Ü N İ V B R S l t E S Î '; -. SAYI İSPARTA

Benzer belgeler
ÜNİVERSİTESİ-',. İSPARTA

Birsen DURKAYA, Ali DURKAYA ZKÜ Bartın Orman Fakültesi, BARTIN

AKDENİZ BÖLGESİ SÜTÇÜLER YÖRESİNDE KIZILÇAMIN (Pinus brutia Ten.) VERİMLİLİĞİ İLE YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

ARTVİN GENYA DAĞI BÖLGESİNDE SAF DOĞU LADİNİ

(AYIRIM) DENLİ. Emre KUZUGÜDENL. Doç.Dr.Serdar CARUS

Endüstriyel Ağaçlandırma Alanlarının Seçimi. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

Faydalanmanın düzenlenmesi

Serdar CARUS*, Yılmaz ÇATAL

Dr. Nejat ÇELİK. Eğitim

ORMAN AMENAJMANI ( BAHAR YARIYILI)

Harita okuma: önemli kurallar

SAF VE KARIŞIK SARIÇAM MEŞCERELERİNDE KALIN KÖK KÜTLESİ MİKTARI VE BUNU ETKİLEYEN ETMENLER ÖZET ABSTRACT

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK İLMİ, ORMAN EKOLOJİSİ, HAVZA AMENAJMANI VE ETÜD-PROJE İŞLERİ

TÜRKİYE ORMANLARINDA TOPRAK VE ÖLÜ ÖRTÜDE DEPOLANMIŞ ORGANİK KARBON MİKTARLARI

ULUS-ARDIÇ YÖRESİ SAF DOĞU KAYINI (Fagus orientalis Lipsky.) MEŞCERELERİNE AİT MEŞCERE DİNAMİKLERİNİN BELİRLENMESİ

ORMANCILIKTA TOPRAK İŞLEMENİN EKOLOJİK ESASLARI

Bazı Yetişme Ortamı Koşulları ile Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Fidanlarının Büyüme Performansı Arasındaki İlişkiler

Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1

KASTAMONU-TAŞKÖPRÜ ORMAN FİDANLIĞINDA ÜRETİLEN 2+0 YAŞLI SARIÇAM (Pinus sylvestris L.) FİDANLARININ TSE NORMLARINA GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Tek Ağaçta Çap Artımı Tahmini Üzerine Artımın Ölçüldüğü Periyot Süresi ve Meşcere Sıklığının Etkisinin İncelenmesi

SARIÇAM MEŞCERELERİNDE DENEME ALANLARININ 10 KOMŞU AĞAÇ YÖNTEMİNE GÖRE BELİRLENMESİ. Sarıyer İstanbul,

ORMAN AMENAJMANI ( BAHAR YARIYILI)

TRAKYA ORMAN ALANLARİ İLE ORMANLARIN AĞAÇ SERVETİ DEĞİŞİMİ ÜZERİNE BİR İNCELENME

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

SAF DOĞU LADİNİ MEŞCERELERİNDE MEŞCERE TİPİ AYRIMININ İSTATİSTİKSEL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET

Korelasyon, Korelasyon Türleri ve Regresyon

BÖLÜM 3. Artvin de Orman Varlığı

Genya Dağı (Artvin) Yöresinde Ayırt Edilen Ekolojik Toprak Serileri İle Verimlilik Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

BARTIN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ DERS BİLGİLERİ

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

BARTIN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI DOKTORA PROGRAMI DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ DERS BİLGİLERİ

Tohum ve Fidanlık Tekniği

ORMANCILIKTA UZAKTAN ALGILAMA. ( Bahar Yarıyılı) Prof.Dr. Mehmet MISIR. 2.Hafta ( )

ARAŞTIRMA MAKALESİ/RESEARCH ARTICLE

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi, 7(2) KSU. Journal of Science and Engineering 7(2)-2004

Ayşe DELİGÖZ 1. SDÜ Orman Fakültesi, Isparta 1

KARIŞIK MEŞCERELERDE TÜRLER ARASI BONİTET ENDEKS TAHMİNİ ÖZET SITE INDEX ESTIMATION BETWEEN SPECİES FOR MIXED STANDS ABSTRACT

FAKÜLTE YÖNETİM KURULU KARARLARI

ISPARTA YÖRESİNDE Thaumetopoea pityocampa (Den. & Schiff.) (Lep.: Thaumetopoeidae) NIN YUMURTA KOÇANLARI ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR.

