Özofagus Tümörleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2016

Transkript

1 Özofagus Tümörleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2016

2 Özofagus tümörleri Benign / iyi huylu tümörler Malign / kötü huylu tümörler daha fazla! Skuamöz /yassı hücreli karsinom (SCC) Dünyada en çok görülen özofagus tümörü Siyah ırkta daha fazla görülür Adenokarsinom ABD de en çok görülen tip Barrett özofagusu zemininden gelişir Beyaz ırkta daha fazla Not: Özofagus kanserine bağlı ölümler tüm kanser nedenli ölümlerin %20 sini oluşturur

3 SCC etiyolojisi Yiyeceklerin özofagustan geçişinde yavaşlama önemli bir risk faktörüdür HPV enfeksiyonu ile de bağlantılıdır P16/INK4 tümör baskılayıcı gen bozukluğu Epidermal büyüme faktör reseptör geni bozukluğu P53 mutasyonu %50 görülmekte Tütün alkol kullanımı ile ilişkili

4 SCC Risk faktörleri: Tütün alışkanlığı Alkol alımı Kronik özofajit (alkol - tütün alışkanlığı vd. nedenlerle) Vitamin eksiklikleri (Vit A, vit C, riboflavin, tiamin, pridoksin) Mineral eksikliği (Çinko, molibden) Gıdalarda mantar kontaminasyonu Gıdalarda nitrit / nitrozamin fazlalığı Akalazya (özofagogastrik sfinkterin gevşeyememesi) Plummer-Vinson sendromu (özofagusta keseler + mikrokistik hipokromik anemi + atrofik glossit)

5 SCC gelişimi İnvazyon yapmadan önce özofagusun çok katlı yassı epitelinde displazi ve in situ karsinom şeklinde belirir Displazi/ in situ karsinom, makroskopik olarak küçük çaplı, gri beyaz renkli yama tarzında mukozal kalınlaşmalar ve yükseltiler şeklinde fark edilebilir

6 SCC submukozal invazyon

7 SCC gelişimi Aylar / yıllar içinde in situ lezyonlar farklı payternlerde kitle oluşturur; Polipoid egzofitik kitle formasyonu, Nekrotizan, kanseröz ülserasyon, Diffüz infiltrasyon SCC lerin %50 si orta özofagusta, %30 u alt özofagusta, %20 si ise üst özofagusta yer alır

8 SCC morfolojik paternlerinden; «ülseroinvaziv tip»

9 Barrett özofagusu Özofageal adenokarsinomun bilinen tek öncül lezyonudur Goblet hücreli intestinal metaplazidir Barrett özofagusundan adenokarsinom gelişimi adım adım ve yıllar içinde gerçekleşir: Barrett özofagusu düşük dereceli displazi yüksek dereceli displazi adenokarsinom

10 solda normal özofagus ortada Barrett özofagusu sağda Barrett endoskopik görünümü

11 Barrett özofagusu

12 Barrett özofagusu displazi adenoca Displazi derecesine göre adenokarsinom gelişme riski kat artar Yüksek dereceli displaziden adenokarsinom gelişim riski %10 dur Yüksek dereceli displazide Kromozom anomalileri, Aneuploidi (kromozom sayısının normalden fazla olması; ör: trizomi 21= 3 tane 21. kromozom var) p53 mutasyonu görülme oranları daha yüksektir

13 Barrett özofagusu displazi adenoca

14 Displazi adenokarsinom

15 Adenoca

16 Adenokarsinom Displaziye ek olarak; Her-2/Neu ve Beta katenin gen loküslerinde bozukluklar görülür SCC den farklı olarak en çok distal özofagusta görülür SCC gibi polipoid egzofitik, ülseroinvaziv ve diffüz infiltratif tipte gelişebilirler Mikroskopik olarak düzensiz kolumnar epitel ile döşeli düzensiz bez formasyonları, intestinal epiteli andıran ve müsin üreten tümör hücreleri görülebilir

17 Özofagus kanserinde klinik Sinsi başlar Geç dönemde disfaji, tıkanıklık bulguları olur Yutma esnasında ağrı, kilo kaybı, iştahsızlık, halsizlik Tanı yöntemleri: Radyoloji Endoskopi Biyopsi Kronik özofajit ve Barrett özofagusu saptanan hastalarda periodik kontrol yapılmalıdır!!! Sadece mukoza / submukozada sınırlı olan erken özofagus karsinomunda cerrahi tedavi mümkün!!!

