Kendinizi Değerlendirin

Benzer belgeler
Kronik Pankreatit. Prof. Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Gastroenteroloji, KOCAELİ

Çölyak Hastalığı Serolojik Tanısı DR. BURÇİN ŞENER

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Gastroenteroloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 17 Ocak 2017 Salı

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

Genetik yatkınlığı olan bireylerde. Gluten içeren gıdaların alınmasıyla tetiklenen. Gluten bağımlı değişik klinik bulgular

Klavuzdan Kliniğe Çölyak Hastalığı

Çölyak Hastalığı. Prof. Dr. Ömer Sentürk

ÇOCUKLUK ÇAĞINDA KRONİK KARIN AĞRISI

1. Kronik pankreatit tanım,sınıflama. 2. Patofizyoloji. 3. Etiyoloji. 4. Klinik bulgular. 5. Tanı. 6. Laboratuvar bulguları. 7. Radyolojik bulgular

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.

Cerrahi Hastada Beslenme ve Metabolizma. Prof.Dr. İsmail Hamzaoğlu

Çölyak Hastalığı. Çölyak Hastalığı. Patoloji. Patogenez. Hasarın Mekanizması. Prof. Dr. Ömer Sentürk

GASTRİN. Klinik Laboratuvar Testleri

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi / Patoloji A:B:D

Sindirim Sisteminin Önemli Hastalıkları

HIV & CMV Gastrointestinal ve Solunum Sistemi

ÇÖLYAK HASTALIĞI SELDA SAZAK PINAR YEŞİLGÖZ ZÜHAL DUMAN

GLUTEN SENSİTİF ENTEROPATİ(ÇÖLYAK HASTALIĞI) TANISINDA NON- İNVAZİV TANI TESTLERİ İLE İNVAZİV TANI TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Çölyak Sprue; Non Tropikal Sprue; Glüten Enteropatisi,

M alabsorbsiyon; diyet ile al nan besin maddelerinden

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Gastroenteroloji BD Olgu Sunumu 11 Eylül 2018 Salı. Dr.

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem III - 5. Ders Kurulu. Gastrointestinal Sistem. Eğitim Programı

BAĞIRSAK YETMEZLİĞİ BUKET DALGIÇ

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

Probiyotik suşları. Prof Dr Tarkan Karakan Gazi Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

TÜM MİDE BİYOPSİLERİNE RUTİN OLARAK GIEMSA VE ALCIAN BLUE UYGULAMALI MIYIZ?

Membranoproliferatif Glomerülonefriti Taklit Eden Trombotik Mikroanjiopatili Bir Olgu

KISA BARSAK SENDROMU: ETYOLOJİ ve SEMPTOM- BULGULAR. Dr. Timuçin AYDOĞAN Harran Üniversitesi Gastroenteroloji

Çölyak hastalığı. Dr.Süleyman COŞGUN. Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi E.A.H.

TÜRKİYE DE MİDE KANSERLİ HASTALARIN KLİNİKOPATOLOJİK ÖZELLİKLERİ: -Çok Merkezli Retrospektif Çalışma- Türk Onkoloji Grubu

BÖBREK YETMEZLİĞİ TANI VE TEDAVİ SEÇENEKLERİ DR MÜMTAZ YILMAZ EÜTF İÇ HASTALIKLARI NEFROLOJİ BİLİM DALI

Tip 1 diyabete giriş. Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım

Gerçek şilöz asit: yüksek trigliserid oranlarına sahip sıvı.

ERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI.

Karaciğer laboratuvar. bulguları. Prof.Dr.Abdullah.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 5.Yarıyıl

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI.

Nutrisyonel Vitamin B12 Eksikliği Vakalarında Oral B12 Tedavisi

Çeşitli nedenlerle oluşabilen karaciğer fibrozisi hemen daima geri dönüşümsüzdür.

Akut Karın Ağrısı. Emin Ünüvar. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı.

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI.

06 Şubat Nisan SAAT P a z a r t e s i S a l ı Ç a r ş a m b a P e r ş e m b e C u m a

Akut ve Kronik Hepatit B Aktivasyonunun Ayrımı. Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi

SAAT P a z a r t e s i S a l ı Ç a r ş a m b a P e r ş e m b e C u m a. Pre-Operatif Hastaların Genel Değerlendirilmesi Yrd.Doç.Dr.

4.SINIF İÇ HASTALIKLARI STAJ PROGRAMI Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Mehmet BAŞTEMİR, Doç. Dr. Selman ÜNVERDİ, Yrd. Doç. Dr.

