Deniz Gümüşel Hande Özüt REC Türkiye
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Kullanım Alanları Proje yönetiminin dört aşamasında kullanılabilir: Proje ihtiyacının belirlenmesi Projenin tasarlanması Projenin uygulanması Projenin değerlendirilmesi ve denetlenmesi *MÇY, mutlaka projeye başlamadan önce çalışılmalıdır!
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı MÇY nın iki ana aşaması: Analiz Sosyal paydaş analizi Sorun analizi Hedef analizi Strateji analizi Planlama Mantıksal Çerçeve Matrisi Faaliyetlerin ve kaynakların tanımlanması ve zamanlamasının yapılması Bütçenin hazırlanması Birinci Gün Çalışmaları!
ne Geçiş ANALİZ Paydaş analizi mevcut sosyal paydaşların belirlenmesi, kapasitelerinin değerlendirilmesi Sorun analizi önemli sorunların belirlenmesi, fırsatların, zorlukların & neden sonuçilişkisinin belirlenmesi Hedef analizi belirlenen sorunlara çözümlerin ve kullanılacak araçların belirlenmesi Strateji analizi sorunların çözümüne yönelik çeşitli yöntemlerin belirlenmesi; en uygun stratejinin seçilmesi PLANLAMA Mantıksal Çerçeve Matrisinin geliştirilmesi proje yapısının tanımlanması, başarı için ölçümlenebilir göstergelerin oluşturulması Faaliyet planlaması faaliyetlerin sırasının ve kapsamının belirlenmesi; zamanlamanın yapılması ve sorumlulukların dağıtılması Kaynak planlaması faaliyetler bazında bütçenin oluşturulması
Proje tanımı Göstergeler Doğrulama Araçları Varsayımlar/ Riskler Ana Amaç Proje Amacı Sonuçlar Faaliyetler
PROJE TANIMI GÖSTERGELER DOĞRULAMA KAYNAKLARI VARSAYIMLAR Ana Amaç/Hedef Projenin ulusal, bölgesel ya da sektörel etkileri Projenin ana amaca yönelik katkı yaptığını nasıl bilebilirim ve gösterebilirim? Bilgi kaynakları (kim,nasıl, ne zaman?) Eğer proje amacına ulaşılırsa projenin ana amacının gerçekleşmesi için hangi varsayımlar göz önünde bulundurulmalıdır? Proje Amacı Projenin doğrudan hedeflediği yararlar Proje amacının yerine getirildiğini nasıl bilebilirim ve gösterebilirim? Bilgi kaynakları (kim, nasıl, ne zaman?) Eğer sonuçlara erişilirse projenin amacının gerçekleşmesi için hangi varsayımlar göz önünde bulundurulmalıdır? Sonuçlar Proje ile birlikte elde edilecek hizmet ve ürünler Planlanan sonuçların elde edildiği nasıl bilebilirim ve gösterebilirim? Bilgi kaynakları (kim, nasıl, ne zaman?) Eğer faaliyetler uygulanırsa sonuçlara ulaşmak için hangi varsayımlar göz önünde bulundurulmalıdır? Faaliyetler İstenen sonuçlara ulaşmak için uygulanacak faaliyetler
Proje tanımı Göstergeler Doğrulama Araçları Varsayımlar/ Riskler Ana Amaç 1 8 9 Proje Amacı 2 10 11 7 Sonuçlar 3 12 13 6 Faaliyetler 4 5
Mantıksal Yaklaşım Aşağıdan yukarıya: Eğer yeterli kaynaklar sağlanırsa, faaliyetler gerçekleştirilir. Eğer faaliyetler gerçekleştirilirse, sonuçlar elde edilir. Eğer sonuçlar elde edilirse, proje amacına ulaşılır. Eğer proje amacına ulaşılırsa, ana amaca/hedefe katkı yapılır. Yukarıdan aşağıya: Eğer ana amaca/hedefe katkı yapmak istiyorsak, proje amacına ulaşmalıyız. Eğer proje amacına ulaşmak istiyorsak, planlanan sonuçları elde etmeliyiz. Eğer sonuçları elde etmek istiyorsak, planlanan faaliyetleri gerçekleştirmeliyiz. Eğer faaliyetleri gerçekleştirmek istiyorsak, yeterli kaynakları sağlamalıyız.
