise altındadır. Bu veri ile Karabağlar, İzmir de en düşük medyan yaşa sahip 10. ilçe konumundadır. Medyan Yaş, 2012 Kaynak: TÜİK İzmir Bölge Müdürlüğü İlçe Veriseti (2012) Karabağlar ın 2011-2023 yılları arasında yaş grubuna göre nüfus dinamiklerinin değişimini gösteren projeksiyon tablosu aşağıdaki gibidir. Nüfusun Yaş Grubuna Göre Dağılımı Projeksiyonu Yaş Grubu 2011 2016 2021 2023 0-4 32309 32134 30260 29468 5-9 30485 31627 31456 30722 10-14 34199 30438 31578 31510 15-19 34730 34119 30367 30822 20-24 34428 34607 33996 32502 25-29 39842 34299 34472 34228 30-34 43179 39676 34159 34226 35-39 38956 42952 39467 37273 40-44 33485 38660 42626 41243 45-49 32803 33085 38199 39766 50-54 28185 32169 32445 34451 55-59 24850 27304 31164 31271 60-64 19167 23600 25929 27396 65-69 13473 17620 21684 22538 70-74 9479 11687 15309 16716 75-79 7151 7467 9191 10341 80-84 4207 4776 4980 5435 85-90 1871 2153 2440 2480 90+ 480 768 926 979 Toplam 463279 479138 490646 493366 Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013
Nüfus projeksiyonları incelendiğinde; Türkiye genelinde var olan ve İzmir özelinde daha belirgin olarak izlenen nüfusun yaşlanma eğilimi Karabağlar ilçesinde de görülmektedir. 2023 yılında 2011 yılına göre; Karabağlar da toplam nüfusun yaklaşık olarak 30 bin düzeyinde artacağı ve yaş grupları içerisinde önemli değişiklikler meydana geleceği tahmin edilmektedir. Bu çerçevede, 2011-2023 döneminde 0-39 yaş grubundaki nüfusun %10 düzeyinde azalması, buna karşın 40 ve üzeri yaş grubundaki nüfusun n ise %33 düzeyinde artması beklenmektedir. İlçenin 2011 yılı ve 2023 yılı projeksiyonuna ilişkin Nüfus Piramitleri aşağıdaki gibidir. Nüfusun yaşlanma eğilimi, nüfus piramitlerinden de açıkça izlenebilmektedir. Kaynak: Fonksiyonel Bölge ve Alt Bölgelerin ve Bölgelerarası İlişkilerin Tespiti Çalışması, 2013 Eğitim Karabağlar a ilişkin ilçe bazında erişilebilen önemli eğitim göstergeleri aşağıdaki tabloda belirtilmektedir. Tabloda görüldüğü üzere, tüm eğitim düzeyleri özelinde derslik başına düşen öğrenci sayıları Karabağlar da İzmir ortalamasının üzerindedir. Ortaokul düzeyinde tablo daha dikkat çekici bir hal almakta, Karabağlarda derslik başına öğrenci sayısının il genelinin 1,6 katı düzeyinde olduğu görülmektedir. İlçe adı Derslik Başına Öğrenci Sayıları, Karabağlar-İzmir (2012-2013) İlkokulda derslik başına düşen öğrenci sayısı Karabağlar 39 İzmir 27 Ortaokulda derslik başına düşen öğrenci sayısı Genel lise derslik başına düşen öğrenci sayısı 66 35 41 31 Kaynak: İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü, 2013 Meslek lisesi derslik başına düşen öğrenci sayısı Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretimde okullaşma oranları Karabağlarda, İzmir genelinin oldukça gerisinde seyretmektedir. Okulöncesi ve ortaöğretim düzeyindeki veriler ilçede eğitime erişim noktasında önemli kısıtlılıklar olduğuna işaret etmektedir. 42 39