* Madde bilgisi elektromanyetik sinyaller aracılığı ile hücre çekirdeğindeki DNA sarmalına taşınır ve hafızalanır.

DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU GASTROENTEROLOJİ ÇALIŞTAYI 14 EKİM 2017/ ANKARA

Crohn Hastalığı. İnflamatuar Barsak Hastalıkları. Patofizyoloji. Klinik. Dr. Erkan GÖKSU Acil Tıp A.D.

Kronik Hepatit B Tedavisi Zor Olgular

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNDE REÇETE YAZIM İLKELERİ ve REÇETE ÖRNEKLERİ. Dr. Ayhan DÖNMEZ

Çocukta Kusma ve İshal

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

CUMHURĠYET ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ ĠÇ HASTALIKLARI BÖLÜMÜ DERS BĠLGĠLERĠ FORMU. Lisans

17 Nisan Haziran SAAT P a z a r t e s i S a l ı Ç a r ş a m b a P e r ş e m b e C u m a

PRİMER GASTRİK LENFOMA OLGUSU DR SİNAN YAVUZ

Çölyak Hastalığı. Doç. Dr. Gökhan Tümgör Çukurova Üniversitesi TF, Ç. Gastroenteroloji BD

Kronik ishal ve malabsorpsiyon. Prof.Dr. Zarife Kuloğlu Çocuk Gastroenteroloji Bilim Dalı

ÇÖLYAK HASTALIĞI ve TANISI. Dr. Tutku TANYEL Düzen Laboratuvarlar Grubu

GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ

ÜREAZ. HAZIRLAYANLAR: Muhammed BEKTAŞ ( ) İlyas Ramazan KARATAŞ ( ) Sedat SARICA ( )

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP A TEORİK DERS PROGRAMI

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI

OBEZİTE CERRAHİSİNDEN SONRA KALSİYUM, B1 ve B2 VİTAMİNİ ALIMININ ÖNEMİ

Temel anlamda laktoz intoleransı süt ya da süt ile üretilmiş ürünleri sindirememek ya da bunda güçlük yaşamak anlamına gelir.

İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

OBEZİTE CERRAHİSİ SONRASI: KALSİYUM, B1 VE B2 VİTAMİNİ

DEMİR İÇEREN İLAÇLARLA ZEHİRLENME UZM.DR. SEVGİ YUMRUTEPE MALATYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 22.O4.2018

Laktoz İntoleransı ve Tıbbi Tedavi Yaklaşımı

Kilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI

Arter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

HASTANIN ÖNCELİKLİ OLARAK NUTRİSYON DURUMUNU BELİRLEMEK GEREKLİDİR:

ANEMİYE YAKLAŞIM. Dr Sim Kutlay

OTOİMMUN HASTALIKLAR. Prof.Dr.Zeynep SÜMER

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık

TÜRKİYE DE MİDE KANSERLERİ SIKLIĞI, COĞRAFİ DAĞILIMI VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ. Prof.Dr.Fikri İçli

AKUT GASTROENTERİTLER YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

GOÜ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II IV. KURUL

SİNDİRİM SİSTEMİ. Prof. Dr. Taner Dağcı

KRİYOGLOBÜLİN. Cryoglobulins; Soğuk aglutinin;

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Helicobacter pylori nin Tanı ve Tedavisinin İzlenmesinde Laboratuvar Testleri, Yenilikler, Değerlendirme, Klinisyene Katkısı (Doç. Dr.

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI

Anti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması. Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

EVİCAP 100 mg/2 ml I.M Enjektabl Solüsyon içeren Ampul

DÖNEM III DERS KURULU 4 GASTROİNTESTİNAL SİSTEM VE ENDOKRİN SİSTEM. DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Kamil Hakan DOĞAN

Özofagus Tümörleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2016

Yeliz Çağan Appak¹, Hörü Gazi², Semin Ayhan³, Beyhan Cengiz Özyurt⁴, Semra Kurutepe², Erhun Kasırga ⁵

MIDE KANSERİ. Prof.Dr.Yusuf ÇİÇEK GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI

Peptik Ülser Hastalığı ve Helicobacter pylori. Doç. Dr. Yeşim ÖZTÜRK Çocuk Gastroenteroloji, Beslenme ve Metabolizma Ünitesi 2008, İZMİR

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği

Mikroskopik Kolit. Dr. Taylan KAV. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi. İç Hastalıkları ABD Gastroenteroloji Bilim Dalı. Ankara