TRABZON İLİ SÜRMENE İLÇESİ ÇAMBURNU YÖRESİNDE ÇIKAN ORMAN YANGINI HAKKINDA RAPOR

Projenin Adı: Matrisler ile Diskriminant Analizi Yaparak Sayı Tanımlama. Giriş ve Projenin Amacı:

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip

Doğu Ladini Meşcerelerinde Hacim Artımının Tek ve Çift Girişli Ağaç Hacim Tabloları Kullanılarak Meyer in Enterpolasyon Yöntemi ne Göre Hesaplanması

EĞİRDİR GÖLÜ HAVZASI NIN KURAKLIK ETÜDÜ VE TARIM-ORMANCILIK AÇISINDAN DEĞERLENDİRMESİ Kürşad ÖZKAN*

Antalya Korkuteli Yöresi Kızılçam Ağaçlandırmaları İçin Tek ve Çift Girişli Ağaç Hacim Tablosunun Düzenlenmesi ve Mevcut Tablolar ile Kıyaslanması

Sarıçam ormanlarının verimliliği ile vejetasyon ve tür çeşitliliği arasındaki ilişkiler: Türkmen Dağı örneği

Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı: 2, Yıl: 2004, ISSN: , Sayfa: 1-16

FARKLI GÜBRE KOMPOZİSYONLARININ ÇAYIN VERİM VE KALİTESİNE ETKİSİ. Dr. GÜLEN ÖZYAZICI Dr. OSMAN ÖZDEMİR Dr. MEHMET ARİF ÖZYAZICI PINAR ÖZER

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

KÖPRÜLÜ KANYON MİLLİ PARKI BALLIBUCAK SERİSİ NİN KONUMSAL ve ZAMANSAL DEĞİŞİMİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE İNCELENMESİ

YANGIN HASSASİYET DERECESİNİN BELİRLENMESİ: TAŞKÖPRÜ ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ ÖRNEĞİ

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00

İstatistik ve Olasılık

BARTIN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ DERS BİLGİLERİ

GIS ORTAMINDA HARİTA OGM ORMAN İDARESİ VE PLANLAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

BARTIN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ DERS BİLGİLERİ

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Yararlanılan Kaynaklar

FEN ve MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ

AĞAÇLANDIRMALARDA UYGULAMA ÖNCESİ ÇALIŞMALAR

Bu işletme şekli karışık meşcerelerin gençleştirilmesinde kullanılan silvikültürel teknikleri içermektedir.

KAVAK ÖKALİPTUS VE KIZILAĞAÇTA YETİŞME ORTAMI İSTEKLERİ. Prof.Dr. Ali Ömer Üçler 1

TOMRUK HACMİNİN TAHMİNİNDE KULLANILAN CENTROID METOD VE DÖRT STANDART FORMÜLÜN KARŞILAŞTIRILMASI

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

BEYŞEHĐR GÖLÜ HAVZASI TOPRAKLARININ BAZI ÖZELLĐKLERĐ ĐLE TOPRAK RENGĐ VE STRÜKTÜRÜ ARASINDAKĐ ĐLĐŞKĐLER

Tohum ve Fidanlık Tekniği. Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER

İbrahim TURNA K.T.Ü. Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği Bölümü, TRABZON

ORMAN AMENAJMANI SEÇME ORMANLARINDA ANLAMA -XI hafta

SİLVİKÜLTÜREL PLANLAMA AMAÇLARI VE ANA İLKELERİ

ASLĠ AĞAÇ TÜRLERĠMĠZ

Geliş Tarihi:

ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ

BARTIN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORMAN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ DERS BİLGİLERİ

T.C. ARTVĐN ÇORUH ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ ORMAN MÜHENDĐSLĐĞĐ ANABĐLĐM DALI ARDAHAN YALNIZÇAM VE MERKEZ YÖRESĐNDE SAF SARIÇAM

Aksi durumda yabacı bir bölgeden getirilen ırk/ırklar o yöreye uyum sağlamış yerel ırklarla polen alışverişine giriştiklerinde genetik tabanda

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

SÜRDÜRÜLEBİLİR ORMAN YÖNETİMİNDE YERELLİK VE EKOSİSTEM ÖZELLİKLERİNİN ÖNEMİ

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

8. Meşceredeki yapısal değişim Meşcere geliştikçe onu oluşturan ağaçların büyümesi, gelişmesi, türlerin varlığı, bulunma oranı vb özellikler de