İlçe adı 2014-2023 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları 2011-2012 Eğitim Dönemi Okullaşma Oranları, Karabağlar-İzmir (%) Okul öncesi (3-5 yaş) (net) İlköğretim (6-13 yaş) (net) Ortaöğretim (genel-meslek lisesi, brüt) Karabağlar 34,57 95,46 65,20 İzmir 48,85 102,88 104,68 Kaynak: İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü, 2013 15 ve üzeri yaş nüfusunun eğitim düzeyine göre dağılımı, okullaşma oranındaki yetersizliğe paralel bir tablo sunmaktadır. Buna göre, ilçe nüfusunun %55 inin eğitim düzeyi ilköğretim ve altındadır. İlçe nüfusunun % 29 u ilkokul, %19 u ilköğretim mezunu iken %7 si okuma yazma bilmeyen ve herhangi bir okul bitirmemiş olanları kapsamaktadır. 15+ Yaş Nüfusunun Eğitim Durumuna Göre Dağılımı, Karabağlar 2012 Kaynak: TÜİK İzmir Bölge Müdürlüğü İlçe Veriseti (2012) İzmir de okuma yazma bilmeyenlerin oranının en düşük kaydedildiği 7. merkez ilçe olan Karabağlarda bu oran (%2,16), İzmir (2,4) ve Türkiye (5,08) ortalamalarının altındadır. İlçelere Göre 15+ Yaş okuma Yazma Bilmeyen Oranı, 2012 (%) Kaynak: TÜİK,2013
Yukarıdaki açıklamalara paralel olarak Karabağlarda yüksek öğretim ve üstü okul mezunlarının oranı (%13,92), İzmir ortalamasının (14,81) altında, Türkiye ortalamasının (%11,77) ise üzerindedir. Bu veri ile Karabağlar, belirtilen eğitim düzeyi en düşük olan merkez ilçe konumundadır. İzmir İlçeleri Yükseköğretim ve Üstü Okul Mezunu Oranı, 2012 (%) Kaynak: TÜİK, 2013 Tarım Merkez ilçeler arasında yer alan Karabağlarda ancak 3.299 dekar tarımsal alan bulunmaktadır. Bu alanlarda daha çok, üzüm, armut ve yağ yapımına yönelik zeytin yetiştirilmektedir. Bununla birlikte ilçede sınırlı düzeyde hayvancılık faaliyeti gerçekleştirilmektedir. 2011 yılı TÜİK verilerine göre, önemsiz düzeyde büyük baş hayvan varlığına sahip ilçede yaklaşık 5600 koyun ve keçiden toplam 260 ton süt elde edilmiştir. İlçede istatistiklere yansıyan kümes hayvancılığı ve arıcılık faaliyeti bulunmamaktadır. Hayvan Türü Hayvan Sayısı ve Hayvansal Üretim, Karabağlar, 2011 Yetişkin Genç- Yavru Toplam Sağılan hayvan sayısı (baş) Süt (Ton) Kırkılan hayvan sayısı (baş) Yün kıl tiftik (ton) Sığır(Melez) 49 9 58 39 110,309 Koyun (Yerli) 1.948 860 2.808 1.520 121,6 2.808 5,026 Keçi(Kıl) 1.948 905 2.853 1.311 138,966 1.948 0,974 Kültür Karabağlar ve Konak ilçelerini kapsayan bölge taşınmaz kültür varlığı açısından kentin en zengin bölgesidir. Bu bölgede 1 toplam 1682 taşınmaz kültür varlığı bulunmaktadır. Bahse konu kültür 1 İZKA-Yaşar Üniversitesi, Kültür Ekonomisi Envanteri ve Gelişme Stratejisi, 2012, s.67. erişim: www.izka.org.tr. Raporda anılan ilçelere ilişkin taşınmaz kültür varlığı bilgisi ayrı ayrı verilmediğinden burada da toplam sayı verilmiştir. Ancak taşınmaz kültür varlıklarının büyük çoğunluğunun Konak sınırları içinde olduğu bilinmektedir.
varlıklarının önemli bölümünün Konakta yer aldığı bilinmektedir. Aynı bölgede 18 i arkeolojik, 7 ü doğal, 11 i kentsel ve 5 i tarihi olmak üzere 41 sit alanı bulunmaktadır. Karabağlar da Karabağlar İlçe Halk Kütüphanesi ve Karabağlar Belediyesi Kütüphanesi adında 2 kütüphane bulunmaktadır. 3 adet kültürel etkinlik mekânı bulunan ilçede müze, tiyatro ve sinema bulunmamaktadır. Etkinlik Adı Kazım Koyuncu Çevre ve Müzik Festivali Karabağlar Gülüyor Karikatür ve Mizah Şenliği Karabağlar da Yaşam Fotoğraf Yarışması Karabağlar da düzenlenen kültür etkinlikleri Kaynak: İzmir Kültür Ekonomisi Envanteri ve Gelişme Stratejisi, 2013 Karabağlar da 331 faal dernek ve 13 faal vakıf bulunmaktadır. 