Transkript:

Kendinizi Değerlendirin (Birden fazla şık işaretleyebilirsiniz) 1. Yakın zamanda H. pylori gastritisi için tedavi almış ve halen proton pompa inhibitörü bir ilaç kullanmakta olan hastada Hp varlığını araştırmak için aşağıdaki yöntemlerden hangileri kullanılabilir? a. HpAb IgA b. HpAb IgG c. ÜreNefesTesti d. HpSA e. Endoskopik biyopside Hp araştırılması 2. Çölyak hastalığının kesin tanısı için; a. Gliadin antikorlarının (+) olması yeterlidir. b. EMA ve ttgab ları da (+) olmalıdır. c. EMA ve ttgab(+) liğine ek olarak ishal ve malabsorbsiyon tablosu olmalıdır. d. EMA ve ttgab(+) liği ile duodenum biyopsilerinde tanısal bulgular olmalıdır. e. Klinik izlem (diyete yanıt, diyetin bozulmasıyla klinik tablonun yeniden ortaya çıkması) gereklidir. 3. Distal mide rezeksiyonu ve gastroenterostomi yapılmış bir hastanın izleminde; a. Yıllık genel değerlendirme (kan sayımı, sedim, AKŞ, ALT, gaitada gisli kan) yeterlidir. b. Genel değerlendirme ve üst abdominal USG gerekir. c. Her yıl endoskopik değerlendirme yapılmalıdır. d. Genel değerlendirmeler normal seyretse bile 3 ile 5 yılda bir endoskopik değerlendirme yapılmalıdır. 4. Otoimmun gastrit tanısında kullanılabilecek test nedir? Gastrin düzeyi a. APCA b. İnterensek faktör blokan antikor c. Schiling testi

GASTROENTEROPATĠLER ve TANISAL YAKLAġIM Dr. Tutku Tanyel Dr. Kemal Bahri AteĢ 2009

GASTROENTEROPATĠ Mide ve ince barsaklarda Mukoza inflamasyonu, infiltrasyonu Lümen ve yüzey patolojileri Midede inflamatuvar olaylar, oluģturduğu klinik tablolar topluluğu. Ġnce barsaklarda emilimi etkileyen luminal ve mukozal değiģiklikler ile infiltratif olaylar ön plandadır

GASTRĠTLER Klinik; Mide ağrısı, hazımsızlık, bulantı, kusma vb semptomlar kompleksi Endoskopik; Mukozanın yangısal görünümü Patolojik; Gastrik mukozada mikroskopik inflamasyon Aralarındaki iliģki zayıftır. Tümü birbirini bütünleyen çok değerli bilgiler sağlar. Bazı erozif ve hiperplastik durumlarda inflamasyon olmayabilir. Reaktif ve Hiperplastik Gastropatiler olarak tanımlanır.

GASTRĠTLERĠN SINIFLANDIRILMASI Kronik nonspesifik Diffüz antral predominant gastritis Multifokal atrofik pangastritis Diffüz korporal atrofik gastritis Ġnfeksiyöz Granülamatöz Kollagenöz, lenfositik, eozinofilik GVH

GASTROPATĠLERĠN SINIFLANDIRILMASI Reaktif gastropatiler Aspirin, NSAID, DG safra reflüsu, alkol, travma, hiatus hernisi, portal HT, radyasyon, iskemi, stres, kokain, vb Hiperplastik gastropatiler Menetrier s hiperplastik gastropatisi Zollinger Ellison gastropatisi

Helicobacter pylori Mikroaerofilik, motil, gram(-), spiral bakteri Mukus tabakası, gastrik epitel yüzeyi ve intracellüler Latent, infekte olanların %25 inde klinik tablo Sosyoekonomik düzey azaldıkça infeksiyon sıklığı artar Oral-oral, kusmuk-oral, fekal-oral, kirlenmiģ sular Gastrit, ülser, B cell lenfoma, adenokarsinoma

Hp kolonizasyon faktörleri Bakteri motilitesi (kamçı) Üreaz Adherence (tissue tropism) faktör

Hp doku zedelenmesine eģlik eden faktörler Lipopolisakkarit; lipid-a, endotoksin, sitokinlerin salınımı Nötrofil aktive edici protein (nap) Vakuol oluģturucu sitotoksin (vac) Sitotoksin iliģkili antijen (Cag-A) DıĢ membran inflamatuvar protein (oipa) Heat-shock proteinleri (A-B)