FAKÜLTE YÖNETİM KURULU KARARLARI TOPLANTI TARİHİ: TOPLANTI SAYISI:296

ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ

SAPLI MEŞE (Quercus robur L.) YAPAY GENÇLEŞTİRME ÇALIŞMALARINDA FİDAN YAŞININ BÜYÜME VE DİKİM BAŞARISI ÜZERİNE ETKİSİ ÖZET

SEÇ 422 KORUNAN ALANLARIN PLANLANMASI

MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS Ders Notları II (19 Nisan 2012)

Ayran Üretiminde Peyniraltı Suyu ve Transglutaminaz Enzimi Kullanımının Ürün Özellikleri Üzerine Etkisi

ARAZİ DEĞERLENDİRME İlkeler

Archived at

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AĞAÇLANDIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖSS ve ÖZEL YETENEK SINAVI PUANLARINA GÖRE GENEL AKADEMİK BAŞARILARI

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu

Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler)

Transkript:

Ü N İ V B R S l t E S Î '; -. ISSN :1:30():.7M8 SAYI İSPARTA

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DERGİSİ CİLT 3 SAYI 1 İ 998 ISSN 1300-7668 IÇINDEKILER İsparta Yenışarbademli İlçesi Tarım Arazilerinde Parçalanma Sorunu ve Bazı Sonuçlan M.AKGÜL, Y.UÇAR 1 Aşağıtırtar Köyü Suvat Mevkii Topraklarının Sulama Yönünden İncelenmesi Y YALÇIN..." 13 Hümik Asit Katkılı Yaprak Gübresi Uygulamasının Hıyar (Cucumis sativus L.) da Fide Kalitesi ve Besin Elementi İçeriğine Etkisi H.P.ADEM 27 Asfalt Betonu Testi İçin Devirli Bir İndirekt Çekme Deney Aletinin Geliştirilmesi M.T1ĞDEMİR, M.KARAŞAHİN, C.KURBANOĞLU ' 43 İnşaat Sektöründe İşgücü Verimliliği ve Verimlilik İçindeki Yerinin Değerlendirilmesi E.SANCAK, O.ÜNAL. O.ÇANKRAN G.SERİN...' 53 Pomza Taşı Hammaddesinin Kullanıldığı Sektörler O.ÇANKIRAN, G.SERİN. E.SANCAK 59 İsparta Çevresi İçme Suyu Kaynak ve Göletlerinde Nitrat, Nitrit ve Flor Mıktarmm Belirlenmesi M.CENGİZ. E.KIR, İ.KIR 69 Polidıasetilenler İçin Model Bileşikler: Trans-1,6 Dimesitil-3-Hekseıı-l,5-Diin ve Trans -1,6- Difenil-3-Heksen-1,5-Diin A.GÜLCE, N.BALCIOĞLU.O 81 Meşe Mazısı ve Ekonomik Önemi M.AVCI, N.PEKEL 89 İsparta İli Yalvaç İlçesi Orman Köylerinin Gruplandın İmasında Q Tipi Faktör Analizi Modeli K.ÖZKAN, ILALKAN 97 Antalya Yöresinde, Kızılçam Ağaçlandırmaları Yapılacak Sığ Topraklar İçin Geliştirilen Ayırım Fonksiyonu K.ÖZKAN, M.TETİK, Y.YEŞİLKAYA 107

SÜLEYMAN PEMffîEL ÜNİVERS1TY JOURNAL OF THE SCIENCE AND TECHNOLOGY INSTITUTE VOL 3 NO, 1 1998 ISSN 1300-7668 CONTENTS Land Division Problem and Some Results Of It İn Cultivated Lands OfYenişarbademli-Isparta M.AKGÜL, Y.UÇAR 1 Evaluation Of The Suvat Site Soils Of Aşağıtırtar Village For Irrigation Y. YALÇIN. 13 Effect Of Humic Acid Added Foliar Fertilizer On Seedling Quality and Nutrient Content Of Cucumber (Cucumis Sativus L.) H.PADEM.'-. 27 Development Of A Repeated Indirect Tensile Test Equipment For Asphalt Concrete M.TIĞDEMİR, M. KARAŞAHİN, C. KURBAN OĞLU 43 Evaluation Of Productivity And The Main Goal Of Productivity Effort İn Civil Engineering Structures K. SANCAK, O.ÜNAL, O.ÇAN KIRAN. G. SERİN 53 The Sectors İn Which The Raw Materials "Pumice Stone" İs Used O. ÇANKTR AN. G.SERİN, E.SANCAK 59 Investigation Of The Dispersion Of Nitrate, Nitrite and Fluoride İn The Drinking Water Sources and Lake In İsparta M.CENGİZ, E.KIR. İ.KIR 69 The Modal Compounds For Polydiacetylenes: Trans-l,6-Dimesityl-3-Hexen-l,5-Diyne ve Trans- I,6-Diphenyl-3-Hexen-l,5-Diyne A. GÜLCE, N.BALCIOĞLU 81 Gall-Nut and Its Economical Importance M.AVCI, N.PEKEL 89 O Type Factor Anaysis Model In Order To Be Located The Forest Villages Around Yalvaç County In İsparta K.ÖZKAN, HALKAN 97 Developed Discriminant Fuction For Brutian Pine Plantation Areas On Shallow Soils İn Antalya Region. K.ÖZKAN, M.TETİK, Y.YEŞİLKAYA 107