18 Mide tümörleri

19 Mide anatomisi

20 Gastrik polipler Polip: Mukozal kabarıklık Mide endoskopilerinin %5 inde polip görülür Polip tipleri: Hiperplastik %80 Hamartomatöz %10 İltihabi (inflamatuvar) Ektopik Neoplastik Benign: Gastrik adenom veya adenomatöz polip de denir ve gastrik poliplerin %5 ini oluşturur Malign: Çoğunluğu adenokarsinom Polip tipinin belirlenmesi için histopatolojik inceleme gerekir

21 Gastrik polip tipleri ve mikroskopisi A. Hiperplastik polip B. İnflamatuvar polip C. Fundik gland polibi D. Gastrik adenom

22 Polip oluşumu Hiperplastik polipler kronik mukozal hasara karşı tamir cevabının abartılı olması sonucu oluşur Hiperplastik bir epitel ve iltihaplı, ödemli, fibrovasküler stromadan oluşurlar Fundik gland polipleri oksintik tipteki bezlerin kistik dilatasyonu ve proliferasyonuyla oluşur Gastrik adenomlar, genetik değişiklikler sonucu oluşur

23 Mide kanserlerinin tipleri ve dağılımı Tipleri %90 oranında karsinom dur ve bunların çoğunluğu adenokarsinom dur %10 lenfoma, karsinoid tümör, gastrointestinal stromal tümör, vd. Karsinomların midedeki dağılımı: %50 antrum pilor %50 korpus fundus kardia Tüm kanserlerin yarısı kurvatürler üzerinde bulunur %40 ı küçük kurvatürde, %10 u büyük kurvatürde Ancak büyük kurvatürdeki ülserli bir lezyonun malign olma olasılığı, küçük kurvatüre göre daha fazladır

24 Adenokarsinomun gelişim paternleri Egzofitik (lümene protrüde) Düz ya da deprese (mukozada polipoid bir kitle yok, düzlük ya da çukur var) Ülserovejetan / çukur (etrafında elevasyon bulunabilen eroziv krater) Linitis plastika (diffüz duvar kalınlaşması ve sertleşmesi)

25 Ülserovejetan: Ortası ülsere, kenarları eleve lezyon

26 Linitis plastika paterni: Mide duvarı kalınlaşmış ve mukozal kıvrımlar düzleşmiş

27 Gastrik adenokarsinomun mikroskopik tipleri Morfolojik olarak ayrılabilen iki tipi vardır: İntestinal Diffüz İntestinal tip: İntestinal metaplaziye uğramış gastrik mukus epitel hücrelerinden köken aldığı düşünülmektedir Bu tip daha iyi diferansiyedir Genelde 50 yaştan sonra görülür 2:1 oranında daha çok erkeklerde görülür

28 İntestinal tip adenokarsinomun risk faktörleri İntestinal metaplazi Kronik gastrit H. pylori enfeksiyonu Glandüler atrofi Nitrit alımı (vücutta nitrozamin ve nitrozamidlere dönüşerek zararlı olur) Yiyecekler ve içeceklerden Hazır etlerdeki koruyucu maddelerden Taze sebze ve meyvelerin az tüketilmesi Bunlardaki antioksidanlar, vücutta nitrozamin ve nitrozamid oluşumunu engeller Parsiyel gastrektomi Pernisyöz anemi (parietal hücrelere karşı otoantikorlar gelişir)

29 İntestinal tip adenokarsinom

30 Gastrik adenokarsinomun mikroskopik tipleri Diffüz tip: Metaplastik olmayan gastrik mukus hücrelerinden köken alır Kronik gastrit ile ilişkisi yoktur Daha az diferansiyedir Daha erken yaşlarda görülebilir Daha çok kadınlarda görülür Daha kötü seyreder

31 Diffüz tip adenokarsinomun risk faktörleri E-cadherin gen mutasyonu Hastaların yarısında bu mutasyon mevcuttur Fibroblast büyüme faktör reseptörlerinden birinin (FGFR2) gen mutasyonu Hastaların 1/3 ünde görülür H. pylori ve kronik gastrit ile ilişkisi yoktur! Öncül bir lezyonu yoktur!

32 Taşlı yüzük hücreli karsinom

33 Krukenberg tümörü Kadınlarda gastrik adenokarsinomun periton boşluğundan ekilme yoluyla overlere yayılımı

34 Gastrik karsinomda prognoz Tümörün invazyon derinliği; en önemli prognostik kriterdir Erken mide karsinomu: Karsinom, mukoza submukozada sınırlı İleri evre mide karsinomu : Kas tabakası veya daha derine invazyon varsa Makroskopik büyüme paterni Histolojik tip