Helicobacter pylori infeksiyonu Akut gastritis KiĢisel immünite ĠyileĢme Bakteri virulansı Kronik aktif gastritis Çevesel faktörler Antral predominant gastritis Multifokal atrofik gastritis D.Ülser Lenfoma Gastrik ülser GastrikCa

Hp mide dıģı belirtileri Demir eksikliği anemisi, VitB12 eksikliği ASKDH, CVO Reynaud s fenomeni, migren Gebelik kusmaları ITP, kronik ürtiker, rosacea, psöriasis Anorexia nervosa

GASTRĠT ve GASTROPATĠLERDE TANISAL YAKLAġIM ENDOSKOPĠ SEROLOJĠK ve MĠKROBĠYOLOJĠK TESTLER

Hp Tanısında kullanılan testler; DİREK TANI TESTLERİ Biyopsi sırasında alınan örneklerde gram, giemsa boyaması ile etkenin gösterilmesi. Üreaz testi Histolojik değerlendirme Hp DNA PCR Kültür İNDİREK TANI TESTLERİ Üre Nefes Testi Antikor Tespiti HpSA

Gastrik mukozada üreaz testi Endoskopi ortamında yapılır. ph indikatörü içeren bir agar jel veya kağıt üzerinde ürenin parçalanması sonucu oluģan amonyağın tespiti esasına dayanır.

Hp Ag H.pylori nin katalazına karģı monoklonal veya poliklonal olarak geliģtirilmiģ ELĠSA testleridir. DıĢkı çok katı veya sulu olmadığı sürece antijenler değiģikliğe uğramazlar.

Üre Nefes Testi Bakterinin üreaz oluģturması esasına dayanır. Ġzotopik ile iģaretli bir sıvı hastaya içirilir. H.pylori varlığında iģaretli üre, iģaretli CO2 ve amonyağa dönüģür. Eradikasyon takibinde en kullanıģlı testtir. Tekrarlanabilirliği ve güvenirliği çok iyidir. Sonuçlar, taģıma koģullarından etkilenmez. Haftalarca saklanabilir.

Hp antikor testleri IgA ve IgG düzeyleri aylarca yıllarca kalır ve tedavi edilmemiģ kiģilerde aktif enfeksiyon lehine yorumlanır. IgG, IgA dan daha düzenli artmaktadır. Daha yüksek duyarlılık ve özgüllüğe sahiptir. Maliyeti düģüktür. Muayenehanelerde kullanılan ve hızlı olarak bakılan IgG kart testleri negatif çıktığı taktirde mutlaka ELĠSA temelli bir yöntemle veya Üre nefes testi ile teyit edilmelidir.

Hp Testleri ve duyarlılıkları; duyarlılık % özgüllük % Histoloji 95 H. Pylori antijeni 93 91 H.pylori IgG 92 83 H. Pylori IgA 39-82 60 Üre Nefes testi 95 95

Atrofik Gastritte Tanı : GastroPanel Serum pepsinogen I düzeylerinde düģme Pepsinogen I/pepsinogen II oranında değiģiklik olması atrofik gastrit tanısında önemlidir. Duyarlılık 79% (69-89%) Özgüllük 91% (88-94%) Pozitif Prediktif Değer Negatif Prediktif Değer 64% (54-75%) 93% (90-96%) Fundus atrofisi için pepsinogen I düzeyleri (<20 ng/ml) Duyarlılık % 96.2 ve özgüllük % 97 Gastrin-17 (P/S-G-17): Antrum atrofisinde Gastrin-17 salgılanması azalır. DüĢük Gastrin-17 düzeyi korpustan yüksek asit sekresyonun veya antrum atrofisinin göstergesidir.

Otoimmun gastrit tanısı : Antiparietal cell antikor (APCA) İntrensek Faktör IF blokan antikor Aklorhidri ve hipergastrinemi Gastrik parietal hücrelere karşı antikorlar APCA, pernisiöz anemi de % 90 pozitif bulunur. Serum kobalamin (B-12) APCA pozitifliği yaşla birlikte artar. düzeylerinde düşme (< Sağlıklı bireylerde 30-39 yaşları arasında % 2.5 ; 8. dekadda ise % 100 pg/ml) 9.6 oranında pozitiflik saptanır. Shilling testi kullanılabilir. Ayrıca PBC (%10), otoimmun hepatit (%75); Kronik karaciğer hastalığı (%30) otoimmun tiroidit (%30) Intrinsik faktör antikorlar pernisiöz anemi tanısı konmuş vakaların sadece % 40-50