S. D. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (1998), 3, 105-110 Antalya Yöresinde, Kızılçam Ağaçlandırmaları Yapılacak Sığ Topraklar için Geliştirilen Ayırım Fonksiyonu Kürşad ÖZKAN*, Mehmet TETİK**, Yalçın YEŞİLKAYA** *S.D.Ü. O.F. Orman Mühendisliği Böl. Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı-ISPARTA ** T.C. Orman Bakanlığı Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, ANTALYA Özet: Bu araştırmada, Antalya Yöresinde Kızılçam ağaçlandırmaları yapılacak sığ toprakların bulunduğu boş alanların bonitetlenmesi için bir ayırma fonksiyonu elde etmek amaçlanmıştır. Yöntem olarak diskriminant analizinden fay dalan ılm ıştır. Sonuç olarak %5 güven düzeyinde bir ayırma fonksiyonu elde edilmiştir. Bu ayırma fonksiyonu ile Antalya yöresi sığ toprakları üzerinde kızılçam ağaçlandırmaları için boş alanlarının bonitetlenmesi %5 güven sınırında gerçekleştirilebilir. Developed discriminant fuction for Brutian pine Plantation Areas on Shallow Soils in Antalya Region. Abstract: The purpose of this study is to develop a discriminant function for determination site class for Brutian pine {Pinus brutia Ten.) plantation areas on shallow soils in Antalya region. Diskriminant analysis has been used in the study. As a result, It has been found out that a discriminant function has been significant at 5% level. According to this discriminant function, It may be determined, significant at 5% level, site class for Brutian pine plantation areas on shallow soils in Antalya region. Giriş Orman Ekosistemlerinde ekonomik gelişmeye paralel olarak, doğal denge bozulmakta ve bu da canlılar özellikle insanlar üzerinde önemli zararların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır [1]. Diğer yandan toplumun oraıan ürünlerine olan talebi de gün geçtikçe artmaktadır [2]. Bu iki olgunun birbiri ile çelişkili olduğu gerçeği ise, ormanların uzun dönemde yararlanma planlarının yapılmasını gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda öncelikli olarak, orman ekosistemini oluşturan unsurlar en iyi şekilde tanınmalı ve aralarındaki karmaşık ilişkiler kavramahdır. Bu sayede basil" modeller oluşturularak amaç ve politikalar saptanabilir. Karmaşık olayların basit modellerini oluşturmakta ise tek değişkenli istatistiksel analizlerin yanı sıra çok boyutlu olanlardan da faydalanmak gerekir. Bu araştırmada, Antalya yöresi, mutlak derinlik bakımından sığ topraklar üzerinde yetişen kızılçam ormanlarında boy büyümesini etkileyen en önemli yetişme ortamı faktörlerini belirlemek ve buna göre sığ topraklar üzerindeki boş alanların bonitetlenmesi için bir denklem elde etmek amaçlanmıştır. Yöntem olarak çok boyutlu istatistiksel analiz yöntemlerinden biri olan diskriminant analizinden faydalanıîmıştır. Çok boyutlu analizlerin ormancılık uygulamasına ilişkin örnek sayısı sınırlıdır. Bununla beraber bu konuda yapılmış olan çalışmalardan araştırma konumuza en yakın olanlarına kısaca değinilecektir.