344 sivil toplum kuruluşu ile Karabağlar ın sivil toplum potansiyeli güçlü ilçeler arasında yer aldığı belirtilebilir. Sağlık Düzenleyen Kuruluş Karabağlar Belediyesi Karabağlar da ikisi Sağlık Bakanlığına bağlı biri özel 3 hastane bulunmaktadır. Bu hastaneler toplam 47 ameliyathane ve 1835 yatak kapasitesiyle hizmet vermektedir. Kentin en kalabalık ilçesi olması dolayısıyla en çok sayıda aile hekimliği birimi de Karabağlar da yer almaktadır. Tarih 14-15 Mayıs 8-9 Nisan Karabağlar Belediyesi TFSF 2 İFOD 3 1 Karabağlar Sağlık Kurumları Kaç Yıldır Düzenlendiği 2 2 Nisan Aile Sağlık Merkezi Aile Hekimliği Birimi 68 29 ANA Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi Sağlık Evi 9 9 5 1 3 132 Özel Poliklinikler Özel Tıp Merkezleri Özel Dal Merkezleri 1 Hekim Muayenehane Diş Hekimi Muayenehane 2 TFSF: Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu 3 İFOD: İzmir Fotoğraf Sanatı Derneği
Sanayi 2008 yılı SGK verileri temel alınarak sanayi alt sektörleri detayında yapılan hesaplamalara göre, Karabağlar da; ana metal, mobilya imalatı ile tıbbi aletler ve hassas optik aletler sektörlerinde istihdama dayalı olarak yoğunlaşma olduğu görülmektedir. Ana metal sanayi, Türkiye referanslı olarak İzmir de istihdama dayalı yoğunlaşmanın olduğu bir imalat sanayi sektörüdür. Bu sektörün ilçeler bazındaki uzmanlaşma değerlerine baktığımızda ise ilk sırada Aliağa yer alırken Çiğli, Kemalpaşa, Karabağlar, Menderes, Menemen ve Torbalı da bu sektörde uzmanlaşmanın olduğu ilçeler olarak öne çıkmaktadır. Tıbbi aletler ve hassas optik aletler sektörüne ilçelerdeki istihdama dayalı yoğunlaşma katsayısı açısından bakıldığında, İzmir de bu sektörde en yüksek uzmanlaşmanın Karabağlar ilçesinde olduğu görülmektedir. Bornova, Çiğli, Karşıyaka, Konak, Menemen, Tire ve Torbalı ilçelerinde de sektörel uzmanlaşma görülmektedir. İzmir de uzmanlaşma açısından öne çıkan başka bir imalat sanayi sektörü olan mobilya imalatında da Karabağların önemli düzeyde uzmanlaşmış olduğu görülmektedir. Gerçekleştirilen ilçe toplantısında ilçede mobilya sektöründe imalat faaliyetinin neredeyse tamamen yok olduğu, sektörün ilçe özelinde tümüyle pazarlama ve ticaret faaliyetlerine odaklandığı belirtilmiştir. İlçe özelinde sektörün tasarım ve imalat gibi katma değeri daha yüksek süreçler bakımından desteklenmesi önerilmiştir. Bankacılık Bankacılık hizmetlerine erişim açısından önemli bir gösterge banka şube sayısıdır. Karabağlar da banka şube sayılarının yıllar itibariyle arttığı ve 2011 yılı itibariyle 31 olduğu görülmektedir. Karabağlar da Banka Şube Sayıları, (2008-2011) İlçe 2009 2010 2011 Karabağlar 26 29 31 İzmir Toplam 676 696 720 Kaynak: TBB, 2012
İlçe Toplantısı Esnasında Elde Edilen Görüşler: Avantajlar; Turizm potansiyelinin yüksek olması, Sağlık hizmetlerine erişimin etkin olması, Tarihi ve doğal güzelliklerin varlığı, 2014-2023 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Sorunlar; Sokakların dar olmasından kaynaklı trafik ve otopark problemi olması, Sosyal faaliyet ve donatı alanlarının yetersiz olması, Yeşil alanların yetersiz olması, İş bulma kaygısıyla kente gelen nitelikli ve niteliksiz işgücü açısından yoğun göç alan bir ilçe olması ve bunun getirdiği altyapı, sosyoekonomik sorunların olması, Metro ağının yetersiz olması, KARABAĞLAR TOPLANTI KATILIMCI LİSTESİ 20.06.2013 No Ad Soyad Kurum 1 İSMAİL 2 ALİ 3 MEHMET ATAN ÖZDAĞCI ARGUN İZMİR ENGELLİLERİ KORUMA VE KALKINDIRMA DERNEĞİ ESNAFLAR ARASI DAYANIŞMA DERNEĞİ YEŞİL YURT ESNAF VE SANATKARLAR ODASI 4 ÖZNUR KOÇYİĞİT ESNAF VE SANATLAR ODASI 5 REFİK BAHADIR İLÇE KAYMAKAMLIĞI 6 HAKAN ALP İLÇE HALK KÜTÜPHANESİ 7 BİLGEHAN BİLGİLİ İLÇE SYDV 8 EKREM BUCUKA İLÇE MEM 9 LEYLA HALİLOĞLU İLÇE TSM 10 EYÜP BEKMEZCİ İLÇE HALK EĞİTİM MERKEZİ 11 12 MEHTAP YILDIRIM İLÇE BELEDİYESİ