Pernisiöz Anemi Tanısı: >400 ng/l 0.4 μmol/l Pernisiöz Anemi Vitamin B12 düzeyi 150-400 ng/l Metil malonik asit düzeyi <150 ng/l >0.4 μmol/l Pernisiyöz anemi ile uyumlu POZİTİF Gastrin IF blokan antikor NEGATİF >200 pg/ml 200 pg/ml Pernisiyöz anemi ile uyumlu

MALABSORBSĠYON HAZIM ve EMĠLĠM BOZUKLUKLARI

HAZIM ve EMĠLĠM BOZUKLUKLARI Gıdaların karıģım ve çözelti haline gelmesi > hazım > bağların serbestleģtirilmesi Maldigestion; Gıda maddeleri hazmının bozulması Mukozal emilim > taģınma Malabsorbtion; Gıda maddeleri emiliminin bozulması

YAĞ MALABSORBSĠYONU Defektif karıģım mide ameliyatları,diabetik nöropati, amiloidosis, skleroderma AzalmıĢ solubilizasyon safra asitlerinin ve miçel formasyonunun bozulması AzalmıĢ lipolisis ekzokrin pankreas yetersizliği AzalmıĢ mukozal emilim çölyak hastalığı, abetalipoproteinemi, Ģilomikron retansiyon hastalığı Defektif lenfatik transport intestinal lenfanjiektazi, lenfoma, retroperitoneal fibrosis, Whipple s hastalığı

PROTEĠN ve AA MALABSORBSĠYONU Defektif intraluminal proteolisis mide rezeksiyonları, pepsin eksikliği, ekzokrin pankreas yetmezliği Defektif mukozal proteolisis enterokinaz eksikliği Defektif mukozal emilim çölyak hastalığı, tropikal sprue, kısa barsak sendromu, jejunoileal bypass, çocukluk çağı konjenital defektleri Defektif mukozal transport infiltratif hastalıklar, siroz, VC inf obstrüksiyonu vb

KARBONHĠDRAT MALABSORBSĠYONU Defektif intraluminal hidroliz ekzokrin pankreas yetersizliği Defektif mukozal hidroliz intestinal fırçamsı kenar enzim eksiklikleri (laktaz, sukraz, isomaltaz, trehalaz) Defektif mukozal emilim

VĠTAMĠN MALABSORBSĠYONU Yağda eriyen vitaminlerin malabsorbsiyonu A, D, E, K vitamin eksiklikleri Vitamin B12 eksikliği otoimmün atrofik gastritis, ZollingerEllison sendromu, ekzokrin pankreas yetmezliği, bakteriyel aģırı çoğalma, Crohn hastalığı, ileal rezeksiyon Folat eksikliği çölyak hastalığı, tropikal sprue, Whipple hastalığı

MĠNERAL MALABSORBSĠYONU Calcium mukozal hasar (çölyak hastalığı, Crohn hastalığı vb) uzun zincirli yağ asitleri emiliminin azalması kronik böbrek yetmezliği, hipoparatiroidi, VitD3 eksikliği Magnesium Demir duodenum tutulumu yapan tüm hastalıklar ve asit sekresyonunun azalması Çinko intestinal mukoza harabiyeti, akrodermatitis enteropatika

HAZIM BOZUKLUKLARI PATOFĠZYOLOJĠSĠ Mekanizma Konjuge safra asit eksikliği Ekzokrin pankreas yetmezliği AzalmıĢ mukozal digestion Besinlerin intraluminal tüketimi Substrat Yağ, yağda eriyen vitaminler, Ca, Mg Yağ, protein, karbonhidratlar, yağda eriyen vitaminler, VitB12 Karbonhidratlar, protein VitB12 Etiyoloji KC parankim hastalıkları, biliyer obst, BAÇ, ileal geri emiliminin azalması, CCK azalması Konjenital pankreas anomalileri, kronik pankreatit, pankreas tmleri, pankreas enzim inaktivasyonu(ze) Konjenital ve akkiz disakkaridaz eksiklikleri, int enterokinaz eksikliği, çölyak, CH BAÇ, diphyllobotrium latum