Antalya Yöresi Kızılçam Ağaçlandırmaları Yapılacak Sığ Topraklar İçin Geliştirilmiş Ayırma Fonksiyonu Daşdeınir [3],'Türkiye'deki Doğu Ladini (Picea orientalis (L). Link) ormanlarında yetişme muhiti faktörleri-verimlilik ilişkisini basit korelasyon-regresyon, faktör ve diskriminant analizleriyle incelemiştir. Sonuçta, Doğu Ladini meşçerelerinin gelişimini en çok etkileyen faktörlerin toprağın hava ekonomisi, taşlılık, su ve besin ekonomisi, toprak asitliği ve ölü örtünün ayrışma durumu olduğunu ortaya çıkmıştır. Ayrıca Doğu Ladini'ni üç bonitete ayırmanın beş bonitet'e ayırmaktan daha anlamlı çıktığı tespit etmiştir. Kantarcı [4], Aladağ kütlesinin (Bolu) kuzey yamacında Uludağ Göknarı ekosistemlerinde ölü örtülerde incelediği maddelerin gerek tek tek varyans analizleriyle gerekse topluca diskriminant analizleriyle yaptığı karşılaştırması sonucunda her vükselti-iklim kuşağında kendine özgü karakterlerde ölü örtülerin oluştuğu sonucuna varmıştır. Ayrıca yöre topraklarının yükselti - iklim kuşaklarına göre gruplandırılmasmdaki başarı derecesi de yüksek çıkmıştır. Çepel [5], Antalya-Düzlerçamı Kızılçam Orman topraklarının faydalanılabilir su kapasitesi ve azot miktarı ile, bunların meşçere boy artımı üzerine etkilerini incelemek amacıyla basit korelasyon analizi yapmıştır. Sonuçta, boy artımı üzerine azotun etkisinin (A+B horizonunda) istatistiksel anlamda önemli pozitif bir ilişki gösterdiği fakat asıl egemen faktörün A+B horizonundaki toprakların su tutma kapasitesi olduğunu belirlenmiştir. Orman ekosistemlerinde Sarıçam'\Vı{Pinus sylveslris L.) boy artımı ile röliyef ve toprak özelikleri arasındaki ilişkilerde yine Çepel [6] tarafından, basit ve çoklu regrasvon analizleriyle incelenmiştir. Araştırmacı elde ettiği sonuçlara göre, sarıçam meşçerelerinde üst boyu etkileyen toprak özelliklerini şu şekilde sıralamıştır. 1.Topraktaki toz içeriği, 2. Topraktaki kum içeriği, 3. Topraktaki fosfor içeriği, 4 Toprağın yarayışlı nem kapasitesi, 5. Horizon kalınlığı. Çepel ve Dündar [7] tarafından, Sarıçam ve Kızılcam meşçereierinin ekolojisi üzerine yapılan bir araştırmalarda da, iğne yapraklardaki besin maddesi içerikleri ile meşçere ust boyu arasındaki ilişkiler regrasyon ve faktör analizleri ile ortaya konmuştur. Ulaşılan sonuçlara göre, homojen yetişme ortamı koşullarında Kızılçam meşçerelerindeki boy artımının % 65'inin iğne yaprakiardaki besin maddesi ile açıklanabileceği, heterojen koşullarda bunun % 44'e kadar düştüğü belirlenmiştir. Sarıçam meşçereleri için ise bu değerlerin % 74-39 arasında değiştiği bulunmuştur. Ayrıca meşçere üst boyu üzerinde etkili olan besin maddelerinin orman yetişme bölgesine göre farklılık gösterdiği, örneğin sarıçam orman yetişme bölgesinde Doğu Anadolu için mikro besin maddelerinin (Fe, Cu, Al) etkili olduğu fakat İç Anadolu için azotun büyük önem taşıdığı tespit edilmiştir. Altun [8], Trabzon-Maçka Araştırma Ormanı'nın yetişme ortamı birimlerinin ayırt edilmesinde esas alınacak ölçülerin neler olduğunu ve ne derecede başarı sağlandığını diskriminant analizi ile araştırmıştır. Sonuçta araştırmacı, yükselti-iklim kuşaklarının ayırt edilmesinde en fazla katkıyı yükselti-iklim kuşaklarına bağlı olarak değişim gösteren büyüme süresinin yaptığını ve buna ilaveten altı adet değişkenle beraber yüksekti-iklim kuşaklarının ayrımında %91 oranında tutarlı bir sınıflandırma yapılabileceğini ortaya koymuştur. Ayrıca, Akgül [9], Boydak [10], Eruz [11] ve Geray [12] gibi araştırmacıların çalışmalarında, çok boyutlu istatistiksel analizlerden faydalandıkları bilinmektedir. 106