Ana Amaç Ana Sorun Amaç Proje hedefi I Proje hedefi II Proje hedefi III Sonuç 1.1 Sonuç 2..1 Sonuç 2..2 Sonuç 3 Faaliyet 1 Faaliyet 2.1 Faaliyet 2.2 Faaliyet 3
Varsayımlar: Proje ana amacı Proje amacı + Örn: eğer faaliyetler yapılırsa ve varsayımlarda gerçekleşirse sonuçlar elde edilebilir! Varsayımlar Sonuçlar Faaliyetler + + Varsayımlar Varsayımlar Kaynaklar Ön şartlar kaynaklar belirlenmeden ve faaliyetler başlamadan yerine getirilmelidir!
Varsayımlar: Evet Varsayımınız Önemli mi? Hayır Gerçekleşecek mi? Kesin Muhtemelen Çok büyük ihtimalle Mantıksal Çerçeve Matrisi ne dahil etme! Varsayım olarak dahil et! Projeyi revize etmek mümkün mü? Evet Proje Uygun Olmayabilir! Hayır
Proje tanımı Göstergeler Doğrulama Araçları Varsayımlar/ Riskler Ana Amaç Proje Amacı Sonuçlar Faaliyetler
Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları Göstergeler Planlanan sonuçların elde edildiğini nasıl doğrulayabiliriz? Amaca uygun Ölçülebilir Kabul edilebilir bir maliyet İstenen bilgi ihtiyacına uygun Zamanı belli Nasıl Kim? Ne zaman
Örnek Ref.no Mantıksal Çerçevede Planlanmış Sonuç Mantıksal Çerçevede Belirtilmiş Doğrulanabilir Gösterge Durum / Sorunun Analizi Gereken Faaliyet 1.1 Kanalizasyon Şebekesi Yaygınlaştırıldı XXX tarihine dek en az 800 konut ve 10 fabrika kanalizasyon şebekesine bağlandı 400 konut (%50) ve 10 fabrika (%100) kanalizasyon şebekesine bağlandı. 1. Konut sahiplerinin kanalizasyon bağlantı ücretini ödemekteki isteksizliği 2. Konut bölgelerindeki mühendislik işlerinin işçi ödemeleri yüzünden gecikmesi 1. İşçi ücretlerinin geç ödenmesi ile ilgili sorumlu taşeron firmaya uyarı verilmesi ve ceza kesilmesi Mantıksal Çerçevede Belirtilmiş varsayımlar kontrol edilir
Göstergeler Mantıksal Çerçevedeki Doğrulama Kaynakları Göstergeleri hangi kaynaklardan doğrulayabilirim? Proje Amacı XXX köyündeki suyla bulaşan salgın hastalıkların önlenmesi Ölçümlenebilir Göstergeler Gösterge: Sağlık ocağına başvuran hasta sayısı Miktar: % 65 oranında azaltıldı. Ne zaman: 2001 Ocak ayından 2004 Haziran ayına kadar Doğrulama Kaynakları İl Sağlık Müdürlüğü sağlık ocağı raporları Kaynak yoksa yarat
Ana Amaç Proje Amacı Katkı Sonuçlar Faaliyetler Etki Verimlilik Sürdürülebilirlik Araçlar Problem
Politika K rsal alanda yaşayan halk n hayat kalitesinin yükseltilmesi (Hükümet Program ) Ana Amaç K rsal alanda yaşayan halk n hayat kalitesinin yükseltilmesine katk da bulunmak Amaç Tar msal üretim verimlileştirildi ve gelir düzeyi yükseltildi Sonuç Hedeflenen k rsal kesimde gelişmiş yeni tar msal teknolojiler kullan ld Program Ana Amaç Tar msal üretimin verimlileştirilmesi ve gelir düzeyinin yükseltilmesine katk da bulunmak Amaç Hedeflenen k rsal kesimde yeni tar m teknolojilerinin kullan m yükseltildi Sonuç Elde edilen deneyimler diğer alanlarda üretim yapan k rsal kesimlere aktar ld Proje Ana amaç Hedeflenen k rsal kesimde tavsiye edilen yeni tar m teknolojilerinin kullan m na katk da bulunmak Amaç Hedeflenen k rsal kesimde yeni tar m teknolojilerinin kullan m tavsiye edildi Sonuç 1.Çiftçilerin öncelikleri doğrultusunda uygun teknolojiler belirlendi 2.Yeni teknolojiler geliştirildi ve uyumlaşt r ld 3.Geliştirilen teknolojiler çiftliklerde uygulanarak doğruland