MALABSORBSĠYON PATOFĠZYOLOJĠSĠ Mekanizma AzalmıĢ mukoza absorbsiyonu AzalmıĢ mukoza transportu Gastrik asit ve IF eksikliği Substrat Yağ, protein, karbonhidrat, vitaminler, mineraller Yağ, protein Vit B12 Etiyoloji Çölyak hst, CH, intestinal rezeksiyon, Ġntestinal lenfanjiektaziler, venöz obstrüksiyonlar, konjenital transport anomalileri Atrofik gastritis, gastrik rezeksiyon Hızlı gastrik boģalma Hızlı intestinal transit Yağ, protein, Ca Yağ Gastrik rez, nöropati Otonom nöropati, hipertiroidi

MALABSORBSĠYON BELĠRTĠLERĠ Gastrointestinal sistem Abdominal distansiyon ve gaz (kolonda CHO fermentasyonu, BAÇ, protein malabsorbsiyonu) Ġshal (CHO ve KZYA lerinin osmotik etkisi, safra ve YA lerinin sekretuvar etkisi, azalmıģ yüzey, konjuge safra asit kaybı) Karın ağrısı (gaz distansiyonu) Ascite (hipoproeinemi) GIS dışı Kas-kemik dokusu (tetani, kas güçsüzlüğü, parestezi, kemik ağrısı, kırıklar) Deri ve müköz membranlar (kolay çürüme, ekimoz, peteģi, glossit, stomatitis, cheliosis, ödem, hiperkeratosis, hiperpigmentasyon, koiliniģia) GeliĢme geriliği ve kilo kaybı Nefrolithiazis, anemi, periferik nöropati, halsizlik

HAZIM ve EMĠLĠM BOZUKLUKLARINDA TANISAL YAKLAġIM Endoskopik yaklaģım Diğer yöntemler

Kronik Diare Steatore Klinik değerlendirme Dışkı muayenesi ( ph,redüktan Anamnez Fizik muayene ve beslenme madde,mikroskobik inceleme (lökosit, değerlendirilmesi Dışkıda yağ tetkiki: yağ, parazit), gizli kan, parazit yumurtası, Biyokimyasal ve hematolojik testler Günde (Tam 100 gr yağ alan kişide, amip- gaitada giardia 6 aranması ) kan sayımı, sedimanatsyon, kan Dışkı kültürü elektrolitleri, azotemi, kreatinemi, gr dan fazla yağ tespit C. difficili toksin incelemesi Kalsiyum, Fosfor, Albumin, Total protein ) Tam idrar tetkiki, İdrar kültürüedilmesi halinde steatoreden bahsedilir. TSH USG,CT,Biyopsi BİYOPSİ Oral laktoz Çölyak tolerans hastalığı testi: serolojisi Aç hastaya 50 gr laktoz 180 ml su ile içirilir. 2 saat sürede Lactoz 30 dk aralarla tolerans kan testi alınır. D-Xylose testi: Kan glukozu 1.1mmol/L den Karbonhidrat daha az 25 gr D-Xylose 400 ml suda eritilerek hastaya içirilir malabsorbsiyon artış gösteriyor ise hipolaktaz tanısı konur. testleri D-ksiloz Ve nefes testi 5 saat süre ile idrar toplanır. 7 alpha- Xylose un idrardaki ve kan düzeyi ölçülür. hydroxy-4- cholesten-3; Normalde verilenin 5 gr dan daha fazlası yani %20 si 5 saat içinde idrarla atılmalıdır. ölçümü Bu miktarda yaşlılarda, böbrek hastalarında, bakteriyel aşırı çoğalma hallerinde azalabilir. PANKREATİK YETMEZLİK DÜŞÜK Pankreatik Elastaz

Dışkıda kantitatif yağ tayini Zor bir yöntemdir. Van De Kamer yöntemi ile 3 günlük gaita biriktirilerek yapılır. Normalde 24 saate 6 gr dan daha az yağ atılımı vardır. Orta dereceli steatorede 10-20 gr/gün (gluten) Şiddetli steatorede 30-50gr/gün (ekzokrin pankreas yetersizliği) yağ, gaita ile atılır.

HORMONAL ÇALIŞMALAR Vazoaktif intestinal peptid, Gastrin, Sekretin, 5 hidroksiindolasetik asit Glukagon Kolesistokinin

BAKTERĠYEL AġIRI ÇOĞALMA (BAÇ) BACTERIAL OVERGROWTH

NORMAL FLORA GIS de ml baģına bakteri sayısı Mide 0 Duodenum 100 Jejunum 1000 Ġleum 100000000 Kolon 100000000000

FLORANIN ETKĠLERĠ Steril barsakta hücre yenilenmesi, enzim aktivitesi, lenfoid doku geliģimi, sitokin salınımı, L.propria cellularite ve vaskularitesi, kas dokusu ve motilite azalır; enterokromaffin hücre topluluğu artar. Bakteriyel Ls, flagellin, peptidoglikanlar, bakteriyel nükleik asitler immün sistem geliģimini uyarır.