K. ÖZKAN, M. TETİK, K YEŞİLKAYA Materyal ve Yöntem Antalya Yöresi doğal Kızılçam Ormanlarına ait 27 deneme alanının boniteti, rakımı, toprak tekstürü, toprak organik maddesi, katyon değişim kapasitesi, toprak reaksiyonu, kalsiyum karbonat içeriği, toprak fizyolojik derinliği, eğim ve bakı değerleri [13] ile bunların bilgisayarda değerlendirmek üzere tanımlanmış değişkenleri, birimleri ve analiz kodları (Çizelgel) çalışmanın materyal kısmını oluşturmaktadır. Verilerin istatistiksel analize hazırlanması Bu amaçla, deneme alanının toprak tekstürü, fizyolojik toprak derinliği, bonitet ve bakı ifadeleri sıra istatistiği ile sayılara dönüştürülerek, diğerleri ise tespit edildiği şekli ile istatistiksel analize sokulmuştur. Denizden yükseklik: Arazide sayısal belirlenen değerler analize sokulmuştur. Toprak tekstürü,fizyolojik toprak derinliği, Bonitet ve BakısTopvak türü, inceden kabaya (kil: 1, killi balçık:2, kumlu killi balçık:3, balçık:4, kumlu balçık:5, balçıklı kum:6). toprak fizyolojik derinliği, sığdan derine (sığ: 1, oıta derin:2, derin:3 ), bonitet, iyi'den kötüye doğru (1:1, 11:2, 111:3) sayısallaştırılarak, bakı ise Carmen tarafında bildirildiği gibi, SİNBAK ve COSBAK olmak üzere iki değişkenle tanımlanarak [3-8] analize dahil edilmiştir. Toprak organik maddesi, katyon değişim kapasitesi, kalsiyum karbonat içeriği ve toprak reaksiyonu: Laboratuvarda elde edilen veriler analize dahil edilmiştir. Uygulanan istatistiksel analiz Bağımsız değişkenler olarak kabul gören yetişme yeri değişkenleri ile bonitet sınıflarına göre oluşturulan sınıflandırma değişkeni vasıtasıyla bir ayırma fonksiyonu elde etmek için diskriminant analizi modelinden faydalanılmıştır [14-15]. Çizelge 1: Deneme alanları için belirlenen değişkenlerin birimleri ve analiz kodları DEĞİŞKENLER BİRİMİ ANALIZ KODU Fizyografik değişken Edafik değişkenler Denizden yükseklik Bakı(Sinüs ve Cosinüs) Eğim Toprak türü Toprak organik maddesi Katyon değişim kapasitesi Toprak reaksiyonu Toprak kalsiyum karbonatı Toprak fizyolojik derinliği m Grad % % m.e/100 gr Meşçere gelişim değişkeni Bonitet j BE % DENYUK SİNBAK COSBAK TOPTUR ORGMAD KDK ph CaC0 3 FİZDER 107

Antalya Yöresi Kızılçam Ağaçlandırmaları Yapılacak Sığ 1 opraklar için Geliştirilmiş Ayırma Fonksiyonu Bulgııiar ve Tartışına Amaç, önemlilik düzeyini ve sınıflandırma başarısını en fazla tutacak şekilde değişken sayısını asgariye indirmektir. Bu nedenle, ilk önce sınıflandırma değişkeni ile birlikte 11 adet bağımsız değişken diskriminant analizine sokulmuştur. Daha sonra önemlilik düzeyini ve gruplandırma başarısını en yüksek kılan altı değişken analizde bırakılmıştır. Analiz sonrası grup sayısının bir eksiği kadar elde edilen standartlaştırılmış diskriminant fonksiyoniariarı ve bunlara ait serbestlik dereceleri, khi-kare değerleri ve önemlilik düzeyleri Çizelge 2'de verilmiştir. Çizelge 2: Bonitet sınıflarına göre yapılan diskriminant analizi sonrası geriye kalan değişkenler ve onlara ait standartlaştırılmış ayırım fonksiyon değerleri Değişkenler Fonksiyon! Fonksiyon 2, TOPTUR -0.43056-0.18623 Ph -0.06006 0.51372 ORGMAD 1.19219 0.92104 KDK -0.84562-1.14185 FİZDER 0.78583 0.02285 COSBAK -0.22447 0.97598 Serbestlik Derecesi 12 j Khi-Kare Değeri 22.457171 8.151309 Önemlilik Düzeyi 0.03270 0.14809 Standartlaştırılmış diskriminant fonksiyonu değerleri ile ayırımda hangi değişkenin ne kadar etkili olduğunu belirlemek mümkün olmaktadır. Buna göre, Çizelge 2'de görüleceği gibi ORGMAD ayırımda en fazla öneme sahip olan değişkendir. Bunu sırasıyla; KDK, FİZDER, TOPTUR, COSBAK ve ph izlemektedir. Standartlaştırılmamış diskriminant fonksiyonu ise ayırımın yapılması için gerekli olan formülü ortaya koymaktadır. Başka bir deyişle, ayırımda etkili olan değişkenlere ait verilerin temin edilişi ile standartlaştırılmamış diskriminant fonksiyonu katsayıları ve denklemin sabitesi (constat) kullanılarak bonitet sınıfının belirlenmesi, belirli bir güvenlik sınırında mümkün olmaktadır. Standartlaştırılmamış ayırma fonksiyonu değerleri Çizelge 3'te verilmiştir. Çizelge 3: Bonitet sınıflarına göre yapılan diskriminant analizi sonrası geriye kalan değişkenlere ait standartlaştırılmamış ayırım fonksiyon değerleri Değişkenler Fonksiyon 1 Fonksiyon 2 TOPTUR -0.24020-0.10390 ph -0.12938 1.10672 ORGMAD 0.30173 0.23310 KDK -0.05394-0.07284 FİZDER 1.70285 0.04951 COSBAK -0.00332 0.01445 SABİTE -0.67939-8.82821 108