ĠNTESTĠNAL ĠMMÜNĠTE DÜZENLEYĠCĠLER Dendritik hücreler Toll like reseptörler M hücreleri Epitelyal hücrelerden salgılanan kemokinler

FLORANIN METABOLĠK AKTĠVĠTESĠ Safra asitleri biyotransformasyonu Oksalat yıkımı Bitkisel polisakkaritlerin yıkımı KZYA, folat ve VitB12 yapımı Yağ depolanmasının regülasyonu (FIAF) Prodrug > aktif metabolit dönüģümü Toksik maddeler ve karsinogenlerin yıkımı

BAÇ NEDENLERĠ Mide operasyonları, aklorhidri Ġntestinal darlıklar, divertiküller, kronik intestinal psödoobstrüksiyon, Skleroderma, amiloidosis, DM Ġleoçekal valv bütünlüğünün bozulması Çölyak hastalığı, Crohn hastalığı, radyasyon enteriti Kronik pankreatitler, kronik KC hastalıkları, KBY Senilite?

BAÇ SONUÇLARI Fırçamsı kenar disakkaridazlarının azalması Elastase like proteazların artması CHO emilim bozukluğu Mukozal bütünlüğün bozulması Ġntestinal enterokinazların azalması Protein kaybettirici enteropati Protein emilim bozukluğu Safra asitlerinin dekonjugasyonu Yağ ve yağda eriyen vitaminlerin emilim bozukluğu Aerob ve anaerob bakterilerin Vit B12 tüketimi Vit B12 eksikliği

BAÇ da klinik belirtiler Gaz, ĢiĢkinlik ve gaz çıkarma artıģı Steatore Kilo kaybı Vit B12 eksikliği Osteoporoz Steatohepatitis (ince barsak geçirgenliği artıģı ile KC endotoksin yükünün artıģı)

BAÇ da tanısal yaklaģım Endoskopi Endoskopi dıģı yöntemler

Kültür Doku kültürü Endoskopi sırasında alınan kültür Rektal sürüntü kültürü Gaita kültürü

ÇÖLYAK HASTALIĞI CELIAC SPRUE GLUTEN SENSĠTĠF ENTEROPATĠ (GSE)

ÇÖLYAK HASTALIĞI Glutene karģı geliģen ince barsak villus atrofisi Malabsorbsiyon Glutensiz diyet ile düzelme Yeniden gluten verilmesi ile klinik tablonun tekrarlaması

Çölyak buzdağı

GSE Histopatolojik evrelendirme Evre 0 Preinfiltratif Evre 1 ĠEL artıģı Evre 2 Kript hiperplazisi Evre 3 Villus atrofisi Evre 4 Total mukoza atrofisi Ultrastrüktürel düzeyde Sitoplazma ve mitokondrilerde vakuolizasyon artıģı; sıkı bağlarda bozulma ve permeabilite artıģı; endoplazmik ribozomlarda kabalaģma ve disakkaridaz düzeyinde azalma görülür.

GSE GENETĠK EĞĠLĠM HLA-DQ2 HLA-DQ8 Monozigot ikizlerde %70 Birinci derece yakınlarda %8-18 sıklıkla ortaya çıkar.

GSE de immün sistem Hümoral ve cellüler immünite rol oynar. HLA-DQ2 ve DQ8 grubunda ttg gliadini modifiye ederek Gliadin spesifik T hücre yanıtının aģırı derecede artmasını sağlar. ĠEL ler IL-15 aracılığı ile migrasyon ve dendritik hücrelerin antijen sunabilme kapasitesini artırır.