K. ÖZKAN, M. TETİK, Y. YEŞİLKA YA Buna göre, bonitetin sözkonusu yetişme ortamı değişkenlerine göre formülü (Çizelge 3, Fonksiyon 1) şu şekildedir. BE 0.24020(TQPTÜR)-().12938(pH)+0.30173(ORGMAD)- 0.05394(KDK)+ 1.70285(FİZDER) -0.00332(COSBAK)-0.67397 O halde, bu ayırma puanı yardımıyla, kızılçam için, Antalya yöresinde, mutlak toprak derinliği bakımından sığ olan üzerinde kızılçam ormanlarının bulunmadığı fakat doğal olarak yaşayabileceği boş alanların hangi bonitet sınıfına girdiği %5 güven düzeyinde belirlenebilir. Sınıflandırma başarısı ise Çizelge 4'ten görüleceği üzere (22/27) %81,48'dir. Çizelge 4: Diskriminant analizine göre deneme alanlarının bonitet sınıflarına dağılımı Bonitet Sınıfı BE'ne Göre Deneme Alanlarının Bonitet Deneme Alanları Sınıflarına Dağılımı - Sınıfı I II III 1 (iyi) 18 15 2 1 II (Orta) 6 1 5 - III (Kötü) o j - 1 2 Toplam 27 16 8 3 Yapılan diskriminant analizi sonucu, birinci fonksiyonun %5 güven düzeyinde çıkmasını sağlayan altı değişken ölçülen diğer değişkenlere nazaran kızılçamın boy artımını daha fazla etkilemektedir. Sonuç ve Öneriler Bu araştırmada, Antalya yöresi mutlak toprak derinliği bakımından sığ olan doğal kızılçam ormanlarında bonitet sınıflarına ayrılmasında ölçü alınabilecek çevre değişkenlerinin belirlemesi ve bunlar vasıtası ile boş alanların bonitetlenmesi için bir denklem elde edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak ; BE=-0.24G20(TOPTÎ)R)-0.12938(pH)+0.30173(ORGMAD)- 0.05394(KDK)+ 1.70285(FİZDER) -0.00332(CC>SBAK)-0.67397 fonksiyonu elde edilmiştir. Bu ayırma fonksiyonu ile Antalya yöresi kızılçam ağaçlandırmaları yapılacak mutlak toprak derinliği bakımından sığ olan boş alanlarının bonitetlenmesi %5 güvenilirlik sınırında gerçekleştirilebilir. Ormancılık uygulamalarına I. bonitetten başlanması ise, en anlamlı ve ekonomik yoldur. Zira I. bonitete yapılan yatırımlar, artımın fazla olması nedeniyle idare süresinin sonunda (bileşik faizle) diğer bonitetiere göre, daha fazla bir değere ulaşmaktadır. Bu ayırma fonksiyonu, Antalya yöresindeki sığ topraklar üzerinde Kızılçam ağaçlandırmaları için bir kriter olarak kullanılabilir. Kaynaklar [1] Gezer, A., "Çevre Koruma Politikaları Açısından Türkiye vc AT Ülkelerinde Orman Ekosistemlerinın Konumu; Sorunları ve Çözüm Önerilerine Bir Yaklaşım". S.D.Ü.,Orm. Fak., 45s, İsparta, 1996. 109

Antalya Yöresi Kızılçam Ağaçlandırmaları Yapılacak Sığ Topraklar İçin Geliştirilmi.5 vır ma Fonksiyonu [2] Gülen, İ., Bayraktaroğiu, H., "'Ekonomi Ders Kitabı", İ.Ö. Yayın No: 2320. Orm. Fak. Yayın No: 225, İstanbul, 1978. 3j Daşdemir, İ., " Türkiye'deki Doğu Ladini (Picea oriantalis. Carr.) Onnanlarmda Yetişme Ortamı Faktörleri- Verimlilik İlişkisi", Orm. Araş. Enst. Muhtelif Yayınları, No: 64, 64s, İstanbul, 1992. 4] Kantarcı, M.D., "Aladağ Kütlesinin(Bolu) Kuzey Aklanındaki Uludağ Göknarı Ormanlarında Yükselti İklim Kuşaklarına Göre Ölü Örtü Özelliklerinin Analitik İncelemesi", Orm. Araş. Enst. Derg., Seri A, Cilt 38, Sayı 2, Ankara, 1978. 5] Çepei, N., "Antalya-Düzlerçamı Orman Topraklarının Faydalanılabilir Su Kapasitesi ve Azot Miktarı ile Bunların Meşçerc Boy Artımı Özerine Etkilen", İ.Ü. Orm. Fak. Derg.. Seri A, Cilt XXV, Sayı 1, 65-73, İstanbul, 1975. [6] Çepel, N., '"Orman Ekosistemlerinde Sarıçam'm Boy Artımı ile Rejiyef ve Toprak Özellikleri Arasındaki İlişkiler "J.Ü. Orm. Fak. Derg., Seri A, Cilt 30, Sayı 1, İstanbul, 1980. [7j Çepel, N., Dündar, M., " Sarıçam ve Kızılcam Meşçerelerinin Ekolojisi Üzerine Yapılan Araştırmalar", / Ü. Orm. Fak. Yayınları, Seri A, Cilt 35, Sayı 1, İstanbul. 1985. (8j Altun, L., " Maçka(Trabzon) Orman İşletmesi Orman Üstü Sensinde Orman Yetişme Ortamı Birimlerinin Ayrılması ve Haritalanması Üzerine Araştırmalar", K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (yayınlanmamış), 176s, Trabzon. 1995. [9j Akgün, E., "Türkiye'de Doğu Ladini'nin Yayılış Sahası Topraklarında Tespit Edilen Başlıca Özellikler ile Bunlar Arasındaki İlişkiler", OAE Yayınları, Teknik Bülten Seri No:71, Ankara, 1975 [10] Boydak, M., "Keşan Yöresi Saf Kızılçam Ağaçlandırmalarında Kültür Yöntemleri İle Doğal Faktörlerin Gelişimi Üzerindeki Etkileri ve Dikim Aralıklarının Saptanması", İ.Ü. Orm. Fak: Yayın no: 325. İstanbul, 1982. 111] Eruz, E., '"Balıkesir Orman Başmühendisliği Bölgesindeki Saf Karaçam Meşçerelerinin Boy Gelişimi ile Bazı Edafık ve Fizyosrafık Özellikler Arasındaki İlişkiler". İ.Ü. Orm: Fak. Yayın no: 368, İstanbul, 1984. [12] Geray, U M "'Ormancılıkta Planlarımın Hazırlık Aşamasında Çok Boyutlu Analiz Metotlarını Kullanılması", İ.Ü. Orm. Fak. Yayın no: 315, İstanbul, 1982. [13] Tetik, M., Yeşilkava, Y., '"Antalya Yöresi Doğal Kızılcam Onnanlarmda Anakaya-Toprak Derinliği-Bonitet İlişkileri", T.C. Orman Bakanlığı Batı Akdeniz Orm. Araş. MücL, Teknik Bülten No:6, 41 s, Antalya, 1997. [14] Gümüş, C., "Orman Köyleri Kalkınma Planlarında Çok Boyutlu Yöntemlerden Yararlanma Olanakları", Ekspres Ofset, İstanbul, 1996. [15] Kalıpsız, A., "İstatistik Yöntemler", İ.Ü. Orm. Fak. Yayını, No 2837/294, 558s, İstanbul, 1981. 110