GSE de klinik Gaz fazlalığı Malabsorbsiyon, diare Anemi Osteopeni, sekonder hiperparatiroidi Muskuler atrofi, güçsüzlük, tetani KC enzimlerinde artıģ Periferik nöropati, ataksi, epilepsi, demiyelinizasyon Amenore, infertilite Dermatitis herpetiformis

Refrakter Çölyak sprue Kesin ve çok sıkı bir Glutensiz diyete karģın 6 ay sonunda klinik düzelme olmaması Villöz atrofiye neden olan diğer patolojiler ekarte edilir Steroid veya immunosupressifler ile tedavi edilir

Yanıt var GLUTENSĠZ DĠYET Yanıt yok Rekurens yok Rekurens var Çok sıkı glutensiz diyet Diğer Villöz atrofi nedenleri Refrakter sprue Lenfoma/ karsinoma Glukokortikoid tedavisi Duodenum biyopsisi, immunhistokimyasal boyama Azothiopirin Cyclosporin Ġnfliximab Aberran ĠEL Clonal TCR Lenfoma olasılığı zayıf NEGATİF EATL POZİTİF Lenfoma Ülseratif jejunoileitis Kollagenöz sprue

GSE de tanı Endoskopi Serolojik yöntemler

ÇÖLYAK TANISI Serolojik Testler EMA IgA ( anti-endomysium antikor ) AGA IgA ( anti-gliadin antikor ) ttga IgA (anti-tissue transglutaminase) Retikülin antikor DGP (Deamidated gliadin peptide antikor)

Retikulin ve Endomisyum Antikor Çok düģük duyarlılığa ve özgüllüğe sahiptir. IgA antikorları >90% duyarlılığa ve özgüllüğe sahiptir. Titre artıģı intestinal hasarla korele olarak artar. Glutensiz diyet tedavisi sonrası 6-9 ayda negatifleģir. Diyet tedavisinin takibinde kullanılabilir.

Doku transglutaminaz (ttg) ttg IgA antikor ölçümünün duyarlılığı %92-94, özgüllüğü %95-98'dür. Selektif IgA eksikliği olan çölyak hastalarında ttg IgG bakılması uygundur. ttg tip 1 diabetes mellitusu olan, 1. dereceden akrabasında Çölyak hastalığı olan kiģilerin taranmasında kullanılabilir.

Deamidated gliadin antikor 1998 de gliadinin deamine formları gösterildi. 2004 de deamine gliadine karģı antikorların tespitinin normal gliadin antikorlarına oranla tanıda daha güvenilir olduğu tespit edildi. IgA eksikliği olan hastalarda sensitivitesi % 100 olarak tespit edilmiģtir.

Test Duyarlılık % Özgüllük % Test Duyarlılık % Özgüllük % AGA-IgG ~80 >80 AGA IgA& IgG ~80 >80 AGA-IgA ~80 80-90 ttg/ema IgA > 90% > 95% EMA-IgA 94 98 ttg/ema IgG ~ 40 95 ttg-iga 95 98 ttg-igg ~ 40 95 MGP(DGP IgA & IgG > 95 > 90

Tanı: Serolojik testler pozitif ve ince barsak biyopsisi negatif ise yanlıģ pozitif serolojiyi veya henüz barsak histolojik değiģikliğinin görülmediği latent çölyak hastalığını düģündürmelidir. Pozitif serolojik sonuçlar glutensiz diyet sonrası negatif olması çölyak tanısı lehinedir. % 3-7 oranında görülen selektif IgA eksikliği nedeniyle ttg IgA ve anti- gliadin IgA negatif bulunan hastalarda ttgigg ve Antigliadin IgG bakılması gerekmektedir.

Ig A düzeyi IgA Normal IgA 1 mg/dl IgA < 1 mg/dl Doku Transglutaminaz (ttg) IgA Doku Transglutaminaz (ttg) IgA ve IgG Gliadin (AGA) (Deamidated) IgGve IgA, Doku Transglutaminaz (ttg), IgG, Gliadin (Deamidated) IgG, Serum Herhangi bir testde Pozitif veya Sınırda sonuç Tüm sonuçlar Normal >10.0 U/mL 4.0 10.0 U/mL Gliadin IgA EMA IgA BİYOPSİ Çölyak hastalığı yok <4.0 U/mL Çölyak Hastalığı yok Kaynak: www.mayomedicallaboratories.com

Çölyak Hastalığı Tanısında Algoritma ttg/ema IgA Veya DGP POZİTİF NEGATİF IgA Düzeyi BİYOPSİ POZİTİF ttg/ema IgG veya DGP IgG NEGATİF

GIDA HĠPERSENSĠTĠVĠTESĠ

GIDA HĠPERSENSĠTĠVĠTESĠ Gıda Allerjileri Non allerjen gıda hipersensitivitesi Ġntrensek IgE iliģkili IgE iliģkisiz Mikst tip Eosinofilik GE Ekstrensek Akut Geç Kronik

Gıda hipersensitivitesinde tanı Endoskopi EUS Alerji testleri Serolojik testler